1897 N°. 53.
Donderdag 6 Mei.
84ste jaargang,
(ïOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op leeatdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes,, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjhlarl 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bp do beeren Nijgh Va.n Ditmah te Rotterdam ew. verder
bö alle Boekverkoopor* en Brievengaarder».
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prhs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk.i- en doodberichten en de daarop betrekking bebbpnd»-
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, met meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 2-0 c
Aanvrage» om eu vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Xn«en4(nff van *dver<enif^n w**»» 9 «5ï «ieo dn^ der uitgave.
GOES, 5 Mri 1897.
Maandag werd zoowel aan De Zeeuw nis aan
ons in het bericht van de Rotterd. graanmarkt ge
seind *meel 50 a 75 ets. lager" terwijl in de /V.
Ro't. Ct van dien avond stond >meel heden onver
anderd met beperkten omzet.
Naar aanleiding van deze tcgenstrijdigbvid ontvin
gen wij gisferon van twee meelhandelaars e nu be
merking. Wij hebben toen terstond por telegraaf
inlichting gevraagd aan onzm correspondent; te Bot
terdam, van wien wjj sinds zeer 7ele jaron de markt
berichten zoDder dat ons daaover opmerkingen
werden gemaakt telegvaphiseh ontvangen. Dezo
seinde ons terug «meGlbwrieht juist" welk telegram
gevolgd werd door een schrijven, waariu gezegd
wordt
Officiëel kan ik u raededeeler, dat gistc-ren door
de firma Van Dusseldorp, oen der grootste meel
handelaren, voor 75 ct. lager is afgegeven. Met
voorkennis van die heeren is aan de couranten
opgegeven 50 75 ct. lager, welke opheldering
voor u, naar ik vertrouw, voldoende zal zijn."
Hieruit blijkt dus, dat aau gnp.no vergissing, van
wien ook, moet gedacht worden. Of de Zeeuw voor
deze rubriek denzeifden correspondent heeft als wij,
is ons niet bekend. Het spreekt eebter van zelf, dat
wjj over de juistheid der zaak niet zelf kunnen
oordeelen alleen wenschen wij te zeggen, dat wij
gedurende al die jaren nimmer aanleiding hebben
gehad aan de betrouwbaarheid van onzen corres
pondent te twjjfeltn, en dat van de verschillende
graansoorten ons niec alleen de veranderingen (zoo
veel hooger of lager) noaar ook de hoogste en de
laagste prijs zelf geseind worder.
Aan de uitnoodiging om ons de prjjz«n te loten
seinen zooals de N. A\ Ct. zo vermelden zal, kunnen
wjj natuurlijk niet voldoen. Daaidoor zou a'Ia zflt-
standigheid van het bericht en mitsdien ook de
waarde ervan verloren gaan.
Ook wij hadden het genoegen te ontvangen een
fi. van de nieuwe uitgave van het Provinciaal
blad van Zeeland, b»>vatt-nde de gedrukte
circulaires, aan de plaatselijke besturen geriebt van
1815 1826, en do Prov. bladen van 1827 tot en
met 1896, voor zoover deze op 31 December 1896
nog van kracht zijn. Gaarne voieenigen wij ons met
den bf, in de Midd. Ct. van heden aan dit hoogst
nuttige werk gebracht. Daarin wordt nu alleen ge
vonden wat van blyvenden aard en voortdurend van
kracht is, zoodat de moeite om oude jaargangen te
raadplegen gifaeel vervallen kan. Indien het toe
gezegde alpb. register dit werk komt completeeren,
dan is inderdaad het gemak ervan groot.
Een woord van dank aan Gedep. Staten en aan
den adjunct-commies H. J. G. Hartman, die dit
werk onder toezicht van den Griffier der Staten tot
stand bracht, is zeker ruim verdiend.
Op de lijst van de hoogst aangeslagenen in de
Rjjks directe belastingen in Zeeland komen voor 1897
o. a. voor
Mr. J. C. R. v. d. Bilt te Heinkenszand, Jan
Blok Jz. te Krabbendijke, Jacob BrujjDzoel te Ril-
land-Bath, Marinus Burger te Kloetinge, P. R. Claus
te Kloetinge, A. C. Danckaerts te Kortgene, P.
Dikker Jf. te Wemelding0, J. Janse v. Ejjkeren Sr.
te VHeerenhoek, mr. J. G. de Witt Hamer te Goes,
J. E. Mulock Houwer te Goes, A. M. Peman Kake
beeke te Kloetinge, G. H. Kakebeeke te Go9B, J. M.
Kakebeeke te Goes, J. Kakebeeke te Krabbendjjke,
L. G. Kakebeeke to Middelburg, mr. P. Lenshoek
T. Kerkwjjk te Goes, W. F. K. Lenshoek te Goes,
mr. J. L. H. Liebert te Goes, L. Lucasse te 's-Heer
Arendskerke, L. A. Paardekooper Overman te 's-Gra-
venpolder, J. M. Pilaar te Go6S, H. K. Persant Snoep
te Kapelle, H. J. Stieger te Goes, N. Tazelaar te
Koljjnsplaat, W. J. Vader van 's-Gravenpolder te
Wissekerke, B. Vermande te Heinkenszand, jhr. S. M.
v. Reigersberg Verslujjs te Goes, A. Witkam te
Kruiningen.
Het laagste gezamenlijk bedrag van aanslagen is
f 474,46.
Het aantal aangeslagenen bedraagt 132 op eene
bevolking van 199234.
Benoemd tot ambtenaar bjj de Zuid-Afrikaan-
sche 8poorweg-maat8chappjj de heer W. J. M o o j e n
van Kloetinge, thans werkzaam bjj de politie te
Gouda.
ttrabbendijke. In de Maandag gehouden
raadsvergadering is de noofdeljjko omslag
over 1897 vastgesteld op f 3829,931/». Het kohier
van de belasting op de honden werd daarna vast
gesteld tot een bedrag van f 84 bevattende in 't ge
heel 52 aanslagen. Neemt men in aanmerking dat
deze post eenige jaren geleden nog slechts f 39 be
droeg, dan mag men aannemen dat onze goede in
gezetenen over 't algemeen liefhebbers van bonden I
worden of door het betalen dier belasting do weelde j
van een hond er op na te honden zich niet laten
ontzeggen.
aarde. De h9er J. Voreeke, burgemeester
dez->r gemeente, ontving dezer dagen van den ge
meente) aad alhier, als aandenken asn zjjn 40jarig
aoibtsfeest, een door den heer Magielso te Goes
vervaardigd prachtig, groot portret, voorstellende
de leden van den gemeenteraad en den secrotaris.
l)e liberale kies vereeniging «Vrijheid en Orde"
te Kapelle (district Hontenisso) heeft met algemeen#
stemmen mr. J. G, van D e i n 8 e aftredend lid,
tot voorioopig candidaat voor de Iïe Kamer gekoztn.
Ook in de gistei avond gehouden vergadering der
vrijzinnige kiesvereeniging te Kruiningen wr-rd da
heer Vau Deinss met algemeene stemmen candidaat
gesteld.
Maandagavond vergaderde te Zieriksee de libe
rale kicsvereeniging tot het bespreken van candi
date voor de aanstaande verkiezing.
Uit eeno mededeeling van den voorzitter, met het
oog op het feit dat dtze vereeniging bij de Liberale
Unie is a-ingesloten, bleek, dat de heer J. J. van
Kerk wy k zich in hoofdzaak met het program
der Unie vereeiiigt; alleen ten opzichte derlandbouw-
paiagraaf wordt door hem eenige reserve gemaakt.
Met groote meerderheid werd de beer J. J. van
Kerkwjjk voorloopig tot candidaat gesteld.
Ook de liberale kiesvereenigiug »Noordgouwe
en Kerkwerve" te Noordgouwe heeft met algemeene
stemmen tot candidaat voor de Tweede Kamer ge-
kozon don heer J. J. van Kerkwijk.
Door de liberale kiesvereeniging «Eendracht"
van Veert en Vrouwepolder c. a. is niet algomeene
stemman tot haren voorloopigen candidaat voor de
Tweede Kamer gekozen de heer Van Tejjlingen
te Middelburg.
In een Zondag te Oostburg gehouden vergade
ring van de liberale kiesvereeniging in het voormalig
vierdo district in Zeeland werd gelegenheid gegeven
tot het noemen van candidaten voor de verkiezing
van een lid van de Tweede Kamer. Alleen mr. P.
C. J. Hennequin, aftredend lid, werd als zoo
danig genoemd.
In het district Sliedrecht is van Christel yk-
Histonsche zjjd3 candidaat gesteld voor de Tweede
Kamer de fiber G. van Herwaarden, gepens.
kapt. ter zee.
Deze zal dus daar onder de partjj-verwauten tegen
over dr. Kuyper staan.
De brievenbesteller L. J. G. Priesen
te Amsterdam is door de radicale partjj aldaar in
het 7e district candidaat voor da Kamer gesteld.
Het gemeentebestuur van Borne heeft a f w jj-
z e n d beschikt op hst adres van mr. R. E. Hat-
tink te Almeloo, houdende verzoek om verbetering
der vastgestelde kiezerslijsten voor de Tweede Ka
mer en der Provinciale Staten van O vergeel, door
schrapping der namen van een 1 2 - t a l
priesters en paters van de orde der Carme-
liaten, inwonende in het klooster te Zenderen, op
grond dat dezen, met den prior tot de orde der Car-
melieten of bedelmonniken behoorende, bjj
hunne opneming o. a. de gelofte van gehoor
zaamheid aan de bevelen uer superieuren en van
armoede hebben moeten afleggen en voor hunne
diensten niet een bjj overeenkomst bepaald loon ge
nieten, maar ze om niet verrichten, krachtens
hunne uit religieuse verhoudingen ontstaande onder
geschiktheid. De Raad overwoog
dat de meergenoemde paters op de kiezerslijst zijn
gebracht op grond van hunne aangifte, houdende,
dat zy zjjn ondergeichikt Roomsch-Katholiek pries
ter, gebruikt tot hat verrichten van kerkelijke dien
sten, en zulks in dienst van G. H. van Wamel te
Zenderen, en dat zij daarvoor het bjj de kieswet
vereischte loon hebben ontvangen, en op de uit
drukkelijke verklaring van den heer G.j H. van
Wamel, zjjnde deze prior van het klooster te Zende
ren, houdende dat meergenoemde priesters in zynen
dienst zjjn, en van hem het in de aangifte-biljetten
vermelde loon hebben ontvangen
dat, hoe vreemd deze verklaringen, in verband
met hot door mr. R. E. Hattink medegedeelde, ook
mogen iaiden, de heer G. H. van Wamel en de
meergenoemde kloosterlingen zjjn personen, ter goe
der naam en faam bekend Btaande, van welke ook
ter bekoming van het kiesrecht geene onware ver
klaring mag worden ondersteld
dat deze vergadering niet in staat is verder te
onderzoeken, of laatstgenoemde verklaringen al dan
niet overeenkomstig de waarheid zjjn
gelet op de artt. 2933 der kieswet; besluiten:
de namen der twaalf paters op de kiezerBljjst te
handhaven, en mitsdien het adres van mr. R. E.
Hattink te wijzen van do hand.
Men herinnert zich het optreden van den burge- j
meester van Haarlem, inzake de toepassing van de
Zondagswet, en ook, dat de Raad der gemeente
Haarlem, bij request, den minister van BinDenland-
Echo Zaken heeft verzocht al zulke maatregelen te
willen nemen, als strekken kunnen, om eene gelijk
matige toepassing der wet te verzekeren.
Tevens werd den burgemeester gevraagd, met
de verdere uitvoering der Zondagswet, voor zooverre
die uitvoering aan Z E. Achtb. mocht zjjn ©pge-
diagen, te wachten, tot het antwoord op het adres
aan den Minister van Binnenl. Zaken zal ingekomen
zijn, aan welk adres door den burgemeester is voldaan.
Thans is door eene commissip, bestaande uit de
heeren H. M. J. van Lennep, ingenieur, J. de Jong,
hoofd eenrr bjjzondere school en J. H. Segaar, koop
man, allen te Haarlem, aan den minister van binnenl.
zak -li een adres gezonden, waarin zjj naar aanleiding
van het feit, dat 5118 ingezetenen van Haarlem
bjj adres hun instemming hebben betuigd met de
maatregelen van den burgemeester om de Zondags
rust te bavorderer, den minister verzoeken, niet
alleen zooals de gemeenteraad van Haarlem wenseht,
maatregelen te temen om de geljjkmatige toepassing
der meergemeld# wet te verzekeren, maar vooral
ook om, door ten spoedig antwoord op bet adres
van dien Raad, den burgemeester in Btaat te stellen
met de door ZEd.Achtb. beraamde voort te gaan.
Het maïsmeel vindt in jNederland meer
en meer aftrekte Rotterdam zijn onlaogs 10,000
baaltjes cornflour (maïsmeel) aangekomen, dat wel
is waar voor verschillende doeleinden, doch ook door
de bakkery als rystmeel gebiuikt wordt, behalve
nog het maïsmeel, dat docr het Amerikaansche tarwe
meel gemeügd wordt ingevoerd.
(Ned. Bakk. Ct)
Inkomend recht op tarwemeel.
De Minister van Financiën heeft aan de Kamer
doen toekomen eene uitvoerige nota van inlichtingen
omtrent het adres van de Nederlandsche Vereeniging
van Meelfabrikanten, houdende verzoek tot het heffen
van een fcjjdelijk inkomend recht op tarwemeel.
De adressen van de meelfabrikanten en van de
genoemde vereeniging vin 'en voornameljjk hunne
aanleiding in de wettelyke maatregelen door Frank-
rjjk in den laatsten tjjd genomen. Zjj beweren dat
sedert het najaar van 1895 de Nederlandsche markt
overstroomd wordt met Fransch moei, hetwelk wordt
aangeboden tot zoo lage prjjzen, dat thans geen
enkele fabriek in Nederland zonder verlies kan werken.
Nu ontleent do Ragoering aan de statistiek wel
de waarschijnlijkheid dat in 1896 meer meel uit
Frankryk is ingevoerd, maar tevens het bewijs dat
do groote vermeerdering van den totalen aanvoer in
dat jaar is ontstaan door meer inveer uit Amerika.
Opmerking verdient 't dan ook, dat in 1895 en 1896
te zamen in het geheal ongeveer evenveel werd inge
voerd als in de beide jaren 1893 en 1894.
Tegenover de beweriDg van adressanten dat per
100 K.G. uitgevoerd meel door de Fransche fabri
kanten aan premiën zou zijn genoten 2.33 francs,
stelt de Reg. dat de toestand sedert de indiening
van het adres is veranderd. Een rendement aanne
mende van 75 K.G. meel per 100 K.G., werd de
premie van 2.33 francs verminderd tot 1.03 francs,
en stelt men, zooals de Reg. meent dat het geval
is, het rendement op 72 K.G., dan verminderde de
premie van 1.94 francs tot 0 65 francs. Desniettemin
bleven de adressanten op hetzelfde invoerrecht aan
dringen.
Intu;schen werd op 9 December 1896 eene ver
gadering te Londen gehouden van the National Asso
ciation of British and IriBh millers", welke verga
dering ook werd fcjjgewoond door drie gedelegeerden
van de Ned. Vereeniging van Meelfabrikanten, waar
onder haar voorzitter. Nederlandsche en Eogelsche
fabrikanten waren toen blykbaar eenstemmig van
meening, dat niet over de toen bestaande Franscbe
regeling te klagen viel. Desniettemin wordt in het
adres van 2 Maart jl. te kennen gegeven dat de meel-
industrie hier te lande, tengevolge van onnatuurlijke
buitenlandsche concurrentie, met totalen ondergang
wordt bedreigd. De officieel® statistiek wjjst noch
tans niet aau, dat de aanvoer van meel uit Frankryk
na de Londensche vergadering van December 1896
onrustbarend groot zou zjjn geweest. Uit alle landen
te zamen werd in December 1896 en het eerste
kwartaal van 1897 slechts 30.720.000 kg. ingevoerd
tegen 54.448.000 kg. in December 1895 en het eerste
kwartaal van 1896.
De heffing van het gevraagde invoerrecht zou dan
ook niet alleen zjjn iu strjjd met het hoofdbeginsel
der tariefwet, doch ook zjj, die daarvan zouden
willen afwjjken, kunnen derhalve in de aangevoerde
motieven geen grond vinden voor zoodanig invoer-
rc cht.
De beweerde benadeeling door een buitenlandsche
wetgeving bestaat nietbjj hcffiog van een invoer
recht zouden alle verbruikers van tarwebrood meer
moeten betalen ten bate van een zeker getal meel
fabrikanten die belasting zou niet dienen om een
industrie in stand te houden, maar wel om haar
ten koste van h«t algemeen te bevoordeelen, of om
haar een kunstmatige uitbreiding te geven.
Dat Nederlandsche meelfabrikanten in 1896 met
verlies werkteü, is te verklaren uit de omstandigheid
dat zjj, toen de tnrwepryzen aanmerkeljjk steger,
geen voorraad hadden. Kan dat nu een reden zjjn
om wettfljjke maatregelen te nemen, zelfs voer hen,
die niet bet hoofdbeginsel der tarief-wet willen hand
haven Neen, zegt de Regeering, de belangen der
meelfabrikanten eischeD geenszins een invoerrecht op
meel, en zrifs wanneer men er geen bezwaar in zag
de natie schatplichtig te maken in het belang van
die industriëelen, zou er toch nog geen reden zjju
om hen door een invoerrecht te beschermen, of,
zooals 't heot, hunne belangen te verdedigen.
Aan het slot van een artikel der Haagsche
Courant over taalzuivering lezen we de vol
gende behartigenswaardige woorden over dat ge
deelte van het hedendaagsehe leven, waarvoor zelfs
in zjjne algemeenheid geen Hollandsch woord be
staat de 8 p o r t.
Daar vinden we de grootste vervalschers, de taal
bedervers van de ergste soort.
Op hen wijzen we als hoofdschuldigen van onzen
tjjd. Op de Hollandsche jongeDS, die, terwjjl Z9 over
een voetbalwedstrijd spreken konden, handelen over
een match van footballclubsdie goals makoD, in
plaats van winstpunten, en er verder een geheim
taaltje van competities, halt-time, backs, enz. op na
houden, dat zieh zelfs tegen hen keert, daar 't vaak
aanleiding geeft tot minjuiste krantenberichten, waar
over de heeren dan niet zelden erg verontwaardigd
zjjn. Maar ook op anderenop de cricketspelers,
met hun topscorers (voormannen en backs en
innings en not-outs; op de heeren en dames, die,
het oud-Hollandsche raketspel spelende, dit doen
met »racket8" onder den naam van »lawntenr>is"
als ware niet «tenniB" de vertaling van raketspel
en »lawn" eenvoudig eene open plek tusschen boscb,
zoodat niet eens elke «tennisclub" eigenljjk aau
«lawntennis" doet en «lawntennisveld" zooveel is als
een «dubbele portebrisée-deur"op de sportwereld
in 't algemeen, die eene kinderlijke brabbeltaal, een
soort van beschaafd Neger-Engelsch gebruikt op de
wielerbaan (pacemakers, records, timekeepers, trainen,
matchen, spurten) en bjj de wedrennen (hurdles,
starten, bookmakers, favoriet, gentleman-riders), en
op de Nederlandsche dagbladen in 't bijzonder, die
daaraan meedoen, niet alleen, maar er blijkbaar zelfs
eene eer in stellen die knoeitaal mede te spreken,
zoodat zy zelfs onder het opschrift «hippische sport"
berichten over een der zuiverst Hollandsche volks
vermaken de harddraverjj.
Tot die allen richten we in de eerste plaats het
verzoek om, ter wille van hun eigen gevoel van
Nederlanderschap, zich er ernstig op toe te leggen,
al die vreemde woorden weer uit te baDnen, die
volslagen noodeloos zjjn, omdat er goed-Hollandsche
voor bestaan.
Eu alB dan de vereeniging, die zich een paar ja
ren geleden vormde om de Nederlandsche spelling
te vereenvoudigen, zich eerst eens eenigen tijd ern
stig wilde bezighouden met het bevorderen van de
Nederlandsche eehrjj!wijze van overbodige bastaard
woorden (voetbal voor football, raketspel voor ten
nis, beraadslaging voor discussie, lichaa nis meting
voor bertillonnage, letterkunde voor literatuur, wa-
terverfteekeningeu voor aquarellen, zedeleer voor
moraal, enz.), dan zou zy een misschien nog groo
teren dienst aan onze moedertaal ba wjj zen dan die
genen, die haar verrjjken met woorden van eigen
maaksel.
Omtrent den oorlog luiden de berichten
zeer uiteenloopend.
Toch sohynt het, dat de Grieken in de laatste
dagen wat gelukkiger zjjn geweest en dat daardoor
do stemming in het algemeen wat gunstiger is ge
worden.
Intusechen wordt het terugroepen van kolonel
Vassos uit Kreta officieel bevestigd. Er is geen offi
cier aangewezen, om hom te vervangen. De maat
regel wordt beschouwd als een voorlooper van het
terugroepen vau de Giieksche troepen uit Kreta en
als bewjjs van verzoeningsgezindheid van het nieuwe
Kabinet.
Ook duiken er weder geruchten op van wapen
stilstand en interventie. De Standard meldt, dat «de
koningin van Eageland eeu brief heeft geschreven
aan den czaar, tea gevolge 4 waar van Rusland ten