1897 N°. 133. Donderdag 1
GOËSCHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prfji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
AÉzonderljjke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen ec Advertentie voor 45i blad
aangenomen 'oy de hGeron Nijoe V\n Drrwift te S otter dam m
bij alle Bookverkoopere en Brieven gaarder»
ïöasiflösi^l.ï.»® Vfun r
GOES, 10 November 1897.
Do Minister van binnenlandsehe zaken hoeft
aan de Gedeputeerde Staten der prjvine'öa de vol-
gftnde aanschrijving crevicht
»Vol$?ens art. 14 der wet van 24 Mei 1897 (St.bl.
no. 156) vervallen van rechtswege met 1 Januari
1901 do plaatselijke verordeningen betr&ffmde de
heffing vat. hoofJelgke omslagen en andere plaatse
lijke directe belastingen als bedoeld in art. 240, 8e
lid, der gemeentewet. Voor de heffiüg dier belasting
zal dan da regel grlden, redergalegd in art 248 dier
wet, zooals dat artikol zal luiden met ingang van
1 Januari 1898, nl. dat: zjj ai«t moer progressief
mag zyo, behoudens do uitzondering aan het slot
van genoemd wetsartikel vermeld. By brief van mjjn
ambtsvoorganger van 26 Juni 11. la A, werd de
wen6ehelpkheid betoogd de regaling van het ge-
mesmtelyk belastingstelsel reads no, in verband met
de door de gemeente te genieten uitkeering ter hand
te nemen. Ia hoever door de gemeenten aan dezen
wenk gevolg zal worden gegeven moet nader blijken,
maar intosschen zou ik gaarne in staat wordeu ge
steld om ean antwoord te geven op de vtaag, welken
invloed de invoering van eenen hoofdeljjken omslag
volgens de nieuwe regeling van art. 243 zal uit
oefenen in verschillende gemeenten. Om daartos to
geraken heb ik d® eer u te verzoeken mg zoo spoe
dig mogelyk op te geven die gemeenten in uwe pro
vincie, waar de nieuwe regeling in den boofdeljiken
omslag eene aanmerkelijke wijziging zal brengen.
Het zal wel onnoolig zijn u er aan te herinne
ren dat dit vooral die gemeenten zjjn waarlo.
bjj eooe sterke progressie de bestaande belasting voor
een belangrjjk deel door de meest gegoede ingeze
tenen wordt gedragen; 2o. de uitkeeiing uit 's rjjks
schatkist door de herziening van dit jaar, niet of
weinig zal worden verhoogd.
Het ligt in mijn plan om, zoodra ik die opga
ven nob ontvangen, in dio gemeenten of althans in
eenige dier gemeenten een onderzoek te doen
instellen hoe de werking van den
nieuwen hoofdoljjken omslag zal zjjn.
Met Int oog daarop zal het mij aangenaam zjjn
tevens van uw college te vernemen, in welke der
door u aangewezen gemeenten een dergöljjk onder
zoek tot de minste bezwaren aanleiding zal geven."
(Het komt ons voor, dat Goes voor z^lk een on
derzoek uitnemend in aanmerking zou kunnen ko
men. Voor* deze meening verwjjzen wij naar onze
becjjtering in ons blad in no. 125 van 1896
Bjj kon. besluit is mv. W, A, van Hoek,
met ingang van 15 November, eervol ontslsgpn uit
zjjne betrekking van waarnemend rijksadvocaat in
Zeeland, onder dankbetuiging voor bewezen diensten.
Mevrouw Van Kol heeft publiek gemaakt
dat haar echtgenoot cm mofi« zal indienen tot in
stelling eener com missie, welke moet uitmakt n hoe
de Atjeh-oorlog b ëtndigd kan worden. De commis
sies, waartegen hij vroeger wel eens is uitgevaren,
vinden dus du genade in de oogen van het socia
listisch Kamerlid.
Aldus schrjjft het Sotr. Hblddat niet kan be-
grjjpen hoe een ernstig man die zaak commissoriaal
kan maken, tenzjj de lust om van zich te doen spre
ken dan heer Van Kol drijft tot zulk eeu voorst»!.
Enquête-commissies in krygszak9D, vervolgt het blad,
hebnen nog nooit iets uitgewerkt, geen slechter
stelsel is er dan die (krjjgszaken) te brengen onder
de macht van een onverantwoordelijke commissie,
die van niets afwotend, een gedragslijn zal mosten
voorschrijven aan een op verren afstand handelend
leger.
»0nze eigen geschiedenis leert waartoe inmenging
van onbevoegden in zaken van oorlog leidtwjj
hebben tot onze schade en schande gedeputeerden
te velde gehad. En bovendien, waartoe zon zulk een
eommissie moeten dienen Om te corstateeren wat
iedereen weetnl. dat de Afjch-oorlog alleen door
krachtig optreden onzerzyds tot een einde kan wor
den gebracht. Of om te wroeten in het verledene,
maar ia dat ni?t genoeg gedaaB Moeten soms op
nieuw reputaties worden afgebroken of opgebouwd
Ieder weet het, de jongste Britsch-Indische oproeren
san de grenzen leerden het weereen Indische op
stand kan dadeljjk worden onderdrukt, wanneer men
onmiddellijk met groote macht optreedt en krachtige
slagen toebrengt. Maar om dat op den duur vol te
houden moet ons leger sterker zjjn dan het nu is,
dan het uit anti-militairen geest gehouden wordt;
moet er ook m<»er eenheid zjjn in de leiding van
zaken. Indien onze Volksvertegenwoordiging wat
minder invloed op den loop van den Atjohstrjjd had
willen uitoefanen, wat minder nagverig ware geweest,
de strjjd zou waarsehjjnljjk reeds lang beëindigd zgn
zelfs met ons onvoldoend leger. Maar het heeft niet
zoo mogen zgnging het goed op Atjeh dan moest
de man, die hot zoover bed weten te brengen, worden
afgemaakt.
>Nograaab versterking van bet leger en voortgaan
op den ingeslagen weg, dan komen wa er ook zonder
commissies en zonder algemeen vrouwen-patitionne-
men% opgezet door mevr. Marie von Kol."
Do zei havencommissie uit den gemeenteraad
van 's-Gravenhage beeft, naar de V. R. C. verneemt,
benoemd tot deskundigen voor de beantwoording
van de door den minister van waterstaat gedane
vragen, betreffende de wsnscholjjkheid van eene
haven teSehevocingen geschikt voor bom
schuiten, do beeven H. E de Bruyo, hoofdicgenieni
van den waterstaat, te 's-Gravenhage A. A. Beknar,
hoofdingenieur 2e kl. te Middelburg en J. A. Lindo,
ingenieur, directeur der gemeentewerkon te 's-Gra-
venhage.
De Kroningfeesten en de lichting
1 8 9 8. Naar h?t Ned, Dagbl. uit vertrouwbare bron
verneemt, zouden bjj het legerbestuur plannen be
staan, om de miliciens der lichting 1898 twee maanden
vroeger dan gewoonlijk onder de wapenen te roepen,
dus op den len Januari a. s. in plaats van op den
Ion Maart. Het doel van dezen buitengewonen maat
regel zou zjjn, tegen het tgdstip van de aanstaande
inhuldiging der Koningin en de groote militaire revue
bij Amersfoort, over goed geoefende en volkomen
afgerichte manschappen te kunnen beschikken.
In verband met een en ander zou de diensttijd
van de miliciens der lichting 1897 met twee maanden
worden verkort, ©n de thans onder do wapenen
zjjnde manschappen dus na tion of twaalf maanden
dieDst (al naar zij voor twaalf of veertien maanden
geloot hebban) naar hunne haardsteden teruggezonden
worden.
Waardelooze muntbiljetten! Naar
aanleiding van bet veelvuldig voorkomen van aan-
eengeplakte ongeljjke helften van een muntbiljet,
en do vraag, ho» hier te handelen, ontving de Zwol-
scke Ct. van alleszins bevoegde zjjde de volgend©
mededeeling
»De houder van de twee aanoengeplakte, verschil
lende hel/ten wonde zich tot den agent van het
ministerie van financiën te Amsterdam, die, is hem
de bonder der andere helften reeds bekend, beide
belanghebbenden zal heipon en, als zulks nog niet
het geval is, aantekening houden zal van hetgeen
hem is medegedeeld."
Zaah-Gebr. Hoogerhuis. In het Friesch
Volksblad van 7 Nov. is opgenomen de volgende
beschikking van don minister van justitie van 13
Sept. jl.
»Do minister van justitie, gezien het adres van
Gerrit Pieters Reitsma en Pieter Tjeerds Wassenaar,
beiden wonende to Beetgum, dd. 30 Aug. jl., daarin
mededeelend», dat Klaas Stienstra en diens moeder
hun op 15 Pebr. jl. te kennen hebben gegeven, dat
de schuldigen aan de inbraak bjj G. Haitsma te
Britsum zjjn PauluB van Djjk, Allard Djjkstra en
Sybont Albarda, met verzoek, de zaak der drie ge
broeders Hoogerhnis ter hand te nemen, om een
einde te maken aan het tegenover h9n gepleegde
onrecht
»g©let op de dezerzjjdeebe beschikking, dd. 25
Juni jl2e afd. A, no. 127
»g<eft adressanten te kennen, dat in deze zaak
een nauwkeurig hernieuwd onderzoek is ingeBtold,
hetwelk geen aanleiding heeft kunnen geven tot
eenige tusschen komst van regeeringswege in deze."
In verband met de bakkersbeweging
te '8-Gravenhage wordt onder het opschrift flaag-
sche werkuren, uit Den Haag aan de Tel.
geschreven
»De melk-menschen en de groente-manschen drei
gen met een werkstaking.
Ze moeten te vroeg hun bed uit.
Als de bakkers te bed gaan moeten zjj opstaan.
Daardoor missen z© voldoende nachtrust.
Een dames-comité heeft zich gevorml om die men-
schen te steunen in hunne eischen.
De heer Pyfctersen brengt een wetsontwerp in
gereedheid, waarbjj aan landbouwers en tuinders
wordt verboden in dtn vroegen morgen land en stad
van melk en groenten te voorzien. Met melken en
den pluk mag niet begonnen worden vóór 9 uur
des morgens. Dan kunnen de melk-menschen en de
groente-menschen behoorljjk uitslapen.
Alle gekheid op 'n stokje of badinage te paard
zooals ik eens iemand hoorde zeggen, die badinage
d part bed ?elde, wat, willon die bakkers toch Drei
gen met een werkstaking voor een verschikking
van arbeidsuren en dan nog boos worden, wanneer
een patroon, die er niet van hondt te worden be
dreigd, zgn knechts vóór is.
In een artikeltje over de quaeatic heb ik onlangs
ben. Om dezen bekommeren de dam«8 zich niet,
éie de ziekelijk» bakkers beweging met haar invloed
trachten te steunen. Zjj willen geen versch brood
des ochtends. Eerst tegpn het middaguur zullen de
kadetjes verschijnen. Om dat mogelijk te maken zal
de bakker om 5 uur 's nachts aan den arbeid moe
ten gaan. In het hartje van den wioter ora 5 uur
er uit. Hoe is 't mogeljjk dat daaraan de voorkeur
wordt gegeven boven om 5 uur er in.
Wat in deze arbeidszaken altijd onaangenaam treft
is de poging tot terrorisme der arbeiders. Gjj hebt
het. recht t© staken, laat anderen het recht te wer
ken. Voelt ge dat 't niet lukken zal een beweging
tegen den een of anderen vermeenden of rfchtma-
tigon eisch (want de werklieden hebben zeer zeker
ook rechtmatige eischen) algemeen te maken, dat
er geen anderen, die wel werken willen, meer zjjn,
staakt dan niet. Propageert, ontwikkelt uw veres-
nigiagsleven maar last een ander de vrijheid, die
gij voor u zelf begeert."
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de gisteren gehouden zitting hesft de nieuwe
afgevaardigde voor Enkhuizen, de heer Kool, zitting
genomen.
Ingekomen is, behalve do reeds bekende wets
ontwerpen, een tot vaststelling der regelen voor
vergelding van ijjdtdjjke diensten met pensioen.
Morgen beslissing omtrent d© geloofsbrieven van
mr. Van Gilsa.
Kerknieuws.
Ned. Hervornide kerk.
Beroepen to Wilbelminadorp de heer Van
Eerbeek, candidaat te 's-Gravcnbagi*.
Wolfert«dijk. Maandag jl. werdm tot leden
van bat kiescollege herkozen de heeren H. van
Sabben met 18 en F. do Back met 17 stemmen en
gekozen de heeren P. Nagelkerko met 16 en J.
Tolleman met 10 stemmen. De aftredende leden
P. den Herder en G. de Jager bekwamen respectie
velijk 5 en 1 stem.
la eene vacature werd gekozen de heer A. Noord-
hoek met 16 stemmen. Slechts 18 stemgerechtigden
leverden biljetten in.
Kruiniiigen. Bjj de hed«n gehouden verkiezing
voor drie notab-len werden herkozen do heeren L.
Nieuwenhujjse, J. Wondergem en Joos Waveryn.
fitillaiid-Batli. Tot leden van het kiescollege
alhier zjjn herkozen de heeren A. Vette, J. Taillie
en M. Wisse.
Door het provinciaal kerk bast uur van Zeeland
zijn tot het predikambt toegelaten de hoeren h. H.
Scbolte, th»o). doet. to Oostbursr, en Th. H. Pb.
van Papenreoht, theol. oa&d. te Dordrecht.
R. Rath. Kerk.
Na afloop der godsdienstoefeningen in de
St. Michielskerk te Zwolle was Zondag voor belang
stellenden te bezichtigen een kist, bevattende de
doodsbeenderen van Thomas Kempis, in 1471 over
leden. Zjjn graf werd in 1673 door pastoor Arnold
Wager onder toezicht van den keurvorst Maximiliaan
van Keulen opgegraven en zija overblijfselen zorg
vuldig in een looden kist, waarom een houten kist,
bewaard. Na de onthulling van het monument, ter
eere van Thomas Kempis in genoemde R.-K. kerk
geplaatst, zal de oorkonde, na onderteekend te zijn
door den aartsbisschop en door de leden der com
missie en door de jmyleden voor het monument,
die destjjds de bekroning toekenden aan het ontwerp
van den heer W. Mengelberg te Utrecht, in de kiet
geborgen worden en, na verzegeld te zgn door den
aartsbisschop, wordt de kist onder het monument
(een zwartmarmeroD giaftombe) geplaatst. De ont
hulling zou heden plaats hebben. Dr. Schaepman
zou een rode houdeD.
Qndarwijs.
Benoemd tot onderwjjzer aan de Cbr school
(Wijngaardstraat) alhier Ce heer C. Hollcstelle, thans
milicien bjj het 3e reg. infanterie, laatBt onderwgzer
te Middelburg. (De Z.)
Aan de O. L. school te Scherpenisse is be
noemd tot onderwijzeres mej. J. van Deinze te
Amsterdam.
Landbouw en Veeteelt.
In strjjd met het bericht in ons vorig no.
meldt men ons thans, dat bjj de stieren keuring te
's-Heerenhoeh niet de stier van den heer G. de Jager
te Wolfertsdjjk, maar die van den heer M. Boogerd
