1898. N°. 30.
Donderdag 10 Maart.
85sle jaargang.
DE OVERGANGS-EXAMENS
Het eind-examen
der Burgeravondschool
OOËSCIIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmab te Rotterdam en verder
bg alle Boekverkooperg en Brievengaarders.
ln«endftng van
COURANT.
Db prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 o
As» vragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Advertentiën *6ow 9 uren op den dop der nltcare.
der leerlingen van de BURGER-AVONDSCHOOL zollen in
het openbaar gehouden worden in het achoolgebonw, op Don
derdag 31 Maart e. k. des avondB van 69 uren, volgens on
derstaand programma
Eerste klasse.
6 7 uur. Gefcbiedenis en Aardrijkskunde.
Tweede klasse.
7 8 uur. Wiskunde.
8—9 Nederlandscb.
De ouders en betrekkingen der leerlingen en voorts alla
belangstellenden worden tot bijwoning van deze examens uit-
gsnoodigd
Goe», den 9 Maart 1898.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLU1JS.
zal gehouden worden voor wat het mondeling gedeelte betreft op
Dinedag 99 Haart,
en
Woensdag 3O Maart*
des avonds van 0—9 uur.
Tot bijwoning worden belangstellenden uitgenoodigd.
Goes, den 9 Maart 189S.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 9 Maart 1898.
In deze gemeente hebben zich dit jaar voor
het kiesrech t aangegeven
15 loon kiezers, tegen 28 in 1897
8 examen kiezers, 7
8 huur kiezers, 4
l pensioen kiezer, 0
Alzoo totaal 22 personen tegen 39 in 1897.
Dit mager resultaat is verkregen, niettegenstaande
allen loonhiezers van 1897, ingevolge de wet door
den burgemeester ljjsten waren toegezondenwelke
z|j slechts, ingevuld en onderteekend, ten stadhaize
hadden terug te bezorgen om het kiesrecht deel
achtig te worden en niettegenstaande door het be
stuur der liberale bies vereeniging alhier aan 300
perBOnen, die het kon aaogarn, gedrukte inlichtingen
waren gezonden omtrent alle omstandigheden, die
tot het verkrjjgaa van het kiesrecht aanleiding kun
nen geven, terwjjl het voorzeker ook niet aan aan
sporingen van andere zjjde zal ontbroken hebben
om de tragen of onverschilligen tot aangifte daar
voor op te wekken.
Meermalen hebben wjj beweerd, dat de beweging
tot uitbreiding van het kiesrecht niet uitging van
hen, die nog geen kiezer waren, maar van volks
leiders, die daarmede meer of minder goede bedoe
lingen hadden. Ook, dat door de wet-Van Houten
met hare groote categorie van belastingkiezers er
meer kiezers zouden zijn dan door de wet-Tak,
waarbjj elk, die het kiesrecht wensebte, zich daartoe
moest aangeven, het geval zou zjjn geweest.
Wordt onze bewering door dergeljjke resultaten
niet duideljjk bewaarheid
Üit de omstandigheid voorts, dat niet minder
dan 90 personen van de lijst moesten worden afge
voerd, omdat zjj in 1897 bedeeld werden, blijkt, dat
de grenslijn voor de belastingkiezerB in de wet-Van
Houten zeker niet te hoog is getrokken.
Door middel van een strooibiljet, verleden
Maandag aan neringdoenden hier ter stede verspreid,
werden zjj, die voorstanders zjjn van het be
houd van de Goeache kermis op den ouden
datum, opgeroepen tot een vergadering in »de
Prins van Oranje" op gisteravond. Aan de woorden
in de oproeping: «Het groote belang van de zaak
eischt een drukke opkomst" was ruimschoots vol
daan de voorzaal was geheel gevuld met belang
hebbenden en ook eenige belangstellenden.
De heer J. F. van der Leeuwdie de leiding der
vergadering op zich had genomen, besprak in een
inleidend woord in de eerste plaats het doel dezer
vergadering, ol. de bespreking van een adres naar
aanleiding van de publicatie, door Burg. en Weth.
gedaan in de Goesche Courant van 1 Maart jl. om
trent een te doen voorstel aan den Raad dezer ge
meente tot verplaatsing der kermiB. Hjj bracht met
nadruk onder het oog der aanwezigen, dat het nog
niet uitgemaakt is, dat de kermis zal verzet worden,
doch dat blijkbaar de bedoeling van B. en W. is,
het gevoelen der burgerg daaromtrent te vernemen.
Ook de raadsleden kunnen dat gevoelen leeren kennen
door de besprekingen in deze vergadering.
Ver olgens gaf spr. een resurré van onderstaand
adres, dat aan den Raad zai worden iBgediend, voor
zien van hardteekeDing,'E, alleen van neringdoenden
sn belanghebbenden. Om zooveel mogelijk bandteekp-
ningen te verkrggen had spr. met den heer Joh.
Molhoek huisbezoek gedaan by vele neringdoenden
(niet bg allen, wat bun tjjd niet toelie') Reeds
hadden 60 hoofdn van zaken toezegging gedaan
het bedeelde %jres <e zullen teekenen, terwijl geen
enkele werd gevonden, die vóór de verplairising is.
Eeuigen, die geen b< Jarig hebben noch bjj bet be
houd ncch bg de verplaatsing, toonden zicb onver
schillig.
Wg zjjn Oranje-mannen in den volsten zin des
woords en doen in liefde voor het Oranje-buis voor
niemand onder, zeide spr., maar wjj hebben tevens
te zorgen voor onze gezinnen en wg willen daarom
d n b'ce' van Goes doen toenemen, wat gesehieden
kan ook door het behoud der kermis op den ouden
datnm, zooals deze 460 jaar beeft bestaan.
Nog deelde spr. mede dat eon der alhier gevestigde
notarissen hem had verzekerd, dat de verplaatsing
der kermis een ommekeer zon geven in bet crediet.
De betalingen van koopdagscbulden en pachten ge
sehieden alle met Goesche markt. Een verplaatsing
van deze zou dus een verlenging van crediet ver
oorzaken, want deze gewoonte is zoo inheemsch, dat
voor de betaling van genoemde schulden geen datum
wordt bepaald, maar Goesche markt.
Door applaus gaf de vergadering hare instemming
met deze woorden te kennen.
Ook door een der aanwezigen werd de laatste
reden tegen de verplaatsing bevestigd.
Nadat nogmaals door den leider der vergadering
er nadrukkelijk op was gewezen, dat alleen nering
doenden en belanghebbenden door te teekenén van
hnnne gezindheid voor het behoud der kermis op
den ouden datum zouden doen blgken, werd door
dhr. Molhoek het volgende adres voorgelezen
Aan den Raad der gemeente Goes.
Geven met verschuldigden eerbied te kennen de
ondergeteekenden, neringdoenden in de gemeente
Goes, dat zg gelezen hebben het voorstel dat B. en
W. in Uwen Raad zullen brengen tot verplaatsing
van de kermis naar October
dat zjj tegen dat voorstel groote bezwaren hebben,
welke zg U hierbg voordragen
la. Omdat wordt gebroken met de gewoontp, welke
o. a. meebrengt, dat op Goesche kermis vele geld
zaken worden afgedaan, zoodat het crediet met ruim
één maand zou verlengd worden, wat vooral iu den
tegenwoordigon tjjd niet wenschelgk is.
2e. Omdat men daardoor de kermis uit haar ver
band zou rukken ten opzichte van andere jaarmark
ten, wat schade zou doen aan de opbrengst der
staangelden.
3e. Omdat de maand October in het algemeen
wegens de weersgesteldheid minder geschikt is voor
de kermis dan Augustus-September en voor Goes
in het bgzonder is af te keuren, omdat de land
bouwende bevolking van Zaid-Bereland dan dmk
bezig is met den bieten- en aardappeloogst, terwjjlSep
tember juist valt tusschen deze en den tarwe-oogst.
en 4e. Omdat bg verplaatsing der kermis naar
October deze te kort zou vallen bg de z. g. toon-
dagen en het ernstig zou te vreezen zgo, dat deze
laatste daaronder zeer zouden lijden.
Om al deze redeneD, waarvan vooral de laatste
het zwaarste weegt, omdat zeer vele neringdoenden
bg de toondagen groot belaDg hebben, verzoeken
zg u beleefd het voorstel van B. en W. niet aan
te nemen, doch de kermis te laten voortduren op
haren ouden tgd.
Ook eene verplaatsing voor dit jaar komt onder
geteekenden ongewenscht voor, want behalve de
genoemde nadeelen zou dan het Kroningsfeest te
Goes gelgk plaats hebben met dat der voornaamste
dorpen in den omtrek, waaronder enkele op dien
dag een zeer mooi fee«t hebben, zoodat het bezoek
der omliggende dorpen aan Goes zich meer dan
waarschjjnljjk zou beperken tot nihil.
Wordt het feest echter gevierd, zooals eerst het
voornemen was op 15 September, dan zjjn de feesten
in den omtrek overal afgeloopen en is er zekerheid,
dat op dien dag een druk bezoek der dorpsbewoners
te wachten is.
't Welk doende enz.
De verzoekers.
Staande de vergadering werd door 58 aanwezigen
toezegging tot het teekenen van dit adres gedaan.
Deze gevoegd bg de 60, die reeds vóór de verga
dering zgn gegeven, maken een totaal vaD ruim 100
namen, waarvan het adres nu reeds zal zgn voorzien.
Ten slotte bracht dhr. Van der Laeuw dank
aan de opgekomenenverzocht hun in eigen
kring anderen tot het teekenen van het adreB op
te wekken en deelde mede, dat het nog gedurende
acht dagen ter teekening zal liggen in de vPrins
van Oranjeen bg den heer D. Fukken, sigaren-
magazijn.
Na afloop der ve.gadering bracht een der aan
wezigen zgn dank voor het genomen initiatief aan
hen, die deze vergadering hadden belegd
O. m. zgn de navolgende koramiezen bg 'srjjks
belastingen bevorderd S. A. I b u r g te Hoedekens-
kerke en D J. F e n ij n Harsweerd tot. de eerste
klasse J. P. M a n n i te H ii k^rsza^d tot de tweede
klasse en J. F. de Zatter te Kortgene tot de
derde klasse.
Bg kon. besluit zgn benoemd tot lid van de
centrale commissie voor de statistiekmr. E.
Fokker, oud-griffier van do Prov. Staten van
Zeeland, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaa], te 's Gravrnhage tot. dgkgraaf voor den
Adriaarpolder, H. R o e 1 o ftot voorzitter van het
bestuur der waterkeering van den calamiteusen
Annapolder, A. Markusse Abrahamszoo n.
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben tot
e-'rste-kle.'k ter provinciale griffie te Middelburg
op e.°ne jaarwedde van f 800 benoemd den beer
A. J. van Lugk, ambtenaar ter secretarie van
Lichtenvoorde en als zoodanig benoemd te Stad
Almelo. (Tel.)
Het Dagblad verneemt, dat een wetsontwerp
tot, drooglegging van de Zuiderzee in
d>d aanvang van het nieuwe zittingjaar de Tweede
Kamer zal bereiken. Het is het groote plan van
den heer Lely, met den afsluitdijk van Piaam (Fries
land) naar Enkhnizen.
De minister van justitie heeft aangewezen, om
dienst te doen bij de aanstaande plechtige inhul
diging van H. M. de Koningin: lo. a's
koningen van wapenen mr. G. O. D. R. baron van
Hardenbroek, burgemeester van Bunnik, en jbr. D.
Rutgers van Rozenburg, secretaris van den Hoogen
Raad van Adel, te 's-Gravenhage, en 2als wapen
herauten F. A. 0. graaf van Lynden van Sanden-
burg, eandidaat in de rrchten, te Utrecht, en A. J.
Looxma van Weideren baron Rengerg, te Leeuwarden.
(Stct.J
Melk te Amsterdam. In een ingezonden Ftuk
in het Handelsblad constateert de heer G. J. van
der Wiet van O verveen, dat dageigks op de melk
markt aan de Prins Hendrikkade te Amsterdam de
melk in open vaten te koop staat, dat de dienst
meiden in de onmiddfllgke nabgheid de kleeden uit
kloppen, waardoor wolken stof over de openstaande
melkvaten heenzweven, dat bg een paar maanden
geleden een Ulmer dog de melk zag verdunnen met
datgene wat hg bestemd had tegen het melkvat aan
te deen, en dat nog in de vorige week een tram-
paard, trappende in een grooten plas, zooveel modder
in een emmer wierp, dat de inhoud meer op melk
chocolade dan op melk geleek. Frisch 11
Een begrafenis. Omtrent de teraardebestelling
van bet st-offeljjk overschot der bjj de r a m p te
Ambon omgekomen Europeesche militairen, meldt
een ooggetuige aan de Loc. het volgende.
Den dag na de ramp, 7 Januari, des namid
dags om vgf nur, werden de doode militairen be
graven het was evenwel geen stoet, die uitblonk
door fraaie militaire u» iformen, en toch was de be
grafenis zeer indrukwekkend. Aan befc hoofd mar
cheerde de kapitein der artillerie Biermryar von
Barienkhoven op bloote voefeo, in een opgestroopte
slaapbroek en de beenen bedekt met wondenzg
die verder hun kameraden de laatste eer gingen
bewgzeo, liepen met omwonden hoofden, armen of
beenen, want de meesten hunner hadden min of
meer belangrijke wonden bekomen. De een was gp-
kleed in een vuile, witte broek en gescheurd hemd,
doorweekt van regen en moddereen ander weer
droeg een gescheurde uniformjas en een onoogelgk
beenbekleedseleen derde had een ouden stroohoed
op het hoofd, terwjjl zjjn schamele kleding nauwe
lijks voldoende was zgn lichaam behoorlgk te be
dekken enz. enz. Maar toch liep vooraan in den
stoet een militair, een forscbe artillerist, met een
in der haast saamgevlochte bloemkrans in de hand,
om die uit naam der kameraden en ook der in Eu
ropa vertoevende familiebetrekkingen op het graf
der arme slachtoffers neder te leggen. Toen op het
commando «voorwaarts, marsch 1" de sombere stoet
zich in beweging zette, bleef geen oog dro^ghet
was een hartroerende gang.
In de geopende groeve werden de acht dooden op
een rg naa-t elkander gelegd; de kapitein sprak
enkele krachtige, indrukwekkende woorden om de
overledenen in de herinnering hunner overlevende
kameraden aan te bevelen; maar lang kon men aan
het graf niet vertoevener was nog zooveel te doen,
zoo velen moesten nog geholpen worden
In België is een vereeniging van geneeEkucd'-
gen opgericht, tot het bestudeeren en hpt bestrgden
van het alcoholisme, het morfinisme,
het misbruik van cocrïae, van aether en van andere
bedwelmende middelen.
De leden zgn in twee groepen verdeeld lo. af-
echaffgrs van sterkedrank, die zich bepalen tot matig
gebruik van wijn en bier, en 2o. leden die, zonder
zich fet onthouding te verbinder, zich bepalen tot
het b^voideren van matigheid en het bestrgden van
alcoholisme.
Het bestuur is gevestigd te Brussel en bestaat
uit dr. Barelle, oud-voorzitter der academie voor
geneeskunde, prof. De Vaucleroy en dr. Bienfait.
Dreyfus. Hoewel de ongelukkige banneling in
boeien ligt geslagen, omringd is door een steenen
muur en in zjjn hut achter getraliede vensters zit,
schijnen de Parjjscbe gevangenbewaarders baüg te
zgD, dat hg niettemin zal ontsnapppn. De corres
pondent van de Davy News verzekert, dak elk ven
ster van zgn hut nog voorzien is van een tweede
traliehek
Dezelfde correspondent vertelt dat de ongeluk
kige, die niets weet van de bpweging, die voor hem
op het getouw is gezet, beproefd heeft een eind te
maken aan zgn jammervol bestaan. Sedert deze po
ging dwingt men hem des nachts te gaan liggen
op een houten brits en worden zgn voeten met een
kanonskogel bezwaard. Zelfs al zou Dreyfus werke-
lflk schuldig zgn, mag men vragen of bjj zulk eene
barbaarscbbeid Frankrgk nog langer onder de be
schaafde natiën mag gerekend worden
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMEK.
In de zitting van gisteren is den beer F. rf ver
lof verleend te interpelleeren over maatregelen tegen
de schildluis in verband met bet verbod van invoer
van Amerikaansche planten en ooft in Duitschland.
Aangenomen met 71 tegen 8 Btemmen na bestrjjding
door den beer Troelstra, het wetsontwerp tot het
verstrekken van een rentelooB voorschot van f152,000
voor den aanleg van een stoomtramweg Njjkerk
BarneveldEde.
De heeren Troelsfcra, Van Kol en V, d. Zwaag
stemden tegen.
Kerknieuws.
NedHervormde kerk.
Aangenomen het beroep naar Zierikzee door ds.
H. J. van Noahnys te Hoogearspel.
Ds. C. v. Koetsveld O.Ez., sedert 9 Oct. 1892
pred. te Goes, hoopt 19 April zgn SOjarige evan
geliebediening te herdenken. (De Z
Waarde. Den 16ea Maart 1873 deed de heer
B. Oorthuis, thans predikant bg de Hervormde ge
meente te Rotterdam, zgne intrede als zoodanig te
Waarde. Den 20en Maart a. s. hoopt Z.Eerw. zgn
25jarig predikambt te Rotterdam te herdenken, ter
wjjl hjj den volgenden Zondag, dus 27 Maart, te
Waarde voor de leden der Herv. kerk zal optreden.
Gereformeerde kerken.
Bedankt voor het beroep naar Baarland door
ds. H. Buurman te Meiiskerke.
Landbouw en Veeteelt
Onder het opschriït «Gebrek a au jj s"
lezen wg in De Grond:
Nu de maand Februari achter den rug is, en de
kansen op een behoorljjken winter, al is het dan
ook geen ouderwetBche, zoo goed als verdwenen
zgD, dringt zich voor de zuivelfabrieken al
meer en meer d9 vraag op den voorgrond: «waar
moeten wg het noodige ijs vandaan balen
Zonder gs zgn bgoa alle zuivelfabrieken, wat de
negotie is zonder geldde ziel is er uit. IJsmacbi-
nes zgn veel te kostbaar en Nortonpntten te riskant,
zoodat er niet anders overblgft dan gs van Noor
wegen te laten aanvoeren, of de fabrieken gedurende
den zomertgd te laten staan. Dit laatste moet shchts
geschieden in de uiterste noodzakelgkheid blgft dus
over bet eerste. Blgkens een door ons ingesteld
onderzoek is dit ereneens zeer kostbaar. Ook in
Noorwegen heeft het wriaig gevroren, zoodat de
voor de gsproduktie bestemde vgvers dit jaar zoo
goed als niets opbrengen en men in bet hooge Noor
den andere gelegenheden moet opzoeken. Daardoor
is de prgs van het jjs niet weinig gerezen. Was
deze ruim eene maand geleden slechts f 3,50 A
f 4,00 fr. hier voor den wal per toD, thans is
d«ze reeds op f 9,00 en zal waarschjjnljjk nog hooger
loopen. Want de vraag naar y& noemt van dag tot
dag toe, vooral in Duitschland met zgne talrgke
bierbrouwergen en zuivelfabrieken. In de OosUet-