1896 N°. 147.
Zaterdag 12 December.
83ste jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen eu Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmar te Rotterdam ea verder
bjj alle Boekvorkoopers en Brievengaar d 2 vo.
Insendtnf van
De pr|js der gewone advertentiön is van 1-5 regels 5ü cent, eiken regel meer 10c
Bg dirGcte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt cle prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend*
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c.
Aanvragen cm en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
AdvertentfSn véef 8 «sr*n op den das der nftffave.
GOES, den 11 December 1896.
Onder het opschrifteen treurige ge
schiedenis, lazen wjj dezer dagen in het Han
delsblad
»Hoe moeilijk het dikwjjls voor een ontslagen
gevangene is, die dea goeden weg wil inslaan, aan
eene betrekking te komen, is gisteren bg de zitting
van de Amsterdamsche rechtbank gebleken.
Ean gevangene zjjn naam zullen wjj in dit
bjjzonder geval niet noemen had zgn straftjjd in
de gevangenis te Utrecht doorgebracht. Hg is voor
eenige maanden ontslagen, en is toen naar Amster
dam, zgn vroegere wooüplaats, teruggekeerd. Hjj
was behanger van zgn ambacht en iemand, die zgn
vak uitnemend verstond, zooals duidelijk gebleken
is. Behalve zjjoe kleederen, die hg moest betalen,
had hg in de gevangenis ongeveer f 2~> verdiend.
Met dit bedrag hoopte bg den tijd te kunuen leven,
zoolang hij nog geen dienst had gevonden. Hjj zocht
gverig, maar kon niets vinden. Ia de eerste plaats
vroeg it dereen natuurlijk naar zijne getuigenissen,
en in de tweede plaats is het in 't najaar voor een
behanger een moeilijke tjjd om werk te vinden. In
het voorjaar, als er overvloed van werk is, gaat dit
beter. Wat was h«-t gevolg Dat de man zich weer
am cplichterjj schuldig maakte om aan den kost te
kunnen komen.
Wel had hjj eenige dagen bjj een behanger in
de Nes werk gehad, maar tegen zulk laag loon,
dat hjj er nauweljjks van eten koD, en dagen zwierf
de man over straat, zonder eten of drinken te ki ij-
gen. Door dea nood gedrongen, werd hg, die wer-
kslgk vooruit wilde, op nieuw misdadiger. Hjj be
stelde bij de firma Schneider op naam van zgn oude
patroons, de firma Mandeinakers Jansen, linnen
en behangselpapier, en dit tot vjjf maal toe tot een
gezainenljjke waarde van f71. Het bestelde werd
aan hein medegegeven, omdat hg vroeger bjj de
heeren Mandemakers Jansen in dieDSt was ge
weest on deze met de firma Schneider zaken deden.
Het gevolg bleef niet uit. Op een goeden dag werd
de behanger gearresteerd, en gisteren stond hg voor
oplichterij terecht. Het linnen en het papier had hjj
voor f 13 bjj verschillende opkoopers verkocht, o. a.
ook aan den reeds genoemden behasger.
Voorwaar een treurige geschiedenis, en de officier
van justitie, mr. (J. Baart de la Faille, heeft dit
begrepen. Hjj wilde niet ontkennen, dat beklaagde
een gunstigen indruk op hem maakte, en dat hij
het slachtoffer van de anteoedenten is geworden.
Alles heeft hij beproefd om zich in de maatschappij
te herstellen, maar het mocht hem niet gelukken.
Het O. M. vroeg daarom een lichte straf, een jaar.
Werkeljjk, het was of de verdediger van beklaagde
aan het woord was Hoe kalm het oordeel dus was,
dat mr. Baart do la Faille over beklaagde hid,
scherp, zeer scherp was zgn critiek over den be-
hanger-opkooper, dien bjj een gewelenloozo uitzui
ger en heler noemde. Aaa zulke menschen hebben
zoovelen het te wgtea, dat rij met de gevangenis
kennis maken, terwijl iemand als genoemde getuige
in de bank der beschuldigden behoorde te zitten,
zeide hg."
Waar onze justitie zoo dikwijls door ontevredenen
met den b staanden toestand eeoe klassen-justitie
genoemd wordt, mag dit zeer humane requisitoir
wel als etn bow ijs van het tegendeel gereleveerd
worden.
Maar dit daargelaten, uit het hierboven vermelde
bljjkt, dat niet alleen een ontslagen gevangene wed* r
moeieljjk aan het werk kan komen, maar tevens
dat er zgn, die, misbruik makende van zijn toestand,
hem ten eigen bate exploitearen
Al dweept men niet met gevangenissen, men kan
daarom toch wel tjjdeljjke verdrjjving van sommige
individuöa uit de maatschappg noodig keuien al
maakt men zich geen illusies omtreDt de verbeterende
kracht der eenzame opsluiting, men zitt toch in,
dat ds veiligheid van leven en goederen der rustige
burgers door het niet gebruik maken van het middel
gevaar zouden Ioopan; en men behoeft w rkeljjk
geen groot staathuishoudkundige te zjjn om te ge
voelen, dat klassen-justitie een woord is, bertknd
op effect, maar niet berustende op feiten. Wjj be-
hooren ook niet tot hen, die uit ziekeljjk medelgden
den gewezen gevangene op een voetstuk plaatsen
en wjj zgn even huiverig als elkeen om aan den
eenmaal als dief gestrafte oaze beurs toe te vertrouwen
of den wegens brandstichting veroordeelde de zorg
Vjor de pefcroleumkan op to dragen; maar
er zjjn andere dingen dan brandbare stoffen en wjj
kennen het gebruik van sleutels. Wjj bedoelen, dat,
waar een vroegere misstap of zwakheid den man
ia het verderf stortte, op ons de plicht rast hem
voor het vervolg buiten de verleiding te houden
haar weer te begaan. Wjj zijn dit verschuldigd aan
de wet der algemeene mnnschenliefde, die ons maakt
tot de hoeders onzer broeders.
Maar erger dan de liefdeloosheid, die zoo vaak
in dezen betoond wordt, is de houding van degenen,
die van den toestand van zulk een man misbruik
maken en zich daarmede bevoordeelen. Mr. Baart de
la Faille, hierboven genoemd, karakteriseerde dit
als de houding van een >gewetenloozen uitzuiger."
Zou het woord te hard zgn geweest? Ons dunkt
het was slechts eene uiting van rechtmatigen toorn.
En het is jammer, wanneer dezulken niet naast den
beklaagde op de bank der beschuldigden kunnen
gezet worden
De nieuwjaarscolleete te Goes, gis
teren gehouden, heeft f 216,67 1/2 opgebracht, tegen
f 218,42 het vorig jaar. Toen bedroegen de nagiften
f 35,50. Hiervan is oen saldo van f 9,851/2 over
gebleven.
Door eenige leden der werklieden-vereeniging
Eigen Hulp" te Goes is het initiatief genomen om
te trachten met de kiezeraleden dier vereeniging een
werklieden-kiesvereeniging op te rich
ter. Up nader te bepalen dag zal een vergadering
worden gehouden, teneinde de richting van die kies-
vereeniging nader uiteen te zetten.
Men schrjjft ons
Nadat de mazelen te Ovezand geheerscht had
den en daarvoor de school gesloten was, trokken zij
naar Hoedekenskerke en Kwadendamme, waar zij
ook van huis tot huis gaan. Over het algemeen zgn
zjj goedig van aard, doch te Kwad°ndamme is er
een kind van tien jaren aan overleden. Ook te's-Gra-
venpolder doet zich een geval voor.
De luit. ter zee le kl. C. A. D 0 m i n i c u s
aan wien wegens langdurig verblijf in de tropen,
vergund was te repatriëren, is uit Oosfc-Indië terug
gekeerd en wordt op non-activiteit gesteld.
De sluiting der jacht op hazen, fazanten, kor
hoenders en kwartels in deze provincie is bepaald op
Donderdag 31 December 1896, met zonsondergang;
het tjjdstip van de sluiting der jacht op houtsnippen
en waterwild zal nader worden vastgesteld.
In de Memorie van Antwoord van den Mi
nister van Waterstaat, Handel en Ngverheid, op
zjjne begrooting, zeide de Minister 0. a.
»Een wetsontwerp tot verbetering van het
verkeer tusschen Schouwen en Duive-
1 a n d met den vasten wal zal de Kamer eerstdaags
bereiken."
Dit wetsontwerp bljjkt nu reeds ingediend te zgn.
Het strekt om uit 's rijks schatkist rentelooze voor
schotten beschikbaar te stallen tot een gezamenlijk
bedrag van ten hoogste f 300,000, ten behoeye van
den aanleg van een stoomtramweg van Brouwers
haven naar Steenbergen en van de tramwegwerken
tot aansluiting van de haven oabjj Numansdorp aan
den stoomtramweg van Zuid-beijerland naar Rot
terdam.
Deze rentelooze voorschotten worden onder te
stellen voorwaarden toegekend aan de concessionaris
sen voor den aanleg1 van de aldaar genoemde stoom
tramwegen.
Voor rekening van den Staat worden aangelegd
havens en aanlegplaatsen nabjj Numansdorp, to Zjjpe
en te Anna-Jacobapolder, in verband met de aan te
leggen stoomtramwegen van Zuid-B®jjerland naar
Rotterdam, van Zjjpe naar Brouwershaven en van
Anna-Jacobapolder naar Steenbergen.
Het voorstel staat in verband met het plan der
Rotfcerdamsche Tram weg maatschappg om in verband
met den aanleg van de ljjn van Rotterdam naar de
Hoeksche Waard, waarvoor haar concessie was ver
leend, zich te bepalen tot den aanleg van een stoom
tramweg van Brouwershaven over Zierikzee naar het
Zjjpe en deze door een stoombootdienst op Numans
dorp in verband te brengen met de haar geconces-
sioneerde ljjn Rotterdam Zuid-Beijerland.
Het bovenbedoelde plan komt op het volgende neer:
Het Tramcomité op Schouwen en Duiveland draagt
alle verkreg<n coDcessiön, gemeente- en provinciale
subsidiëa tn verdere richten over aan do Rotterdam-
sche Tramwegmaatsehappjj, die zich daartegenover
verplicht den ontworpen stoomtramweg Brouwers
havenSteenbergen tot stand te breDgen en voor
de exploitatie daarvan, zoomede van het daarin
gelegen stoomboofcveer Zjjpe—Anna-Jacobapolder te
zorgen.
Deze maatschappg verplicht zich mede tot het in
het leven roepen en in stand houden van een stoom
bootveerdienst van Zjjpe naar eene haven nabjj
Numansdorp.
Daartegenover ontvangt zjj de bevoegdheid den
aanleg en de exploitatie van den stoomtramweg,
alsmede de bediening van de veerdiensten, zoowel
van het Zgpe naar Anna-Jaeobapolder als van het
Zjjpe naar Numansdorp aan derdon over te dragen,
ouder goedkeuring der regoering, zoowel wat den
persoon van den exploitant als de voorwaarden der
ixploitatie betreft, waarloor is verzekerd dat de
exploitant van bet veer Numansdorp Zjjpe dezelfde
zal zgn als die van het veer ZjjpeAuna-Jacoba-
polder.
Na een diensttjjd van 35 jaren bjj de poste
rgen, beeft de heer M. Marys, thans brieven
gaarder te Scherpenisse, op verzoek, tegen 16 Januari
a. s. eervol ontslag ontvangen.
De Koninginnen zgn gistermorgen 11
uur in goeden weistand uit het buitenland in de
residentie teruggekeerd. H.H. M.M. werden ont
vangen door verschillende autoriteiten en eene com
missie uit de ministers waren op het station om
H.H. M.M. te oatvangen. De Koninginnen zagen er
zeer welvarend uitde reis scheen H.H. M.M. niet
vermoeid te hebben.
Tot kapelmeester van het muziekkorps der
gren. en jagers is benoemd de heer Bouwman,
van het 3e regiment inf. De kolonel-commandant
van het reg. grpn. en jagers stelde gisterenmorgen
deJeder van de kapel van die benoeming ia kennis.
Men zegt dat Mann als voorwaarde had gesteld,
dat de kapelmeester (die thans den titel adjudant-
onderofficier voert) d^n luitenantstitel zou krjjgen,
hetgeen niet werd iagewilligd. Vaderl
D00- de Maatschappjj tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen, is voor haar
ambtenaren de volgende gunstige bepaling
gemaakt. Hnn, die in het bpzit zjjn van een be-
wjjs van voldoend afgelegd surnumerairs-examen
(mot vieemde talen) en daarenboven door het af
leggen van een aanvulliDgs-examen bewjjs geven
van bijzondere bekwaamheid in de Fransche, En-
gelsche of Duitsche taal, zal oen toelage boven hun
bezoldiging worden verleend.
De toelage bedraagt per jaar: voor de Fransche
taal f 150, voor de Engelsche taal f 150, en voor
de Duitsche taal f 100.
Wordt het aanvullings-i xamen door een ambte
naar voldoende afgelegd voor meer dan éen der
bovengenoemde talen, of wordt aan dezen ambte
naar reeds een toelage toegpkend, dan geldt omtrent
de toekenning dezer verschillende toelagen de be
paling, dat slechts é9n toelage wordt verleend tot
het volle bedrag van f 150, terwjjl daarenboven nog
twee toelagen kunnen worden genoten, elk tot een
bedrsg van f 100 en de vierde toelage slechts tot
een bedrag van f50.
Aan de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot aanvulling en wjjziging van
eenige artikelen der wet, tot voorkoming
van bedrog in den boterhandel.
Dit ontwerp heeft ten doel, de voorschriften, die
in de practjjk onvoldoende zijn gebleken om voor
komende bedriegergen tegen te gaan, te verscherpen.
D3 ervaring heeft geleerd, dat zelfs ook de ver
bodsbepaling omtrent de levering van Margarine"
zonder het vereischte opschrift, niet aan de ver
wachting beantwoordt. De levering toch is de over
gave en in verreweg de meeste gevallen kan die
niet door da ambtenaren worden gecontroleerd, om
dat die meestal binnenshuis geschiedt. Eq zelfs al
wordt die door hen waargenomen, dan zal het be
wjjs dat de wet niet is nageleefd nog bezwaarljjk
zgn te leveren.
Ten einde daaraan tegemoet te komen, wordt bg
dit ontwerp eene uitbreiding van bet. verbod voor
gesteld door het tevens toepasselijk te verklaren
wanneer een surrogaat van boter wordt rondgevent,
ter levering rondgebracht of bezorgd, of in het
openbaar uitgestald.
Voorgesteld wordt aan de ambtenaren de bevoegd
heid te verleenen, alle middelen van vervoer en alle
voorwerpen, waarin waren van welken aard ook
worden rondgevent, ter levering rondgebracht of
aan huis bezorgd, oi waarin bjj uitstalling in hot
openbaar waren voorhanden kunnen zjjn, te onder
zoeken. Verder te gaan acht de Regoering niet
raadzaam.
Bjj het ministerie van binnenl. zaken is eene uit
breiding van het onderzoek bjj de landbouwproef
stations tot boter in overweging. Wordt tot deze
uitbreiding overgegaan, dan zullen producenten van
boter, en wellicht ook handelaren in dat artikel,
hunne waar onder openbare contróle kunnen stellen.
De afnemers zullen daardoor de bevoegdheid erlan
gen, monsters op kosten van de verkoopers te laten
onderzoeken. Ook op den uitvoer naar het buiten
land zal eventueel door den beoogden maatregel een
gunstige invloed kunnen worden uitgeoefend.
De Minister vau Financiën deelt mede, dat
thans uitvoering wordt gegeven aan den maatregel
om de hoeveelheid muntbiljetten van f 10
met honderdduizend stuks te vermeerderen.
Sedert eenigen tijd worden proeven genomen ter
vervaardiging van een geheel andere papiersoort, die
volkomen geslaagd zjjn, wat de sterkte en duurzaam
heid betreftmaar het watermerk komt nog niet
genoeg tot zjjn recht.
De Minister acht het tjjdstip nog niet gekomen
voor het nemen van maatregelen ter verkrijging van
een nieuwen, bjj de troonsbestijging van H. M. de
Koningin in gebruik te nemen muntstempel.
Uit Lourer^o Marqaez wordt aan de Nordd.
Allg. Zeit. gemeld, dat de Nederlandsche
consul aldaar aangevallen en gewond is. Het
telegram zegt niet door wie. Men weet alleen, dat
ook het Duitsche consulaat is bestormd en dat een
Eagelsche vlag aan stukken is gescheurd.
Naar de Avondpost meldt, is van de zjjde onzer
Rogeering telegraphisch om inlichtingen gevraagd.
Invoering der personeele belasting
op 1 Januari 1897.
Voor de laatste vier ma3nlen van het belasting
jaar 1896—97 wordt »ambtshalve afschrijving" van
personeel verleend, t rwjjl het »te veel betaalde",
volgens door den Minister van Financiën vast te
stellen regelen, zal worden »teruggege?en of ver
rekend." De bedoeling der wet is om verrekening"
van het te veel betaalde met later verschuldigde
belasting mogelijk te maken.
Het eenige, waarop valt aan te dringen, is dus,
dat de minister de regeling niet noodeloo3 omslachtig
make en er tjjdig bekendheid aan geve. N.)
Het hoofdbestuur der Ned. Maatschappg voor
Geneeskunde heeft aan de heeren drs. Njjhoff, Wiut-
gens en Niemejjer opgedragen een onderzoek in te
stellen naar de wjjze, waarop door geneeskundigen
verbetering kan gebracht worden in het g 0 h a 11 e
en de positie der vroedvrouwen in Neder
land.
Dientengevolge is door hen een algemeen onder
zoek ingesteld naar het gehalte en de positie der
vroedvrouwen en hebben zjj eenige vragen ter be
antwoording aan de geneeskundigen toegezonden.
De antwoorden op die vragen worden vóór 1
Januari 1897 bjj de commissie ingewacht.
In een te Leiden gehouden vergadering van
de >Vrjjzinnige Kiesvereeniging" al
daar, werd na uitvoerige beraadslaging met 62 tegen
3 stemmen besloten, zich af te scheiden van de
Liberale Unie", en zulks op de gronden, ontwikkeld
door het bestuur in hare vroegere medegedeelde
motie.
Het onderstaande is ontleend aan een Atjeh-
brief van het Bat. N.bladgedateerd November:
Toekoe Ali B a i ddo oudste zoon van Toekoe
Baid, die indertijd met het grootste gedeelte der
draagbare have zijns vaders de vlucht nam, houdt
zich nog steeds op te Lho Gloempang met zjr'n
vrouw en eenige volgelingen, doch treedt niet actief
op. Integendeel, onder den invloed zgner vrouw,
die liever weer in de kampong zit dan in het ge
bergte rond te dolen, schijnt hjj eanige geneigdheid
te betoonen zich weder met de compagnie te ver
zoenen. Zgn houding is evenwel nog weifelend. Zoo
geeft hjj voor, eerst in overleg te willen treden
met Toekoe Tjoet Machmoei, ten oinde d^zen evea-
eens over te halen zich weer bjj de c uopagnie aan
te sluiten. Eqüq, we zullen hopen dat mevrouw
Ali Baid de overwinning zal behalen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Woensdag is wat in het door
ons ontvangen telegram niet gemeld werd de be-
grootiüg voor binnenl. zaken zonder hoofdei,
stemming aangenomen. De minister kon niet beloven
onderwjjzers op te nemen in het weduwen- en
weezen f onds.
In de zitting van gisteren was het hoofdstuk
Marine aan de orde. Algemeen weiden de mede-
deelingen van don minister omtrent de organisatie
der marine toegejuichtmen wilde echter eene latere
afzonderljjke beslissing. De voorgestelde drie kruisers
vonden instemming behalve bij do heeren Staalman
en Lieftinck.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk
Den 27 December a. s. zullen de heeren I.
Wessel en J. Adam, 25 jaren dienst hebben, res
pectievelijk als diaken en onderling bij de N. H.
gemepofe alhier.
