1898. N°. 4.
Zuterdug 8 Januari.
85ste jaargang.
GOESC
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavoed,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjj* per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f i,75.
Afzonderljjke nommers 5 cent; met bgblad 10 cent.
Bahalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön 7oor dit blad
aangenomen bjj de heer en Nijoh Va.n Ditma» te Botterdam es verder
hg alle Boek var koopers en Brieven gaardere
D& prjjs der gewone actvertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct3.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing der zelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, kuwelpk#- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dieffi«jtaaabiedingeii, niet meer dsn 4 regels beslaande en contant betaald 2,11 c
AisKvrage» os?, e* vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
vaam 2 laren o** $©a üsuy dt>r uftenve.
GOES, 7 Januari 1898.
T)e bevolking te Qoes bedroeg op 31 Dec.
1896 3128 rn.y 3646 v., samen 6774. Geboren wer
den in 1897 104 m96 v., samen 200. Gevestigd
hebben zich 171 m., 292 v., samen 463, totaal 275
m., 388 v., samen 663. Overleden zjjn 64 m 60
v., samen 124, vertrokken 236 m., 814 v., samen
550, totaal 300 m, 374 v., samen 674. De bevol
king verminderde dus met 11 en bedroeg op 31
Dec. jl.3103 m 3660 v., totaal 6763 Er werden
51 buwolgken voltrokken.
De scheepvaartbeweging aan het
Sas van Goes is in 1897 geweest als volgt: Inge
varen naar Goe8 862, nitgevareo 858 schepen, met
een inhoud in toncenmaat van 54445 en 54004.
Wjj vestigen de aar dacht cp het concert,
dat a. s. Dinsdag in de zaal der Sociëteit V. O. V.
alhier e*l gegeven worden door den heer A de Jong
van Ml idelburg, met. medewerking van den heer
K. J. de Jong van Utrecht.
Zfj, die in D cember 1895 eon door da beide heeren
hier gegeym concert bewoonden, zullen zich onge
twijfeld met genoegen het toen gesmaakte kunst-
gaoot herinneren. Destjjds was de opkomst van bet
publiek niet overgroot. Voor de beide bekwame
musici, wier gunstige naam Binds meer en meer be
kend ia geworden, hopen wij, dat zij zich ditmaal
in eene goede opkomst mogen verheugen.
In plaats van den heer G. H. van der Meer
Mohr is door den heer kantonrechter te Goes be
noemd tot plaatsvervangend lid der commissie van
aans'ag der bedrijfsbelasting voor den dienstkring
Goes voor het tjjdvak 1 Januari 1898—31 December
1901 de heer B. M. den Boer, lii der Prov.
Staten van Zeeland, te Goes.
Aan de W. Rott. Ct. wordt gemeldDaar de
gevangenissen te Breda vol zitten, werd gisteren een
heele bende gevangenen van daar overgebracht naar
do gevangenis te Goes.
Dit bericht behoeft eenige aanvulling. Van Breda
kwamen naar Goes 10 veroordeelden (nog niet ge
vangenen) om hier hunne straf te ondergaan. Even
zoo kwamen 5 veroordeelden uit Maastricht en 3
uit den Haag, voor wie op die plaatsen in de ge
vangenissen geen logies vrjj was.
In verband mat een in de bladon verspreid
bericht meldt men ons, dat do landbouwer Van de
Linde uit Kloetinge niet door het kantongerecht
te Goes veroordeeld is tot eene geldboete van f 80.
Ha is 25 Oct. 1897 veroordseld tot eene geldboete
van f 3 subs. 1 dag hechtenis, terwjjl de f 80, die
hjj voor een© koe by den secretaris d*r gemeente
Kloetinge Lad gedeponeerd, verbeurd zjjn verklaard.
Aan H. M. de Koningin heeft bjj, mededeelenden
dat hij in het vonnis berusttewat betreft de veroor
deeling in de boete, verzocht, dat aan hem de f 80
zouden worden teruggegeven. H. M heeft hierop
gunstig bfscbikh
De Staatscourant van heden bevat de statu'en
van de ve eeni^ingBond van waterbouwkundige
ambtenaren in de prov. Zeeland te Ellewoudsdijk. Het
doel der Vereeniging is het verkrjjgen of bevorderen
van
1°. hulp bp ongeval of overigden door geldeljjken
steun aan hare leden of hunne weduwen en weezen;
2°. kameraadschap tusschen de ambtenaren
3°. kennis op waterbouwkundig gebied.
Zjj tracht dit doel te bereiken door het stichten
van een fonds, het houden van vergaderingen, het
aausehaffen van een of meer vakblad'n en hetgeen
verder daartoe noodig blijkt.
Uit het verslag omtrent de inrichting voor
doofstommen-onder wijs te Rotterdam, over
het jaar 1896—1897, bljjkt dat in den loop van bet
schooljaar 152 leerlingen werden onderwezen, waar
onder 7 uit Zeeland.
Leden van de inrichting zijn te Middelburg 29
perBoneD, mot een bgdrage van f 115,50, Zierikzee 3,
met een contributie van f 15, Baarland 1 met f 5.
Geldelgke bjjdragen voor de verpleging van leer
lingen werden o. a. ontvangen van het burgerlyk
armbestuur van 's-Gravenpolder.
Het verslag eindigt met de betuiging van erkente
lijkheid voor den steun en de medewerking, die
werd ondervonden, maar ook aast een krachtig her
haald beroep op de offervaardigheid onzer landge-
Booten tot instandhouding der inrichting.
Dinsdag werd te Middelburg eene vergadering
gehouden van Zeeuwsche vroedvrouwen,
die zich tot eene vereeniging constitueerden.
Mej. I. A. Imandfc—De Pauw van Sluiskil werd
neet algemeens stemmen tot voorzitster gekozen,
terwjjl verder het bestuur werd samengesteld uit de
dames Knjjff— Alberts te ZaamBlag, secretaresse, Bjjl
te Terneazen, pscningmeesterösss, benevens J. van
de Velde te Kruiningen en J. van Proogen te Mid
delburg als leden.
Al da 18 dames, die tegenwoordig waren, traden
als lid toe.
De heer J. Ch. M. Hartman, arts te Zaamslag,
hield een wetenschappelijke voordracht, dia zeer in
den smaak viel.
De heer Hartman werd tot adviseerend lid der
vereeniging benoemd. (M. Ct.)
Het aantal poisoner, die dingen natr een be
trokking of plaats bg de op te richten a f d e e-
ling landbouw van het Ministerie van Binnen-
landeche Zaken, bedraagt reeds meer dan duizend.
In de Dinsdagavond gehouden vergadering van
de E-irste Kamer werd do heer Rutgers van
Rozenburg,na goedkeuring zjjner geloofsbrieven,
als lid toegelattn.
De Vereeniging van weesvaders,
gevestigd te Utrecht, heeft ten bate van de stichting
Lindelaan" te Maarssen en de »Carel van Walree-
stichting" to Dieren, van H. M. de Koningin-Regentes
ontvangen de som van f 100, terwjjl een kunstavond,
te Rotterdam gehouden, eveneens voor hetzelfde
doel, heeft opgebracht do som van f 160.
De Vereeniging, die zich tot doel stelt wöezon en
halve waezsn van allerlei richting, die in geen open
bare inrichting kunnen worden opgenomen, eene
goede opvoeding ts geven, is nog te weinig algemeen
bekend, dan dat het niet zjja nut kan hebben de
belangen dezer Vereeniging meer onder de aandacht
van het publiek te brengen.
Moge hat voorbeeld, hierboven vermeld, navolging
vindende Vereeniging heeft nog groote behoefte
aan meerderen steun.
De luitenants Lutje en B o s c h. Uit Atjeh
werd dd. 25 Nov. aan de Deli Crt. gesch even
Van hier uit zjjn 60 requesten om gratie voor
de twae veroordeelde officieren ingediend. Van vele
zijden ontvangen ze schriftelijke bewijzen van deel
neming. Luitenant Boeeh is nog te Aijah in garni
zoen eu op vrjje vosten en doet nog dienstmon
heeft schorsing van do uitspraak van het vonnis
weten te verkrjjger, ia afwachting van h t antwoord
op hat request om gratie, door dien officier aan
den gouverneur generaal ingediend.
Het vonnis betreffende luitenant Lutjp, die niet
te Atjeh aanwezig is, is daarom niot door den krijgs
raad te Atjeh kunnen uitgesproken worden on dus
nog niet in werking getreden.
Tal van officieren hebben besloten dan beer Bosch
een stuk op zegel te geven, door allen oaderteekond,
ten bewjjze van fymphatie en waarbij ze hem bljjven
waardig keuren voor fatsoenlgke en eervolle be
trekkingen.
Eerstdaags kan men in eenige bladen de publi
catie verwachten van do sententie definitief van nat
Hoog Mil. Gerechtshof en aan critiek er over zal
het niet ontbreken. Voorloopig de mededeoling dat
het Hoog9 Hof geene verzachtende omstandigheden
heeft aangenomen.
Kerknieuws.
Doopsgezinde kerk.
Godsdienstoefening op Zondag 9 Januari, des
voormiddags te 10 ureü, door den heer J. K. da
L:efde van Middelburg.
Ned. Hervormde kerk
te Wierden dr. P. J. Kromsigt te
KolijttAplAftt. Van de in 1897 aan de openbare
schooi alhier gehouden schooltijden, zgnde 134900,
werden 28430 schooltijden of ruim 21 percent ver
zuimd, als 2858 wegens ziekte, 86 om godsdienst
plichten (bid- en dankdagen), 82 wegens weer en
wind, 16291 door veld-en 7728 door anderen arbeid
en 1385 om overige redenen.
De gemeenteraad van Sehoondijke had in de
onlangs gewjjzigde verordening op het lager on'der-
wjjs de bepaling opgenomen dat kinderen boven de
13 jaren, die gedurende do wintermaanden (Novem
ber—Maart) m9er dan 10 schooltijden in eene maand
verzuimen, van de school verwgderd kunnen worden.
Op verzoek van God. Staten van Zealand is het
woord kunnen weggenomen, zood.it zulke kinderen
van de school verwgderd zullen worden.
(V. R. C.)
Landbouw en Veeteelt.
Landbouw-examens. De commissie, die in hst vorig
aar de landbouw-exjmens heeft afgenomen, «ehrjjft
aan het slot van haar verslag
>De gunstige invloed van da cursussen, die door
de Rykslandhouwleeraren worden gegeven, was bij
het ex*ajen duidslgk merkbaar. Die cursussen geven
richting aan de studie op het omvangrjjk veld der
landbouwkunde en hare hulpwetenschappen, en het
was te betreuren, dat verscheidene candidaten deze
niet tot het einde toe hadden bijgewoond. Maar
sommige hadden zich bljjkbaar eene verkeerde voor
stelling gemaakt van de strekking dier oursussen.
Ia plaats van het daar gegeven ouderwjjs te besohou-
won alB leiddraad bij eigen studie, hadden zjj in den
cUTSns hun opleidingsschool gezien en zich beperkt
tot hetgeen daar wordt behandeld. De bedoeling kan
niet zfii op de cursussen alles te geven wat voor
het examen wordt voreischt, hetgeen ook hieruit
blijken kan, dat de programma's niet overal dezelfde
zijn.
»D© wenk, door vorige eommissiën gegeven, om
meer aandacht te schenken aan de landbouwpractjjk,
was door do candidaten ter harte genomen. Doch
menigeen gaf bljjtr, dat de landbouw in de omgeving
niet in den waren z:n drs woords was bestudeerd;
men had dikwjüs zich bepaald tot oppervlakkig
waarnemen."
ReeMs^aksn.
Arrondi8sements~Rechtbank te Middelburg.
Zitting van 7 Januari 1898.
J. T., 32 j., garovante-veldwachter te 's-Heer
Arondskerke, is wegens mishandeling veroordeeld
tot f 10 of 10 dagen hechtenis.
De cfficier van justitie bjj de rechtbank te
Arnhem, die, na ar da plaatselijke bladen mededeel
den, io appèl was gekomen tegen het vonnis van
do rechtbank, waarbg Van Hattem de Graaf vrij
gesproken werd van de beschuldiging van brand
stichting in het hoofdgebouw der Geldersch© ten
toonstelling, is naar men mededeelt teruggekomen
op zjja besluit om te appelleeren. {Tel.)
E*ne bgdrage tot de nieuwe kieswet werd voor
de rechtbank te Maastricht geleverd. Een inwoner
nit Meseh had zich wegens mishandeling ea bedrei
ging te verantwoorden, onder de volgende omstan
digheden Op 23 Juni li. zeulen te Mesch twee
loden voor d«n gemeenteraad worden ge-kozen. Be
klaagde komt met zjjn taebtigjarigen vader om t-e
stemmen. Aan dezen laatste wordt bijstand, om zijn
biljet behoorljjk in te vuiler», geweigerd, wat een
bemerking vau don zoon (beklaagde) uitlokt.
Da voorzitter van 't stembureau laat hierop be
klaagde door den veldwachter uit het stemlokaal
verwijderen, waar bg deze zich zonde verzat en tegen
den veldwachter bedreigende woorden gezogd hebban.
Ofschoon niets ernstigs vorder was voorgevallen en
ook behalve da leden van het stembureau en den
veldwachter niemand zich in het lokaal bevond, w«rd
de verkiezing tot 's anderen daags uitgesteld. Tegen
beklaagde werd 1 week gevangenisstraf gerequireerd.
De Hooge Raad he- ft het vonnis van de
rechtbank tw Amsterdam, waarbij iemand tot. 86
gel .(boeten w*s veroordeeld, wegens het 86 dagen
to laat terug .enden aan dan burgemeester van de
arbeidskaart van twee jonge werklieden, vernietigd.
De Kooge Raad was van oordeel, dat niet elke
dag te kat ééa boete oplevert, maar dat, zoodra
bet etmaal, biunen hetwelk de kaart, moet ingezon
den worden, voor'ojj is, de overtreding is voltooid
Er werden dus door dit college slechts opgelegd 2
geldboeten, »1.1 voor de «iet-terugzending dar
kaart voor elk der beide
Voor het Kantongerecht te 's-Gravenhage werd
gisteren een reeks draokwetovertrsdingen behandeld,
waarbjj ook weder ais getuige optrad de politie
agent, die vroeger, gekleed ais Rij o burger boertje,
menig clandestien tapper verschalkt had.
Maar nu bleek, dat hem slokjes verschaft werden
terwjjl hijgekleed was in uniform, hetgeen groote
verwondering wekte bg den kantonrechter, die er
vreemd van opzag, dat tappers zonder vergunning"
aan den zoo in 't oog loopenden vijand sterkedrank
in 't klein schonken, to meer daar een hunner ver
klaarde den beambte zeer goed te ksnnen als de
beruchte aardbeien-boer".
Uit dca verantwoording van de beklaagden bleek,
dat zjj den agent, dia bevende van da kou ea drui
pende van den regon in hun wijk dienst deed, eon
glaasje hadden geoffreerd uit medelyden, maar gratis,
hetgeen door den agent in zoover niet betwist werd,
dat hg het eerste glaasje kosteloos kreeg, maar er
bjj het tweede op bleef aandringen te betalen, daar
hg geen misbruik wilde maken van de goedheid der
heeren.
Intusschen kwam aan het licht, dat de beambte
door zgn chef gelast was hef oog te houden op de
inrichtingen van beklaagden.
Toch onthield de kantonrechter den agent zjjn be-
vreemdhig uie*, dat hij 't voor het cons'atppren van
de overtreding noodig geoordeeld had telkens de
giaasj'-s tot den bodem te ledigen, terwijl een der
beklaagde?, op d&zfr cp norking voortbordurende,
meende dat hot doel der draukwe% nl. beteugeling
vau drankmisbruik, nooit bereikt ksn worden indien
de politiedienaren op d*ze wijze te werk gaan, want,
aldus maakte hij zjjn berekening, indien deze ver
balisant per dag 20 bekeuringen doet met verbruik
van 2 glaasjes bjj elke overtreding, zou dit een totaal
vaa 40 misbruikte slokjes wezen.
Het O. M. bg het Gerechtshof te 'f-Graven-
,ge vorderde gisteren bevestiging van het vonnis
der Middelburgsche Rechtbank, waarbij een 20-jarig
Engfilschaian wegens oplichting veroordeeld werd tot
1 j*ar ea 6 maanden gevangenisstraf.
UIT D£ OUDE DOOS.
BOOHBH.
Hoe een meusch zich ook keert of draait, hg
behoudt toch te allen tjjde een zekere liefde voor
de natuur. De een houdt vaa vogels, do ander van
honden, eea derde van bloemen, een vierde vau
ongecultiveerde natuurproducten. Een bijzondere
voorliefde voor boomen bezit zoo wat iedereen. Ik
geloof tenminste niet, dat er velen zijn, die een
vlak, kaal landschap zonder een enkele boomgroep
mooi zullen noemen. Ea behalve het mooi-vinden
komt er bg de meesten nog een meer praktisch
doel bij, nl. de beschutting tegen felle zon. Dat
zullen wel de twee redenen zijn, waarom velen
vroeger zoo gaarne boomen voor hun huis plantten.
Maar het is de vraag, ot het ook de redenen waren,
waarom men op verscheidene plaatsen bjomen koos
ter plaatsing in een huisgevel ot als uithangbord of
eenvoudig als naam der inrichting.
Sleebts enkele malen werd de soort van boom,
onder wiens bescherming men zich stelde, niet nader
aangeduid, en dan bepaalde men er zich toe, te
vertellen, hoe hij was. Zoo waren er buiten, die
»de groeno Boom" heetten; uit de bjjvoeging van
het woord »groen" zou men mogen opmaken, dat
het hier of om de sehoonheid of om de schaduw te
doen was, want een niet-groene boom bezit zoo min
het een als het ander. Hier te Goes vinden we de
Hooge Boomende tegenwoordige lagere school O,
weleer behoord hebbende aan het gilde der boog
schutters, later ingericht tot Lrtijnsehe school. Dat
genoemd gilde het huis zijner samenkomsten, voor
een goed doel tot vreugde en feestvermaak bestemd,
met boomen oarringde en zelfs den naam daarvan
ervoor overnam, valt niet te verwonderen. Immers,
vreugde en schoonheid zjja zusjes en tieren het best
bg matige warmte in het koele lommer.
Elders b. staat een Hooge Boom", waar een klein
buisje naast is afgebeeld; do eigenaar van dit huis
wilde hiermee te kennen gev.-n, dat zijn inrichting
w:4>s<vaar nu nog klein was maar dat zp, naar hg
hoopte, groot zou kunnen worden. Het waS ermee
als met tweo opgaande Boomen,'' waar twee
jongelieden een zaak bogouner, waar/an ze hoopten,
dat deze zou opgaan, grosier, als hun bescherm-
teekens.
Iets dergeljjks komt zeker voor onze Hooge
Boomen" niet te pas, want nederigheid of hoöp op
welvaren mag men den joligen schu'ters wal niet
toeschrijven. Noen, veeleer hot tegendeel van het
eerste mag men hier verwachten. Hooge boomen
hebben iets voornaams, iets adellgks zelfs; niet al
leen, dat zjj getuigen van krsoht en verhevenheid,
maar wanneer eea parvenu, eau geldzak een nieuwe
buitenplaats laat aanleggen, dm heeft hij daarin
geen boomen vaa b^teekenis: werkelijk hooge en
zware boomon vindt men alleen, bosschen en wegen
uitgezonderd, op oude bezittingen, lang in handen
eener zelfde familie, voor wie de traditiëi van het
geslacht te heilig zijn om de schsnnende bgl aan d n
wortel te leggen. Ter uitdrukking nü van dit voor
name gevoel is de naam Hooge Boomen" zeker
zeur geschikt.
Er ruischen binnen het gebied onzer stad nog
meer boombladeren dan die van »de Hoogo." Ia
huis en school leeren orza kinderen reeds de meest
verschillende soorten van boomen kennen appel-,
pore-, pruime- en wie weet welke boomen moor.
Maar zoomin in bosscheu als iu boomgaarden of
bjj boomkivegkers vindt men den Meiboom, die ta
Goes in do Voorstad groeit en bloeit. Ik zou be
paald vele mgner lezers beleedigen, als ik meendo,
dat zjj ciet wisten, wat voor soort boom dat eigenljjk
is; maar toch durf ik veronderstellen, dat er ver-
Bchaidenen zgn, die ia dit geval verkeeren. Allicht
d«nkt men bjj Int hoorea van dien nanm aaa d^n
Meidoorndoch deze wordt niet bedoeld, want hg
is een heester of struik, g^sn booou Verder bloeit
de Meidoorn alleen in Mei, doch da Meiboom doet
