1897 N°. 127.
Donderdag 28 October.
84sle jaargang.,
De uitgave dezer (Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommer* 5 cent*, met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditwak te Botterdam es verder
bjj alle Boekverkooperi es Brievengaarder*.
Inse*i49ng v»n adverteo«SarA«r uren o* den d*« der uitgave.
Do prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvrage» om en vermelding van liefdegaven 5 cent pei regel.
GOESCHE
C01R4NT.
Eene voorbetrachting.
Er zgn er in ons land en veel meer dan men
oppervlakkig wel zou aannemen die in bet K o-
n.ngeobap iets meer zien dan een ornam-nt,
<at men noodig zou hebben om, boven da partpen
staand.*, door glans en lnistor langs indirecteu weg
invloed op de natie uitteoofenen. De oorzaak daar
van ligt nu niet zoo zoer in het koningschap want
van hais nit zjja wij republikeinen als wel ia
de gehechtheid aan het geslacht, dat op den troon
zit, aan de liefde voor Let huis van Oranje. De
mee6t zuivere republikeinsche logica kan en dat
is maar goed ook het geloof aan de roepiDg van
het huis van Oranje niet wegredeneeren.
Er is iets ridderlijks in die gehechtheid, vooral
nu deze zich geheel vereenigt op het hoofd van
een jong, lief meisje, dat op zeventien jarigen leeftjjd
daar onder de vrouwen van Nederland, behoudens
thans nog de zorg van hare koninkljjke moeder,
geheel alleen staat en over een jaar geroepen zal
worden eene taak te vervullen, waarvoor mannen
krachten de geschiedenis van haar eigen geslacht
leert haar dit vaak te zwak bleken te zjjn.
Dat meisje kan alleen staande big ven door de
liefde van haar volk, en waar nu de natie het kind
heeft liefgehad omdat het een jong en aanvallig kind
was en bet, gelnkkig, eenmaal in 's menscben betere
natuur ligt kinderen lief te hebben, daar moet het
jonge meisje die liefde weten te bevestigen en stand
te doen houden door hare daden. Zeker geen ge
makkelijke taak
Trouwens, het denkbeeld, dat een jong meisje in
zoo hoog een positio volkomen alleen staat, tegen
de slagen van het noodlot minder beschermd dan
eon barer zusteren, is reeds genoeg om alle mannen
harten te bewegen haar, indien dit noodig mceht
bljjken, te steunen en te helpen en wanneer het
oogenbük van gevaar daar mocht zjjn, evenals de
Bongaaische edellieden voor Maria Tberesia hst »wjj
willen sterven voor onze Koningin" te doen hooren.
Nu kan men de >Oracjeklrtnten" laten we dit
woord behouden, omdat het zoo goed den toestand
teekent in twee soorten verdeelen. De eerste
soort omvat hen, die in hunne liefde voor het Huis
van Oranje en vooral voor de jonge koningin ge
dreven worden, door onstofleljjke beginselen, door
de beste roerselen van het monscheljjk hartvader
landsliefde en gehechtheid aan de traditie der eeuwen.
Zjj zjjn de toonbeelden van die aandoenlijke trouw,
welk* in de ure des ge7aars helden en martelaars
maakt.
De tweede soort is meer gekwe*kt door het eigen
belang. Wij hebben hierbjj niet uitsluitend op het
oog de hofbveranciers, of h«n, die leven van al de
grootheid, welke hot Koningschap nu eenmaal om
geeft, maar vooral dezulken, die meenen, dat bestendi
ging van bestaande toestanden voor hen het voor-
deeligst zal zga of hen althans zal laten behouden
wat zg bezitten. Zonder dat wg generaliseeren wil
len, is het dunkt ons toch niet te ontkennen dat
deze soort van Oranjeliefde zich in de laatste jaren
heeft geopenbaard. Zg is het logisch gevolg van de
groot* woorden der revolutionaire socialisten, die
door hua bedreigingen tegen troon, beurs en al
taar", allsn, dis iets met beurs en altaar te maken
hadden, wakker hebben geschud, en hen, nu de
troon daarmede als 't ware vereenzelvigd werd, daar
voor en voor haar, die er eenmaal op zal plaats
nemen, in vurige liefde hebben doen ontbranden.
Immers, hunne belangen zjjn dan één met den troon.
Deze Oranjeliefde uit zich vooral bjj allerlei soort
van vergaderingen, als aan het begin der gebruike
lijke diners telegrammen van aanhankelijkheid worden
verzonden. Het mindere volk, als wjj die uitdruk
king mogen gebruiken, behoort uit den aard der
zaak niet tot deze laatste, maar veeleer tot de eerste
categorie.
Maar om welke beweegredan dan ook, het is een
feit, dat de liefde voor het Huis van Oranje bjj ons
bestaat. Zg is van geslacht op geslacht overgebracht
en nu zg zich geheel moet vereonigen op bet hoofd
van eeu jong meisje, dat da moeders onder het volk
als 't ware hebben zien groot worden, nu is er eene
aandoeuljjke vertering ontstaan, die heerlijke resul
taten voor de toekomst kan afwerpen.
Het kind is thans vrouw geworden en het itaat
daar voor 't oog van het grootste deel der natie als een
rein ideaal, dat ons aan iets oneindig goeds en lieflijks
doet denken. In September van hst volgende jaer
zal zg den troon beklimmen en in de handen van
de vertegenwoordigers des volks den eed afleggen,
dat zg dat volk >kouw en trouw" zal zjjn, en bjj
die gelegenheid zal heel Nederland feestvieren. Overal
vormen zich feest- en versieringecommisaiëa en het
laat zich aanzien, dat alle weidenkenden in den lande
het hunne er toe zullen bjjdragen, opdat de feesten
zoo indrukwekkend en zoo opwekkend mogeljjk
zullen zgn.
Om goed fe6st te vieren ontbreken ons, Nederlanders,
in het algemeen eebter twee factorenzelfbeheer-
sching bjj het gebruik van opwekkende dranken en
een goed volkslied.
In de Volksstem werd onlangs bjj de vermelding
van de samenstelling der feestcommissie in de hoofd
stad, waar zich natuurlijk bjj de inhuldigingsfeesten
da grootste feestvreugde zal cozicentreeren, door dea
heer De Koo beweerd, dat »zonder jenever en bitter
een groot deel van ons volk nu eenmaal geen geest
drift en feestvuur kent," dat »op elk vaderlandsch,
op elk Oranjefeest een furie losbreekt." Wij laten
deze apodictische beschuldiging natuurlijk geheel
voor rekening van den sehrjjver, maar toch zouden
wjj werjschen, dat mat hst oog vooral op de grootscbe
en reine betcekeuis der plechtigheid en ook op het
aantal vreemdelingen, dat alsdan ongetwijfeld ons
land zal bezoeken, door alle mogelijke feeBtcommissiën
matigheid gepredikt werd.
Waar we echter wellicht te veel gelegenheid hebben
om in dat opzicht den feestdorst te lesschen en er
daarvoor keuze is naar ieders b9urs, is er eene zaak,
die ons volkomen ontbreektbet lied om aan onze
feestvreugde lucht te geven.
We hebb°n geen lied, we hebben geen volksz&vg.
Het Wilhelmusis te deftig en al zser weinigen
kennen de woorden, die trouwens op toestanden in
lang vervlogen eeuwen toepasselgk zgn. Het»volks
lied" van Tollens met dat bloed van vreemde smetten
vrjj" pakt niet meer. Het heeft te veel van kerk
gezang; er zit geen gang in de compositie, geen
leven, »zij is deftig als een diaken."
Oneindig meer populair is b. v, het lied over Piet
Hein en de zilvervloot. Van al de groote daden der
voorvaderen ter zee is alleen de verovering van de
zilvervloot in het volkslied bewaard gebleven. On-
getwjjfeld is dit voor een groot deel te danken aan
de opwekkende melodie. Maar ook dit lied is in onzen
tjjd als volkslied niet meer bruikbaar.
In andere landen heeft men een volkslied, dat
spreekt. De Marseillaisewalker heerljjko toDen en
geestdriftige woorden de Frarsche grenadiers naar
alle boeken van Europa droegen en die nog onlangs
als het ofliciëde volkslied in Rusland werd gehoord;
Die Wacht am Rhein, het lied van eene krachtige,
zich tegenover den erfvjjand sterk gevoelende natie,
zgn heerljjke uitingen van den geest des volks, ge
boren als zjj werden onder den drang der tijdsom
standigheden.
Wanneer men echter in ons land de geestdrift
aanschouwt, die bjj een bezoek der Koninginnen aan
de eene of andere stad, of in het algemeen op 31
Augustus heerecht, een geestdrift, die toch tot grond
slag heeft de gehechtheid aan het oude Vorstenhuis,
dat eenmaal tegen Spanje en ook in lateren tjjd de
vrjjheid van het volk wist te verdedigen en t« hand
haven; een geestdrift, die bevestigd wordt door eene
innige vereering voor de jonge Koningsdochter, dan
Blaat men van verbazing de banden ineen, wanneer
men daarbij bemerkt, dat zelfs de meer beschaafden
zich behelpen met een lied, als
Weg met die socialen
Leve Willemien 1"
of met:
»De booren hebben overwonnen
Hiep, hiep, hoerah 1"
In dat alles ligt niets wat bezielt, niets wat ver
heft het zgn niet veel meer dan kermisdeunen en het
ljjkt haast eene beleediging voor onze jonge Koningin
als men op haar feest een lied uitgalmt als het eerst
door ons genoemde. Niet alleen de arbeider maar
zelfs de bloem onzer juffer- en jongelingscbap trekt
op zulke dagen wg hebben hierbg natuurljjk meer
de grootere plaatsen op het oog door de straten,
arm in arm, getooid met oranje, vrooljjk en opge
wekt, en haar lied iseen idiote deun
Is Nederland nu niet ééa waarachtigen dichter,
niet één componist rjjk, dia ons tegen het groote
feest van het volgend jaar een lied willen schenken,
welks bezielende woorden en verheffende melodie de
harten verwarmen on do natie tot hoogere geest
drift zullen Btemmen
Laat men echter, in vredesnaam, daarvoor geen
prjjsvraag ui'schrjjven in die richting hebben we
ook op dit gebied reeds water-en-melk-pcëzie ge
noeg en het volgend jaar zullen we daarvan wel
ons behoorlijk deel ontvangen.
Neen, het nieuwe lied moet geboren worden door
de bezieling van een dichter, die dichter is bjj hoo
gere inspiratie die daarbjj gedreven wordt door het
»Ewig weibliche", dat onze jonge Koningin omstraalt;
door de hooge geestdrift van een volk, dat op haar
liefljjk blond hoofd al zjjne verwachtingen heeft ge
bouwd. Dat lied moet oen /Allied zjjn als wg
feestvieren, maar ook een krijgslied als de ure des
geraars mocht komen het lied, niet alleen van hen,
die zich thans uitputten in botuiging^D van gehecht
heid, maar ook van die ernstige mannen en vrouwen,
die, evenals de Hongaren, bjj nood en slrjjd hun
>wjj willen sterven voor onze Koningin" zullen doen
hooren.
GOES, 27 October 1897.
De bewoners der Wijngaardstraat, bij de Koe
poort, de Vlasmarkt en Waterstraat waren gisteren
bijeengekomen tot het houden eener vergadering.
Een groot aantal was aanwezig. De inleiding had
plaats door den heer E. van don Bosch, die in wel
gekozen woorden het doel der bjjeenkomst uiteen
zette nl. het inzamelen van gelden ter bekostigiug van
de veriiering der bovengenoemde buurten bjj het kro
ningsfeest. Allereerst werd een buurt.comité gekozen
en bjj acclamatie werden benoemd de heeren J.
Fransen v. d. Putte tot eere-voorzitter, E. v. d. Bosch
tot voorzitter, H. J. van Nopp»n tot 2e voorzitter,
A. van Schelven tot secretaris en A. Sehrjjver tot
penningm. Daarna werd de gelegenheid tot het toe
zeggen van bjjdragen gegeven. Staande de vergadering
werd f 120 toegezegd. Verschillende besprekingen
hadden plaats o. m. eene naar aanleiding van een
Bcbrijven van ds. v. Lelyvald, die te kennen had
gegeven, dat z. i. op een nationaal feest een feest
rede in de nationale kerk niet mocht ontbreken.
De vergadering deelde deze meening, doch vertrouwde
dat op het cfficië-d programma van het koofdcomité
dat nommer niet zal gemist worden.
Als afgevaardigden naar het hoofdcomitó werden
aangewezen dhrn. E. v. d. Bosch en A. v. Scholven.
Bij kon. besl. is, op zga verzoek, eervol ontslag
vorlef nd aan mr. J. de Witt Hamer J. G z., als
2d luit. bjj het 3e bat. der rust. schutterg in Zeeland.
De heer R. P. Brons, volontair-inspectour
bjj de politie alhier, is benoemd tot sehrjjver bjj de
politie, afdeeling recherche, te Amsterdam.
Men schrjjft ons:
Een stoombooten-ondernemer te Lemmer, begaan
met dp minder gunstige communicatie tus-
schen Zeeuwsch-Vlaanderen en Zuid-
Be v e 1 a n d, wensobt een stoombootdienst in het
leven te roepen van Ter Neuzen naar Hoodekens-
kerke en in aansluiting met den dionst, een stoom
tram aan te leggen van Hoedekenskerke over 's Gra
venpolder en Goes naar het Katsche veer 1 Hg ver
zoekt bereids aan de besturen der genoemde ge
meenten concessie en aan de Staten dezer Provincie
zal hg subsidie vragen. Wjj vermoeden dat dit plan
gevoegd kan worden bjj de vele boot- en tramplan
nen voor Zuid-Beveland van de laatste jaren.
De minister van binnenl. zaken brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat met 1 December
e. k. te vervullen is de betrekking van assistent aan
het Rjjkslandbouwproefstation te Goes.
Jaarwedde f 100Ö.
Zg, die voor deze betrekking in aanmerking wen-
scben te komen, gelieven zich vóór 4 November e. k.
aan te melden bjj den directeur van genoemd Rjjks
landbouwproefstation. St Cf.)
De Minister van Justitie heeft benoemd tot
onbezoldigd-rijks veld wachter J. Koels te Rilland.
's Heer Arend «kerke. Maandagnacht overleed
alhier de heer L. L u c a s s e, in leven lid van den
gemeenteraad en Djjkgraaf van den Jacobpolder en
den Nieuwc-Kraagertpolder.
Sedert de oprichting van het waterschap voor de
waterkeering van het calamiteuze waterschap Elle-
woudsdjjk en den calamiteuzen polder Borsele in
1872, was de overledene tevens lid van den Dijk-
raad, als vertegenwoordiger van den West-Kraajjerfc-
polder.
Holijnsplaat. In de raadszitting van Maandag
11. werd besloten de 40 o p c e n t e n op het per
soneel voortaan niet meer te heffen.
Bjj den gemeenteraad van Middelburg zgn thans
adressen, voorzien van bjjna 700 handtekeningen,
ingediend, waar bjj geprotesteerd wordt tegen de door
Burg. en Weth. voorgestelde invoering van de
straatbelasting.
De uitslag van de gistoren gehouden herstem
ming voor een lid der Tweede Kamer in het district
Enkhuizen is als volgtUitgebracht 7022 stammen,
waarvan geldig 6941. De heer Kool (l) verkreeg
3881, de heer Raat (r.-fe.) 3060 stemmen. Gekozen
is dus de heer A. Kool.
In het station te Rozendaal (N.-B.)
is eergisteren eene bijeenkomst gehouden van het
dageljjksch bestuur der gemeente met de directie
der Staatsspoorwegen, tot bespreking van een nieuw
te bouwen station, waarvoortplannen en teekeningen
in bewerking zjjn. (H
Naar het Daghl. v. Z-H. meldt heeft de com
mandant van het regiment grenadiers en jagers eene
commissie benoemd, bestaande uit een hoofd- en 3
subalterne officieren, tot het instellen van een o n-
derzook naar de reden, waarom in den laatsten
tjjd de krachten van de stafmuziek van bet regi
ment zoo zeer verminderen. Sedert het optreden van
den nieuwen kapelmeester, den heer Bouwman, zijn
reeds vele stafmuzikanten op hun verzoek ontslagen
en thans heeft wederom een der beste solisten ver
zoek om ontslag ingediend.
G. J. S. uit Groenland had zga naam doen
plaatsen op de kiezerslijst, een inkomen opgevende,
waardoor hjj kiesbevoegdheid verkreeg. Hg
verdiende evenwel f 8 per maand minder en trachtte
dit verschil te verklaren door te zeggen, dat hg
zooveel verdiende door t 3 per maand te rekenen
voor onderricht door zgn patroon. Er bleek hiervan
echter niets waar te zgn en de onechte kiezer werd
voor do Rechtbank gedaagd. H. O. M. vorderde zgn
veroordeeling tot een maand gevangenisstraf.
Uit Delft meldt men ons, dat zich de geruchten
omtrent ongunstige vooruitzichten voor de be
stuursambtenaren in Indie boe langer
hoe meer schjjnen te bevestigen. Hiervan blijkt nu
weer uit een adres van een gepensioneerd hoofd
ingenieur bjj den waterstaat te 's-Gravenbage, die
aan den Raad mededeoling doet, na de storting van
het collegegeld ad f 200 voor den cursus 1897 —'98
ten behoeve van zgn zoon, berichten uit Indië te
hebben ontvangen, welke die ongunstige geruchten
aangaande de vooruitzichten alleszins bevestigen."
Genoemde heer beeft het zgn plicht geacht om zgn
zoon bjj de Polytechnische school te doen overgaan
en verzoekt nu teruggave van reeds betaald college
geld voor de Indische instelling. RN.)
Dr. K(operberg) te L(eenwarden) wekt de
vrouwen in Nederland in De Huisvrouw met warmte
op tot 't in het leven roepen eener adresbeweging
ter voorziening in do dringende behoefte aan ver
loskundige hulp in Indië. Door een mon-
sterpetitie aan H. M. de Koningin-Regentes meent
de sehrjjver dat veel nut zou kunnen worden ge
sticht maar het moet van de vrouwen uitgaan.
Het Handels-Advertentiebl. van Pretoria schijjft:
»Het feit dat dr. L e y d s een erf op Arcadia heeft
aangekocht, wettigt eenige verwachting dat bjj niet
voornemens is, spoedig naar Europa terug te keeren.
Hangende het vinden van een geschikt opvolger, die
daarbjj de keuze van den Volksraad verwerft, is 't
dan ook nog al onnuttig zich te verdiepen in de
persoonlijke wenschen van den staats-Bfcretaris, die
zelfs de eerste is om het eerst te doen wat de r°gee-
ringstaak het dringendste eiecht."
Bljjkens een telegram van den gouv -generaal
▼an Ned -Indië, van 24 dezer, wordt de gonverne-
ments-koffieoogst op Java voor dit jaar
thans geraamd op 471,000 pikols.
Rechtszaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van 26 October 1897 zgn veroor
deeld wegens:
Jachtdelict: A. C. D. te Kruiningen tot 2 maal
f 5 b. 8. 2 maal 4 d. h.
Vischdelict: F. v. H. en M. J. B., beiden te Goes,
ieder tot 2 maal f 1 b. s. 2 maal 1 d. b. met ver
beurdverklaring net met bevel tot uitlevering of te
betalen f 0,50 8. 1 d. h. voor elk hunner, en B. V.
P. en A. P. Czn., beiden te Ierseke, ieder tot 2
maal f 2 b. s. 2 maal 2 d. h. met verbeurdverkla
ring net met bevel tot uitlevering of te betalen f 1
s. 1 d. h. voor elk hunner; B. de S. te Wemeldinge
tot f 1 b. s. 1 d. h.A. de S. te Wemeldinge tot
f 2 b. s. 2 d. h.
Mosselen visschen zonder consentS. G. J.Bz. te
Philippine tot f 2 b. s. 2 d. h.
Overtreding plaatselijke verordening Wissenkerke
J. F. de C. te Goes tot f 5 b. s. 2 d. h.
Laten Popen van vee op eens anders met vruchten
bezetten grondA. C. M. te Camperland tot f 3 b.
s. 2 d. h.
Loopen over eens anders grond: E. J. en A. B.,
beiden te Goes, ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.A. v. d.
S. te Kruiningen tot f 3 b. s. 3 d. b.
PolitieovertredingW. E. D. S. te Koljjnsplaat tot
f l b. s. I d. h.
Onbeheerd laten staan van trekdieren op openbaren
wegD. v. d. W. te Koljjnsplaat tot f2 b. s. 2 d. h.
Rijden met honden zonder muilkorfM. de L. te
Goes tot f 1 b. s. 1 d. h.
Zitten op een hondenkar: J. K. te Vlissingen to.
f 1 b. s. 1 d. h.
Beroep van hardlooper uitoefenen zonder vergunning
H. H. woonplaats onbekend, tot f 2 b. 8. 1 d. h.