1897 Nü. 29.
Dinsdag 9 Maart.
84sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
RUPSEN en RUPSENNESTEN
De Schoonmaakwerken
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjg per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen by de heeren Nijgh Van Ditmaii te Rotterdam en verder
by alle Boekverkooperi en Brievengaarder*.
Iniendlnf wan advertentiën vi®r 9
Do prjjg der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelyki- en doodberichten en de daarop betrekking bebbeode
dankbetuigingen worden van 110 rogels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald '20 t.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
op den dan 4or uitgave.
G0ESCHE
COURANT.
YV E tl K. L 1 K D N,
die door berichten in de nieuwsbladen of door daartoe uitge-
zuudeu agenten, soms met verstrekking van reisgeld voor de
heenreis, zich opgewekt gevoeleu om naar
ïxuTsciiLiJtn
ten behoeve van industriële ondernemingen te vertrekken,
worden gewaarschuwd, dat menigmaal bij aaukomst ter bezemde
plaatse blijkt, dat zij daar niet kunnen gebruikt worden.
Het is daarom geraden niet dadelijk op dergelijke berichten
ot aanbiedingen af te gaan, maar inlichtingen in te winnen,
waartoe t«r secretarie gelegenheid zal worden gegeven.
Goes, den 6 Maart 1897.
De Burgemeester van Goes,
J. G d W. HAMER
Op Maandag den 22 Maart en zoo noodig volgende dagen
zal door of vanwege de politie een schouw gehouden wordeu
over de boomen en plantsoenen in deze gemeente, ten einde
te zien of aau de bepalingen op het zuiveren en verbranden der
is voldaan.
Goes, den 6 Maart 1897.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G d W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
vau de openbare gebouwen (met uitzondering van het Raadhuis)
en scholen zulleu wordeu aanbesteed op Zaterdag den 20 Maart
1897, des namiddags te 1 uur, ten Raadhuize.
Bestek en voorwaarden liggen van heden af ter Secretarie
ter inzige voor belaughebbsudeu, op eiken werkdag van 's morgens
9 tot namiddags 2 uren.
Goes, deu 6 Msart 1897.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J G <1 W. HAMER.
De Secretaris.
VAX REIGERSBERG VERSLUIJS
Wekelijksch algemeen overzicht.
Omtrent da crisis, die de gsbeurtenisson op Creta.
hebbm doen ontstaan, schijnt eene beslissing nabij
Emdelyk is dan verleden Dinsdig de lang verwachte
nota der groote mogendheden aan Griekenland en
Turkye ter plaits van bestemming gekomen. Daar
het zoo lang heeft geduurd eer dit plan ten uitvoer
is gelegd, was de vrees niet ongegrond, dat de mo
gendheden niet tot eenstemmigheid zouden komen,
doch de harmonie is niet verstoord, althans niet in
zake d8 nota. De b>palingen, daarin uitgedrukt, zijn
ten eerste, dat Creta verheven zal worden tot een
volledig autonomen staat onder suzer-initeit van
den Sultan en ten tweede wordt erin de eisch ge-
Bteld, dat de Grieksche oorlogsschepen en troepen
binnea zes dagon de wateren en het grondgebied
van Creta moeten ontruimen. De nota eindigt met
de mededeeling, dat de instruetiën, die de gezanten
ontvangen hebben, hen voorschrijven de Grieksche
regeering te verwittigen, dat in geval van weigaring
om Griekenland binnen zes dagen te ontruimen, de
mogendheden onherroepelijk besloten zijn voor geen
enkel middel van dwang terug te deinzen.
Waar als vrij zeker is aau te nemen, dat Abdul
Hamid weer hoorende doof zal bljjken en de nota
voor kennisgeving zal aannemen, bljjft de groote
▼raag wat Griekenland zal doen. Niet onwaarschijn
lijk dat het zal antwoorden met een absolnte weige
ring en dit wordt ook vermoed door de mogend
heden, daar zjj, als het ware by voorbaat, van Lord
Salisbury de mededeeling ontvangen hebben, dat
Engeland desnoods aan dwangmaatregelen tegen Grie
kenland zal deelnemen. Hieruit leiden de Grieken
af, dat de eensgezindheid der mogendheden nog niet
boven allen twjjfel verheven is. Uit die weinige
harmonie patten zjj zelfs de hoop, dat zjj bij vol
harding toch hun zin zullen krijgen. Het lot van
Griekenland berust bovendien niet in handen der
ie;eering, noch in die van den Koning, maar alleen
ia die van het opgewonden vollr, en zjjn politieke
leiders nemen zich voor het uiterste te wagen en
d i regeering te dwingen het nationaal programma
met kracht door te zetten. De Grieksche troepen
van Creta terug te roepen achten zjj een nationale
schande en een vernedering voor hnn Koning, die
cUardoor misschien gedwongen zal worden zjjn kroon
neer te leggen. Maar aangenomen, dat de regeering
het leger terugroept, dan loopt men do kans, dat
de officieren en soldaten het vaandel vaarwel zeggen
•n als vrjjwilligers op het eiland bljjven. In dat
geval zonden de moeilijkheden nog grooter worden.
>Mjjn besluit is onherroepelijk, ik ban niet ge
neigd tot toegeven" zeide Koning George nog wei
nige dagen geladen tot een Rnssischen zaakgelastigde.
In dit besluit wordt hij niet alleen gesteund door
heel zjjn volk, maar ook door de Christenen van
Crefa, die zich niet tevreden stellen met de auto
nomie. Een aantal Cretenzers hebben aan den Ko
ning te Athene een adres overhandigd, waarin wordt
gezegd dat de autonomie aan Creta niet de ge-
wenschte rust zou gaven, doch integendeel skchts
dienen zou tot voorbereiding eener nieuwe revo
lutie. Daarom hebben de CreteDzers besloten den
tegenwoordigen stryd zoolang voort te zetten tot
de vereeniging met Griekenland is verkregen en
voor al tjjd een einde zal gemaakt zjjn aan de heer-
schende anarchip. Zulke uitingen van genegenheid
voor de Grieken bevestigen dezen in de overtui
ging, dat Creta bjj Griekenland behoort.
Het Grieksche volk wordt een verstandig volk
genoemd, misschien te verstandig, want ieder meent
het recht te hebben evengoed een oordeel te vellen
over den toestand als de regeering zelf en toch
wordt de bevolkiüg meegesleept door de geestdrift
van het oogenblik de stem van het vei'Btand zwjjgt
en ieder, die zou trachten kalmte voor te stellen
of dan raad zou geven te gehoorzamen aan den wil
der mogendheden, zou beschouwd worden als een
verrader zjjoer eigeu nationale zaak. Met het oog
op deze omstandigheden mag de stryd beschouwd
worden als nog verre van geëindigd te zijn.
Het verhoor van Rhodes voor de enqnO^e-com-
missie te JLonden omtrent deu inval in Transvaal
werd voortgezet. De heer Labouchère lokte van hem
de stellige verzekering uit, dat hjj nooit weer een
onwettige band-ding tegen Transvaal zou onderne
men. Gedurende de zitting moest het publiek zich
gedurende een twintig minuten verwjjderen, terwjjl
de commissie beraadslaagde of vragen, betreffende
h*t financiëel belang van Rhodes, bjj de Chartered
Company konden worden toegelaten. Toen de deuren
weder geopend werden zeide Rhodes in antwoord
aan Laboucbèrp, dat hjj vóór den inval houder was
van 40 a 50000 aandeelen. Wanneer de aanval ge
lukt was zou de waarde der aandeelen daardoor
niet gestegen zjjn. Zjjn doel was z"ker Diet do waarde
te vermeerderen, maar alleen om de Uitlanders ts
hnlp te komen. De beweging zou aanhouden tot
deze verdrukten in het bezit hunner rechten waren
gekomen. Nog trachtte men Rhodes de bekentenis
te ontlokken, dat hjj, behalve zedeljjk, ook wetteljjk
verantwoordelijk was voor den inval van Jameson,
doch hjj bleef bjj zjjne bewering, dat hjj don inval
had voorbereid, maar niet vergund, en dat geen
redenen ven geldel ijken aard hem bewogei haddan
een omwenteling in de Zuid-Afrikaansche Republiek
te bewerken. Omtre t de grieven dar Uitlanders
zeide hjj, dat hun positie erger was dan die der
Kaff»rs; de industrie gaat gebukt ond^r zware las
ten, er wordt op de scholen alleen onderwjjs gege
ven in de Hollandscha taal, plaatsaljjk zelfbestuur
wordt geweigerd en van kiesrecht zjjn de Uitlanders
uitgesloten.
Verleden Donderdag bet ft Mc. Kinl«y zjjne hooge
betrekking van president der Vareenigde Staten van
IV©ord-\merika aanvaard. Reeds Woensdag we
melde het te Washington van militairen, muziek
corpsen, vlaggen, bauieren en versierselen, benevens
van vreemdelingen, die uit alle oordeu waren toe
gestroomd. Nog nooit heeft Washington zulk een
verbazende menschenmassa gezien de hotels waren
propvol en de toegangen naar het huis, waar Mc.
Kinley tjjdeljjk verbljjf *al houden voor hjj »zal
slapen in een officië-d bed in het Witte Huis", waren
letterljjk niet te bereiken, niettegenstaande de po
gingen van politie en militairen om den toegang
vrij te honden.
Woensdagmorgen bracht de nieuwe president, die
kortelings van een ziekte hersteld is, een ceremonië-d
bezoek aan het Witto Huis, waar hjj een samenkomst
had met zjjn voorganger Cleveland. Hot bezoek
duurde slechts weinige minuten, want de etiquette
eischt, dat de aftredende president binnen een nar
een tegenbezoek aan den nieuwen president brengt
in diens hotel. Cleveland zag er ziekeljjk uit, den
ganschen nacht had hjj gewerkt, terwjjl hjj door een
aanval van jicht werd geplaagd. Daar hjj hnlp
weigerde, kon hjj zich slechts met moeite naar zjjn
rijtuig begeven. Het bezoek aan het hotel van Mo.
Kinley duurde nog korter dan het eerste en binnen
enkele minuten was Cleveland op het Witte Huis
terug gekeerd. Daar begon hy weer onmiddelljjk
met het in orde brengen der aangelegenheden, die
het optredeu van den nieuwen president vooraf
gaan. Mc. Kinley kan er van overtuigd zjjn, dat de
administratie, die hjj van zjjn voorganger overnam,
tot in de kleinste bijzonderheden in orde is.
Misverstand
Gideon schrjjtt (volgens De Zeeuw):
»Wjj hebben na een nieuwe wet op de perso-
neele belasting, een wet, die tamelyk wat verlich
ting brengt.
Maar nn is deze wet met 1 Januari jl. inge
voerd en is een darde van de ouie belasting, die
eerst met 1 Mei a. s. diende betaald te zijn, den
kiezers kwjjt gescholden.
Hieruit volgt dan ook dat de gemeenten over
dat een derde deel ook de opcenten kwjjt zjjn.
Wanneer derhalve bjjvoorb9eld in een gemeente
f 10000 belasting is kwjjt gescholden, dan heeft
zulk een gemeente daar minstens drieduizend gul
den scha van. En dat geld moet er toch kom3n.
Wie 't dan betalen zal
Wel dezelfde burgers, die door de wet op het
personeel eenig* verlichtingen genoten.
Verlichting van belastingdruk is zulk een schoon
woord.
Maar da uitvoering, dat is de zaak
't Komt ons voor, dat er op dit punt misver
stand bestaat. Indien wjj toch de zaak goed be
grijpen, dan treedt voor het gefixeerd bedrag, dat
tot dusverre door het Rjjk uit het personeel ward
uitgekeerd, in de plaats de uitkwering, voorgesteld
in het thans aanhangig wetsontwerp tot regeling
der fiaanciëele verhouding tusschea het Rjjk en de
gemeenten, waarbjj o. a. bepaald wordt, dat door
het Rjjk zal gesuppleerd worden wat de gemeenten
daarbjj minder zonden ontvangen, dan zy tot nu toe
uit het personeel ontvingen.
Voorts is bij de wet tot invoering der nieuwe
personeels belasting bepaald, dat jaarljjks vóar 1
Juli door Gedep. Staten de som wordt vastgesteld,
over het loopende jaar aan de gemeenten uit te
keeren en dat, in afwachting dat de hoofdsom der
personeele belasting over 1897 vaststaat, door het
Rijk voorloopige uitkeeringen op rekeniog kunnen
gedaan worden tot het door den Minister yan Finan
ciën te bepalen bedrag.
In den eersten tjjd is daaruit dus geen verlies te
vreezen.
Ook niet wat de qaaestie der 4 maanden en de
opcenten betreft. Immers bg de nieuwe regelingen
loopen de dienstjaren van 1 Januari tot 31 Decem
ber. Alle uitkeeringen zullen dus ook van 1 Januari
jl. af berekend worden en van zelf komt dus ook
terug wat nu over de eerste 4 maanden van het
jaar (de laatste 4 van het dienstjaar van het per
soneel 1896/97) uit het personeel zou gemist worden.
Met de opcenten gaat het eveneens. Zoodra
de kohieren van het nieuwe personeel zjjn opgemaakt,
bljjkt hoeveel deze voor iedere gemeente bedragen.
De gemeenten maken dan, zoo noodig, eene nieuwe
regeling omtrent de door haar te heffen opcenten,
om deze g«ljjk te doen zjjn aan de tegenwoordige
opbrengst. Toont het kohier vermindering aan, dan
zal de gemeente bare opcenten wat moeten verhoo-
gen, wat kan geschieden zonder eenig nadeel voor
de belastingschuldigen, want de gemeente neemt in
totale opbrengst niet meer dan zij thans heft en de
belastingschuldigen behouden het voordeel van de
vermindering der hoofdsom. En omgekeerd zoo het
kohier een hmger bedrag dan thans bljjkt aan te
wjjzen, dan zal de gemeente hare opcenten kunnen
verminderen. In heide gevallen geldt natuurlijk de
bepalingdat het jaar loopt van 1 Januari af, zoodat
ook de opcenten van 1 Januari af berekend worden.
Het ergste dat dus gebeuren kan, is eene tijdelijke
kas-schaarschte voor de gemeenten, en aangezien bij
de opmaking d;r kohieren door de Rijksontvangers
de bestaande opcenten worden toegepast, zoo kan de
wyziging niet meer voor dit jaar in werkingtreden,
eu zal er dus gedurende óón jaar een klein verschil
in meer of minder plaats hebben, naarmate het
kohier zeli hooger of lager uitvalt. Maar de bereke
ning zal natuurljjk over het geheele jaar 1897 loopen.
Is Gideon wellicht zoo vervuld van politieke
gedachten, dat het blad kiezers met belastingschul
digen verwart (Red.)
GOES, 8 Maart 1879.
Naar De Zeeuw meldt heeit onze stadgenoot,
de heer J. D o n n e r Woensdag jl. te Kamperland
eene voordracht houdende tot aanbeveling der mi
litaire tehnizeD, o. a. gezegd
»Het geldt het belang onzer kinderen, op wier
verderf het zelfs op de school reeds wordt toegelegd
Aangezien wjj mogen onderstellen dat de heer
Donner de beteekenis begrijpt van wat hjj zegt,
weigeren wy vooralsnog te gelooven, dat hjj zich
zulk eene ergerljjke aantjjging zou ver
oorloofd hebben. Oagetwjjt >ld zal da heer D. reeds
in het heden verschjjnend no. van De Zeeuw daar
tegen opgekomen zjjn
Jl. Zaterdag had in de »Prins van Oranje"
alhier eene algemeene vergadering plaats
van belangstellenden en afgevaardigden der Afdee-
lingen en dorpsveroonigingen in Zeeland, Noord-
Brabant, Holland en Gelderland ter bespreking van
de belangen der snikerbeeten-verbonwers.
Ruim oen honderdtal personen waren tegenwoordig.
De beer E. van den Boschdie de leiding dezer ver
gadering op zich had genomon, heette de aanwezigen,
vooral hen, die van buiten Zuid-Beveland waren
opgekomen, welkom en bracht den dank van de
besturen der afdeelingen »Heinkenszand" en*Krui-
ningen" aan allen, die zooveel medewerking hebben
getoond in de bestaande snikerbeeten-qua&stie tegen
over de fabrikanten. Deze vergadering was belegd
om te trachten een einde te maken aan de onzeker
heid, waarin men sedert eenige weken verkeert
omtrent de voorwaarden, waarop voor de volgende
campagne zal worden gecontracteerd. Hy wees erop
dat niet alle schuld van de geschillen met de fabri
kanten alleen aan dezen moet geweten worden, ook
de verbouwers zjjn voor een deel daarvan de oorzaak
door de minder zorgvuldige en nauwgezette behan
deling der boeten.
De bestaande grieven zjjn tweeërleile tegen het
nienwe contract en 2e tegen dan aangeboden prys.
Na een zeer langdurige discussie werd besloten
in het nieuwe contract eenige veranderingen aan
te brengen, die, naar men verwacht, de fabrikanten
zullen nopen op dien voet hunne contracten in te
richtenhet door hen voorgestelde contract is door
de verbouwers pertinent onaannemelijk verklaard.
De voornaamste nieuwe bepalingen, in deze vergade
ring aangenomen, zijn le. Het tarreeren wordt ver
hoogd van 10 op 15 pet.2e. aan allo contractan
ten zonder onderscheid, wordtj voorschot verleend,
wat buiten Zeeland niet overal gebruikelijk schijnt
3e. het weegloon op de tairbanken bljjft voor reke
ning van den fabrikant4e. de pulp moet worden
geleverd voor f 1 per 1000 K.G. franco waggon of
•chip; 5e. Art. 11, waarin bepaald is, dat de be
dongen prys wordt verhoogd, indien de fabrikanten
later meer besteden, vervalt, en 6e. de premie voor
vervroegde levering bljjft bestaan.
Omtrent den te bedingen prys werd besloten niet
te contracteeren dan tegen een prys van hoogstens
één gulden minder dan vorled<sn jaar per 1000 K.G.
Het contracteeren op snikergehalt1 bljjft voor ieder
vrjj. De bepaling om zich bjj gezegeld contract te
verbinden, wat alleen in de Afd. »Heikenszand"
nog niet schijnt geschied, werd, bij den ver verstreken
tjjd, te bezwaarljjk geacht, evenals het stellen van
boete voor hen, die hun verbintenis niet nakomen
men achtte een belofte op eerewoord van de zjjde der
verbouwers een voldoenden waarborg. Dat vele boe
ren va9t besloten zjjn vooralsnog geen suikarbeeten
te zaaien, bljjkt wel daaruit dat nog weinig bestel
lingen gedaan zjja voor Chili-salpeter en vele dorps-
vereenigingen hunne aanvragen hebben verminderd.
Ten sterkste ward aangedrongen op samenwerking
tegenover de fabrikanten, oplat de 8733 H.A. laad,
die thans in Zeeland, Noord-Brabant, Holland en
Gelderland zyn verbonden, aan de cultuur zullen
worden onttrokken, indien geen overeenkomst wordt
verkregen.
Het resultaat der besprekingen bepaalde zich
verder tot het besluit, dat de verbouwers ljjdeljjk
zullen afwachten wat da fabrikanten dom, zonder
pogingen aan te wenden zich verder met dezen in
contact te stellen. Van versohillende zjjden word
dan landbouwers ten zeerste aangeraden intnsschen
een aanvang te maken met de werkzaamheden voor
het bezaaien van bun land met andere vruchten,
om de fabrikanten daardoor te doen zien, dat men
geen genoegen neemt met de door hen gestelde
voorwaarden en daarom de beetenteelt als een niet-
loonend bedrjjf, vaarwel zegt.
Ten slotte werd gewezen op de wenschelykheid
zich bjj de bestaande vereeniging van snikerbeeten-
verbonwers te Hontenisse aan te sluiten, en de dorps-
vereenigingen in stand to houden, opdat door een
drachtig samenwerken macht verkregen en behouden
woide.
De heer S. M. vau Wjjck van ReBkum betuigde
aan het eind der vergadering zyn dank aan de Zeen-
wen, op wier initiatief de baetenverbouwers in ons
land zyn wakker gemaakt en hoopte dat door eea
hechten band en voortdurende samenwerking op
deze qaaestie moge toepasselyk worden: >Luctor et
Emergo".
Ook de Voorzitter bracht zijn dank aan allen, die
in dezen oen werkzaam aandeel hebben genomen,
prees de groote standvastigheid, die tot hieitoe was
bespeurd en achtte de zaak een goeden stap verder
in de gewenschte richting, indien allen, als tot hier
toe, aaneengesloten bljjven.
Men sohrjjft uit Goes aan de antirev. Nederl
Vrjjdagavond vergaderde de Antir. Kiesvereeniging
V o o r Nederland en Oranje" om haar b -
stuur aan te vullen en bet verslag aan te hooren
van de wjjze, waarop de Oentr. Kiesvereeniging is
tot stand gekomen. Van de ongeva-r 80 leden waren
er bjj 't begin slechts 23 tegenwoordigtegen 't einde
telde men er 32.
Van het Bestuur was de beer E. van den Bosch
m°t kennisgeving afwezig.