1897 N". 37.
Zaterdag 27 Maart.
84sle jaargang*.
Bij (lit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgozondord op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Gogs, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertontiën voor dit blad
aangenomen bjj do hoeren NuöU Va.n Ditmüi te Botterdam on verder
bjj &Ue Boekverkoopers ea Brievengaarder»,
Imiendiïif van adverteBtlJnvi»* 9 ureu o» den de* ulttfnvt»
De prjj» der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directo opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen w orden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 t.
Aanvragen om ea vermelding van liefdegaven 5 cent per regol.
(iOENÜli
COURANT.
GOES, 26 Maart 1897.
Bjj kon. besluit is aan mr. J. G. de Witt
H a m o r, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend
als burgemeester der gamsente Goes, met dank
betuiging voor do door hem in die betrekking be
wezen diensten.
Dit ontslag is verleend tegen 1 Juni a. s.
Benoemd tot dijkgraaf voor don polder Oad-
kempecshofjtode, N. Kodde; tot dijkgraaf voor den
Onrustpolder, J. L. M a r c u s s e.
Benoemd ra et ingang van 1 Mri tot commies
dor postorij m 3e> klasse J. G. d e F o u w, tbans
commits der posterijen 4e klasse.
Ia do Woensdag gehouden openbare vergade
ring van dea Baad van State, afd. voor de geschil
len vau bestuur, werd rapport uitgebracht door
staatsraad mr. Moltzer, ia zake het beroep van A.
W. Priester en A. van der Maas Gzn. te
Wissekdrke togen een bes'uit van Gedep. Staten van
Zeeland, waarbij deze zich onbevoegd hebban ver
klaard tot vernietiging van een besluit van inge
landen van den Thoornpolder betreffende de toepas
sing van de onteigeningswet.
Men leest in verschillende bladen
De bietenquaestio is althans voor Ooste-
ljjk-Zeeuwsch-Vlaandereu opgelost. Vele landbouwers
hebben toch te Ter-Neuzen gecontracteerd voor f 9
do 1000 kilo en op da voorwaarden van 1896."
Wolfertsdijk. In deze gemeente bedraagt het
aantal kiezers voor Tweede Kamer en Pro
vinciale Staten 340 en voor den gemeenteraad 335.
196 namen kwainbn op de oude lyst voor.
Da commissie tot aanbieding van een hulde-
bljjk aan H. M. de Koningin-Weduwe-Regentes
bestaat uit de heeren C. Koert, voorzitter, A. van
de Linde, secretaris, A. Pot, penningmeester, Joos
van Dainme Jz., A. de Koster, D. Vleugel en J.
Reinhout.
Ierseke. Op het adres van eenige oester-
kweekers om uitstel van pachtbeta-
1 i n g zonder bijbetaling van rento is door de regee-
ring guustig beschikt. Het bestuur d6r Visscherijen
is gemachtigd uitstel ts verleenen tot 15 Juni. De
pachttermjjn verviel 15 Maart.
Op het verzoek om vermindering der pacht
met de helft is daarentegen ongunstig beschikt.
Voorts is aan de pachters der Bergscbe bank ver
gund hunne perceelen (die in 1898 uit do pacht
komen) desverkiozende in te geven vóór 15 April
in plaats van vóór 15 October. De ingegeven per-
ceelen zullen zoo spoedig mogeljjk na 15 April op
nieuw verpacht worden.
B(j kon besluit zjjn de volgende pensioenen
verleend aan J. P. Boogaort wed. jhr. mr. J. F.
Schnurbcque Boejje, rechter in de arrondissements
rechtbank te Middelbar» f 600 en aan J. H. A.
Beijerinck, wed. W. F. E. Wjjnen, ontvanger
der directe belastingen en accjjuzen, f 720.
Ieraeke. Het aantal kiezers alhier be
draagt voor do Tweede Kamer 598, voor de Pro
vinciale Staten 596 en voor den gemeenteraad 594.
Het getal is ruim verdubbeld.
Hilland-Bath. Op de k i e z e r 8 1 jj s t alhier
komen voor 242 kiezers voor de Tweede Kamer.
Voor den gemeenteraad geeft de lyst 239 en voor
de Prov. Staten 241 kiezers. Verleden jaar bedroeg
het aantal kiezers hier 140.
De Duitsche bladen zjjn over het algemeen
vol lof over de overleden Prinses Sophie der
Nederlanden, Groot-hertogin van Sax9n-Weimar.
De WeimarBche bladen sehrjjven o. a.Weimar
en het geheels land is met smart vervuld over het
verlies van eene vorstin, die eergisteren (Zondag)
nog door duizenden van haar getrouw volk met
echte geestdrift toegejuicht is als het ideaal van
eene 1 andsmoeder. Na zoo groote vreugde is de
droefheid onmeetljjk enz. De doodsklokken luiden,
de straten, waar zooeven nog vreugdevluggen waai
den, zjjn met zwarte vlaggen bedektde bevolking
gaat in het rouwkleed. Bjjna 55 jaar is de Hol-
landsche prinses op de welvaart van haar tweede,
Weimarsch vaderland bedacht geweest. Wjj hebben
eene edele, onvergetelijke vorstin verloren enz.
Keuter seint uit Weimar dat het stoffelijk
over8ohoi van d« groothertogin Sophie
Maandag 29 dezer in den vorsteljjken grafkelder zal
worden bjjgezet.
De Berljjnsche correspondent der N. R. Ct. seint
Zooals ik nit Weimar verneem, heeft de groother
tog nog geaarzeld of hij, tijdens de ongesteldheid
zjjner gemalin, naar Berlijn zon gaan om de onthul
ling van het keizsr-Wilhelm-aiODument bjj te wonen.
Do groothertogin zelf dreef hem daartoehst was
zjjn plicht als Duitsche vorst daarbij niet te ontbre
ken. Daarbij dacht de hooge vrouw er aan, dat de
oude keizer toon hij na den Franschen oorlog iu
1871 naar Duitschland terugkeerde, het eerste be
zoek dat hij ergens bracht, te Weimar aan zjjae
vorstelijke verwante Sophie bracht.
Sedert de goudon bruiloft in 1892 had de groot
hertogin zich geheel aan openbare hofplechtigheden
onttrokkendat liet zjj aan haar gemaal over. Bjj
het nationale feest bad zij nu echter een uitzonde
ring gemaakt, en dat was haar dood.
Op het mime binnenplein van het slot had zich
op den gedenkdag een groote feeststoet opgesteld,
en de grijze vorstin verwelkomde van een venster
uit de feestelijks groepen en hoorde toen het Wei-
marsche zangersverbond aan. Dieper de kamer in
stond de trouwe Ijjfarts, dr. Pfeiffer, en bezwoer de
groothertogin, zich niet zoo in te spannen. Hjj werd
bjjna knorrig, toen de groothertogin vol beminne-
ljjkhoid, trots hare zwakke krachten, den opperbur
gemeester en de feestcommissie bjj zich boveB ontbood,
en vriendelijk met hen keuvelde. Dr. Pfeiffer waar
schuwde herhaaldeljjk met ernst, dat de buitenge
wone opwinding de hooge patiöate schaden zou. De
groothertogin wees hem terug met een glimlach en
de woorden: >Mjjn beste Geheimrath, wat ik doe
is mjju plicht, ea ik vervul dien gaarne. Het zal
wel gaan."
Maar hst ging helaas niet. Nogeens trad de vorstin
uit de warme kamer aan hst koude venster en wuifde
den vertrekkendsn feeststoet het vaarwel toe. Aan
vankelijk scheen de inspanning van Maandag de grjjze
vrouw niet gehinderd te hebben. Zij ontwaakte
Dinsdag in goede gezondheid, zeide nog schertsend
dat zjj zich beter voelde dan de Ijjfarts voorspeld
had en liet zich inlichten over het groote wandel
concert, dat 's middags het nationale feest besloten
had.
'8 Avonds te 7 uur at de groothertogin nog met
goeden eetlust. Tegen 9 nur was het hofgezelschap
uitgenoodigd, en de vorstin sprak daar nog over
Toen, te 8 20, overviol haar plotseling ean heftig en
krampachtig hoesten, waarbij verschijnselen van ver
stikking kwamen. Het beele lichaam schudde onder
de atootecde hoestbuien en opeens zonk de grijze
vorstin dood ineen. Het lief der jjke hart stond stil.
Te Scherpenisse is door don opvolger van den
thans ontslagen ontvanger-griffier van het
caiamiteuze Waterschap Scherpenisse, na slechts
enkele maanden in functie te zjjn geweest, tegen 1
April a. s. ontslag gevraagd. Deze ontslag
aanvrage staat in verband mat den desolaten toe
stand van de administratie van genoemd waterschap
en de groote moeiljjkhrid waarmee het innen van
de dykgelden gepaard gaat. Bovendien is de te stel
len borgtocht zoo groot geworden, dat van het be
trekkelijk gering salaris al heel weinig overblijft,
indien men door een maatschappij borgtocht moet
stellen. In deze maand zullen ingelanden van ge
noemd Waterschap bij elkaar komen om in de va
cature te voorzien. {Tel.)
Iu de Standaard wordt thans bet ontwerp voor
het Concept-program van Actie mede
gedeeld, dat het Centraal Comité der Anti-revolu-
tionnaire Partjj zich voorstelt aan de Deputaten-
vergadering voor te leggenaltoos na hierin vooraf
al zulke wjjzigingen te hebben aangebracht als, na
kennisneming van de opmerkingen der kiesvereni
gingen, noodzakeljjk zullen bljjken.
Hier onder volgen de punten van het ontwerp
I. In zake de Sociale Quaestie.
A. Voor Arbeid en Landbouw beide
1. Ministerie van Arbeid en Landbouw (met Han
del en Njjverheid).
B. Voor wat den Arbeid aangaat
1. Verplichte pensioenregeling voor loontrekkende
personen met aanvankelijke ondersteuning uit 'sRjjks
schatkist.
2. Regeling van het Arbeidscontract.
3. Maatregelen ter verbetering van den Woning
toestand.
4. Wet, regelende de onteigening in het belang
der Gemeenten ten behoeve harer bevolking.
5. Uitbreiding en wijziging van het tarief van
invoerrechten op bewerkte artikelen.
C. Voor wat den Landbouw aangaat
1. Oprichting van kamers van landbouw, alsmede
van «en raad van landbouw, door de landbouwers
zelven gekozen.
2. Nadere regeling van het pachtcontract.
3. Afschaffing van den accjjns op bet geslacht.
4. Tjjdeljjke tegemoetkoming aan den graanbouw
door premieverleening in verband met heffiag van
invoerrechten.
II. In Zhke onderwjjs.
A. Lager onderwjjs:
1. Verhooging van de rjjksuitkeering aan ge
meentebesturen en schoolbesturen.
2. Regeling van jaarwedden en pensioenen.
3. Examon-commissiën van overheidswege, onder
scheiden naar de opvoedkundige beginselen, waar
van de onderscheidene groepen van scholen uitgaan.
4. Losmaking van het Vaccine-vraagstuk van de
School.
5. Bevordering van het Ambachtsonderwijs in ver
band met de invoering van het leerlingenstelsel.
B. Middelbaar Onderwijs
1. Herziening van de wet op het Middelbaar Onder
wjjs, o. m. leidende tot
a. Gelijkstelling van do diploma's der O verheids-
en der Vrije Scholen.
b. Rjjksuitkeering aan de Vrije Scholen op voet
van die aan da Gemeentescholen.
C. Hooger Onderwjjs
1. Afschaffing van het Privilegie, toegekend aan
de diploma's der Overheidsacholon.
2. Ryksuitkeering aan de Vrije Gymnasia op den
voet van die aan de Gemeente-Gymnasia.
III. In zake Justitie.
1. Herstel van het recht der Overheid om den
moordenaar aan het leven te straffen.
2. Opheffing van hot verbod van onderzoek naar
het vaderschap.
3. Bescherming van het verwaarloosde kind.
4. Herziening van de militaire rechtsbedoeling.
5. Nadere voorziening tegen de vervalsching Tin
waren en oneerlijke concurrentie.
IV. In zaka de Koloniën.
1. Onttrekking van de inlandsche Christenen aan
het Mohammedaansche recht.
2. Bevordering van de Kerstening van Indië
a. door het beschikbaar stellen van vaüte uitkee-
ringen aan de Bijzondere Scholen, en
b. door het steunen van de Medische Zending.
3 Tegengaan van de vergiftiging der bevolking
door Opium.
V. In zake de defensie.
1. Bezuiniging op het beheer.
2. Organisatie bij de wet van onze levende strijd
krachten, overeenkomstig art. 17 van ons Pjogram
van Beginselenen in afwachting hiervan voorzie
ning in de behoefte aan bezettingstroepen.
3. Voortgaande verbetering van het kazerne- en
scheepsleven.
Men schryft aan de Arnh. Ct.
E«n persoon die zich als kiezer had aangemeld
doch niet op de lyst geplaatst, liet ons de
kennisgeving zion hem door den burgemeester zyaer
woonplaats toegezoaden, zij was per post als gead
viseerde brief, met het motto dienst verzonden, zoo
dat deze brief, franco en onbelast door den burge
meester verzonden, evenzoo den afzender in handen
kwam.
Wjj begvjjpen dus n et als men in alle gemeenten
hetzelfde voorbeeld volgt, dat de 22e Maart voor de
gemeentebesturen wegens de verzending van zoovele
aangeteekende brieven, een dure dag kon zjjn 1 Of
zou ook hier de wet op verschillende wjjzen worden
uitgevoerd
Door da heeren Van Dedem, Zijlma en Goeman
Borgesius is, namens de commissie van rapporteurs
voorgesteld in het tweede lid van art. 243 der ge
meentewet, betrekking hebbende op den maatstaf
van heffing van directe belastingen,
bedoeld in art. 240c toe te voegen den volgenden
volzin
Inkomsten uit betrekking, beroep of bedrjjf kannen
ten hoogste 25 percent lager in rekening worden
gebracht dan inkomsten uit vermogen.
Men schrijft uit Den Haag aan do Arnh. Ct.:
De Avondpost bevat een opzienbarend stukje »h o s-
pitaal-maniere n."
Al is het verhaal maar voor een tiende waarheid,
dan zou zelfs de meest verstokte vyand van hygië
nische maatregelen zich over zóo droeve nonchalance
ergeren.
En nu speelt het geval in een hospitaal 1 De
plaats, waar het intellect van hygiënische strjjders
bjj drommen zijn dagtaak vervult!
Ongelooffjjk.
Ziethier de klacht.
14 miliciens, van de jongste lichting, tydelyk »ter
observatie" in het militair hospitaal te 's-Gravenhage
opgenomen, hebben zich schrifteljjk tot de redactie
van bovengenoemd dagblad gewend, om te protes
teeren tegen de, met de eenvoudigste regels der
gezondheidsleer strjjdende, behandeling, welke zjj daar
gedurende 4 dagen en langer hebben moeten verduren.
Een ware marteling zou het zjja geweest.
VoorGerBt scban del jjke onreinheid en gebrek aan
da hoogst noodige ventilatie. Dan bun zaal gren
zende aan een ziekenkamer, waar ljjders aan een
zeer gevaarlijke besmetteljjke ziekte verpleegd wor
den en die, om naar het privaat te gaan hun
zaal in hare gansche lengte moesten doorloopeu 1
In de nabijheid een pestend privaat 1
Een der 14 miliciens, een student te Delft, heeft
zich naar de redactie van de Avondpost begeven om
dat zaakje nog eens mondeling toe te lichten, maar
die punijes op de i moeten zoo walgelijk zijn ge
weest, dat gezegdG redactie het beter heeft gevonden
niet verder in by zonderheden te moeten treden.
Wjj herhalenongrioofljjk.
En tóch?
Of is hier overdrijving in het spel
In ieder geval moet één van tweeëa gebeuren
officiëele tegenspraak by onjuiste of verkeerde voor
stelling, óf onverwijlde reiniging van dien
Augiasstal.
Thans wordt uit Pretoria bevestigd dat dr.
L e y d s de volgende week naar Europa vertrekt als
opvolger van jhr. Beeluerts van Blokland te 's-Gra
venhage. Fischer, uit den OraDje Vrystraat, wordt
als een mogeljjk candidaat beschouwd om Leyda
op te volgen als staatssecretaris te Pretoria.
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia
seinde haar WoensdagDe Godavery is door de
Generaal Pel naar Singapore gesleept.
Dinsdag seinde die correspondent (zie ons vorig
no.) dat het Frauscli9 stoomschip Godaveryvarende
tussehen Java en Singapore, met de mail van 17
Maart aan boord, waarscbjjnljjk verongelukt was.
Een stoomschip, dat thans bljjkt de Generaal Pel
van de Kon. Paketvaartmaatscbappjj te zjjn, werd
ter opsporing uitgezonden.
Uit bovenstaand telegram bljjkt nu gelukkig, dat
het schip behouden is gebleven.
Het Soer. Hbld. verneemt dat generaal
Vetter zjjn voornomen heeft te kennen gegeven
in het najaar den dienst te verlaten.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van gisteren werd voortgezet de
behandeling der regeling van de gemeente-fiaanciën.
üe minister Van Houten bestreed de gemeente
lijke bedrijfsbelasting, voor de forensen, voorgesteld
door den heer Pijnappel, als liggende buiten het
kader dezer wet.
De heer Pijnappel zag niet in, dat het in strjjd
is met het beginsel der wet, wanneer het inkomen
wordt getroffen bjj uitoefening van het bedrjjf in
meer gemeenten en wanneer het bedryfs-inkomen
meetelt voor de gemeente, waar het hoofdverbljjf is
gevestigd.
De Commissie van Rapporteurs oordeelde zulk
een regeling, zonder voorafgaand aldeelingsonder-
zoek, niet voldoende voorbereid en stelde een amen
dement voor «m ten opzichte der straatbelasting
onderscheid te maken tussehen de verschillende dee-
len eener gemeente ter voorkoming, dat de buiten
de kom gelegen straten, die minder genot hebben
van gemeentediensten, onevenredig worden getroffen.
Dit amendement werd echter ingetrokken na ver
klaring van den minister, dat het regeerings voorstel
toelaat in bijzondere wjjken van gomeenten, die in
dezelfde omstandigheden verkeeren, eene speciale
belasting te heffen.
Het amendement-Pijnappel werd, na bestryding
door den minister, verworpen met 64 tegen 18
stemmen.
Daarna werd behandeld letter C. Maximum op
centen grondbelasting, 40 gebouwd, 10 ongebouwd
en 20 buitengewone op gebouwd en ongebouwd,
doch zij, die hoofdverbljjf in de gemeente hebben,
restitutie te geven van het bedrag der buitenge
wone opcenten.
Een amend.-Züjlma-Borgesius wil het maximum
der buitengewone opcenten op 40 vaststelleneen
amend .-Meesters wil ook restitutie verleenen van
buitengewone opcenten op ongebouwd aan inwoners
van aangrenzende gemeenteneen amendement van
de Commissie van Rapportenrs wil de heffiag van
buitengewone opcenten beperken tot den tjjd, waarin
de uitwonende niet in den hoofdeljjkea omslag heett
bjjgedragen.
Heden wordt de behandeling voortgezet.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk.
Bedankt voor het beroop naar Kampervoau
door ds. L. M. van Noppen te Lsordam.
