1898. N°. 72.
Dinsdag 21 Juni.
85sle jaargang.
De «itgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen b|j de heeren Nijgh Van Ditmab te Rotterdam en verder
b| alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
«01K1 NT.
Dc. prjjl der gewons advertentiön iB van 1-5 regels 50 cent, eiken regel moor 10 ct«.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
ïaa«jndï»a ▼an »dver$en«Ss» 9 uren op den «Af der uitgave.
VERKIEZING.
Hut GEMEENTEBESTUUR van GOES brengt ter open
bare kennis, dwt u ontvangen »Het j>r«>ces-vorba*l van de
sitting van het Hoofdstem burvan tot het vaststellen van den
uitslag der stemming ter verkiezing van
vier letleu «Ier Provinciale Staten
in hbt kiesdistrict Goes op 17 Juni 1898
Afschrift daarvan is aangeplakt en op de Secretarie voor een
ieder ter inzago ceder gelegd.
Goes, 18 Juni 1898
Het Gemeentebestuur van Goes,
De Burgemeester,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Hoewel de gebeurtenissen op en em Cuba. de
oorzaak van den stryd tusscben Amerika en Spanje,
nog altijd belangstelling verdienen, was de aandacht
gedurende de vorige week in niet geringe mate ge
richt op de Piilippjjnen en de daaromheen gelegen
eilanden in den Indischen Archipel. Mon weet hoe
het daar, tengevolge van opstand onder de bewo
ners niet alleen tegen de Spanjaarden, maar ook
tegen hunne bevrijders, de Amerikanen, gesteld is,
en dat het daar allen schjjn heeft, dat de dagen
van het Spaansche gezag op deze eilandengroep ge
teld zjjn. Al of niet geloofwaardige berichten zeiden
dat Duitschland zich verzetten zal tegen een annexatie
der Philippjjnen door de Amerikanen. Een begin
van uitvoering van dit plan meende men te mogen
zien in de verstel king van zgn vloot bjj Manilla en
Cavite. Van Duitsche zjjde wordt echter beweerd
dat deze versterking alleen dient om, in het nood
zakelijke geval, de belangen van Duitschland daar
te verdedigen en beschermend op te treden voor
de personen en goederen der Duitschers, die er
zich bevinden. De laatste berichten omtrent deze
quaestie melden, dat de Duitsche regeering aan de
Amerikaansche afdoende verklaringen zou hebben
gegeven over haar optreden op wde Philippgnen,
waardoor dezo zaak als afgedaan mag beschouwd
worden.
Na al de moeilijkheden, aarzelingen, verzuimen en
tekortkomingen, die het vertrek van bet Ameri-
knansche leger van Tumpa vertraagd hebben, is
dan eindelijk de vloot vertrokken en heeft, in af
wachting van het bedrjjven van heldendaden, al vast
een prachtig schouwspel opgeleverd bg haar zeer
geregelde vaart uit de baai. Als zg op haren weg
geene onverwachte tegenspoeden heeft ontmoet, kan
de vloot dezer dagen voor Santiago zgn, waar admi
raal Sampson baar reeds een week vroeger had ge
wacht, anders had hg de marine-soldaten niet zoo
vroeg aan wal gesteurd. Dize toch hebben het daar
niet gemakkelijk'. Er gaat bjjna geen dag voorbij
zonder dat zij worden lastig gevallen door Spaansche
geweerschoten en het sehjjnt, dat de geweren der
Spanjaarden doeltreffender wapens zgn dan die der
Amerikanen en toch zouden dezen volgens hun
eig9n berichten steeds aan de winnende hand zgn.
Het is voor hen te hopen, dat nu alles aan boord
in orde isniet lang geleden toch werd bericht, dat
er niet half genoeg linnen uniformen, de eenige, die
in een warm land als Cuba bruikbaar zgn, aanwezig
waren. Nog heeft mea bg de inscheping een groote
fout begaan door de manschappen veel te vroeg aan
boord te zenden, waar zg in een nauwe ruimte aan
eene ontzettende birte waren blootgesteld, met het
gevolg, dat er verbazend veel zieken kwamen. Ook
moet de voeding veel te wenschen overlaten, door
de slechte toebereiding der spjjzen.
Waar de Amerikaansche vloot de troepen aan
wal zal zetten is nog niet bekend, maar er iB alle
kam, dat men van het eens behaalde voordeel bij
Caimanera en bg Santiago zal trachten verder ge
bruik te maken.
Het Amerikaansche publiek begint meer en meer
ontevreden te worden over de weinige vorderingen,
die de oorlog maakt. Admiraal Dewey ligt meer
dan zes weken werkeloos voor ManillaPortorico
is nog steeds niet in het bezit der Amerikanen
Sampsons operaties voor Santiago hadden nog niet
het gewen8chte en verwachte sncceB; met het uit
zenden van landingstroepen gaat het alles behalve
vlugde gole koorts en andere besmettelijke ziek
ten dreigen een nieuwe vjjand te wordenalle
redenen tot rechtmatige ontevredenheid.
In het gevecht bg Caimanera zouden Spaansche
soldaten zich hebben schuldig gemaakt aan vreeselöke
verminking van Amerikaansche gesneuvelden. Uit
Amerikaansche bron wordt echter erkend, dat geen
geregelde Spaansche troepen, maar CubaanBche vrij
willigers deze wandaden hebben gepleegd.
In Spanje beroept men zich op de onberispeljjkt
wjjze, waarop dit land tot dusver den oorlog heefe
gevoerd en veimoedt men dat Cubaansche opstan
delingen, die aan de zjjde der Amerikanen stiyden,
zich daaraan hebben scbu'.cig gemaakt om de Ame
rikanen nog meer tegen de Spanjaarden te verbit
teren.
Geheel onvprwacht en om schjjnbaar minder be
langrijke reden is in Frankrijk het ministerie-
Méline gevallen. Door de afgevaardigden Bourgeois
en Ricard was aan eene ingediende motie een toe
voeging voorgesteld, waarin zij wilden doen uit
komen, dat het ministerie uitsluitend op de rapu-
blikeinsche meerderheid behoort te steunen. Deze
toevoeging werd aangenomen met 291 tegen 246
stemmen en vormde den doorn aan den vredepalm,
dien de minister Méline reeds in de hand meende te
hebben. Waarschijnlijk heeft bet ministerie gevreesd
de rechtsrzgde te zullen ontstemmen, wanneer het
zich met dit deel der motie vereenigde en het voor
zag, dat het mrt een Kamer als deze moeilgk regee-
ren zou zgn, waarom het geheele Kabinet zgn ont
slag indiende en verkreeg.
Nadat President Fame met den president van
den Senaat, Luubat, en dien van de Kamer, Dtscbanel,
heeft beraadslaagd, heeft hg thans Ribot belast met
de samenstelling van een nieuw Kabinet. Een Kabi
net, dat met een Kamer als deze moet regeeren, is
zeker niet te benjjden. Sommigen dringen er op aan
dat Hanotaux als minister van buitenlandsche zaken
zal aanblgven, aangezien hg de eenige minister ge
weest is van het Kabinet-Méline, die succes heeft
gehad, en buitendien al de Russische geheimeD kent.
Nu wil Hanotaux echter niet bljjven, wanneer het
nieuwe Kabinet veel rood opneemt. Bezwaren dus
van alle kanten en men is met de nieuwe Kamer
precies weer aangeland op het vroegere fraaie punt,
toen men ministers maakte, des noods voor ééa dag.
Méline, die wel geen zitting meer nemen zal, mag
z:ch de eer toerekenen, dat zgn ministerie een der
langstlevende is geweest, die ooit in de FranBche
Republiek hebben bestaan. Het werd gevormd den
80 April 1896; het heeft zich dus 2 jaar en 7
weken staande gehouden en is voor Frankrjjk niet
onvruchtbaar geweest.
Het voornaamste dat Frankrjjk onder het mini-
sterie-Méline heeft ondervonden, isde openbaar
making van het Fransffi-Russisch verbond, de zaak-
Drryfus en, nu pas, de Nigerconventip.
In Duitsehland h bb n de verkiezingen voor
den Rjjksdag plaats gehad. De partjjan hadden zich
in de verschillende districten zeer verschillend ge
groepeerd. Z:>o maakten b|jv. de nationaal-liberalen
te Berljjn gemeene zaak met de progressisten tegen
de socialisten en dit niet zonder succes, terwjjl elders
de progressisten met de socialisten medegingen tegen
de liberalen en conservatieven. De socialisten hebben
hun hoop, geheel Berljjn te veroverer, niet ver
wezenlijkt gezien. Zij hebben slechts twee districten
gehondeu en komen in vier andere in herstemming
met de liberalendaarentegen hebben zg in de
provincies kunne zetels behouden en eenige veroverd.
Onder de gevallenen behoort de kasonnonkoning
Krnpp te Essen, die zgn zetel moest afstaan aan een
katholieken arbeiders candidaat.
De verwachting van den uitslag dezer verkiezing
was, dat de regeering niet versterkt uit den strjjd
zou komen en naar het zich tot hiertoe laat aanzien
wordt aan die verwachting beantwoord; op het oogea-
blik heelt er een kleine verschuiving plaats ten
gunste van alle partgen van de linkerzjjde. Er moe
ten echter nog vele herstemmingen geschieden.
De Oostenrijksehe Rijksraad, die eenigen tjjd
geleden wegens de onhandelbaarheid der meeste
afgevaardigden, was verdaagd, zou de vorige week
weder zgn geopend, doch het ministerie heeft zich
maar niet aan een ontmoeting met de Kamer gewaagd.
Graaf Thun heeft nog één poging gedaan, om een
commissie tot onderzoek van den taalstrjjd benoemd
te krggen, doch daar die is mislukt, verwachtte
hg van een voortzetting der zitting slechts nieuwe
rumoerige tooneelen en heeft hg den Rjjksraad weder
verdaagd. Men meent dat de rsgeering in den loop
van den zomer de taal verordening, zoo niet opheffen,
dan toch schorsen zal om zoo de Duitsche oppositie
voorloopig te bevredigen.
De Oostenrgksche Rgksraad zal de kamer toch
weer noodig hebben om den Ausgleich te bepalen
tnsschen Ooitenrjjk cn Hongarije, die nu in het
laatste jaar, omdat er met de Oostenrjjksche kamer
niet te werken viel, door een regesringsbeiluit bg
het oude gebleven is. Tot hiertoe betaalden de Hon
garen 30 in de rijkslastende Oostenrijkers stel
len nu voor de belasting te heffen naar de bevol
king, waardoor de Hongaren ruim 43 zouden
hebben te betalen, terwjjl dezen hebben te kennen
gegeven niet meer te willen bjjdragen in de kosten
van den Staat dan 34 welke grondslag er ook
I wordt aangenomen. Hiermede willen de Oostenrijkers
in geen geval genoegen nemen, zoodat deze quaestie
nog lang or opgelost kan big ven. Reeds verleden jaar
had in dezen een beslissing moeten genomen worden,
daar in 1867 de bepaling voor 30 jaar is vastgesteld
en dus thans niet meer van kracht zou zjjn, indien
een door den nocd gedwongen regeringsbesluit het
contract niet van kracht had verklaard tot een nieu
we overeenkomst is vastgesteld.
Ofschoon reeds maanden geleden de vrede is ge
sloten tusschnn Turkije en Oriekeniand,
eerst thans de oorlog lusschen die twee staten als
geëindigd beschouwd worden. De laatste Turksche
soldaat heeft den Griekschen bodem verlaten. De
vertegenwoordigers der mogendheden te Atheae
hebben aan hunne regeeringen kennis gegeven, dat
Thessalië thans geheel door de Turken ontruimd
en door de Grieksche troepen bezet is. Toch kan j
men niet zeggen, dat hiermede de laitste sporen
van dezen oorlog verdwenen zjjn, want nog langen
tjjd zullen de Grieken er de gevolgen van onder-
vinden. De laetea voor het toch re%ds zoo artm land
zgn niet weinig verzwaard en er zullen vele jaren
moeten verinopen eer men alles te boven is.
Een verblijdend verschgasel doet zich echter voor.
Na den oorlog is de verhouding tusschen het Ko-
ninkljjk Huis en het volk, die tjjdens den oorlog
zoo bedenkeljjk ongunstig is geweest, heel wat ver
beterd en laat thans nietB te wenschen over. De
Koning en de Koningin hebben de voornaamste
plaatsen van hun land bezocht en zgn na eene af
wezigheid van een maand te Athene teruggekeerd.
De verkiezing.
Aangezien niet van elke gemeente ons het juiste
aantal geldige stemmen was geseind en er niet minder
dan 72 biljetten van onwaarde waren, zgn er tns
schen onze officieuse ljjst van Vrgdagavond en de
officieels van Zaterdag kleine verschillen, waardoor
ook de cgfers eene kleine wgz'ging ondergaan, zon
der dat daardoor het reBultaat verandert.
Bg de officieels opname op Zaterdag voormiddag
bleek, dat ingeleverd waren 4208 biljetten, waarvan
72 van onwaarde, zoodat 4136 stemmen geldig waren
uitgebracht en dus de volstrekte meerderheid 2069
bedroeg. Voorts bleek dat do candidaten haddenver-
kregen J. M. Kakebeeka (1.) 2426, M. de Jonge Jz. (a
2349, B. M. den Boer (a 2294 en mr. C. Lneasse (-»
2110 stemmen, zoodat deze d heeren herkozen zijn
Verder verkregen do heeren W. F. K. Lmshook
1775, J. A. P. Grill 1754, J. Lemson 1627 en W.
F. J. Wagtho 1598 stemmen.
O/er dezen uitslag kunnen wjj tevreden zgn. Niet
alleen tocb, dat do heer J. M. Kakebeeke zgn zetel
behield, maar hg behaalde tevens het hoogste aantal
stemmen en zelfs 316 meer dan mr. Lucasse, terwjjl
onze in de minderheid gebleven candidaten een res
pectabel aantal stemmen op zich vereenigden.
Vergeljjkende met vroeger kunnen wjj constateeren,
dat de liberalen in ons district aan aanhang winnen
en zoo de 1800 1900 achterblijvers waren opge
komen, zou het te bezien zgn geweest of de anti
revolutionaire aftredendeD, bi- er speciaal mr. Luc<isse,
bij eerste stemming zonden gekozen zgn. De dagen
van dezen laatste als vertegenwoordiger van het
district GoeB in de Prov. Staten duren nu nog zes
jaren, maar daarmede zgn zg waarschgniijk ook ge
told. Zjjne politiek weinig principiële houding in
zake het onderwjjs en zgn optreden tegenover ver
scheidene Zuid-Bevelandsche gemeenten hebben hem
geen goed gedaan. En zoo niet de boeman »loer-
plicht" op geheel misleidende wjjze in het geding
was gebracht, zon hij reeds nu het vermoedelijk
niet verder dan tot eene herstemming hebben ge
bracht.
Dat deze misleidende voorstelling waavbjj op
schaamteloos olchristelijke wjjze de kleine verdiensten
van kinderen tegenover hunne zedeljjke en toekom
stige maat8cbapp«lgke belangen werden uitgespeeld
en den ouders omtrent het ware belang hunner kin
deren een rad voor de oogen werd gedraaid ook
op Waleheren haar invloed ten nadeele der liberale
candidaten heeft doen gelden, is duideljjk. Maar ook
in dezen zal eindeljjk gerechtigheid zegevieren en
juist zjj, die nu als kinderen aan de politieke heb
zucht worden opgeofferd, zullen later, als zg mannen
zgn gewordeü, zich wreken over het hun aangedane
onrecht.
Dat de heeren De Jonge en Den Boer zouden
herkozen worden leed bjj niemand twjjfel. Want al
zegt de Zeeuw, naar aanleiding van onz) bestrjjding
van mr. Lneasse in verband met Krabbendjjke en
Kruiningen, dat deze niet in de Staten zit om Jan
of Piet pleizier te doen" (wat wg niet beweerd heb
ben), zooveel is zeker, dat het optreden van de hb.
De Jonge en Den Boer voor die gemeenten en voor
's-Heer Arendskerke hun daar veel goeds heeft ge
daan, waarmede wij al weder niet willen beweren,
dat zjj, om in de terminologie van de Zeeuw te bljj
ven, dit wèl gedaan hebben om Jan of Piet pleizier
te doen. Wjj schrjjven dat optreden alleen toe aan
hunne meerdere bekendheid met die gemeenten, geljjk
wg dan ook meenen, dat mr. Lucasse door zjjne vele
bozighsden èa als Gedeputeerde èi als lid der Tweede
Kamer, te weinig gelegenheid heeft om zich van
de locale omstandigheden in ons district voldoende
op de hoogte te stellen.
Maar wellicht zal mr. Lucasse dat zelf ook zoo
bogrjjpen en dan zou er zeker wel een gelegenheid
zgn om in het college van Gedeputeerden een
ander, zg het des noodig ook anti-revolutionair lid te
kiezen, dat van de Zuid- en Noord-Bevelandsche
toestanden voortdurende studie kan maken, en waar
door eene onbilljjkheid j«gens ons district zou zgn
weggenomen.
Overigens veroorloven wg ons den Zeeuwschen
anti-revolutionairen te wjjzen op de volgende merk
waardige woorden van hun hoofdman dr. Rvyper
in de Standaard van jl. Zateidag, onder het opschrift
ypolitiek egoïsmevoorkomende
>Gezonde politiek moet er de politieke partgen
toe brengen, om eenerzjjds niet te rasten, eer zg
in di vertegenwoordigde lichamen proportioneel
tot haar volle sterkte zgn gekomen, maar ook
anderzjjds, om die proportie niet te zeer, althans
niet in het oogloopend, ten nadeele van concur-
reerende partgen te verbreken."
Natuurlijk bedoelt dr. Koyper hiermede alleen de
les te lezen aan de liberale partjj. Maar zjjn die
woorden niet evenzeer van toepassing op de Zeeuw-
sche anti-revolutionairen in verband met hunne zucht
om bg de nu gehouden verkiezing voor de Prov.
Staten de proportie ten nadeele van liberalen en
katholieken in net oogloopend te verbreken? Wordt
hier niet het apolitiek egoïsmeder Zeeuwsche anti
revolutionairen door hun eigen leider veroordeeld
Van zjjne vrienden moet men het hebben 1
Maar misschien maakt dr. Kuyper voor zijne
volgelingen wel eene uitzondering en kan alleen een
liberaal een politiek egoïst" zgn 1
GOES, 20 Juni 1898.
De collecte voor het fonds van den >Ge-
wapende Diens t", j Vrjjdag alhier gehouder,
heeft opgebracht f 33,59 i/a-
Met ingang van 1 Juli aanstaande zullen de
nagenoemde Rjjkstelephoonkantoren op
Zon- eo feestdagen op*n zgn als volgt: die te Bor-
sele, Ellewontsdjjk, 's-Heerenhoek, Nieuwdorp, N16SO
en Ovezand van 121/i tot l1^ uren.
Bg kon. besl. zgn benoemd tot djjkgraaf voor
den Houwerpolder M. G. van Stapels; tot dijk
graaf voor den polder Dreisth )r, J. D o e 1 e m a n Z z.
in het bestuur van het waterschap de Vrjje polders
onder Tolen, tot djjkgraaf M. G. van Stapele,
en tot gezworen C. A. H. Wagtho; in het bestuur
van het waterschap Poortvliet, tot djjkgraaf J. v a n
G o r b e 1 Janzoon, en tot gezworen N. A.
ttrnynzeel; tot gezworen voor don polder Oui-
Nooru-Beveland P. C. W. S w e m e r.
Door de geneeskundige staatscommissie te
Amsterdam zgn bevorderd tot arts de heeren K. d e
Jong, geb. te Heeren veen, G. T. P. C a 11 e n f e 18,
geb. te Hulst en A. J. de Koning, vroeger te
Middelburg.
Wissekerke. In de raadszitting van
jl. Zaterdagnamiddag, uitsluitend hiervoor belegd,
werd met algemeene stemmen besloten de wensche-
Ijjkheid uit te sprekeD, dat een provinciale veearts
op Noord-Beveland en te Kortgene gevestigd bljjve
en de tegenwoordige toelage van f 50,— uit de
gemeentekas daarvoor weder gedurenda 5 jaren be
schikbaar te stellen, mits de toelagen van de andere
gemeenten in dit eiland en uit de provinciale fond
sen eveneens gehandhaafd big ven.
Schadevergoeding aan miliciens!
Het Tweede-Kamerlid Nolens pleit in de Ven-
loosche Ct. voor het verstrekken van schadevergoeding
aan de miliciens.
Thans wordt door het lot aangewezen een gedeelte
der jongelieden, om in tjjd van nood het land te
verdedigen en alB gevolg daarvan om in tjjd van
vrede en rust geoefend to worden.
Dit nu is juist.
Waar niet allen noodig zjjn, kan op geen onpar
tijdiger wjjze de keuze gedaan worden.
Maar toch wordt een last gelegd op sommigen
en voor het grootste deel op minvermogenden.
Nu is de vraageischt d« gedachten gang, ook
van hen, die meenen, dat hst billjjk en rechtvaardig
is, dat ieder door het lot aangewezene persoonlijk
zgn oefeningstgd doorbrenge om God verhoede
het desnoods actief op te treden, nu niet, dat
aan dezen vergoeding gegeven worde, zooals dat o. a.
in België geschiedt
Het Centrum (van dr. Schaepman) erkent, dat er
veel voor dit denkbeeld te zeggen valt. Maar ter
stond rjjat de vraag, waar m°n bet geld zal vinden
