1897 N°. 72.
Dinsdag 22 Juni.
84ste jaargang.
MESTVAALT.
GÖESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam e> verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
luendlng; wan
COIHlYi.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjg
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbmie
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et-
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
advertentiën vAeff 8 uren op den dag der uitgave.
Burgemeester en Wethouders ran Goes zullen op ZATERDAG
26 JUNI 1897 de» morgens ten 10 ure ten Itaadhuize in het
openbaar voor afbraak verkoopen
lo. de KSHBNSCHCUB, zonder de bij-
gebouwde afdaken
2o. de MESTPUTHEltflXO,
beide kehcorende tjt de teg?uwoordige mest- aalt der gemeente.
Het gebouw en de heining moeten afgebroken en weggevoerd
zijn op 1 September 1397
De betaling moet plaats hebben vóór met het afbreken wordt
begonnei tenzij 2 voldoeade borgen worden gesteld in welk
geval de koopsom vóór of op 1 September 1897 moet worden
betaald.
Goes, 19 Juni 1897
Burgemeeatar en Wethouders van Goes,
J J RA MONDT, fd. B.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Bij het gemeentebestuur is door K MA A RTENSE ingediend
een verzoek tot het inrichten vau eene
BAKKERIJ,
in het perceel wijk E 57, gelegen in de Voorstad
Verzoek en teekening liggen ter visie op de Secretarie,
gedurende eiken werkdag van des voormiddag» 9 tot des
namiddags 2 uren, terwijl Zaterdag 3 Juli des voormiddag»
t* 10 uur ten Itaadhuize gelegenheid zal wordeu g?geven tot
het iudieneu en bespreken van bezwaren.
Goes, den 19 Juni 1897.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RA MONDT, Jd B.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Dichtvouwen der stembiljetten.
Men heeft ons gevraagd of de stembiljetten ge
vouwen of ongevouwen door de kiezers in do bus
moeten worden gestoken. Ons antwoord isdat
moeten de kiezers zelf weten. In de nieuwe noch
in de oude wet bestaat daaromtrent een voorschrift
en de meening van sommigen, dat dit voorschrift
volgt uit art. 88, waar gezegd wordt >de voorzitter
opent de stembiljetten" achten wjj gezocht. Reeds in
de vorige wet stond hetzelfde en ook toen staken
de kiezers de biljetten gevouwen of ongevouwen in
de bus zonder dat er ooit bemerking op gemaakt is.
De beteekenis van het woord »openen" in dezen
is niet die van ontsluiten", want dan zou het biljet
even als eene deur, een brief enz. werkeljjk gesloten
moeten zjjn. Het beteekent hier alleen den inhoud
open leggen, openbaar maken. En als de wet werke
ljjk het dichtvouwen had gewild, dan had zjj in
art. 77 zeker het woord »dichtgevouwen" ingelascht.
Waarom zou het ook een kiezer verboden zjjn te
laten zien op wien hg stemt, wanneer hjj zelf daar
tegen geen bezwaar heeft
Intnsschen is het een feit, dat bjj de tegenwoordige
wjjze van stemmen, door het stembureau of door
andere in hei lokaal aanwezige kiezers zeer gemak-
keljjk kan gezien worden welk blokje zwart is ge
maakt en dus op wien de kiezer stemt.
Daarom raden wjj den kiezers, die dit willen voor
komen, aanhet stembiljet eenvoudig gevouwen in
de bus te steken. Dit is evenmin verboden als het
•r open in te doen.
Wekelijksch algemeen overzicht.
De binnenlandsche politieke toestand in Duitseh-
land scbjjnt nog altjjd te wenschen over te laten.
Men gelooft, dat er iets broeit in regeeringskringen.
De Keizer is ontevreden over de mislnkking der
marineplannen, over de wijziging in de wet tot be
perking van het vereenigingsrecht en over andere
zaken, die niet gaan zooals Z. M. wil. Sedert enkele
dagen wint de meening veld dat Von Miquel, de
Pruis sche minister van financiën, door den Keizer
is aangewezen om deze mislnkte plannen tot uit
voering te brengen. Miquel bevond zich met verlof
te Wiesbaden en werd plotseling door dm Keizer
naar Berljjn geroepen. Hier hield de minister een
aantal besprekingen met den Keizer, met Hohenlohe
en met den nieuwen minister van marine, admiraal
Tirpitz.
De berichten uit Berljjn doen het voorkomen, dat
voor den heer Miquel de post van viee-kanselier zal
worden geschapen en dat prins Hohenlohe als kan
selier zich nitsluitend met de binnenlandsche aange
legenheden zal bemoeien. Miquel zou de opdracht
ontvangen in de eerste plaats de marineplannen van
den Keizer door te voeren, waarbjj hjj rekenen kan
op den steun van admiraal Tirpitz.
De oplossing deztr regeeringscrisis ondergaat ver
traging, doch zal in elk geval plaats hebben vóór
het vertrek van den Keizer naar het Noorden op
5 Juli a. s. De politieke beteekenis van deze crisis
wordt grooter, omdat volgens geloofwaardige ver
zekeringen, de minister van binnenlandsche zaken
Von Marshall inderdaad na afloop van zjjn verlof
zal optreden, waardoor alle kans bestaat, dat de
regeering nog verder naar rechts zal omgaan. Mi
quel wordt beslist genoemd als de geesteljjke leide^
der nieuwe regeeriDg, maar het is nog niet zeker
of hij als vice-rgkskanselier Pruisisch minister van
financiën bljjft dan wel of hem eene andere rjjks-
portefeuille zal worden opgedragen. Hij heeft, naar
men zegt, den Keizer reeds een volledig programma
voor de binnenlandsche politiek voorgelegd, hetwelk
door Z. M. is aangenomen.
Intusschen is reeds een andere mutatie werkelijk
heid geworden. De beer Von Recke, de Pruisische
minister vau binnenlandsche zaken, heeft zijn ont
slag aangevraagd en zal vervangen worden door den
heer Von Puttkamer, cp dit oogenblik staatssecre
taris voor Elzas en Lotharingen. De minister Von
Bö^ticher, die steeds bjj ontstentenis van den rijks
kanselier in diens plaats trad, is reeds op zjjn ver
zoek ontslagen en zal waarschijnlijk optreden als
ópper-president van Sleeswjjk-Holstein, welke be
trekking hjj tot 1879 bekleedde, toen Bismarck hem
naar Berljjn riep.
Noch door voor-, noch door tegenstanders der
regeering wordt voor deze veranderingen veel be
weging aan den dag gelegd en men beschouwt ïe
als volkomen gemotiveerd door de vele fiasco's, die
in de laatste parlementaire periode gemaakt zjjn.
De Gricksoh-Turksohe vredesonderhandelin
gen bljjven nog steeds den slakkengang volgen.
Wellicht is dit daaraan toe te schrijven, dat de
Porte bjj haar wensch blijft om het bezette Tbes-
salië te behoudeD, en dat bet haar meer dan een
voorwendsel is, dat zij die Grieksche provincie bij
het Turkeeke rijk wenscht in te ljjven bljjkt vooral
hieruit, dat steeds voortgegaan wordt met het mo-
biliseeren van nieuwe bataljons en zelfs troepen in
Kleia-Azië gereed staan Europeesch-Turkjje binnen
te rukken tot versterking van bet leger. Overtuigd
van de vriendschap van den Czaar e i van keizer
Wilhelm heeft de Sultan zich tot dezea gewend
met verzoek hem te steunen in de annexeering van
Thessalië, doch beiden hebben hem den raad gege
ven gematigd te zijn en verklaard, dat zjj eensge
zind bleven met de vier andere mogendheden. Er
zal dos wel niets komen van een inlijving van deze
zoozeer begeerde landstreek, evenmin als van de
verwezenlijking van het gerucht, dat de Porte Creta
tegen Thessalië zou willen ruileü, want telkens
wordt de Sultan gewezen op zjjne eigene verklaring,
dat hij geen veroveringsoorlog voerde en dus ook
geen vergrooting van grondgebied mag eischen, en
wat betreft een ruiling, daaromtrent wordt hem
onder de aandacht gebracht dat de mogendheden
reeds maanden geleden hebben verklaard dat Crata
autonomie zon verleend worden, en aan die ver
klaring zullen zjj zich honden.
Het zjjn vooral de Softa's te Konstantinopel, die
zich met alle kracht verzetten tegen het prijsgeven
van Thessalië en opdat deze de gemoederen niet al te
zeer in beroering zouden brengen liet de Sultan velen
hunner achter slot en grendel zetten, daar hjj bevre sd
iB dat zjjn eigen onderdanen hem wel eens in een
moeieljjke positie konden brengen.
Ook uit Spanje komen nog geen bevredigende
berichten. Men tuurt er angstig naar den politieken
horizon, vreezend dat de Vereenigde Staten ook
kunnen trachten Cnba te annexaeren evenals zjj het
Hawaï hebben gedaan.
Ondanks de tegenspraak van de conservatieve pers
wordt de vervanging van generaal Wejjler als gou
verneur van Cuba als vrjj zeker beschouwdmen
acht het een quaestie van tjjd, in verband met de
militaire maatregelen en de resultaten van de onder
handelingen met de Vereenigde Staten. Deze onder
handelingen zullen hervat wordeD, zoodra de nieuwe
gezant der Vereenigde Staten, generaal Woodford,
te Madrid zal zijn aangekomen.
Sagasta vergaderde met alle oud-ministers der
liberale partjj om een programma op te maken en
een gedragsljjn te bepalen voor den strijd tegen het
kabinet-Canovas. De tegenwoordige regeering heeft
een langdurig onderhoud gehad met Sagasta om te
trachten tot een vergeljjk te komen met de oppositie,
doch tot nog toe is er weinig kans dat de regeering
in Spanje zal verlost worden uit hare netelige positie,
die langzamerhand onhoudbaar wordt, wat duidelijk
in het oog springt als men weet, dat hot kolossale
tekort in de schatkist door den CubaanBchen opstand
elke maand m6t 35 millioen peseta's vermeerderd
wordt.
Een vredefeest wordt heden gevierd door
Koningin Victoria van Engeland, die den dag
herdenkt, waarop zjj, 60 jaren geleden den troon
besteeg. Zeker een hoogst zeldzaam voorkomend
jubilé, waarbjj de meeste Europeesehe mogendheden
zich doen vertegenwoordigen en waartoe reeds vele
vorsteijjke personen naar Engeland zjjn vertrokken.
Koningin Victoria werd 24 Mei 1819 op Kensington
Palace goboren en was dus pas 18 jaar oud toen zij
tot hare gewichtige betrekking geroepen werd. Den
10 Februari 1837 huwde zij met prins Albert van
Saksen-Coburg, uit welk huweljjk op 21 Nov. 1840
de tegenwoordige Keizerin-weduwe van Pruisen en
den 9 Nov. 1841 Albert Edward, de tegenwoordige
prins van Wales, geboren werden.
De wereldgebeurtenissen, onder Koningin Victoria's
regeering voorgevallen, hebben het Engelsche rijk
niet kunnen schokken en met voldoening en wel
gevallen mag zij terugzien op de 60 jaren, die achter
haar liggen.
Naar echt Engelsche gewoonte is gisteren het
feest met godsdienstige plechtigheden aangevangen.
De PriDS en Prinses van Wales, de andere leden
van de koninkljjke familie, verscheidene pairs, bui-
tenlandsche vorsten (voor zoover zjj protestant zjjn),
gezanten, waaronder de Nederlandsche, woonden den
bjjzonderen dankdienst bjj in St. Paul's Oathedraal.
In de katholieke kerk werd een hooge mis gevierd,
waarbjj de katholieke vorsten en gezanten tegen
woordig waren.
Als voorbereiding voor eene Federale Unie heeft
Transvaal eeu tractaat van vrede en vriendschap
gesloten met den Oranjc-Trijstaat. In het
tractaat, dat met groote meerderheid te Bloemfon
tein is goedgekeurd door den Volksraad wordt be
paald, dat de bside staten elkander zullen bjjstaan
met alle macht en middelen, indien de onafhanke
lijkheid van een der staten bedreigd wordt ot zoo
een aanval op een van beide plaats heeft. De eenige
beperking is vervat in de bepaling, dat het recht
zijn moet aan de zijde van den bedreigden of aan
gevallen staat, waardoor natuurlijk het moedwillig
uitlokken van een aanval wordt uitgesloten. Voorts
wordt een militaire organisatie der strijdmacht van
beide verbonden staten voorbereid en znn bepalingen
gemaakt om de naturalisatie van burgers van den
eenen staat, die zich in den andereu wenschen te
vestigen, te vergemakkeljjken.
Om de uitvoering van het beginsel eener Fede
rale Unie voor te bereiden wordt de instelling be
paald van een Bondsraad, waarin vjjf vertegenwoor
digers van eiken staat zitting znllen hebben. Deze
Bondsraad zal alle quaesties van gemeenschappelijk
belang bespreken de besluiten van den Raad znllen
onderworpen worden aan de goedkeuring van de
Volksraden der beide staten.
Te Pretoria heeft het bericht van de aannemiüg
dezer overeenkomst een groote tevredenheid gewekt
en ook het overige Zuid-Afrika stelt hoogen prjjs
op dit krachtig en voor de onafhankelijkheid der
Boeren-Rppnblieken zoo nattig verbond.
De bladen bevestigen het reeds vroeger telegra-
phisch gemelde belicht van de herkiezing van dr.
L e jj d s tot Staats-secretaris. Zjj had plaats met
17 stemmen, tegen 6 op andere candidaten uitge
bracht. De Hollanders in Transvaal verheugen zich
zeer in deze herkiezing.
Het iB bekend, dat de Vereenigde Staten
tot hiertoe geen koloniale mogendheid waren. Aan
dezen toestand is een einde gekomen door de an
nexatie van het eiland Hawaï, waarvan het verdrag
reeds is onderteekend. Aan de verplichtingen, een
geïsoleerde eilandengroep in het hart van de Stille
Zuidzee te besturen en te verdedigen, zjjn diepe en
vèr strekkende veranderingen in de buitenlandsche
betrekkingen der Republiek verbonden en deze moe
ten onvermijdelijk leidon tot groote gevolgen, als
de Vereenigde Staten een koloniale staatkunde in
voeren op eenigszins uitgebreide schaal.
De Voss. Zeit. meent, dat Europa geen aanleiding
heeft zich met de annexatie van Hawaï te bemoeien,
doch nu Amerika bet continentale stelsel verlaten
heeft om zich op koloniaal gebied te begeven, mogen
Engeland en Duitschland wel eens nauwkeurig de
positie der Samoa-eilanden bepaleü, opdat ook deze
niet ten ofibr vallen aan den drang naar daden van
den president uit het Witte Huis.
Het schjjut dat president Mc. Kinley deze op
merking verwacht heeft, want in zjjn Boodschap
aan den Senaat zegt hjj o. a.Dit is geen werke
lijke annexatie, doch een nauwere voortzetting van
de bestaande betrekkingen en een dichtere aaneen
sluiting van twee volken, die verbonden zjjn door
banden des bloeds en der vriendschap. De Vereenigde
Staten kunnen niet toestaan, dat eenige andere mo
gendheid zich met de annexatie bemoeit."
GOES, 21 Juni 1897.
Naar wjj vernemen zal onze nieuwe burge
meester, de heer J. Ph. Wesselink, op 1 Juli
a. 8. in functie treden.
De laatste Algemeens Vergadering
der Vereeniging tot het regelen en bevorderen
van Volksvermaken alhier werd Zaterdag jl.
gehouden op het »Slot Ostende". Zjj werd bjjgewoond
door zes leden van het bestuur en twee gewone
leden en was in hoofdzaak belegd tot bet doen van
rekening en verantwoording aan de leden door het
bestuur der Vereeniging, die thans is geliquideerd.
Nadat alle geldswaardige bezittingen zjjn verkocht
en alle schulden betaald sloot de rekening, die door
de beide aanwezige gewoDe leden werd nagezien en
in orde bevonden, bij een ontvaügst van f 200,13
en een uitgaaf van f 196,401/2, met een goed Blot
van 1 3,72 1/2, welk bedrag zal worden ter beschikking
gesteld van de (Economische Spijsuitdeeling alhier.
Omtrent de boeken, rekeningen en verdere bescheiden
der Vereedging werd besloten deze aan te bieden
tot plaatsing in het gemeente-archief.
Terwjjl hiermede de Vereeniging werd ontbonden
verklaard, sprak de vice-voorzitter, dhr. Breetvelt,
een laatste wooid om zijn dank te betuigen aan hen,
die tot het eind van haar bestaan lid der Vereeni
ging zijn geblevenaan zjjn medeleden van het be
stuur, die zjjne vooral in den laatsten tjjd moeiljjke
taak door onderlinge samenwerking gemakkeljjk heb
ben gemaakt en aan de aandeelhouders in de schnld,
die op de muziektent drukte, voor hunne welwillend
heid afstand te doen van hunne pretentiën, waardoor
een bevredigende liquidatie was mogelijk gemaakt.
Bij verklaarde tevens dat, hoe ontmoedigend het ook
was, dat de Vereeniging van de zjjde van het pu
bliek in den laatsten tjjd zoo weinig sympathie
ondervond en daardoor den noodigen financiëelen
steun mistp, hjj en zijne medebestuurders toch met
veel lust voor de Vereeniging hadden gewerkt en
getracht haar uit haar kwjjnecden toestand op te
heff n en ofschoon die pogingen niet gelukt zjjn,
bleef die lust opgewekt door den aangenamen toon,
de eensgezindheid en de onderlinge samenwerking,
die bij alle leden van het bestuur steeds voorzaten.
Daarna bracht een bestuurslid den heer Breetvelt
een woord van erkentelijkheid en dank toe voor de
tactvolle wjjze, waarop hjj èn als voorzitter èn als
vice-voorzitter steeds de leiding der Vereeniging bad
gevoerd en betuigde zjjn spjjt, dat de Vereeniging
is moeten worden ontbonden. Nadat de voorzitter
verklaard had voor de Vereeniging te hebben ge
daan wat bij kon, sloot hjj deze laatste vergadering.
Te Amsterdam zjjn geslaagd voor het theo
retisch geneeskundig examen, le gedeelte,
dhrn. G. P. 111 m a n n en J. C. D i e h 1 Z z.
Door de anti-revolutionaire kiesvereeniging
Voor Nederland en Oranje te Goes werd Vrjj dag
avond eene vergadering gehouden ter bespreking
van de a. s. gemeenteraadsverkiezing.
Er werd besloten om tegenover den heer J. J.
OchtmaD, wegens zjjne groote verdiensten als raads
lid, geen candidaat te stellen.
Verder werd de heer M. de Jonge Jz., aftr. lid,
gecandideerd, een grostal opgemaakt, en besloten
zich te verstaan met de kiesvereeniging Groen van
Prinsterer, ten einde daaruit nog een tweetal can
didaten te kiezen, ten einde een te stellen tegen
over het aftredend lid, den hser G. H. Kakebeeke,
en een in de vacature van mr. J. G. de Witt Ha
mer, die Goes gaat verlaten. (Af. Ct.)
Naar men ons mededeelt staan op het bedoelde
grostal de hh. B. M. den Boer en Van Koetsveld Jr.
De heer G. J. Mandors, boekhouder van
het kadaster alhier, is, met ingang van Augustus a. s.,
in die betrekking overgeplaatst naar Breda.
Na een proeftijd van zes maanden werd de
gediplomeerde der Rijks-landbouwwinterschool alhier
J. G. Risseeuw definitief benoemd tot werk
meester voor den landbouw aan het Rjjks-opvoedings-
gesticht voor jongens te Avereest.
Door de regelings-commissie uit het Comité
tot wering van schoolverzuim te Goes is Donderdag
15 Juli aangenomen als de dag van het school
feest voor de kinderen der openbare scholen, welk
feest evenals in vorige jaren bestaan zal in een
tocht naar Vlissingen.
Bjj Kon. besluit zjjn met ingang van 1 Juli
bevorderd tot commies der postergen 2de kl. L. A.
P. Hoffmann, thans commies der postergen 8de
kl.tot commies der postergen 3de kl. K. A. H e y-
blom, thans commies der posterjjen 4de kl.
Bjj Kon. besluit zjjn benoemd: totdjjkgrabf voor
het waterschap KruiniDgen P. Nieuwenhuyse;
tot djjkgraaf voor den Vanhaaftenpolder G. J. de
G r a a f f A z.tot gezworen voor den polder Drei-
schor M. G 0 e m a n s.
In Zeeland behoort 23,8 pet. der onge
bouwde eigendommen aan niet-inge-
z e t e n e n.
De M. Ct., op dit cjjfer wjjzendp, voegt er bjj
»Men lette eens op het cjjfer 23,8 voor Zeeland.
Bjjna 1/4 van het voordepl dat de graanrechten aan
de landeigenaars, wat Zeeland betreft, znllen ver-