1898. N°. 16,
Zaterdag 5 Februari
85ste jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
9e uügava dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- gei Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goos, f 1,7-5.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertantiën voor dit blad
aangenomen bij de boeren Nïjgh Van Ditmaïï te Botterdam m verder
bg slis Boekverkoopers en Brieveagaardorft.-,
wam» &aSv®r4«»^9.^'0i vó®w 3 uren $em &®jj der wltgjove»
Db prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om ca vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 4 Februari 1898.
De Standaard bevat de vermaning, dat het
niet a-in gaat voor het ministerie om te spreken van
het e e r b t e vierjarig t ij d p e r k." Immers
weldra komt d^ dag, dat H. M. de Koningin de
regeering zelve zal voeren en het lecht krijgt zelve
ministers te kiezen en te ontslaan.
Volkomen joist. Het ia ook zeer wel mogeljjk,
dat zoodra H. M. de regeering heeft aanvaard, het
Ministerie de portefeuilles ter beschikking stelt.
Maar do Tweede Kamer d»r Staten-Generaal treedt
niet af met dat tjjditip. Zjj is voor 4 jaren gekozen.
Zeker kan H. M. de Kamer ontbinden. Maar is het
niet al zeer onwaarschjjnlgk, dat H. M. met zulk
een daad haar regeermg zal inleiden, althans indien
zjj bjj haar optr*d<m een Kaonr vind', die op goeden
voit letft met het Ministerie, dat alsdan in functie is?
Wanneer er dus vóór 39 Au/usfcos van dit jaar
tusschen Kanur en Kabinet g^en breede kloof ont
staat, kan h6t Ministerie zekfr de portefeuilles ter
beschikking stellen, maar zal H. M. den ministers
waarschijnlijk antwoorden, dat het haar wensch is
dat zjj hun plaatsen behouden. Niemand zal het
dan ook den ministers en dengenen, die het ministerie
steunen, euvel duiden, dat zij zulk een kloof noch
wenschen noch voorzien en daarom van een 4-jarig
tijdperk spreken. Men doet aan het koniokljjk gezag
niet te kort, als men aanneemt dat het hoofd van
den Stsat ge9n verandering van Ministerie wenscht
als daartoe geen ernstige aanleiding bestaatli
De Provinciale Staten van Noord-Brabant lub
ben gekozen tot lid der Eeists Kamer ter vervan
ging van jhr. Verhegen, dan heer Jhr. mr. P. J. J.
S. M. van der Does de Willebois, burge
meester van 's-HerfcogenboBch.
Ter voorziening in de vacaturen, ontstaan door
het overigden van den heer P. H. van L;s, zgn
benoemd
door hot bestuur van den Frederiks-poldertot
djjkgraaf de heer G. J. v. d. L i n d e, vroeger ge
zworenen tot gezworen de heer J. van Mal
de g e m;
door het bestuur van den West-poldertot ont
vanger-griffier de heer C. Schuilwerve, vroe
ger gezworenen tot gezworen de heer J. van
M a 1 d e g e m.
Voor dgkgraaf van den Adriaan-polder bestaat de
voordracht uitde heeren H. Roelof en C. Mar-
kusse, beiden thans gezworen, en C. Scbnilwerve,
ontvanger-griffier. (M. Ct
Ierse he* In de gisteren gehoudm raadsvergade
ring, die door 7 leden werd bijgewoond en door den
burgemeester werd gepresideerd, kwam het eerst in
behandeling het antwoord van het bestuur der
Breede Watering bewesten Ierseke op een vroeger
door den raad gedaan verzoek om begrinding
van den zoogenaamden Ouden dijk voor rekening
van gemeld bestuur. Dit wil het verzoek ia ernstige
overweging nemen, mits de besturen van den Molen-
en den Olsendepolder biiljjk bjjdragen en dat van
het waterschap Krniningen zijn gedeelte djjk voor
eigen rekening wil bagrioèen.
De Voorzitter b doofde deze zaak mat de verschil
lende besturen te bespreken.
Ingekomen was een verzoek van K. van IJ s -
s e 1 d jj k, sohipper alhier, die den lOn Dec. 11. bjj
het binnenloopen der haven averjj bekomen heeft,
naar zgn bewering door het uitsteken van een
jjzeren gording. Hjj verzocht deswegens schadever
goeding tot een bedrag van ongeveer f 130. B. en
W. adviseerden tot afwijzende beschikking.
Hierover ontstond een breedvoerige gedachten-
wisseling voornameigk tusschen de heeren Muller
en SinJce, beiden deskundigen. De eerste meende,
dat adressant recht had op vergoeding en het win
nen zou als hij de gemeente in rechten aansprak.
De laatste bestreed dit gevoelen even krachtig, voor
namelijk omdat de schade niet in, maar buiten de
haven is bekomen, en toe te schrjjven was aaneen
verkeerde manoeuvre van den schipper. De raad
vereenigde zich met 5 tegen 2 stemmen met de
zienswjjze van B. en W.
Da Jaeer J. Barrevoets, onderwijzer aan school 1,
kreeg op zgn verzoek eervol ontslag tegen 1 Mei a. s.
en er werd besloten in zgn plaats een onderwijzer
aan te stellen met landbouwacto op een salaris van
f 650.
Nu kwam in behandeling de in de vorige ver
gadering door den Voorzitter breedvoerig ontwikkelde
en verdedigde conversie-leeniag ad f 62500, af te
lossen in 25 jaren. Daarmee zal de bestaande schuld
gedelgd, de haven vergroot, de gemeente gerioleerd
en de opril Damstraat en de Dam vernieuwd wor
den. Als de leerling tpgon 3 1/2 pet- geplaatst wordt,
zal de jaatlgkFchö nfl sring en rente, met uil zonde
ring vnn het Ie jaar, met hooger zgn dan thane.
Het plan vond geen ernstige bestrjjdiDg. Wel
werd gevraagd of de genoemde bestrating wel strikt
noodig was, en of de sfljssing6fermjja niet wat j
langer kon gesteld wordeD, maar ca eenigo discussie j
vereenigde de Raad zith met algemeene stemmen
met het voorstel.
Van eenige andere, door den Voorzitter voorge
stelde verbeteringen, die deze, hoowel niet zoo drir-
gend noodig als de andere, toch zeer wenscheljjk
achtte, keurde de Raad nog goed de overname vnn
alle aan particulieren ia eigendom toebehoorezide
straten (dit in beginsel), het aanschaffen van een
lijkwagen, geraamd op f 1000, en het aanschaffen
van een tweede weegbrug of de overname van de
bestaande, mede op f 1000 geschat. Het bouwen
van varkenshokken en de aankoop van een alge-
meene speelplaats voor rekening der gemeente werd
verworpen, evenals het bestraten dar lage kade, dit
laatste omdat deze kade na het vergrooten der haven
niet zoo druk meer zal bereden worden.
Het aanschaft n van een weegbrug werd voor
namelijk voorgesteld met het oog op een plan om
de kaairpchten naar hot gewicht te heffen.
De leeniDg werd dus verhoogd tot f 64500, at te
losBen in 25 jaren, en wel de eerste 17 jaar, telkens
f 2500, de 8 overige telkens f 2750.
IVisae. Op Dinsdagavond jl. werd hier eene ver
gadering gehouden, onder voorzitterschap van den
burgemeester, ter voorbereiding van een volksfeest
alhier, bij gelegenheid van de inhuldiging
onzer Koningin. Zij werd door 57 peisonen
bjjgewoond. E3ue commissie van 19 leden word
benoemd, die, naar gelang van de in te zamelen
bjjdragea, hot programma zal samenstellen en de
leiding van hot feest op zich zal nemen.
In hoofdljjnea werd reeds aangegeven klokluider,
godsdienstoefening, traefcatie der schoolkinderen, ar-
menbedeeling, zanguitvoeringen, volksspelen voor
kinderen, ringrijden, illuminatie, vuurwerk. De dag
zou later bepaald worden31 Aug. of 6 Sept. a. s.
Na afloop werd de burgemeester tot eere-voorzitter
der commissie benoemd.
De minister van binnenlandBche zaken heeft
aan Gedeputeerde Staten der provinciën als zjjn ver
langen kenbaar gemaakt, voortaan in de provinciale
jaarverslagen ta zien opgenomen een overzicht
van de ontvangsten en uitgaven der ge
meenten in uitvoerigen vorm. De ontvangsten wor
den tot dat doel gesplitst in 44, de uitgaven in 40
rubriekea.
De commissie, uit de ingezetenen te Middel
burg benoemd, die de regeling van de a. s Kro
ningsfeesten op zich zal nemen, heeft uit
baar midden als dagelgksch bestuur gekozen de
heeren H. F. den Bouwmeester, le voorzitter; L.
K. van dtr Harst J.Jz2e voorzitterH. J. G.
Hartman, le secretaris; W. A. de Rjjeke, 2esecre
taris, en D. Hildernisse, penningmeester.
Naar de Terneuzensche Ct. uit goede bron ver-
n£emf, is het iu sommige bladen oj genomen bericht,
dat van de verbetering van het kanaal
van Terneuzen niets, of voorloopig niets, zal
komeD, geheel ongegrond.
Al scbjjnfe het overleg met betrokken eigenaren
van gronden thans afgebroken, zoo moet echter een
perceel reeds zijn aangekocht.
Ook de vrijzinnig© kiesvereeniging Deventer t8
Deventer heeft tot candidaat voor de Tweede Kamer
gekozen den heer J. van Loenon Martinet.
De antirevolutionaire kiesvereeaiging Nederland en
Oranje te Deventer heeft den heer J. W. Koer
candidaat gesteld.
De kiesvereeniging, Vrjjheid en Hervorming koos
tot candidaat mr. A. van D e 1 d e n, die dö candi-
datuur aannam.
Naar het Hbld. verneemt, is te 's-Gravenhage
een nieuwe kiesvereeniging opgericht, waarvan de
leden in hoofdzaak bestaan uit oud-gasten. De ver-
eeniging heeft geen politieke kleur, en haar streven
is bjj de verkiezing van leden der Tweede Kamer,
de belangen van I a d i te behartigen. Het
voornemen moet bestaan, ook elders zulke vereeni-
giagon te stichten.
Men schrjjft uit Roermond aan de Telegraaf
Zootls reeds eenigo dagen geleden bericht werd,
zgn bjj het opgraven van den Sint Willebrords-
p u t te Oss (N.-B.) eenige zaken aan het licht
gebracht, die meer of minder in verband stonden
met de vereering van den geloofsverkondiger Wille-
brord. Onder anderen ten paar bas elkfs, voorstel
ende oen O. L V. beeld met Latgcsche bijschriften
en bet jaartal 695.
De heer Van Beurden, landmeter te Roermond, j
■wic-n een dezer gevonden basreliëfs ten onderzoek
werd toegezonden, kwam, naar men ons van geachte
zijde mededeelt, tot de conclusie, dat er geen sprake
kon zjjn aan het O. L. V. beeld eea hocgen ouder
dom toe te kennen en dat men in deze zeer waar-
fchjjnljjk met een mystificatie te doen hoeft of met
het werk van een onkundige, <1ie met de oudhoid-
liefhebbers een loopje heeft willen nemen, 't zjj nu
of in vroegeren tijd reeds.
Immers in d» opschriften, in foutief Latjjn gesteld,
zgn oude en aieu werwefcsche hoofdletters dooreen-
geworpen. Hst jaartal 695 is weer in strjjd met
den 14o-eeuwsehen versregel, terwjjl deze weer niet
past bjj het O. L V. beeld, dat voorgesteld is in
Spaansche kleedjj uit do 17e eeuw. Het geeft het
bekende beeld van O. L. V. van Kevelaar te zien.
En alsof dit alles nog niet genoeg was, om de on
handige nabootsing te doen uit komeD, heeft men als
materieel genomen, pik en hars. Men zal dus voor
loopig wel doen met die vondsten met voorzichtig
heid te beschouwen, opdat er weer ger n Oera-Linda-
bok twist ontsta.
Proces-Dreyfus. In ahet artikel van het Weekbl.
v. h. Recht van gisteren aan het proces-Dreyfus (de
beschuldiging) gtwgd, wordt er de aandacht op ge-
vfstigd, dat voigeas art. 76 O. P. een eerste ver-
eischte van dezen vorm van landverraad is, dat de
dader overleg h6bbe gepleegd, in verstandhouding
zjj getreden met eene vr- emde mogendheid, hetzfj
rechtstreek?, hatzg door tusschenkomst van een hirer
agenten een tweede vereipchte, dat deze verstand
houding had het ondubbelzinnig in de wet uitge
drukte oogmerk om de vreemde mogendheid te be
wegen vgandelgkbeden tegen Frankrjjk te onder
nemen of wel oui haar daartoe de middelen te ver
schaffen.
Ia slotsom ten "aanzien van het eerste constitutief
vereischte der aan D. ten laste gelegde misdaad
(directe of indirecte verstandhouding met eene vreemde
mogendheid), zegt het blad: het is in de »akto van
beschuldiging wel in farto gesteld, maar zoo vaag
en zoo geheimzinnig, dat het geen punt van rech-
terljjk onderzoek kon uitmaken, en daarvoor dan
ook bewjjzen niet worden aangeroerd, behalve eon
paar zeer zwakke aanwjjzinfeen, die, zoo zij if te, hoe
weinig dan ook, beteokener, wjjzen op eene verstand
houding met Duifschland. Aan d*ze aanwijzingen is
nu nog de feitelijke grondslag geheel ontzonken door
de mödedeeliDg van den minister Von Bulow ia do
begrooting.'commissie van den rjjksdag. Conclusie
voor het eerste constitutief vereischte der misdaad
is het bewijs niet geleverd, noch zelfs, consfqnent
in hf-t stelsel der irsebuldiging, dat bet voor den
rechter alléén aankwam op de vraag, w^e »het bor
derel" had geschreven, aangeboien.
Over het tweede vereischte zal, als elot der be
schouwingen over deze quaestie, het Weekblad nog
een en andir in het midden brengen.
Naar wij vernemen, beeft de Vereeniging tot
behartiging der belangen van Nederlandsche long-
Ijjders te Davos-Platx zeer veel succes met het sana
torium voor minvermogende Nederl. longlijders, dat
den len September 1897 geopend is.
Het blijkt dat dit sanatorium in eere dringende
behoefte voorziet, daar sinds de opening 2ich zeer
vele pitiënten voor opneming aanmeldden. Wegens
het beperkt aantal bedden kon slechts een klein ge
deelte opgenoropn worden. Pezen winter is nog een
gedeelte van een 2de huis gemeubileerd om cos;
meer Ijjders onder dak te brengen. Er zgn nu 37
verpleegden.
Plannen bestaan tot oprichting van een groot
sanatorium met ongeveer 80 bedden, in de nabgheid
van Davos. NR. Ct.)
Het doet ons genoegen te kunnen mededeeJen,
schrjjft het BatNwbl., dat dit voor Java zoo be-
lacgrjjk uitvoerartikelSuiker het jaar sluit met
veelbelovende vooruitzichten. Zoowel de stand van
de grondstof als de waarde van hot product zgn
j bevredigend, en mocht deze laatste nog Btjjgen
i waarvoor gegronde verwachtingen bestaan dan
kunnen de fabrikanten over 1898 tevreden zjjn.
De prjjs voor muscovados is thans i 6 s/4 A i 67f8
p. p., waartoe evenwel geen veikoopers zjjn.
Ook d© Java-Bode meldt: De verbetering
in de suikerprijzen brengt te Soera ba ja eenige
opbeuring uit den toestand van malaise teweeg
niet in het minst was zij in hare gevolgen opwek
kend voor het personeel van de suikerfabriek Ken-
tjong, die met het oog op de slechte prjjzen mot
begin '98 zou gesloten wordenop dit voornemen
is de directie der Handelsvereniging Amsterdam
thans teruggekomen.
Lombok. De Lombok-correspondent van de
Soer. Ct. bljjft onophoudelijke moeieljjkheden met
de Sisaksche bevolking voorzien. Hadji Ali mogb
zich schrijft hij sebgnbaar hebben onder
worpen, een paar andere hoofden van oproerige
benden mogen onsebadeljjk zgn gemaakt, daarmee ia
het gevaar niet afgewend dat beataat, omdat feiteljjk
iedere Sasak vjjand is van den Euri psaaD, en dat
ieder hunner loert cp een gelegenheid om ongestraft
esn der gehate blanda's te vermoorden. Dat zal voor
eerst niet ophouden. De resident is bljjbbaar van
een ander gevoelen geworden dan voorheen, of
hg achtte het destgds politiek zich zoo rustig te
toonen onder de SaBaksche bevolking. Zkker is het
dat hij ze thans niet vertrouwt. Met overste Hamer
ster kwam hjj overeen, dat geen der manschappen
of offieieren zich alleen ver van Kapitaa zoude ver
wijderen en dat zjj steeds in groepjes zouden uitgaan.
»Men voelt dat er iets broeit. Als straks de oogst
is binnengehaald, sal het blijken hoe juist dat gevoel
geweest is. Aan de ambtenaren van bianenl. bestuur
is op het hart gedrukt buitengewoon waakzaam te
zjjn, nu reeds en vooral in de komende maanden."
Hongersnood op Timor? Wg ver
namen van onzen leverancier, zoo schrjjft de Mak
Ct., dat hg in het laatst van dit jaar buitenge
woon veel djagong voor Timor heeft afgescheept.
Zoowel in Portuge6gch als in Nederlandsch Timor
moet het er treurig uitzien met den voorraad volks-
voedingsmiddelen en het is te voorzien, dat in de
buitenposten van laatstgenoemde plaats een onge
kende hongersnood zal heerschen.
Vaste Chineesche passagiers van de Timorboot
mompelen althans al van »soeda banjak orang goe-
noeng mati di Timor." (reeds verscheidene bergbe
woners op Timor zgn gestorven). Ia het groot kost
de djagong (msï) in Timor nog f 4,50 per picol.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk
Beroepen te Kats ds. P. do Buck te Oostkapelle.
Gereformeerde kerken.
Aangenomen het beroep naar Veere door ds.
A. Dekkers te Buitenpost.
Landbouw en Veeteelt.
Bij de tentoonstelling van zaai
granen enz., te bonden op Donderdag 17 Februari
1898 te Z.eriksee, door de Centrale Tentoonstellings-
VereenigiDg »Landbouwbelang", worden uitgeloofd
voorkortloof-erwfen le prjja f 5, 2e prjjs f 2,50
Chevaliergerst le pr. f 5, 2e pr. f 2,50 zomergerst
le pr. f 5, 2e pf. f 2,50Probatei-haver le pr. f 5,
2e pr. f 2,50 wikken le pr. f 5, 2a pr. f 2,50
bruine boonen (lange) le pr. f 5, 2e pr. f 2,50.
Van deze granen moet minsters 10 H.L. voor
radig zgn.
Om op deze tentoonstelling te kunnen mededingen,
moeten de inzenders vóór of op 13 Februari 1898
bjj den secretaris, den heer M. C. Mulock Houwer
te Zieriksee, eene echriftelgke opgaaf inzenden van:
a. het product, dat zij wenschen in te zenden
b. de hoeveelheid, die zjj van hot in te zenden
graan ten verkoop beschikbaar hebben
c. den prjjs, franco Zieriksee, met inbegrip van
emballage
d. het notto gewicht per H.Lde streek waar
en de soort grond waarop het verbouwd is.
De inzendingen moeten vrachtvrg bjj den secre
taris zgn aangekomen vóór 15 Februari 1898. De
monsters moeten verpakt zgn in linnen of katoenen
zakken en moeten 2 Liter groot zjjn.
Rechtszaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
In de zitting van heden zgn veroordeeldO. P.,
15 j., a beider te 's-Graveopolder, wegens het op
zettelijk en wederrechtelijk dooden vaa een aan een
ander toebehoorend dier tot f 5 of 5 dagenA. H.,
22 j., werkman te Wemeldinge, wegens mishande
ling tot f 10 of 10 dagenH. H., 24 j schippers
knecht te Kapelle, wegens mishandeling en weder-
spannigheid tot 2 maanden gevangenisstrafD. P.
v. H 27 j.t werkman te Goes, wagons twee feiten
van mishandeling ea beschadiging tot 1 maand ge-
vangenisstra P. v. d. H., 22 jwerkman te Goes,
wegens huisvredebreuk en mishandeling tot 14 dagen
gevangenisstraf; W. F., 26 jkoopman te Go's,
wegens huisvredebreuk en vernieling tot 14 dagen
gevangenisstraf.
Vrijgesproken zgn M. K., 17 j., schipperknecht
te Schore, beklaagd van mishandeling van een dier
F. S22 jmetselaar te Goes, briri v gd van mis
handeling.
