1898. N°. 63. Zaterdag 28 Mei. 85sle jaargang.
Bij dit 110. behoort een bijvoegsel
Staten-Gsneraa!.
Rechtszaken.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 csnt.
Behalve aan ons Bureau wor»!en Abonnementen en Adverteatiün voor dit blad
aangenomen b|j de beeren Nijg-h Va.n Ditmau te Rotterdam ea vorder
bjj alle Boekversooperi oa Brievengaarders.
van
Db prfjs der gewone advertentie is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cti.
E$ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte», huweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvrage» om ea vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
58 uren «p dien der uitgave.
dat reeds gisteravond aan de lazers en
abomié's hier ter stede is toegezonden.
Wegens het Pinksterfeest zal
Maandag a. s. geen no. van dit blad ver
schijnen.
GOES, 27 Mei 189S.
Door de verschillende liberale kiesvereenigin-
gen ia het district Goes is tot vierden caadidaat
voor de aanst.. verkiezing der Prov. Staten gekozen
de hew W. P. K. Lenshoek, wethouder alhier
m >t 46 st. tegen 24 op dhr. A. Bruggeman te Baar
land.
De definitieve candidaten zjjn dus de bh. J. M.
Kakebeeke te Goes, J. A. P. Geill te Ierseke, W.
F. J. Wagtho te Kol jjnsplaat ea W. F. K. Lenshoek
te Goes.
Voor de Hippische feesten, op 30 Mei
a. s. alhier te houden, hebben zich, zoowel voor het
harddraven als voor het ringrjjden meer dan vol
doende deelnemers aangemeld om het feest te doen
slagen en al moge het in deze streken nog niet
inheemsch zijn, dat rok dames aan dergeljjke con
coursen deelnemen, in de noordelijke provinciën
vindt men dit no. steeds op het programma.
Wjj vernemen, dat indien dit feest gunstig mocht
uitvallen, er sprake van h alhier eene Harddraverjj-
veraenigiDg op te richten.
Indien het weer zal meewerken is het te voor
zien, dat vele buitenlui naar Goes zullen komen, te
meer daar er in de naaste omgeving geene feesten
zjjn aangekondigd.
De vergaderingen der polders Ooster - en
Middel-Zwake hidden Donderdag plaats. De
rekening van den eersten polder sloot met een goed
slot> gr 0 >t f 71,211/2; de begrooting bedroeg f 327,27 tyj
en het djjkgeschot werd van f3,25 op f3 gebracht.
De rekening van Middel-Zwake sloot m«t f 93,56 i/g
de begrooting werd op f 725,62 vastgesteld en het
djjkgeschot bepaald op f 2 in plaats van op f 2,50
zooals het geweest is. Met de wijziging van art.
102 van het Algemeen Polderreglement konden de
Ingelanden zich vereenigenhst rrqnest van de
gemeente 's-Gravenpolder om de bijdrage voor af
koop tollen en onderhoud wegen te verhoogen werd
ook in deze polders een jaar verdaagd.
Heinkenszand. In de jaarvergadering van bat
waterschap 's-Heer Arendskerke werd de
rekening over 1897/98 goedgekpurd met een goed
slot van f 353,891/2. De b^grooting voor 1898/ 99 werd
vastgesteld op f 2414,79 1/2» het djjkgeschot bepaald
op f 1,60 per Heet.
Tot afgevaardigden voor de sluis de Piet zjjn her
benoemd de beeren B. Vermande, J. Stek9tee en
Job v. d. Dries, allen te Heinkenszand.
Krabbendijke. Donderavond werd alhier eene
bijeenkomst gehouden tot het oprichten eener ver-
eeniging die z!ch ten doel strekt het onderling
verzekeren tegen het sterven van varkens, door
ziekte of ongeval. 21 personen tradea toe als lid.
Tot bestuursleden werden gekozen Jsc. Welleman,
president, J. Bakker, vice-president, J. Welleman,
lecr.-penningm., A. Koemaü, J. Lavoojj, J. Allewjjn
en 8. van Baren, commissarissen.
Van welingelichte zjjde verneemt het Hbl.,
dat na de inhuldiging, omstreeks kalf September,
door H. M. de Koningin eene revue over onze
oorlogsvloot zal worden gehouden. Deze revne
zal niet, zooals in 1894, ter reede van Tessel, doch
op een onzer zuideljjke reeden plaats hebben.
Hr. Ms. BtooGüschoener Zeehondbelast met het
politietoezioht op de visscherjj, zal voor die gelegen
heid tot koninklijk jacht worden ingericht, aangezien
bet stoomjacht Valk daartoe niet meer geschikt wordt
geacht.
Heden seint men ons daaromtrent uit 's-Graven-
bageIn de tweede helft van S 'ptember wordt de
vlootrevue voor de Koningin gehouden op
het Hollandsch diep in den omtrek van Moerdjjk.
>Ik tart schrijft Joseph Reinach in de
/Siècle den hardvochtigsten anti-semiet, zoo hjj
ook maar ooit een beetje van een hond heeft gehou
den, zonder ontroering dit briefje te lezen, vreeseljjk
in zjjn kortheid, dat mevrouw Dreyfus nu van
haar man heeft gekregen.
>Ik ljjd teveel, mijn hersenen, mjjn zenuwen zjjn
zóó sterk gespannen en dan moet het hart wel over-
lcopen. Ik heb daar juist een beroep gedaan op de
hooge rechtvaardigheid van den piesident der repu
bliek om de herziening van mijn vonnis te vragen.
Ik omhels je met al mijn liefde en onze lieve dier
bare kinderen."
»Ret is duidelijk gaat Reinach voort dat
de ongolukk'ge op raakt, uitgeput door bet moord
dadig klimaat, door de buitengewone behandeling,
tegen hem v<r:onnen." Het is nog tijd, waarschuwt
Reinach; het onrecht kan ttais nog hersteld
maar sterft de ongelukkige morgen, dan is geen
rechtvaardigheid meer mogeljjk, »en voelt gij
niet dat ie's dat heel groot ia geweest in onze ge
schiedenis dan zal zjjn verminderd
Overigens meent Reinach, dat het doel, sedert
maanden nagejaagd, dichterbjj is dan Dreyfus' vjj-
anden meenen.
De Atjeh-correspondent van de Sum. Ct. schreef
over het onheil, aan de luitenants Vree en Hocke
bg bet overtrekken van de Atj-h-rivier overkomen
»Den 16 n April maakte de 4e berg-batterjj een
marsch van Kotaradja naar Lamparmei. Het schjjnt
dat er onder de officieren een soort van wedstrjjd
werd aangegaan over wie het beste zwemmen kon.
Op de hoogte van kampoeng Pango althans, waar
men niet door de kali behoefde te trekken, ging de
le luitenant Schuurmans op eens te water en zwom
naar de overzijde. Daar aangekomen riep hjj den
beiden anderen officieren, den le luitenant R. J. H.
Vree en den 2e luitenant J. J. Hocke, toe, dat zjj het
niet moesten wagen over te zwemmen, indien zjj niet
overtuigd waren uitstekende zwemmers te zjjn.
»De luitenant Vree ging echter toch, en wel ge
heel gekleed, in de kali, maar toen hjj bjjna aan
den overkant was, werd de stroom hem te machtig
en in minder dan geen tjjd verdween hjj in de diepte.
Inmiddels had de luitenant Hocke z'eh te paard
te water begeven en bevond zich juist in 't midden
van den stroom, toen de luitenant Vree verdronk.
Het paard begon onwillig te worden, wierp zijn be-
rjjder van zich af en toen de luitenant Hoeke viel,
kreeg hij nog een trap van het dier, waardoor hjj
waarschjjnljjk bedwelmde. Ook hjj verdween terstond
in de diepte en werd door don sterken stroom mee
gevoerd. Niemand zag een der beide drenkelingen
nog boven komen.
»Het behoeft wel niet gezegd te worden, dat alles
wat mogeljjk was, gedaan werd om de ongelukkige
officieren te redden. Maar daar niemand der onder
officieren en manschappen in de onmiddellijke nabjj-
heid was men vergete niet dat de batterjj niet
door de kali trok kwam hulp te laat.
»Van af de plaats waar het ongeluk plaats vond,
werden terstond ordonnaccjn naar Kotaradja gezon
den. Dadeljjk rukten patrouilles uit langs de bei le
oevers der Atjeh-rivier, maar het duurdo tot den
volgenden middag eer men de ljjk^n vond. Dat van
den luitenant Vree werd bjj kampoeng Dawa opge-
vischt en dat van den luitenant Hocke oven voorbjj
Kota-Alam.
De overbrenging van Gladstone's lijk. De over
brenging van het Ijjk van Gladstone van het kasteel
naar het kerkje van Ha warden had Woensdagmorgen
in plechtigen eenvoud plaats. Kwart voor zeven
werd de eiken kist door zes bejaarde onderhoorigen
van het kasteel naar buiten gedragen en geplaatst
op 6en baar met wielen. Daarachter vormde zich
de rouwer.de Btaatsie van familieleder, vrienden en
eenige der voornaamste bedienden. Mevr. Gladstone
was met een rijtuig voorafgegaan.
De stoet ging over de groote grasperken onder
de met lentegroen behangen hoornen door langs een
der liefste wandelpaden van den overledene. Voorbij
de schilderachtige ruïne van het oude kasteel begaf
men zich naar de welbekende Wyck-poort, die echter
gesloten was. Eon der bedienden moest naar het
kasteel terug om den sleutel te halen en toen trok
voort een stille stoet door het verlaten straatje van
Hawarden. De bewoners hielden zich weg, daar de
familie haar wensch te kennen had gegeven de plech
tigheid zoo eenvoudig mogelijk te doen zjjn.
In de kerk werd een particuliere godsdienstoefe
ning gehouden, die slechts door familieleden en be
kenden werd bjjgewoond en geleid dGor den eer
waarden S ephen Gladstone, rector van Hawarden.
Later op den dag werden de bewonerB van het
dorp en de talrijke belangstellenden toegelaten. De
kist is geheel gesloten, zoodat ook in Westminster
Hall de bezoekers het gelaat niet zullen kunnen zien.
Des avonds acht uur werd de kist per extra trein
naar Londen vervoerd, waar men aan het Westminster-
Bridge station om 1 uur aankwam. De wog van
daar naar West minster Hall is slechts zeer kort.
Het graf in Westminster Abb»y is gegraven. Het
zal niet bemetseld worden. De kerk is versierd op
eenvoudige, statige wjjze. Voor de begrafenis, die
naar schatting anderhalf uur zal duren, is een ge
heel muzikaal programma opgemaakt, waarop 0. a.
voorkomt het gezang Rock of Ages in de Lat jjnsche
vertalirg van Gladstone.
Als sippendragers treden op de prins van Wales'
de markies van Salisbury, de heer Balfour, earl
Rosebery, lord Rendel arm de eene zjjde en aan de
andere de hertog van York, earl Kimberby, sir
William Ha:court, de hertog van Rutland en óo
heer Armitstead. De hertog van Argyll is door
ongesteldheid verhinderd.
Wfaarschjjcljjk zal mevrouw Gladst me de begra
fenis bij wonen.
Wew-ÏTork, 25 Mei. Volgens een telegram uit
Key Weat aan het Evening Journal is een zooge
naamde Spaansche spion, die er Dmsdagavond onder
den naam Dimingo Jimenez in hechtenis is genomen,
luitenant Sobral, gewezen attaché bjj het Spaanscha
gezantschap te Washington. Hjj zal waarschjjnljjk
doodgeschoten worden. Jimenez was een van de pas
sagiers van de stoomboot Panamadie de Amerika
nen in de vorige maand hebban genomen.
Washington, 25 Mei. Mac Kinby h^eft een
proclamatie uitgevaardigd waarbjj 75,0U0 vrijwilli
gers onder de wapenen worden geroepen, behalve
degenen, die al den 23en April opgeroepen zjjn. Het
geheele leger, geregelde troepen en vrijwilligers
samen, bedraagt dan 280,000 man. De vrijwilligers
worden opgeroeppn voor twee jaar.
M&drid, 25 Mei. Een telegram uit Havana meldt
dat de Amerikaansche oorlogsschepen tegenover Guan-
tanamo en andere havens bij Santiago de Cuba bijeen
getrokken worden, ook tegenover Santiago zelf, het
geen schijnt aan te duiden dat de Ameribaansche
vloot een aanval op Cervera's eskader voorboreidt.
De ongerustheid neemt toe.
TWEEDE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting is voortgegaan
met de behandeling van het wetsontwerp in zake
den persoonlijken dienstplicht.
Het amendement-Troelstra, bedoelende het impe
ratief stellen van de ontheffing van den kostwinner,
werd verworpen met 48 tegen 44 stemmen.
Een nieuw artikel, voorgesteld door de heeren
Verhey c. s., bedoelende om, zonder te kirt te doen
aan den militieplicht, de gelegenheid open te laten
om in bijzondere omstandigheden uitstel van dj
eerBte oefening te verleenen, ten einde daardoor tege
moet te kunnen komen aan ernstige bezwaren, die
op het oogenblik der inljjving tegen het dadelijk
opkomen onder de wapens zouden bestaan, werd
door de regeering overgenomen, radafc ook de zee
militie in het amendement was opgenomen.
Het amendement des heeren Van Karuebeek, be
doelende dat als broederdieaBt niet in aanmerking
komt die van den loteling, welke voor de tweede
maal van den werkeljjkeu dienst ontheven is ge
weest, werd aangenomen met 51 tegen 39 stemmen.
Art. 136 betreffende het zich buitenslands begeven
der verlofgangers van de militie te land werd aan
genomen.
Hierna werd art. 1 van het wetsontwerp het be
ginsel van den persoonlijken dienstplichtaangenomen
met 71 tegen 19 stemm n.
Tot de Kamerleden, die vóó" stemden, behoorde
de heer Schaepman. Al de otonge Katholieken stem
den tegen.
De eindstemming zal gehouden worden op Woens
dag van de volgende week na de pauze.
Naar aanleiding van den n tslag der stemming
over art. 1 riezer wet sehrjjft de N. Rott. Ct.
Wie over art. 1 stemt, stemt over het ontwerp,
sttmt over het beginsel. Toch zal men het aan
staanden Woensdag zien gebeuren, dat de heer
Schaepman, de een:ge katholiek, die heden voor
stemde, zjjn stem aan het ontwerp in zjjn geheel
onthoudt. Er was een zekere bewonderende verba
zing in de zaal waar te nemen, toen de beer Schaep
man zjjn »voor" klinken liet en menigeen dacht
aan de bekende redevoering op den Utrechtschen
katholiekendag van het voorjaar van 1897 terug.
Maar de b.ijda vetbaz'ng maakte al spoedig voor
teleurstelling plaats, toen men de gewrongen rede
neering vernam, waarmee de heer Schaepman zijn
zjjsprong meende te moeten motiveerea en tevens
zjjn toekooistigeii aftocht, met de partijgenoten
mee, dekken. Torwjjl iedereen over de afschaffiig
van de plaatsvervanging gestemd had (de katholieke
tegen-, zoowel als de andere voorstemmers) bleek
de heer Schaepman in zjjn eentje gestemd te hebben
over.... de ontheffingen. Die waren behouden, dat
had hjj met vreugd gezien en dus stemde hij
voor ait. 1 van het ontwerp, welks considerans het
weoscheiyk veiklaait >de bevoegdheid tot dienst-
vervanging bjj de militie at te schaffen," terwjjl
wjj htm, teszjj er weder een verrassing gebeurt,
tegen het ontwerp zullen zien stemmen, dat dan
toch ook de ontheffing voor geestelijken enz. bevat 1
Welk etn prachtig wapen had dr. Schaepman den
heer Troelstra verschaft, indien hot vinnige debat,
dat gisteren lusschen die twee gevoerd werd, he
den ware voortgezet.
Aan her. eind der zitting is h6t, wetsontwerp tot
aankoop van deo spoorweg BataviaKrawang aan
genomen met 57 tegen 17 stemmen, zoomede hot
or. twerp tot lesnicg van 55 millioen.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk
Beroepen te Ouielande dhr. Joh. de Voogd,
cand. te Rotterdam.
Bedankt voor het beroep naar Oud-Vosmeer
door ds. N. C. Bikker, te Wjjngaarden.
Het provinciaal kerkbestuur van Zeeland heeft
benoemd tot lid van de Algemeene Synode der Ned.
Herv. Kerk den heer A. Schobe, predikant te Oost
burg, en tot secundus-lid den heer A. B. ter Haar
Romenjj, predikant te Middelburg.
Gereformeerde kerken.
Beroepen te Wjjhe dhr. G. Wisse, cand. te
Kamperland.
Doopsgezinde kerk.
Godsdienstoefening op Maandag 30 Mei, des
voormiddags te 10 ureü, door ds. B. P. Plantenga
van Wormerveer.
fifiderwys.
Benoemd tot onderwjjzer aan de O. L. S te
Kortgene de heer G. F. Maris te Wissenkerke, en
zulks met ingang van 1 Jnni e. k.
Men verzoekt ons het volgende te plaatsen
Met Pinkstei-Maandag zal in »de Prins van Oranje",
des voormiddags 11 uur, een vergadering worden
gehouden van alle hoofden van scholen, onderwjjzers
en onderwijzeressen in dj provincie Zeeland, ten einde
het salaris der plattelands-ondorwjjzers te bespreken
en na te gaan, wat gedaan kan worden, om in den
onboudbaren toestand, waarin vele onderwjjzers ver-
keeren, verbetering te brengen. Doze zoogenaamde
salaris-meeting is voorbereid door den Bond van
Nod. Onderwijzers. Als sprekers zullen optreden de
heeren A. ter Laan, thans hoofd dor school te Delft,
vóóidien te Sluis, cn M. H. C. Cramerus, lid van
't H. B. van voornoemden Bond, onderwjjzer aan
de Departementale schooi te Breda.
Ofschoon de vergadering voor ieder toegankeljjk
zal zijn, zjjn daarvoor persoonljjk nog nitgenoodigd
alle autoriteiten in dit gewest en der stad Goes en
geheel het onderwijzend personeel van alle scholen
in deze provincie
Mochten de besturen der gemeenten het eens
nuttig en noodig oordeelen, deze vergadering bij te
wonen Wellicht zouden ook zjj inzien, dat de platte
lands-onderwijzers als opvoeders der jeugd meer loon
waard zjjn, en zelf pogingen gaan &an wenden, om
hun lot te helpen vei beteren! Zouden deze wen-
schen tot de vrome bljjven behooren, en genoemde
gemeentebesturen schitteren door afwezigheid Dat
dan de onderwjjzers hun belang begrjjpen en in
grooten getale naar de salaris-meeting optrekken
Door h^t Kantongerecht te Middelburg zjjn
WoenBdag 0. a. veroordeeld wegens: opgeven van
een valsehen naam J. S. te Goes, tot f5 b. s 3
d. li.wateren buiten de bakken J. S. te Goes, tot
f 1 b. 8. 1 d. h.
Voor de rechtbauk te Amsterdam werd gisteren
behandeld de verzetzaak van G. van Detb, beschul
digd in e*n brief aan ds. Van Gbeel Gildemeester
in Den Haag, dezen beleedigd te hebben. Volgens
ecbrifteljjko verklaring van den bekl. heeft hjj het
smaadschrift geschreven, omdat ds. Van Gheel Gilde-
meester oorzaak is geweest dat ds. Lonis A. Biihler,
die een jjjvriend van bekl. is, geen bawjjs van goed
zedeljjk gedrag heeft gekregen van hot klassikaal
bestuur [jvan Groningen.
Bekl. jjwas niet ter terechtzitting verscheneü, wel
ds. Van Gheel Gildemeester. Deze herinnerde er aan,
hoe er iudertjjd beweerd is door Van Detb, dat got.
betrokken was in de zaak-Van 't Lindenhout. Ds.
Biihler rakelde deze qiaestie in een blad op, er ook
d^n naam van ds. Van Gheel Gilderaeester in Doe
mend"3. Deze riep hem ter verantwoording en toen
ds. Biihler, die destjjds nog zijn eerste standplaats
moest innemen, zjjn beschuldiging van ds. Van Gheel
Gildemee8ter niet introk, klaagde hij hem aan bjj
et klassikaal bestuur van Groningen.
Van Deth laakte deze handel wijze van ds. Van
Gheel Gildemeester in een brief 19 Mei 1894 ver
zonden, en vergeleek hierin op bcleedigende wjjze hot
zedeljjk gedrag van ds. Bil til er en ds. Van Gheel
Gildemeester.
Het O. M. eiBchte tegen bekl. een gevangenisstraf