1897 N°. 8.
Dinsdag 19 Januari.
84ste jaargang.
GRONDBELASTING
GOESC
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nominers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advortentiën voor dit blad
aangenomen bg de heeren Nijgh Va.n Ditmar te Botterdam on verder
b|j alle Boekverkoopera es Brievengaarders*
luaendiiii van
Do prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10(3
Bjji directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
ilechts tweemaal berekend.
Geboorte-, knweljjk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 t
Aanvragen ooa en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
advertentiën 9 -«ren op den dag den* ve
llet kohier der
op d« GEBOUWDE en ONGEBOUWDE EIGENDOMMEN
voor deze gemeeute over het jaar 1897 ia op heden ter invor
dering gesteld in handen van den ontvanger dier belasting
binnen deze gemekte.'
Goea, den 18 Januari 1897.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Als alle plannen, die in Frankrijk zjjn ont
worpen, worden verwezenlijkt, zal de regeering
eerlang een groote verandering ondergaan. In de
eerste plaats spreekt men van een wijziging in het
Kabinet. De admiraal Besnard, da minister van open
bare werken Turrel, en de minister van onderwijs
Rambaud zouden heengaan, zonder dat men geschikte
opvolgers voor hen gevo 'den heeft. De minister
Móline schjjnt dea storm der verwachte interpella
ties te willen bedaren door deze verandering van
ministers, uit vrees, dat de gematigden zich bjj de
ontevredenen zullen aansluiten.
De eerste zitting der Kamer na nieuwjaar werd
jl. Dinsdag geopend, doch leverde nog niets bijzon
ders op. De heer Brissor, op wien het als voorzitter
der Katner gemunt was, werd als zoodanig herbe
noemd, al was het ook met een kleine meerder
heid. De eigenljjke werkzaamheden zjjn jl. Donderdag
begonnen aan de orde zjjn, behalve de begrooting,
eenige wetsontwerpen en veertien interpellaties, die
echter geen van alle veel belangrijks bevatten.
Bedenkt men dat het in de Fransche Kamer bjjna
regel is, dat er veel gediscussieerd en weinig afge
daan wordt, dan valt er bij zooveel stof t8r behan
deling niet te rekenen op het tot stand komen van
belangrijke besluiten.
De Duitcche pers houdt zich in de laatste dagen
druk bezig met het op de Berlyusche beurs voorge
vallene, waar sommige groothandelaars geen zaken
wenschen te doen, om langs dezen weg hunne onte
vredenheid te kennen te geven over de pas inge
voerde beurswet. Er waren in Duitschland stemmen
opgegaan tegen den speculatie-geest en het beurs
spel, die in de laatste jaren schrikbarende afmetin
gen hebben aangenomen en waardoor duizenden zijn
te gronde gericht. Daarom werd een wet aange
nomen, volgens welke een nauwlettend toezicht zal
woiden gehouden op alle beurs-operaties. Deze wet
is 1 Januari jl. ingegaan. Met algemeena stemmen
werd zjj echter niet aangenomen de liberalen be
streden haar sterk, uit vrees dat 2jj eeu hinderpaal
zou worden voor handel en geldverkeer. Nu die
wet is aangenomen en in werking getreden, is in de
Berljjnsche handelswereld de reactie niet uitgebleven
reeds heeft men geweigerd om, overeenkomstig een
der bepalingen van de nieuwe beurswet, den presi
dent en de overige bestuursleden te kiezen, ten einde
op die wjze protest aan te teekenen. Ook heeft men
te Berljjn een afzonderlek lokaal gehuurd, welk voor
beeld in de verschillende provincies is nagevolgd
bovendien is te Berljja een organisatie voor den
Duitschen graan- en productiehandel opgericht en
werd overeengekomen geen prjjzen vast te Btellen,
noch openbaar te maken.
Met belangstelling wordt het einde van dezen
8trjjd tusschen handelsmannen en de regeering te
genaoet gezien. De conservatieven geven den raad
3e eenmaal ingevoerde wet krachtig toe te passen,
terwijl de liberalen den handel aansporen het thans
aangevangen verzet vol te houden.
Over den vermoedelijken opvolger van graaf Loba-
noff, den overleden Russisohen minister van bin-
nenlandsche zaken, is reeds maanden lang gedacht
en gesproken en verschillende personen werden voor
die gewichtige betrekking genoemd. Vooral had men
het oog gevestigd op den Russischen gezant bij de
Porte, Nelidoff, doch deze kon te KonBtantinopel
niet gemist worden, omdat hjj volkomen vertrouwd
is met de daar heerschende toestanden en zijn regee
ring voor hem moeiljjk een plaatsvervanger kon
vinden. Daarna werd genoemd Chichkine, die, hoe
wel van burgerljjke afkomst, door langdurige onder
vinding zich geheel heeft ingewerkt in de buiten
landsche staatkunde on de reis van den Czaar naar
Frankrjjk heeft medegemaakt. Ook de RassiBche ge
zant te Weenen, graaf Kapnist, werd genoemd. Geen
van deze drie zal echter het bestuur dor buiten-
landsche politiek in handen krijgen. Daarvoor is jl.
Woensdag benoemd graaf Murawiew, gezant aan het
Deensche hof, en van 18751877 gezantschapssecre
taris in Den Haag. Een tijd lang wa6 hjj ook ge-
zantschapsraad te Berljjn en staat bekend als een
zeer bekwaam en energiek man en tevens als een
groot vijand van Duitschland, zoodat groote ver
wachtingen worden gekoesterd in het buiten landsch
bestuur van Rusland, onder leiding van dezen nieuwen
minister. Men beweert, dat hjj een gunsteling is van
de Keizerin-Weduwe, waaruit wordt afgeleid, dat hjj
zal optreden in den geest van Alexander III, die
ook geen bjjzonder vriend der Duitschers was.
Het oordeel der per6 over den nieuwen minister
is vrij gunstig.
Den graaf Micbaël Murawiew zjjn de harten van
al wat Fransch is, geopend. De Figaro getuigt van
hem: »Hij is bijna een Pary zenaar" vermoede
lijk om hem het in Fracsche oogen vleiendste com
pliment te maken.
Op kalmen toon begroet de Temps hem als ©en
vertegenwoordiger van de keizerlijke politiek zelve.
Te Weenen, waar men uitnemend menschenken-
ner is, houdt men hem voor een groot vriend van
den vrede, volkomen correct, zeer eunstig gestemd
jegens Oostenrjjk-Hongarije, tamelijk op zjjne hoede
tegenover Duitschland, weinig gezind om met Enge
land te coquetteeren.
De Hamburger NachrichtenBismarck's orgaan,
zeggen »Wjj gelooven niet, dat er in de Russi
sche politiek iets zal worden veranderd. Haar is
zoo vast en zeker de baan voorgeschreven, dat zij
zonder aarzeling of weifeling op haar doel losgaat
onverschillig of de minister van buitenlandsche zaken
Giers, Lobanow of Murawiew heet."
In de begroetingen, die de Engelsche pers het
nieuwe hoofd van het Russische departement van
buitenlandsche zaken brengt, wordt de hoop uitge
drukt, dat door zijn invloed tusschen Engeland en
Rusland oprechte en hartelijke betrekkingen mogen
heerschen.
Da sultan van Turkije schjjnfc een nieuwe
poging te beproeven om zich tegen de Europeesche
voogdij te verzetten. Hjj heeft een weigerend ant
woord gegeven op de nota der ambassadeurs, die
het bepaalde verlangen uitdrukte tot opneming van
buitenlanders in de gendarmerie, die op Kreta zal
zal opgericht worden. Uit Konstantinopel meldt
men nu dat de gezanten een anderen weg zullen
insiaan. Zij zullen den uitgesproken wensch niet
herhalen, maar eenvoudig een volledig ontwerp tot
organisatie van den veiligheidsdienst op Kreta in
dienen, waarbjj de opneming van buitenlanders wordt
voorgeschreven, mot bjj voeging van den eisch dat
dit ontwerp de onderteekening van den sultan ver
krijgen moet.
Als de ambassadeurs zoo scherp uitdrukken wat zij
te zeggen hebben, dan zal de sultan moeten gaan be
grijpen, dat de groote mogendheden niet met zich
laten spotten. De weigering van Abdul-Hamid ver
sterkt het vermoeden, dat de eensgezindheid onder
de gezanten te wenschen overlaat, waarom hij meent
zich daardoor weer eenige vrij heden te kunnen
veroorloven.
Een ander bericht uit Konstantinopel meldt, dat
eerlang aan de Porte het voorstel zal worden gedaan
om haar door een leening van 4 millioen p. sfc. uit
hare fi^ancëdle moeilijkheden te helpen.
De zes groote mogendheden zouden de leening
waarborgen. Iagoval Engeland geen waarborg wil
verbenen, zal die wellicht geheel komen voor reke
ning van Frankrijk en Rusland. Rusland zou dan
van Frankrjjk het noodige gold ontvangen om het
bestaan van het Tarksche rijk eenigea tijd te ver
lengen tot zoo lang Ruslands plannen aan den Bos
porus voor uitvoering vatbaar zjjn.
In den laatsten tijd kwam in verschillends bladen
het bericht voor dat de opstandelingen op Cuba
neiging hebben getoond om niet Spaoje over den
vrede te onderhandelen. Er moet in die berichten
iets waars zijn. De kracht dor insurgenten schijnt
gebroken; vooral de demoralisatie onder hen maakt
het voortzetten van den strijd volgens mededeelin-
gen van Maximo Gomez zelf, onmogeljjk. De Span
jaarden gaan steeds voort meer of minder belang
rijke overwinningen te behalen, doch deze zjjn niet
van dien aard, dat zij Gomez tot onderwerping kon
den brengen. Komt die onderwerping toch, dan mag
de oorzaak daarvan niet gezocht worden in het
succes dat de Spanjaarden met de wapenen behalen.
Eveneens op de PMlippIjiien blijven de Spaan-
sche wapenen zegevieren, maar niettegenstaande al
die overwinningen, zoowel op deze eilanden als op
Cuba, laat het einde van dien voor Spanje zoo hacbe-
lijken atrjjd steeds op zich wachten.
Het voornaamste nieuws, dat uit Amerika komt,
is wel de onderteekeniDg van het Bii®elscli-
ilinerikaansehe verdrag betreffende het oplossen
door scheidsgerecht van de geschillen, die kunnen
ontstaan. Engelsche bladen van alle kleur geven
hunne groote tevredenheid over dat verdrag te
kennen en beschouwen het als een machtige poging
om het algemeene rjjk des vredes te doen komen.
Ook president Cleveland heeft er met lof over ge
sproken. >Al ia hiermede", zeide hij, »niet alles
bereikt, wat de voorstanders van een onmiddellijke,
onbeperkte en onherroepelijke arbitrage voor inter
nationale geschillen zouden wenschen, toch zal het
tractaat overal erkend worden als een stap in de
goede richting, als belichamende een practisch uit
voerbaar plan, waardoor men bjj geschillen tusschen
de twee landen tot een vredelievende beslechting
kan komen. Door het tractaat wordt de mogelijk
heid van een oorlog niet alleen ver verwjjderd, maar
het voorkomt ook die vrees en die oorlogsgeruchten,
die maar al to dikwijls het karakter van een natio
nale ramp hebben aangenomen."
Het tractaat bevat twee hoofddoelen. Het eerste
handelt over geschillen, waarbij enkel geldvorderin
gen, zonder quaesties over grondgebied, te pas komen.
Het tweede gedeelte behandelt de scheidsrechtelijke
uitspraak over geschillen ten opzichte van grond
gebied. Het tractaat zal gedurende vijf jaar van
kracht zjjn en daarna nog twaalf maanden na we-
derzjjdsche opzegging. De bekrachtiging zal plaats
hebben te Washington of te Londen binnen zes
maanden of zoo mogeljjk eerder.
Het scheidsgerecht telt vjjfleden, waarvan erdoor
Engeland en Amerika elk twee worden benoemd en
het vyfde lid door da reeds gekozenen wordt aan
gewezen, of door den koning van Zweden, indien
de keuze van dit lid tot verschil aanleiding geeft.
Ook eene gasthuis- quaestie
Er zjjn in den loop der tjjden verscheidene zie
kenverpleegsters in het Gasthnis alhier ge
komen en gegaan zonder dat do wereld buiten
het Gasthuis er eenige notitie van nam. Tot slechts
korte jaren geleden werden deze nuttige leden onzer
maatschappij eenvoudig ziekenmoeder" genoemd en
de personen, dia aan het hoof! van het gesticht
stonden, droegen den oudei wetschen naam van vader
en moeder."
Ook het Goesche Gasthuis zou echter niet ont
komen aan den geest des tydsHadden vroegere
geneesheeren de aan hunne zorg in het Gasthuis
toevertrouwde patiënten bjj de destjjds bestaande
wijze van verpleging weten te genezeD, het is van
genoegzame bekendheid, dat ziekenverpleging in bet
algemeen in de laatste jaren eene verandering heeft
ondergaan. Die verpleging is min of meer een we
tenschappelijk vak geworden, waarvoor men wordt
opgeleid.
Ook het Gasthuis te Goes werd op dit punt ge
moderniseerd. Het bestuur dier instelling achtte
het eu zeker niet ten onrechte in het belang
der in het gesticht als zieken verpleegden, om bij
de eerste vacature van ziekenmoeder" deze te ver
vangen door eene voor het vak opgeleide verpleeg
ster."
Dit had een nieuwe regeling tengevolge.
De titel van vader en moeder" over allendie in
het Gasthuis hulp of onderdak zochten en veelal von
den, maakte plaats voor dien van huismeester en huis-
meesteres" en de taak van dezen werd beperkt tot
het inwendig behoor en de zorg over de inwonende
gezonden. De ziekenverpleging werd tot eene afzon
derlijks afdeeling verheven en de vroegere »zieken-
moeder" werd, wat den naam betreft, omgezet in
>hoofd dar ziekenverpleging."
Of' bg zulk eene regeling do juiste opvatting van
ieders taak, het onder" of naast" elkaar staan,
ook ten opzichte van den behandelenden geneesheer,
goed in hot oog wordt gehouden, hangt natuurlyk
af van de persoonlykheid der functionarissen zelf en
laten wjj in dezen onbesproken.
De eerste, die als hoofd der ziekenverpleging"
hier optrad t was mejuffrouw of, zooals mm liever
schijnt te zeggen, zuster" M. A. Rost. Gingen
vroegere ziekenmoeders," geljjk wy zeiden, onbe
kend ten grave, het nieuwe hoofd der verpleging"
trok reeds terstond de aandacht. Zeker zal de by-
zondere en hier tot dien tjjd onbekende kleedjj der
♦zuster" daartoe in het eerst wel eene voorname
aanleiding zyn geweest, maar aangezien zij ook al
spoedig, na ook in een of meer particuliere huizen
zieken te hebben verpleegd, hare intrede in verschei
dene familiën had gedaan, mag men aannemen, dat
ook de hoedanigheden van zuster Rost en do ge
schiktheid voor haar vak in dezen niet zonder in
vloed waren. Zeker is het, dat do vervulling van
hare taak in het Gasthuis door velen werd geroemd
en al was men niet zonder zorg, dat de kosten der
inrichting door de ingevoerde wyze van ziekenver
pleging aanmerkeljjk zouden stygen, men berustte
daarin uit overweging, dat voor de lydenden het
beste nog niet goed genoeg mag geacht worden.
En zoo was zuster Rost langzamerhand eene by
jong en oud bekende persoonlijkheid geworden en
het is waarschjjnljjk daaraan toe te schrjjven, dat
aan haar doen en laten meer attentie wordt geschon
ken dan aan dat van hare voorgangsters. En het is
waarBchynlgk ook daarom, dat in de jongste nos.
van enkele bladen berichten voorkwamen 07er on-
eeniglieid tusschen haar en den heer Lasonder, ge
neesheer in het gesticht, en dat tevens gameid werd
dat de verpleegster haar ontslag had genomen.
Yreeml genoeg trokken bsiie bladen het bericht
weder in en een zelfs deelde nu mede, dat alle moeie-
ljjkbeden uit den weg waren geruimd. Beide bladen
hadden gerust hun eerste beticht kannen laten staan.
Wèl kregen ook wy Vrijdag het verzoek, het ons
daags te voren door mej. Rost zelve medegedeelde
feit nog niet te vermelden aan welk verzoek wij,
geljjk gebleken is, hebben voldaan maar niette
min kannen wg het bericht van de andere bladen
bevestigen. Zonder ons hier te begeven in de aan
leiding tot de zaak, kannen wjj mededeelen, dat
zuBter Rost werkelijk haar ontslag tegen 1 April
a. s. bjj het Gasthuisbestuur ingediend en verkregen
heeft.
GOES, den 18 Januari 1896.
Bljjkens eene mededeeling in De Qemeente-Stem
vallen ook windkorenmolens onder de be
paling van art. 1 der veiligheidswet.
Onder de krachtwerktuigen, in dat artikel bedoeld,
zgn te verstaan alle werktuigen, waardoor eene
natuurkracht alswind, water, stoom, electriei-
teit, gas enz. dienstbaar wordt gemaakt aan het
verrichten van arbeid.
Alzoo moeten ook de windkoreomolenaars binnen
den gestelden tjjd, dns vóór 1 April a. sde bg
de wet bedoelde opgave aan den burgemeester hunner
gemeente inzenden. (Zie ons no. van 1 Januari jl.)
Donderdagavond had te Middelburg eene ver
gadering plaats tot oprichting eener afdeel in g
van den Christelgk-historischen Kie
zersbon d. Tegenover de liberale partgen neemt
deze bond positie door de begnselen van het Evangelie
te eerbiedigen op elk gebiedtegenover de anti-
revolntionnairen door niet te stennen wat kan leiden
tot het verdringen van de Nederduitsch Hervormde
kerk van de plaats, welke zjj inneemt in het open
bare leventegenover de Roomschen door op het
Protestantsehe karakter van het volk nadruk te
leggentegenover de socialisten door niet allereerst
aan den staat hulp te vragen in moeiljjke sociale
omstandigheden.
De afdeeling kwam tot stand.
Nieuwe Zondagsbode).
Naar de Middelb. Ct. verneemt, zal op de Don
derdag te Middelburg te houden vergadering van
bestuursleden van alle anti-revolutionaire kiesver-
eenigingen in Zeeland vooral ter sprake komen de
richting, die men volgen zal: die van dr. Kuyper
of die van jhr. znr. A. F. de Savornin Lohman.
Te Halst is eene R. K. kiosvereeniging tot
stand gekomen voor het hoold-kiesdisfcrict Hontenisse.
E=d groot aantal leden is reeds toegetreden. Het
algemeen bestuur bestaat uit 25 leden en vertegen
woordigt alle gemeenten uit Zeeuwsch-Vlaanderen,
behoorende tot het hoofdkiesdistnct Hontenisse, en
uit Zuid-Bevelan i da gemeenten 's Heerenhosk, Hos-
dekenskerke, Kruiaingen, Ö/ezande en Ierseke.
Wg vernemen dat door de suikerfabrikanten
eene vergadering gehouden is ten einde de prgien
der suikerbieten voor het a. s. seizoen vast
te stellen. Men is het evenwel over den te bepalen
prys nog niet eens geworden, zoodat binnenkort een
tweede vergadering zal worden gehouden.
(N. R. Ct.,
Bg de overweging van de Suiker vet
werd in de afdeolingen der Eerste Kamer het denk
beeld aangegeven om by de toenemende mate van
protectie, die in het buitenland aan de beetwortel-
suiker-industrie wordt verleend, eene interna
tionale regeling van dit oatwerp tot stand
te brengen en dat het initiatief daartoe door de
Nederlandsche Regeering mocht genomen worden.
De Regeering verklaart in haar ant
woord op de voorloopiga verslagen der E e r?s t e
Kamer in zake de StaatBbegrooting voor 1897 met
belangstelling kennis te hebben genomen van de uit
voerige beschouwingen, aan de belangen van den
landbouw gewyd een afzonderlyk »Landbouw-
departement" acht zy echter vooralsnog niet
noodig. De regeering big ft van oordeel dat aan de
neiging om door middel van oub tarief van invoer
rechten tot een stelsel van bescherming, in het ver
meend belang van den landbouw, over te gaan, niet
behoort te worden toegegeven, al wil zjj daardoor
niet geaoht worden onveranderd behoud van gemeld
tarief in al zyne onderdeelen voor te staan.
Bg de herziening van het tarief voor invoerrechten
zal met de opmerkirg omtrent inconsequentiën zoo
veel mogelgk rekening zgn te honden.
Eene aanschryving in zake informeele aangiften
in de vermogensbelasting zal worden afge
zonden. Een duidelyker inrichting der biljetten voor
de bedryfsbelasting heeft da minister niet
kunnen vinden.