G0ESCHE
CftlilllVT.
1898. N°. 60.
Zaterdag 21 Mei.
- 85ste jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Coarant gescniedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Ad verten tiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Va.n Ditmab te Botterdam er. verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarder!.
Db prjj* der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ctg.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 rogels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragaa om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inaeadta* v*<i wAov 9 uren Gen <3«* der uitgave.
GOES, 20 Mei 1898.
Men verzoekt ons plaatsing van het volgende
»Hhr ter stade heeft zich eeR commissie gevormd
uit leden d^r Ned. Herv. Ke. k, tot het plaatsen van
eeu gedenkraam in het kerkgebouw. Het ont
werp zal voor de leden der N-d. Herv. Kerk te
bezichtigen zjjn in d9 disconiekainer op Dinsdag-,
Donderdag- en Vrjjdaga/ond der volgende week,
's avonds van 8 9 uur, op 80 en 31 Mei in de
consistoriekamer van 2—4 nur.
Als symbool onzer jeugdige Koningin vertoont zich
onder aan het raam een opgaande zon. In het mid
den zgn 2 eartouebeB aangebracht met inscriptie
omgeven door de meer en meer nationaal geworden
goudsbloem. Het geheel wordt bekroond door het
Alziend oog. Zoowel vorm als kleur mag als zeer
gelukkig geslaagd beschouwd worden. Bedoeld raam
zal aan de zuidzjjde der preekkerk geplaatst worden.''
Wel niemand, of zeker zeer weinigen zullen jl.
Woensdagavond onvoldaan zijn huiswaarts gekeerd
van het concert, door het W eener-Dames-
Solisten Ensemble, in de Schouwburgzaal
der Sociëteit V. O. V. alhier gegeven. Dit gezel
schap van het Panopticum t9 Amsterdam, bestaande
uit 10 dames en 2 heeren, heeft e^n tamelijk groot
aantal tegenwoordigen onthaald op een negental
stukken, die getuigden, dat het niet slechts in naam,
maar inderdaad een ensemble vormt. Onder leiding
van Frl. Hsnriette Durnberger hoorden wjj compo
sities van welbekende meesters uitvoeren op een
wjjze, die aan een dergeijjk geze schap billjjk te
Stellen eischen ruimschoots voldeed. De keuze der
stukken, de nuanceering, de zuiverheid van toon en
het ter juister tyd invallen maakten deze uitvoering
tot eene, die niet anders dan bevredigend mag hee-
ten dit getuigden ook de to^jmchingan.
Het eerste nummer »M.irche Lorraine," maakte
al dadeljjk een goeden indruk en deed van het overige
gedeelte van het programma wel wat verwachten
die verwachting werd dan ook niet teleurgesteld.
Tot de meest aantrekkelijke nummers behoorden
Romanze" met violin-solo door de directrice, •Se
renade Badine" met cello-solo, door Frl. Nina Sfca-
purek en de Potpourri Wiener Specialisten,"
waarin o. a. de overgangpn heel aardig waren.
Het zal Zïker wel geweest zgn met het oog op
den tyd, dat het voorlaatste nummer in de pen, of
liever in de instrumenten bleef en dat bet laatste
bo. »Goes bovenal," bekort Bcheen of in elk geval
m«t misdor zorg werd gespeeld.
Eanige nummers werden gebisseerd en als toegift
kreeg men o. a. een drietal nummertjes, afgewisseld
met zang. Hadden we daarvoor eveneens instru
mentale muziek gekregen, dan zou die ruil waar
schijnlijk niet onvoordeelig zgn geweest.
Jammer, dat het concert niet werd g «geven in
de zaal in plaats van op het tooneeler gaat tus-
schen de coulissen zooveel verloren van de kracht
•n da volheid der tonen. De overblijvende rnimte
der zaal, na aftrek van een orkest, zou voldoende
zgn om aan het gewoonigk niet groot aantal aanwezi
gen op dergeljjke concerten, een behoorljjke plaats
te kunnen geven, eu vooral deza muzikale uitvoe
ring zou er zeker bjj gewonnen hebben.
'«•Gravenpolder. Da vergadering van Inge
landen van den Polder 's-Gra venpolder,
die Woensdag plaats had, was door 18 ingelanden
vertegenwoordigd. Bjj de behandeling van de door
heeren Gedeputeerde Staten van Zeeland voorgestelde
wjjziging van art. 102 van het Algemeen Reglement,
waarmee de vergadering zich vereenigdp, werd door
den heer Overman voorgesteld, dat alleen vruchtbare
vrg'anden bjj de verhooging van lasten, die uit
verbetering van wegen voortvloeien, aangeslagen
zouden kannen worden.
De rekening, sluitende met een goed slot groot
f 156,587a werd onveranderd goedgekeurd; de heer
Overman maakte bezwaar tegen de gedane uitgaven
voor de kosten der vergaderingen, en kon zich niet
vereenigen met de zienswjjze van het bestuur om
bjj het schouwingsmaal gasten te verzoeken, die met
den Polder niets te maken hadden. Eenige heeren
gaven den heer Overman in overweging over dezen
post bjj de begrootirg te spreken, vooral nu dit
jaar de post niet overschreden was, waarmee de heer
Overman genoegen nam. De begrooting, die daarna
aan de beurt was, werd in ontvang en uitgaaf vast
gesteld op f 1265,50. Bjj den post uitgaven voor de
vergaderingenstelde dhr. Overman voor dezen post
van f 80 op f 40 te brengen, waarmede de meeste
heeren zich niet vereenigen konden. De heeren Oele en
Den Boer fiteldsn voor den post te behouden en het
bestuur in overweging te geven aan de bezwaren
van don heer O7ormzn tegemoet ta komen door
geen te feesfeljjk karakter aan zjjne bijeenkomst te
geren, waarop de heer Overman zgn voorstel^iotiok.
Aangezien het bestuur van den calamiteusen
Willem Anna-polder bercht had yocreerst geene
toelage voor de zeewering noodig te hebben, as*
op de begrooting geen post voor deze uitgaaf Uit
getrokken. De beer Oelebekend met den Willem
Anna-polder, stelde voor toch den p^st te behouder,
waarmee de vergadering instemde. Höt dijkgeschot
werd van f4 op f2,75 gebracht, ingavolgo voorstel
van het bestuur, daar de laatste obligatie van den
polder afgelost is.
Bij de behandeling van het request der gemeente
's-Graverpolder om de bjjdrege van afkoop tollen
en onderhoud wegen van 85 op 70 cent per bunder
te brengen, werd op voorstel van den heer Oele de
behandeling daarvan tot het volgend jaar verdaagd,
in verband met eene mogeljjke wjjziging van art.
102 van het polderreglement. Tot slot werd de heer
J. Woutersen met algemeene stemmen tot djjkgraaf
herbenoemd.
Het Ned. Jonge 1. Verbond hield giste
ren (Homolva»rtsdap) zijn 45ste algemeene vergade
ring in Tivoli te Utrecht.
Vertegenwoordigd bleken 144 afdeelingen.
Daar Leeuwarden zich terugtrok, werd als plaats
voor de volgende algemeene vergadering Haarlem
aangewezen. Uit het verslag van den secretaris, den
heer A. Bi°rens de Haar, bleek, dat het verbond
thans telt 290 afdeelingen met ruim 8000 leden
26 nieuwe afdeelingen en 8 bonds-ringen werden
bjj het verbond gevoegd.
De ochtend-vergadering werd gesloten met het
zingen van Psalm 138 1, en met dankgebed door
ds. O. R. van Lelyveld, uit Goes, nadat aan H. M.
de Koningin een telegram was gezonden van den
volgenden inhoud
>Aan Hare Majesteit Koningin Wilhelmina,
den Haag
Het Ned. Jong.-Verbond, ter Algemeene Vergade
ring te Utrecht saamgekomen, brengt mot iunerljjfee
gehechtheid en onwankelbare trouw zgn eerbiedigen
groet en hulde."
In de middagvergadering, die door ds. A. W.
Bronsveld met gebed werd geopend, was het woord
het eerst aan den heer W. van Oosterwjjk Brojjn,
die een ïeferaat hield over de vraag: Behoort een
Christen in de comedie. Spreker beantwoordde die
vraag beslist ontkennend om verschillende redenen.
Debat werd niet gevoerd.
Nadat nog eenige andere punten besproken waren,
leidde de heer J. Ph. Marmelstein de bespreking in
over de >Inhuldigingsfeesten" en het deelnemen van
het verbond aan een huldebetoon van het verbond,
te Amsterdam te honden. Hoe dat te doen, kon
spreker niet zeggen. Spreker deelde medp, dat de
Bondsbestuurdeia, die zich te Amsterdam voor deze
zaak hebben ingespannen, van het kastje naar den
muur zjju gestuurd, en dat daar de zaak dus nog
eenigszins in de lucht hangt. Het meedoen aan
de feesten in iedere afzonderljjke plaats beval
spreker aan.
Herkozen werden als bestuursleden de heeren A.
Bierens de Haan, A. Harmsen Jr., J. van 'tLin-
denhout, W. Leotard, en gekozen de heer G. O.
Hoogwerf.
De heer J. Zeverboom besprak het royeeren van
leden, en maande aan tot voorzichtigheid in dezen.
Men banne het kwaad, niet den persoon. Aan bet
debat hierover namen de heeren Marmelstein en
Hoogenbirk deel, die door den inleider werden be
antwoord.
De collecte voor het Dis-fonds gehouden, bracht
f65 op.
De heer J. J. Visser gaf eenige wenken voor
het winnen van leden uit de hoogere standen. Men
verlieze het verschil van stand niet uit het oog, en
make het den bezoekers uit gegoede kringen zoo aan
genaam mogeljjk.
Een groot deel der aanwezigen maakte een boot
tocht naar Maarssen mede, terwjjl een ander deel
de vergadering der Broederschap van het Blauwe
Lint bjj woonde, waarin Prof. J. van Djjk over de
geheel-onthouding sprak. In de avond-vergadering
voerden het woord de heeren Ds. O. R. van Lely
veld uit Goes en Ds. J. Lammerfs van Baeren uit
Bunnik. De bekende Utrechtsche organist de heer
Johan Wagenaar gaf eenige muzieknummers op het
Dom-orgel ten beste.
Uit '«-Gravenpolder meldt men ons
Door aankoop 7an een gunstig gelegen plekske
grond op een der beste standen van het dorp is
onze burgemeester thans in de gelegenheid gesteld
daarop eene eigene woning te stichten. Wat
I in ongeveer 20 achtereenvolgende jaren niet het ge
val was zal dus nu gebeuren: bet hoofi der ge
meente zal binnenkort een >eigen thuis" hebben.
Op het bouwterrein werd dezer dagen de driekleur
ontplooid als bewijs dat er iets bijzonders moest
plaats hebben, natneljjk het leggen van den eersten
steen", hetwelk werd verricht door 's burgemeesters
echtgenoote, waarna bet werkvolk op onbekrompen
v'fjjze werd onthaald. Wjj twjjfelen ni»t of het nienw
te verrjjzen gebonw zal een sieraad voor de gemeente
zjjn, daar de bouwmeester reeds meermalen dien
aangaande een pluimpje verdiende. Moge het bouwen
van een eigen huis bet bewjjs zjjn, dat onze burger
vader het plan heeft DOg langen tijd hier te bljjven
en er spoedig gelegenheid komen om de nieuwe woning
feeBteijjk in te wjjden.
Tengevolge van het overljjden van den heer
mr. B. M. Bahlmann moet eene verkiezing
plaats hebben van een lid van de Tweede Kamer
in het kiesdistrict Tilburg. Deze is bepaald op
Dinsdag 31 Meide stemming, zoo noodig, op Dins
dag 7 Juni, en de herstemming, zoo noodig, op
Dinsdag 14 Juni.
Tot kommies-ontvanger van het grenskantoor
le cat. te Bath is benoemd N. van der Wall L z.,
kommies-ontvanger 2e cat. te Denekamp.
Het bestuur van den »Bond van Brievengaarders"
niet tevreden mot den naam van •brieven
gaarder" heeft zich gewend tot prof. J. Te
Winkel, te Amsterdam, met verzoek het bestuur
behulpzaam te zgn in het zoeken van een woord,
dat met de taalregels niet in strjjd is en beter de
bevoegdheid der betreffende personen uitdrukt.
Men schrijft ons
Een dijkgraaf van een aangrnnzenden polder be
weerde errgisteren in de vergadering van een ande
ren polder, dat, wanneer door het polderbestuur de
uitgaven maar niet boven de geraamde som der
begrooting werden gedaan, daarop geen aanmerkin
gen mser gemaakt ot e«n voorst' l tot vermindering
kon gedaan worden. Het behoeft wel niet gezegd
te worden, dat die bewering bjj vele ingelanden
geen ingang vond en zeer terecht. Ware dit zoo,
dan zouden er geene aanmerkingen kunnen gemaakt
worden, indien b.v. aan een werkman f 10 per uur
werd uitbetaald, indien men maar zorgde dat de
begrooting niet wordt overschreden Waarschijn
lijk zullen weinig djjkgraven het gevoelen van hun
collega deelen
Door den minister van waterstaat, handel en
njjverheid is bij beschikking van 17 Mei eene com
missie ingesteld, ten einde te onderzoeken, of het ter
vermindering van brandgevaar wenscheljjk is, hier te
lande wetteljjke voorschriften te geven
omtrent vervoer, opslag, verkoop en gebruik van
petroleum, met opdracht van dat onderzoek
verBlag uit te brengen, eventueel met bjjvofging
van ontwerpvoorschriften.
Voorzitter, tevens lid dier commissie is mr. M. J.
Pgnapp&I, lid van de Tweede Kamer, te Amsterdam.
LuciferBfabrikatie. In de Staats
courant wordt mededeeling gedaan van de voor
waarden voor een wedstrijd door de Belgische Re-
geering uitgeschreven op het gebied van de fabricatie
van fucifers en wel van de voorwaarden van den
wtdstrjjd tusschen uitvinders van een deeg voor
stekjes zonder witten phosphor, waarvoor een premie
van 50,000 franks wordt beschikbaar gesteld.
Voor nadere bjjzonderheden zie men de Staats
courant van Woensdag.
De Bahkerbonds Ct. meldt:
Dezer dagen las men in sommige bladen, dat de
Minister van Oorlog in de militaire bakkergen
nachtdienst zou invoeren. Wjj kunnen dit be
richt beslist tegensprekende nachtarbeid wordt
niet ingevoerd. De minister is zelf bezig, als beslist
tegenstander van nachtarbeid, het weinige nachtwerk
dat bestaat weg te nemen, bovendien de werkuren
te verminderen fn hot loon te verbeteren.
Zooals bekend is, zal de Belgische regeering een
invoerrecht h» ffen van 1 frank op vreemde
bieten. Deze wet zou met 1 Juli a. s. in werking
treden.
Daar de Belgische suikerLbrikanten ook dit jaar
weer veel bieten met Nederlandsche landbouwers
gecontracteerd hebben, is de invoering der wet een
jaar verschoven.
Door de Hooge Regeering te 's-Gravenhsge
is aan H. M. de Koningin de wensch kenbaar
gemaakt, dat het Hare Majesteit moge behagen, na
de plechtige inhuldiging te Amsterdam ook een be
zoek te brengen aan Rotterdam als tweede
koopstad des Rjjks.
Wjj vernemen, dat op dit verzoek door Hare
MajeBteit een gunstige beschikking is gegeven.
(Arnh. Ct.)
De telegraaf bracht gisteren de fjjding, dat de
beroemde Engehche staatsman William Ewart
Gladstone op 88jarigan leeftjjd overleden is.
Met hem is weder een van de beBte mannen der
19de epuvr, aan wien zjjn land en de Engelsche
dynastie oneindig voel verplicht is, heengegaan.
Het einde van dit werkzaam en hoogst nuttige
leven is zeer kalm geweest.
Uit Londen seint men
Allerwegen erkent men dat het overigden van
Gladstone een nationaal verlies is. Alle kranten
verschjjnen met rouwranden en publiceeren uitvoe
rige levensberichten met illustraties. De publieke
opinie verlangt de bjjzetting van het Ijjk in de
Westminster Abdjj. Van openbare gebouwen en
particuliere huizen waaien vlaggen halfstok. De ko
ningin, de prins van Wales en de koninkljjke fa
milie hebben aan de weduwe een bewogen betui
ging van deelneming gericht.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk.
Beroepen te 's Heer Hendrikskinderen do heer
G. Steenkamer, cand. te Dordrechtte Wilhel-
minadorp de heer J. C. Kromsigt, cand. te Dordrecht.
Onderwijs.
Voor het eind-cx3men dor Hoogere Burger
scholen in Zeeland hebben zich aangemeld 32 can
didates nl. 13 mann. van Middelburg, 2 vrouw, en
11 mann. van Goes en 1 vrouw, en 5 mann. van
Zieriksee.
Zjj, die zich aan het fximen voor de akte vsn
hoofdonderwijzer of hoofdonderwijzeres, waarvan (zoo
als reeds gemeld werd) het Bcbrifteljjk gedeelte op
28 Juni zal plaats hebben, terwjjl het mondeling
onderzoek op 15 Juli zal aanvangen, wenscben te
onderwerpen, gelieven zich vóór 13 Juni aan te
melden bjj den voorzitter der commissie, voor welke
zjj verlangen te verschijnen, met, overlegging van:
a. geboorte-akte; b. getuigschrift van zedeljjk ge
drag c. reeds verkregen akte en toelating» n d. be
wjjs van tweejarige werkzaamheid aan eene of meer
scholen.
De voorzitters der commiss'ëa zpnvan d6 com
missie te Breda B. Dingemans te Zutphen van de
commissie te Arnhem jhr. mr. L. F. H. Michiels van
Kessenich te Roermondvan de commissie te Haar
lem W. Middelveld Viersen te Middelburgvan de
commissie te Utrecht J. C. Fabius te Delftvan
de commissie te Leeuwarden mr. O. J. Prakken te
Leeuwarden en van de commissie te Zwolle mr.
Th. Ruys J.Pzn. te Kampen. (Stct.)
Rechtszaken.
- De rechtbank te Middelburg heeft J. L. A.
de L., 28 jaar, te Middelburg, wegens smaadschrift
en beleediging in het socialistisch weekblad De Toe
komstveroordeeld tot f 100 botte, subB. 80 dagen
hechtenis.
Gemengde Berichten.
Ter gelegenheid van de in Tholen te honden
tentoonstelling vanwege de Maatschappij van land
bouw en veeteelt in Zeeland, zal o. a. den 15en Juni
een festival plaats hebben, waarvoor zich muziekge
zelschappen uit Wouw, Steenbergen, 's-Heer Arends-
kerke, Halsteren, Oud-Vosmeer en Hoogerheide heb-
bsn aangemeld.
Te Middelburg moesten in den laatsten fjjd
groote spiegelruiten in winkels het nogal eens ont
gelden.
Het zonderlingste, zegt de M. Ctgebeurde wel
Zondag toen een fietsrjjder, die al bgster weinig
macht over zgn machine had, pardoes met zgn schou
der door een ruit reed van den winkel, hoek Burg
en Lange Delft, tot groote verbazing van een paar
dametjes, die voor het raam zaten.
De onvoorzichtige rijder bleef ongedeerd en reed
na het ongeval nog een paar keer de Markt over.
Gelukkig was de ruit verzekerd.
Toen Dinsdag de sluitboom aan den overweg
te Groesbeek bjj aankomst der treinen niet werd
geopend of gesloten, werd een onderzoek ingesteld,
waaruit bleek, dat de blokwachler dood in zgn
wachthuis lag. Onmiddelljjk werd in den dienst voor
zien.
Een koetsier te Elten, die Dinsdag eene trouw-
partjj had geredeD, had bjj die gelegenheid zooveel
gedronken, dat hg van den bok van zgn rjjtuig
viel. Hg is aan de gevolgen overleden.
Woensdag heeft te Dongen een hevige brand
gewoed. Aangekomen ineen leerlooierjj war*»* ipoa
dig zeven perccelen verbrand.