1898. N°. TO.
Donderdag 16 Juni.
85sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
J. A. P. Geill,
J. M. Kakebeeke,
W. F. K. Lenshoek,
W. F. J. WagÜio,
Vaccineeren en Hervaccineeren.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam ea verder
bjj alle Bcekverkooperi en Brievengaarders*
Db prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.i.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de pr«j»
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragoa om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
van »av©T*««tf 3a véow 8 uren den der uitgave.
G0ËSCH
Nog een enkel woord over de stemming
op a. s. Vrijdag zij ons vergund.
Er zijn enkele kiezers, die niet met
alle vier van liberale zijde gestelde can
didate wenschen mede te gaan. Ofschoon
wij dit betreuren, zoo willen wij ieders
geiosleu, ook dit, eerbiedigen.
Men verooriove ons dan echter dien
kiezers den raad te geven, b.v. slechts
drie cindidaten te stemmen, maar nimmer
een der tegencandidaten in de plaats
van den niet gewilden liberaal zwart te
maken, want anders vermeerdert men
slechts de kansen van de tegenpartij ten
koste oak vin de kans van de libe
ralen, die men wèl wil. Beter echter is
het over persoonlijke bezwaren heen te
stappen en a. s. Vrijdig a's één min te
stemmen op de heeren
en dus, juist om den anderen, het tweede,
het vierde, het zesde en het laatste
vakje zwart te maken.
Trouwe opkomst is noodzakelijk en
plicht
De heer A. F LASONDER, genees- en heelkundige dezer
gemeente, zal
Donderdag 16 Juni
des namiddags te twee uren in het Gasthuis zitting honden
tot het gratis
Da zoogenaamde trouwboekjes moeten worden meegebracht.
Goes, 14 Juti 1898
Burgemeester en W.thonders van Goes,
WESSELINK.
D*) Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
De INSCHRIJVING van leerlingea voor de
H00GERE BURGERSCHOOL
en voor de
BURGER-AVONDSCHOOL
te Goes, voor den cursus 1898/99, zal voor zoover men zich
niet reeds heden daarvoor bij den Directeur heelt aaugemeld
ook plaats hebben, indien men zich bij den Directeur aanmeldt,
op ZATERDAG 18 Juni 1898.
Goes, 15 Juni 1898.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
GOES, 15 Juni 1898.
In ons vorig no. werd opgenomen een stuk
-van dr. Bolle te Middelburg, waaruit bljjkt, dat mr.
L u c a s 8 e die krachtens zijne antirev. beginselen
oen tegenstander der openbare school moet zjjn en
0)k onder die vlag gekozen is tot lid der Tweede
Kamer en van de Prov. Staten, zjjn eigen zoontje op
de openbare school onderwijs laat genieten.
Naar aanleiding daarvan vraagt de Midd. Ct.
»Wat zeggen hiervan de goedgeloovige, eenvoudige
men8chen, wien dageljjks door leiders, waartoe toch
ook mr. Lucasse behoort, en in het antirevolutionaire
orgaan te Goes, waartoe dit lid van Gedeputeerde
Staten in zeer nauwe betrekking staat, wordt ver
kondigd, dat de openbare school zoo booi en zoo
slecht is?
Een dergelijke houding van een hunner hoofd
mannen moet van zelf hunne verbazing of hunne
ergernis opwekken.
Maar bovendien moeten hierdoor hun de oogen
wel opengaan
Zjj zullen nu toch wel inzien, dat men hen mis
leidt en slechts gebruikt als middel, om op het
kussen te komen.
En zou dit het eenige voorbeeld zjjn van eer, op
wien men kan toepassen het bekende>Let op m jjne
woorden maar niet op mjjne daden
De burgemeesters van Baarland, Borsele, Elle-
woutedijk, 's-Gravenpolder, 's-Heer Abtskerke, 'fi
neer Arendskerke, 's-H«ererhoek, Heinkenszand,
Hoedek'n^kerke, Ierseke, Kapt-Jle, Kattendjjke, Kloe-
tinge, Krabbendjjke, Kruiningen, Üudelande, Schorr,
Wemeldinge en Wolfertsdjjk hadden gisteren gehoor
geheven aan de uitnoodigirg van den burgemeester
van Goès tot het houden van eene bjjeenkoaist in
het Raadhuis alhier ter bespreking van deD afkoop
der tollen, eene zaak, waaromtrent de overeen
komsten met het Rjjk en de Provincie dit jaar
afljopsn.
In deze bijeenkomst h^eft men zich brpaald tot
het benoemen eener commissie om oene voorloopiga
regeling te ontwerpen en daarover nader te beslis
sen, tevens ook om zich in contact te stellen met
de burgemeesters van de enkele gemeenten, die niet
vertegenwoordigd waren. Als leden dier commissie
waarvan voor Goes de wethouder Lershoek deel
uitmaakt, weiden benoemd de burgemeesters van
's-Gravenpolder, 's-Heer Aitndskerke, 's-Heerenhoek,
Ierseke, Kloetinge en Krabbendjjke.
In de Midd. Ct. van hedt-n wordt de volgende
brief gepubliceerd
Aan den WelEd. heer J. A. Prederiks
te Middelburg.
WelEdele Heerl
Uw scfcrjjven over de kerk te Goes in de Middel-
burgsche Courant van 11 Juni 11. verwonderde mg
ten zeerste.
Wat hebt gjj u toch slecht laten inlichten, anders
hadt u geheel anders, meer overeenkomstig de waar
heid, geschreven. Als al uwe onderzoekingen op
dezelfde wgze geschieden, dan zullen de uitkomsten
even onbetrouwbaar zjjn.
U sehrjjft van de schennende hand in vrrband met
de kerk van Kloetinge. Informeer eens beter, mijuheer,
en u zult u schamen over dit gedeelte van uw
geschrjjf en over de woord'n, bjj den president
kerkvoogd over mg gesproken.
Lses nog eens over wat u schreef en informeer
nog eens nader en u zult tct andere resultaten komen.
Naar uw advies en onder uwe leiding wordt de
kerk te Wissekerke in N.-Beveland opgeknapt, (ver
geef mij dit woord) en daar zjjn de scheuren in het
plafond beplakt met papier en katoen, en dat alles
overgeschilderd.
In Goes neemt men de gebreken wagdoor u
werden ze bedekt en niet weggenomen.
U schrijft dat da raam vernieuwing geschiedt uit
een zucht tot verfraaiing. Neen mjjnheer, onwaar
heid sehrjjft ude vernieuwing geschiedt alleen om
veilig en tochtvrjj in de kerk te kunnen zitten.
Mg voor juistere inlichtingen aanbevelende, teeken
ik hoogachtend, UE. dw. dr.,
J. W. van de Weert W.J z
Goes, 13 Juni 1898.
Hierop antwoordt de heer Frederiks in hetzelfde
blad
De wjjzp, waarop de heer De Weert mjjn optre
den te Goes in verdenking tracht te brengen, ge
tuigt wè'. van totaal gemis aan kunstbesef, doch
helaas niet van een ernstig streven, om eene her
haling van het begane wanbedrjjf te helpen voor
komen.
Het door hem genoemde geval betref een kerk
gebouw uit den slechtsten tijd onzer architectuur,
zonder de minste kunstwaarde, en de herstelling
eener weinig kostbare voorziening togen het mogeljjke
afvallen van gescheurde d3elen van het plafond.
Een vergeljjking daarvan met het prachtige Goe-
sche monument en de moedwillig toegebrachte ver
minking is gewoon weg bespotteljjk.
Wat de kwesties van tocht, veiligheid en per-
soonBverwarring aangaan, bljjf ik mjj refereeren aan
hetgeen vertrouwbare lieden mjj mededeelden on
aan hetgeen ik met eigen oogeD kon zien.
J. A. Frederiks.
Middelburg, 14 Juni 1898.
Op eene gisteren te Goob door de commissie voor
de coöperatieve weegbrugvereeniging ge
houden vergadering is medegedeeld dat- het bestuur
de twee bruggen van de heeren W. Pelle en C. de
Wilde heeft aangekocht. Op het aandeelen-kapitaal
ia voor f 737,50 geteekend. (AL Ct.)
Wolfertgdijk. De gemeenteraad verklaarde zich
Maandagavond jl. bereid mot de andere gemeente
besturen van Zuid-Bsveland mede te werken tot
wederafkoop van den tol aan den 's-Gra-
venpolderschon straatweg. Het vorige bedrag (f 40,27)
werd als maximum gesteld. De voorzitter deelde
vooraf mede, dat de verschillende polders zich weder
bereid hadden verklaard genoemde som gezamenlijk
jaarljjks te voldoen en eveneens te betalen f 109,94,
indien weder de rjjkstollen worden afgekocht.
tóorsele. Tn do Maandag gehouden djjkraads-
vergadering werd o. a. besloten tot maatstaf
van eventueel aan de beurt komende aflossingen aan
ds goedkeuring van heeren Ged. Staten een b slnit
te onderwerpen, waarbjj is bepaald dat voor de 3 pet.
obligation 85 pet. zal worden uitgekeerd en voor de
4 pet. honderd pet.
Vermits het pachtcontract van de Inlaag van 1883
dit jaar ten einde loopt, vond de djjkraad goed de
eigendommen opnieuw voor zeven jaren te verpachten
onder dï bestaande voorwaarden.
Van den waterbouwkundigen ambtenaar te Elle-
woudsdjjk was een verzoek om epnige tractements-
verhocging ingekomen. Op bet adrps werd gunstig
beschikt. De djjkread bepaalde de verhooging op
f 100 'sjaars.
Ellevroudsdijk. Alhier circuleert ter onder-
teekeniDg een adres, te richten aan Provinciale
Staten, waarin verzccht wo dt om aanslui
ting aan den Provincialen stoombootdienst op de
Westerschelde door middel van een roeibootje.
Tot dit verzoek is overgegaan, omdat de bcoten
thans, als het ware, rakelings alhier voorbjj^aren,
zoo, dat de dienst door inwilliging van genoemd
verzoek bjjna niet zal ljjden.
Bjj het examen voor kommies der directe
belastingen zjjn o. a. gcslaagl de heeren H. A.
MarknsBe te Kortgene, M. D. J. H. van den
Brink t9 Bath en I. Loog A z. van Ellewouds-
djjk, thans te Bruinisse.
Naar wij vernemen, is de heer P. A. van de
Velde in hooger beroep gekomen van het besluit
van Gedeputeerde Staten van Zepland, waarbjj het
raadsbesluit tot zjjne toelating als lid van den ge
meenteraad van Ter-Nenzan niet werd goedgekeurd.
(Af. Ct.)
Het Bat. N.bld. meldt
Een laatste remise van f 1600 is door de commis
sie te Batavia, middels bet agentschap der Javasche
Bank te Makassar, overgemaakt naar het comité
te Ambon. In het geheel is thans door de com
missie te Batavia geremitteerd een bedrag van f 20,100.
De commissie, haar taak als geöindigd beschou
wende, heeft zich ontbonden.
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia
seinde onder dagteckening van Maandag;
De Selimoen-colonne en de landingstroe
pen rukken op naar Kemala. De Pedir-colonne viel
de versterkingen in Bandi (Barnbie) aan.
De le luitenant der infanterie J. O. Lamster
werd daarbjj licht gewond. Acht minderen werden
gekwetst, vjjf minderen sneuvelden. De vjjand liet
71 dooden achter.
De Spanjaarden hebben hua b^algenoot ge
kregen de gele koorts.
Onverwacht komt die helper nietreeds van den
aanvang, reeds vóór de oorlog nitgebrokpn was zelfs,
heeft n>en er op gewezen, dat de Amerikanen, waa
neer zjj op Cuba landden, met de gele koorts te
strjjden zouden hebben. W ant Cuba is bjjna geen
jaar vrjj van de gele koortB en de ziekte woedt daar
op baar hevigst.
En nu is de sinistere bondgenoot der Spanjaarden
aan het werk gegaan, nog vóór de Amerikanen
eigenlijk goed geland zjjn onder de troepen, die nog
aan den wal uitgerust en gedrild moeten worden
en onder de schepelingen op de vloot van admiraal
Sampson vóó>" Santiago, heeft hjj zich vertoond. Eo
de Amerikanen, die alles bjj elkaar misschien nog
geen 20 man verloren hebben in den oorlog, zullen
nu wellicht hun strijdmacht Bpoedig gedecimeerd
zien door den gelen vjjand, tegen wien het vrjj wat
moeilijker is zich te verdedigen dan tegen Spaacsche
kanonnen en geweien.
En nu komt uit San Francisco nog een tweede
bericht over een ziekte, die de Amerikanen is komen
teisteren en dus de Spanjaarden helpt in het kamp
van generaal Merritt zjjn de mazelen uitgebroken
Het klinkt eenigszins grappig te hooren, dat een
leger door een meestal onschuldige kinderziekte zou
worden tegengehouden of belemmerd in zjjn bewe
gingen. Maar zooals ieder weet kunnen mazelen voor
volwassenen wel degeljjk gevaarljjk worden, en is
het zeker beter dat de Amerikaaneche soldaten zich
gezond dan ziek inschepen.
Het is te hopen dat de vrees van velen niet be
waarheid zal worden, want zelfs de vjjanden van
de Amerikanen zullen hun zeker niet eene nederlaag
door ellendige ziekten toewenscher, maar wjj vreezen
het ergste voor het Amerikaansche leger. Als men
weet dat de landingstroepen juist ia den ongezond-
sten tjjd komen (van Mei tot October) waarin o. a.
Havana berucht is als een der meest ongezonde
plaatsen ter wereld dat het klimaat van Cuba
over 't algemeen zeer slecht, wordt genoemd
dat de gele koorts op Cuba een meer kwaadaardig
karakter heeft dan ergens anders, Rio-de-Janeiro
niet uitgezonderd (de sterfte bjj de gele koorts be
reikt op Cuba some 82 pet.) en eindeljjk dat
men des te meer vatbaar is naarmate men minder
lang in bet land is geweest dan zal men be-
grjjpen wat de 20,000 man van generaal Shafter
te gernoet gaan.
Ingezonden Eflededeelingen.
De Germania, Levensverzekering-Maat
schappij te Stettin heeft, bljjkens hare 40ste balans,
ook iu het jaar 1897, door afsluiting vsn vele nieuwe
verzekeringen eene aanzienlijke vermeerdering van
hare Reservefondsen en trots de daling van den
rentestandaard, wederom hoogst bevredigende winsten
voor hare met recht op dividend verzekerden, verkre
gen. Van de 12,934 bjj haar nieuw voorgestelde ver
zekeringen over f 30.899.024 kapitaal en f144.128
jaarljjkscha renten, werden 10.377 voorstellen over
f24.182.084 kapitaal en f 142 806 jsarlyksche ren
ten aangenomen.
Het gezamenljjk verzekerd bedrag steeg Hierdoor,
na aftrek van de afgeloopan verzekeringen wegens
overigden of bg leven der verzekerden, tot 186,092
polissen over f 328 617.933 verzekerd kapitaal en
f 1 339.712 jaarlijksehe renten. Sedert het vorige
jaar bedraagt dns de zuivere vermeerdering van het
verzekerd bedrag f 13.079.265 kapitaal en f 81.146
jaarl. rente.
De premie-ontvangst in 1897 bedroeg voor ver
zekeringen van kapitalen f 13,491,649 (f 649,483
meer dan in het jaar te voren)voor rente verze
keringen f 1,282,358, alzoo voor beide afdcelingen
te zamen f 14,774,007. Aan interest van uitgezette
kapitalen der Maatschappij werden f 4,355,491
(f 252,948 meer dan in het j^ar te voren) ontvan
gen, terwijl van de inkomsten aan prem:ëi en ren
ten in dit jaar f 19,129,498, te zamen 37 pet. of
f 7,069,893 uitgegeven werden voor uilkefiriDgen
aan de verzekerden of aan hunne nagelaten betrek
kingen.
Aan het premie-reservefonds werden van de in
komsten in 1897; 89.7 pet. of f7,599,359 toege
wezen en het gezamenlijk bedrag van dit fonds
steeg hierdoor tot f 105,828,823.
De uitbetalingen wegens sterfgevallen waren nog
beduidend minder dan in het vorige jrar.
Na dekking van alle uitgaven en verplichtingen
der Maatschappij, blaft voor hot jaar 1897 per.e netto
wirst van f 2,501,582. Daarvan werden f2,234,448
aan do met aandeel in de winBt verzekerden als
dividend, aan de aandeelhouders f 158,324 of 15 pet.
van de op hunne aandeelen gedane stortingen, toe
gekend, terwjjl het restant f5,473 aan de rekening
voor onvoorziene uitgaven ton deel valt.
De Waarborgfondsen der Germania, bestaande uit;
De Premie-reserve f 105.328.823, Bjjzcndere Zeker-
heid&fandsen f 1.918 289, Grondkapitaal f 5 294 118,
Dividenden-reserve d' r verzekerden f 8.800.366
Schade-reserve f 116 040, totaal f 121.457.636, zjju
tegen het vorige jaar met f 8 278.905 gestegen.
Het gezamenljjk vermogen der Maatsehappjj, het
welk voor 82 in hypotheken overeenkomstig de
Pruisische wetten voor minderjarigen aan het
einde van het boekjaar, in summa met f 101 691.143
is belegd, bereikte einde 1897 het bedrag van
f 128.800.851 tegen f 115.682.521 in het vorig jaar.
De Maatschappij is te Goes vertegenwoordigd door
den hoofdagent den heer A. A. van Dellen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMEK.
Na goedkeuring van den aanleg van den Ooster-
locaalspoorweg besprak gisteren de heer Troelstra
in eene uitvoerige interpellatie de zaak der ge
broeders Hogerhuis en leverde hjj eene critiek op
de gepubliceerde beschikking van den officier van
justitie te Leeuwarden, welke z. i. niet den twjjfel
aon de onschuld der veroordeelden wegneemt en
niet aantoont dat de Hogerhuizenpartjj de justitie
op een dwaalspoor wil brengen. Integendeel maakt
die beschikking de getuigenissen verdacht en ontze
nuwt niet de beschuldiging tegen Dgkstra. Wan
hopend aan het aanstellen van een nieuwe vervol
ging, vroeg interpellant ten slotte gratie voor de
veroordeelden. De minister van justitie achtte dat
het nieuwe onderzoek het geloof aan de schuld vau
de gebroeders versterkt en het gewetensbezwaar
weggenomen hal, dat rechtsingang zou verleend
worden tegen onschuldigen, voor wier goeden naam
hjj de publicatie gelastte. Hjj kan niet antwoor
den op den inconsequenten aandrang vau den heer
Troelstra, die wel straf, niet veroordeel ing opheft.
