BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
ZATERDAG
7 AUGUSTUS 1897.
No. 9i>.
REKENING
Nagekomen Advertentie.
Dankbetuiging.
D« door den gemeente-ontvanger aangeboden
der ontvangsten en uitgaven van de gemeente over 1896
i» in do vergadering ran heden aan den Raad overgelegd,
au aal voor belangstellenden ter visie liggen ter Secretarie van
heden t»t en met den 20 Augusta* a. i., op eiken werkdag
van des voormiddags 9 tot des namiddags 2 oren.
Goes, den K Augustus 1897-
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 6 Augustus 1897.
Iemand, die sinds vjjftian jaren vee houdt en
dal verschillende tjjden van veeziekte, mond
en klauwzeer, miltvuur etc. op Java heeft meege
maakt, heeft volgens de Soer. Ct. de ondervinding
opgedaan, dat zjjn vee niet ziek werd, wanneer hg
het tot 10 uur in den morgen op stal liet staan.
Hjj voor zich heelt de overtuiging dat de ziekte
ontstaat oi wordt bevorderd door het eten van
dauw-nat gras.
Landbouw en godsdienst Btaan sedert
voorhistoriichen tjjd in het nauwste verband. Grant
Allen vertelt in de Fortnightly Review van Mei 1894,
dat de landbouw zgn oorsprong daarin vond, dat
men toevallig zaden strooide op grafheuvels, daar het
niet by den oorspronkeljjken mensch opkwam, de
zaden te bewaren en ze in den grond te begraven,
opdat daaruit weer zaad van dezelfde soort zou voort
komen. Toen hg zag, dat dit op de graven wel het
geval was, geloofde hg, dat de dankbare geest van
den doode hem op deze wjjze honderdvoudig zjjne
off-rs terug gaf. Langzamerhand werd het land bjj
de graven bebouwd, maar dit geschiedde nooit zon
der dat er een lichaam of een gedeelte van een ljjk
onder werd begraven, omdat dit de voorwaarde
scheen, waarop bet land vruchtbaar zou zgn.
>Toen de beschaving langzamerhand toenam, off r-
de men meestal een dier inplaats van een mensch
maar de beenderen van het dier werden nog over
de velden verspreid met alle vormen van een plech
tige begrafeniswant daar men dacht, dat de oogst
het geeehenk was van de tot goden verbeven voor
ouders of van den geofferden mensch, was men ge
woon, de eerste vruchten te off ren aan de dooden,
aan de goden of aan den levenden aanvoerder, die
beschouwd werd als hun vertegenwoordiger of af
stammeling." AmhCt.)
Aan de nagedachtenis van prof. Plugge
wydt dr. Treub in het Bat. Nbl. het volgende >In
Memoriam".
Onverwacht overleed in 's lands Plantentuin te
Buitenzorg, in den avond van 29 Juni, dr. Pieter
Cornelia Plugge, hoogleeraar in de Pharmacie en
Toxicologie a»D de Rijksuniversiteit te Groningen.
In hem verliest Nederland een begaafl, bek w mm
en volg ver ig onderzoeker, de boog^-scbool te Gro
ningen een uitnemend en geliefd docent en de na
tuurwetenschap een man, door tal van geschriften
ver buiten de grenzen van ons vaderland bekend
en om zgn verdiensten gewaardeerd.
Twee maanden geleden kwam by te Tandjong-
Priok per 6?. Ardjoeno aan, met de bedoeling vier
maanden in bet pbarmacologisch laboratoiiam van
lands plantentuin te werken, en daarna naar Ne
derland terug te koeren.
Reeds in de eerste vjjf a zes weken van zgn ver
blijf alhier slaagde Plugge erin, door zijn rusteloozen
yver meer dan een dertigtal verschillende planten
te onderzoeken. Onderscheidene belangwekkende stof
ten werden opgespooi d, wier latere gedetailleerde
stadie veel beloofde. Geen twjjfel kan er over be
staan of Plagge zouda in het eind van Augustas,
met een rjjken schat van aanteekeningen en onder-
zoekiagsmateriaal, huiswaarts keeren.
Belaas het heeft niet mogen zgn.
Een voor bet oog althans onbeduidende ongesteld
heid, die een oogenblik trouwens weder gebeel ge
weken scheen, infiuenceerde op een belangrjjk orgaan,
dat onvoldoende weerstand bleek te bevitten en een
bjjaa plotselinge dood maakte ern einde aan dit
werkzame en zoo wel bestede leven.
Het laat zich kwaljjk beschrijven, welken diepen
indruk Plugge's plotseling verscheiden op ons allen,
Buitenzorgsohe natuuronderzoekers, maakte te meer,
daar onder de bjjna 60 vreemde natuuronderzoekers,
die ia da laboratoria van 's lands Plantentuin heb
ben gewerkt, zelfs nauwelijks gevallen van ernstige
ziekten weren voorgekomen.
Dat de bekwame en energieke Groninger hoog
leerair na een verbljjf van slechts weinige weken
in ons midden, ons onverwacht zou ontvellen, nie
mand wae er, die op een zoo allertreurigst verloop
bedacht had kunnen zgn.
Ljjden zgn bloedverwanten, de Groninger Univer
siteit, en het moederland door Plugge's heengaan
een droevig en groot verlies, in Buitenzorg niet
minder zal zjjn naam in eerbiedig aandenken bljjven
voortleven.
Mag men de Soerabaja-bladen gelooven, dan
beeft de gonveinenr-generaei voorgesteld, gene
raal Vetter bg gelegenheid van 's Koningins
verjaardag te benoemen tot adjudant in bnitenge-
wonen dient van Hare Majesteit.
De Belgische Kamer heeft bg de behandeling
van de snikerwet een amendement aangenomen,
waarbjj op buitenlandsche beetworte
len een invoerrecht wordt gelegd van 1 franc
per 1000 KG. met ingang van 1 Juli 1898.
Ten slotte is bet geheele ontwerp, waarbjj ook
het invoerrecht op thee wordt afgeschaft, met 97
tegen 17 stemmen aangenomen.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk.
Aanst. Zondag wordt de beroepen predikant
W. Lameri in de voormiddag-godsdienstoefening
alhier bevestigd door zgn vader prof. Lamers uit
Utrecht. De bevestigde zal in de avond-godsdienst-
oefening, die te half zes uren aanvangt, zjjne
intrede doen. Het koor zal de plechtigheid bego-
leiden.
Zondag hield ds. W. Lamers te Rjjsoord zjjne
afscheidsrede. Groot was het aantal opgekomenen,
groot do belangstelling bjj de godsdienstoefening.
En geen wonder, zeven jaren heeft ds. Lamerb die
gemeente gediend, lief en leed met haar gedeeld.
Hg herdacht dit naar aanleiding van Job 5 vers 18.
De scheidende leeraar beval den consulent der ge
meente ds. Sitton van Heerjansdam, de belangen
van de gemeente aan, dankte kerkeljjke en burger-
ljjke beambten en bedienden voor de medewerking
en belangstelling, in het hjjzonder nog hen, die
mevroaw Lamers hulp hadden verleend bg de op
richting en instandhouding der Zondagsschool.
De gemeente, zichtbaar geroerd, zong den schei
denden leeraar Gezang 96 toe en daarna sprak ds.
Sitton tot zgn ambtsbroeder Lamers, hem dankende
voor al hetgeen hg voor de gemeente gedaan had,
en verzocht den vergaderden te zingen Psalm 121
vers 4, waaraan met gevoel werd voldaan. RN.)
Schore* Alhier is tot predikant beroepen dr.
J. C. van Ronkei, candidaat in Zuid-Holland, te
Leiden.
Bedankt voor het beroep te Apeldoorn door
ds. 0. J. van Paassen te Meppel.
De Synode der Ned. Herv. Kerk heeft het
verzoek van den kerkeraad van Woubrugge, om het
beroep toch goed te keuren, hoewel het door ds.
Eekhof te Werkhoven te laat was aangenomen,
van de hand gewezen.
Onderwijs.
Tot conrector aan het gymnasium te Sohiedam
is benoemd dr. B. H. Steringa Kujjper, leeraar aan
het gymnasium te Middelburg.
Te 's-Hage is voor de hoofdakte o. a. geslaagd
de heer A. Njjise Az. van Baarland.
Gemengde Berichten.
Ierseke. In de maand Augustus zijn op het
telegraafkantoor behandeld 331 telegrammon, waar
van 215 ontvangen en 116 verzonden.
lerseke. Onze afgevaardigde ter Tweede Kamer,
mr. J. G. van Deinse, is voornemens den zeilwed
strijd alhier op 11 Ang. bjj te wonen. Hg heeft
een zilveren medalje en f 50 als prgzen voor de
klassen der loonschippers beschikbaar gesteld.
Heinkenazand. Van verschillende zijdon ver
neemt men, dat dezer dagen vee tengevolge van
mond- en klauwzeer bozwjjkt.
Donderdagnacht is inbraak gepleegd in de
pastorie te Milheeze (N.-B.). Behalve ruim honderd
gulden aan zilvergeld, zgn ook verscheidene zilveren
voorwerpen ontvreemd. De rijkspolitie is ijverig in
de weer om de daders op te sporen. Men heeft
argwaan tegen twee Duitschers, die daar in den
omtrek gezien zgn.
Maandagavond laat heeft men gepoogd de
stoomtram Heider-Huisduinen te doen ontsporen,
door eren voorbjj de b ïtterij Kaaphoofd klein spoor,
dat gebru kt wordt bjj werkzaamheden aan de zee
wering, dwars over de rails te leggen. De machi
nist keek gelukkig goed uit en kon doo* tg dig te
remmen voorkomen dat de tram uit het spoor en
van het duin in de diepte werd geworpen. Voor
het aanwjjzen van den dader wordt door de directie
f100 uitgeloofd.
Verleden week werd een Duitschar door de
Haagsche rechtbank vrijgesproken van de aanklacht
van diefstal van eene portemonnaie. Woensdag kwam
hg dat overtuigingsstuk terughalen. Toen hg ver
trokken was werd het rjjwiel vermist, dat de waar
nemende griffier in de gang had neergezet. Het wss
een nieuwe machine, ter waarde van f 300. Van
dezen diefstal wordt de Duiticher verdacht en bjj
is dan ook gesignaleerd.
Aan de kaarsenfabriek Apollo" te Schiedam
had een machinist het ongeluk met beide armen
in «en pot kokende teer te vallen, waardoor ook
het aangezicht zware brandwonden bekwam.
Ten nadeele van eene chanteuse uit het cir
cus Pfïüging te Rotterdam zjjn twee broches, waar
van een van goad, en een klein massief gouden
hartje, bezet met briljanten in d *n vorm van een
roosje, ontvreemd. Eene andere chanteuse, inmid
dels vertrokken, wordt van den diefstal verdacht.
Maandag hebben twee reizigers, de heer E.
uit Rotterdam, en de heer C uit Parjjs, aangegeven,
dat hun, vermoedelijk in het Hollandsch spoorstation
in den Haag, portefeuilles zgn ontstolen, de eene
inhoudende f 400 aan bankpapier en voor f 3000
aan quitantiëo, de andere 18 bankbiljetten van 100
francs en twee rondreisbiljetten.
Nog twee andere beeren, die per Hollandscbe
Spoor den Haag wilden verlaten, zgn op geheim
zinnige wjjze banna brieventasscben kwjjt geraakt,
de ean Dinsdagochtend, wiens portefeuille ongeveer
i 1100 bevatte, de ander des avonds bg het vertrek
van den op de boot naar Londen aansluitenden trein
naar Vlisaingen. Diens brieventasch hield, behalve
twee biljetten naar Londen, een som aan bank- en
muntpapier in.
Het is nog een open vraag, of dergeljjke brutale
zakkenrollergen op het stations-perron zelf gebeuren,
dan wel in de naar dat perron leidende tunnels,
waarin het halfduister een dergeljjke daad kau be
gunstigen.
Nog eenige dagen en Hendrik de Jong, die nu
ongeveer drie en een halfjaar geleden zooveel van
zich deed spreken, wordt op vrjje voeten gesteld.
Ongetwjjfeld zal men zich zjjner nog goed kunnen
herinneren, daar deze zaak in alle dagbladen dag
in dag uit uitvoerig is besproken. Toch willen wjj
hier in 't kort nog eens weer de feiten releveeren.
In het laatst van September '93 lekte uit dat een
zekere Hendrik de Jong als heer zich voordoend,
kort na elkander zich van twee vrouwen had weten
te ontdoen. Eerst van zgn wettige vrouw miss
Sarah Anna Qnett, met wie hjj kort te voren den
15 Juni gehuwd was, daarna van eene Amsterdam-
sche dame mejuffrouw Maria Sybilia Schmitz met
wie hjj vervolgens liefdesbetrekkingen had aange
knoopt.
Den derden October werd rechtsingang tegen De
Jong verleend met bevel tot inhechtenisneming, welk
bevel dadeljjk werd opgevolgd. IJverig ging men
nu aan 't W6rk om den geheimzinnigen sluier, die
over dit drama hiüg, op te lichten. Doch tevergeefs.
Overal werd gezocht, overal nasporing gedaan, doch
zonder resultaat. De Jong onderging urenlange ver-
hooren. De rechter van instructie legde hierbjj de
grootste scherpzinnigheid aan den dag, maar alles
stuitte af op de sluwheid van den verdachte. Soms
scheen het alsof hjj zou bekennen.
Maar op 't laatste oogenbJik wist de Jong zich
dan nog weer te beheerschen. Met een schok als
schudde hjj iets van zich af, dat hem had benauwd,
stelde hjj zich dan weer in postuur. Op zgn ver
moeid gezicht kwam dan weer die sluwe, plagende
trek, waarmee hjj reeds uren en uren het geduld
en de kalmte van zgn ondervragers op de proef
had gesteld, en weer kwam men niets van hem te
weten, dat van eenig belang kon worden geacht of
dat zelfs maar den schjjn had van waar te zgn.
Toen het der justitie onmogeljjk bleek De Jong
voor deze zaak te vervolgen, werd hg in staat van
beschuldiging gesteld wegens verduistering en op
lichting.
Hjj had nl. aan eene familie Kramer beweerd dat
landmeter van beroep was en zeer veel geld ver
diende en zou met de dochter deB huizes trouwen.
Reeds waren ze oudertrouwd, toen uitkwam dat van
al de mooie verhalen, die De Jong had opgedischt,
geen woord waar was. Inmiddels had hjj f 100 van
zgn a. a. schoonvader geleend en het leenen van dat
geld gaf der justitie aanleiding tot bovenstaande
vervolging.
De Jong werd tot drie j*r<m gevangenisstraf ver
oordeeld in Angn8tu8 1894. Men hoopte in dien tgd
nog wel eens iets naders omtrent het geheimzinnige
geval te vernemen. Doch helaas is ook deze verwach
ting teleurgesteld. En zoo zal den 18den Augustus
De Jong op vrjje voeten worden gesteld.
In de gevangenis moet hg zich goed gedragen
hebban en heeft hjj een vrjj groote uitgangskas ver
gaard. Dadeljjk na zyn invrijheidstelling denkt hjj
naar Melbourne in Australië te vertrekken.
De broeder van miss Sirah Anna Huett, die zeer
veel van zgn zuster hield, heeft indertjjd gezworen
zich op De Jong te zullen wreken. Als de tgd den
haat van den Eogelschman jegens hem in wien hjj
den moordenaar zjjner zuster zag, niet bekoeld heeft,
mag De Jong wel voorzichtig zgn, want zgn vjjand
is een resolute man.
Men schrjjft aan de N. Or. Ct
Eenige leden van den kerkeraad nit het dorpje
K. zitten op een Zondagmorgen reeds vroeg in het
rjjtuig otn zich naar O., dat eenige uren van hunne
woonplaats verwjjdeid ligt, te begeven, en daar den
dominee te nhooren." Er is bjj hen nameljjk een
vacature. Bjj een kastelein even buiten het dorp O.
wordt uitgespannen en gevraagd, waar de kerk staat.
De hoorders" laten zich vóór den kerktjjd tegen
over den kastelein niet uit over 't doel hunner komst,
om te voorkomen dat de dominee wordt gewaar
schuwd, dat er vreemden zjjn. Die zou dan een paardje
van stal kunnen halen, 't welk anders voor extra
gelegenheden moet dienen. En zjj zgn toch gekomen
om te hooren, niet hoe hg het kan doen, maar hoe
hg 't doet, m. a. w. hoe hjj den dienst waarneemt,
als alleen zgn dorpsgenooten naar hem luisteren.
Om dan ook geen opdien te verwekken, gaan ze
ver van elkaar zitten, zoodat het den schjjn heeft
alsof ze een dagje in 't dorp »uit diketen" zgn. De
dienst neemt een aanvang, en ten volle overtnigd
van 't hooge belang hunner zending, luisteren ze
met gespannen aandacht. En het moet gezegd, de
dominee bevalt ban bgzonder goed, neen maar uit
stekend. Aan bet einde zijn ze het er dan ook over
eens, dat ze hun best moeten doen zoo'n redenaar
in hun midden te krjjgen.
En ze slagende dominee van 't dorpje O.
komt op tal en wordt beroepen. Een paar dagen
later komt deze eens over, om de pastorie en 't kerk
gebouw te zien. Hg stelt zich aan den kerkeraad
voor als de beroepen predikant. Maar enkele leden
zien eerst den dominee met open mond en ooren
aan en dan weer mekaar, en begrgpen maar niets
van een dergeljjke metamorphose.
>Is die man daar de dominee van O vragen
ze telkens zichzelven af. Het raadsel wordt eindeljjk
opgelost en nu bljjkt, dat 's Zondags, toen zjj te O.
zgn geweest, daar een predikant uit een andere plaats
heeft dienst gedaan en dat de kastelein, bg
wien ze uitgespannen waren, hun daarvan niets
beeft gezegd.
De correspondent der N. R. Ct. te Berljjn
seinde haar Woensdagnacht
Uit Vardö wordt aan den Lókal-Anzeiger getele
grafeerd dat het voorwerp dat kapitein Lehmann in
de Witte Zee voor het overbljjfsel van Andrée's ballou
heeft gehouden, door walvischvaarders op de aan
gewezen plaats is teruggevonden en naar Vardö
gesleept. Het wae werkelijk een doode walviscb, die,
gestreept en door gassen opgeblazen, op de bovenste
helft van een luchtballon geleek.
De N. R. Ct. schrjjft in haar eerste blad van
heden
Reuter seint ons nader dat het voorwerp door een
boot van den Duitschen vice-consul te Vardö, Hohnbo,
gevonden ishet bleek toen een walvisch te zgn en
het geleek op het bovenste deel van een balloü.
Onze B irlgnsche correspondent voegt daar nog bij
dat de redactie van den Lókal-Anzeiger zich tot het
Duitsche consulaat te Vardü gewend had, om, hetzij
op kosten van dat blad een stoomschip op een
onderzoekingstocht uit te zenden of anders een
premie uit te loven voor den walvischvaarder of
anderen schipper, die het eerste zekere bericht over
bracht. Wjj moeten nu alleen nog maar aan
nemen dat de doode walvisch, te Vardö binnenge
bracht, inderdaad het voorwerp was, door Lehmann
zeventien dagen vroeger daar in de buurt waarge
nomen.
Zeker is het, dat het nog vele maanden duren
kan, voor men iets zekers van Andrée en de zjjnen
hoort, al hebben zjj het, tegen alle waarschjjnlijk-
heid in, gelukkig getroffen. Iutusschen zullen er
nog wel eenige berichten komen zooals er nu weer
een door den Lokal-Anzeiger openbaar gemaakt wordt:
dat zekere Ole Brakke Andrée's ballon bg Edalaud,
in Groenland heelt zien zweven. Tenzg de bron
soo betrouwbaar en bet bericht zeil zoo aannemelijk
is, als met de mededeehng van kapitein Lehmann
het geval was, hechte men er niet te veel waarde
aan. Wie weet of het mysterie van de lotgevallen
der vermetele reizigers wel ooit wordt opgelost.
In het tweede blad wordt echter gemeld:
Renter's berichtgever te Vardö seint
»Daar de zeestrooming van de Witte Zee in oos-
teljjke richting loopt, acht men het hier onwaar
schijnlijk, dat de hierheen gesleepte walvisch het
door den kapitein van de Dordrecht waargenomen,
voor Andréa's ballon gehouden voorwerp is."
Een soldaat, die te Orleans voor den krjjgs-
raad terechtstond wegens desertie in vredestjjd,
heeft in een plotselinge opwelling van drift den pre
sident van dan krijgsraad zgn képi naar het hoofd
geworpen. Hg werd deswege on niddellgk ter dood
veroordeeld. De makker, die met hem was gede
serteerd, kwam vrjj met 2 jaren gevangenisstraf.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Wolfertsdijk. Bjj de aanbesteding van kunst
meststoffen voor de vereeniging ^Landbouw en Vee
teelt" werd de levering van superphosphaat a f 2,58
en van Chili-salpeter en ammoniak-superphospbaat
a f 8,88 en f 5,28, alles per 100 K.G. en vrjj op
den wagen, aangenomen.
Burgerlijke Stand van Hoes
van 4 tot 6 Aug. 1897.
Ondrrtrouwd5, Gerard Marinus Nagelkerke,
26 j., jm. te 's-Gravenhage en Elisabeth den Herder,
25 j., jd. te GoesMarinas Rooze, 25 j., jm. en
Elisabeth Kloosterman, 27 j., jd.
Getrouwd: 5, Jacob Visser, 25 j., jm. enPieter-
nella Jacoba Cappon, 25 jjd.
3558 Staatsloterij, 2e kl.
Trekking van Donderdag 5 Augustus, 4e ljjst.
Getrokken prjjzen.
f 30: 5841 9917 998117787
Op de vorige ljjst is met f 30 ook nog uitge
komen no. 4290.
Watergetijen voor lerseke.
DAGEN.
HOOGWATER.
LAAGWATER.
Voorm.
Nam.
Voorm.
Nam.
7
Augustus
9.25
9.59
2.46
3.27
8
10.47
11.27
4.3
4.48
9
0.17
5.31
6.12
10
0.51
1.27
6.46
7.11
11
1.53
2.26
7.37
8.2
12
2.45
315
8.21
8.47
13
3.33
3.59
9.—
9.26
Ondergeteekenden bstuigen hunnen har-
telgken dank aan de Kieszere van Co-
IiJneplMt, die hen als candidaten voor
den Gemeenteraad hebben geproclameerd
aan die Kiezers, die ons met hnn Ter
trouwen hebben vereerd en verder aan
allen, zoo van hier als van elders, die
van hnnne gewaardeerde belangstelling
hebben doen blijken.
Coljjnsplaat, 7 Augustus 1897.
K. SCHIPPERS.
P. TAZEDAAR.
Druk F. Kleeuwens Zoon Goe».
