1898. N°. 96.
Dinsdag 16 Augustus.
85ste jaargang.
FEUILLETON.
De gevonden Hand
D» «itgare dezer Courant geichiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentie voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijkh Van Dithas te Botterdam en vnrinr
bj allo Boekverkoopers en. Brievengaarder*.
Iaaeaa ö3»n van
Db prjjz der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ctl.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1— 10 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regelt beBlaande en contant betaald 20 t
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
«dvertentlSa véei uren op ien 4«| der uitgave»
Aan C. J. GROENENDIJK, slager te Goes, ii vergunning
verleend tot het inrichten eener
SLACHTERIJ,
in het perceel wijk D no. 139.
Goes, 13 Augustus 1898.
Burgemeester ea Wethouders van Goes,
J. J. ItAMONDT. 1 b.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Washington, 12 Aug. Het ^red^s-protocol is
te vier uur hedenmiddag op het Witte Huisondei-
teekend.
Dit telegram verkoLdigde dat jl. Vrjjdag de eerste
stappen gedaan zjjn tot den vrede tusschen Spanje
en de Vereenigde Staten.
Een uittrfcksel van den inboud van het protocol,
door Day, minister van buitenlandscbe zaken in
Amerika, aan de bladen gezonden, zegt Het pro
tocol bepaaltlo. dat Spanje zjjn souvereiniteit
over Cuba opgeeft; 2o. dat Portorico en d» andere
Spaansche Antillen, en de Ladrones Daar keuze van
de VeroeBigde Staten, aan de Unie zullen overgaan
3o. dat de Vereenigde Staten de Btad, de baai en
da haven van Manilla zullen bezetlei tjjdens de
beraadslagingen over het vredesverdrag, dat de kwes-
tie van het gezag en het bestuur over de Filip
pijnen zal uitmaken4o. dat Cuba, Portorico en
de andere Spaansche Antillen dadelijk ontruimd
worden, en dat commissarissen, binnen tien dagen
te benoemen, binnen dertig dagen na de ondertee-
kening van het protocol te Havana en San Juan
zullen bjjeenkomen om de bijzonderheden van de
ontruiming te regelen 5o. dat de Vereenigde Staten
en Spanje elk hoogstens 5 gemachtigden zullen be
noemen om een vredesverdrag voor te bereiden en
te sluiten, zjj zullen uiterljjk 1 September te Parjjs
bijeenkomen 6o. dat onmiddellijk na het ondertee-
kenea van het protocol de vjjandeljjkheden geschorst
zullen wordeneen bevel in dien zin zal zoo spoe
dig mogeljjk door de beide regeeringen gezonden
worden aan de militaire en maritieme commandanten.
Aan de laatste bepaling is reeds voldaan. De
minister van oorlog, Alger, heeft alle militaire be
velhebbers per telegraaf in kennis gesteld van de
onderteekening van het vredesprotocol en hun last
gegeven de vijandelijkheden te staken.
Het schjjnt dat het nog niet zoo gemakkeljjk ge
gaan is om tot dit resnltaat te komen. De Framche
gezant Cambon is eenige malen bij Dsy geweest en
dan liep deze weer naar het Witte Huis om met
den president te beraadslagen, waarna hjj telkens
weer bjj Cambon terugkeerde.
Na de onderhandelingen van de laatste dagen zou
het Amerikaansche publiek zeer teleurgesteld ge
weest zij", wanneer de vrede niet tot stand was
gekomen, voornamelijk om de belangen van den han
del. De handelswereld was nu eenmaal overtuigd
dat de vrede op handen was en ieder koopman in
de Vereenigde Staten had zjjn plannen daarnaar
ingericht. Men verwacht een groote verlevendiging
van den handel tegen den herfst en men hoopt in
te halen, wat dezen zomer is verloren.
Merkwaardig is de stemming jagens Spanj°, die
nu in Amerika heerscht. De openbare meening in dit
land, die op sommige punten zoo onverbiddelijk is,
is Spanje niet meer vijandig gpzind, in de bsteekenis
van drie maanden geleden. Nu Spanje zich terug
trekt uit West-Iudië heeft Amerika geen reden meer
om niet in goede verstandhouding te leven met de
Een verhaal uit de Amerikaansche rechtspleging,
naar het Duitsch van H. Sheff.
Lucie sloeg door de geopende deur een blik op
de straat en bemerkte dat de lichte sneeuwvlaag
in een zwaren sneeuwstorm was veranderd. Door
dien blik in de vrjje natuur bemerkte z0 niet dat
de binnentredende man haar harteljjk de hand toe
reikte, doch die weder liet vallen.
>Is mjjeheer Hillmann met u gekomen vrofg
Detert, den hoed afnemende en een buiging makende.
>Neen ik ben alleen gekomen", hernam Lucie
met welluidende stem, >en ik geloof, dat ik voor
een edelman mjjn deur geopend heb."
Hij antwoordde nietszwijgend volgde hjj haar
handbeweging, die hem verzocht de spreekkamer
binnen te treden. Haastig stak zij het gas aan.
>Mjjnheer Detert", sprak zjj het eerst tot hem,
>wat is gedurende mjjne afwezigheid hier voorge
Spaansche regeering en bevolking, na het slniten
van den vrede. Wel hebben de Vereenigde Staten
het verlies te betreuren van een aantal burgers, en
zjj hebben vele millioenen dollars onkosten moeten
maken, maar eigenljjk kunnen zjj niet anders dan
dankbaar zjjn voor de gelegenheid, die hun geschon
ken is om te toonen, dat zjj een weerbaar volk zjjn.
Menschenlevens zjjn nog in de laatste dagfn ver
loren gegaan, en wel geheel onnut, nu de onderhan
delingen tot den vrede reeds aan den gang waren.
Op Portoiico ging generaal Miles kalm voort de
Spanjaarden terug te drjjven en op de Philippgnen
werden de vijandelijkheden krachtig voortgezet.
Omtrent deze eilanden-groep doet een Ame ikaan
in een der bladen het voorstel om ze maar aan de
Nederlanders af te staan. Daarop schjjnt zelfs bjj
Sagasta te zjjn aangedrongen, maar hg kon ru
natuurljjk zich daarover niet uitlaten, daar hg op
het oogenblik de handen, of liever het hoofd vol
beeft met andere quaesties, o. a. met het antwoord
op de vraag, waar hg de duizenden officieren zal
plaatsen, die na den oorlog van Cuba en Portorico
zul'en terugkeeren.
De verhouding tusschen Buriand en S3nge-
land is sedert eenigen t jjd van minder vriendschap-
peljjken aard. De toenemende Russische invloed wekt
ongerustheid in Engeland, vooral waar het beeft
moeten dulden, dat Port-Arthur niet, zooals het
hoopte, een open haven is gebleven. De Engelscbe
gezant, te Peking beschuldigt Li-Hung-Chang open-
ljjk China verraderlijk aan Rusland verkocht te
hebben. Engeland bljjft er op aandringen, dat in
elke concessie, aan een vreemde mogendheid ver
leend, de bepaling zal worden opgenomen, dat de
handelsvoorrechten voor alle nat'ë-i geljjk zullen zjjn.
In het Lagerhuis verklaarde Lord SalisburyIn
dien concessies worden verleend, waardoor Rusland
grootere voorrechten verkrjjgt dan andere mogend
heden, zoodat het den Engelschen handel kan be
letten of belemmeren, dan zou ons groot onrecht
geschieden en zou feiteljjk een schending van het
verdrag van Tientsin plaats hebbendaartegen zullen
wp ons met alle macht verzetten."
Da strjjd, die thanB in, over en om China wordt
gevoerd, geldt den aanleg van spoorwegen, waaraan
Rusland in zijn belang een sterke uitbreiding geeft
en die reeds is ontstaan na den joDgsten oorlog met
Japan. De Chineesche regeeriDg ii hierbjj slechts
indirect betrokken, omdat zjj niets heeft te zeggen
en slechts heeft te luisteren en te gehoorzamen.
China is zwak en vrjj wel op genade of ongenade
overgeleverd aan de sterke Europeanen.
Misschien zou het reeds veel meer havens en con
cessies kwjjt zjjn, wanneer de Europeesche Staten
niet zoo najjverig op elkander waren elke natie
meent dat een andere boven haar bevoordeeld wordt.
De jongste gebeurtenissen bewjjzen dit ten volle en
deze zouden waarschgnljjk niet hebben plaats gehad,
indien aan het hoofd van het Hemelsche rjjk iemand
stond, die zich in staat gevoelde eiken aanval, op
zjjn bezittingen of rechten gedaan, af te weren.
Tot onderkoning van Engelsch-Indië is dezer dagen
benoemd Carzon, een man van betrekkelijk jeugdi
gen leeftjjd. Door veel reizen in zjjn toekomstig
gebied is hij daarmede uitstekend bekend, en ook
met de Russische intriges.
Het gevolg van een en ander is, dat vooral tus
schen Londen en Petersburg belangrgke onderhan
delingen plaats hebben over de Chineesche quaestie
en dat in de Engelsche pers dreigende artikelen
voorkomen over de tegenwoordige politieke verhou
ding tusschen beide regeeringen, die aanleiding kau
geven tot ernstige internationale verwikkelingen.
vallen Wat heeft mjjnheer Hillmann aanleiding
gegeven zoo spoedig zjjn zaak te verkoopen
De deftige man overlegde een oogenblik en ant
woordde »ik weet bet niet."
>Gg weet het niet Zeg liever, ik wil het u niet
zeggen 1"
Mevrouw Hillmann, heb ik u ooit eene onwaar
heid gezegd Gjj hebt geen recht aan mjjne woorden
te twjjfelen."
Lucie bloosde. Zjj had hem onrecht aangedaan,
nooit had bg zich als on vertrouwbaar aangesteld.
>Waar is mjjnheer Hillmann Ik meende, dat hg
reeds lang in Duitschland was."
»Dus ook gjj kunt mg geene opheldering geven,
gjj die toch als zjjn vertrouweling met hom omgingt
vroeg de jonge vrouw, en in korte, afgebroken
zinnen vertelde zjj den jongen man hare teleurstelling
en bestormde hem daarna met een menigte vragen
zonder hem tot een antwoord te laten komen.
Detert kon ook weinig opheldering geven. Na hem
zjjn ontslag als provisor aangezegd te hebben, had
Hillmann de zaak zoo geheimzinnig behandeld, dat
hg, Detert, daarvan eerst kennis kreeg toen de
kooper de apotheek kwam overnemen. Eenige dagen
later gaf Hillmann zelf daarvan kennis, erbjj voegende,
Bg dit alles komt het gerucht, dat Rusland aan
Engeland een nieuwe nederlaag heeft bereid. Het
zou onderhandelingen aangeknoopt hebben met den
Negns van Abessinië, die geleid hebben tot den af
stand van een gebied aan de Roode Z^e. Rusland
zou voorremens zjjn daar een kolenstation op ie
richten, doch er gaan nog eenige moei jjkheden mede
gepaard, omdat de sultan van dat gebied zicb tegen
over Italië heeft verbonden aan geen mogendheid
eenigen grond af te staan. De Negus zou dus iets
doen, waarop hg geen recht heeft.
De onderhandelingen over den voortdurenden
twistappel tusschen Oostenrijk en Hongarije»
de Ausgleichhebben bg vernieuwing schipbreuk
geleden. Beide regeeringen hadden zich bereid ver
klaard te willen medewerken aan de totstandkoming
van de overeenkomst, maar Hongarge wilde daarin
slechts to stemmen als zjj op wettige wjjze in Oos
tenrijk is goedgekeurd. De Hongaren stellen den
eisch, dat voor het einde van het jaar een Oosten-
rjjksch parlement de overeenkomst moet goedkeuren,
zoo niet dan achten zjj de bestaande gemeenschap
verbroken. Banffij heeft aan Thun verklaard geen
kani te zitn in het Hongaartche parlement nog
maals een voorloopig vergelgk door te drgven. Thun
daarentegen vond dit best mogeljjk en ook nood
zakelijk aangezien de Oostenrgksche ministers niet
konden beloven hun parlement weer aan het werk
te kunnen krggen. Daarom heeft hjj, met het oog
op de weigering van BaLffij om zelfs een Huis van
Afgevaardigden samen te stellen door de Landdagen,
een voorloopige verlenging tot 1903 voorgesteld,
het tgdstip waarop de internationale handelsver
dragen aüoopen. Daar wilde de Hongaarscbe pre
mier ook niet aan, omdat hjj van een d< fioitief
vergelgk meerdere voordeelen verwacht.
Tusschen Oostenrgk-Hongarge en Servië is een
geschil ontstaan dat zjjn grond niet vindt in de
politiek, doch waarin toch beide regeeringen zjjn
betrokken geworden. De Servische regeering heeft
met een Duitsche firma een overeenkomst aangegaan
tot het gebruik van den sterken stroom van den
Donan bg de IJzeren Poort voor electrische krachts
ontwikkeling ten gebruike bg indnstriëele onderne
mingen. De Hongaarsche regeering is er volstrekt
niet mede tevredeD, dat de kracht van het Donau-
water, waarop Hongarge in de eerste plaats aan
spraak maakt, door SerVië wordt gebruikt Onmid
dellijk nadat de Duitsche firma hare werkzaamheden
bad begonnen, protesteerde de regeering te Budapest
bg die te Belgrado met het gevolg, dat de werken
gestaakt moesten wordón.
Waarschjjnljjk zal de quaestie worden onderworpen
aan de uitspraak em»r internationale commissie van
arbt agp, die zal te beslisten hebben over de vraag
of S rv en Hongarge geljjke rechten hebben in het
gebruik van het water, dan wel of Hongarge die
a''e n bezit, omdat bet met die regularisatie der
IJzeren Poort was belast. De Voss. Zeit meent, dat
in dit geval de rechten van beide landen gelgk zpn,
te meer daar ook Servië een deel van de kosten der
regularisatie heeft godragen.
GOES, 15 Augustus 1898.
Heden viert de Zeereerwaarde heer J. M. J.
Ba ede, pastoor-deken alhier, het zilveren feest
van zjjn priesterwijding. De kerk was smaakvol ver
sierd. De jubilariB droeg te 9 i/s ure het H. misoffer
op, geassisteerd door zjjn Zeeretrwaaiden broeder als
diaken en door den oudsten pastoor van het Dekenaat,
den Zeereerwaarden heer Aanstoots, all snb-diaken.
Het zangkoor voerde op onberiipeljjke wjjze een
Mis uit volgeLS streng kerkelgken stjjl.
dat hg naar Dnitfchland ging. De nieuwe eigenaar
heeft van mjjn diensten geer» gebruik willen maken.
»Ea hoe gaat het u nu vroeg Lucie aarzelend.
»Ik heb mjjn vroeger beroep weer opgenomen,
en mjj in het zuideljjk gedeelte der stad als arts
gevestigd. Gjj herinnert u misschien, mevrouw, dat
ik mjjne geneeskundige ex mens in Duitschland heb
gedaan ik toonde uw man mjjne papieren
maar toen het mg niet spoedig gelukte patiënten te
krggen, moest ik de betrekking aannemen, die mjjn
heer Hillmann mg in zjjn apotheek aanbood."
Einige seconden heerschte stilte in de kamer, en
daarna maakte de jonge man aanstalten om te
vertrekken.
»Goeden nacht, mevrouw Hillmann," zeide hg,
»en hier is mjjn kaartje. Indien gg een vriend noo- j
dig hebt, die u belangeloos ten allen tjjde zjjn dien-
sten wil bewjjzen, denk dan aan mg."
Etn straal van warme deelneming schoot uit zjjn
oogen op haar gelaat, nit zjjn helder bruine oogen,
die wel eigenaardig afstaken bjj den blonden glans
van zjjn haar en zjja langen blonden baard.
»Ik bid n, beloof mg dat," drong hg aan, toen
zjj voortdurend zweeg.
>Neen, mjjnheer Detert, zulk een belofte kan ik
Zijn Z. eerw. broeder hield, evenals 25 jaren ge
leden bg de eerste plechtige H. Mn van den jubi
laris, thans ook hier de feestrede. Naar aanleiding
van het lied der Engelen, gezongen bjj de geboorte
de* Zaligmakers, stelde de redenaar op welsprekend»
wjjze in het iicut hoe de Priester, bg de uitoefening
van zjjn ambt eere ge ft aan God en Vrede op aarde
a n de menschen. Hg wenschte den feesteling ge-
lak namens zich zei ven als zjjn broeder, namenB
zgne familie en zjjne parochianen, reeds 25 jaren
aan de glorie Gods tn het heil der menschen be
lteed te',hebben.
De parochie gat menigvuldige bljjken van hare
deelneming, vooral door in grooten getale het H.
Offer bjj te wonen. Tevens openbaarde zich de feest
vreugde door het uitsteken van vlaggen. Ook wer
den den jnbilariB door de parochianen gezamenljjk
en door verschillende paiticulieren stcffAljjke be-
wgzen van hunne hoogachting aangeboden.
De receptie werd druk bezocht, niet alleen door
Katholieken, maar ook door zeer vele niet-Katho-
lieken van Goes. Bgzonder aangenaam aan den feeste
ling was het bezoek van het Kerk- en Armbestuur
van Zierikzee.
Terwgl ook wjj zoowel den jubilaris als de Katho
lieke ingezetenen onzer gemeente met dit feest geluk -
wenschen, luimen wg gaarne een plaatsje in voor
de volgende regelen ons, ter eere van deken Baede,
door een oud-collega van den jubilaris, uit Leiden
toegezonden.
1873-1898.
Pastoor-deken J. M. J. Baede.
De godsdienstleeraar, en niet het minst de Room-
sche pastoor en kapelaan, neemt in onze Neder-
landsche maatschappij nog altoos eene plaats in, hoog
genoeg, om de blikken van alle zgne medeburgers
tot zich te trekken. Van den pastoor nu, wiens naam
en titel aan het hoofd dezer regelen prgkt, mag
naar waarheid worden getuigd, dat hg, een vierde
eeuw, zjjn hoogen stand tot een sieraad is geweest.
Na zgne priesterstudiën op de Seminariën te Voor
hout en te Warmond glorievol te hebben voltooid,
was hg o. a. als assistent of kapelaan werkzaam te
Haarlem, te Amsterdam, te Noorden, te Hillegom
en te Rotterdam. Vervolgens trad Zjjneerwaarde als
pastoor op te Zieriksee, en sedert een jaar vertoelt
hg, als deken van Middelburg en pastoor van Goes,
in ons midden. Vele groote zaken mocht pastoor
Baede, bniten de gewone piiesterfnnctiën, ten bate
der hem toevertrouwden, verrichten. Zoo hield Zgn-
eerwaarde jaren lang in de Sint-Laurentius-kerk in
den Houttuin te Rotterdam de Zondagavond-confe-
rentiëa over het Oude Testament met zóóveel succei,
d&t deze fijnbewerkte studiën zelfs, voor een ge
deelte, in druk verschenen zgn. Vooitu droeg hg,
zoowel vroeger te Hillegom als later te Zierikzee,
zeer veel bg tot den bloei van het onderwgs op de
volksscholen, en .speciaal vond ook de Broederschap
der h. Kindsheid van Christusdie z.ch het lot der
kinderen in de Overzeesche landen aantrekt, in den
heer Baede een allervurigsten directenr. Dit alles
was in zgn vrnchtbaar leven reels verricht, eer
Zyneerwaarde in onze veste optrad met dien ff.nken
arbeidsgeest en hernieuwingskracht, waarmede, zgne
parochianen Zgneerw., nu sinds een jaar, zien
arbeiden.
Wat evenwel een zeer markant licht werpt op
heel de ambtsbezigheid van onzen jubilaris, dat is
's mans punctualiteit. Dat ieder menBchenleveD, maar
vooral elk priesterleven, eene hooge roeping omsluit,
eene roeping om in onze dagen van karakterloos
heid, zich zei ven en ar deren onvermoeid te vervol
maken, eene roeping dus, om de wereld niet te
u niet geven. Gg weet zelf, dat gg mjj dit onmoge-
lgk hebt gemaakt."
Hg boog een oogenblik het hoofd als hadden hem
die woorden getroffm en gewond, doch spoedig sloeg
hg de oogen weer vrjj op.
»Gjj zijfc dus nog alt jjd boos op mg, mevrouw
Hillmann En ik had de hoop gekoesterd, dat gg
de herinnering aan dat enkel oogenblik zoudt ver
geten, waarin ik u de gevoelens van mgn hart
openbaarde."
>Dat kondet gg niet hopen," riep Lucie met
ernstige gestrengheid op het bleeke gelaat, >een
vrouw vergeet nooit eene haar aangedane belee-
diging."
>Een beleediging? De bekentenis nrjjner harte-
Ijjkste genegenheid eene
»Ik verzoek u daarover niet verder te spreken
Elke gedachte aan dat oogenblik, waarin gjj het
waagdet de vrouw van nw chef en vriend zoo toe
te spreken, pijnigt mjj en doet den haat weder aan
wakkeren, die ik uit mgn hart trachtte te bannen,
j Het zon mgn plicht geweest zgn mgn man elk
woord van ons gesprek te hebben medegedeeld;
een nacht lang kampte ik met dit plan en ik voerde
het daarom alleen niet nit, om Emils goed hart niet
