1898. N°. 81.
Dinsdag 12 Juli.
85ste jaargang.
Kleinhandel in Sterkedrank.
FEUILLETON.
HEIDER00S,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 C6ut.
Behalve aan ons Burean worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Ntjgh Van Ditmib. te Rotterdam en varder
bjj allo Boekverkoopers en Brievengaarders.
Ineendlajg' iran m&vewtGn&.&vi vé»? 9 uren ®g» dies» der uitgave*
Db prijs dor gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1-10 rngels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragan oxa ea vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
COURANT.
Vergunning is vsrleend tot uit# fening vau den
ftleinliftudel in Sterkendraok
aan K. H. FAIT, voor dezelfde locali#eiten van hit perceel
r.ijï 'j ai» J F. W. v "u Bunuen was verleend.
Goes, deu 9 Juli 1898.
Burgemeestir en Wethouders van Goes,
WESSELIN K.
D», Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Wekelijksch algemeen overzicht.
Er is in Europa maar één meening over den diep
treurigen toestand, waarin Spanje thans gekomen
is, doch in deze meening deelt Spaüje zelf niet. Het
staat vast, zeggen alle invlo'drjjde organen der
publieke opinie, in EageUad oa ïYankrjjk, m ünitseh-
land en Uostenrjjk, in Bulgië en Nederland, dat
Spanje thins vrede moet sluiten. Reeds lang is het
ais eene onmogelijkheid erkend, dat Spanje Cuba kan
blyven behondun. Spanjs bevindt zich in een toestand
van fiaaic ösle uitputting, waardoor het tot een
duurzame krachtsinspanning niet in staat iB, al kan
hel zich voor esn ooganblik tot een krachtige en
buitengewone actie inspant:en. Dat Spanje er in
slagen zou Amerika te bedwingen is een denkbeeld,
dat aan waanzin grenst. Iedere overwinning van
Spaansche zijde heeft geen ander gevolg dan don
krgg onnoodig verlengen. Daarom moet Spanje den
nutleloozen strjjd opgeven en vredesonderhandelin
gen aanknoopm, hetzjj te Washington, hetzjj door
tnsschenkomst oer mogendheden maar de Spaan
sche trots verzet zich hiertegen, niettegenstaande
de nationale eer van het land is gered dit wordt
zelfs door de Amerikanen erkend. Wat Sagasti
ook nog hoopt of verwacht, niets dan teleurstel
ling zal hg ondervinden. Santiago valt geheel in
de handen van de Amerikanen, zoo goed als Ma
nilla. De verovering van Cuba en van de Philippjjnen
is slechts een quaestie van tjjd want hoe dapper
de Spaansche troepen ook strgden mogen, afgesneden
van alken steun, van elke verbinding met hun land,
tegenover een macht, die in alle opzichten in het
voordtel is, wat getal, uitrusting, vei zorging, be
wapening en aanvulling bttrtft, kan een voortzetting
van den sfcrjjd slechts moordenaarswerk worden ge
noemd. Eeu vloot bezit Spatje niet meer; het
eskader van Cervera ie vernietigd; CLmara dwaalde
langen tjjd in de Middellandsoh© Zee rond, niet
wetend waarheen, of hoe zich van kolen te voorzien.
Het smaldeel van Camara is het k naai weer door
gevaren cm terug te koeren en mag nu wel kolen
innemen, oindat het op weg is naar Sparje. Het is
het onherro» peljjke, onaf-vendbare noodlot, dat Sparje
met wiskunstige zikerhtid ten ondorgar g voert.
Willen do Europeesche mogendheden een to-'8?and
voorkomen, die ook voor hare landen do ontzettandste
gevolgen zou kunnen hebben, dan moeten zjj stappen
lot den vradj doen. Nooit heeft de diplomatie, zegt
de Ind. Beigemooier gelegenheid gevonden om te
toonen dat zjj geen nuttelooze instelling is, maar
dat zjj het waarljjk als hare roeping beschouwt, den
vrede te hei stellen en nutteloos bloedvergieten te
naar het Duitsch van J. Berger
Den v^'gend«n morgen vertrok Rosa naar Berljjn.
De hartelijkste gelukwenfchen harer moeder bege
leidden haar naar die voor haar toch vreemde we
reld, al zou zij bg bloedverwanten hair intrek namen.
Het in voornamen en kunstigen stjjl gebouwde
huis van vrjjheer Von Berndt toonde reeds den rjjk-
dom van zijn bezitter. Aan den zjjgevel bevond zich
•en breede veranda, die rjjk met ornamenten, bloe
men en planten was versierd en 's avonds electricch
verlicht werd. De kamers waren van kostbare tapjj-
ten en prachtige meubelen voorzienin het bjj-
zonder de groote eetzaal met hare kunstrijk be
werkte eikenhouten tafals en de gezelschapszaal met
kosteljjke gobelins en schildergen van beroemde
meesters getuigden van groote weelde.
Het huis was gelegen achter in een lommcrgken
tuin met slingerpaden en grasperken, waarin kleine,
staande beelden, koepeltjes en zelfs kunstig nage
bootste rotsen het oog niet weinig bekoordeü. In
het midden dezer tooverwereld bevond zich een fon
tein met rjmfen en tritonen. Het geheel vertoonde
een pracht en weelde, waarvan in Berljjn haast geen
wederga gevonden werd.
Maar de eigenaar dezer ichoone bezitting bracht
toch zjjn tjjd het liefst dcor in zjju dompige, een
voudige werkvertrekken in de Frederikslraat. Alljjl
vermjjden. Dcch Spit je wil niets van den vrede
hooren, niettegenstaande het blijkt, dat ook in de
V«reinigde S'aten de wenech naar vrede steads meer
opkomt. President Mc. Kinley heeft e<m Boodschap
uitgevaardigd, waarin bg zegt, dat het Amerikaan
sche volk God moet danken voor de overwnmirgiL,
te land en ter ze# behaald, en Hem moet smeeken
aan het oumstelgke onheil, dat de oorlog met z'ch
brengt, spoedig een einde te makeD.
1 De Mf-dedeeling der regeering dat bet eskader
van Cervera werKelijk vernield is, heeft diepen in
druk gemaakt op de bevolking. De geest, die in
Madrid beereebt, is die van groote neerslachtig
heid en wanhoop. D® ministerraad is bjjna voort
durend vergaderd; het garnizoen is gereed ore uit
te trekken, indien er e*n rolksbewpgir g ontstaat.
De orde is echter tot biertoe niet gestoord. Wel
ontmoet men hier en daar troepjes, die in scherpe
voorden de houding der regiering en hpfc optreden
der bevelhebbers afkeuren. Het is de oude geschie-
i danisde overwl nnenen zoeken naar de oorzaak
hunner nederlaag en naar de personen, die daarvoor
verartwoordelijk kunnm zjjn, doch zjj vragen zich
niet af of die oorzaak liggen kan in een opeenvol
ging van gebeurtenissen, waarvoor niet een persoon,
of een enkel ministerie, dcch een geheel volk en
een reeks van rt geeringen verantwoordelijk moeten
worden gesteld.
Wanneer het waar is, wat de Daily Telegraph
meldt, zjjn de Europeesche kabinetten aan het on
derbandelen over oen bemiddelend optreden en dit
blad meent dit Spanje de aangeboden hand niet
ruw mag afstooten, maar de gelegenheid moet aac-
grbpen om den hopeloozen strijd te b- ndigen.
Zonder binnenland«che onlusten loopt het tocb niet
af. Sedert maanden zien Carlisten en Republikeinen
den dag te veraoet, waarop zjj hun slag kunnen
slaan en met de regeering ook de dynastie kunnen
wegvagen. Wie dan het leger op zjjn hand heeft,
zal de meeste kans hebben op de overwinning. En
Sagasta wee*, dat de overwinning is weggelegd voor
hen, san wier zjjde generaal Wtyler staat. Een
militair kabinet met Weyler aan het hoctd is dan
waarschijnlijk al spoedig te wachten.
Het moet voor de Spanjaarden in al hunne ellende
een troost zijn te weten, dat hunne overwonnenen
met oprechten eerbied worden behandeld door de
Amerikanen. Admiraal Sampson sprak zijne diepe
bewondering uit over de houding der Sp&njiarden
in een der felste zeeslagen, die ooit zjjn geleverd en
hjj wenschte de krjjgsgevangenen met de meest mo-
geljjke egards te bejegenen.
De houding van Duitftchland inzake den Ao>«-
rikaanschSpaacschen oorlog geeft nog steeds aan
leiding tot verschillende besprekingen in het buiten
land. Welke rol ie Duitscbe regeering speelt, is nog
niet duidelijk, maar van Engeische zjjde wordt zjj
als zeer dubbelzinnig beschouwd. De Duitscbe pers
daarentegen bljjft volhouden dat Duitschland even
min da beginselen der Btiikte neutraliteit geschond-n
heeft als Engeland. De oorzaak van dat albs ligt
in bet feit dat bjj het uitbreken van den oorlog
de Duitsch3 regeering het onnoodig achtte de gewons
verklaring van onzjjdighaid af te leggen. Zjj stond
geheel buiten do partgen en had ook vroeger, in
was hjj dair bezig met plannen om nieuwe en
groote winsten te maken. Zjjn kantoor zag er nog
juiat uit als toen hjj onder minder gunstige omstan
digheden, als jong beginner, door energie en vljjt
nog de millioenen moest verwerven, die hjj thans
bezat en die hem door de fortuin als het ware in
den schoot waren geworpen. Dat bjj een parvenu
was kon men hem onnaiddellgk aanzien zjjn uiterlgk
was hoekig en gewoon, aijn manieren linkscb, plomp,
soms ruw; hg toonde een algeheel® onbekendheid met
fijne maatschappelijke vormen. Toch kwam men hem
altjjd met die vleiergen te gemoet, waarmede men
gowoonljjk den geldzak tegentreedt. Alleen de ws-
zenljjke aristocratie, in welker kringen hjj gaarne
verkeerd zou hebber, behandelde dien ^selfmade
man" met een koelheid, waardoor hjj den adel niet
kon uitstaan.
De huishouding van den millionair daarentegen
was zoo zuinig mogeljjk ingericht. Hg gaf niet
m?er uit, dan wat hg aan zjjn stand, de wereld en
zjjn zaken verplicht was. Van zjjn jeugd af aan
spaarzaamheid gewoon, viel het hem niet moeieljjk
zich aan die gewoonte te houden. Hjj was van mee
ning, dat geld verzamelen en bjj elkander houden
de hoogste menscheljjko deugd is.
Zjjn vrouw, Eva von Berndt, was een elegante
dame, die veel in de wereld kwam. Zjj hield ervan
in gezelschappen te schitteren en bezoeken, tegen
bezoeken, schouwburg, opera en muziek-avondjes
namen een groot deel van haar tjjd in beslag.
Daarbjj was zjj lid van verscheidene weldadigheids-
verienigingen en voorzitster van de vereeniging voor
kiui?rvending. Zj richtte bazar3 aan tnn voordeel»
den oorlog tus~ch»n China en Japan, zoowel als in
den Grieksch—Turkschen oorlog, zulk een verklaring
ODnood'g geach*.
Zrodra admiraal Dow<y zich naar Manilla begaf
werd h^t Duitsche eskader in die baven asrm?rk•,-
lgk vei sterkt. De aanwezig'ceid van een vrij sterke
vloot, ondur bevel van een hooggeplaatst zeeofficier,
baarde opzien, te meer daar voor de verdediging
der Duitsche b'langan op de Philippijnea zulk ^en
macbtsoDtwikkt-ling oncoouig was. Van toen af wer
den in de Eageleche bladen berichten gevonden, die
de houding van Duitscbland in een verkeerd licht
stelden. H^t moest Óen indruk maken alsof Daitseh-
land zoowel Spanje als de opstandelingen steunde,
en opz'tte tegcn da Vereen'gde Staten. Daaivoor
kreeg Daitseblaod allRrlei denkbeeldige belooningen
ook nu wier wordt aan de Engelsche bladen uit
Shanghai gemeld, dat Spa'ja aan Duitscbland een
haven op de Philippjjnen h#9ft afgestaan. Natuur-
ljjk worden zulke berichten van Duitsche zjjde on
middellijk tegengesproken, maar daar bljjft het dan
ook bg.
Op een groot banket te Leipzig, waaraan vele
Amerikanen en Dnitschevs deel nameD, hield de Ameri-
kaansefce gezant een toeppraak, waarin bjj ook die
zaak even aanroerde en o. a. zeideVan het begin
af en gedurende den geheelen loop van den oorlog
heeft de Duitsche regeering onze rechten als oorlog
voerende mogendheid volkomen erkend en de meest
volslagen strikte neutraliteit aangenomea. Geen ver
zoek is door de regeering te Washington gedaan,
dat niet spoedig en volkomen werd vervuld. Ik
herhaal hier dat de houding van de Duitsche rogee-
ring en van allen, die met Amerika in verband
stonden, naar de letter en naar den guest ''er wet
was. Ik geloof niet dat de b. nden, die Duitscbland
en de Ver-Lenigde Sta'en vereenigen, gemakkeigk te
verbreken zullen zijn. De verzekeringpn, die namets
de Duitscbe regeering aan ons eigen land gegeven
zjjn, verbieden ons er ook maar een oogecbUk aan
t# denken, dat van de zijde van Duitschland een
andere dan een rechtvaardige, Iryale en cpanhartige
behandeling van ons land mogdijk is.
Volgons deze woorden laat dus de v rstandhouding
tusschen Amerika en Duitschland, wat neutraliteit
betrift, niets te vr^nschen over.
Hit mini6terie-Thun in Oostenrijk-U on gar «je
heeft het bglfje er bjj neergelegd. De Kamer van
Afgevaardigden is voor or bepaalden tjjd ontbonden
en de Keizer be eindt zich in de mceieljjke positie,
in een parlementair land, zonder parlement te roosha
regeeren. Een begrooting wordt nu opgemaakt voor
een gehe»! jaar, goedgekeurd on bekrachtigd door
den Keiz-r, zonder dat zjj wordt voorgel°gd aan of
besproken door hit wetgevend lichaam. In de me
morie der b^.rooting, die de minister van fi anc ëa
tweemaal gepoogd beeft aan den Rgksraad voor te
leggen, wo dt gezegd dat het noodig is een leening
vau 24 millioen fljrjjnen uit te gever, en dit kan
niet gebeuren zondor dat de Rgksraad vergunning
geeft. De commissi* voor de staatsschuld zou geen
leening zonder zulk een goedkeuring willfn bekrtch-
tigen geen bank zou de uitgifte op zich willen
nemen, want inschrijvers zouden niet opkomen en
de minister van fiiancëi zou nooit hot crediet van
van gevallen meisjes, bekeerde Heidenen en werkte
mede in een Zondagsschool. Toch had 2jj geen hart
voor de armen, wait wae d^n bedelaar, die het waagde
de steenen van het tuinpad te betreden, zjj joeg
hem met sch dd woorden weg. De scbjjn was met
haar wezen echter zoo vereenzel #igd, dat het moeilijk
viel haar juist karakter te oiderkennen. Op behen
dige wjjze zocht zjj overal haar wil door te dtgven
en overwicht te verkvggen. Zjj deinsde zelfs niet
terug voor intriges om haar doel te bereiken. De
betrekking tusschen beide echfgenooten was vrjj
koel. De fabrikant hield echter zjjn gezag als huisheer
hoog en wist zich in alles door zjjn vrouw te doen
eerbiedigen.
Zoo had zjj te vergeefs gezocht hem van het denk
beeld at te brengen ziju meht in'huis te nsmen, Zjj
vreesde dat door haar komst stoornis in het hu'se-
ljjk leven zou plaats habben. Men wist te voren niet
of deze bloedverwante een waardige gezellin voor
Silva zou zjjr. Daarom stelde zij baar man voor,
het jonge meisje naar een kostschool te dosD, maar
hg weigerde. Zjjn overleden broeder had hem zjjn
kind toevertrouwd en dit vertrouwen wilde hjj niet
beschamen.
Schjjnbaar gaf mevrouw von Borndt den nutte-
loozen strijd op, ofschoon zjj reeds bg voorbaat een
vgaudige gezindheid koesterde tegen het onschuldige
meisje en zjj verh-elde dat, ook niet.
Met zjjn kinderen was B irndfc ongelukkig geweest.
De vier oudsten war#n reeds op j ugdig-n leeftijd
gestorven. Alleen het jongste, waarvan hg zielsveel
hield, was hem overgebleven.
Oostenrijk op de proef durven stellen. De eenige
uitweg om aan geld te komen pcbjjnfc nu nog te
zijn, dat de reRpericg het goud, dat zjj in den
laatsfen tjjd beeft opgezameld, deponeert bjj de Bank
rn Bankbiljetten daarvoor in ruil neemt. De Bink
is verplicht, met hare biljetten gnud te koopen,
wanneer dit wordt aangeboden. De regeering moefc
alleen bedingen lafpren terugkoop van het goud,
wanneer de Rjjk^raad de voorgenomen uitgaven goed
keurt. Op de beurs te Weenen staan de zaken stil
sinds het parlementair raderwerk zoo gevaarljjk
vastzit.
De toestand is zeker bnitergawcon, omdat hier
geen staatkundige of kerkelijke partjjen, maar volken
tegenover elkander staan. Hunne aanspraken kunnen
niet vervuld worden, omdat de eischen van het eene
volk indruischen tegen de belangen van het andere.
GOES, 11 Juli 1898.
Zooals onze lezers zich herinneren zullen, be
sloot onze gemeenteraad in Januari jl. tot het zenden
van twee adressen aan H. M. de Koningin-
Regentes, in bet eeue waarvan verzccht werd
de boogcre burgerschool tot een rjjks boogere bur
gerschool te verheffen, of wol het subsidie te willen
verboogen met f 6500 terwjjl in het andere krach
tens art. 49 der onderwjjswet een subsidie werd
gevraagd van f 6500. Tbaas is van de regeering
bericht inprkomsn, dat op het adres betrekke
lijk de Nliddelb. School afwgzend is beschikt.
(Het bericht hierover iu andere bladen was dus niet
geheel juist.)
Jl. Zaterdag werd de onlaDgs benoemde tweede
luitenant bjj de dd. schutterjj alhier Joh. Pilaar
J.Mz. als zoodanig geïnstalleerd. Bjj deze
plechtigheid waren mede tegenwoordig de burge
meester dezer gemeente, de heer L. G. Krol v. d.
Hook, gcp. kap. O. I. L en de heer Z. D. v. d.
Bilt Li Mottbe als oud-cfficier der schutterjj. De
compagnie werd gecommandeerd door den eerBte
luit,pnant C. E, van Koetsveld.
Nadat het kon. besluit der benoeming voor het
fiont der compagnie was voorgelezen, richtte de
commandant de volgende toespraak tot den nieuw
benoemde
Luitenant Pilaar, ik wensch u geluk met de
onderscheiding, u te b'urt govallpr, door H. M. de
Koningin te zijn benoemd tot officier bjj deze schut
terij en ik hoop, neen vertrouw, dat u de belangen
dier schutterij naar uw vermogen zult bQb»rtigen.
De r.prong, den n gemaakt hebt van schutter tot
officier, is zeker grort; doch dit is bjj descbutteijj
in ons land geen zeldzaamheid Het is cok niet noodig
dat men alle graden doorloopt om een geschikt
officier te kunnen worden. Bij den noodigen lus*,
goeden wil en geschiktheid zjjn de bekwaamheden
daarvoor wel te verkrijgen en ik meen dat deze
eischen in u vereeoigd zjjn Uw lust is gebleken,
doordat ge de u aangeboden betrekking hebt aan
vaard uw goede wil doordat ge u nu reeds vrjj
goed op de hoogte van de exercities hebt gebracht,
en voor uwe geschiktheid zie ik een waarborg in
uwe maatschappelijke p sitie, die u o. a., naar ik
meer, in de gelegenheid stelt, de oefeningen der
Het was twee dagen later tegen den avond. Me
vrouw Eva was juist van een uitstapje terugge
keerd en trad de huiskamer binnen. Aan een der
vensters zat een jong meisje. Z?j zat met het hoofd
over een boek gebogen om in het schemerlicht nog
te kunnen lezen. De lectuur mo-t z»er boeiend ge
weest zjjnzg was daarin zoo verdiept, dat zjj hare
moflder niet hoorde binnenkomen.
»Gjj zult uwe oogen bederven, Silva. Hoe dik
wijls heb ik u vermaand in den schemer niet te lezen,
maar altjjd doet gij het weer. Waarom laat gjj de
lamp niet aansteken
Silva schrikte en hiif het hoofd op. Zjj had een
klein bleek aangezicht met onregelmatige trekken,
zachte bruine oogen en een slank, tenger lichaam.
Zij droeg het haar plat en door een naad gescheiden
als een disk ones. Alles aan haar kenmerkte een
schuchtere terughoudendheid en zachtheidzelfs hare
stem klonk zacht en beschroomd.
>Ik bemerkte in het g.bael niet, dat het donker
werd in da kamer, mama. Mjjn boek is zoo interes
sant, dat ik alles vergat", verontschuldigde zjj zicb.
Zop, zoo, wat neemt zoo al uwe gedachten ir
Ge hebt zeker weer een Bentimenteelen roman onder
banden
Neen, mama, het is een epos van Longfellow,
getiteld ♦Evangeline"
Hemel, hoe kunt gjj met, zulk een oud, vervelend
boek uw tijd verbeuzelen Gij moet niet zooveel
vai zulke geschiedenissen lezen. Als uw* nicht maar
eens hier is, zult gjj uw tjjd wel beter besteden.
Papa heeft van daag een brief van haar ontvanger
waarin zjj fcara komst cp overmorgen nr'dL Ik zal
