1898. N°. 14.
Dinsdag 1 Februari.
85ste jaargang.
570 H A.,
De aiilgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderljjke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmab te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopera en Brievengaarders.
inaendlof van ®flver4en4l*n vóos 9 uren c!eu duf der uitffave.
Dt, prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bb direct'» opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgg
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regelB a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aasivragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
COÜIIWT.
HSgT" Na aanst. Dinsdag J Febr. wordt
buiten de gemeente per post. quitantie
beschikt over de dan nog over 1897
onbetaalde abonnenients- en adver
tent iegelden.
De Administratie.
VERPACHTING
VAN HET
Jachtrecht
IN HE
GRMKRMTK GOFS,
over eeue uitgestrektheid van circa
op ZATERDAG 5 FEBRUARI 1898, dsa namiddags
ten 12 1/3 ure ton Rnadbuize, voor zeven jaren,
ingaande 1 Juli 1898, bij opbod, op do voor
waarden, die ter Bocretarie der gomeents ter lszing
liggen en wel in 3 porceelen:
le. op de gronden liggenda in den Goeschen- »n
den Wilhelmina poldsr, groot circa 284 H.A.
2e. op de overige gronden, gelegen in »do Breede
Watering bewesten Ierseke", groot circa 286 H.A
3a. de massa van 570 H.A.
Goes, 22 Januari 1898.
Burgemeester en Wethouders vim Goes,
WBSSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Wekelijksch algemeen overzicht.
Nieuwsgierig of belangstellend wendt m«n als het
ware dagelijks het oog naar Frankrijk, in de hoop
van daar iets te vernemen, dat meer licht werpt op
de tot biertoa duistere qnaestie-Dreyfas, doch elke
blik leidt slechts tot teleurstelling. \ooi den banne
ling op het Duivelseiland big ft het steeds nacht,
want uitzicht op herziening van het vonnis bestaat
rr nog niet, al worden door de vrienden van den
veroordeelde s-l'e pogingen aangewend om daartoe te
geraken. Eerst had men het oog op de mededeelin-
gen van Scheurer-Kestner, toen op het onderzoek
in zake Esterhazy, nu weer rekent men op het pro-
ceB-Zola De zaak-Dreyfus, aanvankelijk een sneeuw
bal gelijk, heeft thans de afmetingen aangenomen van
een lawinehet parlement, het leger, de publieke
opinie, alles blgft in eene zenuwachtige beweging.
Bg de behandeling van het proces zijn door Z >Ia
meer dan 100 getuigen opgeroepen, waaronder vele
bekenden als Casimir Perier, de broeder van Dreyfus,
Scheurer-K>stDer, Esterhazy, Billot, Picquart, Le-
bmn-Renaud, de leden van den krggsraad, die
Dreytas hebben veroordeeld en zjj die Esterhazy
hsbben vrijgesproken. Bovendien behoudt hg zich
nog voor verscheidene ambassadeurs van andere
hoven als getuigen te lat«n oproepen. Men meent
evenwel dat een groot deel dier opgeroepenen óf
uit zich zelf niet zullen verschgoen óf door het Bof
niet zullen worden gehoord. De minister van oorlog
Billot zou aan alle officieren verboden hebben als
getuige op te treden. Hg zelf evenwel zal verschij
nen om het leger te vertegenwoordigen en wel in
groot tenue.
Men wil dat zich onder Zola's dossier zes tot nu
toe onbekende brieven van Esterhazy bevinden. Zola
eischt, dat bg de behandeling van de zaak overgelegd
worden het geheele dossier van het proces-Dreyfus,
en dat van het proces-Esterhazy en heeft verklaard
het bewjjs der waarheid te zullen leveren van alle
beschuldigingen door hem in den bekenden brief
geuit.
Uitvoeriger mededeelingen dan president Méline
deed in de Fransche Kamer gaf de Duftsclie minister
van buitenlandsche zaken, graaf von Bü'ow over de
«aak-Dreyfus in de vergadering der begrootings-
oommissie. Duitschland, zeide hg, heeft met al deze
dingen, die zooveel stof opjoegen, niets te doen.
Da goede betrekking tusschen Duitschland en Frank
rgk is er dan ook nooit door gestoord. Men zal bs-
grjjpen, dat ik dit onderwerp met de grootste om
zichtigheid bespreek, daar ik eiken schjjn wil ver
mijden, alsof ik mg zou willen mengen in de bin-
nenlandsche aangelegenheden van Frankrgk. De aan
hangig gemaakte rechtsgedingen zullen van zelf meer
licht over de zaak verspreiden. Dit wil ik echter
ten stelligste verklaren, dat tusschen Dreyfus en eenig
ojjieiëel Duitsch persoon nooit verstandhoudingen of
betrekkingen van welken aard ook hebben bestaan. De
namen Esterhazy en Picquart hoorde ik driemaan
den geleden voor het eerst van mjjn leven. Geheim
zinnige brieven bestaan alleen in de verbeelding.
Later deelde von Bi'ow nog mede dat hem nietB
bokend was van reizen, die Dreyfus indertgd naar
Elzas-Lotbaringen zou hebben gemaakt.
Door deze verklaring wordt de Fransche regeering
meer en meer in het nauw gebracht en in het
buitenland ongunstig beoordeeld. De Daily Chronicle
o. a. zegt, dat Frankrgk nu niet langer meer
kan zwijgen en heeft het werkelijk bawgzen tegen
Dreyfus dan moet het er nu mede voor den dag
komen.
Uit Odessa wordt bericht, dat het Dreyfus-schan-
dfcal het prestige van de Fransche regeering in de
oogen van zeer veel beschaafde Russen dermate
fnuikt, dat men dikwjjls afkeuring hoort uiten over
het bondgenootschap van Rusland met zulk een
regeeiing.
Het geschil tusschen patroons en arbeiders in
het machinevak in Foreland is ten einde. De
groote werkstaking heeft 29 weken geduurd en on
berekenbare schade aan dien tak van ngverheid toe
gebracht. Ook voor de arbsiders is de schade niet
gering. De kosten der werkstaking bedropgen voor
de versenigiDgen 560,000 pd. st. en aan loonderving
wordt meer den 2 millioen verloren. De eer den
grooten strijd te hebben geëindigd komt toe aan den
hoofdredacteur dar Daily News. Door diens tueschen-
komst is thans een regeling getroffen, die een her
vatting van den arbeid op heden mogelgk maakt.
De grondslag, waarop de nu door beide partyen
getroffen schikking is tot stand gekomen, is in wer
kelijkheid geen andere, dan die, welke kort voor
Kerstmis tusschen haar vertegenwoordigers was
overeengekomen, maar toen door de vakverenigingen
verworpen werd, niettegenst <ande aan die voorwaar
den nog een verzoenende toelichting was gevoegd.
Het eenige onderscheid is, dat de hoofdpunten van
die toelichting thans in de voorwaarden zelven zjjn
opgenomen.
Er is th^nB natuurlijk overvloed van werk, zoodat
geen eakel werkman behoeft ledig te loopen en toch
meent men dat lang niet alle arbeiders het werk
zullen hervatten. Altijd blgven er, die uit eigen-
wgsheid en domheid tot het uiterste gevoerd worden
en op de verkregen condities niet zullen ingaan. De
achturige werkdag, waarvoor de werklieden zeven
maanden hebben gestreden, is niet verkregen. Slechts
acht uren por dag werken was hun ideaal, doch de
meerderheid der werkgevers schijnt daartoe nog niet
te willen overgaan, en toch is bewezen welk gunstig
resultaat daarmede zou te verkrggen zgn. Het is
gebleken, dat met acht uur per dag evenveel, en
zeker even goed werk wordt verricht als in 10 uur.
Een gelukkig verschgnsel is, dat de leidende
mannen in het patroonsverbond er voor zorgen
zullen, dat geen lid van dat verbond misbruik maakt
van de overwinning, op de werklieden behaald.
Het Bleehte voorbeeld door den O stenrgkschen
Rijksdag en de Fransche Kamer gegeven, is ook
gevolgd in de Belgische. Ook die is een tooneel
geweeBt van rumoer en lawaai, zoo zelfs dat de
militaire macht moest optreden tegen mannen, die
geroepen zgn de belangen van land en volk te be
hartigen. De oorzaak van dit tumult was, dat tegen
den afgevaardigde Demblon de censuur was uitge
sproken en hg derhalve niet mocht dtel nemen aan
de beraadslagingen. Reeds dadelgk verklaarde bij
zich hieraan niet te zullen storen en toch de volgende
vergaderingen te zullen bgwonen. Gesteund door
de socialisten trad hij dan ock de Kamer binnen,
doch nauwelgks had hg een voet in de zaal gezet
of op last van den voorzitter gelastte de luitenant
van de linie-troepen hem heen te gaan, waaraan hg
weigerde gevolg te geven. Daarop ontBtond een formeel
gevecht, waaraan ook burgers de »1 namen. Van alle
kanten vielen klappen en eindelgk werd het rumoer
zoo erg, dat de voorzitter zich genoodzaakt zag de
vergadering te schorsen.
Nadat Demblon uit het gebouw was verwjjderd,
heeft zich een optocht gevormd, die ter zgner eere
door Brussel getrokken is en die hem later naar het
station bracht, waar hg iu den trein naar Luik
stapte. Iets bgzonders is later niet voorgevallen.
Ofschoon de vrede tusschen Turkije en Grieken
land is gesloten, behoort de Oostersche quaestie nog
niet geheel tot h-t verleden. Nog steeds is de auto
nomie op Creta niet ingevoerd en hebben de
mogendheden geen gouverneur voor het eiland aan
gewezen. Het schgnt ontzaglijk moeilijk iemand te
vinden, die voldoet aan de eischen, door alle leden
van het concert en door Turkije aan den beheer-
8cher der Cretenzers gesteld. Rusland schgnt nu
vast besloten aan het talmen en zoeken een eind te
maken en treedt krachtig op voor de benoeming van
prins George van Griekenland.
De Koningin van Griekenland, de oud-tarte van
den Czaar, heeft zich bg haren neef beklaagd over
den ongelukkigen afloop van den oorlog en hem
verzocht het prestige der dynastie in Griekenland
weder te verhoogen. Om aan dit verzoek to voldoen
heeft de czaar baloofd zjjn neef, die hem in Japan
het leven redde en dien hg zeer hoogacht, te doeD
beroemen tot gouverneur van Creta. Als gevolg
daarvan droeg de czaar zjjn bBEoemiög voor aan deD
Sultan, die daarmede echter zeer weinig ïb ingeno
men, al wordt het verzoek gesteund door Frankrgk,
Engeland en Italië, terwjji Duitsenland en Oosten-
lijk op de hand van den Sultan zgn, die op den
steun dezer beide landen rekent. Zoo sterk is des
sultans verzet, dat hg dreigt Thessalië niet te zul
len ontruimen, als de benoeming van prins George
wordt doorgedreven. Dit besluit kan de aanleiding
wordun tot nieuwe verwikkelingen in het Oosten.
GOES, 31 Januari 1898.
Men schrgft ons
Dat mea zich op het platteland en vooral in de
achterhoeken met hand en tand vastklampt aan
voorva^erlgke zeden en gewoonten is van algemeene
bekendheid. Zoo bracht men tot vóór een jaar of zes,
als iemand overleden was, een zeker aautal bossen
stroo bg het sterfhuis. De meeste menschen, die niet
wisten waarvoor dat stroo moest dieneü, beschouw
den het neerleggen van het stroo als een laatste eer
aan de overledenen of misschien wel als een teeken
van rouw. Men was vergeten, dat het een groote
duizend jaar goleden gebruikt werd om de dooden
te verbranden.
Zoo gaat het zoetjes aan ook met de schou
wing op de stookplaatsen op sommige
plattelandsgemeenten. Toen cr nog geen kachels be
stonden en iedereen op den haard turf of hout,
zaad- of boonBtoppels of iets anders, maar geen
steenkolen, stookte, was bet een zeer goede gewoonte
een- of meermalen per jaar de Fchoorsteenen door
de brandweer te doen nazien. Thans stookt rjjk en
arm eene kachel, waardoor het aanladen van roet
veel minder is, wuarbg nog komt, dat steenkolenroet
veel minder gemakkelijk brandt dan roet van turf
of hout. En toch, men gaat voort met schouwing
op de schoorsteenen. Op het plakkebord wordt der
gemeente bericht gedaan, dat de brandweer hare
gewone schouwing zal komen doen. En ieder haast
zich zjjn schoorsteen te reinigen Het mocht wat
Men laat alles zooals het is. Daar komen eindelgk
een paar brandmeesters,
Buurvrouw, Jane, N el", of wie dan ook, >is
alles in orde
>Zoker is het geruststellend antwoord.
Eo de brandmeesters, zonder zich te overtuigen
of alles in orde is (soms komen ze zelfs niet eens
binnen), verwgd*ren zich om een huis verder het
zelfde spelletje voort te zetten. Wat de schouwing
zoodoende te beteekenen heeft, is voor elk oningewgde
een raadsel.
Het bpriebt in de Zeeuw van 29 dezer, dat de
Christ. Geref gemeente te Biezelinge door onderhand-
schen aankoop eigenares is geworden van het huis
van wjjlen den heer Gallis Merens schgnt op een
misverstand te bernsten. Naar men ons toch meldt
is van verkoop van dat huis geen sprake.
Als wg goed zgn ingelicht zjjn wel onderhande
lingen gevoerd, maar heeft de tegenwoordige eige
nares van dat huis haar aanbieding lot verkoop
teruggenomen, zoodra haar bikend werd voor
wie de persoon, die de besprekingen begonnen was,
handelde, en vóór dat deze persoon het aanbod bad
aangenomen. Onder die omstandigheden is er dus
geen overeenkomst tot stand gekomen, wordende
daartoe toch vereischt, wilsovereenstemming van beide
partgen. Zoolang deze wilsovereenstemming niet
bestaat, zgn beide onderhandelende partgen volkomen
bevoegd zich terug te trekken
In de heden alhier gebonden vergadering van
het Waterschap »De Breede Watering be
westen Ierseke" waren tegenwoordig 51 per
sonen, uitbreDgmde 93 stemmen. Ter voorziening
in de periodieke aftreding op 1 April 1898 van
den heer J. M. Kakebeeke als dgkgraaf, is de vol
gende voordracht opgemaakt: le candi^aat dhr. J.
M. Kakebeeke met 86 stemmen, 2e candidaat dhr.
P. Dekker Jz. met 78 stemmen en 3o candidaat dhr.
J. Vereeke met 66 stemmen. Het voorstel betreffende
uitvoering van dgks- en oeververdedigingswerken is
goedgekeurd.
Door de arrondissementsrechtbank te Middel
burg zga benoemd in de commissie tot herziening
van de belastbare opbrengst dar gebouwde eigen
dommen In het Echattingsdistrict Goes tot lid
de heer J. O e 1 e administrateur te Goes, en tot
plaatsvervangend lid de heer J. Ry n berg, zon
der beroep te Ellewoudsdjjk. (Af. Ct)
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben
hunne circulaire van 20 Mei 1876 ingetrok
ken. In die circulaire werden de besturen der
waterkeeringen van de calamiteuze polders of wa
terschappen in onze provincie uitgenoodigd maan
delijks bericht intezenden van de uitgevoerde werken
aan zeewering en oeververdedigipp, voor elke aan
besteding afzonderlijk. De afschaffing is tamelgk in
't voordeel van de administratie.
De beslissing in zake de plannen tot het ver
beteren van het vaarwater voor Philippine kan bin
nenkort verwacht worden. Het overleg tusschen de
Departementen van Waterstaat en Finarciëa is af-
geloopen met het voor Philippine gunstige
resultaat, dat de Regeeriog besloten heeft een ka
naal aan te leggen. Tegelijkertijd zullen de school-
gronden in den Brakman ingedgkt worden.
Namens HH. MM. de Koninginnen is een
voreteljjke bgdrsge gezonden voor een gedeükteeken
ter eere van wjjlen prof. dr. C. H. D. Buys Ballo t
Naar aanleiding van een onlangs ook door
ons vermeld bericht, dat er uit Amerika een nieuwe
vgand van onzen landbouw dreigt, merkt de HaagBche
briefschrgver van het N. v. d. D. op, dat dit hem
doet denken aan wat er ten tgde van den minister
Heemskerk geschiedde met don aardappelkever.
Men herinnert zich de waarschuwingen, met mani
festen on gekleurde prentjes, het»dood hem
oogsnblikkelijk
Welnu, eenige jaren daarna vernam 'k eens, toe
vallig, dat om al die departementale drukte was
gelachen door de »Ned. Entomologische Vereniging*',
die, als ik 't wel heb, zelfs door het Rgk wordt
gesubsid ëerd, maar in die entomologieche quaestie
heelendal niet was geraadpleegd, daar zg anders aan
den minister had kunnen antwoorden, dat zjj alles
van den coloradokever wist, o. a. ookdat hij
in od8 klimaat niet kan overwinteren en dus niet
ernstig te vreezen was.
Zou men nu ook wellicht verstandiger hebben
gedaan ea thans wèl aan die zeer desknndige ver-
eeniging gevraagd hebben wat zg aangaande dien
nieuwen vgand weet?
Naar aanleiding van de opmerking van »onder-
scheidene" leden der Eerste Kamer, dat zg den werk
kring van arbeidsinspectrice voor de vronw
niet geschikt achten, heeft de minister Lely in de
Memorie van antwoord geschreven
»Het ligt niet in de bedoeling der Regeering om
vrouwen tot inspectrices van den arbeid aan te stellen
in dien zin, dat aan haar dezelfde bevoegdheden zou
den toekomen ais aan de thans in functie zgnde in
specteurs; doch wel om bg eene eventueele reorga
nisatie van de fabrieksinspeetie daaraan een of meer
vrouwelgke ambtenaren te verbinden."
In April aanstaande zal ean vergelgkend onder
zoek worden gehouden voor de betrekking van
telephonist, waarvoor zes plaatsen, uitsluitend
voor vrouwelgke candidaten, worden opengesteld.
Zg, die voor plaatsing in aanmerking komen, worden
aanvankeljjk als leerling-telephoniste in dienst ge
nomen tegen eene vergoeding van f 15 of f 80 per
maand, al naar gelang zg in of buiten hare woon
plaats worden werkzaam gesteld.
Na voldoende geoefendheid in den telephoondienst
verkregen te hebben, worden zg, naar mate van de
behoefte, als telephonists aangesteld op eene jaar
wedde van f 400, welk bedrag bjj voortdurende ge
schiktheid, na drie maanden tot f 500 wordt verhoogd.
Dit jaarlgksche traktement kan met vijfjaarlgksche
verhoogingen van f 100 klimmen tot f 8C0, met dien
verstande dat verhooging bovan f 500 eerst dan kan
volgen, als de telephonists inmiddels blgk zal hebben
gegeven van ook in de Engelsche taal de bedreven
heid te bezitten, welke sub c van het progremtna
voor de Fransche en DuitBche talen is omschreven.
Zg, die aan het fxamen wenschen deel te nemen,
moeten zich vóór 19 Maart a. s. aanmelden bjj dm
directeur-generaal der posterjjen en telegraphie, door
een op zegel geschreven verzoek, met nauwkeurige
opgaaf van naam, voornamen en woonplaats.
De vereischten vindt men vermeld in de Staats
courant
Op de Israëlieti8che begraafplaats te Overveen
is op het graf van wjjlen den heer A. C. W e r t-
h e i m gt plaatst een vlakke, hardstemen zerk met
kop, waarin behalve geboorte- en sterfdatum van
den overledene, deze woorden zjjn gebeiteld
Hij was een man in Woord en daad, in alles,
En vrouwelgk teeder was zgn liefd'rgk hart.
Volgens telegraphisch bericht uit Bitavia h^effc
er te Ambon wederom eene aardbeving en
eene zeebeving plaats gehad.
Men ichrgft ons
Ten einde een meer biliyke wgze van handel te
verkrggeD, zoowel voor kooper als verkoopsr, wordt
het gewicht in plaatB van de maat gebruikt l
vele artikelen, die vroeger uitsluitend werden ge
meten, bv. granen, aardappelen, uien, boomvruch-
