1896 N°. 142.
Dinsdag 1 December.
83ste jaargang.
B a k k e r ij
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- ca Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als bruten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommeris 5 cent; met. bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen on Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmas te Botterdam o» verder
bjj alle Boekvorkooper» en Brie ven ga aiders
De prjjs der gowon9 advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10c S
B^j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebber
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 e.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
IxiaeusSlnfl; yaa vé®r 9 nrea op öen rtftg #cr «lt(p»ve.
Aan J. BAKKER te Goes is vergunning verleend tot ht;
oprichten van eene
in perceel wijk A No. 91/92.
Goes, 28 November 1896.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS
Wekelijksch algemeen overzicht.
Bjj da behandeling der begrootiag in de Frnn-
sclie Kamer kwam de Fransch-Rassiscbe overeen
komst ter sprake. De afgevaardigde Millerand in
terpelleerde de regeering over het bestaan on de
Btrekkiiig daarvan, dewijl men in do republiek,
zoowel als daarbuiten, nog altjjd over deze zaak in
het onzekere verkeert. Het was dan ook te wachten,
dat de begeerte zou worden uitgesproken in dezen
meer licht te verkrijgen. Veel licht is er echter niet
ontstoken, want in uiterst voorzichtige woorden heeft
de regeering gesproken bij monde van dan minister
van buitenlandtche zaken, Hanotaux. Hg bracht
onder de aandacht, dat het volk te Cherbourg, Parijs
en Cbalons heeft kunnen vernemen uit de woorden,
gewisseld tusschen president Faure en den Czaar,
hoe het bestaan van die overeenkomst was verzekerd.
Niemand denkt er meer aan het bestaan ervan te
ontkennen. Uit de opmerking van Hanotaux, dat
men geen inlichting heeft gevrasgd aan zijn voor
ganger, zou men da gevolgtrekking kunnen maken,
dat sedert niets veranderd is en dat de Franssch-
Bu8sische verhouding Ba het bezoek gebleven is
zooals zjj te voren was.
De zaak van don veroordeelden kapitein Dreyfus
bljjft nog altjjd, zoo niet het onderwerp van den
dag, dan toch zeker bij velen belangstelling wekken.
Nu weer heeft, zjjn verdediger, Bernard Lazare, tot
de ministers van oorlog en van justitie het verzoek
gericht oen vervolging in te stellen wegens beleedi-
ging tegen den afgevaardigde Castelain, die verleden
week do regeering interpelleerde over deze quaestie.
De ministers hebban echter besloten aan dit verzoek
niet te voldoen om eventueele nationale verwikke
lingen te voorkomen. Er gaan ook stemmen op,
die roepen «dood den verrader", daar het onder
houd van DreyfuB den staat jaarljjks 60.000 francs
kost en bovendien nog voortdurend onrust onder
het publiek en tjjdverlies in de Kamer teweeg brengt.
Aan deze roepstem kan echter geen gehoor gegeven
worden, want de doodstraf wegens landverraad is
in Frankrijk afgeschaft, doch een ontwerp tot weder
invoering is ingediend.
Het was te wachten, dat de Belgische regee
ring geïnterpelleerd zou worden over het aftreden
van den Minister van Oorlog, generaal Brassine en
over de intrekking van het wetsvoorstel tot reor
ganisatie van bet leger. De radicale afgevaardigde
Lorand verlangde hieromtrent van do regeeriDg in
lichtingen en deze werden hem ook verstrekt. De
indiening van een voorstel tot horvorming van hot
leger antwoordde de Minister de Smet de Nayer
is in den loop van deze zitting beloofd. Het voor
stel is rjjpelijk overwogen en zil den tegenwoordi-
gen toestand aanmerkelijk verbeteren. Het was al
leen een quaestie van geschikten tijd eu niet van
beginsel, waarin de regeering en de afgetreden Mi
nister van Oorlog verschilden. De regeering wil noch
de opheffing van het leger, noch de gewapende natie.
Het staande leger en het leger te velde moeten
verbeterd worden, terwijl het bestaande effectief zal
gehandhaafd bljjven. Het leger te volde zal bestaan
uit vrijwilligers en uit miliciens, door loting aan
te wjjzen, terwijl de plaatsvervanging zoo weinig
mogeljjk behouden bljjft.
Nog zjjn in de Belgische kamer de speelholen
ter sprake gekomen. De regeering heeft niet kunnen
besluiten ze op te heffen of onder toezicht van den
Staat te stellen. Zjj heeft besloten, dat voortaan elke
8peelclub op den dag der opening een vergunnings
recht van 500.000 francB en bovendien voor elk lid,
dat de club heeft bezocht, 200 francs aan den Staat
moet betalen.
Nog is ingediend oe>n wetsvoorstel tot iivoering
van de evenredige vertegenwoordiging.
De publieke bladen in Spanje geven uiting aan
hun gevoelen over den goeden uitslag van de lee
ning, die tot een bedrag van 400 millioen pesetas
was opengesteld, en ruim overteekend werd. Toen
de voorgenomen milliardenleening schipbreuk leed
op de weigering van de Fransche groote kapitalisten,
werd vrjj algemeen aangenomen, dat het bezwaarlijk
zou zjjn de noodige financiöele middelen te verkrij
gen ter bestrjjding der kosten, voortvloeiende uit
den opstand op Cuba en de Philippjjnen, waarvan
wjj de vorige week een verandering ten goede voor
SpaDje konden melden. Wjj wezen er echter reeds
meermalen op hoe onzeker de berichten uit Spaan-
scho bron zjjn en ook dat er niet te v«el waarde
mag gehecht worden aan wat over New-York komt.
Te midden van alle onzekerheid omtrent den juisten
staat van zaken op Culm kan toch niet ontkend
worden, dat de opstandelingen niet wanhopen, hoe
dikwjjls de Spanjaarden hen ook heeten te verslaan
en hoe nabjj zjj ook aan huu ondergang mogen zjjn.
Schatten heeft deze krjjg reeds gekost ea tocb bljjft
men bij beide partijen volharden. De laatste berich
ten uit de Phllippljnen oefenen op de openbare
meoning in SpaDje een zeer ontmoedigende werking
uit. Al behielden de Spaanache wapenen in talrjjka
ontmoetingen steeds de overhand, het blijkt toch
dat de opstand een steeds grooteren omvang aan
neemt en reeds andere eilanden aantastte. Da op
standelingen zijn meer dan 40.000 man sterk, uit
muntend georganiseerd, bezitten reusachtige geld
middelen, geschut en geweren van het nieuwste
systeem en een geneeskundigen dienstzij verdedi
gen bunne stellingen hardnekkig en gaan dikwjjls
aanvallanderwjjs te werk.
De correspondent van de Liberal heeft een onder
houd gebad met generaal Wejjler, die verzekerde,
dat bij een plan voorbereid bad om den vjjand van
drie zijden aan te vallen en zeker was van te zullen
slagen. Hij hoopte hierdoor de provincie Pinar d< l
Rio tot orde en vrede te brengen. Laten wjj tot
Kerstmis wachten, zeide hij, en ik ben overtuigd
tegen dien tijd een volledige overwinning behaald
te hebben. Alsdan zal ik den vjjand een beslissende!»
slag hebben toegebracht en zullen de opstandelingen
geheel verspreid zjjn en zich niet meer kunnen ver
eenigen. Dan keert het vertrouwen terug en de
bevolking begint zich aan de zijde van Spanje te
scharen. Vóór de rust in Pinar del Rio is hersteld,
ga ik niet naar Havana terug, besloot de generaal.
En zie, enkele dagen later komt uit Madrid aan
de Temps het bericht, dat generaal Wejjler reeds
te Havana is aangekomen. Hjj had den weg over
zee gekozen om de bezwaren te ontgaan, die aan
den landweg waren verbonden. Da reden van zjjn
terugkomst wordt niet gemeld, doch men gelooft,
dat zjjn tegenwoordigheid gevorderd wordt door de
ernstige aanvallende beweging, die de opstandelingen
zijn begonnen in de oosteljjke provinciöa en in het
midden van het land. De pers kritiseert ten zeerste
het beleid van generaal Wejjler en geeft bem zelfs
den raad zjjn plaats af te staan aan een bekwamer
man, nl. generaal Azcarraga, den minister van oorlog.
Da onderhandelingen, die in Rusland gevoerd
worden over de oplossing der Oostorsohe quaestie,
bljjven nog met een sluier bedekt. Uit Od»?S6a wordt
gemeld, dat een deel van de Russische resarve-vloot
van de Zwarte zee in actieven dienst is getreden.
Dit bericht geeft te denken, te moer daar ook troepen
6aaingetrokken worden in den Kaukasus,naar het heet,
om aan de strooptochten in die streek een eind te
maken, maar die troepenmacht is zoo groot, dat zjj
voor dit doel wel niet bestemd kan zijn. Men wil
dan ook golooven, dat hst Rusland te doen is om
een mobilisatie aan de Turksche grens tot stand to
btengen, teneinde op elke mogelijkheid voorbereid
te zjjn, indien het blijkt, dat de langgewemchte orde
in het Ottomanische rijk bljjft ontbreken. Men ver
wacht, dat de besprekingen te Petersburg tot resul
taat zullen hebben, dat de Porte zal aangezegd
worden krachtig handelend op te treden, of heen
te gaan. Nog voor zjjn vertrek naar Petersburg
heeft de Russische gezant, Nelidoff, don sultan te
kennen gegeven, dat men tot ernstige maatregelen
zal overgaan, indien de beloofde hervormingen niet
stipt en spoedig worden uitgevoerd. Tot hiertoe bleef
het in Turkjje bij het oude en daar men tooh mag
aannemen, dat de mogendheden niet altjjd de speel
bal van Abdul-Hamid zullen willen bljjven, zijn de
Russische krijgstoerustingen niet zonder beteekenis.
GOES, 30 November 1896.
Men schrjjft ons
De Zeeuwsche oesterindustrie.
Uitgaande van tde Vereeniging ter bevordering van
de belangen der Zeeuwsche oesterindustriezal er Woens
dag, 2 Dec., te Bergen-op-Zoom eene vergadering
worden gehouden ten einde te bespreken een ont-
werp-adres aan de Regeering, dat verkort hierop
neerkomt
>Eene vervroegde gelegenheid van ingave- en
her verpachting van de perceelen van de Bergache
*bank, met het recht, van pachterszjjde, wanneer
»die verpachting niet naar bun genoegen uitvalt,
hunne loopende pacht (d. i. tot ulto. Maart 1898)
>onder de bestaande condities te mogen uitboeren."
Het is 'n uiting, die bewjjst dat men pjjn voelt
en dat men de onhoudbaarheid van den stand van
zaken niet langer dulden wil, of dulden kan(beide
gevallen doen zich onbetwist voor)in elk geval
men zal eindeljjk wat gaan doennu, de nood ge
biedt 't ook maar al te zeer.
Maar wenechen wij te vragen, als men dan
toch de Regeering gaat verzoeken, (krachtens force
majeure, want dat is 't), van h9t, boekje aftewjjken,
waarom dansalleen dat gevraagd ten opzichte van
de Bergsche bank
Is er niet nog meer ellende op de Iersehf-bank
Of, is er geen verband te over tusschen beide banken
Met respect voor de voorstellers bovengenoemd
Maar, nu er toch naar redmiddelen zal omgezien
worden, ware 'n radicaler project dan niet weneche-
lijker en, wat nog meer is ook niet eerlijker
Faciliteiten van Regeeringswege (en, ook in haar
eigenbelangmoet het daartoe komen) dienen dan toch
wel over al de Scheldeleiders verleend te worden,
ongeacht dan welke faciliteiten eventueel en, onge
acht ook of die nu met 'n jaartal vroeger of later
in verband staan. Afwjjken, om dezelfde nooden of
reden, is afwijkenof dat nu over 3 maanden of 3
jaren loopen zal, dat maakt niet uit.
De Regeering kan ook niet doen, zooals 'n arm
bestuur of 'n diaconie; nl omdat die man of dat gezin
niet Roomsch is ot zoo, of niet Protestant van de
zooveelste soort, moet hg met zjjn honger maar zien
terecht te komen. Neen, dat kan hier niet, ook al
valt er iets, wat daarnaar zweemt, wèl bjj op te
merken.
Niemand zal toch kunnen ontkennen dat hst ïfe
millioen ruim, dat do O.-Schelde per jaar opbrengt,
niet ietivat belangrijker is dan sommige tramljjntjes
of stoombootveeren, die door den Staat gesubsidieerd
worden Het wordt hun echter gegund daarom.
Van die O.-S., dit schijnt nu eenmaal vast te
6taaD, moet alleen maar gehaald worden, van
gehaald, tot er desnoods de dood op volgt, en, die
dan nu inderdaad ook aanstaande is.
Het is minder om aan- dan wel om op te merken,
dat wjj het zeggen, doch, het wil soms zoo voor
komen of die O. S. een staats-stief kind is. Subsidie
dan nu nog daargelaten, maar (en met 1896/97 in
cluis) eene alqeheele kwijtschelding van pacht, voor
minstens 3 achtereenvolgende jaren, zou tot behond
kunnen zijn van zaken en 'n aanverwante groote
bevolking en, zou mogeljjk tot zóó 'n redresse kunnen
aanleiding geren dat, bjj slot van rekening, ook de
Staat er méór bjj behoudt voor 't vervolg.
In elk gevalden nog geen halven maatregel, die
nu aan de orde gesteld is, achten wjj verkeerd ni^t
alleen, maar hjj is, hoe goed ook bedoeld misschien,
oneerlijk tegenover de rest.
Mear of minder mag hot toch zijn, dochbenauwd
zitten allen.
Sprekende echter van een radicaal middel, dan,
het mog* zeker hard klinken, dan late men 't uit
zieken ten einde toe, en roepen zoodoende terug wat
het aanvankelijk geweest is, nl.Toen door enkelen
welvaart aan velen werd verschaft."
Niet alle zaken, die daar zijn, kunnen zoo maar
door iedereen gedreven worden, en oesterzaken nog te
minder, omdat daar tonzjj meu altjjd voorspoed
hebben zou en dat ljjkt het alles behalve onver-
mjjdeljjk kapitaal bjj behoort.
In verband met een gesprok met een der hee
ren veeartsen verklaren wjj gaarne, dat de
schrjjver van het als hoofdartikel in ons blad van
Zaterdag voorkomend stuk geen bepaald veear'sop
het oog heeft gehad en dat hjj alleen in het alge
meen geschreven heeft. Hg heeft ten eerste getracht
op eene loomte in de wet to wjjzeu en ten tweede
was het zijn streven de gemeentebesturen en de vee-
arisen tot eendrachtig samenwerken in zulk eone
gewichtige aangelegenheid aan te sporen.
Aan de nieuwe personeele belas
ting, die 1 Januari a. s. zal worden ingevoerd
indien ook de Eerste Kamer de door de Tweede
Kamer reeds aangenomen invoeringswet aanvaardt
zjjn 0. a. de volgende voordooien verbonden
le. dat niet behoeft te worden betaald voor deu
ren en vensters
2e. dat niet behoeft te worden betaald voor per
ceelen met één haardstede
3e. dat niet behoeft te worden betaald voor per
ceelen met 2 haardsteden, indien het perceel zekere
huurwaarde niet bereikt;
4e. dat haardsteden, enkel des zomeis in gebruik,
niet in aanmerking komen
5e. dat lokalen, uitsluitend voor kostschool, mili
tair tehuis, enz. gebezigd, van de personeele belas
ting zjjn vrjjgesteid
6e. dat vrjjstelling wordt verleend voor kamers,
welke men verhuurt, indien deze eenigen tjjd ledig
7e. dat woningen in ééa boven- of benedenhuis,
alle ingang gevende door één deur aan de straat,
afzondarljjk worden aangeslagen en dus niet vallen
onder het opklimmend tarief voor haardsteden en
meubelen
8e. dat inwonende workb^den van winkeliers en
landbouwers, in bedrjjf werkzaam, worden vrjjge-
sleld, terwjjl daarvoor vroeger f 2,40 werd betaald
9e. dat dienstboden beneden de 18 jaar buiten
de belasting vallen
10e. dat de belasting voor paarden in gemengd
gebruik wordt verlaagd tot f 6 per paard
11e. dat paarden uitsluitend in gebruik om goe
deren b. v. te vervoeren, buiten de belasting vallen;
12e. dat aftrek wordt toegelaten voor kinderen
13e. dat de winkels voor V» zullen zjjn vrijgesteld.
(R. N.j
Hol ijIaat. Da heer F. A. Kloppert,
sedert anderhalf jaar opzichter le klasse van den
Provincialen Waterstaat alhier, is met ingang van
10 December e. k. tot ingenieur benoemd in plaats
van don heer J. W. M. van Elzelingen, ingenieur
te Z-eriksee, die als hoofdingenieur van den Prov.
Waterstaat in Groningen daarheen vertrekt.
Door de arrondissemente-rcchtbank te Middel
burg is, ter vervulling van de vacature van kan-
onrechter te Ter-Neuzen, opgemaakt
de navolgende alphabetische Ijjst van aanbeveling
mr. K. W. Brevet, advocaat en procureur te Mid-
idelburgjhr. mr. W. H. Hoeufft en mr. F. W. ter
Spill, griffiers bij de kautongorechton te Zieriksee
en Woerden.
In verband met het in ons vorig no. onder
de t* legrammen gemeld bericht van cholera in Son-
rabaya, nemen vrjj het volgende, aan het Rott. Nbl.
ontleende en Zaterdag uit Batavia ontvangen tele
gram op
Heavy rains cholera bettring." (Hevige regens
verbetering cholera).
«Gelukkig, zegt dat blad, dat onze berichtgever
reeds zoo spoedig na de vermelding der cholera-
paniek te Soerabaya gunstiger nieuws melden kan."
Blgkens een telegram van den Gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Indië, van 28 dezer, wordt
de gouvernements-koffieoegst op Java
voor dit jaar thans geraamd op 265,000 pikols.
Bljjkens verzonden circulaire hebben een 24
tal antirevolutionairen uit verschillende
kringen en streken des lauds zich vereenigd tot een
Commissie van AdvioB om, in overleg met
de geestverwante leden dor beide Kamers, tot steuu
en vraagbaak te dienen voor die antirevolutionaire
elementen in den lande, die na het gebsurda der
laatste jaren in de huidige leiding der partjj geen
voldoenden waarborg vinden voor de richtige hand
having en toepassing dor beginselen van hst anti
revolutionair program.
Aan de memorie van antwoord op
het voorloopig verslag der Tweede Kamer hoofdst.
Binnen 1. Zaken is het volgende ontleend
De Minister zegt dat eene handleiding bjj de uit
voering der kieswet niet van hem verwacht kan
worden. Voor aanstelling van Rijksinspecteurs Toor
het armwezen ziet do Minister geen reden.
Een partieel® herziening der wet op de schutterij
is, naar 's Ministers oordeel, in de tegonwooidige
politieke omstandigheden moeiljjk tot afdoening te
brengen.
Vermeerdering van het aantal veeartsen en ver
hooging van het tractement der distriefcs-veeartsen
acht de Minister niet noodig.
Met het stelsel van afmaking bg het uitbreken
van mond- en klauwzeer wordt krachtig voortge
gaan.
Voor tjjdeljjke versterking van personeel van bet
rgkslandbouwproefstation te Goes dienen de aan
gevraagde f800. Omtrent het aantal te houden
examens voor do acte 1. 0. zal aan het einde van
dit jaar wederom overleg gehouden worden. Naar
bezuiniging van examenkosten bljjft gestreefd.
H.H. MM. de Koninginnen woonden
bljjkens een hier te lande out vangen mededeoling
Zaterdag 21 dezer de voorstelliag in het theater te
Milaan bjj, en niet Zondagavond d. a. v. zooals aan
vankelijk was gemold.
Men Bohrjjft uit Milaan aan het Dagblad
Bjj het bezoek der Koninginnen aan Milaan
hebben de Italianen hun aard niet verloochend. Het
heeft toen ióo geducht geregend met bedelbrieven
aan H.H. M.M. dat de burgemeester er aan te pas
is moeten komen. Gestichten, studenten, alles schreef
verzoeken om geld. Er waren ook zeer veel brieven
bij van houders van piano-orgels, die een zuster of
nicht in Holland hebban. De jonge Koningin zou
haar daar wel gezien hebben, dat mooie meisje met
dat mooie orgeltje. Anderen schreven, dat zjj gaarne
naar Holland zouden willen gaan en vroegen geld
oin een mooi orgoltje te koopen. En zoo moeten er
allerlei verzoeken bij H.H. M.M. zijn ingekomen, al
thans zooals te Milaan verhaal! wordt.
