1898. N°. 77,
Zaterdag 2 Juli.
85ste jaargang.
De kostelooze Vergunningen
om te visschen
FEUILLETON.
HEIDER00S,
7 f - M
uitgezonderd op feegcdager1
Prjjs por kwartaal, zoo binnen als bnit<
Afzonderlijke noemer* 5 e-eat; met b:_
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen e;
aangeaomea bjj do heeren Nijg'-b' Van üitsi i a te
bfj alia Boskwrkoopsra s» Brieve:
OPENBARS VERGADERING
van den
RAAD der Gemeente GOES,
op MAANDAG 4 JULI 1898,
des avonds te 8 uren.
Goes, 30 Juni 1893.
Te Secre'aris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Punten van behandeling
1. Notulen der vorige vergadering.
2. IngakoTien stukken.
3. Verzoek om eervol ontslag als onderwijzeres
aan school E. van mej A. G. Kosters.
4. Id«m van m< j. A. H C. Ittmann als onder
wijzeres aan rebool A.
5. Voorstal van Burgemeester en Wethouders in
zake het Lager onderwjjs.
6. Voorstel van Burgemeester en Wethouders in
zake het Middelbaar enderwij'.
7. Veizo«k van da commissie tot regeling der
feestelijkheden bij gelegenheid der Inhuldiging
van H. M. da Koningin om subsidie.
8. Verzoek van eene commissie voor de Paarden
markt om subsidie.
9. 1ste suppl. kohier Hondtnbelastiog
fooEsdag- en Vrijijagavoad,
▼oor 1S9S/99 kutmeu ter secreta'ie worJen sfgahaald.
Goes, 80 Juni IS9S.
De Burgemeester ran Goes,
WESSELINK.
GOES, 1 Jc'i 1898.
Wjj herinneren onzen lezers, dat heden het
verlaagd tarief voor eenigszios uitvoerige bin-
nenlandsche telegrammen in werking treedt.
Do seinkosten tnsschen twoe Naderlandsehe kan
toren in verschillende plaatsen bedragen nu 25 cent
voor de eerste 10 woorden of minder 5 cent
voor elke volgende 5 woorden of minder, van 11
tot en met 50 woordenen 5 cent voor elke
volgende 10 woorden of minder, voor woorden
boven 50.
Onder begunstiging va", goc-d weer werd gig
teren het derda zomerfeest van de C li r.
Jongelingsvsreenigingen in Zutd-Beve-
land gehouden op eene daartoe, wat grootte en
ligging betreft, zeer geschikte wrid« van den beer
M. de Bokx aan don 's-Heor Hendnkskiuderendgk
alhier. Aan het feest werd deelgenomen door de
vereenigingen van Goes, Biezelinge, Kloetinge, Ka
palle, Wemeldinge, Ierseke, Niss°, Biarland an 's-Heer
Arecdskerke. Ook een vrij talrjjka menigte belang
stellenden, eveneens meest van buiten, namen er
aan deel
Het fe st, dat te half twee een aanvang nam,
werd gaopoud door den ©ere-voorzitter der regelings-
commissio ds. C. R. van Lélyveld, waarna achtereen
volgens als sprekers optraden dhr. J. L. Zegers
directeur der inrichting voor zenuwljjders te Heem
stede en lid van het hoofdbestuur van het Nederl.
Jongel.-verboad, over het onderwerp Altjjd wat;
goeds"; ds. S. O Los van De Lier over: >Hot
onderscheid van de Boedhistische en Calvinistische
vorming des jocgriiogs"ds. J. H. Sckreuder van
5)
naar het Duitsch van J. Berger.
Juist toen Ulrich de uitgesleten steenen trap van
het voorportaal zou opgaan, hoorde hg zjjn naam
noemenhjj keek om en zag grootmama, die uit
een laan kwam en zoo snel zij kon op hem toeliep.
Haar aangezicht was vuurrood, zg zag er opgewon
den uit en waaide zich met haar zakdoek friseche
lucht toe.
Ulrich, ik moet u sprekenhet zal u misschien
niet aangenaam zjjn, maar ik moet het u toch zeg
gen. Ik heb zoo evan gewandeld in da nabijheid
van den slotvjjver en zag alles wat daar gebeurd
is, en nu vraag ik u of het met uw begrippen van
eer overeen te brengen is een jong onervaren meisje
het hoofd op hol te brsngen. Rosa is toch geen
kind meer die vertrouwelijke omgang de zoo
genaamde vriendschap tnsschen u beiden moot een
einde nemen. Het verwondert mjj dat gjj beiden zoo
weinig fatsoen bazit om dat niet in te zisn. En nu
wil ik weten wat daar eindeljjk van komen zal."
Zg iprak de laatste woorden op bevelenden toon.
Db prjs dor gewone advertentiön Is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, fcuweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Bie-s-tt aanbiedingen, niet meer dan 4 regsls beslaande en contant betaald 20 ct
Aasvragen ora e» vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
fler uitgave.
fïlBl4*w«ifl<0dsjk. Alhier is tot sub-ontvanger
benoemd de heer G. Noels An.
De opening der jacht op waterwild,
zvnde: eeoder, duikeis, waterhoenders, watersnip
pen, schrikken, kamphanen, btitttdloopere, wu'pm
pn plevieren, in deze prLVincie, is door Gedeputeerde
Staten bepaald op Zaterdag 9 Juli omstaande.
fi£©S»JﻫpJrt«t In de nlggeaeene vergadering,
door de feestcommissie Woensdagavond bij
eengeroepen, werd mededeeling gedaan van de ont
vangen geldeo en de plannen der feestcommissie.
In 't geheel is ingeteekecd voor f332,15, dat met
de bijdrage der] gemeente van f 100, een totaal van
f 432,15 uitmaakt. Hat programma bevat: uitdeeling
aan da armen van alle gezindten, een schoolfeest, ©en
pRigorifichen optocht, rauzwkuitvoering, verlichting
der straten a gio.no en van het gem? entehuis en de
school met vet^hzen, ©n vnurw?rk. Verscheidene
stemmen echter ver hieven zich voor volkssp-len in
plaa's van vuurwerk, waaromtrent later door da
commissie een besluit zal genomen worden. De leve
rantie van 't benoodigde zal bij inschijjving aan de
ii)gp?,eten< n s^guad worden. Voorts word nog door
vrjjvriiligo hjjdragen eene som bjjeengftbracht, noodig
voor het ph*uten eener Wilhelmina-linde vóór de
school na goedkeuring van het gemeentebestuur.
>Eene verloving, grootmama antwoordde Ulrich
kort en bondig.
De barones ke> k hem als versteend aan, en vroeg
op verbolgen toon: »Wat?"
>E9n verloving", herhaalde Ulrich lachend.
Zg bleef stom van verbazingalleen hare lippen
beefden tot zg weer hare spraak terug kreeg en
vervolgde
»Een verloving? Heb ik van mjjn leven 1 Neen,
neen, gjj schertst, want het kan toch onmogelijk
uwe bedoeling zjjn een arm burgermeisje te trouwen.
Dat zou do grootste dwaasheid zijn. Ik moet ge-
looven, dat uw genegenheid voor dat nietige ding
aan krankzinnigheid grenst
Verder kwam zjj niet. Ulrich trad met flikkerende
oogen op haar toe, legde de hand op haar arm en
zeide>Zoo moot gjj niet over haar en tot mjj
Bpreken, dat kan ik niet verdragen, grootmama
Gjj fasbt mgne kindsheid bewaakt en mg vaal goeds
bewezen er» ik heb altjjd gevoeld, dat ik u veel
dank schuldig ben en ik zal mij ook b9jjvoren nwe
liefde en goedheid te vergelden, maar mijne gevoe
lens voor Rosa laat ik niet door u aaitasten, die
zijn mg heilig. Ik heb haar innig lief en zal haar
mijn hart en hand aanbieden. Op mjjn leeftjjd volgt
men eigen inzichten .en het is mjjn goed recht bjj
da keuze van een levensgezellin do stem van het
Omtrent da herstemming voor de P r o v.
Staten in Zuid-Holland c mstateert de a r.
Nederlander o. a.Het merkwaardige hierbij is, dat
alte anti-revolutionairen gekozen w-udf-n (Den Haag,
Gouda, Del ft, Middelhui nis) en alle katholieken uit
vielen (Den Haag, Gouda, Lriden).
Voor het staatkaniig belang, waarom het bij
deze stembus ging, betreuren wjj dit laatste, daar
er vier zetels mee verpppeid werden. Ook gevoelen
wjj iets van den bitteren bjjsraaik, dien de over
winning van gisteren voor da room?chen mo?t heb-
b'n. Zij deden overal bon best, en werkten er o. a.
toe mee, om in Den Haagden heer De Mos (antirev.)
een fabuleus stamraencjjfer te bezorger. M*ar geen
hnnner eigen cmdidaten mocht slagen. Zelfs kop
stukken als de heeren v. Barckel en Kolkman ver
kregen houdt rden stemmen minder dan de anti
revolutionaire mederaidid *at. Leiden stond sterker
dan Middel harnis bij ©ers'e stemming bleef de anti
liberale cindidaat te Leiden enkele stemmen onder
do volstrekte moerderheid', zóo zelfs, dat, een eerst
verspreid onjuist br'letiu zjjn verkiezing meldde.
Toch ging Lsiden verloren, en werd Middelharni?,
waar iu mr. Go»koop do sterkste van alle liberale
candidateu tegenover ons stond, gewonnen. Wjj ge
voelen, dat dit bitter moet zijn. De oorzaak ligt,
natuurljjk in den weerzin, dien vale protestautsche
kiezers steeds hebben om een roomsche te st°mmcn,
ook dan wanneer, naar het inzien vau bavoegde
mannen, het algemeen belang dit eisebt,."
Wel ic'tt zullen da katholieken voor de zooveelste
|m?al biervan notitie nemen on toch voortgaan met
do autir. c^ndidaten op het kussen te helpen. Of die
bun de vrjjheden zullen laten, welke de liberalen
huu verschaft hebber, zal in do toekomst bljjker).
Men deelt aan de N. R Ct. mede, dat hot
ipstuur der Sociaal-Demrcratischo Arbeiderspartij
•ij de inbuldig'ng vju H. M. de Koningin eene
udienlis zM aanvragen om gratie te verzoeken
oor de gebroeders Hogerhuis.
Eon inzender oppert iu den Noordhrabanter
hart te volgen. Wjj baidan, u ei ik, zien de wereld
met verschillende oogen aan en nooit ik zeg
nooit zal hst u golukkon mjj voor uwe hoog
hartige plannen en idec-öa te winnen. Ik trouw Rosa
en geen ander, al noemdefc gij dat ook duizendmaal
krankzinnigheid."
Nu volgde eon bange pauze. Hot gelaat der oude
dame was bleek geworden en zjj stond roerloos daar,
alleen hare vingers bewogen zich zenuwachtig.
Breng mij naar dio bank, opdat ik wat zitten
kan", sprak zjj met trillende stem. »Gjj hebt mg,
arme zwakke vrouw, met uwe heftigheid een vreese-
ljjken schrik op hot Ijjf gejaagd en die is mjj zoo
om het hart geslagen, dat ik nauweljjks meer
staan kan."
Gaarne, ik ban tot uw dienst, grootmama", her
nam hg rustig en lachte e(n weinig Hjj bood haai
den arm en geleidde haar naar de bedoelde bank,
die op eenigen afstand in de schaduw van een
plataan stond. Zjj liet zich erop neervallen en sloot
de oogoD, terwjjl hg bjj haar bleef staan, maar haar
niet aanzag.
»Wilt. gij ook niet zitten vroeg zjj na oen
oogenb ik en schoof wat op zjjda.
Ulrich haalde ongeduldig de schouders op en zei:
»Dank u, het is etenstjjd, men zal ons wel al
wachten."
het Jdenkbetld, om langs e öperatieven weg de ge
volgen der militiewet te ontgaan.
>Men stelle zich voer, sckrjjft fag, een gemeente
wasiuit jaarlijks een contingent van 5 miliciens
»moet worden gerecruteerd. Indien deze vijf als vrij
willigers kunnen worden verkregen, bedoeld in het
2e Hoofdstuk der militiewet, dan strekken dezen
ia mindering van het contingent (art. 14) en be
hoeven de overige ingeschrevenen niet te dienen.
Onderstel nu, dat in dia gemeente een tiental in
geschrevenen aanwezig zjjn, wier ouders, bestond de
plaatsvervanging nog, genegen zouden zjjn voor huu
zonen ieder f 600 cl f 700 op ts offeren om een
plaatsvervanger te stellen, den zouden diezelfde lui
ook wel bereid zjjn om b.v. ieder f 200 beschik
baar te stellen tot het uitloven van premiën voor
hen, die z;eh als vrijwilligers willen aangeven. Met
f200 X 10 f2000 zouden 5 premiën van f4.00
kunnen worden uitgeloofd voor hen, die niet als
rempirfinten als vijjwilligers willen optreden.
Zg zouden pau vcar-oetenicgen komen deolnemen
en dus iu de gunstige positie komen van hen, die
eau zekere militeire eischïn van geschiktheid tur
nen beentwoorden. Lost om als vrjjwilügers op te
treden mag to eer verondersteld worden, omdat men
anders gevaar loopt tcch te moeten dienen en dan
zonder premie.
Allicht zullen in zoodeuige gemeente tot de lote-
lingen theologanten of ordebroeders behooren, wier
vrgstelling niet belet dat zjj, tot den dienst aange
wezen wordende, in mindering strekken van het
contingent. Daarm de kan rt kening gehouden wor
den bjj het bepalen van het getal premiën."
Do inzender meent, dat een en ander docr een
ccöperatie van ingezetenen of door den Boerenbond
is tot stand te brengen.
Volgens de aanteekeniDgen in de bevolkings
registers was de bevolking van ons land
op 1 Jan. 1897 4,928,547.
Er werden in 1887 161,323 geboren, terwjjl 83,737
stierven, een overschot gevende van 77,586. Er ves
tigden zich hier te lande 310,994 personen, maar
812,923 brachten hun w onplaats over naar ds ko
loniën of het buitenland, wat een nadeelig verschil
van 1929 opleverde.
De vermeerdering bedroeg dus in het geheel 75,657,
waardoor in het eind van het jair de i miliioen
met 4204 werden OV0)schreden.
In de eerste helft van December zouden dus de
5 miliioen zjjn bereikt. Altjjd naar de bevolkings
registers, wat Dog niet hetzalile is ale de werkeljjke
bevolking. Dit is o. a. in 1889 gebleken, waarvoor
die registers op 31 December een cjjfer van 4,548,596
aanwezen, maar de volkstelling, welke djen dag
plaats bad, slecht tot een gvtal van 4,511,415 kwam,
een verschil dus van ruim 37,000, dat natunrljjk
nagenoeg; geheel is te verklaren uit de onvolledig®
inschrjjvingen ven vertrekkende personer, die ver
zuimden aangifte te doen. Er bestaan voorschriften
voor do gemeen te bes'uren om ambtshalve zulke per
sonen af te boeken, maar eerst bij de eerstvolgende
telling in 't. eind van 1899 zal blijken, of het ver
schil weder zoo groot is, als in 1889 aan den dag
kwam.
Het opgegeven saldo van 4204 boven de 5 milii
oen is betrekkelijk gerirg, zoodat h&t zeer waar-
scbjjnlgk is, dat de btvolking op 31 Dr-c. jl. werke
lijk nog beneden de 5 miliioen was. Maar na dien
dag is zjj toch weder toegenomen, vermoedelijk met
ongeveer 30 a 35,000. Al is dus het bevolkings
register ook sedert 1889 da werkelijkheid ee eind
»Nö9d, nog lang niet. Uw vader is plotseling naar
stad gegaan om gewichtige zaken af te handelen
voor den avond wachten wjj hern niet terug en uw
mama geveelde zich niet goed en is naar bed ge
gaan zjj he ft weer hare gewone hoofdpijn. Wjj
kunnen dus hier nog rustig een paar woorden spre
ken en gjj mofit mij aashooren zonder mg in de
rede te vallen 1"
Hg vermoedde wat er weer komen zou, maar wat
zij hem ook to vertellen had, hij zou het z;ch niet
aantrekken. Hg zette zich neder en bedekte de oogen
mot de hand. Zjj ademde eerst diep voor zjj begon."
»Het is dus uw onherroepelijk besluit met Rosa
te trouwen
»Ja, grootmama 1"
»Eq hoe denkt gjj het iu de toekomst te stellen?"
»Voorloop:g met wachten om te trouwer, mis
schien lang wachten, tot ik ritmeester ben. H 4
komt op e®n paar jaar niet aan, \v>j zjjn beiden
nog jong. Ik kan ook najja ontslag nem^n en vaders
landerjjen bebouwen. Hij kau dan zjjn rust nemer,
dat is zoo on gever mjjn plan, maar natuurljjk zal
ik mij can Rosa's wil onderwerpen. Ik geloof echter
dat zjj het landleven, waaraan zjj gewoon is, zal
verkiezen boven het woelige stadsleven."
»Zjo, prachtig, gjj hebt dat alles mooi uitgerr-
kond, maar om dat plan uit te voerea eu overt ea-
