1898. N°. 10.
Zaterdag 22 Januari.
85sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Gemeenteraad van Goes.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geichiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten does, f 1,75.
Afzonderlijke nonuneri 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nltgh Va.n Ditmas te Botterdam en verder
b$ alle Boekverkoopen en Brievengaarders*
Ej&*en4inff van
OOIRAM
Db prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaateing derzelfde advertentie wordt de prigs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei tegel,
•dvertentf^ia vóór 9 uren 09 den dmg der uitgave.
Zitting van Donderdag den 20 Januari 1898, des
avonds te 8 aren.
Voorzitter de heer Wtsselink, burgemeester.
Tegenwoordig 11 leden. Afwezig de heeren Ra-
mondt en Van der Pejjl, met kennisgeving.
Na opening der vergadering sprak de Voorzitter
een woord om het afgeloopen jaar te herdenken,
ongeveer in de volgende bewoordingenOfschoon
het jaar zonder groote schokken voor onze gemeente
voorbijging, valt toch het verlies te betreuren van
hem, op wiens plaats ik thans zit. De heer Hamer
heeft de gemtmte verlaten, die hjj zoovele jaren
met zjjne beste krachten heeft gediend en daarom
werd zjjn heengaan zeer bejammerd. Nog missen
wjj op het oogenblik op hunne zetels twee leden
door ongesteldheid. Wij wenBehen hun een spoedig
herstel toe. Wjj wenschen tevens, dat alle leden
da kracht, d n moed en de gezondheid mogen be
zitten om met allen ernst de belangen der gemeente
te behartigen. Wjj hopen, dat de minder gunstige
fiaaociëdle toestand der gemeente moge ophouder,
dat de inkomsten ruimer mogen wordeD, opdat de
drukkende belastingen kannen worden verminderd.
Ik wensch u allen gelak voor uw persoon en voor
uw huisgezin en dat het de gemeente in alle deelen
moge welgaan. 'applaus
Wordt medegedeelddat de oaderwjjzer G. Baar-
dolf is overleden en dat in overleg met den Arrond.
schoolopziener en de hoofden van scholen B en O
is overgeplaatst als plaatsvervangend hoofd op school
C, P. Goodbloed en als plaatsvervangend hoofd op
school B aangewezen C. J. Snouck, thans onderwij
zer aan die sohool, terwjjl een oproeping is gedaan
voor een ondarwjjzer aan school B, waarvoor 4
sollicitanten zich hebben aangemeld
dat de opbrengst van den pubiieken verkoop van
boomen is geweeBt f2041,85; dat voorloopig voor
f 371 is aangeplant;
dat de boomen aan den Westwal onder de hand
zjjn verkocht aan verschillende peisonen en opge
bracht hebben f 76,79;
dat is aangesteld als bode bjj de brandweer P. A.
Knieriem, in plaats van zQn vader C. Knieriem,
overleden
dat al de benoemde perBonen hunne benopmiog
hebben ranger omen als leden van de verschillende
commis3iën en colleges
dat het kistje met hulpmiddelen bij het redden
van drenkelingen door den heer J. Adam is nage
zien en aangevuld.
Wordt als ingekomen ter tafel gebracht
van Ged. Staten van Zeeland besluit tot goedkeu
ring van de gemeente-rekening over 1896
van id. besluit tot goedkeuring van het 2e supplet.
kohier H. O.
van id. mededeeliag van het K B. tot goedkeu
ring van h< ffiag van opcenten op de personeels be
lasting
van id. mededeeliag dat de goedkeuring van de
gemeente-begrooting voor 1898 tot 1 April a. s. zal
worden verdaagd
van de Nieuwjaarscommissie rekening van de uit-
deeling op 1 Januari 1898. Da Voorzitter stelt voor
den dank van den Riad aan de commissie te betui
gen voor de goede wjj ze waarop zjj nu weder deze
zaak heeft behandeld. De leden geven hunne in
stemming daarmedegte kennen.
Door den heer H. Zondervan, leeraar aan de
H. B. S. te Bargen-op-Zoom die 6 mren les in de
Geschiedenis geeft aan de H. B. S alhier, is ver
zocht met 1 Maart a. s. te worden ontheven van
die lesuren wegens zjjne benoeming te Warffam.
Op advies van de C. v. T. stellen B. en W. voor
dhr. Zonder van eervol te onthtffen van het onder-
wjjs in de Geschiedenis aan de H. B. S. Dit wordt
goed gevonden.
Abraham de Wilde te GoeB, wenscht voor
zjjn land, gelegen aan het voetpad Schipperswege-
ling" een uitweg om de sloot naar gezegd voetpad
door het leggen van een paar plankenop voorstel
van B. en W. en gunstig advies van de fin. comm.
wordt zulks toegestaaa tegen eene jaarljjksche retri
butie van 50 cents.
Ged. Staten hebben de gemeente-rekening over
1896 verminderd met f 373,121/2 aankoop grint
•n grintzand, omdat zjj van oordeel waren dat dit
bedrag op de rekening van 1897 tehuis behoorde.
B. en W. stellen nu voor met gunstig advies der
fin. comm. genoemd bedrag te Ipreleveeren op het
goed llot van den dienst van 1896 en over te brengen
op den dienst van 1897, teneinde de uitgave op dien
dienst te kunnen doen. Goedgevonden.
Eveneens wordt wgziging gebracht in diezelfde
begrooting door de verhooging van het jaargeld aan D.
Dronkers en door de to nemen geldlerning van f7000
te brengen op f 5500. De verkoop van boomen
brecht op f2041,35 en wordt op de begroofing van
1897 f 1500 gebracht, en de rest ad f 541,35 op
den dunst van 1898 voor beplanting der wpgea.
Nog wordt beschikt over f 0,61 i/b uit den post
voor onvoorziene uitgaven der begrootirg voor 1898,
taneinde dit aan het rjjk te kunnen uitbetalen als
zijnde een evenredig deel van hetgeen door parti
culieren in de verpleegkcsten van esne krankzinnige
is bjjgedragen.
De rekening der gasfabriek over 1897
sluit met een goed slot van f 2505,55
De gascommissie stelt voor weJk voorstel door
B. en W. met gunstig advies der fiuanciëele com
missie wordt overgenomen een bedrag van f 2o00
van het saldo te bestemmen in de plaats van de
tot dat bedrag op de begrooting van 1898 voor
komende leeningen en de overige f 205,551j2 toe te
voegen aan den post voor onvoorzien, thans slechts
groot f 11,67
Alzoo wordt besloten, onder dankbetuiging aan
de commissie voor haar beheer en aan den directeur
voor de goede zorgen, besteed aan de hem toever
trouwde instelling.
Het verzoek van den heer dr. R. M. Reindere
te Zwolle, dd. 26 Dec. 1897, om afschrjjving van
H. O. wordt afgewezan als strjjdig met art. 15 der
verordeaiog op de invordering van den H. O.
Alsnu komen in behandeling twee adressen
in zake den financiëelen toestand der
gemeente, te zenden aan Hare Majesteit de Koningin-
Weduwe Regentes.
De overwegingen van beide adressen luiden als
folgt
>geeft met den meesten eerbied te kennen de
Raad der gemeente Goes
dat hem is gebleken dat de gemeente, krachtens
de wet van 24 Mei 1897, St.bl. no. 156, eene bjj-
drage zou ontvangen nog belangrijk lager dan het
vroeger genotene krachtens de wet van 26 Juli
1885 St.bl. no. 169;
dat nu wel bjj art. 7 der bovenvermelde wet be
paald is, dat de uitkeering, krachtens art. 1 dier
wet, niet daalt beneden de som, waarover de ge
meente heeft kannen beschikk n krachtens de wet
van 26 Juli 1885 St.bl. no. 169, maar dat daardoor
da gemeente geheel verstoken bljjft van vergoeding
voor het werk dat de gemeente voor het Rgk in
het algemeen belang verricht
dat zulks uitvoerig in de memorie van toelich
ting, gevoegd bjj dit adres», is aangetoond
dat dit te moer treft waar andere gemeenten, die
veel minder deden voor hare minder met goederen
bedeelde bewoners, ruime subsidies geniete», boven
en behalve het vroeger uitgekeerde 4/e personeel
Dat hjj evenzeer in de Memorie van Toelichting
meent aangetoond te hebben dat de grondslagen der
wet voor sommige gemeenten tot groot onrecht
leiden, en dus wjjziging dier grondslagen hier zou
kunnen baten.
Dat hjj evenwel zeer goed inziet dat wets wjjziging,
en vooral wjjziging der classificatie voor de p?rson9ele
belasting, onmogeljjk zou zjjn, nu daarop weder de
kieswet steunt.
Dat bjj zich daarom met vertrouwen tot Uwe
Majesteit wendt, met verzoek om door eene subaidie,
krachtens art. 49 der wet van 17 Aug. 1878, St.bl.
127, zjjnde dit de weg, daartoe in de Memorie van
Toelichting op de wet van 24 Mei 1897, St.bl. no.
156, aangewezen, hier aan te gemoet te komen.
Dat in de Memorie van Toelichting op de wet
gezegd wordtdat hetgeen op den grondslag der
bevolking wordt genoten, kan geacht worden te
strekken tot vergoeding voor een deel der kosten
van het gemeentebestnur, voor zooveel dit als or
gaan van Rjjksbestuur dienst doet, en tot bestrjjding
van eenige uitgaven, die ter vereenvoudiging aan
de gemeente worden opgedragen, als die bedoeld bjj
art. 205, g, i en k der gemeentewet.
Dat de uitkeering naar aanleiding van de bevol
king van Goes bedraagt f6822.
Reden waarom hjj Uwe Majesteit beleefd verzoekt
de gemeente Goes op da in de memorie van toe
lichting aangevoerde gronden eene subsidie krachtens
art. 49 der onderwijswet te willen toestaan van f 6500
(zes duizend vijfhonderd gulden).
't welk doende,
de Raad der gemeente Goes."
In het tweede adres, wordt op dezelfde gronden
het volgende verzoek gericht:
»Dat in de memorie van toelichting bij de wet
als middel van ïedres wordt aangegeven eene sub
sidie krachtenB art 49 der onderwjjswet
Dat evenwel deze gemeente, en het Middelbaar
onderwjjs veel meer gebaat zouden zjjn met overname
van de Hoogere Burgerschool door het Rijk;
Dat daardoor de gem ante ontlast zou worden
▼an da zorg voor Middelbaar onderwijs aan niet in
gezetene», bedragende 47 pet. van de geheele school
bevolking
Dat, mocht tegen dit denkbeeld overwegend be
zwaar bestaan, de gemeente, door verhooging van het
thans genoten subsidieevenzeer gebaat zou worden
Redenen waarom hjj Uwe Majesteit beleefd ver
zoekt op de in de memorie van toelichting aange
voerde gronden te willen besluiten de gemeenteljjke
Hoogere Burgerschool tot een Rjjks Hoogere Bnrger-
Bchool te verheffen, dan wel het subsidie te willen
verhoogen met een som van f6500.
't welk doende,
de Raad der gemeente Goes."
Eene zetr uitvoerige memorie van toelichting is
aan de adressen toegevoegd. Daarin worden eensdeels
de reeds vroeger in ons blad verschenen beschou
wingen over de ongunstige werking der Wet van
24 Mei 1897 ten opzichte onzer gemeente en de
invloed, welken eene nieuwe regeling van den Hoofd,
omslag voor de be.astingschuldigen hier hebben zal,
nader ontwikkeld; anderdeels aangetoond hoe de
H. B School voor een groot deel dient voor leerlin
gen buiten de gemeentevoorts op grond der begroo
ting voor 1898 breedvoerig de motieven aangegeven,
waarom de gemeente, naar letter en geest vau art. 49
der wet op het lager onderwgs, door de uitgaven
voor haar onderwjjs in verhouding tot hare middelen
en andere uitgaven tezeer wordt bezwaard, terwjjl
versterking der middelen tengevolge van in de laatste
jaren toegenomen onvermjjdeljjke uitgaveD, noodig
is. In do laatste jaren is de begrooting zoo nauw
opgemaakt moeten worden dat bezuiniging niet alleen
niet meer mogelijk is, maar zelfs de kans op een
batig saldo dreigt te verdwjjnen, terwjjl meerdere
hoog noodige zaken zjjn uitgesteld in afwachting
van wat de nieuwe wet, reg> lende de fiaanciële ver
houding tusschen het Rgk en de gemeente», ons
brengen zou, terwjjl de heffiug van plaatseljjke
belastingen tot op de uiterste grens van de draag
kracht der ingezbtmen is opgevoerd.
De Voorzitter opent hierover de beraadslagingen.
Dhr. Buijse vraagt of de details uit de memorie
van toelichting voor publieke bespreking vatbaar
zijn, waarop de Voorzitter antwoordt dat, mochten
zjjne bemerkingen minder oirbaar zjjn, hjj bereid
is daarvoor in besloten zittipg over te gaan.
Dhr. Buijse vindt daartoe geen aanleiding doch
wenscht toch op te merken, dat het wensoheljjk
ware het schoolgeld op school A te brengen van
60 cent op één guld n. Dit zou een vermeerdering
van iakomsfcea geven van plm. f300. Hjj wenschte
het bedrag van het ichoolgeld niet in de memorie
vermeld te zien, omdat Bcmmige menschen niet
willen weten hoe weinig ze betalen. Hjj wjjst er
nog op dat in sommige opzichten niet weelderig
wordt omgesprongen met de gelden der gemeente,
daar een sdaris var* f7 a til per week niet hoog
genoemd mag worden, doch juist daarom Ijjdt het
argument aan eonzjjdigheid. Omtrent school E is
men niet zoo zuinig en kon man best wat minder
weelderig zjja.
De Voorzitter vreest, dat argumenten als do ar dhr.
Bnijee aangevoerd, een wapen zcud >n geven in de hand
van de RegeeriDg. Over de quaestie van weelde
righeid aan school E zullen wg het met dhr. Bciijss
wel niet eens worden.
Dhr. Buijse antwoordt, dat de bedelaarsdeken tcch
al is omgehangen en zjjne opmerking wel van geen
invloed zal zjjn op de beslissing. Verder maakt hjj
bezwaar tegen de clausule in de memorie als zou
de gemeente gestraft in plaats van beloond woiden
voor het goede dat zjj heeft tot stand gebraent,
0. a. door de verbeterde woningen.
De Voorzitter merkte daartegen op dat wij geene
belooning wachten voor onze deugdeD, maar geleid
worden door de zorg voor alle burgers. Een 25 jaar
geleden gebruikte Burgemeester Blaaubeen reeds een
gezegde, dat nu nog van kracht is nl. dat de zorg
voor goede woningen een eerste vereischte is. Daar
nu juist de woningen in Goes zoo goed zijn, krijgt
de gemeente, in verband met de gronds agen der
nieuwe wet, minder subsidie.
Dhr. Buijse wil niet geacht worden het werk van
B. en W. te kleineeren en constateert, dat hem elk
gewettigd middel aangenaam is om de kas te stijven.
Dhr. mr. Dicke bracht hulde aan den omvangrjjken
arbeid van B. en W. doch wenschte in het request
meer te doen uitkomen hrt recht op subsidie vol
gens art. 49 der wet op het L. O. en daardoor het
request meer in overeenstemming te brengen met
de memorie. Tegen do aanvrage om de Hoogere Bur
gerschool tot Rijksschool te verheffen, öf de sub
side voor die inrichting met f6500 te verhoogen
heeft spr. het bezwaar dat, bjj inwilliging van het
laatste verzoek, de gemeente nieuwe verplichtingen
zouden worden opgelegd, waardoor zjj fiaanclëel dan
niet gebaat zou worden.
Naar aanleiding van deze opmerkingen ontspon
zich een breedvoerige discussie tusschen den Voor-
zitter, en do heeren Dicke, Ochlman en De Jonge.
De Voorzitter eaf zjjn verwondering te kennen,
dat een lid der fioano. commissie, nadat met baar
de zaak in eene conferentie met Burg. en Weth.
was behandeld, thans nog wjjzigicg verlangt.
De heer mr. Dicke betuigde zich te verwonderen
over de verwondering van den Voorzitter. Er is in
de conferentie nog besloten tot eene groote wijziging
in de memorie en wanneer deze daarna nog aan de
fiaanc. commissie was teruggezonden, zou de ver-
baziig van den Voorzitter gegrond zjjD. Dit is ech
ter niet gebeurd.
Ook de hh. Ochtman en De Jonge spraken in
denzelfden geest en betoogden het goed recht van
mr. Dicke om thans nog eenige wjjziging of aan
vulling voor te stellen.
De Voorzitter stelde eindeljjk voor de zaak te ver
dagen en een commissie uit den Raad te benoemen
om de stukken op nieuw te redigeeren.
Dhr. Van der Leeuw gaf in overweging de rrqnes-
ten onveranderd in te zenden, nit vrees dat zjj na
verandering niet verbeterd zouden zjjn, en met het
oog op tjjdverlies, terwjjl dhr. Ochtman meende dat
het voorstel van den Voorzitter bjj den Raad geen
bjj val zou vinden.
Daarna verzocht de Voorzitter, dat ;-jj, die eenige
wjjziging verlangden, deze schrifteljjk zonden indie
nen, waarvoor hg de gelegenheid gaf door de ver
gadering te schorsen.
Na heropening deelde de Voorzitter mede, dat door
mr. Dicke is voorgesteld in het rfqueBt tusschen
alinea 5 en 6 in te lasschen >dat deze gemeente
voor de uitgaven, tot een behoorljjke inrichting van
haar lager oaderwjjs vereischt, in verhouding tot
hare middelen en andere uitgaren, onbilljjk wordt be
zwaard, geljjk in de Memorie breeder is aangetoond."
Dit voorstel werd met 10 tegen 1 stem, die van
dhr. Lenshoek, aangenomen, terwijl het voorstel tot
inzending van de rrquesten met algemeene stemmen
werd goedgekeurd.
Daarna werd de vergadering gesloten.
GOES, 21 Januari 1898.
In de St.-Ci. van gisteren is opgenomen de
wet van den 3lsten December 1897, tot bekrach
tiging van provinciale belastingen in
Zeeland.
De heffing zal bedragen 0. a. acht en twintig
opcenten op de hoofdsom van de grondbelasting op
de gebouwde eigendommen en van twee en dertig
opcenten op de hoofdsom van de grondbelasting op
de ongebouwde eigendommen over 1898, en b. acht
tien opcenten op de hoofdsom vau de belasting op
het personeel over 1898.
In de commiB8iën voor de herziening
van de belastbare opbrengst der gebouwde
eigendommen zjjn door Gedeputeerde Staten van
Zeeland benoemd
In de hoofdcommissie tot lid de heer M. de Jonge
Jz., lid der Staten van Zeeland, te Goes, en tot
diens plaatsv r/anger de heer J H. O. Hejjse, lid
der Staten van Zeeland, te Middelburg.
In de districts-commissiënMiddelburg als lid
de heer L. Bosselaar, burgemeester van Grjjpskerke,
en als zjjn plaatsvervanger de bear H. Schoonis te
VlissingenGoes als lid de heer P. F. Fruijtier,
lid der Staten van Zetland te Hontenisse, en als
zjjn plaatsvervanger de heer C. van Esbroeck te
HengstdjjkZieriksee als lid de heer M. G. van
Stapel*4, burgemeester van Tolen, en als zjjn plaats
vervanger de heer Jac. Markusse Mz., te Wissekerke.
Ierseke. In de gisteravond gehouden raadszit
ting, die door alle leden werd bjjgewoond en door
den burgemeester werd gepresideerd, was ingekomen
van de heeren J. de Schipper en O. Hartoog ken
nisgeving, dat zjj bnnne benoeming tot lid van het
Burg. Armbe8t. aannemen, en van Ged. Staten dat
zjj de beslissing over de goedkeuring der begrooting
tot 1 April verdaagd hebben.
Allereerst werd behandeld een adres van den ont
slagen veldwachter Koster, waarin deze verzoekt om
eenig pensioen en een verhooging van zjjn trakte
ment als bode. Het adres werd door 95 ingezetenen
gesteund.
B. en W,, erkennende de langdurige nuttige dien
sten van Koster, stelden voor hem een pensioen van
f 150 te verleenen en zjjn traktement als bode van
f 50 tot f 150 te verhoogen.
Met bet oog op de mogelijkheid dat de pensionee
ring niet door Gedep. Staten zou worden goedge
keurd, wilde de heer Wesdorp alleen het bode-
traktement verhoogen, doch de heer Sauer wilde,
daar pensioen levenslang duurt en belooniDg als
bode slechts zoolang de betrekking wordt waarge
nomen, de beslissing van Ged. Staten afwachten^