1898. N°. 67.
Donderdag 9 Juni.
85sle jaargang.
J. A. P. Geill,
J. M. Kakebeeke,
W. F. K. Lenshoek,
W. F. J. Wagtho,
SCHUT TER IJ
STEMMING.
KIESRECHT.
KIESRECHT.
Verkiezing Prov. Staten.
goesche
De mitgave dezer Oonrant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bnrean worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijg;a Va.n Ditmak te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Insenllnf van
courant.
Db prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking bebbönde
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel,
advertenties w&ow 9 uren up den dag der uitgave.
Voor de aanstaande verkiezing van
vier leden der Provinciale Staten in het
kiesdistrict Goes ondersteunen wij dj
candidaluur der heeren
Burgemeester van Ierseke.
(aftredend lid) te Goes.
wethouder te Goes.
Burgemeester van Kolijnsplaat, Korlgene en
Kats.
De alphibethische lijst van alle personen, die aan de loting
roor de
dezer gemeente moeten deelaemen, zal ter inzage liggen ten
readhnize ran Zaterdag 11 Juni toten mtt Zsterdsg 18 Juni,
ran des voorn iddags negen tot des n&middigs twee uren,
terwijl de LOTIVGr ie bepaald op Donderdag S3 Juni, des
middags ten II uren ten raadhuize.
Goes, den 4 Juni 1898
Burgemeester en Wethouders ran Goes,
W ESS ELÏNK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLU1JS.
De Burgemeester ran Goes brengt ter kennis ran de inge
zetenen d*t op VRIJDAG 17 JUNI a. ran des voormiddags
8 urta tot des ncmiddagi 5 uren in de Readzaal op het stad
huis de stemming zal worden gehouden voor leden van de
Provinciale Statjn in het kiesdistrict Gees.
Candidaten zijn
B. H. deii Boer, J, A. P. Geill,
M. de Jonge Jzn J U. Kakebeeke,
J Lem.011, IV F. K. Lennhoek.
mr C. I.iieaagp, W. F. J Wagtho
Tevens wordt de aandacht gevestigd op art. 128 van het
Wetto-k van Strafrecht, luidend»
Hij die, opzettelijk zich vaor eeu ander uitgerende, aan
•eene krachtens wettelyk voorschrift uitgeschreven verkiezing
•deelneemt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste
•een jatr".
Goes, 7 Juni 1898.
üs Burgemeester van G.es,
WESSELIN K
De Burgemeester der gemeente Goes brengt ter algemeene
kennis, dnt de lijsten van candidaafsteiling voor leden van de
Provinciale Staten in het kiesdistrict Goes, op heden bij hem
ingeleverd, op de secretarie ter visie zijn gelegd en in afschrift
aangeplakt.
Goes, 7 Juni 1898
De Burgemeester ran Goes,
WESSELIN K.
De Burgemeester ran Goes maakt de hoofden of bestuurders
ran een bedrijf of ouderneming, waarin mannelijke personen
boren 25 jaren arbeid verrichten, attent op de verplichting
om te zorgen dat op den stemdag, 17 Jani a s
aan ieder dier personen, die kiesgerechtigd is,
gedurende ten minste 2 achtereenvolgende uren
tasschen morgen 8 en 's midlagg 5 ure, gelegenheid worde
gegeven om te gaai stemmen.
Zij zyn re'dar verplicht gedurende twee werkdagen rCór
en op den it;md«gt ia hunne fabriek of werkplaats op te
hangen eei do ;r hen ondertsekende lijst, vermeldende de uren
roor elk der genoemde personen aangewezen.
Goes, 7 Juni 1898.
Da Burgemeester ran Goes,
WESSELIN K.
I.
Bekwaamheid voor het lidmaatschap.
Wjj naderen wederom een tjjdstip, dat voor onze
provincie van groote beteekenis iB. Op Vrjjdag 17
Juni a. B. worden de kiezers iu de gelegenheid gesteld
hun burgerplicht te vervullen ten einde vier leden
te kiezen voor de Prov. Staten.
Dat niemand zich zonder geldige reden aan de
vervulling van dien plicht onttrekken mag zal men
toeitemmen. Immers er moeten mannen aangewezen
worden, aan wia men de bahartiging opdraagt vau
die belangen onzer provincie, dat zjjn dus ook die
van elke gemeente, eiken polder, ja haast van eiken
weg, dien wjj berjjden of betreden.
De moeite, welke men zich vcor zulk een ver
kiezing getroosten moet, is niet grootvoor de
meesten al zeer gering, om even met de oproeping 8-
kaart naar Stadhuis of Gemeentehuis te gaan eu
daar een stembiljet te vragen, waarop de namen der
candidaten gedrukt staan en men slechts het witte
rondje in het vakje voor den naam der candidaten,
die men wenscht te kiezen, met potlood vol te
maken heeft.
Met deze eenvoudige handeling echter zgn, zooals
wjj hierboven zeiden, gewichtige belangen gemoeid.
Gewichtige belangen dit zgn het immer6 toch,
daar het van deze verkiezingen, zoo hier alB in
andere deelen der provincie, afhangt in welken geest
onze provincie in de naaste toekomst zal worden
bestuurd.
Wjj verkeeren, wat Zeeland betreft, ditmaal in
eene byzondere positie, doordien de eerstvolgende
verkiezing voor een lid der Ie Kamer, welke door
de Prov. Stat°n geschiedt, eerBt in 1908 plaats
heelt. Wjj kunnen dus de aanhangige wetsvoor
stellen betreffende de plaatsvervanging bjj de natio
nale militie, den leerplicht, de beperking van het
ouderljjke gezag omtrent verwaarloosde kinderen
enz., voor zooveel de totstandkoming daarvan ook nog
door de Ie Kamer geschieden moet, laten rusten.
Al deze wetsontwerpen zullen reeds
lan| beslist of van de baan zijn, wan
neer in 1999 een Ëerste Kamerlid voor
Zeeland aftreedt, terwjjl nog vóór dien tjjd
(in 1901) eene verkiezing voor de Prov. Staten
plaats heeft, waarbij de zaak der verkiezing voor
de Ie Kamer meer te pas zal komen.
Al moet dus dat belang niet geheel uit het oog
worden verloren, wjj behoeven het ditmaal niet op
den voorgrond te plaatsen en wjj kunnen de Zeeuw
veilig laten doorslaan over leerplicht enz., als bjj
deze verkiezing niet ter zake dienende.
Maar juist daarom kunnen wjj wat nauwer let
ten op andere zaken, die bjj verkiezingen voor de
Piovinciale Staten maar al te veel op den achter
grond worden gedrongen.
In het kiesdistrict Middelburg is van antirev.
zijde een jong advocaat, mr. De Veer, candidaat
gesteld tegenover don veteraan S.ijjdrrs. Nu schjjnt,
volgens de Middelburgsche heeren, die vooral tjj-
dens de verkiezingen veel in de Zeeuw schrjjver,
de heer Doorenbos, de voorz. der liber. kiesv. te
Middelburg, gezegd te hebben, »dat de liberale partjj
de mannen, die het lidmaatschap der Prov. Suten
waardig kunnen bekleeden, maar voor 't grjjpen
heelt."
De MiddelburgBche heeren van de Zeeuw zeggen
daarvan»dat bjj de liberalen de knappe mannen
schuilen, mannen van naam en rang en stand en
intellectmannen, die de schoolde lagere school,
de middelbare Bchool, het gymnasium, de booge-
school gepasseerd hebben, spreekt van zelf." E 1 in
een adem gaan zjj dan voort op het oude stok
paardje, dat de liberalen met hun >goedkoop inge
richt godsdienstloos staatsonderwijs, vooral hooger
onderwjjs, onze (dat zgn dus de antirevolutionaire)
jongens, voor een groot deel gemoderniseerd en van
hen vervre9md hebben."
Eq iets verder zeggen de heeren, dat mr. De Veer
»oen jong rechtsgeleerde iB, die al de scholent waarbij
de liberale partij zweert, gepasseerd heejtaan gym
nasium en hoogeschool goede examens deed en thans
behoorljjk gppromoveerd is."
Naar aanleiding hiervan merken wjj tweeërlei op:
lo. dat de zoo afgekeurde inrichtingen van onder
wjjs, terwjjl men, naar de eigen woorden der heeren,
particuliere christelijke scholen van denzelfden aard
bezit, dan toch ook door de antirev. jongelieden
bezocht worden en ook voor hunne partjj bruikbare
elementen afleveren
2o. dat, niettegenstaande mr. De Veer zeker zelf
wel erkennen zal, wat ervaring en kennis van de
provincie betreft, niet in de schaduw te kunnen
Btaan van dhr. Snjjders, de Middel b. redactie van
de Zeeuw ditmaal toch op het intellect schijnt te
letten als eene voorwaarde voor eene waardige ver
vulling van het lidmaatschap der Staten.
Nu, we zgn het daarin geheel eens met de Zeeuw.
Wjj weten het wel, dat voor het lidmaatschap
der Staten geene academische opleiding, zelfs niet
het volgen van eenigen cursus bjj het middelbaar
onderwjjs noodig is, maar waar de leden der Staten,
elk op zgn beurt, geroepen worden om verslagen op
te Btellen, mondelinge rapporten uit te brengen enz.,
daar kan een zekere mate van intellect, vereenigd
met kennis van gemeente- en polderzaken en hare
administratie, zeker niet gemist worden.
En nu weten wjj het ook wel, dat wel eens per
ionen naar regeeringslichamen worden afgezonden,
alleen om als sfcemauchines te dienen, en dat er
zgn, die zich om den titel deze rol laten welgeval
len, maar het algemeen belang mag iets meer vor
deren bet mag eischen, dat de aangeboden candi-
daat zich in bekwaamheid praktische ervaring
daargelaten kunne meten met hem, wien bjj,
of wien de leiders door hem van zjjne plaats willen
verdringen.
Hoe staat het nu met dat alles bjj den heer
Lemsondien men van antir. zjjde voor Goes tegen
over d<n veteraan Kakebeeke gesteld beeft? Wjj
kennen den he9r Lemson volstrekt nietwjj verna
men alleen dat hg oesterhandelaar iB of geweest is
en kunnen dus slechts vragen beantwoordt hjj aan
het type, dat de heeren van De Zeeuw voor Middel
burg aanprjjzen
Heeft de heer Lemson gelegenheid gehad om zich
in zekere mate voor te bereiden voor de hooge
functie, welke hem, werd hij ooit tot lid der Staten
gekozen, wachten zcu, en zou hjj dus die fuDctie
zjjner en der Staten waardig kunnen vervullen
Is de heer Lemson voor zich zelf en zgn de
kiezers overtuigd, dat hg op het punt van intellect
en kennis van de zaken der provincie zich meten
kan met den heer Kakebeeke
Wjj vragen slechts. En wjj mogen die vraag stallen,
waar van onze zjjde candidaten worden voorg- steld,
die door hunne maatschappelijke betrekking of positie
genoegzamen waarborg opleveren om aan de den
leden der Prov. Staten te stellen eischen te voldoen
ea die zich met de aftredenden ongetwjjield meten
kunnen.
Op één vraag kunnen wij bjj voorbaat zelf het
antwoord geven. Het is niet mogelijk, dat de
heer Lemson zich meten kan met het aftredend lid
J. M. Kakebeeke, en wjj vertrouwen, dat ook ver
scheidene anti-revolutionairen het betreuren, dat
tegenover dezen, die reeds 30 jaren het lid
maatschap der Prov. Staten met eere
bekleedt en wiens maatschappelijke betrekkingen
hem als van zelf aanwjjzen als de man, die op de
hoogte is van alles wat bjj de Prov. Staten te pas
komt dat tegenover dezen, zeggen wjj, door de
anti-revolutionairen een genoegzaam geheel onbekend
en voor deze functie onvoorbereid man als de heer
Lemson wordt gesteld.
Wat dunkt u, medekiezers, zou niet de dankbaar
heid alleen reeds ons allen moeten nopen op Vrjjdag
17 Juni zeker onze stem uit te brengen op den heer
J. ML Kakebeeke.
De antir. kiesv. Groen van Prinstereralhier
stelde geen candidaat tegenover hem cn wjj zien
daarin eene te waardeeren erkenning van zjjne ver
diensten.
Ongetwjjfeld zullen dan ook vele antirevolutionairen
trachten den val van dhr. Kakebeeke te help *n voor
komen. Wanneer daarbij al wat liberaal is
zich opmaakt om trouw ter stembus te
gaan, dan vertrouwen wjj, dat op 17 Juni a. s.
aan de bekwaamheid, geschiktheid en toewijding van
dhr. Kakebeeke recht wedervaren, en het bewjjs
geleverd wordfn zal, dat de kiezers gebleken ver
diensten weten te huldigen tegenover den toeleg
van die antirevolutionairen, die den zetel van d-n
heer Kakebeeke willen doen innemen door iemand,
wiens geschiktheid daarvoor nog door niets bewezen is.
GOES, 8 Jnni 1898.
De Groote Kerk te Goes. Onder de
merkwaardige en kunstrjjke monumenten van ons
land zgn er maar weinig, die de Groote Kerk van
Goes evenaren. Het is een kunstgewrocht van den
allereersten rang, een kolossaal gevaarte met schoone
verhoudingen, Bierljjke ljjnen, smaakvolle ornamenten
en uitmuntend uitgevoerd steenhouwers-werk, tot
in de kleinste bjjzonderheden artistiek. Terecht is
de Goesche kerk wel eens vergeleken met de Hoge-
landsche kerk te Leiden, doch zjj overtreft deze,
doordien zjj geheel voltooid tot ons gekomen is,
terwjjl te Leiden het hooge middenschip nimmer
volbouwd werd.
Welnu, dit monument van den eersten rang, deze
parel aan de architectonische kroon van Nederland,
wordt thans op de ellendigste wjjze verknoeid
Voor eenige jaren is men begonnen hier en daar
het gebouw met portlandcement te bezoedelen. Thans
doet men nog erger 1 Men breekt de oorspronkelijke
fraai geprofileerde steenen stglen der vensters weg,
om die door onoogeljjke houten palen te vervangen
een wandaiisme, dat aan zulk een knnsfjuweol ge
pleegd, een ware gruwel is.
Ons land bezit niet, zooals alle andere beschaafde
staten, een monumenten-commissie, die zich het lot
onzer gedenkteekenen aantrektmaar is er dan geen
middel om znlk een noodlottige verknoeiing van
monumenton te voorkomen, en is er dan niemand,
die de oogen van kerkvoogden kan openen en hun
een verstandigen raad geven
Vorenstaande Uzen wjj in de N. Rotterd Ct Zou
niet de schrijver, die van deze zaken op de hoogte
schjjnt, da aangewezen man zgn om >de cogen van
keikvoogden te openen en hun een verstandigen
raad te geven"
Nader vernemen wjj, dat de bekende deskundige,
de heer J. A. F r e d e r i k s uit Middelburg gisteren
op het bericht herwaaits is gekomen en bereids een
onderzoek heeft ingesteld. Zjjn wjj wèl ondei richt,
dan is de uil slag daarvan niet bjjster gunstig en
schjjnt het bericht grootendeels juist te zgn.
Gisteren zgn hier ingeleverd 7 Candida-
tenljjsten voor de a. b. verkiezing voor de Prov.
Staten en wel
2 uit Goes, elk met 60 onderteekenaars,
1 Kruiningen, 44
1 Ierseke, 45
1 Oudelande, Baar
land en Hoedekenskerke, 44
te zamen 253 voor de heeren Geill, Kakebeeke,
Lenshoek en Wagtho, (de liberale candidaten)
1 uit Goes met 42 onderteekenaars, alleen voor 3
candidaten, de heerenDen Boer, De Jonge en
Lucasse (antirevol
I uit diverse gemeenten met 60 onderteekenaars
voor de 4 antirev. candidaten, dus ook voor dhr.
Lemson.
De afschriften met de namen der onderteekenaars
zgn aan de Oade Beurs aangeplakt.
Gisteren is btëadigd als waarnemend griffi r
bjj het kantongerecht te Goes de heer mr. J. W. C.
M i 1 d e r s advocaat te Goes.
Het jaarljjksch schoolfeest van de kin
deren der openbare scholen alhier is door het C-imilé
tot wering van Schoolverzuim bepaald op Donderdag
14 Juli a. s Het zal weder bestaan in een tccht
naar Vlissingen en plaats hebben aan het Grand
Hotel des Bains.
Da Minister van Binnenlandsche Z.ken heeft
bepaald dat de commissie, aan welke wordt opge
dragen het eximineeren van hen, die eene akte van
bekwaamheid voor middelbaar onderwjjs in land
en tuinbouwkunde en houtteelt of de akte voor
lager onJeiwjjs in de land- en tuinbouwkunde;
beioe'.d bjj Kou. Bas), van 26 Mei 1897 (St.bl. no.
161), wenschen te verkrggen, voor het jaar 1898
zitting zal houden te Wageningen.
Tot lid dier commissie is 0. a. benoemd de heer
I. G. J. Kakebeeke, rjjkslandbouwleeraar te
Goes.
Door de commissie voor de tentoonstelling
van nationale kleederdrachten te Am
sterdam, ter gelegenheid van de inhuldiging van
H. M. de Koningin, is, naar de M. Ct. uHdt, de
levering van al de benoodigde gouden en zilveren
versierselen, wat de provincie Zeeland betreft, op
gedragen aan den heer Jaiq Frank, goudBmid te
Middelburg.
Ons werd beden bet volgende gemeld
Op die tentoonstelling zal ook voorkomen een
levensgroots pop, die het costuum draagt van de
oude Bevelandsche dracht.
Te 8-Gravenpolder woont nog éér persoon, die
den kuitbroek met gespen, het gebloemde onderveBt
met de lange rjj zilveren knoopen, in eere houdt.
Voor dit costuum alleen is de directeur vau het
Stedeljjk Museum te Amsterdam twee keer te
's-Gravenpolder geweest, aan w<flks burgemeester de
verdere zorg voor het gereedmaken van het costuum
opgedragen is. Da heer De Wjjs te Goes levert
het noodige goud- en zilverwerk voor de Zuid-
Bevelandsehe kleederdrachten. Een dergelgk typisch
pak als het bovenbedoelde mag aan de tentoonstel
ling niet ontbreken.
Naar men verneemt, zal op de tentoonstelling ook
een verzameling Oost-Indische poppen aanwezig zgn,
die een goed overzicht geeft van de kleederdrachten
op Java. De poppen zgn gesneden door denzelfden
Javaar, die ook de Javaansehe poppen vervaardigde,
die d9 Koningin aan het Leidsche Museum schonk.
Naar aanleiding van de in ons vorig no. uit
de Nederlander overgenomen woordspeling omtrent
den vroegeren predikant Krom te 's-Heer Hendriks-
kinderen, merkt men ons op, dat deze nog in leven
is. Nu, des te beter: Wellicht zal hg dan zelf nog
wel eens op de woordspeling antwoorden en aan-
tooneü, wat bjj het ^snjjden van het Woord der Waar
heid" krom of recht is.
Benoemd tot djjkgraaf voor den polder Heer
Jansz., J. M a r c u s s e M z.tot djjkgraaf voor den
Mariapolder, J. Marcusse M z.tot gezworen
voor het waterschap Nieuw-Bommenede, J. A.
Bolle; en tot gezworenen voor het waterschap
St. Maartensdijk, I. P. H age en N. J. Nelisse.