UIT DE OUDE DOOS.
i
lippen hg het >dankbaar en voldaan" las, dhr. Van
Xerkhoff dank te zeggen voor hetgeen hg te genie
ten hadden grgeven, hoopte dat het gesprokene rjjke
vruchten moge dragen en wenachte hem een »spoe-
dig wederzien" toe.
Bjj Kon. besluit is, met ingang van 1 Maart,
benoemd tot leeraar aan de rjjbs-hoogere burger
school te Warffum, H, Zondervan, thans leeraar
aan de rjjks-hoogere burgerschool te Bergen-op-Zoom,
uit welke laat9te betrekking hem tegelijker tjjd eer
vol ontslag wordt verleend.
Hierdoor zal ook weder eene vacature ontstaan
aan de H. B. S, te Goes.
De Minister van binnenlandsche zaken heeft
met intrekking van de vaststelling der kringen
voor de rjjkslandbonwproefstations,
zooals die heeft plaats gehad bfj de beschikking van
20 Februari 1894, aangewezen o. a. voor het rjjks-
landbouwproefstation te Goes de volgende kringen
de provincie Zeeland, de eilanden Goedereede en
Orerflakkee en dat gedeelte van de provincie Noord-
Brabant, dat gelegen is ten westen van de spoorljjn
Turnhout—Baarle Nassau—TilburgDen Bosch
Hedel, met inbegrip van de gpmeente», waardoor
deze spoorljjn loopt, nl. Tommeien, Baarle Nassau,
Boscbhoven, Biel, Korvel, Tilburg, Berkel, Enschot,
Udenhout, Heivoort, Vughfc, 's-Hertogenbcsch en
Empel
en voorts bepaald, dat voor zaadmonsters, met
uitzondering van de monsters van graszaden, de
vastgestelde kringen in spoedeischende gevallen zullen
gelden ten opzichte van de onderzoekingen naar de
zuiverheid, en dat, behoudens deze gevallen, allo
zaadmonsters tot onderzoek zullen moeten worden
opgezonden aan de afdeeling voor het onderzoek van
zaden aan het rgkslandbouwproefstation te Wage-
ningen.
Deze beschikking treedt in werking met 17 Ja
nuari 1898. (Stct.)
Volgens besluit van G<depnt. Staten is de
h e r ii k in 1898 bepaald voorKortgene 18 April f
Wissek^rke 19 en 20 AprilKolgnsplaat, ook voor
Kati, 21 en 22 April.
Belanghebbenden zjj herinnerd, dat de gemeenten
in Zuid-Beveland dit jaar geen jjk hebben en dat
het laaggeplaatste goedkeuringsmerk voortaan ge
durende twee jaren, op gevaar van straf, OEg9sehonden
moet warden bewaarden dat de verificatie van
gewichten beneden het gram (milligram gewichten),
wegens de daartoe noodige fjjne balans, uitsluitend
aan het gkkantoor te Middelburg geschiedt.
Onder het opschrift,: »hoe de minister Jansen
▼ie)," schrjjft de Haaoscke Cour. het volgende
»Van de 100 leden der Kamer waren er aan
wezig 87, dus afwezig 13.
Deze afwezigen waren de 8 liberale heeren
Smeenge en Stoffel, beiden wegens ziektp, Tjjdeman,
F-rf, Geertsema, Nolting, Kngfl' en Hintzen het
cbristelijk-historische lid Do Visser, de roomsch-
katholieken Schaepman en Smits van Ogen, wegens
ziekte, en de antirevolutionairen Seret en Donner,
de eerste wegens ziekte.
Vóór het Bchip stemden 86 liberalen en progres
sisten en 5 anti-liberalen tegen 37 anti-liberalen
•n sociaal-democraten en 9 liberalen, daartoe ook
gerekend de heeren Rastert en Van Kerkwjjk, ver
der de heeren Zjjlma, Goekoop, Willinge, Hennequin,
Tjjdans, Ketelaar en Van Gjjn.
Waren alle leden op hun post geweest, dan zou
't derhalve minstens zeer twijfelachtig zjjn geweest
ot het aan de tegenstanders van leerplicht en pei-
soonigken dienstplicht gelukt zou zgn, bres in hot
ministerie te schieten.
>Wjj hebben aan dit Kabinet nooit een lang
leven toegedachtmaar we beginnen nu te voor
zien, dat het nog sneller zal verdwijnen, dan men
gedacht had.
En dan
>Zou de Koningin toch bjj hare inhuldiging nog
komen te staan tusechen de heeren Röïll en Van
Honten.
't Zou wel de ironie der geschiedenis zgn, als dr.
Knyper daartoe de voorbereidende maatregelen, ook
verder, moest nemen 1"
De minister van marine, de heer
J. C. Jansen, is op zgn verzoek eervol ontslagen,
met dankbetuiging voor bewezen dienstenen is
generaal-majoor Eland, minister van oorlog, tgdelgk
belast met het beheer over het departement van
marine.
De heeren Van Karnebeek, Van Ggn, Bastert,
Boessingb, Pgnacker Hordgk, Van Vlgmen, Dobbel-
mann, Smeenge, Michiels van Verduyaen, Geertsema,
De Boer, Verhey, Tydeman, Van der Kun, Van
Limburg Sfcirum, Pyttersen, F. van Bylandt, Seret,
Knyper, 't Hooft, Van de Velde en Donner hebben
voorgesteld achter artikel 7 van hoofdstuk X in te
lasschen een nieuw artikel 7 bis, luidende
Kosten van de ontvangst van inlandsche grooten
•n andere personen uit Nederlandsch-Indië bg ge
legenheid der inhuldiging van Hare Majesteit de
Koningin, en alle verdere daarmede in verband
staande uitgaven, zooals die volgens beslissing van
den minister van koloniën uit dit begrootingsartikel
zgn te kwgten f 75,000."
Jn de toelichting zeggen de voorstellers dat het
duideljjk is, dat, indien Indische vorsten hunne hulde
aan Hare Majesteit de Koningin, bg de aanvaarding
der redering, komen aanbieden, het op de begroo
ting van binnenlandscbe zaken uitgetrokken bedrag
voor kosten der Inhuldiging enz. ad f 50,000 niet
groot genoeg zal zgn om daaruit te kunnen voorzien
in hetgeen noodig is, ten einde hun hier te lande
gastvrijheid te kunnen bewjjzen. Van meening echter,
dat bet bewjjzen van gastvrijheid in dat geval aan
bevelenswaardig is, wenschen zjj de regeering daartoe
eventueel in Btaat te stellen.
Het Bataviasch Nieuwsblad bevat het vo'gende
bericht
»Wg vernemen dat er kans bestaat, d*fc we in
den loop van 1898 dr. A. Knyper in de Oost
zullen zien verscbgnon.
De doctor heeft een zoon in Ind dien hg eens
wil bezoeken en zal van die gelegenheid gebrnik
makeü, om nader met de kolonie kennis te maken.
Of zijn partjj hem echter gedurende een jaar zal
willen missen is de groote quaestie."
Wg hebben goede redenen, zegt het Eblom aan
de juistheid van dit bericht te twjjfelen. Men weet
trouwens dat dr. Knyper voornemens is in 1898
een reis naar Amerika te ondernemen.
De Belgisch-Nederlandsche commissie, waaraan
was opgedragen het beslechten van eenige moeilijk
heden, die zich voordeden bg de naasting van
den Grand Central Beige, heeft succes van
haar werk gehad, daar haar voorstel aangenomen
is. De Nederlandsche Staat zal de stukken van de
ljjnen, die door zgn grondgebied loopeü, overnemen.
Ten einde de douane-formaliteiten gemakkelijker te
maken, zullen er op de Belgisch-Nederlandsche grens
stations worden gebouwd, aan den eenen kant Bel
gisch, aan den anderen Nederlandsch. De noodige
grond te Lanaeken, Hamont, Achel en Weelde-
Merxplas is al gekocht, en men hoopt in België
den len Mei of Juni met de staatsexploitatie te
kunnen beginnen.
Onder het opschrift De >kiezersmoord"
te Maastricht, schrjjft de L. K.
In verband met hetgeen door den heer Troelstra
gezegd werd over den kiezersmoord op groote schaal
te Maastricht, waarbjj 1000 kiezers het kiezersleven
moesten verliezen wegenB bedoeling van wege »Cal-
variënberg" (het Burgerlgk Armbestuur), kunnen
wg melden, dat dit onjuist is. Slechts 354 kiezers
werden uit dien hoofde van de ljjst afgevoerd en
van deze 854 waren er slechts 158 woning- of dienst-
betrekking-kiezerB. In den uitslag der verkiezing
zou das dit kleine aantal (gesteld dat bet zelfs allen
partijgenooten waren deB heeren Troelstra) geene
verandering hebben kunnen brengen.
Gemeenteraad van Goes.
Zitting van 21 December 1897 des avonds te 8 uren.
Voorzitter de heer Wesselink.
Tegenwoordig 11 leden. Afwezig de heeren Coenen
en v. d. Pegl met kennisgeving.
Als ingekomen stukken worden ter tafel gebracht
Van Ged. Staten van Zeeland mededeeling van de
goedkeuring van den openbaren verkoop van boomen
Van B. en W. voorstel tot het zenden van adressen
aan H. M. de Koningin-Regentes over de gemeente-
financiëo, welke voor de leden ter visie worden gelegd
Van het Ministerie van Waterstaat, Handel en
Njjverheid statistiek van spaar- en leenbanken
Van J. van Hove en A. Dronkers dankbetuiging
voor de gunstige beschikking op hunne adressen
Brief van het hoofd van school C, dat de onder-
wjjzer-plaatsvervangend hoofd zijner school, de heer
G. Baardolf is overleden.
In zake het verzoek van P. Hedel, vroeger direc
teur van het Gasthuis, om weder in het genot te
worden gesteld van pensioen, welk verzoek volgens
besluit van den Raad in handen was gesteld van
het Gasthuisbestuur, handhaven B. en W. bun ad
vies om onder overlegging van het schrijven van
dat bestuur, P. Hedel kennis te geven, dat de Raad
zich onbevoegd verklaart in dezen tusschen beide te
treden.
Hierbg deelde de Voorzitter mede dat deze zaak
in besloten zitting behandeld is en dat het resultaat
daarvan is, dat het voorstel van Burg. en Weth. is
aangenomen.
Daarna komt in behandeling de begrooting
der Gasfabriek voor 1898. Burgemeester en
Wethouders stellen voor de begrooting vast te stellen
in ontvang en uitgaat op 122567,74 dan prijs van
het gas te bepalen op 7 cent per M3. eu de hunr
der gasmeters op het daarvoor in 1894 vastgestelde
bedrag. Zonder discussie met algemeene stemmen
aangenomen.
Ten einde de verhoogiüg van jaarwedden der in-
functie zjjnde onderwijzers zie raadsbesluit van
2 April 1897 te kunnen voldoen, stellen B. en
W. voor van onvoorzien over te schrijven op jaar
wedden van onderwgzera f 100,15 en daar gebleken
is dat de post onderhoud vau straten te kort komt
bovendien nog f 25,49 1/3.
Het suppletoir kohier van den H. O. wordt vast
gesteld op f 184,86 met een getal van 21 contri-
buabelen en het 2e suppletoir kohier van de belasting
op de honden tot een bedrag van f50 over 25
honden.
Vervolgens had de jaarlgksche verkiezing plaats
van leden in verschillende commissiëa en besturen,
die tot uitslag had als in de publicatie aan bet
hoofd van dit no. is vermeld. Alleen deelen wjj daar
omtrent nog nader mede, dat in de commissie van
toezicht op het lager onderwjjs, in de plaats van het
aftredend lid J. J. Ramondt, die niet meer in aan
merking wenBchte te komen, gekozen werd de heer
I. G. J. Kakebeeke met 8 tegen 3 st. op mr. Dicke,
die beiden resp. als no. 1 en 2 waren aanbevolen.
In de plaats van mevr. Van Mervennee, naar
elders vertrokken, waren door het Burg. Armbe
stuur als Regentes voor het Weeshuis aanbevolen de
dames QuadekkerVeerkamp en Vaa Kalmthout
De Meulemeester. Bg eerste stemming verkregen elk
der beide dames 5 st., terwjjl 1 briefje in blanco
was. Bg tweede stemming verkregen mevr. Van
Kalmthout 7, mevr. Quadekker 4 st., zoodat mevr.
Van Kalmthout benoemd is.
In de commissie van classificatie waren door het
R. K. P. Armbestuur aanbevolen de heeren P. Stieger
en J. B. van Kalmthout. Laatstgenoemde werd be
noemd met 9 tegen 2 st. op den eerste.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De gisteron voortgezette behandeling der be
grooting voor Waterstaat enz. levert voor onze
lezers geen stof ter bespreking op. Als gswoonlgk
kwamen verscheidene leden op vcor meer of minder
plaatselijke belangen.
Betrekkelijk Zeeland valt alleen mede te deelen,
dat, zooals de N. R. Ct. meldt, de beer Conrad ge
waarschuwd beeft tegen verder geld vermorsen aan
de schutsluis te Vetire, die sedert vele jaren aan,
naar het sehijot, ongeneeslijke onderloop3heid ljjdt j
en waarvoor nu weder f 50 000 besteed staat te 1
worden, als proefneming voor eene verbetering, die j
in haar geheel drie ton kosten moet. De afgevaar-
digde drong er op aan, dat althans de proef zóó 1
worde ingericht, dat men niet dadelijk tot het ge-
heele werk verbonden is. Afdoende zou alleen wezen
het verleggen van het kanaal, maar dit, zei de
minister, kost 2 Vs millioen en hg verdedigde de
noodzakelijkheid der herstellingswerken. Zjj zullen
aan het doel beantwoorden, terwijl de bouw eener
nieuwe Bluis lang zou duren.
Ouderwijs,
Voor de scholen met den bgbel is gecollecteerd
te Baarland (G. K.) f 6,12.
AIb nagift kwam in van Camperland f 12,50.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk
De heer J. H. van Spankeren, pred. te Hein-
kenszand, hoopt 10 Jan. e. k. zgn 40jarige evan
geliebediening te herdenken. In 1857 tot de evan
geliebediening toegelaten door het Provinciaal kerk
bestuur van Gelderland, werd bjj 10 Jan. 1858
bevestigd als predikant te Her kingen. Acbtereen vol
gens was hij werkzaam te Goedereede, Rekken en
Vollenhoveu en sedert 8 Juni 1890 in zgn tegen
woordige gemeente. {Tel.)
Bedankt voor het beroep naar Renesse en
Noordwelle door dhr. Th. H. Ph. Papenrecht, cand.
te Dordrecht.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van 21 December 1897 zgn
veroordeeld wegens
Onbevoegd uitoefenen der geneeskunde enz.B. W.
C. J. de B., huisvr. v. N. L. te Amsterdam, tot
f300 b. 8. 60 dagen h.
JachtdelictM. de P vroeger te Baarland, thans
te 's-Heer Abtskerke, tot 4 maal f 10 b. s. 4 maal
4 d. h., verbeurdverkl. 2 geweren met bevel tot
nitl. of te betalen 2 maal f 3 s. 2 maal 3 d. h.
D. H. Azn. te Ovezand, tot 2 maal f5 b. s. 2
maal 4 d. h. met verbeurdverkl. geweer met bevel
tot uitl. of te betalen f 5 s. 3 d. h.G. A. te
Baarland, tot 2 maal f 5 b. s. 2 maal 4 d. h. met
verbeurdverkl. geweer met bevel tot uitl. of te be
talen f 2 s. 2 d. h.G. de K. te 'e-Heerenboek,
tot 2 maal f5 b. s. 2 maal 4 d. h. met verbeurd
verkl. geweer met bevel tot uitl. of te betalen f2
s. 1 d. h.B. de K. te 'a-Gravenpolder, tot 2 maal
f 3 b. 6. 2 maal 3 d. h., verbeurdverkl. geweer met
bevel tot uitl. of te betalen f 3 8. 2 d. h. A. R.
Jz. te Borsele, tot 2 maal f3 b. s. 2 maal 3d. h.,
verbeurdverkl. geweer met bevel tot uitl. of te be
talen f 5 s. 3 d. b. en verbeurdverkl. opbrengst
verkochten haas ad 60 cent.
Overtreding drankwet: Ca. V., huisvr. v. C. B.
te Schore, tot 1 5 b. s. 3 d. h.
Overtreding plaatselijke verordening van Schore
0. B. te Schore, tot f 1 b. s. 1 d. h.
StrooperijC. J. G. de B., P. B. te Goes en M.
M. te 's-Heer Arendskerke, ieder tot f5 b. 8. 5 d.
h.J. D. Pzn. te Schore, tot f3 b. b. 3 d. h.
Overtreding baggerreglementJ. v. d. H. te Ier-
seke, tot, f 15 b. s. 8 d. h.
Kreukels rapenC. W. K. Ad.L. K. Ad., beiden
te Ierseke, ieder tot 3 maal f2 b. s. 3 maal 2 d.
h.P. P. Lz., M. C. P., M. de V., D. P., M. de
V., J. P. te Ierseke, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
Zitten op een hondenkar te Kloeting eJv. d. V,
te Gors, tot f 1 b. s. 1 d. h.
Politieovertreding te KrabbendijkeA. v. H. te
Krabbendjjke, tot fl b s 1. d. n.
Loopen over eens anders grond zonder vergunning:
H. v. G. te 's-Heerenhoek, tot f3 b. 8. 3 d. h.
Straatschenderij: L. H. v. K. te Goes, J. G. te
Kapelle, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.E. v. d. M. te
Wissenkerke (Noord-Beveland), tot f2 b. s. 2 d. h.
J. K. te 's-Gravenpolder, tot f3 b. s. 3 d. h.
NachtrumoerA. Z. te Kloetinge, J. V. en L. B.
te Kolgnsplaat, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.G. de
S. Jz. te Kolgnsplaat, P. B., C. de J. en J. P. S.
allen te Goes, ieder tot f3 b. s. 3 d. h.
DronkenschapG. M. te Kloetinge, P. B te Goes,
ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.J. v. S. te 's-Heeren-
hoek, Th. N. te Middelburg, C. v. d. B. te Hans-
weerd, W. F. te Goes en J, v. D. Lz. te Ellewouds-
djjk, ieder tot f 2 b. s. 2 d. h.J. A. te Heinkens-
zand, M. S. te Ellewoudsdjjk en J. D. te Wemel-
dinge, ieder tot f 3 b. 8. 3 d. h.A. C. B. te Baar
land, tot f5 b. 8. 3 d. h.J. W. te Borsele, tot
13 b. s. 2 d. h.
Dronkenschap bij 3e herhalingJ. B. te Heinkens-
zand, tot 14 d. h.
Dronkenschap bij 9e herhalingP. V. te EllewoudB-
djjk, tot 3 weken h.
Overtreding ijkwetJ. B. te Rilland, P. B C. Th.,
L. v. F. allen te Waarde, P. v. B., J. W. beiden
te Ierseke, C. de J. en M. v. K. wed. M. S. beiden
te Schore ieder tot f 0,50 b. s. 1 d. h.A. P. te
Waarde, M. M. Jd. te Wemeldinge, J. V. te Wil-
helminadorp ieder tot 2 m. f 0,50 b. s. 2 m. 1 d. h.
J. P. en J. L. O. beiden te Waarde, M. R. wed.
J. B. en J. v. K. beiden te Schore ieder tot 3 m.
f 0,50 b. 8. 3 m. 1 d. h.H. A. H. te Wilhelmina-
dorp en C. G. te Schore ieder tot 4 m. f 0,50 b.
8. 4 m. 1 d. h.J. G. te Schore tot 6 m. f 0,50
b. s. 6 m. 1 d. h.W. R. te Schore tot 9 m. f 0,50
b. 8. 9 m. 1 d. h., alles met verbeurdverkaring van
alle maten en gewichten, waarmede de overtredingen
der ijkwet zgn gepleegd.
Do Öooge Raad verwierp Maandag het cassa
tieberoep van A. K., schippersknecht te Wemeldinge,
veroordeeld wegens diefstal.
De laatste Stuiver.
Men behoeft nog niet eens zoo heel oud te wezen,
om zich te herinneren, waar men eenmaal te Goes
do inrichting kon vinden, naar bovenstaanden naam
luisterende. Als men, uit de stad komende, de Voor
stad doorgaat, dan is het laatste huis van de linker-
huizenrjj »de laatste Stuiver". Ook voor wie het
niet weet, :s het duideljjk genoeg, dat deze benaming
alleen paste voor een taveerne, een herberg. Deze
Was de laatBte gelegenheid" onder het rechtsgebied
der stad, waar zjj, die naar den Oostkant trokken,
nog even een wippertje konden nemen tegen kou
en natte voeten. JJe naam der kroeg was dus geen
uitnoodiging voor den voori ijganger, om daar zgn
laatsten stuiver weg te spoelen, ofschoon de waard
zeker w<d gaarne ieders laatsten zal hebben ontvangen,
des te liever naarmate er nog meer voorlaatste aan
waren voorafgegaan. Hg wilde eenvoudig zeggen
»komt binnen, menschen 1 Als ge hier voorbjj zjjt,
vindt ge te Goes geen enkel neus warmertje meer."
Goes is niet de eenige plaats, waar een »laatste
stuiver te vinden was of ismjj zgn ten minste
nog een vjjftal andere gemeenten bekecd, waar men
ook speculeerde op de waarde, die de liefhebbers
hechten aan een glaasje op den valreep. Minder
algemeen komt >de eerste Stuiver" voor. Niet heel
ver van Amsterdam was voor kort een herberg
ik weet niet, of ze er nog is die twee voordeuren
bezat, één aan den Amsterdamschen kant, één aan
de andere zjjde van het huis. Boven de eerste stond
>de eerste Stuiver", boven de andere: >de laatste
Stuiver". Amsterdammers, die 's morgens naar dien
kant trokken, stapten den eerBten Stuiver binnen
om een hartsterking tegen de morgenlucht, ziet
ge. Keerden ze 'a avonda huiswaarts, dan werd de
laatste Stuiver met een bezoek vereerd, om »de
kwaadaardige dampen van de avondnevels" onecha-
deljjk te maken.
De beteekenis van al die stuivers is ruduideljjk:
men kon daar een slokje drinken, dat een stuiver
kostte. Nu doet zich de vraag opzjjn zulke h r-
bergen al oud of dagteekenen ze pas van vrjj
jongen datum Het 6preekt vanzelf, dat ze atkom-
stig zgn uit een tijd, toen een borrel evenals nu de
som van een stuiver kostte. Als er nu geen ken-
teekenen of schrifturen bestaan, waaruit de tjjd der
stichting bljjken kan, en van onzen laatsten
stuiver" is mg nietB dergeljjks bekend dan zullen
we moeten nagaan, hoe het met de prg2en der ar
tikelen in vroeger tjjd gesteld was. Als ik dus om
deze reden den prjjs van eenige zaken gavermelder,
krjjgt men tegelgk een aaidig inzicht in een detl
der vroegere huishouding.
I11 bet. jaar 1465 verder zal ik maar niet terug
gaan kocht men voor éóu stuiver een vetgemeste
kip, voor zeventien stuivers een heel schaap en voor
derlitn stuivers een groot vat bier. Vijf jaar later
was 't nog goedkooper toen kreeg men drie vette
hoenders voor twee stuivers, een schaap voor dertien
en drie pond boter voor twee stuivers. Nu zal men
zeker wel niet willen beweren, dat één Schiedammer
in waarde ooit geljjk gestaan kan hebben met éét»
of anderhalve kip, met een dertiende deel van een
Bchaap, een dertiende van een vat bier of anderhalf
pond boter. Ik geloof daarom veilig te mogen zeg-
geo, dat onze »laatste stuiver" in bet laatst der
vgftiende eenw wel niet gesticht zal zgn.
Nu spring ik em tijdruimte van honderd jaar
over, en kom dus tot omstreeks het jnr 1570. Uit
een dagbiek van twee kloeke mannen uit den be-
Bcbaafdsn stan1!, die nu en dan gasten kregen, bljjkt,
dat tij met hun beiden, plus de gasten, in 25 dagen
tjjd8 voor zestien stuivers biooi opaten. Volgens de
rekening van Bartjes wus dat per hoofd en per dag
één oortje of een bal ven stuiver aan brood. Een be-
gjjnebrood en ook een armenbrood, dat grover, maar
grooter was dan het eerste, kostte te dien tjjdeeen
oortje. En uit een weeshuisrekening van die dagen
zag ik, dat men een wees een heelen dag in 't leven
km houden voor twee oortjis of ééu stuiver.
Te Brussel, waarlgk niet een van de goedkoopste
plaatsen der wereld, kreeg inau in danzelflen tjjd
voor een 3tuiver een ossevoet. Een liter rooden wjjn
kostte daar toen twee-en-een-hal ven stuiver, een
liter Rgnacfaen wjjn drie stuivers. De >slaaphuur"
in een logement bedroeg er ééu stuiver per nacht
voor heeren van deftigsn stand gewoonlijk huurden
dezen echter kamers bij particulieren, wat hun hooger
te staan kwam. Een flinke kermisfooi aan meid of
koecht bedroeg éér» Btuiver. Een ruime kamer
kon met »hout of mutserd" des winters een heelen
dag voldoende verwarmd worden voor de som van
ééa stuiver.
Vergeljjkt men nu al de genoemde artikelen en
hun prjjzen met een borrel, dan zal men toch zeker
moeiljjk kunnen volhouden, dat die laatste ook wel
een stuivor sal hebben gekost. Het komt me dan
ook volstrekt niet gewaagd voor, hieruit te besluiten,
dat »de laatste Btuiver" ook niet uit het laatste deel
der zestiende eeuw dagteekent.
Het zou we! wat droge lectuur worden, als ik op
deze wjjze wilde voortgaanhet waB ook alleen mjjn
doel om te laten zien, hoe men door vergelijking
der prjjzen ongeveer den ouderdom der bedoelde
herborg zou kunnen bepalen. Men zal mg nu, hoop
ik, wel op mjjn woord willen gelooven, als ik zeg,
dat verschillende waren op het einde der zeventiende
eeuw eenigszinB in prjjs waren gestegen, maar toch
nog altjjd niet zóó, dat een »snapper" een stuiver
kostte.
In den loop der achttiende eeuw evenwel werd
het anders. De handel in Indische waren stond toen
op het toppunt van bloeischatten stroomden ons
land binnenarmen bestonden als het ware niet.
Waar zoo veel geld aaiwezig was, moesten natuarljjk
alle artikelen zeer in prjjs sty genhet was hier toen
•eu soort van Klondijke, waar thans ook fabelachtige