1897 N°. 110.
Zaterdag 18 September.
8 B" jaargang'
De uitgave dezer (Courant geschiedt Maandag», Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjj» per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bg de heeren Nijgh Va.n Ditmi» te Rotterdam ex verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regelE 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pet regeL
Insendlng van advertentiHn v4osr 9 uren on den dag der uitgave,
G0ESCHE
COURANT.
Gemeentelasten.
li.
Uit ons oeiste artikel orer dit onderwerp is ge
bleken, d?»t wij het beginsel voorstaan oin, wanneer
de Hoofd. Omslag niet meer progressief, maar slechts
evenredig mag worden toegepast, deze belasting te
verminderen door andore heffingen te verhlogen
of nieuwe in 't leven te ropp^n.
Allereerst, komen o. i. daarvoor in aanmerking de
opcenten op het personeel. Reeds bij de begrooting
voor 1898 wordt deze weg ingeslagen. Nu in deze
belasting eene matige progressie is toegepast, kan
zjj ook door de opcenten uitnemend dienst doen om
de belasting naar de draagkracht ook voor onze ge
meente toe te passen. Aanvankelijk wordt voorge
steld de opcenten op hoogstens 50 te b°palen. Dit
hondt verband met de bepaling der wetdat, wan
neer het aantal opcenten 50 niet overtreft, zjj op
alle aanslagen in de eenvoudige evenredigheid tot
de hoofdsom wordt geheven. Tot 50 opcenten zit de
progressie dus in de hoofdsom zelf Boven 50 begint
een progressie ook der opcenten, in verband met de
belastbare huurwaarde der percelen. Hierin kunnen
de gemeenten een krachtig hulpmiddel vinden om,
door het aantal dezer opcenten te verhoogen, den
Hoofi. omslag of ook andere belastingen te ver
minderen. Indien b.v. het aantal opcenten werd
bepaald op 70, dan zou voor wie de belastbare
huurwaarde {te Qoes) niet meer dan f 100 bedraagt,
hst aantal toch tot 50 beperkt bljjven, maar men
zou dan (om eenige cjjters te noemen) kunnen heffm
bg eene huurwaarde van
f 101 tot f 150 b.v. 52 opcenten.
>151 200 >54
>201 250 >57
>251 300 >60
>301 350 >63
>351 400 >66
>401 500 on hooger >70
Hooger progressie bg boogere belastbare huur
waarde is voor Goes niet mogelyk, omdat het hoogste
cjjter dor opcenten, krachtens art. 247 der Gemeen
tewet, verband houdt met vijfmaal de som van de
belastbare huurwaarde, waarbjj de progressie be
ginnen mag, en die voor Goes f 100 bedraagt. Men
is echter niet aan 70 opcenten gebonden en de op
klimming der opcenton tusschen f 101 en f 500 huur
waarde kan dus gewgz'gl worden iu verband met
het hcojpte aantal, dat men h^ft. Voor den aanslag
van hm, die niet naar den grondslag huurwaard»
in de personeele belasting zjja aangeslagen, wordt
volgons de wet het volle (hoogste) getal opcenten
Natuurlgk geren wjj bovenstaande en onder vol
gende cijfers niet bg wijze van bepaald voorstel,
maar slechts als proeve van de wjjze, waarop de
zaak te regelen zou zjjn. Ook kunnen wjj de op
brengst ervan niet ramen Immers alles hangt in
dezen af van het aaötal perceelen, welke in de ver
schillende categorifëi ran de belastbare hu ïrwaarde
zonden vallen. Maar de gemeentebesturen kunnen
die ramingen natuurljjk wel maken, als zg de ko
hieren nagaan.
0 0
Zjjn wij in het algemeen voorstanders van laag
c h o o 1 g e 1 d en in h9t bjjzonder bg ean progres-
s ven Hoofd omslag, als de progressie verdwjjnt
z >u Ion wg tegen eene verhooging tot b.v. f 1 per
«m id v»u het schoolgeld op school A niet langer
bezwaar hebben. Vooralsnog is het ons uit de be
woordingen der wet niet duid fljjk of een ver
schillend schoolgeld voor hetzelfde onderwgs
mag geheven wordenmaar, zoo niet, dan zal het
raadzaam zijn dat schoolgeld niet hooger dan op
f 1 te stellen, aangezien er anders wellicht verschei
dene leerlingen in de term in zouden vallen om naar
school B verplaatst te worden, wat niet zou kunnen
zonder uitbreiding van het schoolgebouw en zonder
paralelkla889n, want alle lokale i van school B zjjn
vol. Het behoeft geen betoog, dat een en ander veel
meer kosten na zich sleepen zou dan de gemeente
aan schoolgeld zou winnen.
Een derde post, waarop eenige verhooging moge-
ljjk is, zgn de begrafenisrechten. Vooral
voor de eerste klasse en de eigen graven wordt in
deze gemeente weinig betaald. Evenwel zou de op
brengst niet belangrjjk hooger worden om de een
voudige reden, dat het aantal ljjken, dat jaarljjks
in de eerste klasse begraven wordt, niet bjjster
groot is. Eene verhooging van deze rechten zou dus
als middel van inkomst vau oenig belang weinig
dienst kunnen doen.
0 0
0
Als nieuwe belastingen zouden in aanmerking
kunnen komen
eene rioolbelasting en een
straatgeld.
De naam rioolbelasting is misschien tm minder
juiste voor wat onder die belasting verstaan wordt.
Zij is eene bjjdrage voor do hulp, die de gemeente
aun de ingezetenen verleent door wegvoering van
vuilnis enz., en ongetwgfeld '.s er vooral thans veöl
voor te zoggen om haar in Goes in te voeren.
Was vroeger de inzameling van vuil en mest-
epeciën voor de gemeente eene bron van voordeel,
zij is thans geworden een tak van dianst, welke de
gemeente wjj wat geld kost. Stelt men zich dns
op het standpunt, dat de gemeente den ingezetenen
een dienst bewjjBt door bg hen te komen weg
halen alles wat men uit een oogpunt van rein
heid en gezondheid gaarne verwjjderd ziet, dan is
het niet ongerjjmd daarvoor eene kleine vergoeding
te heffm. En als men bedenkt welk een last het
zgn zou, wanneer men voor die verwjjderiDg zelf
moest zorg dragen, dan zal ieder gaarne hiervoor
zgn offer brengen.
Of zulk eene bijdrage van de eigenaars dan wel
van de bewoners der perceelen zou moeten geheven
worden, vereischt nadere overweging. Aanvankeljjk
komt het onB het verstandigst voor, haar van de
bewoners te vorderen en haar te regelen naar de
belastbare huurwaarde. En als men dan, ten einde
de minstgegoeden ook in dezen vrjj te stellen, per
ceelen van riet hooger dan f 50 huurwaarde, even
als bg de personeele belasting, buiteu de heffing liet
en een recht vorderde van b.v. f 1 per jaar bjj f51
huurwaarde, geleideljjk opklimmende tot b.v. f8 per
jaar bg eene hnurwaarde van f 500, dan zou dit eene
weinig drukkende belasting zgn, die een aardig cijfer
in de gemeentekas bracht, en die waarscbjjnljjk com-
penseeren zon de uitgaven, die de gemeente thans
voor den reinigingsdienst te haren laste heeft.
Als eene tweede nieuwe belasting noemden wjj
een straatgeld
Behoorde dit vroeger tot de retributiën, die volgens
art. 238 der gemeentewet voor plaatselijke belas
tingen worden gehouden en waarvan bet bepalen
van het bedrag gebonden was aan het belemmerend
voorschrift van art. 254 derzelfde wet, bij de wjj-
ziging van deze is het straatgeld bepaaldelijk onder
de bgzondere belastingen gebracht, die de gemeenten
kunnen heffm.
Ia art. 240 wordt thaDS gesproken van eene be
lasting wegens gebouwde eigendommen, die zelve
of wier aanhoorigheden aan de openbare straten of
wegen der gemeente belenden." De inrichting der be
lasting moet berusten op grondslagen, volgens welke
van de belastingschuldigen in billgke evenredigheid
eene bjjdrage wordt gevorderd in de kosten, ten
laste der g 'meente komende voor aanleg en onder
houd der straten, voor verlichting, en voor afvoer
van water en vuil van de in de belasting vallende
eigendommen.
In deze omschrijving ligt bereids het rechtvaardige
eener dergelijke belasting opgesloten. Straten toch
worden mede gemaakt in het belang van de eigenaren
van gebouwen en het is een erkend feit, dat de ge
meenten thans in den vorm van opcenten op de ge
bouwde eigendommen te weinig genieten.
Voor de heffing zonden als grondslagen kunnen
worden aangenomen de langs den weg gemeten gevel
breedte en de kadastrale huurwaarde. Hierbjj zou
geene vrijstelling vau perceelen beneden zekere huur
waarde kunnen volgen en dit zon ook niet noodig
zgn, omdat de belasting van de eigenaars moet worden
gevorderd. Maar, wanneer men bjj de laagBte huur
waarde aanving met eene heffing b. v. van f 0,25
per meter, geleideljjk met de bunrwaarde klimmende
tot b. v. f 2 per meter, dan zou eene niet zware
belasting geheven worden van personen, die door
het bnzit van de perceelen een zekeren welstand bljj-
ken te bezitten, en welke belasting toch ook weder
eene welkome inkomst voor de gemeente kon zgn.
e
0
In korte trekken hebben wjj hierboven aangegeven
in welken geest de gemeentebelastingen óf gewjjzigd
óf aangevuld zouden kunnen worden, opdat men niet
genoodzaakt zou zgn meerdere soodige uitgaven door
verhooging van den Hoofd, omslag te dekken, ja
zelfs om dezen te kunnen verminderenwanneer de
progressie daaruit zal verdwenen zjjn. Tot die vermin
dering zou ook kunnen bgdragen wanneer beBloten
werd voortaan de eventuëele overwinsten der Gasfa
briek voorden gemeentedienst te bestemmen. Tot dus
verre zjju die overwinsten besteed tot verbetering of
uitbreiding der fabriek of van het bedrjjf en daarvoor
was zeker alleszins aanleiding. Maar het komt ons
voor, dat het tegenwoordig geslacht in dezen genoeg
heeft gedaan en dat niet alle voordeden ook van
deze gemeente-inrichting door het toekomstig geslacht
behoeven genoten te worden. Men ver6ta ons wel
wjj willen den gasprjjs niet hoog houden om er een
bepaalde bron van inkomst voor de gemeente uit
te halen; wg willen, dat, als tot nutoe, de begroo
ting voor de gasfabriek en daarmede de gasprgs niet
hooger opgevoerd worde dan voor een richtige ex
ploitatie, waarbg geen winst bedoeld wordt, noodig
is. Maar het is gebleken, dat desniettemin de ex
ploitatie, door toenemend debiet en door eenige andere
gunstige omstandigheden, nu reeds eenige jaren achter-
oen een niet onaanzienlgk batig saldo oplevert. Wel
is waar is dit dan uitsluitend door de gasverbrui-
kers opgebracht, maar wanneer die opbrengst aan
den aigem. dienst ten goede komt, genieten ook de
gas verbruikers daaraan hun deel in mindere belas
ting, en de kosten van eventueels verdere verbete
ringen of uitbreiding der fabriek zouden zeer recht
matig door eene leening ten hare behoeve kunnen
bestreden worden.
Hoe dit zg wjj geven onze denkbeelden niet
als bepaalde voorstellen, maar eenvondig ter over
weging aan de publieke opinie, nu wg voor het feit
staan, dat alle belastingverordeningen binnen een
paar jaren herzien moeten worden en een even
redige Hoofdei. Omslag geheven, waarvan bet per
centage, geljjk wjj in ons no. 125 van 1896 aan
toonden, vrjj hoog zal zgn en die het meest den
middelstand drukken zal.
Verplaatsing van dien druk is ons doel.
Dit kan geschioden waaneer door verhooging
van enkele rechten of door het heffen van eene
riool-belasting of straatgeld inkomsten verkregen
worden, die bet bedrag, als Hoofdei. Omslag noodig,
aanmerkeljjk doen dalen.
Mocht iemand zich geroepen gevoelen om zjjne
gedachten over een en ander mede te deelen, wg
staan hem gaarne in ons blad ruimte toe.
En zeker is het voor hen, die geroepen zgn de
herziening van da belastingverordeningen ter hand
te nemen, niet van belang ontbloot, de publieke
opinie te leeren kennen.
GOES, 17 September 1897.
Een plan. Men zegt gewoonljjk, als het
den boer goed gaat, vaart iedereen daarbij wel. De
protectionisfen willen daarom den boerenstand door
beschermende rechten bevoordeelen. Hiertegen pro
testeert de Schager Ct. Men moet de welvaart van
den boerenstand, oordeelt zg, niet willen bevorderen
ten koste van de andere deelen der maatschappij en
hierop zou het bjj beschermende rechten toch neer
komen. Als een boer meer koopen kan komt bet
de nijverheid ten goede, dcch als de njjverheid de
winst moet afstaan om den boer in de gelegenheid
te stellen te koopen, komt men niet verder.
De Scliager Ct. wil de boeren en iedereen op
andere wjjze helpen.
Wjj moeten niet den invoer van ons land be
lemmeren scbrgft bet blad maar den uit
voer naar andere landen bevorderen.
Wel zeggen de beschermers, dat gaat immers niet
andere landen sluiten hunne grenzen voor ons. Toch
niet. Wsl hier en daar, maar lang niet overal. En
om nieuwe markten te zoeken is inspanning noodig,
maar is die te veel gevergd in het land der we
reldontdekkers, die vroeger op alle zeeëa en in alle
werelddeelen de eersten en de besten waren
Het kost meer moeite dan bescherming, maar het
geeft ook betere vruchten. Alleen, behalve onder
nemingsgeest is er ook goede trouw en goed in
zicht bjj noodig en het spjjt ons dit van onze
landgenooten te moeten zeggen, daaraan hapert
het maar al te veel. De uitvoer van groenten en
aardappelen uit het Westland is grootendeels te
niet gegaan door bedrog in de waar. Thans wordt
aan onzen veehandel veel kwaad gedaan door be
smettelijke veeziekten, doch, als nu de Kegeering
pogingen aanwendt om die te weren, dan tracht
men hare maatregelen te ontduiken, en wie een
ziek beest over de grenzen weet te smokkelen, denkt
zich zei ven al e<n heelen kerel.
Onze zuivelhandel is verloopen, eensdeels omdat
wg ons door andere landen hebben laten overvleuge
len in de toepassing van nieuwere en betere werk
tuigen, die wetenschap en ervaring aan de hand
deden, anderdeels door ook al te veel te willen ver
dienen, en dus bjjv. margarine onder de boter te
mengen. Dat men op dit gebied door schade wjjs
geworden is, bljjkt nog niet, want nu komt weer
de klacht uit Engeland, dat het varkensvleeBch en
het spek te week en te olieachtig zjjn, wat toege
schreven moet worden aan het voeren van maïs in
plaats van beter koren. Alweer du9 dreigt de zucht
om te veel te verdienen, schade toe te brengen aan
een der weinige takken van bet landbouwbedrijf,
die nog voordeel gaf en in zekere mate bloeide,
een kwaad, dat te meer te betreuren is, omdat de
varken8fokkerjj ook onder het bereik was van den
kleinen man.
In Zuid-Afrika wil men ons vee wel hebben, maar
om het er heen te zenden, moeten wjj gebruik
maken van stoomschepen, die Engeland aandoen, en
Engeland wil ons vee niet toelaten, omdat er mond
en klauwzeer onder heerschfc. Waarom wordt nu
niet eens een poging aangewend, om een lading vee
rechtstreeks van uit een Nederlandsche haven naar Zuid-
Al rika te zenden
Dit kan een eenvoudige boer of veehouder niet
doen. Maar kannen voor zoodanig plan niet eenige
beschermers van den landbouw, eenige ondernemende
reeder8, eenige flinke veehouders zich vereenigen
Voor zulk een plan kon de regeering haar mede
werking verleenen en daarmee aan den landbouw
eene bescherming verleenen, die de oude geestkracht
doet herleven in plaats van haar nog verder uit te
dooven
Doch om hierbjj te slagen, moeten wjj ons niet
langer het verwjjt der EngeRchen waard maken
In matters of commerce the fault of the Dutch,
Is giving too little and asking too much.
Ed in de tweede plaats moeten wjj bedenken,
dat, om in den vreemde het vertrouwen te winnen
en, het eenmaal gewonnen hebbende, te behouden,
het beste niet goed genoeg is, en dat al wat niet
aan hooge eischen beantwoorden kan, van zelf is
uitgesloten
Zoo men dien weg bewandelt, dan bevordert men
der boeren welvaart op een wjjze, die het algemeen
welzjjn ten goede komt.
In zaken van handel begaan de Hollanders
de tout ran te weinig te geven en te veel te vragen.
De minister van financiën heeft aan de Tweede
Kamer medegedeeld dat, ingevolge machtiging van
de Koningin-Weduwe, Regentes, door hem wordt
ingetrokken o. a. het aanhangige wetsontwerp tot
heffing eener rjjwielbelasting.
Uit dit bericht volgt echter nog geenszinB dat de
tegenwoordige minister van financiën heeft afgezien
van het heffen dier belasting.
Nog altjjd toch staat in de nieuwe wet op de
personeele belasting onder de grondslagen, naar welke
deze geheven wordt, als 6o. genoemd>rjjwielen."
En art. 31 dier wet schrgit voor: >De belasting
naar den zesden grondslag wordt nader bij de wet
geregeld."
De minister van financiën is dus gehouden, in
plaats van het ingetrokken ontwerp, een ander voor
stel voor te dragen. Uitstel staat dus hier nog niet
galjjk met afstel. Tenzij de minister Pierson mocht
voorstellen uit de wet op de personeele belasting
den zesden grondslag en dan ook art. 31 te schrappen.
De inhuldigingsfeesten. Dcor de cen
trale commissie voor de feestviering te Amsterdam
is een plan ontworpen, dat de goedkeuring van
Hare Majesteiten heeft verworven. Daarvan werd in
een vergadering van de feestcommissie mededeeling
gedaan. Het N. v. d. D. deelt de volgende, de voor
naamste, pnnten van bet programma mede:
De feesten zullen drie dagen duren.
Er zal een ©erewacht te paard zijn, gedeeltelijk
gevormd uit ingezetenen van Amsterdam, gedoelteljjk
uit niet-ingezetenen. Reeds hebben zich 70 deelne
mers aangemeld.
Verder eene eerewacht te voet, gevormd uit leden
van het keurvendel Prins Maurits".
De intocht zal geschieden van een der beide sta
tions, langs een omweg naar het Paleis.
Aangeboden zullen worden een feest-album, een
prachtwerk (herinneringswerk) en een feestgids.
Het voornemen bestaat een herinneringsgedenk-
penning (plaque) te doen vervaardigen, waarvoor
een prjjsvraag wordt uitgeschreven.
Eveneens is het plan ontworpen voor eene ver
tegenwoordiging van verschillende gemeenten door
versierde schepen, bemand met schepelingen in na
tionale kleederdrachten.
De eigenljjke feestviering van eiken dag is
aldus geregeld
's Morgens bazuingeschal van alle kerktoren
transen.
E e r 81 e dag.
I. Aubade van den Ned. Zangersbond, morgens
vroeg.
II. Vermoedelijke inhuldiging op den eersten dasr.
Bg deze gelegenheid wordt eene cantate van N.
Beets in de Nieuwe kerk uitgevoerd. De componist
is nog niet aangewezen.
III. Namiddag groote rgtocht.
IV. Algemeene illuminatie.
V. Aan de kinderen der lagere scholen le kl.
en daarmede gelijkstaande particuliere scholen wordt
een feestuitdeeling gedaan.
I VI. Opening van een der drie tentoonstellingen
a. voorwerpen met het Oranjehuis in verband staande
I b. nationale klederdrachten c. Rem brandt-ten loon -
8tel ling.
Tweede dag.
VII. Historisch allegorische optocht vanwege de
werklieden-vereenigingen.
VIIL Volksfeesten op het Museumterrein.
