1898. N°. 56.
Donderdag 12 Mei.
85ste jaargang.
I
I
I
I
I
wm
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjj» per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nominers 5 centmet bgblad 10 cent.
Bebalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bg de beeren Nijgh Van Ditmas te Rotterdam en vorder
bg alle Boekverkoopors en Brievengaarder*.
COURANT.
Db prjj» der gewone advertentiön is van 1-5 regelB 50 cent, eiken regol meer lOctl.'
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
ilecbti tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» a f 1,berekend.
Dienitaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
ïnsexKfikc van advedcniSSn v£©l uren 09 ieii dag der uitgave.
QOE3, 11 Mei 1893.
Ter oaderteekening circuleert alhier het na
volgende adres aan d n Gemeenteraad in
zake het Riadsbeslnit tot verkoop van grond aan i
de firma wed. J. C. Masses Zoon.
Het zal wel geen betoog behoeven, dat wjj de
in het adres aangevoerde argumenten alleszins juist
achten.
Aan den Raad der Gemeerde Goes.
Gaven met versohuldigden eerbied te keunea, on-
de getekenden, Burgers vaD Goes:
Dat zg met bevreemding kennis hebben genomen
van het door Uwen Raad genomen besluit tot afstand
van grond aan de firma Wed. Massee.
Dat het bier ter plaatse toch van zoo algemeens
bekendheid is, dat de toegangswegen tot de gemeente
veel te nauw en te bochtig zgn en dan ook steeds
aanleiding hebben gegeven tot tal van billyke klach
ten zoo van de inwoners zeiven als vaa de bewoners
van Zuid-Beveland, die Goes als marktplaats be
zoeken.
Dat dit dan ook zonder eenige tegenspraak bleef
zelfs van hen, die toch voor don afstand van bedoel
den grond pleitten.
Dat twee leden uwer vergadering evenwel meen
den, aan dat euvel te kunnen g^moetkomen door
den toegang der stad te verleggen langs do huizen
van de vereeniging »Help U Zeiven".
Dat evenwel zeer terecht van andere zjjde hier
tegen werd aangevoerd, dat men, daarlangs gaande,
dan toch, om in het centrum der Btad te komeü,
voor zeer nauwe Btraten kwam te staan, zoodat
daarin wel verandering maar gsen verbetering lag.
Dat op dit laatste argument de tegmpartjj zweeg,
wat niet te verwonderen is, daar hiertegen boe-
genaamd niets viel ia te brengonr aargazien de M&n-
huisïtraat nog geen vrjje ruimte van 3 metera biedt
en de St. Adriaanstraat nog veel minder.
Dat dus reeds nu bestaat en in de naaste toe
komst dringend behoefte zal bligken aan een ruimeren
toegangsweg tot de stad.
Dat daarvoor uitnemend geschikt en gelegen is
de weg langs de Boudewgn de Wittestraat, die een
breedte heeft van ten minste 11 meters.
Dat die weg langs fl.nke breede wegen den kortst
mogelijken afstand biedt van het stat on en van alle
zuidelgk gelegen plaatsen naar het centrum der stad.
Dat door den verkoop van een gedeelte van dien
weg aan de firma Massee de aanleg volkomen onmo-
gelijk zou gemaakt worden, zoo voor het heden als
voor de toekomst.
Dat nu wel door een lid van den Raad is beweerd,
dat tot eene bloeiende en groote marktplaats als
Goes een toegang van 4 meters breedte, die na
den verkoop nog overblyft, voldoende i?, maar dat
wel niemand in ernst dat gevoelen zal deelen.
Dat zg het een onherstelbaren Blag voor Goe» zouden
achten, indien tot den verkoop van dien grond werd
overgegaan, daar dan voorgoed de laatste gelegenheid
werd weggenomen om een behoorlijken toegang tot
de stad te verkrijgen van af het station en de om
streken, waar de stad zich Bedert de laatste jaren
voortdurend aanmerkelgk uitbreidt.
Dat de reden waarom men hiertoe besluiten wil
allerminst klemmend mag heeten.
Dat thans de firma Massee het doet voorkomen
als zoude zjj dringend behoefte aan uitbreiding van
magazgn en nitstallingplaats hebben.
Dat hiervan niets bleek toen nog slechts enkele
maanden geleden het huis te koop was van den
Prov. veearts, dhr. Van Mervennóa.
Dat dat huis met koetshuis en grooten tuin, ge
legen vlak tegenover en in 't dadelijk gezicht van
die firma, ongeveer dezelfde grootte heeft als het
thans gevraagde, en voor matigen prjjs in handen
is gekomen van dhr. Slegt, en dus de firma Massee
nog zeer kort geleden in de gelegenheid was haar
tekort aan ruimte aan te vullen.
Dat het dus nergens anders om te doen is dan
om voor zeer lagen prgs de uitbreiding te kunnen
bewerkstelligen.
Dat dit geldeljjk voordeel voor ééa persoon of
firma wel nimmer een reden zal kunnen of mogen
wezen om het algemeen belang op ernstige wijze
te schaden.
Dat adressanten hier slechts ter loops melding
maken van vermindering van het docr alle gemeente-
naren zoo geliefde plantsoen, dat ook door dit plan
ernstig zou achteruitgaan, omdat zg dat belang maar
gering vinden naast het vorig genoemde, hoewel
ook de beperking daarvan niet verantwoord sehjjnt,
waar het slechts ten voordeele van één persoon
geschiedt.
Redenen waarom zg Uwen Raad beleefd verzoe
ken Uw reeds genomen besluit nader in ernstige
overweging te willen nemen en het belang dat de
geheeld gemeente heeft bg uitstekende toegangs
wegen niet te laten achterstaan bg het gebklgk
belang van ééne firma, die nog zoo kort geleden
zich, vlak bg, van voldoend terrein had kunnen
verzekeren.
'fc Welk doende enz.
Het onderzoek van de verlofgan
gers der nationale militie te land zal dit jaar plaats
hebben in de gemeente Kortgene op Zaterdag 4 Juni,
des voormiddags te 10 i/s uren, voor Kats,Kolgnsplaat,
Kortgene en Wissekerke; te Goes op Vrijdag 24
Juni, des voormiddags te 9 uren, voor Borsele, Goes,
's-Heer Arendskerke, Heinkenszand en K'.oetinge, en
mede ts Goes op Zaterdag 25 Juni, de» voormiddags
te 9 uren, voor Baarlard, Driewegen, EllewourBdyk,
's-Gravenpolder, VHetr Abtskerke, 's-Heerenhoek,
Hoedekenskerka, Kattendyke, Nisse, Oud la .de, Ove-
zand en Wolfertsdyk; te Kapelle op Maandag 27 Juni,
des voormiddags te 9 uren, voor Kapelle, Wemeldinge,
Ierseke, Kruiningen, Krabbondyke, Rillaud-Bath,
Schore en Waarde.
Men schrylt ons ut 'a-Gravenpolder!
Docr het gemeentebestuur daartoe aangezocht,
vergaderden Maandagavond in de Kolfbaan bn De
Koster 21 personen met de leden van den Raad,
ten einde eene commissie van feestviering in het
leven te roepen voor het ook hier te vieren Kro
ningsfeest. De burgemeester sprak de ve'gade-
ring toe en deelde de redenen mede, waarom de
Raad niet de heele gemeente bijeengeroepen had,
maar eene k«uze gedaan had uit de verschillende
elementen, waaruit de bevolking bestaat. Hy betuigde
zjjn genoegen dat alle heeren aan de oproeping ge
hoor hadden gegeven en het Bpeet hem dat er thans
vier verhinderd waren de bjjeenkomst by te wonen
vooiti heette hg de heeren welkom en wenschte hun
eene eendrachtige bespreking en regeling toe, opdat
zg zouden trachten de gemeente een aangenatnen
dag te verschaffen en zorgen dat de Polder van den
Gia\f één dag zou zgn de Polder van de Koningin
De voorzitter deelde mede dat het feest vastgesteld
is op Woensdag den 7den September.
Nauwelijks had de burgemeester gesproken of de
heer W. de Schipper zeide niet te kunnen medigaan
met het denkbeeld van de leden van den Raad
wel vond hjj de keuse goed door dan Raad gedaan,
omdat alle partijdigheid zorgvuldig vermeden was,
maar hjj achtte het beter dat de heele gemeente
opgeroepen was om eene commissie te kitzea en
om te bepalen welk soort van feest zou gevierd
worden. De Voorzitter antwoordde, dat de Raad
von meening was in den geest te hebben moeten
handelen als hjj nu gedaan had, omdat de oproe
ping van heel de bevolking in verscheidene kleine
gemeenten aanleiding gegeven heeft tot verwar
ring en ongenoegen en dit bg een feeBt tor eere
van Hare Majesteit de Koningin vermeden moest
worden Indien echter de heer De Schipper en an
deren van oordeel waren, dat de zaak door den
Raad niet goed aangepakt was, waarom hadden
dan die heeren de gemeente niet bijeengeroepen
Zeker hadden allen, hier thans tegenwoordig, aan
hunne oproeping gehoor gegeven, maar men had
weder giwacht op het initiatief van anderen, wier
bedoeling men nu bestreed.
Nog vele personen voerden hierover het woord,
waarna het voorstel van den heer De Schipper in
omvraag gebracht en met overgroote meerderheid
aangenomen werd, zoodat de door den Raad gekozen
commissie niet veel anders doen kon dan een voor-
loopig bestuur te benoemen en een voorloopig feesfc-
plan te bespreken. In het bestuur werden na eenige
stemmingen benoemd de heeren Pau1, Van der Linde,
Schouten, De Schipper, Glerum en Oranje.
Toen een plan van feestviering aangegeven werd,
verzette de heer Hubregtse zich krachtig en met ernst
tegen alle feestelijkheid, die op kermisjool geleek;
hg leeft in een christelijk land, in christeljjken zin,
en wenecht een christelyk feest zonder daden tegen
Gods gebod. Hij vindt eene kinderfeesteljjkheid goed,
hg keurt het goed dat de armen onthaald worden,
maar tegen muziek en dans, tegen volksspelen en
dergelijke baldadighedenzou hg zich verzetten. Deze
ontboezeming gaf velen sprekers aanleiding tot een
woord van verzet en onder vesl gezeur en gezanik
werd de bjjeenkomst gesloten en verdaagd tot den
volgenden Maandag, op welken dag *de heele gemeente"
hoopt tegenwoordig te zyn. Het begin dezer aange
legenheid was dus niet al te rooskleurighopen wjj
op meer eenstemmigheid als er meer dan 30 personen
bjjeen zjjn, zooals nu het geval is geweest.
Kapelle. Maandagavond hield de liberale kies-
vereeniging »Vrjjheid en Orde" alhier, een verga
dering. Met inbegrip van het bestuur waren 19
leden opgekomen. Aan de orde was het voorloopig
stellen van candidaten voor de a 8. verkiezing
van vier leden voor de Provinciale Staten.
6 personen werden als zoodanig genoemd en be
sproken. Bij stemming bleok, dat op de heeren
J. M. Kakebeeke, aftredend lid, 19, J. A. P. Geill
19, W. P. J. Wagtho 17, W. P. K. Lenshoek 17
en Ph. M. de Ronde Brosser 4 st. waren uitgebracht
Door den Minister van Justitie is benoemd
tot onbezoldigd rijksveldwachter A. Hoogesteger
te Kattendjjke.
Kapelle. De onlangs alhier door de burger jj
gekozen commissie, regelende de voorloopige werk
zaamheden voor het as. kroningsfeest, heeft
uit haar midden een bestuur gekozen, bestaande uit
dhr. A. van der Bruggp, voorzitter, dhr. D. J. van
der Have, vice-voorzitter, de heer P. Mol Jz., Ie
secretaris, dhr. W. J. van Dam, 2e secretaris, dhr.
W. K. C. Schrier, penningmeester, en als leden
de heeren J. van de Vreugd en J. Ganseman. Door
dit bestuur 7.jjn de 2 gestelde feestdagen definitief
bepaald op 31 Augustus en 6 September, en wel
op eerstgenoemden dag Godsdienstoefening, kinder
feest en spelen, en op 6 S?ptemb?r, het groote
volksfeest. Het muziekgezelschap »Hozanna" uit
Goss zal dien dag het feest opluisteren.
Bsnoemd tot entvanger der dir. belast, en acc.
te Dalisen J. C. Altorffer, surnumerair in de
directie Middelburg.
Volgens het plan der 358e Nederl. Staats
loterij is d) opening der collectie ditmaal vervroegd,
en bepaald op 6 Juni, dus slechts twee dagen na
afbop der 357e Staatsloterjj.
De trekking der eerste klasse zal aanvangen op
11 Jali, en is voor de volgende klassen, zooals ge
bruikelijk, om de 14 dagen. Uit hoofde van de
inhuldigingsteesten, is echter de aanvang van de
trekking voor de 5e klasse, in plaats van op 7
September, eene week later bepaald, nl. op 14 Sep
tember, terwjjl ditmaal voor 't eerst op den Dinsdsg
van de opening der Sfcaten-Generaal geen trekking
zal plaats hebbaü, maar den dag te voren.
De laatste 100 nummers worde op Vrjjdag 7
October getrokken. (N. R. Ct)
In zgn antwoord op het afdeelingsverslag der
Kamer batrekkdgk het ontwerp tot regeling der
personeele belasting naar den grondslag r jj -
wielen, betoogt de Minister andermaal dat deze
heffing past in het kadar van hat personeel en be-
strjjdt hjj dat, ter versterking der rijksmiddelen, een
verhooging van het invoerrecht op rgwielen beter
zou zjjn dan eene belasting op dit vervoermiddel,
aangezien de binnenlands voortgebrachte rg wielen
dan aan een soort van accjjns zouden moeten worden
onderworpen, hetgeen de ngverheid zeer zou belem
meren en aan de administratie veel omslag en moeite
zou veroorzaken ter wille van een bctrekkeljjk weinig
opbrengsude belasting.
Het tgdstip der in werking treding van de wet
is nader vastgesteld op 1 Januari 1899 in plaatB
van op 1 Jnli 1898.
D9 heer Pgttersen hoeft voorgesteld de
in de le zinsnede van art. 127 der militiewet voor
komende bepaling omtrent de vrjj stelling van
geestelijken enz. te laten vervallenen de tweede
zinsnede aldus te lezen
»Iq bjjzondere gevallen kan door Cis aan de bg
de militie ingelyfien ontheffing van don werkeljjken
dienst worden toegekend.
>Van deze onthtffiag wordt telkens mededeelir.g
gedaan in de Staatse)urant, met opgave van de rede
nen, die daartoe geleid hebben."
De door de rogeering voorgestelde vrijstelling der
kostwinners wordt door den heer Pjjtter83n gehand
haafd.
Duur graan. De broodpr jjzen zyn ook in
Berlgn tengevolge van den oorlog zeer gestegen.
De rogge, die er in Juni 1897 5.50 mark per 50
KG. genoteerd stond, kost thans 8.50 mark. Het
gevolg is, dat de roggebrooden, zooals het gros der
bevolking aldaar gewoon is die te koopen, voorden-
zelflen prgs als vroeger, van 5 i/a tot 4 pond zgn
verkleind. En zoo is ook het tarwebrood voor den
zelfden prgs met Va in g8wicht verminderd.
Geen wonder dat de bevolking, evenals de bak
kers, zeer klaagt en naar schorsing van het invoer
recht verlangt, geljjk ia Frankrjjk en Italië is ver
ordend.
In deze landen worden bovendien de staaRfi ïan-
ciöa nu in de war gebracht door het gemis van de
invoerrechten, op welke bij het vaststellen der begroo
ting voor dit jaar is gerekend. Door de opheffing der
graanrechten worden nu gelijk in de vergadering
van den Franschen Landbouwraad is opgemerkt
de inlandsche graanhandelaars en bakkers schrome
lijk benadeeld. Zjj toch hebben van de inlandsche
graanbouwers het koren gekocht tegen een prgs,
waarin het invoerrecht begrepen was. Wegens de
opheffing van het recht is de prgs gedaald, zoodat
zjj hnn voorraad slechts met verlies kunnen ver-
koopen, voor zoover da stjjging beneden het bedrag
van het invoerrecht bljjft.
Het is nuttig op deze werking van graanrechten
te wjjzeD, nu ook hier te lande bjj de laatste ver
kiezingen voor de wederinvoering daarvan is gestre
den. Spoediger dan men gedacht had, is nu weder ge
bleken tot welke schromelijke gevolgen de hffiing van
graanrechten leidt. (H.)
Naar men verneemt, is thans bet schooltoezicht
uitgencodigd, de noodige voorstellen aan de regee
ring te doen, om het onderwgs aan rjjks kweek- en
normaalscholen uit te breiden, met lfBien waardoor
de invloed van het gebruik van alcoholische
dranken op het menscheljjk lichaam worde aan
getoond.
De jaarljjksche algemeene vergadering van den
Nationalen Bond van Handels - en Kantoor
bedienden in Nederland zal op 19 Mei a. s.
(Hemelvaartsdag) gehouden worden des voormiddags
te half elf ure, in de groote bovenzaal van >het
Haagsche Koffiehuis" Vreeburg te Utrecht.
Uit Weltevreden is aan de Soer. Ct. geschreven
>Het monument ter nagedachtenis van hen, die in
den Atjeh-oorlog zgn gevallen, is reeds in het
Wilhelmina-park op het Koningsplein opgesteld en
zal met de troonsbestijging van H. M. de Koningin
worden onthuld. Zoo zal dan eindeljjk dat gedenk-
teeken, dat reeds zoolang gereed is, eene pasBende
plaats onder de Bataviasche monumenten gaan in
nemen."
Verkiezingen in Frankrgk. Zondag
hadden in Frankrgk de algemeene verkiezingen plaats.
Over 't geheel zgn de voorbereidingen nog al kalm
afgeloopental van groote woorden en fraaie be
loften zgn de nek gebrokenmaar er is niet ge
vochten. Het hevigst zgn de hartstochten opgewon
den geweest in Algenë Daar is thans Drumont
gekozen. Dit bericht werd te Parjjs met levendig
gejnich begroet. De bureelen van het anti Semitische
blad Libre Parole waren getooid met driekleurige
vlaggen en opschriften als: »Leve Frankrgk! Leve
het legerWeg met de verradersDrumont ge
kozen 1 Weg met de Joden 1" Het publiek schreeuwde
en zong: >Conspuez les Juifs! Weg met de Joden!"
Er was geen tegenbetooging. Een groote politie
macht handhaafde de orde.
Ondanks den regen waren des avonds te Parjjs de
boulevards zeer levendig met een schilderachtig pu
bliek. Den geheelen dag is het volkomen rustig
geweest, de straten waren zelfs vrjj leeg. Velen
waren opgegaan om den uitslag der verkiezingen te
vernemen ea wachtten in den stortregen geduldig
voor de transparanten der dagbladen.
De Temps meent dat de nieuwe Kamer op de oude
zal gelijken zooveel als de bewegelijkheid van de
menscheljjke dingen aan twee elkander opvolgende
vergaderingen veroorlooft op elkander te geljjken.
De Débats noemt als het meest Bprebende feit de
nederlagen, die de onverzoenlijke monarchisten heb
ben geleden in Mayenne, Cótes du Nord, de Sarthe,
en aan de andere zjjde het niet herkiezen van Jau>è3
en Guesde, dus de verzwakking van deq uitersten
vleugel, als vrucht van de gematigde politiek der
laatste jaren. De berekeningen van de uitkomsten
op 22 Mei zjjn minder gunstig dan de beschouwing
van de Débats De 571 nu bekende verkiezingen
zouden geven 262 radicalen en sociaal-democraten,
tegen 236 republikeinen, en de rest ralliéj en rech
terzijde. Er zgn dan ook reeds bladeD, een weinig
zeker wel, omdat zjj het wenschen, welke terugkeer
tot de republikein8che concentratie voorspellen.
Mtt het opschrift »De noodlottige cir
kel" schrjjft hat Ned. Dagblad:
>Wjj achten het niet waarschjjnljjk, dat de Spaan-
iche vloot een poging doen zal om de Philippjjnen
te heroveren. Op haar weg daarheen zou de Ame
rikaan scha vloot baar waarechjjnljjk den weg ver
sperren. Maar evenmin gelooven wij, dat zg in de
Spaansche havens weikeloos zal blgven liggen.
Wellicht zou dat het verstandigst wezen, maar
de openbare meaning van een zenuwachtig volk
eischt daden. Het Spaansche leger is opgesloten op
Cuba zooals in 1870 het FranBche leger binnen
Metz. Het leger van Blanco zal weldra gebrek ljj-
den, zooals eertjjds het FranBche van Bazaine, en
dan zal de Spaansche vloot wel uitloopen moeten
om ten min6te eere poging tot ontzet te wagen. In
1870 had Mac Mahon veel wjjzer gedaan, indien bjj
uit het kamp van Chalons op Parjjs was terugge
trokken. Hjj had dan vermoedaljjk de insluiting en
uithongering van ParjjB kunnen voorkomen, maar
de openbare meening gedoogde niet, dat het beste
Fransche leger aldus binnen Metz aan zgn lot werd
overgelaten. Mac Mahou moast dus naar Sedan
