1898. N°. 5.
Dinsdag 11 Januari.
85ste jaargang.
ontheffing van dienst,
KIEZERSLIJSTEN.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prg» per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommeri 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmas te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopera en Brievengaarders.
Db prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
fllechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjkm- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aaavrages om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inieo^tng van advertentiënvóo? uren 09 den das der uitgave.
OOESCHE
COURANT.
De loteÜDgen voor de National* Militie dezer gemeente voor
de lichting 1898 die dienstplichtige nummers getrokken hebben
en welke verlangen mochten bij de
Z E E - M I L IT 1 E
te dienen, kunnen zich daartoe voor den eersten Februari
eerstkomende ter gemeente-secretarie aangeven, alwaar de vor-
langde inlichtingen te verkrijgen zijn.
Goes, den 8 Januari 1898.
Burgemeester en "Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
De aanvrage door miliciens, die geestslijken en bedienaren
van den godsdienst bij erkende kerkgenootsehappen of studenten
in de godgeleerdheid zijn, om
moet ttS'Chen den 20 Januari en den 1 Februari met het
bewijsstuk worden ingediend bij den burgemeester der gemeente,
binnen welke zij voor de militia rijn ingeschreven.
Goes, 8 Januari 1898.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLU1JS.
De BURGEMEESTER van GOES
noodigt de mannelgke ingezetenen, die op 15 Mei
1898 den leeftjjd van 25 jaar zullen hebben be
reikt uit
a. Zoo zjj in eene andere gemeente des rjjks over
het volle laatstverloopen dienstjaar 1897 zjjn aan
geslagen tot een bedrag van minstens één gulden
in de grondbelasting of over bet volle dienstjaar
1896/97, in de Pertoneele belastingde Bedrijfsbelas
ting of de Vermogensbelasting, daarvan opgave te
doen onder overlegging van voor voldaan geteekende
aanslagbiljetten vóór 15 Febrnari 1898.
Indien zjj meenen op de kiezerslijsten te kunnen
worden gebracht op grond van gemeenschappelijk
grondbezitmoeten zjj tevens overleggen een door den
ontvanger gewaarmerkt aanslagbiljetvermeldende het
bedrag van het aandeel in den aanslag, dat eveneens
minstens één gulden moet bedragen, gestaafd door
de noodige bewjjzen.
b. Zoo zp, als hoofden van gezinnen of alleen
wonende personen, op den 31 Januari 1898 sedert
1 Augustus 1897 in huur hebben bewoond één of
twee buizen of gedeelten van buizen, waarvan de
huurprjjs, per week berekendten minste één gulden
bedraagt, daarvan voor 15 Februari 1898 aangifte
te doen. Eveneens de schippersdie in eigendom,
vruchtgebruik of buur van 31 Augustus 1897 tot
31 Januari 1898 hebben gehad eenzelfde vaartuig
van ten minste 24 kubieke meter.
e. Zoo zjj op 81 Januari 1898 sedert 1 Januari
1897 bjj een zei de persoonondernemingopenbare
of bijzondere instelling in dienstbetrekking zjjn geweest
of als inwonende zoon in het beroep hunner ouders
zjjn werkzaam geweest en als zoodanig een inkomen
hebben genoten van f 32") 's jaars, (vrjje kost wordt
berekend tegen t 50 'sjaarg; vrjje kost en inwoning
op f 225 's jaars), daarvan ook voor 15 Februari
1898 aangifte te doe», onder opgave van den por
toon of van de instelling.
d. Zoo zjj op 1 Febrnari 1898 in bet genot zjjn
van een peneioen van minstens f 325, welk pensioen
moet verleend zijn door een openbare instellingdaar
van voor 15 Febrnari 1898 aangitte te doen met
opgave van het bedrag van het pensioen en de in
stelling.
Ingeval zjj tevens in dienstbetrekking zijn, wor
den pensioen en inkomen te zamen genomen voor
het vereischte bedrag (f325).
e. Zoo zjj op 1 Februari 1898, sedert minstens
één jaar, den eigendom hebben met vrjje beschik
king over ten minste f 100 nominaal ingeschreven
in de grootboeken der Rationale Schuld of ten minste
f 50 ingelegd hebben in de Rijkspostspaarbankdaar
van voor 15 Februari 1898 aangifte te doen onder
overlegging van eene verklaring van de directie der
Grootboeken der Nationale Schuld of van den di
recteur der Rijkspostspaarbank.
f. Zoo] zg noch in de gemeente zelf in de Rijks
belastingen zjjn aangeslagen, noch vallen onder de
bovengenoemde gevallen, maar voldaan hebben aan
de eischen van bekwaamheid, door of krachtens de
wet ingeste'd voor de benoembaarheid tot eenig
ambt of betrekking ct beroep, daarvan voor 15
Febrnari 1898 aangifte te doen onder overlegging
van het bewgs van gedaan examen.
De verschillende aangifte-biljetten zjjn kosteloos
op de secretarie verkrjjgbaar gesteld na 1 Febrnari
1898.
Aangifte behoeft niet te geschieden
door hen die op de loopende kiezerslijsten voor
komen, bedoeld onder lit. a indien zjj op 31 Januari
1898 alBnog hetzelfde huis of gedeelte van oen huis,
of hetzelfde schip als vorig jaar bewonen
door hen die op de loopende kiezerslpsten voor
komen bedoeld onder litt. d, e en f, dus wegens
pensioen, examen, inschrijving Grootboek of Post
spaarbank
echter wel door hen die kiezers zjjn volgens litt.
c, das wegens inkomsten uit beroep met of zonder
pensioen.
Deze personen ontvangen van den Burgemeestor
een aangifte-biljet ter invulling.
Goes, 8 Januari 1898.
De Burgemeester van Goes,
WESSELINK.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Oostenrijk-Hongarije is het land, dat in
de laatste dagen het meest de aandacht trekt. Sedert
het begin vau het nieuwe jaar wordt de monarchie
niet meer geregeerd door de volksvertegenwoordiging
krachtens wetten, door haar goedgekeurd, maar
uitsluitend door keizerljjke besluiten. De Rjjksraad
is ontbonden en de verhouding tusschen de beide
deelen der monarchie berust nog slechts op veror
deningen. De wet tot verlenging der bestaande over
eenkomst van 1887 met een jaar heeft zoowel in
Qostenrjjk als iu Hongarjje schipbreuk geleden. Het
vergeljjk tusschen beide landen bestaat op het oogen-
blik niet. Het eene gedeelte van het vergeljjk, de
vaststelling van de wederzjjdsehe bjjdragen in de
gemeenschappelijke uitgaven is door een keizerljjk
besluit vervangenhet andere gedeelte, betreffende
de douane- en handelszaken en de bank, is vervan
gen door een keizerljjk besluit tot handhaving van
het bestaande aan den OostenrjjkBchen kant, en eene
voorloopige ministeriëele belofte aan den Hongaar-
schen. Deze belofte zal misschien op haar beurt
weer worden vervangen door een Hongaarsche wet,
waarbjj Hongarjje besluit den toestand te laten zoo
als hg is tot 31 December 1898. Het bljjkt dus, dat
geen der beide Staten zich tegenover elkaar wil
binden. Onder deze omstandigheden ie de toestand
donker en onhoudbaar.
De Kuitsehe regeering is vast voornemens aan
China te toonen, dat het haar ernst is met hare
plannen ter bescherming der Duitsche zendelingen.
Zij bedt Kiau-tchau bezet en het gebied rondom die
havenplaats opgtëischt van de Ohineesche regeering,
in de meening daardoor zeker te zjjn voor de belan
gen der Duitsche zending in China te kunnen optre
den. In Chineesche regeeringskringen schijnt nog al
verbittering te heerschen over dit optreden van
Duitschland. De diplomaten te Peking houden zich
kalm, maar do commandant van het Chineesche gar
nizoen te Kiau-tchau heeit zijn toorn lucht gege
ven door een dreigende bonding aan te nemen tegen
Duitsche missionarissen. Yreezende dat hun een
geljjk lot wacht als de reed9 vermoorden, hebben
de bedreigden zich onmiddelljjk gewend tot den
Duitschen gezant te Peking, baron Von Heyking,
met het verzoek hen te beschermen. De gezant
eischte terstond ontslag van den beklaagden com
mandant. Bjj weigering om aan dien eisch te vol
doen dreigt baron Von Heyking onmiddellijk Peking
te zullen verlaten.
Met het oog op de komst van het Duitsche eskader
is de Chineesche regeering over dit optreden van
den gezant zeer verontrust. Zjj heeit in hare ver
legenheid den eenigea Chineeeehen staatsman, die
begrip van Europeesche toestanden heeft en die
persoonljjke betrekkingen met de meeste Europeesche
regeeringen aanknoopte, aan het bewind geroepen.
Li-Hung-Chang is door den keizer met de leiding
der buitenlandsche aangelegenheden belast.
Het grootste gevaar is echter thans voor China
geweken. Het heeft met Duitschland een verdrag
gesloten, waarvan het doel is de erkenning van
Duitschlands verlangen om, evenais andere volken,
een steunpunt voor zjjn handel en scheepvaart in
de Chineesche wateren te hebben. Daartoe wordt
een terrein van 6enige vierkante mjjlen in gebruik
gegeven, waarop Duitschland het recht heeft tot het
bouwen en aanleggen van alle werken, die het noodig
zal achten. Om dit terrein heen strekt zich een
groote oppervlakte uit, waarop de Chineezen, zonder
toestemming van Duitschland, niets zul'ea mogen
doen, dat zou kunnen strekken om de belangen van
Duitschland te belemmeren. Ten einde gedurende
langen tjjd alle geschillen te voorkomen, draagt de
Chineesche regeering voor den duur van vijftig jaar,
volgens genoemd verdrag, alle rechten op het be
wuste gebied aan Duitschland over.
In Frankrijk wordt de zaak-Dreyfus met den
dag meer ingewikkeld. Verschillende processen ont
spinnen zich daarnit, zoodat de eigenlijke quaestio
steeds duisterder wordt. Thans is een onderzofk
ingesteld tegen de beide broeders van den banne
ling, beschuldigd als zouden zjj in 1894 aan den
overleden kolonel Sandherr 100000 francs hebben
aangeboden, wanneer deze de vervolging van hnn
broeder wist te voorkomen, wat echter altijd door
de familie is tegengesproken. Ook Mathieu heeft
met beslistheid het hem ten laste gelegde ontkend
en beweert zelts dat hij indertjjd den kolonel heeft
opgezocht, ten einde hem te verklaren dat zijn
broeder onschuldig was. Mathieu behoudt zich ove
rigens het recht van antwoord voor op sommige
punten van beschuldiging, totdat zijn verdediger,
dezelfde die ook zjjn broeder heeft bjjgastaan, bjj
do instructie tegenwoordig kan zjjn, waartoe bjj
volgens de nieuwe wet moet worden toegelaten.
De zaak ziet er voor den veroordeelde zelf sinds
de laatste dagen niet hoopvol uit, en wanneer de
zaak-Esterhazy, die heden voor den krjjgsraad zou
komen, met gesloten deuren wordt behandeld, zal
zjj er niet helderder op worden. De meerderheid
der schriftonderzoekers heeft uitgemaakt, dat het
beruchte borderel niet door Esterhazy werd geschre
ven en daarom is het bjjna met zekerheid te zeg
gen, dat Esterhazy vrjj man bljjft en Dreyfus het
Duivelseiland niet zal verlaten, tenzjj het tegendeel
geschiedt tengevolge van processen, die na de mo-
geljjke vrijspraak van Esterhazy noodzakeljjk moeten
volgen.
Er zjjn teekenen, die erop wjjzen, dat de strjjd
in het machinevak in Fngeland ten einde loopt.
De moeilgbheid voor de werklieden is te groot om
den strjjd vol te houden eu men verwacht dat zjj
door den nood gedwongen zullen worden het hoofd
in den schoot te leggen. Deze veranderde toestand
is toe te schrgven aan de houding der werkgevers,
die in een bjjeenkomsfc te York met groote meerder
heid de voorstellen der werklieden hebben verworpen
en aan de leiders der werkstaking hebben te kennen
gegeven, dat zjj den wapenslilstand als geëindigd
beschouwen en hunne werkplaateen zullen sluiten.
Dit resultaat was door de werklieden niet verwacht.
Zjj hoopten reeds aan het einde hunner lijdensperiode
te zjjn en meenden, dat hunne voorstellen wel zonden
worden aangenomenhet einde draagt ook hier
den l&Bt.
Inmiddels heeft de Engelsehe machine*industrie
door dezen strjjd een zwaren schok ontvangen. De
Vereenigde Staten en Duitschland zien voor hunne
landen nieuwe bronnen geopend, daar Engeland niet
in staat is de bestellingen at te leveren. En als d9
strike geëindigd is zal Engeland nog lang de na
weeën gevoelen van dezen, aan beide zjjden hard
nekkig ge voerden strijd, die opnieuw toont, welk
gevaarljjk wapen de werkstaking is, zoowel voor de
industrie, als voor he», die erbjj betrokken zjjn. Er
wordt veel bjj verloren en niets gewonnen.
De gezanten te Konstantinopel hebben alweer een
plan voor het bestuur van Kreta opgemaakt, dat
nogmaals, zij het dan ook slechts in enkele punten,
afwjjkt van de vroegere plannen, en aldns luidt
Het eiland bljjft deel uitmaken van het Turksohe
rijk; het bestuur zal worden geregeld naar het voor
beeld van Oost-Rumelië; Kreta krjjgt een zelfstandige
administratie en een Christen-gouverneur, te benoe
men voor den tjjd van vijf jaar door den Sultan
met toestemming der mogendheden.
Voor dezen post is thans door Rusland prins
George van Griekenland voorgesteld en de mogend
heden, met uitzondering van Duitschland en Oosten
rijk, hebben in beginsel niets tegen deze candidatuur.
De gouverneur zal het opperbevel hebben over de
militaire troepen, waartoe ook de gendarmerie b°-
hoort. Het Turksohe garnizoen zal verminierd wor
den, naarmate de rust op het eiland terugkeert.
De uitvoerende macht zal berusten bjj een» natio
nale vergadering, waarin alle ondeideelen der be
volking vertegenwoordigd zullen zjjn. Besluiten van
deze vergadering krjjgen kracht van wet, nadat zij
door den gouverneur ziju goedgekeurd.
De gouverneur wordt gemachtigd eon leeniDg van
zes milliosn francs aan te gaan om in den ergsfcen
nood te voorzien. Alle inkomsten worden ten dienste
van het eiland besteed. Het eiland betaalt aan den
Sultan een schatting, waarvan het bedrag nog niet
is vastgesteld. Onder deze bepalingen hoopt men
spoedig gereed te zjjn met de Kretenzer autonomie.
GOES, 10 Januari 1893.
Feestviering te Goes.
In de daartoe versierde schouwburgzaal der Soc'ë-
teit V. O. V. had jl. Vrijdagavond eene verga
dering plaats van het Hoofdbestuur met commis
sarissen en belangstellende ingezetenen ter bespreking
van de plannen voor de feestviering te Goes
bg gelegenheid van de inhuldiging van H. M. d e
Koningin.
De vergadering, die door ongeveer 200 personen
werd bggewoond, werd geopend met het aanheffen
van het volkslied >WiIhelmas" door de Harmonie
»Euphonia", die zich, als ecu verrassing voor de
opgekomenen, op het tooneel had opgesteld. Staande
werd het lied door de aanwezigen aangeboord en
met luid applaus begroet.
Daarna richtte de voorzitter van het Hoofdbestuur,
dhr. Z. D. van der Bilt la Motthetot de vergaderden
de volgende toespraak
>Geachte medeburgers 1 Met den keurigen hamer,
mg geschonken door dhr. Van Eeten, open ik deze
vergadering en heet u namens het Hoofdbestuur
harteljjk welkom. Uwe talrjjke opkomst is mjj zeer
aangenaam en ik zie daarin het bewgs van uwe
belangstelling in da zaak, die ons hier te zamen
brengt. Het ingetreden jaar 1898 mogen wjj met
recht noemen bet jubeljaar sn met galden letteren
zal het in de geschiedenis van ons land worden ge
boekstaafd. Alom in den lande worden toebereidselen
gemaakt om de inhuldiging van onze jeugdige Ko
ningin feesteljjk te vieren, en ook uw Hoofdbestuur
achtte de tjjd gekomen om hier de handen aan het
werk te slaan en de hoofdpunten van een feest
programma vast te stellen.
Daartoe hebben wg u hier samengeroepen en het
Hoofdbestuur hoopt dat onze besprekingen en be-
Bluiten het bewgs zullen leveren, dat wg ten aanzien
van het Koninginnefeest eenstemmig denken. Moge
het aanstaande feest een feeet zjjn Koningin Wil-
helmina waardigmoge dit feest het bewgs leveren
van de oprechte liefde eu toegenegenheid voor da
jeugdige Koningin, die van Hare geboorte af aan
door het Nederlandsche volk niet alleen is geliefd,
maar als het ware is vergood, en die binnen weinige
maanden den schepter zal voeren over millioenen
onderdanen. En wanneer op den gewichtigen 6en
September dezes jaars uit aller borst een bede zal
opstggen voor Haar welzgn, Haar geluk en een
langdurige regeering, dan zal deze bede ook gelden
Nederland, dat één is en bljjven zal met Oranj», d^t
dierbaar plekje grond, eenmaal zoo schoon bezongen
door den vaderlandschen dichter Helmers
O grondwaarop, in bigde dagen,
Een moeder me onder het hart gedrag r,
Mgn wieg en rinkelstoel met bloemen heelt bestrooid 1
O grond 1 waarop in reine weelde,
Ik aan baar dierbren boezem speelde,
O aangebeden grond 1 neen, ik vergeet U nooit."
Met stormachtige toejuichingen en het spelen van
het volkslied »Wien Nesrlaudseh bloed" werden
deze woorden begroet.
Vervolgens deelde de Voorzitter mede, dit het
Hoofdbestuur zich had geassumeord een der predi
kanten der Herv. gem., waartoe is aangewezen ds.
Lamers; dien der Chr. Ger. gem., ds. Van der Veen
en den HoogEerw. heer Deken dor R. K. gemeente
alhier, die deze uitnoodiging hebben aangenomen,
terwijl ook de afgevaardigden der baurtcommissiën
het Hoofdbestuur zullen secundeerea bij de regeling
der festiviteiten.
Door het Hoofdbestuur is h*t volgende programma
ontworpen, dat aan de vergadering ter bespreking
werd medegedeeld.
Des avonds vóór den eigenlijken feestdag bedeeling
der armen eu muzikale promenade door de stad.
Op den feestdag zelf
1. 8 uur. Luiden d*r klokken eu zoo mogelgk
het bespelen van het carillon.
2. 91/2 uur. Feestrede iu de Groote Kerk en
Feestcantate met orgelbegeleiding.
3. 11 uur. Optocht van alle schoolkinderen.
4. 1—2 uur. Muziek op de Groote Markt en
samenstelling van den optocht.
5. 2 uur. Optocht.
6. 7 uur. Promenade van het Hoofdbestuur
do^r de versierde straten.
7. 8 uur. Muziek op de Groote Markt.
8. 9 uur. Illuminatie en vuurwerk.
Den dag na het feest zal een versnapering worden
uitgedeeld aan de schoolkinderen in de Wandelkerk.
Een telegram van gelukwenech zal aan H. M. de
Koningin worden gezonden vanwege het Hoofd der
gemeente en van het Hoofdbestuur.
Ter toelichting van dit feestprogramma deelde de
voorzitter verdsr mede, dat de dag waarop het feest
zal plaats hebben, nog moeiljjk te bepalen is. Daar
de inhuldiging waarschjjnljjk zal geschieden op 6
September, zal die dag voor Goes bezwaren op-
levereü, aangezien de Goesche kermis zal zjj» op
80 Aug. 6 Sept De openbare pleinen zjjn alsdan
niet beschikbaar, en het versieren der straten kost
eenige dagen tjjd.
Door het Hoofdbestuur zullen daarom pogingen
worden in het werk gesteld om de kermis te Vfr-
pl iatsen, daar hat wenscheljjk is het feest te doen
plaats hebben in de week der eigenljjke feestdagen.
Iets bepaalds valt eobter omtrent dit punt nog niet
mede te deelen. daar het met het gemeentebestuur
nog moet besproken worden.
Thans werd aan de aanwezigen de gelegenheid
gegeven hot ontworpen telprogramma te bespreken.
