1897 N°. 103. Donderdag 2 September. 84sle jaargang. Do uitgave dezer (Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke Bommen 5 cent; met bijblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad aangenomen bjj de heeren Nijgh Vin Ditma» te Botterdam en varder bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders. De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets. Bjj directe opgaaf 7an driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent pet regel. finsenitng van advertentl?n véov uren den das der uitgave. liOliSllll C0UR4NT. Bjj Koninkl. besluit is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen leeuw o. a. dr. A. P. Fokker, hoogleeraar aan de rijksuniver siteit te Groningenen is verleend de eere-me- daille der orde van Oranje-Nassau in brons o. a. aau M. Kok, telegrambesteller te Goe8. Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben aan den op 28 Aug. jl. benoem den provincialen veearts der 3de klasse G. Ver we jj, tot (jstand plaats de ge meente Cortgene en tot dienstkring het eiland Noord- Beveland aangewezen. Benoemd tot djjkgraaf van den Jacobpolder J. W. van Nieuwenhuyze; tot gezworen van het waterschap Groot en Klein Baarzande E. V. de M i 11 ian o. Benoemd tot surnumerair bij de Staatsspoor wegen, met ingang van 1 September a. s., bjj den dienst der exploitatie A. P. A. van D e i n 8 e, aan het station Kruiningen. HoJiJiinplaat. Bij het onlangs te Delft gehouden eindexamen van den artillerie-cursus ter verkrijging van den rang van 2en luitenant der artillerie slaagde met no. 1 de volontair-sergeant de heer D. A. W. v. d. Moer, geboren alhier. Het voorloopig comité bestaat nit de heeren S. C. J. Heerma van Vobs, Leur, voorzitter; J. P. van Rossurr, Ondenbosch; J. Verhoeff, Werkendam; H. Vrins, Brc-de; Job. C. Veenhuyzen, Roosendaal, secretaris. NR. Ct.) De heer J. J. van Kerkwgk, lid van de Tweede Kamer, die dezer dagen van een boitenland- Eche reis in den Haag is teruggekeerd, werd Maandag, van zijn ochtendwandeling naar huis teruggaande, in de nabjjheid van het Hotel Paulez in het Korte Voorhout, door een toeval getroffen, waardoor bjj het bewustzjjn verloor. Een heer, die dit bemerkte, bracht den heer Van Kerkwjjk naar zjjn daar dichtbjj gelegen woning in het LaDge Voorhout, vanwaar dadeljjk geneeskundige hulp werd gehaald. Naar wjj vernemen, heeft dit incident gelukkig tot dusver geen ernstige gevolgen gehad, maar is den heer v. K. rust aanbevolen. (Z).) Wat graanrechten beteekenen, men ziet het op het oogenblik in Frankrjjk. Dé,ar bestaan graanrechten, maar nu er door minder gunstigen oogst in het land zelf duurte dreigt, nu ontstaat er eene levendige beweging om de graanprjjzen afge schaft te krijgen, en is er zelfs sprake van om van de gezamenlijke gemeentebesturen eene demonstra tie met dat doel te doen uitgaan. Admissie-examens Midd. onderwijs Evenals ieder jaar om dezen tjjd gaan ook thans weder stemmen op over de plaag der examens in ons land. En ook nu weder zijn het de admissie- examens voor da Hoogere Burgerschool, die be- i sproken en door sommigen veroordeeld worden. De j schrijver van de hoogst belangrijke rubriek »Van dag tot dag" in het Handelsblad zegt, dat onze schoolgaande kindereu iu dat opzicht behandeld werden »alsof ze jonge Chineezen zjjo," en bjj acht die nietszeggende examens eene »marteling" voor jeugdigen van jaren. Met het oog daarop deelde hij dezer dagen het gevoelen mede van »een zeer bekwaam docent van het Middel b. onder wijs," die de admissie-examens wil afschaffen en die het denkbeeld ontwikkelt de leeraren der H. B. S. in de gelegenheid te stellen om vooraf reeds op de lagere s hool met hunne aan- staaade leerlingen kennis te maken. Hp vraagt >Is het geheel onmogelijk, dat er samenwerking en overleg kome tusschen lager onderwijs aan de eene en middelbaar en gymnasiaal onderwjjs aan de andere zijde Is het onmogeljik, om de toekomstige leeraren van de tegenwoordige leerlingen dpr lagere school uit te noodigen, nn en dan de gewone lessen der L. S. bij te wonen, en inzage te nemen van de rapporten der leerlingen En als ook dat niet kan, is het dan n et mogeljjk nu en dan lessen te geven aan de leerlingen der lagere school, buiten de gewone school urenlessen, die bjjgewoond worden door de leeraren, opdat zjj hun aanstaande leerlingen zullen leeren kennen 1 De leerlingen der L. S., die tot de Q. B. S. ot het gymnasium in een volgend jaar wenschen toegelaten te worden, moeten dit jaar aan eenige leeraren als het ware worden voorgesteld. De klachten over gebrek aan aansluiting tusschen de lagere en de middelbare school moeten ophouden. De lagere school geve aan de middelbare de ge legenheid, om hare leerlingen van het laatste studie jaar in hunne eigen schoolomgeving te leeren kennen, waardoor voor die leerlingen een admissie-examen overbodig wordt. De commissie van toezicht op het L. O. is als het ware het aangewezen lichaam, om het gewenschte contact tusschen lager- en middel baar onderwjjs te doen ontstaan. Waar dat lichasm daarvoor niet geschikt bljjkt, of zich met deze quaestie liever niet inlaat, daar gaau lagar- en middelbaar onderwjjs onmiddelljjk tot elkander." Wjj vermoeden hier te doen te hebben met een docent uit eene groots plaats, wiens leerlingen nit een bepaalden kring komen en die minder op de hoogte is van de omstandigheden elders. Al dadel jjk wjjzen wjj er op, dat in zeer vele plaatsen de Hoogere Burgerscholen voor een niet onaanzienlijk deel bevolkt worden door leerlingen, die uit de naburige dorpen, zelfs uit naburige steden komen, waar geene inrichtingen voor midd. onder wijs zjjn. Dat het onmogeljjk ii op dezen het denkbeeld toetepa8sen van voorafgaande kennismaking" tus schen leeraren en aanst. leerlingen op de aangegeven wjjze behoeft wel geen betoog. Wjj kunnen ons althans moeieljjk voorstellen leeraren, die daarvoor zouden rondreizen. En zelfs in de eigen plaats zou het bezwaarlijk gaan. Immers de leeraren, vooral zjj, die het eerst met de nieuwe leerlingen in de eerste klasse in aanraking komen en die dus bjj het oordeel over de toelating het meest betrokken zjjn, hebben in den regel zooveel lesuren, dat daarvan bezwaarljjk wat is af te nemen voor de bewuste voorafgaande kennismaking. En wordt het geschikt, om tot dat einde, ten overstaan van de leeraren der H. B. S., buiten de gewone lesuren lessen op de lagere school te geven, zou dit dau voor de aspiranten niet vrjj wei gelijk staan wat marteling" 1) betreft met de tegenwoordige admissie-examens Maar het is niet noodig hierover verder uit te we: den, aangezien de algeheele toepassing met het oog op de van elders komenden toch niet mogeljjk is en er dus altjjd ook nog eene andere wijze van toelating zou moeten bestaan. Kan daartoe, zooals de docent in quaestie ook al aangeeft, de Commissie van toezicht bjj het L. O. het middel zjjn Wjj betwijfelen dit zeer. In de eerste plaats be staat niet in iedere gemeente eene Commissie van toezicht. In de tweede plaats zou de Commissie treden op een terrein, waarop zjj niet thuis behoort. De taak der C. V. T. is in art. 74 der wet op het L. O. omschreven en vorder bjj plaatselijke verorde ning geregeld. Wjj betwjjfelen het zeer of daaruit eenige bevoegdheid is af te leiden om op de aan sa- geve??. wjjze voor de toelatirg tot eene inrichtiug van M. O. op te treden. In de derde plaats kan het de vraag zjjn of de leden van vele schoolcommissiën tot zulk een onderzoek den tjjd kunnen vindeD, nog gezwegen van hunne al of niet geschiktheid daartoe. Ook hier wordt, dunkt ons, te veel aan groote plaatsen gedacht, waar men een ruime keuze heeft voor leden der C. V. T. Maar als men dan toch dien weg nit wil, waarom dan niet eenvoudig volstaan met eene verklaiiog van bet hoofd der school? Is aan de verklaring eener Comm. van toezicht, die nit den aard der zaak veel minder op de hoogte van de geschiktheid der leer lingen kan zjjn dan de onderwjjzers, meer waarde te hechten dan aan die van het hoofd der school, die de leerlingen van jongs af heeft kannen gadeslaan? Reeds in het vorig jaar hebben wij er op ge wezen, dat wjj de overgangs-examens bjj de H. B. S. een onding achten, maar dat er eene schromeljjke overdrijving bestaat als men de toelatings-examens eene »marteling" noemt. Natuurljjk kan elk examen, ook in verband met den leeftjjd der aspiranten eene marteling" zjjnmaar waar, zooals in dezen, het examen zóó laag bjj den grond bljjtt en geacht moet worden binnen het bereik der aspiranten te vallen, daar schjjnt het ons in de rjj der vele andere examens, waaraan men zich later moet onderwerpen, al van zeer weinig inspannenden aard. En zeker behoorenjde leeraren, die met de aspiranten verder moeten werken, eenigen waarborg te hebben dat die voortwerking met kans op goede vrachten kan worden aangevangen. Dit vordert ook het belang van de andere leerlingen. Wil men echter per se de toelatings-examens af schaffen omdat deze voor de aspiranten eene mar teling" zouden zjjn, dan wende men geene middelen aan, als de docent in quaestie aangeeft en die ons toeschijnen gedeeltelijk onuitvoerbaar, minder doel treffend en even agiteerend voor de leerlingen te zjjn. Men hakke dan den knoop door en neme ge noegen met de verklaring van het hoofd der ichool, die in dezen toch de meest bevoegde beoordeelaar is. Ongetwjjfeld echter zal deze dan vaak voor moeie- ljjkheden staan, vooral in twjjfelachtige gevallen. Eenerzijds toch zal hg ongeneigd zjjn later van de leeraren een wellicht minder aangenaam oordeel omtrent enkele leerlingen te moeten afwachten anderzijds zal hg bezwaar maken onders of leerlin gen teleur te stellen, wanneer het er met den aspi rant eenigszins door kan. Dit bezwaar ware echter te ondervangen wanneer het admissie-examen niet geheel werd afgeschaft, maar dit gevorderd kon wordenlo. door het hoofd der schooi zelf, wanneer hg het oordeel van de leeraren in enkele gevallen wenschte in te roepen 2o. door de ouders van aspiranten, die door het hoofd der school niet in Btaat worden gekeurd bjj het middelbaar onderwjjs over te gaan. Op deze wjjze zullen admissie-examens tot een noodzakeljjk minimum teruggebracht en toch genoeg waarborgen geschapen worden, dat de H. B. S. niet bevolkt worde door leerlingen, die niet of nog niet in staat zgn het onderwjjs met vracht te volgen. GOES, 1 September 1897. De zeventiende jaardag van H. M. Ko ningin Wilhelmina werd gisteren alhier met opgewektheid gevierd. Door klokgelui in den vroegen morgen, dat zich des middags herhaalde, werden de festiviteiten aangevangen, en voortgezet door parade der dd. schutterjj, waarbjj ook de Burgemeester en de gep. kap. O. I. L. dhr. L. G. Krol van der Hoek tegenwoordig waren. DeB avonds maakte de harmonie Euphonia, onder leiding van haren directeur, dhr. J. Kooiman, een muzikale promenade met fakkellicht door de stad, bjj welke gelegenheid tevens serenades werden ge bracht aan den Burgemeester, aan haar Eere-lid, de heer Z. D. van der Bilt la Motthe, en aan dhr. M. Kok, telegram-besteller alhier, die, blijkens onderstaand bericht, de bronzen medalje in de Oianje- Nassau-orde heeft ontvangen. Bjj monde van mr. P. L. van Eeten werd hem geluk gewenscht met deze eervolle onderscheiding en de hoop uitgesproken, dat hg nog vele jaren op dezelfde loffeljjke wjjze zjjn betrekking moge vervullen. Als bewjjs van sympathie der burgerjj voor deze onderscheiding, zeide spreker, werd dhr. Kok deze serenade gebracht. Na afloop der promenade gaf Euphonia nog eenige stukken, waaronder de volksliederen, ten beste in de muziektent op de Groote Markt. Mede tengevolge van den marktdag en het begin der kermis bracht een en ander een massa menschen op de been. Van het gebruikelijke afsteken van voetzoekers en klein vuurwerk was weinig of niets te bespeuren, daar alle openbare pleinen met kramen en tenten waion b -zot. UolijnnplAat. In de raadsvergadering van Maandag 11. werd de rekening van 1896 goed gekeurd in ontvang op f 15617,43 en in uitgaaf op f 14132,33, zoodat het goad slot f 1485,10 be draagt. Den heer T. Mouthaan werd op diens verzoek eervol ontslag als onderwgzer verleend. Aan den havenmeester, den heer M. Merison, werd eene gratificatie van 10 gulden geschonken. Na onderzoek der geloofsbrieven werd tot toe lating der onlangs gekozen raadsleden besloten. H. M. de Koningin-Regentes heeft den heer J. F. W. Conrad, voorzitter van den Raad van bestuur van het Kon. Instituut van ingenieurs, gisteren, den dag der viering van het 50jarig bestaan dier instelling, benoemd tot commandeur der orde van Oranje-Nassau. Omtrent de graanprjjzen sehrjjft de N. R. Ct.: De hausse-beweging reeds in Juli begonnen, werd in Augustus krachtig voortgezet. De Amerikaansche markten hadden daarbjj de leiding, wat in zooverre minder goed was, dat de stijging wel eenigszins op Amerikaansch-forsche wjjze ging en derhalve geen bepaald vertrouwen kon bljjven wekken. Het hoogste punt werd bereikt op den 23sten, doch de vrees voor een komende reactie werd toen zóó groot, dat juist ten gevolge daarvan voor het oogenblik althans, de meeste termjjnkoersen meer of minder gingen terugloopen. Ook in deze campagne is weder gebleken dat alle overdrijving schadeljjk is, want ofschoon er vele motieven waren en nog zgn voor een flinke waarde- verhooging, zou een meer geleidelijke stjjging meer vertrouwen hebben gewekt en derhalve duurzamer zgn geweest. Toch is er wel eenigermate reden geweest voor die plotselinge verhooging, o. a. de slechte oogstuit- komsten ook in Frankrjjk, dat, tengevolge daarvan, op groote schaal inkoopen deed Velen zien dan ook met vertrouwen op de toe komst en meenen, waar het feit niet te ontkennen is, dat de oogst in vele landen vooral quantitatief tegenvalt, er alle reden bestaat om een verdere waardevermeerdering te mogen verwachten. De omvang der zaken was, het spreekt wel van zelf, zéér groot. De gemaakte winsten echter staan voor een groot gedeelte alleen nog maar op papier en veel daarvan zal misschien nooit worden geïnd, vooral niet als een verdere rjjzing de uitvoering van lang geleden gesloten eontracten rog dubieuser maaktl Immers reeds meer dan een aflader heeft bljjken ge geven zgn verplichtingen niet geheel te kunnen na komen. In verscheidene voorloopige bijeenkomsten werd in de afgeloopen week te Rotterdam een tweedaag- 8che vergadering gehouden van beetwortelsuiker- fabrikanten, ten doel hebbende een syndicaat van Nederlandsche suikerfabrieken op te richten. De concept-statuten werden, met gemeen overleg, ten slotte vastgesteld door aanvan kelijk ruim 20 fabrieken. In eene weldra volgende vergadering zal het bestuur worden gekozen, waarna door de besturen der verschillende fabrieken autori satie tot toetreding aan hunne aandeelhouders zal worden gevraagd. De maatBchappjj zou iu werking treden met het i nieuwe eehotn. In het district Kleef is de invoer van H o 1 - landsche boter geheel verboden en mag slechts 1 kilo vleeseh per familie en per dag uit Nederland worden ingevoerd. Nv. d. A.) Is zweet vergif? Dr. Arloing te Lyon heeft zjjne eerste onderzoekingen omtrent het vergif, dat het menscheljjke zweet bevat, door meerdere laten volgen, waardoor hg tot de conclusie kwam, dat het zweet, hetwelk niet alleen door bgzonder geestelijke of lichamelijke inspanningen te voorschgn wordt gebracht, maar ook de gewone zweetafschei- ding onder den invloed van temperatuur giftig is, het laatste in geen geringen graad. De inenting van menscheijjk zweet in het bloed van bonden heeft in alle gevallen zware ziekeljjke storingen ten gevolge en bjj voldoende hoeveelheid veroorzaakt zjj den doodde uitwerking van het vergif is echter ver schillend naarmate de omstandigheden, waaronder de inenting geschiedt. Het door sterken spierenarbeid voortgebrachte zweet is 1/4 tot tys giftiger dan het normale. Ook het kunstmatig opgewekte zweet, zoo als zulks bjj zweetbaden het geval is, bezit een grootere mate van vergif, indien aan een dergeljjk bad een langer spierenarbeid is voorafgegaan. Het na een ingespannen spierenarbeid afgescheiden zweet doodt een hond met een dosis van 15 c.M3. per kilogram van het levend gewicht in 24 uren, terwjjl een dosis zweet van 22 c.M3., afgescheiden na een rusttjjd, een hond in het laven liet. Kerknieuws. Ned. Hervormde IcerTc. Ds. C. H. Callenbach te Dirksland heeft het beroep naar Bruinisse aangenomen, en niet er voor bedankt zooals in ons vorig no. werd gemeld. Gereformeerde kerken. Beroepen te Veere dhr. B. van der Werff, cand. te Drachten. {De Z.) Onderwijs. De heer J. du Claux, sedert 1 Juli 1855 hoofd der schooi te Eikerzee, heeft als zoodanig zgn ont- slag gevraagd. Gemengde Berichten. Iemand uit Baarland, die met den pleiziertrein naar Rotterdam is geweest, werd, waarschjjnlijk op het perron aldaar, toen hjj de terugreis wilde aan vaarden, zijn horloge gerold. Hij had even voor het vertrek van den trein nog op zijn horloge gekeken, waarop eene oude vrouw hem voor zakkenrollers waarschuwde. Toen bjj even in den trein zat miste hjj zgn uurwerk. Bath. Het Belg. Aakscbip Mijn verlangen, schipper Ch. de Wilde, met gips van België naar den Haag, had gisterenmorgen, bjj het door den wind gaan in 't nauw van Bath, het ongeluk, dat het want af sprong en de mast brak. Het schip ligt nu iu de haven op orders te wachten. Ovezand. De Handboog sociëteit Willem Teil alhier zal Maandag 13 September a. s. een concours geven op den hoofdvogel en op de klep. i JHlIewoudsdijk. Alhier is de verjaardag der Koningin gevierd door het houden van een Kinder feest. De kinJerer, die ter scbo.l gaar, werden in

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1897 | | pagina 1