1897 N°. 113. Zaterdag 25 September. 84ste jaargang. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. FEUILLETON. In een luchtballon. De mitgave dezer (Courant geschiedt Maandag-, Woenidag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op ieestdagen. Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent. Behalve aan on« Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bjj de beeren Nijgh Van Ditmar te Botterdam en verder bg alle Boekverkooperi en Brievengaarder». Insendlnf wan advertentiën t6ow 9 uren ep den dag der uitgave. De prgs der gewone advertentiën iB van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets. Bö directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt do prjjs tlechtt tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend? dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. (■0ESCHE C01 ItVM. Gemeenteraad van Goes. Zitting van Donderdag 23 September 1897, 1 des avonds te 8 uren. Voorzitter de heer J. Ph. Wesselink, burgemees ter. Tegenwoordig alle leden. Na lezing der notulen van de beide laatBt gehou den vergaderingen deelt de voorzitter mede dat tot plaatsvervangend directeur der instellingen ▼oor Middelbaar onderwjjs voor den cursus 1897/98 ig aangewezen de heer J. Kiel dat voor rekening der gemeente in bet krankzin nigen gesticht »Coude water" te Rosmalen is opge nomen een krankzinnige, alhier woonplaats hebbende; dat in plaats van M. C. J. Moens, eervol ontsla gen, is benoemd tot agent van politie 2e klasse J. A. Dootjes, jachtopziener te Sas van Gent; dat hedenmorgen de aanbesteding van steenkolen en turf heeft plaats gehad en de levering van liuhr- kolen en turf gogund is aan K. Pik. Als ingekomen stukken worden ter tafel gebracht goedkeuring van het raadsbesluit tot het geven eener gratificatie aan bet onderwijzend personeel van school B van het zelfde collage, goedgekeurd bet le sup pletoir kohier vau den Hoofdeljjken omslag; Idem besluit tot vaststelling der begrooting van de schutterg voor 1898 gemeente en andere verslagen proces-verbaal van opname van boeken en kas bjj den gemeente-ontvanger op 20 September jl. de begrooting van het Gasthuisbestuur voor 1898 Een verzoek van G. M. Klemkerk om voortaan bet drnkwerk der gemeente aan te beBteden, wjjl hjj dit voordeeliger voor de gemeente acht en bjj als belastingbetalend borger bet billjjk oordeelt te mogen mededingen naar eene levering, waarmede nu zoovele jaren achtereen steeds dezelfde persoon begunstigd wordt. (Gerenvoiëard aan Burg. en wetb., die er verder bet advies der fiaanc. comm. op zullen inwinnen). Het verzoek van den heer R. Snel, om eervol ontslag als leeraar in het Hoogduit6ch aau de H. B. school, wegens vertrek naar elders, wordt aange houden tot bet advies van den inspecteur zal zjjn ingekomen. In de plaats van den beer znr. J. G. de Witt Hamer als lid van de commissie van toezicht op de inrichtingen van M. O. te Goes, wordt benoemd de beer J. J. Och t man. De beer C. C. Coomans was tweede aanbevolene. Daarna wordt aan den heer E. F. van Kalmthout, wegens vertrek uit de gemeente, op de meest eer volle wjjze ontslag verleend als lid van bet Bnrger- ljjk Armbestuur. Uit de aanbeveling daarvoor, be staande uit de beeren L. A. Knitel en M. A. Stieger, wordt eerstgenoemde benoemd. Wegens bet nemen van ontslag als lid van de openbare gezondheidscommissie door den beer mr. W. Dicke, wordt in diens plaats benoemd de eerst aanbevolene, de beer mr. J. de Witt Hamer. Als tweede aanbevolene kwam voor de heer mr. P. v. d. Meer Mohr. (Naar bet Franscb van Henri Lefebvui.) Op een avond bevond ik mjj in een van die ge zellige lamenkomsten, waar men praat en lacht zonder in eenig opzicht aan de wellevendbeidsvor- men te kort te doen, maar ook zonder door een dier vormen in de vrjje uiting zjjner gedachten ge stoord te worden. Het geBprek viel op antipathieën^ op dingen, waarvan iemand een natuurljjken en on- overwinneljjken afkeer beeft. Men nam tot voor beelden Hendrik III (koning van Frankrjjk, in 1589 door JacqueB Clement vermoord), die geen kat in zjjn kamer kon verdragenErasmus, die als bet ware de koorts kreeg door den reuk van visch; Bacon, een Engelsch geleerde, die in zwjjm viel bjj de nadering van een maan-eclipsBayle, een Fransch geleerde, die een zenuwtoeval kreeg als bjj water uit een kraan boorde loopenzelfs weeg men op den olifant, die siddert, als bjj een varken hoort knorren en op den leeuw, die schrikt als hjj een baan hoort kraaien. Eenige zenuwachtige jongedames, die zich nog sterk gevoelden door de zwakheden van groote mannen, bekenden echter ook haar eigen zwakheden en deden dat zelfs met eenigen trots. Het is zoo streelend zich te vergeljjken met groote geesten, meer nog om hunne onvolkomenbeden, dan om hunne Ingevolge art. 14 der wet van 25 Mei 1897 (St.bl. no. 156) vervalt de verordening tot heffing van opcenten op de Personeele belasting met 1 Jan. 1898. Dientengevolge hebben B. en W. een nieuwe verordening ontwerpen, waarvan bat eenig artikel luidt: >Met ingang van 1 Januari 1898 zullen ten behoeve van de gemeente Goes op de hoofdsom dar personeele belasting worden geheven opcenten tot een bedrag van ten hoogste van 50." De financiëele commissie kon zich met dat vooi stel vereenigen en wordt alzoo beslotenevenzoo wordt ook voorloopig goedgekeurd de verordening tot in vordering der opcenten. Daarna wordt op advies der finanoiëele commissie de rekening der gemeente over 1896 goedgekeurd en worden bjj voorraad de ontvangsten bepaald op102655,95 V2 de uitgaven op96226,67 en het goed slot op 6429,28 Voorts wordt op voorstel van burgemeester en wethoudeis en advies der financiëele commissie de rekening van bet Burg. Armbestuur over 1896 goed gekeurd en vastgesteld in ontvang op f 51092,3172 in ontvang op44349,45 en alzoo met een batig slot van 6742,8672 Ten einde de administratie over 1896 te kuDnen vereffenen verzoekt het bestuur van bet Gasthnis, machtiging tot af- en overschrijving op de begrooting tot een bedrag van f 770,251/2. Op voorstel van B. en W. en gunstig advies der fiuanciëele commissie wordt de machtiging verleend. De ontworpen kohieren van schoolgeld op de H. B. Bcbool en school E voor 1898 worden goedgekeurd respectievelijk tot een bedrag van f4810 en f1750. Bjj dit pant vroeg de heer Buijse bet woord. Hjj bracht bolde aan de wjjze, waarop de onder wijzeressen aan school E hare taak vervullen. Het komt hem echter voor, dat bet zwaartepunt van bet onderwjjs bier meer neerkomt op bet verwerven van goede vormen. De maatschappelijke kundigheden toch, die de meisjes op deze school aanleeren, gaan ▼oor de meesten van baar in bet verder leven ver loren, zoodat deze school eigenljjk meer eene luxe- scbool is Hier viel de Voorzitter den spreker in de rede met de opmerking, dat dhr. Bnjjse buiten de orde ging, door te spreken over de bestemming der school, terwjjl bet kohier der schoolgelden aan de orde was. De Voorzitter zeide hem toe, hem later bjj de be handeling van de begrooting daartoe gaarne de ge legenheid te zullen geven, maar dit niet te kunnen toelaten bjj dit punt. Dhr. De Jonge verlangde, dat de Voorzitter den heer Bujjse zou laten uitspreken. De Voorzitter antwoordde, dat dhr. Bnjjse zelf zou moeten erkennen, dat hjj over heel wat anders sprak dan over bet kohier der schoolgelden. Was een der aangeslagenen op bet kohier niet op de juiste plaats, dan kon daarover bjj dit punt bier gesproken worden en daarover alleen. Dhr. De Jonge voerde daartegen aan dat men de bedoeling van dbr. Bnjjse niet beoordeelen kon, wan neer men hem niet liet uitspreken. De Voorzitter antwoordde daarop, dat het niet mogeljjk zou zjjn eenige zaak tot een einde te bren- deugden en gaven des verstandsde hoogte, waarop zjj staan vernedert ons wel, maar hunne zwakheden en gebreken verheffen ons. ...>En U, mjjnheer," zeide een der dames tot een goedigen grgsaard, die zich tot hiertoe niet in bet gesprek had gemengd, >veikeert U ook in eenig geval, waarvan wjj spreken, zjjt U ook schatplichtig aan de menscheljjke natuur De oude, tot wien deze vragen werden gericht, was een geestig man, een aangenaam prater, maar die er zich soms liever afmaakte met een puntig, soms scherp gezegde dan met een ernstig woord. Daarom verwonderde bet ons van hem het volgende antwoord te booren »Ja, dames, ik kan geen luchtballon zien opstij gen," en aangespoord door die verwondering, ver volgde hjj»En daar heb ik wel reden voor, want >Ha, een vertelsel", riepen zjj als uit óen mond en Bchaarden zich om den grjjiaard, die zjjn verhaal voortzette. >Het is bijna zestig jaar geleden," zeide bjj, »dat ik te Parjjs in de rechten studeeide. Ik be studeerde evenwel meer de straten dan de wets artikelen en ik zocht slechts uitspanningen van aller lei aard. Eens werd mjjn aandacht gatrokken door ten enorm aanplakbiljet, waarop deze woorden stonden: Aanstaanden Zondag zal Monsieur Firley, Engelsch luchtreiziger, opstjjgen op bet Champ de Mars. Hun, die wanscben de reis mede te maken, wordt verzocht zich te adresseeren Rueno. Deze bekendmaking trof mjj. Een uitstapje in de lacht was voor mjj iets geheel nieuws in dien tjjd, gen, wanneer men zulke afwjjkingen van de orde toeliet, doch hjj wilde het oordeel daarover aan de vergadering onderwerpen. De beer Buvjee refereerde zich aan hetgeen de Voorzitter hem beloofd beeft en verklaarde bjj de Begrooting op de zaak te zullen terugkomen. De Voorzitter gaf hem in overweging een afzon derlijke motie in te dienende zaak kon dan als een bepaald punt behandeld worden. De vergadering ging daarna over in eene met gesloten deuren. Na heropening der vergadering werd op voorstel van B. en W. en advies der fin. commissie besloten: lo. tot goedkeuring van de aanvragen om terug gaaf en kwijtschelding van den H. O., met uitzon dering van de aanvrage van mej. A. 0. Ramondt, omdat de verordening de inwilliging van baar ver zoek, gegrond op het nemen van ontslag uit hare betrekking wegens huweljjk, niet toelaat 2o. tot goedkeuring van de aanvragen tot kwijt schelding van het schoolgeld voor onderwijs aan de H. B. S., met uitzondering van de aanvrage van den beer J. Peman Kukebeeke te Krabbendjjke, om dat nader zal moeten blijken over welke kwartalen de leerling de school niet bezocht wegens ziekte 3o. tot goedkeuring van de aanvrage om kwijt schelding van schoolgeld voor onderwjjs aan school E van den heer H. Bierenbroodspot 4o. tot goedkeuring van de aanvragen tot af- en overschrijving van belasting op de honden. Ten slotte werd gelezen de circulaire van Ged. Staten van 18 Sept. jl. bevattende nitnoodiging om den raad te booren, omtrent de verbooging der jaar wedden van den burgemeester en den secretaris in verband met de rjjksaitkeering, toegekend ten bedrage van een vierde van de som der jaarwedden. Besloten werd goedkeurend te adviseeren op bet voorstel van Gedep. Staten, om de f 600, welke het Rjjk voor dit doel uitkeert, te bestemmen tot ver hooging van de jaarwedden van beide titnlsrissen, ieder met f 300 en deze das te bepalen op f 1500 voor elk hunner. Daarna werd de vergadering gesloten. GOES, 24 September 1897. In de gisteravond gehouden zitting van de Eerste Kamer is het adres van antwoord op de Troonrede goedgekeurd. Het nieuwe lid voor Zeeland, de beer Van Asch van Wijckmeende daarbjj reeds dadelijk van leer te moeten trekken tegen den in de Troonrede ge noemden leerplicht. Het komt wel eens meer voor, dat nieuwe leden van eenig openbaar lichaam, militant als sommigen zjjn, geen oogenblik meenen te kunnen wachten om zich te doen booren, zelfs al moet bun daarbjj de vermaning treffen, dat zjj buiten de orde zijn. Dit nu was niet bet geval met dhr. Van Aech van Wjjck. Leerplicht komt op bet programma der regeering voor. Toch scheen bjj van het noemen van dat woord reeds zoo ontroerd, dat hjj al dadeljjk kwam aan dragen met de groote woorden alsvaccinedwang, schooldwang, heropening van den schoolstrijd enz. De Minister Pierson beantwoordde hem ad rem met de vraag of zjj, die thans bnn kinderen van de school houden om ze te laten bedelen of arbeiden en dit toen de opstjjging van een luchtballon veel zeld zamer was dan tegenwoordig. Men kende toen die groote bollen niet, die 10 20 personen met zich in de lacht voeren. Ik was jong en ondernemend mjjne overdenkingen duurden dus slechts kort Een kwartier later vroeg ik mjjnheer Firley te spreken in zjjn hotel. Men geleidde mjj in een ka mer, waarin ik mjj terstond in tegenwoordigheid bevond van een groot, droog en dof man, in zjjn hemdsmouwen en bezig met verscheidene tindjes touw aan elkaar te knoopen. Mjjnheer", vroeg ik hem, >wilt ge mjj mede n«men op uw luchtreis?" Zonder mjj den tjjd te laten nog meer te zeggen of te vragen, nam hjj mjj bjj de schouders, deed me op de hielen draaien, lichtte mg op en zette mjj zonder eenige plichtplegingen op de schaal van een zeer groote balans, die in een donkeren boek van zjjn kamer aan den zolder hing. Ik stond verbaasd en wist natuurljjk aan van kei jjk niet, wat hjj met mjj van plan was. Hjj zette eenige gewichten op de andere schaal en ik voelde mjj langzaam in de hoogte stjjgen. Firley sprak toen tot mjj»Het is gelukkig, dat gjj mager zjjt Vjjftien personen zjjn dezen morgen al bjj mjj geweest. Zjj waren allen te zwaar voor mjjn ballon, die maar klein is. Gjj, mjjnheer, gjj bevalt mjj. Das tot Zondag." Daarop gaf hjj mjj da hand en beduidde mjj dat ik vertrekken kon. Als ik tien jaar ouder was geweest, bad ik er waarschjjnljjk ernstig over nagedacht of ik zulk een gevaarljjke luchtreis met een dergeljjken zonderling zou ondernemen. Maar ik was nauweljjks meerder jarig, stelde alle vrees ter zjjde en zocht de ver is bet overgroote deel dit doen wegens gemoeds bezwaren, hetzjj tegen de vaccineering, hetzjj tegen het openbaar onderwjjs. Als ment ten plattelande kinderen den gebeelen dag achter de koeien ziet loopen, moet men dan denken aan gemoedsbezwaren tegen de openb. school of de vaccine De Minister kan bet niet gelooven. Men spreekt van gemoeds bezwaren, maar men moet ook letten op het bezwaard gemoed van dat overgroot deel des vo'ks, dat zulke toestanden geduld moeten worden, dat kinderen schandeljjk worden verwaarloosd. De Minister noemde het ontbreken van leerplicht een smet op onze wet geving. Het i6 eene waarheid, dat een groot deel van het Nederlandfche volk het betreurt, dat zoovele kin deren thans van onderwjjs verstoken zgn en op de straat rondloopen on bet Ministerie zal zgnerzgds doen al w*t mogelijk is om dien smaaddie op onze wetgeving rust, weg te nemen. De Minister ver klaarde namens de regeering, dat bet geenszins de bedoeling is den schoolstrgd te heropenen of de pacificatie te niet te doen. Dat zgn goede woorden en als de anti-revolutio nairen de quae8tie eens uit dat oogpunt wild-n be- kjjken, dan zouden zjj moeten erkennen, dat leer plicht slechfs een eisch van menschelijkbeid is en dat, als men dit beseft, moet medegewerkt worden om de bezwaren er tegen uit den weg te ruimeD, in plaats van struikelblokken op te werpen. Woensdagnamiddag werd door de brigaden rjjksveldwacht te Cortgene, Goes, Heinkenszand, Oost burg, Vlissingen eu Middelburg aan den Nieuw- landschen djjk te Middelburg, onder leiding vau den kapitein Opstelten, prjjsgeschoten. Dertien prjjzen waren beschikbaar gesteld bene vens een poedelprjjs. Zjj vielen ten deel aan de na te noemen rijksveldwachtersJ. A. Duininck te Aardenburg een zilveren horloge, P. Timmer te Ier- seke een wekker, M. J. Verhoek te Goes een sui kerpot (kristal) met zilveren voet, A. Vermast te Rilland-Bath een kist sigaren, C. v. d. Maat te Elle- woutsdgk een zilveren zoutstel, J. B. de Wispelaere te Heinkenszand een spiegel, A. Pover te Heinkers- zand een meerschuimen tabakspijp, J. Bakker te Krabbendjjke een tabakspot, P. Butejjn te Wemel- dinge een portemonnaie, J. Beeks te Borsele een kistje sigaren, M. J. Lievenae te Domburg een si garenkoker, F. Boone te Retrancbement een meer schuimen sigarenpjjp, A. A. v. d. Broecke te Arne- muiden een asebbakje van cuivre poli. De prjjzen werden uitgereikt door den inspecteur der rijksvoldwacht in het 5e district, den heer K. J. W. van Geuns. {M. Ct) De heer I. A. E m a u a e 1surnumerair bg de postergen te Amsterdam, is als zoodanig ver plaatst naar Zieriksee. (Vliss. Ct.) Op de tentoonstelling van zaai granen, gisteren gehouden te Zieriksee, zjjn o. a. bekroondvoor Molds roode tarwe, met den 2en prjjs, Van den Bosch Co.; voor Chidham tarwe, dezelfden, ook met den 2en prjjsvoor rogge, met den len prjjs, Labrjjn Pilaarmet don 3en prjju, Van den Bosch Co.voor wintergerst, met den 3en prjjs, Labrjjn Pilaar, allen te Goes. klaring van die zonderlinge handel wjjze in de ge dachte Het is een Engelschman. Den volgenden Zondag, te 2 uur precies, was ik op de afgesproken plaats. Een kleine ballen, dien ik in mijne onwetendheid nog groot genoeg vond, zweefde boven eene groote massa menschen, die daar reeds uren gewacht hadden op de dingen, die komen zouden. Het weer was prachtig, de zonnestral n, die den bol zoo luisterrjjk beschenen, deden dezen op een vuurbol geljjken. Nadat alle voorbereidende maatregelen waren genomen, stegen wjj in het bootje en Firley gaf het bevelAlles los I" Een hoerah 1 uit duizend monden weergalmde door de lucht en wjj stegen statig omhoog. Nooit ben ik schooner van oenige plaats ter wereld vertrokken. Welk een schouwspel 1 Welk een ver rukking 1 Wat is de aarde schoon, gezien van uit de hoogte. Wanneer wjj te land reizen vertoonen de bosschen, de rivieren, de bergen, de dalen zich achtereen rol gen s aan onze bewondering, naarmate wjj verder reizen. Van het pont, waar ik mg toen bevond, zag ik alles met éen enkelen oogopslag. Ik zag Parjjs met zjjn witte huizen, zgn roode daken, zgn torens, zgn koepels en zjjn stroom, die als een breed lint, een beeldhouwwerk in twerëa scheidde; ik zag de duizenden kleuren, gevormd door een zee van zonnelicht, waarin die groote stad zich baadde. Daar de ballon naar bet noorden dreef zag ik Saint-Denis met zgn paleis en al de schoonheden vau de ongekunstelde natuurhet groen der weiden, het geel van den oogst, de oneindige klenrschakee- ringen van de bladeren der wouden.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1897 | | pagina 1