1898. m 45.
Zaterdag 16 April.
85s,e jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Personeele Belasting
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prps per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijch Van Ditmau te Botterdam oa vorder
bg alio Boekverkoopers em Brievengaarders.
COUWT.
Db prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvrage» om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Insisnila^ v»a adveTieatliia vAoff 9 uren ©p Sea dag der uitgave.
liet primitief kohier no. 1 van de
voor deze gemeente over het dienstjaar 1898 is op heden ter
invordering gesteld in handen van den ontvanger dier belasting
binnen deze gemeente en zal ieder aangeslagene verplicht zijn,
het verschuldigde ten gestelden tjjde te voldoen.
Goes, den 14 April 1998.
De Barge neestor van Goe%
WESSELINK.
GOES, 15 April 1898.
By Prov. blad no. 47 wordt medegedeeld, dat
Ged. Staten van Zeeland, in verband met de aan
staande periodieke aftreding van leden der Pro
vinciale Staten, hebben aangewezen be
halve den bjj de wet aangegeven dag voor de ver
kiezing 7 Juni voor de stemming 17 Juni
en voor de herstemming 29 Juni.
Blijkens Prov. bl no. 48 is door den Commissaris
der Koningin in Zeeland de aanvang van het be
schavingswerk voor de belasting op bedrjjfs- en
andere inkomsten over het dienstjaar 1898/9 bepaald
op Zaterdag 7 Mei 1898.
Het werk der commissiëi van aanslag behoort
te zjjn afgeloopen op 1 October.
Van het plan om het eind-examen dar
hoogere burgerscholen van verschillende
provinciën door ééne commissie te doen afaemeD, is
voor zooveel de provinciën Limburg, Noord-Brabant
en Zeeland betreft, door den Minister van Binnen-
landiche Zaken afgezien. Voor ieder dier provin
ciën zal eene afzonderlijke eommissie worden benoemd.
(V. R. Ct.)
De Rijksmiddelen brachten in Maart jl.
op f 11,940,733,59 tegen f 10,897,908,97 i/b in de
zelfde maand van het vorige jaar.
De opbrengst over de eerste drie maanden van
1898 was f26,391,470,56 i/e, over de eerste drie
maanden van 1897 f 25,682,506,15.
De Hooge Raad heeft Dinsdag beslist, dat de
wettelijke bepaling, luidende n i e m a n d mag
middelbaar (lager) onderwijs geveD, die niet in het
bezit is der bij de wet gevorderde bewjjzen van be
kwaamheid en zedelijkheid" eigenljjk beteekent dat
ieder het doen mag, mits bet maar niet aan kinde
ren zjj. Overeenkomstig de conclusie van den advo
caat-generaal mr. Van Maanen heeft de Hooge Raad
beslist, dat het geven van huisonderwijs aan personen
van gevestigden leeftjjd door iemand, niet in het bezit
van eene akte van bekwaamheid, niet strafbaar is,
daar de wet met het verbieden van het geven van
onderwjjs door onbevoegden alleen bedoelt kinderen
te beschermen en niet om mannen en huisvaders te
dwingen les te nemen bij onderwijzers met akten
alleen, maar om integendeel dezen vrjj te laten in
hun keuze. Op dien grond werd de onderwijzer te
's-Hertogenbosch, die aan personen van 25 jaar en
ouder onderricht in de Engelsche taal gaf zonder
in het bezit te zjjn van eene akte, van alle rechts
vervolging ontslagen.
Er zal nu noodzakeljjk nog eene beslissing moeten
worden uitgelokt om met juistheid te bepalen boe
oud de personen moeten zjjn, die onderwjjs ont
vangen, opdat niemand" de beteekenis kan krijgen
van »ieder", merkt de Arnh. Ct. op.
Borsele. In de Woensdag gehouden Raad s-
vergadering is tengevolge van een bezwaar,
geopperd tegen de regeling vau een nieuen
hoofdeljjken omslag, besloten de invoering later te
behandelen.
Naar aanleiding van een ingekomen brief werd
door den Raad besloten medewerking te verleenen
tot den afkoop van tollen op den Prov.
straatweg GoeB—'s-Gravenpolder voor nieuwe 25
jaren en bet tegenwoordig bedrag beschikbaar te
bljjven stellen.
Ten slotte vond de Raad goed in te willigen het
verzoek van den gemeente-veldwachter om verhoo-
ging zjjn er bezoldiging. Het tegenwoordig bedrag
van f 360 fs jaars werd gebracht op f 400.
Ovezand. Ook in deze gemeente is eene com
missie benoemd om een feest te regelen bjj de
troonbestijging van H. M. de Koningin. Het
zal gevierd worden 16 Sept. a. b. en zal bestaan in
bedeeling der armeD, schoolfeest, optocht, volksspe
len, vuurwerk, muziek en illuminatie.
De commissie bestaat uit de heerenP. B. Tho-
maee, voorzitter, F. Groosman, secretaris, J. Drydjjk,
penningmeester. D. v. d. Poel, J. Dekker, P. van
't Westeinde, Adr. Rgk, J. van Liere, L. Goense en
A. Drjjdjjk, terwgl de burgemeester D. Mulder tot
eere-voorzitter werd benoemd.
De Stoomvaart-Maatschappjj »Zeeland" heeft
zich, in overleg m6t de Maatschappij tot Exploita
tie van Staatsspoorwegen, bereid verklaard, over te
gaan tot de uitgifte van goedkoopa 8-daagsche r e-
tourbiljettoa naar Londen, voor gezelscha
pen van minstens 10 personen, tegen de enkele
reisvracht voor heen en terug. De biljetten zullen
geldig zjjn voor de dagbooten. Op nader te bepalen
datums zal de gelegenheid worden opengesteld.
Men meldt ons
Den 11 April 1838, dus 60 jaar geleden, be
haalde de heer E. O. van R jj 8 b e 1 aan de klini
sche echool te Middelburg het diploma als stedelijk
en plattelands heel- en vroedmeester. Op den 11
Juni 1838 vestigde hjj zich als geneeskundige te
Poortvliet, waar hjj nog steeds de praktjjk waar
neemt. Sedert 1861 is hjj onafgebroken lid van den
gemeenteraad. In 1832 ontving hjj in een Koninkljjk
besluit eene dankbetuiging van Z. M. den Koning
en eervol ontslag wegens zjjne vrjj willige verlichte
diensten als militair (landsverdediging) in Tolen,
tjjdens den oorlog tusschen Nederland en België.
In 1863 ontviüg hjj van Z. M. Willem III de door
Z. M. ingestelde zilveren medaille voor het grootst
aantal gratis verrichte vaceinatiën.
Dat het den geachten jubilaris op 11 dezer niet
aan blijken van waardeering en belangstelling heeft
ontbroken is te begrijpen, als men weet dat de
krasse, eerbiedwaardige grjjsaard niet alleen in zjjne
gemeente, maar op het geheele eiland bemind is.
Een landbouwer onder Tholen heeft in het
najaar van 1897 een vrjj groote hoeveelheid sui
kerbietenbladeren als groenvoer voor het
melkvee ingekuilddeze proef is zoo goed geslaagd,
daar bet vee met graagte het voer gebruikt en dd
hoedanigheid van de boter uitstekend is, dat ver
schillende landbouwers dit najaar op zjjn voorbeeld
aan het inkuilen zullen gaan, te meer daar boven
genoemde bouwer zjjn gunstige resultaten zooveel
mogeljjk publiek maakt.
Met betrekking tot de Rjjnvrachten van
steenkolen wordt uit Ruhrort gemeld
De verzendingen naar Holland en België zjjn ge
ring binnen een paar weken echter beginnen de
suikerfabrieken reeds langzaam te betrekken, terwjjl
dan ook andere groote verbruikers eveneens van de
lage seheepsvrachten zullen willen profiteered De
prjjzen voor dit jaar zjjn vastgesteld, en wel als
volgtkachelkolen f 10, la. machinekolen f 10,25,
stoomkolen f 10,75, gasvlamkolen f 11,25, bootkolen
f 12, smeekolen >nootjes" f 11,25 a f 11,50, alles
voor eerste qualiteit; branderjjkolen naar gelang van
qualiteit f 8,75 a f 9,50 per kar in loco. Vrachten
zjjn niet hoogerer komen langzamerhand eenige
vaartuigen disponibel, hoewel ook vele grootere
schepen leeg naar Rotterdam varen, liever dan hier
tot lage vrachten kolen te laden.
Louis Apol, de maker van het panorama
Nova-Zembla, heeft dezer dagen, in opdracht van
de KoniDgin-Regentes, een groote schilderjj
voltooid, voorstellende een der fraaiste fragmenten
van zijn panorama-doek, het scheepje van Barendsz
en Heemskerk aan de kust van het eiland. De Re
gentes heeft de schilderjj aan de Koningin ten ge
schenke gegeven.
De Aurore bevat een artikel van Zola, dat tot
opschrift draagtEen nieuwe schanddaad. Zola be
klaagt zich dat men uit zjjn brief J'accuse" slechts
drie regels licht, ten einde hem te kunnen veroor-
deelen, zonder dat er licht kan ontstoken worden
over de zaak Dreyfus. Hg ziet in deze manoeuvre
slechts afschuw van da waarheid. Zulke handel-
wjjzen zullen de verfoeiing van de geheele wereld
na zich sleepen. Maar niets kan de waarheid ten
onder brengenzij zal eindigen met te overwinnen.
Het Journal des Débats schreef Woensdag, de dag
vaarding van Zola en Perreux mededeelende: »Men
merkt op dat de vervolging strikt beperkt is en dat
er voor het Assizenhof der Seine-et-Oise slechts
sprake kunnen zjjn van de zaak Esterhazy."
Dit zal gelet op de houding van het Hof van
Cassatie te bezien staan. Maar bljjkbaar vindt de
bedoeling om de vrije behandeling te Bmoren weder
ingang bg de pers, zelfs bg de zoogenaamd onpar
tijdige, waartoe de Débats behoort.
Van de zeven leden van den krjjgsraad zullen slechts
vjjf zich civiele partjj stellen, onder wie de voorzitter,
generaal de Luxer. En voorwaar zou Esterhazy
daartoe ook weer een poging wagen, geholpen door
zjjn vroegeren verdediger, mr. Tézenas.
geschreven, en gjj hebt Esterhazy nog niet aan den
Raad der orde van het Legioen van Eer, voor het
verlies van zjjn kruis voorgedragen. Vreest gjj hem
wellichtGij hebt in het gevecht niet gesidderd voor
50,000 Pruisen, waarom siddert gjj nu voor een
enkelen Uhlaan
»Gg kent het bericht van graaf Casella. Niemand
heeft dat tegengesproken, noch Schwartzkoppen, noch
Panizzardi. Vraag eens aan Hanotaux of dit niet 9en
bekentenis is.
»Gjj weet hoe hoog generaal De Boisdeffre den
kolonel Panizzardi acht, wien hjj zijn portret met
een zoo mooie opdracht zond. Voor het te laat iB,
en het zal zeer spoedig te laat zjjn, doe bet onver-
mjjdeljjke, in het belang van uw eigen eer en van
de eer van het Fransche leger.
»Gjj weet, wie jaren lang systematisch, met ware
woede verraad heeft gepleegd, en gjj weet, dat de
ongelukkige die op het Duivelseiland worstelt met
den dood, onschuldig is. Onderzoek eens, of de copieën
vau geheime teekeningen van zekere geweren, die in
het voorjaar van 1896 zjjn gemaakt, zich niet op
een verkeerde plaats bevinden. Onderzoek eens of
die copieën van de, in de schietschool van het kamp
van Chalons gehouden voordrachten zich niet in ver
keerde handen bevinden. Onderzoek eens, of de mobi
lisatie van het derde legerkorps, waarvan Rouaan
de zetel is, niet bekend is aan menschen, die dit
geheim niet moeBten kennen.
>Haast u, Jean Baptiste BillotDenk aan het
bivak van Tbymont. En wordt weer de man, die
gij toen waart
In officiële kringen te Madrid meent men dat de
leer van Mac Kinley, strekkende om op Cuba tussehen-
beide te komen, niet zonder proteBt mag voorbijgaan.
Spanje, zoo redeneert men, heeft de uiterste grens
van toegeven bereiktop daden van de Vereenigde
Staten zal met daden geantwoord wordentegen
over de bedreiging met interventie moet Spanje
voortgaan met toebereidselen tot verdediging.
Uit Washington meldt een telegram van Reuter
De conservatieve leden van beide deelen van het
congres achten den oorlog onvermjjdeljjk, als een
gevolg van het aannemen door het congres van de
resoluties der commissies, tenzjj Spanje Cuba over
geeft.
Kerknieuws.
Doopsgezinde kerk.
Godsdienstoefening op Zondag 17 April, des voor
middags te 10 uren, door ds. L Hesta van Haarlem.
Red. Htrvormde kerk.
In de jaarvergadering der Ned. Herv. predi-
kantenvereeniging, 27 en 28 April a. s. te Utrecht
te houden, zal ds. Lamers van Goes spreken over
de Doopsquaestie. (De Z.)
wet werd veroordeeld tot 14 dagen hechtenis, is het
vonnis des eersten rechters bevestigd.
In zake G. de J., 26 jaar, boerenknecht te Oude-
lande, appellant van een vonnis van het Kantonge
recht te Goes, waarbjj hjj wegens overtreding der
jachtwet werd veroordeeld tot f 5 of 4 dagen hech
tenis, is het vonnis des eersten rechteis bevestigd.
Wie is de verrader? Ia de Siècle schrjjft een
»oud-krjjgskameraad" aan den Fransohen minister
van oorlog, generaal Billot, den volgenden brief
»Gjj weet, dat Esterhazy alle thans publiek ge
worden brieven aan mevr. Boula~cy feiteljjk beeft
Onderwijs
Akte-examens l. o. in Zeeland. 14 April.
Onderwijzeressen. Geëx. 6 cand. Geslaagd W. de
Koster te Ierseke, N. Krujjs Voorberge te 's-Gra-
venpolder, C. A. M. van der Meulen te Goes, C. J.
de Moojj te Zieriksee, A. J. W. de Munck te Hans-
weerd.
HandwerkenGeëx. 4 cand. Geslaagd: A. S. Bethe
te Zieriksee, J. A. I. Dieleman te Terneuzen, S. M. M.
van Ham te Ocstburg, M. C. de Korte te Ierseke.
Gymnastiek. Geëx. 4 cand. Geslaagd: A. S. Bethe
te Zieriksee, J. A. I. Dieleman te Terneuzen, S. M. M.
van Ham te Oostburg.
Aan de Rijkskweekschool te Middelburg zjjn
o. a. als kweekelingen bsnoemdW. Vleugel van
Oud-Sabbinge, G. W. de Jonge vau Kruiningen,
W. van Strien van Driewegen, J. de Jonge van
Hoedekenskerke.
Op de te Utrecht gehouden tweede vergadering
van de »Vereeniging van hoofden van scholen in
Nederland" zjjn de Btatuten definitief vastgesteld.
Besloten werd ern contract aan te gaan met den
uitgever en de redactie van Het Nieuwe Schoolbladt
om dit van 1 Mei a. s. af als orgaan der Vereeni-
ging te verzenden.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
In de zitting van heden is veroordeeld
Ch. van B28 jaar, koopman te Ierseke, wegens
bedreiging met eenig misdrjjf tegen het leven ge
richt, tot 45 dagen gevangenisstraf.
In zake E. J., 25 jaar, klompenmaker te Goes,
appellant van een vonnis van het Kantongerecht te
Goes, waarbjj hjj ter zake van 07ertreding der drank
gemengde Berichten.
Men kan thans als zeker aannemen, dat de
Perni8ser sloep Johannes CornellsP. R. 6, schipper
Jacob van Vliet, met man en muis in de Noordzee
vergaan is. Tjjdens den sneeuwstorm werd de sloep
Donderdag gezien aan den binnenkant van Doggers-
bank door de bemanning der sloepen Gualtherie van
Weezei en Jacoba Mariaen zij moet toen te veel
zeil op gehad hebben. De beide sloepen waren geheel
dicht gereefd. Het vermoeden bestaat dus, dat het
ongeluk gebeurd is tusschen Donderdag en Vrjjdag.
Thans is binnengekomen de sloep Wassenaarvan
Vlaardingen, welke boven Texel een stuk van het
dek zag drijven, terwjjl de eveneens binnengekomen
Bloep Burgemeester Jacob planken heeft zien drijven,
wat vermoedeljjk lanen waren, van een vischsloep
afkomstig. De sloep had echter te veel vaart om ze
op te visschen, en niet wetende wat er gebeurd is,
werd er ook geen verdere notitie van genomen.
Van de opvarenden waren de schipper en 2 matrozen
gehuwd, en 10 ongehuwd.
Het schip is tegen verlies verzekerd.
Paulus van Djjk deelt thans in een locaal
Frieech blad mede, dat hjj nimmer tegen mr. P. J*
TroelBtra bg de justitie een klacht zal indienen
wegens laster.
Uit zjjn sehrjjven bljjkt, dat. v. Dijk bjj bet af
zenden van dien brief nog niet wist, dat de door
hem gevraagde som voor reiskosten, vergoeding enz.
bijeengebracht was; wèl echter, dat hangt zjjn
overeenkomst van eene aanklacht zijnerzjjds tegen
mr. T. af hjj niet naar Nederland overkomt.
Vrouw v. D. te Utrecht, in de wandeling ook
genaamd >Lotje", had voor eenige dagen een bedrag
van f 200 op den openbaren weg gevonden. Zjj was
hiermede nu de wereld te rgk, begon dadeljjk allerlei
inkoopen bjj verschillende winkeliers te doen, en
ook de kastelein werd niet vergeten. Aldus werd
de zaak spoedig ruchtbaar, en de politie van het
geval in kennis gesteld. Deze kwam er nu op af,
doch vond van het bedrag nog slechts luttel over.
De geheele inboedel werd in beslag genomen.
D J
In de buskruitfabriek De Krjjgsman, te Mui
den, is Dinsdag iu den vroegen avond een droevig
ongeluk geschied.
Door eene ontploffing in een der bijgebouwen zjjn
twee werklieden gedood.
Van den directeur der fabriek, den heer Bredius,
vernam het N. v. d. D. de volgende bijzonderheden.
Het ongeluk gebeurde in een der zg-walswerken,
een geheel geïsoleerd staand gebouw, ongeveer een
kwartier gaans van het kantoor gelegen, waar het
rookvrjj buskruit, dat de fabriek vervaardigt, tus-
Bchen twee zware walsen wordt gerold en geperst.
Door de sterke wrgving is een betrekkelijk ge
ringe hoeveelheid kruit, vjjf A acht kilogram, ontploft.
Er waren op dat oogenblik twee werklieden aan
wezig, die toevallig door de spuit vlam werden ge
troffen. Een hunner, gehuwd en vader van vjjf
kinderen, werd onmiddelljjk gedood. Zijn gelaat is
verbrand en het lichaam zwaar verminkt. De andere
werd doodeljjk gewond en des avonds is de man
overleden.
Bij de ontploffing werden de zware, stalen cylin
ders van het walswerk geheel uit elkaar geslagen.
Het gebouwtje, uit gegolfd jjzerblik vervaardigd,
werd zwaar beschadigd.
Ongelukken als deze zjjn niet te voorkomenbet
eenige, wat men kan doen, is te zorgen, dat het
onheil geen grootere afmetingen krjjgt en dat een
ontploffing beperkt bljjft.
Eu dit is hier geschied, dank zjj- de de voortreffe
lijke inrichting van de fabriek, die zoo is gebouwd,
dat geen groote hoeveelheden buskruit bg elkaar
liggen en dat de werkplaatsen en gebouwen ver
uit elkaar z|jn geplaa'st en niet van steen zjjn, zoo
dat geen brokken muur ver worden weggeslingerd,
maar van gegolfd plaatjjzer, dat uit elkaar geslagen
wordt en in het struikgewas terecht komt, waar
mee het geheele terrein opzetteljjk is beplant.
Bjj dit geval bleek de goede inrichting duidelijk
hieruit, dat onder betzelfde dak van hit gebouw,
waar de ontploffing geschiedde, een tweede afzon-
derljjk walswerk is, dat geheel onbeschadigd bleef.
De werklieden, die daar aan den arbeid waren, kon
den zich ongedeerd verwgderen.