1897 N°. 75.
Dinsdag 29 Juni.
84slc jaargang.
BEKENDMAKING.
De Overgangs-Examens
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bp de heeren Nijgh Van Dit vu b, te Botterdam es verder
bjj alle Boekverkooper* en Brievengaarders.
unending van advertentlën vie? uren 09 den dag der 11 it save.
COURANT.
D© prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van di-iemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvrage* om ex vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
BAAD der Gemeente OOMS,
op DONDERDAG den 1 JULI 1897,
des namiddags te 2 uren.
Goes, den 26 Juli 1897.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS. I
Punten van behandeling l'
Installatie van den beer J. Pu. Wésselink als
Burgemeester der Gemeente.
De heer J. Ph. WESSELINK zal op Donder
dag 1 Juli a. des namiddags te 3 uren, bij zijne
infunctietreding als burgemeester dezer gemeente,
gelegenheid geven, aan wie zulks verlangen, hem
ten Raad huize te ontmoeten Men wordt verzocht
uiterlijk daags te voren van dat verlangen kennis
te geven aan ondergetekende.
Goes, 26 Juni J897.
De fd. Burgemeester,
J. J. RAMONDT.
der leerlingen van den loopenden cursns aan de Hoogere Bur
gerschool zullen in het openbaar gehouden worden op MAAN
DAG en DINSDAG 19 en 20 JULI a. s.
Het programma voor du overgangs examens, zooalt dit is
vastgesteld, luidt als volgt
Maandag 19 Juli.
Voorbereidingsklasse.
Van 9—9.30 uren Aardrijkskunde.
9.3010 Rekenen.
Eerste klasse.
Van 10 10.45 uren Nederlandsch.
10.45—11.30 Fransch.
Tweede klasse.
Van 11.45 uren Engelsch.
1.45—2.30 Algem. Geschiedenis.
2.30—3.15 Hoogduitsch.
Dinsdai 8O Juli.
Derde klasse.
Van 9—9.45 uren Natuurkunde.
9.45 10.30 Hoogduitsch.
10.30—11.15 Meetkunde.
Vierde klasse.
Van 11.45 uren Staatswetenschappen.
1.452.30 Scheikunde.
2.30 3.15 Fransch.
De onder» der leerlingen en andere belangstellenden worden
dringend tot bywoning van een en ander uitgeuoodigd.
Goei, den 26 Juni 1897.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J J. RA MONDT. fd. B.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Wekelijksch algemeen overzicht.
De vorige week waren aller blikken in de eerste
plaats gevestigd op JEngeland, waar de feesten
zjjn gevierd ter eere van de grjjze koningin Vic
toria, die het zeldzame voorrecht genoot haar zes
tigjarig jubileum fe vieren. Op achttienjarigen leef-
tjjd aanvaardde zjj hare gewichtige taak en hare
regeering is een gezegende geweest. Langzamerhand
zag zjj haar rjjk uitbreiden, zoodat zjj thans regeert
over 350 millioen onderdanen, die ongeveer een
achtste deel van de aarde bewonen. Vertegenwoor
digers van al deze onderdanen brachten haar hunn6
huldenaast de echte Anglo-Saksers zag men
Hindoes, zwarte Kaffers, Singaleezen, Roodhuiden,
Canadeezen en Australiërs. Niet alleen van deze
maar, misschien met enkele uitzonderingen, ontving
zjj de gelnkwenschen van alle beschaafde volken
van Europa en daarbuiten.
Met dankstonden in alle kerken van het gansche
groote eilandenrijk is de feetweek aangevangen en
voortgezet met de in hoofdzaak volgende festiviteiten
Maandag, na aankomst der Koningin in Londen van
Windsor, feestdiner en groote receptie in Bucking
ham palace (zetel der Koningin), Dinsdag: proces
sie van H. M. en gevolg van Buckingham naar de
St. Pauls-Cathedraai en terug; 's avonds Vene-
tiaansch feest en vuurwerk op de Theems en te
Windsor. Woensdag ontvangst van de hulde-adres-
cen van het Hooger en Lager Huis en van de bur
gemeesters en andere officiëale regeeringspersonen
uit de provinciën. Groot feest van schoolkinderen,
op Constitution Hill, door H. M. bezocht. Terug
keer der Koningin naar Windsor, op weg daarheen
inspectie der bekende school te Etenilluminatie
van Windsor-Oastle. DonderdagGroot bal op Bu
ckingham Palace en groote maaltijd der armen door
den prins van Wales aangeboden, carneval te Wind
sor. Vrijdag Inspectie van al de brandweren van
Engeland door de Koningin in het Home-Park te
Windsor; bal bij de HertogiD van Westminster,
bezocht door den prins en de prinses van Wales
en and re gasten van koninklijken bloede, terwijl
Zaterdag de feest week werd gesloten met een konink-
Ijjke scheepsrevue te Spithead bjj Porthmoutk.
Aan al deze festiviteiten namen niet duizenden,
maar millioeneu menschen deel. Alles liep in de
beste al en van ernstige ongelukken of verstoring,
der feestvreugde hoorde men tot hiertoe niet. De
eenige wanklank, die men hoorde in de harmonie der
feestklanken, was het voorstellen van een amendement
op het adres van gdukwensching door het Legerbuis
aan de Koningin gezonden. Daarin werd verklaard,
dat de I(ren, ontevreden over de behandeling der
Engelschen, zich niet kunnen aansluiten bjj de
viering van het jubileum. Het amendement werd
wel vprworpen met 436 tegen 7 stemmen, maar
het had geheel moeten wegblijven, want de verant
woordelijkheid van het hoofd van Staat iu een con
stitutioneel Koninkrijk behoort door parlementsleden
geëirbiedigd te worden. Koningin Victoria kon niet
nalaten de wetten te teekecen, die door de beide
Huizen behoorljjk werden aangenomen.
Op den avond van den feestdag werd te Dublin
de stadsvlag van het stadhuis ingehaald en vervangen
door de zwarte, die een half uur bleef wapperen.
Eén massa volk trok door de stad met een vlag, die tot
opschrift droeg: God bescherme Ierland." Zes mannen
droegen een doodkist, waarop de woorden>Britsch
KeizerrijkHet volk juichte den stoet toe.
Ia Duitsohland is de crisis nog niet nadar tot
een oplossing gebracht. Wel heeft de minister Von
Botticher, van wien gemeld is, dat hjj aftreden zou,
in den Rjjksdag verklaard, dat er geen ministriëde
crisis bestond en dat het oogenblik van scheiden
voor hem nog niet was aangebroken, maar toch kon
gewacht worden. Deze verklaring wjjst er op, dat
de regeering niet normaal gaat. Keizer Wilhelm vindt
ook bjj vorst Hohenlohe niet den steun, dien hij gewacht
heeft voor zijn marine-plannen. Men gelooft daarom
dat de rjjkskanselier zM aftreden, zoodra de keizer
vaa zjjn reis naar Rusland teruggekeerd is. Als zijn
opvolger wordt reeds lang genoemd de gezant Von
Billow te Rome, die per telegraaf naar Berlijn ont
boden werd.
In Spanje sukkelen de partjjen steeds langzaam
vcort op den weg, die hiden moet tjf een over
winnen der moeiljjkheden om Cuba. Nu Canovas de
regeeriDg weer aanvaard heeft, zonder zelf een poging
te doen om den liberalen den baas te bljjveD, is de
party van Sagasta er op uit een nieuw programma
op te stellen om daardoor een beweging onder het
volk te verkrijgen.
Nog wordt Spanje door oen nieuw onheil bedreigd.
De noodzakeljjk geworden hoogere belasting op som
mige levensmiddelen heeft de bevolking van de pro
vincie Oviedo in verzet doen komen. Er is reeds
hevig gevochten tusschen 8000 mjjnwerkers en de
troepen, waarbjj een paar dooden vielen en velen
werden gekwetst. De schatkist is leeg en de Fransehe
Rothschilds, die haar tot hiertoe nu en dan eens
styfden, zullen na 1 Juli geen geld meer aan Spanje
leenen, omdat zjj voorzien nooit op teruggave te
kunnen rekenen. Ook dit besluit brengt de Spaansche
regeering in groote moeilijkheden.
Meer en meer wint de overtuiging veld dat de
vredesonderhandelingen tusschen Turkije en Grie
kenland ten einde loopen. De gezaDten, die inzien
dat Griekenland zjjn leger niet langer op voet van
oorlog kan onderhouden, hebben de onderhandelingen
verhaast. De Sultan stelt zich tevreien met een
strategische grensverandering, waarby aan Turkjje
de bergpassen aan de grens zullen afgestaan worden,
zoodafc Griekenland belet wordt vrjjscharen in Mace
donië te zenden en Thessalië voor de Turken open
ligt.
Van Turksche zjjde wordt gemeld, dat Edhem-
pacha bevelen heeft gekregen voor de ontruiming
van Thessalië. Zoodra de vrede geteekend is zullen
de Turken zich terugtrekken en slechts een beperkte
troepenmacht achterlaten tot na de betaling dei-
oorlogsschatting.
Ofschoon in den laatsten tjjd niet te roemen viel
op de verhouding tusschen Engeland en Trans
vaal, is toch ook hier het jubileum van Koningin
Victoria niet onopgemerkt voorbij gegaan. Speciale
diensten aan dezen dag gewijd, werden in alle En-
gelsche kerken gehouden. In de Cathedraal woonden
de hoogste waardigheidsbekleders de godsdienstoefe
ning by als bljjk van eerbied en achting .jegens de
Engelsche KoniDgin. Op voorstel van president Krü-
ger heeft de Uitvoerende Raad besloten, ter eere
van dit jubileum onvoorwaardelijk de heeren Samp-
1 son ea Davies, de twee aanvoerders in den opstand
vte Johannesburg, vrjj te laten, die sedert den inval
J waren in hechtenis gehouden. Een ovatie van de
zyde der Uitlanders, was voor Kiüger de belooning
1 voor deze edelmoedige daad.
Be uitslag.
De uitslag der verkiezing voor de Tweede Kamer
is door de herstemmingen geheel anders geworden
dan zich na de eerste stemming op 15 Juni iet
voorzien. De antirevolutionairen en katholieken zijn
te zamen in de minderheid gebleven. Nemen wij aan,
dat enkele van de gekozenen, die door den Christ.
Hist. Kiezersbond waren gesteld, tot de antirevolu
tionairen moeten gerekend worden, dan nog komen
wjj, de fractie-Lobman inbegrepen, hoogstens op 22
antirevolutionairen en 22 katholieken. De heeren
Van Karnebeek en Bastert, altjjd onder liberale vlag
gekozen, kunnen, dunkt ods, bjj geene andere party
dan de liberale worden ingelijfd, n'en déplaise den
redacteur van het Uirechtsch Dagblad, die deze heeren
fel beBtreed ook nadat de andere liberalen waren
uitgevallen, en die om zjjn voortreffelijke boudiDg
in dezen verkieziDgsstryd den welverdienden dank en
lof van S'andaard en Centrum mocht inoogsten
Er is dus gebleven eene meerderheid, die eeue zoo
genaamde christelijke regeering tegelijk met bescher
mende rechten veroordeelt. Dit is wel het voor
naamste resultaat van de gehouden verkiezing.
In Zeel&nd is de stand van zaken dezelfie ge
bleven wat de verkoztn leden betreft. In Middelburg
is vroom gevochten en in Hontenisse de overwinning
schitterend behaald. Wij verblijden ods over dezen
uitslag.
Wie geen redenen tot blydschap hebben zijn de
katholieken Zjj verloren 3 voorname ledenBorret,
Vos de Wael en Van Berckel, terwijl zy zeker
minstens Walter dachten te winnen. Zij, die gehoopt
hadden, met behulp van dr. Kuyper, eene meerder
heid in de Kamer te krijgen, wat moeten zy zich
teleurgesteld gevoelen, nu zy, na trouw meegeholpen
te hebben om antirevolutionairen, wier zetel wrak
stond, adres Middelburg, op hunne plaats te behou
den, tot de ervaring komeD, niet alleen niet met
wederhulp beloond te zyn, maar zelfs (te Loosduinen)
hunne plaats iDgenomeu zien door degeneD, aan wie
zy elders hulp boden
Het is het oude liedje. Dr. Kuyper was den katho
lieken weder te slim. Zyne party kwam sterker, die
der katholieken zwakker uit den strjjd.
Jammer voor de laatsten, dat zy het zuchtend
zullen moeten erkennendoor eigen schuld hebben
wij onze »erfvyanden", zooals dr. Schaepman de
antirevolutionairen noemdp, sterker gemaakt, terwyl
wjj zplf geslagen werden ook door hen.
Zullen de katholieken het nu eindelijk inzien, dat,
al beloott dr. Kuyper nog zoo veel, zelfs hij niet in
staat is de antirevolutionairen te doen stemmen op
een katholiek en dat hjj dus meer belooft dan hy
nakomen kan
Intusschen al zyn de antirevolutionairen en
katholieken in de minderheid gebleven ook door de
liberalen op zich zelf zyn verliez'n geleden. Zy ver
loren Winschoten, Schoterland, Tietjerksteradeel, De
venter en 1 zetel te Amsterdam aan de radicalen en so
cialisten; Wyk-by-Duurstede, Ede, Leiden, Delft, Rid
derkerk en 1 zetel te 's-Gravenhage aan de antirevol.,
en 1 zetel te Rotterdam aan de Christel, historischen,
waar tegenover slechts de winst staat van Sneek en
Enschede maar zy blyven niettemin dicht by de
grens van de meerderheid de sterkste party in de
Kamer, terwyl inzonderheid de radicalen en de
Christel, historischen, om niet te spreken van de
sociaal-democraten, wel meestal aan hunne zjjde
zullen staan.
Ons dunkt, dat juist deze nieuwe samenstelling der
Kamer uitnemend geschikt is om de voorgespiegelde
hervormingen ter hand te nemen. Geen eoksle party
op zich zelf kan den doorslag geven en aan eene
splitsing der partyen in clericaal en anti-clericaal
behoeft niet meer gedacht te worden. Men kan dus
zonder partijoogmerkeii de zaken, de maat
schappelijke hervormingen beoordeelen naar hare
eigene waarde. En als het nu ernst is met wat ieder
der partyen op hare programs heeft geschreven dan
mag eene vruchtbare periode vau wetgeving op
maatschappelijk gebied tot heil des volks verwacht
j worden.
Zoo zjj het
Ook hier was de belangstelling op Vrjjdagavond
groot, en ook ons voegt een woord van dank aan
de telegraaf beambten alhier, voor de toewijding,
waarmede zy dien avond hunne zware taak bobben
volbracht en waardoor wjj in staat waren vóór half
elf uren den uitslag van 47 der 50 districten be
kend te maken.
GOES, 28 Juni 1897.
Door ons werd eergisteren het Davolgende
schrijven gericht aan den heer II. W. B. M Leij-
graoj) candidaat voor lid van den gemeenteraad
alhier
WelEd. heer
Naar aanleiding van de tegenstrijdige verklaringen
nopens Uwe beginselen, door de hh. Schryver en
Van der Leeuw, in de hier gehouden vergaderingen
van kiezers gegeven, meenen wjj, alvorens te beslis
sen of wjj Uwe candidatuur voor lid van den ge
meenteraad in ons blad kunnen steunen, verplicht te
zyn direct aan U eenige opheldering to vragen.
Ofschoon met anderen van oordeel dat bjj gemeen
teraadsverkiezingen niet uitsluitend de politieke rich
ting van candidaten in aanmerking moet worden
genomen, zoo zyn er toch zaken, waaromtrent een
blad, dat eene bepaalde richting vertegenwoordigt,
bij zyne aanbeveling niet in 't onzekere mag ver-
keeren.
Derhalve verzoeken wjj U beleefdelijk ons wel
schrifteljjk Uw gevoelen te willen mededeelen omtrent
het openbaar onderwys, met nemo of eventueel in
het belang van bet openbaar lager onderwijs daar
onder begrepen de meisjesschool voor te stellen rede
lijke maatregelen cp Uwen steun zouden kunnen
rekenen. Wjj merken daarby op, dat, blyft het aantal
leerlingen op school E toenemen als in de laatste
jaren, eene verbouwing dier school niet laüg meer
zal kunnen uitbljjven
ci ook de Hoogere Burger- en ds Burger-avond
school door U geacht worden instellingen te zyn,
tot welker behoud en bloei ieder raadslid behoort
mede te werken en
of het subsidie, door de gemeente aan de am
bachtsschool verleend, ook by U geen bezwaar zal
ondervinden.
Ons voor eenig antwoord hierop aanbevelende,
verzoeken wjj tevens gemachtigd te worden, des
nood iff, dat antwoord, in verband met ons al of
niet medegaan met uwe candidatuur, publiek te
maken.
Met verschuldigde gevoelens,
De Redactie der Goesche Courant
Op dit schrijven ontvingen wjj het navolgende
antwoord
Aan
de Redactie der Goesche Courant
alhier.
M.
Uwe geëerde letteren van heden zyn in myn be
zit en het is mjj aangenaam persoonlijk omtrent
mijne beginselen klaarheid te kunnen verschaffen.
Ik beD, zooals de heer Van der Leeuw zich heeft
uitgedrukt, Katholiek van het hoofd tot de vosten".
Hoewelik in beginsel aan het bijzonder onderwys
de voorkeur geef, kan ik mjj vereenigen met het
openbaar lager onderwys en zjjne inrichting in de
gemeente Goes, daaronder begrepen de meisjesschool,
en wanneer het door u bedoelde geval met school
E zich mocht voordoen en naar mijne meening de
ffoanciëele draagkracht der gemeente niet te boven
wordt- gegaan, zal ik daartoe mjjne medewerking
verleenon.
Het behoud en de bloei der H. B. S. en der Bur
ger Avondschool zal steeds door my worden voor-
De ambachtsschool kan steeds op myn steun rekenen.
Over het algemeen ben ik voor bezuiniging, wan
neer zulks kan worden toegepast zonder de werke-
ljjke belangen der gemeente te schaden.
Ik geloof d.ifc het voorgaande U de noodige klaar
heid omtrent myne gevoelens zal hebben gegeven
en ik voeg hieraan toe dat myn wensch is dat U
aan dit schrijven de meest mogelyke publiciteit geeft.
Met de meeste achting
Uw dienstvaardige
HENRI LEIJGRAAFF.
Goes, 26 Juni '97.
(Men zie voorts het ingezonden stuk van den heer
A. Schrijver in dit nommer.)
Bij Kon. besluit is aan jhr. mr. W. M. d e
Brauw, met ingang van I Juli, op zyn verzoek,
op de meest eervolle wjjze, ontslag verleend uit zyne
betrekking van Commissaris der Koningin in de
prov. Zeeland, mot dankbetuiging voor. de vele en
gewichtige diensten door hem aan den lande bewezen.
Was het reeds eenigen tyd te voorzien dat de
minder gunstige gezondheidstoestand van den heer
De Brauw tot eene aanvrage om ontslag zou leiden,
het aftreden van onzen Commissaris zal zeker met
groot leedwezen worden vernomen.
Met 1 Augustus e. k. wordt ten hypotheek-
kantore alhier tydelyk als boekhouder vau het ka
daster geplaatst de teekenaar van bet kadaster C. G.
Richel te Dordrecht.