brief iagekomen, waarin oi werd verzocht de jaar
wedden van den bmrgemeeiter en den secretaris t 100
kooger te ramen in de begrooting voor 1898, welke
veor dat doel was teruggezonden. De raad nam van
een en ander kennis en besloot met 5 stemmen tegen
1, die van den burgemeester, de begrooting in den
aangegeven tin te wgzigen.
lernake. Vrijdagavond trad bier de beer 0. E.
van Koetsveld van Goes op met een rede over eon
Proportioneel kiesstelsel, waarvan het
nat door den spreker, op de meermalen door hem
aangevoerde grondeD, werd niteengezet.
Do niet zeer talrijk opgekomene belangstellenden
werden tot toetreding tot de vereeniging aange
spoord.
Van de gelegenheid tot debat en het vragen van
inlichtingen werd door een der aanwezigen gebrnik
Sesaaakt, die een duideljjker uiteenzetting van een
er 26 of 27 stelsels vroeg, en zjjne vrees te kennen
gaf, dat, waar bjj een evenredige vertegenwoordiging
in den regel geen der partjjen de meerderheid zon
krjjgen, de kroon moeiljjk een regeering zon kunnen
vormen, die op voldoenden stenn in de Kamers zon
kunnen rekenen.
Aan het genoemde verzoek werd voldaan, en wat
ket ontbreken van een meerderheid betreft, die toe
stand merkte de redenaar op komt nu ook
meermalen voor. In zoo'n geval wordt een cabinet
d'eiViireB benoemd, dat soms nog meer tot stand
brengt, dan een ministerie van beginselen. Zslts
komt het voor, dat een kabinet de zaken leidt, het
welk volstrekt niet het beginsel van de meerder
heid der Kamers vertegenwoordigt, zooals bjjv. het
laatste ministerie-Heemskerk, hetwelk de grondwets-
kersiening tot stand bracht. In iedtr geval meende
de redenaar kon het geopperde bezwaar niet als
een argument tegen een proportioneel kiesstelsel
gelden.
De heer Van Koetsveld werd ingeleid door den
voorzitter der kiesvereeniging >Öra et Labora."
Tot dnpliek was geen gelegenheid.
Wlasenkerke. De inlaagdjjk in den N.
Westhoek van den Thoornpolder is thans vol
tooid. Tjjdens den aanvoer van den grond per loco
motief, de eerste, die N.-Bevelands grond bereed,
h eld het weer zich steeds uitstekend, zoodat ware
hst schuierwerk niet door het vele nat der laatste
dagen opgebonden de kolossale dijk, binnen de
bepaalde tjjdrnimte van 3 maanden zon kannen zjjn
opgeleverd. Mtge het nn in 't belang van den aan
nemer nog mi istens 3 maanden, doch in *t belang
der kassen van de betrokken ingelanden nog maar
vele jaren duren, eer deze djjk als zeekeerende zal
moeten dienst doen.
Men schrgft ons:
Werd er in dit blad reeds op gewezen, dat het
gebruik van saccharine (suiker uit koolteer),
Bk verloop van tjjd wel eens invloed zon kunnen
uitoifmen op het veiminderd verbruik van suiker
en dat daardoor ook het verbouwen van bieten zou
kunnen ljjden wegens verlaging van den snikerprgs,
thans kuooen we melden, dat reeds bjj verschillende
industrieën de suiker door de saccharine verdrongen
is. In België, Frankrjjk en Rusland is deze zoet-
makende stof met het oog op vermindering van den
suikeraccjjns reeds belaBt en in navolging van die
landen wil men nu ook in Dnitschland een verbruiks
belasting op saccharine invoeren. Bewgzen genoeg
dat het gebrnik van die stof steeds toeneemt.
Uit de thans verschenen statistiek der steen
productie over 1897 bljjkt, dat er door dezelfde
waalsteenfabrikaoten als het vorig jaar in 1897 pl.
m. elf millioen meer waalsteen werd vervaardigd
dan in 1896, en dat er in het najaar van 1897
pl. m. 19 millioen meer waren verscheept dan in 1896.
In vi' band met de vele en belangrijke werken,
welke de eerstvolgende 3 jaren in België en Duitsch-
laod aan de orde zgn, mag de toestand bevredigend
worden genoemd.
In de laatste week van Donderdag tot Donder
dag was het getal verzonden oesters nit Ierseke
buitengewoon groot. Het steeg tot 925.000. Hier
onder zjjn begrepende oesters, die in consignatie
gezonden worden en die steeds in getal stjjgen, maar
helaas de prjjzen steeds doen dalen. (Th. Ct.)
H.H. M.M. de Koninginnen waren voor-
aemens hedenmorgen in cognito een bezoek te brengen
aan het Rjjksmusenm te Amsterdam, 's Middags te
half twea zon daarop de Koningin, deze maal niet
in gezelschap Harer Moeder, nogmaals het Mnseum
bezoeken. De verklaring van dit tweede bezoek is
ai't ver te zoeken zegt het Hbl.
Dr. G. Hofstede de Groot, directeur van 's Rjjks
Prentenkabinet, geeft reeds eenigen tjjd H. M. de
Koningin twee keer per week lessen in de kunstge
schiedenis. Bg Haar laatBte bezoek was H. M. ver
moeid en kon slechts vluchtig met enkele verzame
lingen van het Prentenkabinet kennis maken. Het
verband tnsschen Haar officieus bezoek aan het
kabinet en eenige uitleggingen, die dr. Hofstede de
Groot haar in verband met zgn lessen zal willen
geven, ligt voor de hand.
Des namiddags zouden de vorstelgke bezoekers
weer naar de residentie vertrekken.
Betreffende vergoeding wegens mindere
opbrengst van gemeente-opcenten op de
personeele belasting, is door den Minister
van Financiën o. a. bet volgende bepaald:
De nog vereischte regeling van aanslagen in de
personeele belasting over 1897 wordt zooveel moge-
Ijjk bespoedigd. De ambtenaren trachten het daarheen
te leiden, dat na uit. Januari a. s. geen kohieren
over dat belastingjaar meer ter executoir-varklaring
behoeven te worden ingezonden.
Wanneer voor een gemeente de voor 1897/98 be
cijferde hoofdsom de hoofdsom over 1897 met niet
meer dan f 50 te boven gaat, wordt dit niet in
rekening gebracht.
Is het verschil meer dan f 50, dan wordt aan de
gemeente vergoed hetgeen zjj over een bedrag in
hoofdsom, geljjk aan dat verschil, aan opcenten zon
hebben genoten. De berekening geschiedt naar het
getal der opcenten over 1897 of naar hut gutal der
opcenten over 1896/97, indien dit kleiner is.
De verklaringen van Minister Goe
man Borgesins, Donderdagavond in de Tweede Ka
mer betreffende de vragen ten aanzien van de
Kieswet, in ons vorig no. kortelgk gemeld, komen
hierop neder
De burgemeester mag niet vorderen, dat de huur-
kiezer een briefje medebrengt, waaruit blgkt dat de
huur is aangegaan en voor welken prjjs.
De vrije kost wordt voor den Zondag niet gerekend.
Hp, die zes dagen in den koBt is bp den patroon
maar des Zondags niet, wordt toch geacht den vol
len kost te genieten.
De dienst vervulling behoeft niet, maar we) de dienst-
betrekking 13 achtereenvolgende maanden te duren.
Bjjv. de visscher, die in dienst is bjj den Bchipper,
maar tjjdeljjk bjj een ander gaat werkeD, omdat de
vi8Bchery voor eenigen tjjd is gestaakt, kan toch kiezer
worden, mits hg slechts bg den schipper alleen het
vereischte loon verdient. Evenwel moet de visscher
in dienat-betrekking bljjven.
Hg, die in dienst is van een naamlooze vennoot-
schapblgft in dienst der vennootschap, wanneer
een verandering van directeur plaatB beeft, maar
bg, die in dienst is in een particuliere zaakver
liest het kiesrecht, indien de zaak in den loop van
het jaar van eigenaar verandert.
Het is niet voldoende, dat men het minimum-loon
opgeeft, men moet het volle en juiste loon opgeven,
op gevaar dat de burgemeester den kiezer anders
niet op de ljjst brengt.
Zdo er verschil is tusschen het loon, dat de patroon
en het loon dat de werkman opgeeft, is de burge
meester verplicht een onderzoek in te stellen.
Deze verklaringen zgn zeker van gewicht, waar
ze door den Minister, belast met de uitvoering, zgn
afgelegd, zegt de Stand.
Het centraal-comité voor de inhuldiging b-
feesten to Amsterdam ontving van H. M. ko
ningin Victoria van Engeland toezegging twee
harer Rembrandt-schildergen voor de Éembrandt-
tentoonstelling, in bruikleen te zullen afstaan.
Volgens de Westminster Gazette zal de Koning
van Zweden en Hoorwegen, op weg naar
Rome, waar hg een maand denkt te vertoeven, ook
Den Haag aandoen. De Koning zou in bet begin
van Januari uit Stockholm vertrekken en dan zgn
weg nemen over Kopenhagen, Den Haag, Brussel,
Londen en Parjjs.
Het a d r e 8 in zake Gebr. Hoogerhuis is
bg de Tweede Kamer ingekomen. Het aantal hand-
teekeningen bedraagt 12309.
Ongeveer 200 ljjsten zgn nog niet teruggekomen.
Het Bataviaasch Nieuwsblad schrgft onder het
opschrift k o 1 o n i a 1 e geschiedenis" het
volgende, dat zeker overweging verdient
>Ik zou wenschen dat op de lagere- en middelbare
scholen in patria de koloniale geschiedenis van Neder
land werd onderwezen als een onderdeel van de
Vaderlandsehe. Nederland heeft in Iodië eene ge
schiedenis, die in belangrijkheid bg de vaderlandsche
niet achterstaat; de ontwikkeling van de macht en
den invloed van Nederland in het Oosten heeft
Nederland gemaakt tot de groote koloniale mogend
heid, welke het thans is. De oorspronkeljjke drijfveer
was winstbejag, doch dat doet niets ter zakeals
men om de motieven het verloop der groote his
torische gebeurtenissen onvermeld mocht lateD, kon
de wereldhistorie in een klein boekske. Wat Ne
derland in het Oosten heeft verricht, hoe het
met afwisselend geluk daar heeft gejjverd, totdat
het thans onder zgn bestuur heeft een Insulinde,
waarbg ieder Nederlander, het zjj direct of indirect
belang heeft, het moet op de Nederlandsche scholen
behoorlgk worden onderwezen, in elke soort van
Bchool naar den aard van het daar verstrekt on
derwijs
Wanneer dat onderwjjs daar verplichtend is ge
worden op alle scholen, en gegeven wordt door
bakwame onderwgzers, dan zal de onbekendheid met
Indië, waarover zoo terecht wordt geklaagd, ver-
dwjjnen om plaats te maken voor eene belangstelling
van velen, die Nederland en Indië zal ten goede
komen."
In de N. Surinaamsche Ct. leest men het vol
gende
»In tegenstelling van de Dnitsche kolonisatie,
welker proef mislukt is en die, zooals bet zich door
de waarschuwende stem van den huidigen gouverneur
laat aanzien, zich niet zal herhalen, hebben wjj hoop
eerlang een Hollandsche kolonisatie te
wachten, van welke een wakker man, de heer G.
de Vries, en een metgezel, S. Jalink, de promotors
zgn en die zelve hier een proef daartoe nemen,
hierin gesteund door oude alhier zgnde Hollandsche
kolonisten, maar vooral door den heer Van Brussel.
»De Vries, geboortig uit Noord-Holland, kwam
hier aan den 15 Augustus, met zgn vriend Jalink.
De Vries heeft niet Btil gezeten, maar zich steeds
met handenarbeid onledig gehouden en zelfs zeer
zwaren arbeid, tot hg zich in zooverre heeft ge
acclimatiseerd, dat hg de kolonisatieproef op zich
zelve genomen, als gelukt heeft beschouwd, en zich
thans zal gaan vestigen als landbouwer op een stuk
land aan de Kasabaholokreek, op een afstand van
ongeveer 15 K.M. van waar deze kreek in het Ka
naal van Saramacca nitwatert.
>Er bg moet nog gevoegd worden, dat de heer
De Vries vóór zgn vertrek uit Nederland, uit lief
hebberij een studie heeft gemaakt van den cacao-
boom in den Hortas Botanicus."
Kerknieuws.
Ned. Hervormde lcerlc.
lleinkenszAnd. Tot notabele albier is herko
zen dhr. Jan Zuidweg en gekozen in plaats van den
heer M. de Vos, die niet meer in aanmerking
wenschte te komen, dhr. A. W. Wisse. Gekozen
als kerkvoogd in plaats van den heer mr. J. C. R.
v. d. Bilt, die niet meer in aanmerking wenschte
te komen, dhr. Ph. M. de Ronde Bresser.
Baarland. Herkozen tot kerkvoogd de heer
Jac. Traas.
Wemeldfinge. Met algemeene stemmen herbe
noemd tot kerkvoogden de heeren M. van Oosten
en Adr. Wabeke.
Idllewoudfldijk. Herkozen tot ouderling dhr.
P. Stouten en tot diaken dhr. A. Huijsen.
Waarde. Benoemd tot ouderling dhr. H. van
Koeveringe en tot diaken dhr. A. van Fraassen
tot kerkvoogd de heer Joh. Jacob Mol.
Te Middelburg is overleden de heer J. F. L.
Abresch, sedert April 1884 emeritus-predikant bg
de Ned. Herv. gemeente aldaar.
Aangenomen het beroep te Nieuwvliet door
den heer H. van Essen, cand. te Zieriksee.
Aan de te Rheden gehouden stemming, waarbg
door de stembevoegde leden der Ned. Herv. gemeente
aldaar zou worden beslist over de al of niet gel
digheid der verkiezing van drie notabelen bg de
Ned. Herv. gemeente, gehouden op 18 November,
bracht van de ruim 400 kiesbevoegden slechts één
zjjne stem uit. Ingevolge het reglement heeft thans
op 22 December a. s. daarover wederom eene stem
ming plaats.
Gereformeerde kerken.
Tweetal te BiezelingeJ. Gispen, cand. te
Amsterdam, ds. F. Kramer te Stroobos.
Aangenomen te Poortvliet door ds. L. Spoel
te Harderwjjk.
Onderwijs.
Hilland. Voor de vacante betrekking van onder
wijzeres albiar hebben 2ich aangemeld mej. C. A.
Asselbergs te Bergen-op-Zoom en mej. M. A. Boa-
wenB te St. Annaland. Uit dit tweetal zal weldra
de benoeming geschieden.
Rechtszaken.
Vrjjdag heeft aan het paleis van justitie te
Leeuwarden door den rechter-commissaris het eerste
verhoor van personen plaats gehad, ingevolge de
klaoht van meineed in de zaak van Gebroeders Hoo
gerhuis.
De vorige week had door de Rechtbank te
Amsterdam bet verhoor plaats der 75 getuigen in
zake de entplofing met brand in de Staalstraat al
daar in den nacht van 16 op 17 Mei. De drie be
klaagden, Van den Dool, Sjjtske Bglma en Te Boek
horst ontkenden pertinent, doch werden met elkan
der in tegenspraak gebracht.
Het Openb. Min. eischte tegen alle drie beschul
digden 8 jaren gevangenisstraf.
Ztterdag waren de verdedigers aan het woord.
Voor Te Boekhorst trad op mr. J. A. Foest en voor
S. Bglma mr. J. Slingenberg, die beiden het aan
hunne cliënten ten laste gelegde noch wettig noch
overtuigend bewezen achtten en derhalve tot vrg-
srpaak concludeerden.
Ook mr. Henri R. Goldsmit, verdediger van Van
den Dool, achtte de medeplichtigheid van zjjn cliënt
niet bewezen en vroeg daarom eveneens vrjjspraak.
In een geding tegen het »Nut" te Arnhem in
zake de successierechten over de aan het »Nut" ver
maakte nalatenschap van mr. Hamelberg, aldaar
overled >n, heeft de Rechtbank te Arnhem het verzet
van het »Nut" ongegrond geoordeeld. Mr. Hamel
berg heeft tot zgn overigden te Arnhem, alwaar hg
sedert 25 jaar een huis in eigendom had, woonplaats
gehad, terwjjl hg nimmer als gezant van den Oranje-
Vrjjstaat door de Nederl. Regeering is erkend, zooals
ook blgkt uit de met den Oranje-Vrgstaat gesloten
verdragen, waar hg als consul-generaal wordt be
titeld, niet als gezant. Het beroep van opposante
op het volkenrecht kan het >Nut" dus niet baten,
en mitsdien is bet dwangbevel tot betaling van ruim
ééi ton gouds gehandhaafd.
Het >Nut" beweerde geen successierechten schul
dig te zgn, daar mr. H. als gezant, krachtens bet
exterritorialiteits-beginsel, geacht moest worden in
den Oranje-Vrjj8taat te wonen.
Landbouw en Veeteelt.
Aan N. R. Ct. wordt nit Berljjn geseind, dat de
Kamer van Landbouw der geheele provincie Bran
denburg zich met groote meerderheid tegen de open
stelling der Nederlandsche grens voor fokvee heeft
uitgesprokenslechts vier stemmen waren er voor.
Intus8chen wordt er van anti-agrarische zjjde op
gewezen, hoe de landbouwkringen zelf onderling ver
deeld zjjn in hun meening betreffende de sluiting
der grens.
6emengde Berichten.
Aan het Groene Weitje alhier, zgn heden
nacht van verschillende personen weer een 17tal
kongnen weggehaald. Drie doode en verminkte die
ren werden op een afstand gevonden. Men vermoedt
dat de dieven daardoor de politie trachten te mis
leiden, om, zooals vorige jaren in dezen tjjd van
't jaar, te doen denken, dat een hond in 't spel is,
want sommige dieren zitten zoo goed opgesloten,
dat niet anders dan door menschenhanden de hok
ken kannen geopend worden. De politie blgft op
hare hoede.
Kloetlnge. In een boomgaard op Welge
legen" is door den heer Peman Kakebeeke een
boschfazant geschoten. Men meent dat deze vogels
te 's-Gravenpolder door den heer Lmshoek gepoot
zjjn.
Wfeeenkerke. Jl. Zaterdagavond werd door he t
muziekgezelschap Apollo" in een lokaal der open
bare school de eerste winter-nitvoering gegevtn voer
de contribueerende leden. De opkomBt was bevredi
gend. Het programma der muziek werd op aange
name wjjze afgewisseld door zang, voordrachten en
een paar kluchtspelletjes. Onder de laatste mnnt-
ten vooral uit: >De tandentrekker" en >De land
verhuizers". Bjj de zangstukjes had de steun van
een paar meisjesstemmen de eerste stem beter tot
haar recht kannen doen komen. Dat echter de mu
ziek, zoowel als de zang en de voordrachten een goed
onthaal bg de hoorders vond, bewees het telkens
herhaald applans.
Ierseke. De wielerwedstrgd tusschen de heeren
Cordang te Maastricht en C. van de Plasse te Ier
seke, die Zaterdag zou plaats hebben, is wegens het
ongunstige weer uitgesteld.
Wolfertadijh. De heer P. de Jonge, muziek-
onderwgzer te GoeB, is Zaterdagavond jl. met bjjna
algemeene Btemmen benoemd tot direoteur van bet
muziekgezelschap >Wolferts Fanfare."
Krakbendijke. Vrgdag 1!. gaf de zangvereeni-
ging Harmonie" haar eerste winterconcert. De
verschillende zangnummers werden goed uitgevoerd.
Het tooneelspel »De Vadermoorder" en een comedie-
stukje get. »De rechte Jozef," vielen zeer in den
smaak van 't pnbliek, zoodat de vereeniging met
voldoening op den gezelligen avond mag terugzien.
Jammer dat bet ruwe weder en ziekte oorzaak waren
dat het pnbliek minder talrjjk was dan gewoonljjk.
Zaterdagmiddag is de justitie van Middelburg
naar 's-Heer Arendskerke vertrokken, in verband
met bet feit dat Vrijdagavond omstreeks halfacht
het lgk eener vrouw in een put nabg het dorp werd
gevonden. Men vermoedt dat eene misdaad gepleegd is.
(M. Ct.)
De kat als jager. Te Nederhemert heeft een
kat een haas gevangentoen zg bezig was zich aan
de ooren te vergasten, zag de eigenaar het, die
langoor natuurljjk in den pot stopte.
Ken nieuwe kostwinning. Te Stadskanaal kon
men dezer dagen een geheele familie met beugels
bjj de draaibruggen zien vissehen naar >centen,
die bg het betalen der bruggelden >over boord"
vielen."
Een merkwaardiger vondst dan te Boshuizen,
gemeente Venraai, heeft plaatB gehad zal zich ten
huidigen dage in ons dicht bevolkt Nederland wel
zelden voordoen.
In een afgelegen bosch werd eene hut gevonden,
welker bestaan niemand bekend wasmen gist dat
ze heeft gediend tot schuilplaats voor dieveD, die
in den laateten tjjd den omtrek onveilig maakten.
Op de boerderjj van den heer D. L. 't Hooft,
te Haarlemmermeer, is een put geboord ter verkrjj-
ging van lichtgas. De put geeft 88 liter water per
minuut, waaruit eene hoeveelheid gas komt van
225 liter per uur. Overvloedig genoeg om de ge
heele boerderjj te ?erlichten. Men is thans bezig
een tweeden put te boren, ten einde gas te ver-
kiijgen voor huishoudelijk gebruik.
Een schoolknaap uit Lippenhuizen ging in
plaats van naar school een bazoek brengen aan zgn
oom te Suameer. Den afstand, ongeveer 5 unr,
ging bjj geheel te voet afi 'ggen. De ouders werden
over zgn wegblgven ongerust, maar gelukkig, een
zupje van den knaap wiBt iets van zgn plannen. De
ouders gingen op stap, kwamen middernacht in
Suameer aan en vonden daar den verloren zoon.
Nog dienzelfden nacht werd de terugreis aanvaard.
Te Amersfoort stortte een loodgietersknecht
onder het verrichten zgner werkzaamheden van een
gootijjst neder, met het ongelukkig gevolg, dat hg
op straat terecht kwam, zoo zwaar gekneusd, dat
de man denzelfden avond aan zgn verwondingen
overleed.
Donderdagavond werd ten huize van een kas
telein in de Schrans bjj Leeuwarden in een paar-
denruif het lgk gevonden van een veedrjjver. Het
stond onderstboven. Het bloed vloeide nog uit mond,
neus, ooren en oogen. Men vermoedt, dat hg stil den
stal was binnengeslojen om den nacht op het hooi
door te brengen, en met het hoofd naar beneden
in de ruif is gevallen zonder zich weder te hebben
kunnen oprichten, en op deze wgze is gestikt.
De suikercampagne te B irgen-op-Z )om is zoo
goed als geëindigd, behalve aan de fabriek aan de
Woawpoort, die onlangs wegem watergebrek eeni
gen tijd mopst stilstaan. Dat er heel wat minder
beeten verwelkt zgn blgkt zeker wel hier uit dat
de campagne meer dan een m iand vroeger dan ver
leden jaar eindigt.
Een nieuwe aanranding. In de Westerdokstraat
te Amsterdam is Zaterdagavond omstreeks half acht
weder een meisje gestoken.
Clara Jeannette de Vries, een flink opgegroeid
kind van nanweljjks 14 jaar, wonende in den Zand
hoek, werd door hare moeder met 9en paar gestreken
japonnen uitgezonden naar een klant in de Weiter-
dokstraat. Op haar schellen stak de dienstmeid het
hoofd uit een der bovenvensters en riep haar toe,
dat zij even wachten zou. Terwjjl nn de dienstmeid
de trap afliep, kwam een lange man met smal en
bleek gelaat, lang haar en b tard, met een bonte
muts op het hoofd en gekleed in blauw boezeroen,
waarover een korte jas en pilau-broek, van achter
twee karren, die voor het hais stonden, te voorschjjn,
trad op het meisje toe en stak haar in de linkerborst.
Op haar hulpgerosp kwam een heer, die daar in
de buurt, binnensbuis met een kind op de knie zat,
toeschieten. Van den aanrander was niets meer te
bespauren. Het meisje bracht hjj naar de apotheek
van Nienaber en Kisjas op dan h >ek van de Buiten
Oranjestraat en den Haarlemmerdgk, waar een leer
linge een eerste verband legde.
Inmiddels werd de politie gehaald en onder haar
geleide voerde men het verwonde kind per rjjtnig
naar het Binnengasthnis. De geneesheer kon consta-
teeren, dat long niet geraakt was en het meisje
keerde te vo >t huiswaarts met de waarschuwing dat
