1896 N°. 150. Zaterdag 19 December. 83ste jaargang'. Bij dit no. behoort een bijvoegsel. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommera 5 cent; met bjjblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advcrtentiën voor dit blad aangenomen bjj de beeren Nijgh Van Ditush te Botter da ai en verder bjj- allo Boekverkoopers es Brievengaardere, De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10c t- Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prrjs slechte tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjkf- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 30 ct. Aanvragen om e* vermelding vaa liefdegaven 5 cent per regel. In«sn41nv v»n «,dvertfMi4?.£ra «ren o?? den 4o.gr der GOES, den 18 December 1896. Het Huwelijknaar Ibsen's Klein Eyolf" was bet onderwerp, waarmede gisteravond de boer J. Bruinwold Riedel, algemeen© secretaris der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, optrad in eene Bamenkomst der leden van bot departement Goes dier Mij en eenige niet-leden. De schouwburg zaal der sociëteit V. O. V., waarin da voordracht plaats bad, bevatte slechts oen vjjftigtal hoorderessen en hoorders. Na ingeleid te zjjn door dhr.jhr. Van Reigersberg Veralujjs ving spreker zjjne boeiende rede aan met de opmerking, dat een der voornaamste sociale vraag stukken samenhangt tnet het huwelijk, met de vrouw, als de hoofdpersoon dor gemeenschap en hg noemde een gelukkig huwelijk den hoogsten zegen, die voor maD, vrouw an kindoren in die drie-eenheid to ge nieten valt. Het i3 voornamelijk da Noorsche tooneel- Bchrjjvor llendnlc Ibaen, die in zjjne werken de vrouw maakt tot de kern van wat hg ten tooneele laat vooren. Hjj moraliseert daarbij in hooge, mate, hoe wel hij zjjn onderwerp zeei realistisch behandeltdoch tot zjja eer moet gezegd worden, dat zgn realisme werkeljjk b?staande toestanden in schoon© kleuren en vormen tetkent. In Klein Eyolf", zeide de spreker, zgn de schoonste gedachten, het diepste gevoel op zachte en harmonische wjjze neergelegd. De bedoeling van den schrjjver is te doen uitkomen dat ware liefde de «enige bron tot een gelukkig hu- woljjk kan zgn. Vervolgens gaf spreker in schoone on treffende woorden den korten inhoud van Kleine Eyolf', waaraan hij een aantal beschouwingen vastknoopte en deed hjj uitkomen, dat bet in het huwelijk niet vol doende is, dit man en vrouw liefde voor elkaar koesteren, zjj moeten in de eerste plaats liefde ge voelen voor haane kinderen, doch ook weer niet zoo, dat do onderlinge liefde daaronder ljjdt. Bjj Rita, de moeder van Klein Eyolf," veranderde de liefde tot haar man in jaloerschheid, omdat zjj maeade, dat deze slechts liefde bezat voor hun kind, en daardoor die voor haar was verdwenen. De liefde, die zjj bij bun huwelijk zoo innig voor el kaar koesterden, was nu voor haar een verterend vuar geworden. Na den dood van den negenjarigen Eyolf, die ver dronken is door achteloosheid, waarvan de ouders elkaar de schuld gaven, werden deze nog meer van elkander verwijderd, tot het eiudeljjk tot e»n schei ding tusschen hen kwam. Nu gevoelde Rita dat een leegte in haar leven ontstaan was. Dit gaf haar aanleiding afstand te doen van den onredeljjken wensch dat haar man voor niemand buiten baar, zelfs niet voor hun eigen kind, groote liefde zou koesteren; en toen zij nu weder tot elkander ge bracht waren, gevoelden beiden, dat boven de zin nelijke verhouding een ware liefde, een hoogere verwantschap raott bestaan, waaruit het samen leven, samen lijden vail man en vrouw moeten voortspruiten. De elementen voor een bestaan van hooger orde moeien aanwezig zgn, dan eerst kan men door strjjd komen tot de overwinning. Wan neer de ouders leven iu hoogere vereeniging van hart en gemoed in en door en met de kinderen, dan eerst krijgt het huweljjk een groote, opvoedende kracht. Deze waarheden zgn door Ibeen in Klein Eyolf" op treffende wijze weergegeven. Na de pauze gaf spreker eenige eigen gedachten ten beBte omtrent het huwelijk. Hij noemde dit een uitmuntende instelling, doch alleen, indien man en vrouw elkaar geheel toebehooren, het gansche leven lang elkaar bagrjjpen, troosten, steunen, Bter- ken en vergeven, liet huweljjk is een samenleven van twee menschen en het hangt geheel af van den invloed, dien de echtgenooten op elkaar uitoefenen, of zjj elkaar gelukkig maken. Sommige jonggehuw den zgn in den aanvang volkomen gelukkig, doch langzamerhand wordt de onderlinge verhouding on gunstiger tot zjj slechts naast elkander leveü. De zulken vergeleek spreker met de monniken-orde zjj eindigen met barrevoets gaan. In ieder huweljjk zgn crisissen onvermijdelijk en hoe zjjn die op te lossen De mogeljjkheid daartoe ligt geheel opgesloten in het verleden, hangt af van de omstandigheden, waaronder en den grond, waarop het huweljjk is gesloten. Vóór het aangaan van eon huweljjk is het ia de allereerste plaats noodig zich wel rekenschap te geven van dien gewichtigen stap te groote illusiën loopen meestal uit op teleurstelling. Het huweljjk bljjft altjjd een spiong in het duister. Alles hangt af van dan aard, het karakter en de antecedenten van man en vrouw. Deze moeten voor elkaar een zuivere inclinatie bezitten, ongerept d. i. onschuldig zijn, naar lichaam en geest gezondzg moeten voor elkander zijn getrouwe kameraden en geen van beiden het slachtoffer van een goede partij; want een goede partij is altijd een slechte en helaas zoo vele ouders zgn er, die tot zulk een partjj mede- werken. Spreker ontwikkelde omtrent het huweljjk de volgende drie stellingen le. Het huwelijksleven is een «emeenschapsleven van twee menschen tot instandhouding van het menschelgk geslacht. 2e. Het huweljjk is een vereeniging van twee zielen, die in elkander opgaan door eenheid in denken, willen en streveD. 3e. Het huweljjk is niet bestemd voor die twee moDfichen alleen, maar voor do gemeenschap. De zinnel jjke liefde tot elkaar mag niet ontbreken maar daarnaast zg er een liefde van hoogere orde, en deze moet zich openbaren in do opvoeding der kin- dareü, in de ontwikkeling der viiendschapsbanden, in de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. Daarom moeten de echtgenooten zgn van gelijke ont wikkeling en uitgaan van dezelfde beginselen. Toch hr-bben huwelgken, onder do gunstigste omstandig heden gesloten, nog slechts dan een gelukkig verloop, wanneer de twee-eenheid blijft b-staan, en daarvoor is noodig tact, zelfverloochening, zwijgen, hartelijkheid, onderling vertrouwen, openhartigheid, eerlijkheid en oprechte liefde. Het huwelijksleven eischt heel wat stuurmans kunst, het geeft veel goeds, maar men moet het zich zelf verschaffen. De beste groDd voor een gelukkig huwelijk, meende spreker, is in het kort de eerbiedi ging van elkanders persoonlijkheid. Omtrent een aanstaand huweljjk van een bruids paar in Amerika voerde hij nog aan, dat de bruid tot haar bruidegom zeideik zal u lief hebben, eeren en achten, zoolang gjj u dit waardig toont, een grond dien spr. meer toelachte dan de bepalin gen uit ons Burgerljjk Wetboek. De heer Riedel eindigde zijne belangwekkende lezing met de hoop, dat ouder do voorwaarde, als do Amerikransche bruid stelde, nog menig huwelijk moge gesloten worden. Dhr. jhr. Van Reigersberg Yersluijs dankte den spreker voor zijne interessanto voordracht en hoopte hem nog meei malen alhier te zi^n optreden. Een luid applaus van het publiek was een bljjk van instemming met deze woorden. Wjj vestigen de aandacht op de voorstelling, welke a. s. Maandag in de zaal van »de Prins van Oranje" alhier zal gegeven worden door het too- neelgezolschap van den Tivol'i-schouwburg te Rotterdam Omtrent het optevoeron stuk en de uitvoering daarvan lezon wjj in het Dagblad van Zuid-Holland en 's-Gravenhage o. a. >De Sabijnsche Maagdenroofvan Franz en Paul von Schó'nthan, bracht Woensdagavoad de bezoe kers van den schouwburg in den Dierentuin in de ware vrooljjke stemming. Mejuffrouw Sasbach in de eerste plaats wist naast mevrouw Mulder Ro«- lofsen uitstekend het rolletje te vertolken van de dochter van den professor Golwitz, terwjjl de heeren Bouwmeester als fcoonoeldirecteur, Van Warmelo als Giosz en Erfmanu als diens zoon zeervetl werk hadden gemaakt van bua rollen. Ook hun grime was voortreffdgk. De Haagsche Ct. schrjjftDe aardige intrige en de komische tooneeltjes bleken het publiek zeer te bevallen. De Rotterdamsche artisten vormen een flink ensemble. Het stuk werd vlot afgespeeld en allen waren voor hun taak berekend. En de AvondpostHet is een stuk, waarmede de menschen zich »dol" amuse eren. Er werd prettig en geanimeerd gespeeld. Op grond van een en ander mag eene aanbeve ling om de opvoering bjj te wonen door ons zeker met gerustheid gegeven worden. De levering van het benoodigde brood ten behoeve der Nieuwjaarsbedeeling alhier is aangenomen door Jacs. de Buck tegen 9 ets. per Kilodie van het spek door de firma wed. J. G. Ossewaarde tegen f 30,90 per 100 K.G. De voor de bedeeling ingekomen giften zjjn voldoendp. misse. De uitslag der gemeenteraadsverkiezing alhier is als volgt Vacature J. J. van Liere (rood stembriefje), her stemming tusschen de heeren A. Hirdes, J. A. Geill en M. van 't Westeinde, die resp. 25, 10 en 10 stemmen verkregen. Vacature J. Koeman (wit stembriefje), herstsm- ming tusschen de heeren A. Nieuwenhujjse en P. Bostelaar, op wie resp. 17 en 13 stemmen waren uitgebracht. Hrabbendjjke. Eenigen tgd geleden is door eenige ingezetenen alhier aan Zijne Excellentie den Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid een verzoekschrift ingediend, ten einde verbetering in de bestaande afsluiting van den spoor- w e g bjj het wachthuis, staande aan den Noordweg, te verkrjjgen. Hoofdzakelijk was dit verzoek gegrond op de om standigheid, dat de bestaande afsluiting gevaar op leverde voor verscheidene schoolkinderen, welke min stens vier keer por dag don overweg moeten over steken, daar des voormiddags juist bjj het in- en en uitgaan der school een paar sneltreinen en een personentrein den overweg passeoren en des namid dags een raogeerende goederentrein het' oversteken der lijn belemmert en dus de metste voorzichtigheid (die bjj kinderen zoo vaak ontbreekt) in acht moest genomen wordon. Naar het schjjut heeft een en ander gunstige resultaten gehad. Althans de go wore afsluitboomen zgn verdwenen en een paar jjzeren hekken zgn daarvoor in de plaats gekomeneene verandering, die tevens eene goede verbetering mag worden genoemd. Kllewoudsdijk. Wegens hot heerschen der mazelen is de school gesloten. jföolljnsplaat. In do Donderdagnamiddag ge houden zitting van den gemeenteraad werd de heer W. D. v. d. Moer ais lid van het Burgerlijk Armbestuur herbenoemd. Menschen van Beteekenisafl. 1, is gewjjd aan N a n s e n den man vao den dag. De heer Zon der nan van Bergen-op-Zoom is Nansen's verdien stelijke biograaf. Te Amsterdam is met. gunstig gevolg het theoretisch geneeskundig examen afgelegd door den heer G. C a 11 e n f e 1 s. Bij den Raad van State, afdoeling voor de geschillen van bestuur, is Woensdag ingekomen een kon. besluit tot haudhaviug van het besluit van Ged. Staten van Zeeland, waarbjj de geneesheer Th. Lange, tevens doodschouwer en vaccinateur te Renesse niet is toegelaten tot lid van den Raad dier gemeente, op grond dat zjjno betrekking niet met het lidmaatschap van den Raad vereenigbaar is. Naar aanleiding van de vele programs schrjjft De (antir.) Nederlander wellicht niet ten onrechte Zooals men ziet, is do liberale partij niet in twee stukken gebroken, maar gaat het er veeleer naar uitzien, dut zij in scherven is gevallen. Onder de landbouwers op het eiland Schou wen circuleert een adres aan de Eerste Kamer, houdende het verzoek om goedkeuring te onthou den aan het wetsontwerp ter voorziening in den suikoraccjjns over 1897. Van bevoegde zijde" zoo meldt men aan Het Vad. wordt thans tegengesproken, dat. M a n n voor een oventueele benoeming tot kapelmees ter van het korps der grenadiers en jagers den rang van luitenant tot voorwaarde zou hebben ge steld. Daarbjj wordt herinnerd, dat Dunkier, in 1849 tot kapelmeester benoemd, eerst in 1861 den luite- uant8titel kreeg wat natuurljjk niets tot de zaak afdoet. Te 's-Gravenhage heeft Woensdagavond de cour van voorstelling aan H. M. de Koningin van degenen, die vroeger re6ds aan H. M. do Koningin hun opwachting hebben gemaakt, ten paleize plaats gehad. De voor te stellen personen werden groepsgewijze vereenigd, de militaire officieren in de groote balzaal, de overigen in de zijzalen, welke de middenzaal omgaven, waar de beide Koninginnen zich \oor de ontvangst bevonden: H. M. de Konin gin, gekleed in een licht avondtoilet, H. M. de Regentes in een donker receptiekleed, en omringd door de dames en heeren van het gevolg. Aan den ingang v.nn de koninklijke zaal riep een adjudant de namen af van de voor deze audiëotie ingeschreve nen, die hoofd voor hoofd voor Hare Majesteiten tradeD, een diepe buiging maakten en vervolgens langs een ander vertrek het paleis verlieten. Het eerst werden de dames voorgesteld en ver volgens de leden der Volksvertegenwoordiging, die, vooral wat de Tweede Kamer betreft, buitengewoon talrijk warendaarna de hooge staatscolleges, de officieren der schutterjj, van zee- en landmacht, de gewestelijke en gemeentelijke colleges, de ambte naren en particulieren. Er lieten zich 900 11000 [personen voorstellen. Omtrent de dezer dagen door een der bladen gedane mededeeling, dat de staatscommissie tot onder zoek van het vraagstuk der pensionneering tegen invaliditeit en den ouden dag de verplichting tot verzekering zou hebben aangenomen, vernemen wjj, dat alleen ie uitgemaakt, dat men in de verplichting op zich zelve geen overwegend bezwaar ziet en daarom bereid is een stelsel van verplichte verzekering in alle deel en te onderzoeken. Mccht echter later blijken, dat geen aannemelgke regeling kon worden ontworpen, dan zon een advies tot invoering van verplichte verzekering niet te wachten zgn. (N. R. Ct.) Naar het Hblad verneemt, heeft de officier van justitie te Amsterdam tot de directie van het postkantoor hot verzoek gericht, onzedeljjke platen en geschriften op te houden en niet te verzenden, wanneer zjj niet in gesloten en veloppe aangeboden zgn. Als drukwerk kunnen zjj dus niet moer verzonden worden, zoodat dergeljjko verzendingen in het vervolg aan het gewone brief port moeten worden onderworpen. Er wordon b.v. in Amsterdam geschriften gedrukt, die van daar uit naar Frankrjjk verzonden worden, waar zjj door de wet verboden zjjn. Deze zullen dus niet meer op de tot nog toe gebruikeljjke wgze hunne be stemming bereiken. Verder verneemt het blad dat aan den uitgever van een te Amsterdam verschij nend Hollandscb weekblaadje, waarvan de naam al dadnljjk aanwjjst wat de moreele waaide van den inhoud is, medegedeeld is, dat de post zicb niet meer met de verzending van de uitgave belast, wanneer de exemplaren niet in gesloten couvert aan het postkantoor bezorgd zijn. Aan den Minister van binnenlandsche zaken is een adres gericht door den heer C. J. H. van Oog, houtkooper, te Amsterdam, over de in de lie Kamer ter sprake gebrachte zaak van zekeren heer Kievits, verpleegde in het ge sticht Meeronberg. Ia dat adres wordt mede gedeeld, dat in het jaar 1894 naar het krankzinni gengesticht Meerenberg is overgebracht als patiënt l8tQ klasse d8 heer D. W. Kievits, toen wonende te Haarlem, die destjjds in zoo overspannen toestand verkeerde, dat zjjn opneming in bovengenoemd ge sticht noodzakelijk was. Adressant, die genoemd gesticht sedert 16 jaren meermalen bezoekt, heeft steeds met hem contact behouden en bjj herbaalde ontmoetingen is bem gebleken, dat de toestand van genoemden patiënt steeds kalm was. Die kalmte bljjkt ook uit het dagrapport der ver pleegsters, die den heer Kievits in het gesticht ver plegen, van welk rapport adressant den minister een uittreksel aanbiedt. Het terugkeeren der kalmte van dezen patiënt bljjkt ook uit tal van brieven en geschriften door den verpleegde tjjdens zgn verblijf fe Meerenberg aan adressant gericht, uit welke geschrif ten den minister een uittreksel wordt aangeboden. De heer D. W". Kievits Iaat door middel van adressant den minister eerbiedig, doch dringend ver zoeken een onpartijdig onderzoek naar zgn geestes toestand te doen instellen, zonder eenigen invloed van belanghebbenden. Deze belanghebbenden kun nen zgnlo. familieleden, 2o. zg, die tot zgn op sluiting hebben medegewerkt, en 3o. het bestuur van Meerenberg. Adressant vraagt vergunning om als vriend een of twee doctoren aan het onderzoek toe te voegen, te meer daar de kans zou kunnen bestaan dat zich hier een geval van wederrechtelijke opsluiting voor deed, daar zgn familie zich nimmer van zjjn toestand komt overtuigen en hjj iemand is van groot vermogen. Adressant heeft zich gewend tot do Inspecteurs van het Geneeskundig Staatstoezicht dr. Ruysch te Den Haag en dr. Van Andel te Leiden, die meenden! dat er aanleiding kon zjja tot het instellen van een onderzoek. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Tot rapporteurs over het wetsontwerp tot het geven van een rijkssubsidie voor den aanleg van 6©h stoomtramweg van Brouwershaven naar Steen bergen en Numansdorp zgn benoemd de heeren Conrad, Van Deinse, HennequiD, Lely en A. Smit. Deze commissie zal spoedig bjjoenkomen tot het maken van een verslag. Aangenomen WGrd het ontwerp, toelatende Zon- dagsarbeid voor vrouwen in zuivelfabrieken. Bjj de waterstaatsbegrooting beloofde de minister zoo spoedig mogeljjk eene beslissing in zake de haven te Scheve- ningen. Tal van belangen werden besproken. Bjj art. 56 besprak de heer Lucasse de mosselteelt in Zeeland. Hjj wenscht af te wrehtenjhet onderzoek, dat thans naar die teelt wordt ingesteld en hjj hoopt, dat nu licht zal worden verspreid over deze voor Zeeland zoo belangrijke zaak. De min. van waterstaat zeide, Jdat dit onderzoek nauwgezet zal plaats bobben.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1896 | | pagina 1