1896 N". 139.
Dinsdag 24 November.
88sle jaargang.
Uk- en Herijk van Maten
en Gewichten,
vrijwilligers bij de Nat. Militie
De uitgave dcz9r Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afeonderlgke nommers 5 cent; mat bjjblad 10 cent.
Bebalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertontiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmau- te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkooperc en Brievengaaiders.
Inseadi&f van advertent^n «ren oo den dag de* nltgava
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cf
Aanvrage* om e» vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
I)e joarletter voor den
gedurende het jaar 1897 te bezigen, zal zijn de letter g in den
gewonen schrijfvorm; bij den ijk der gasmeters de KONINK
LIJKE KROON terwijl het merk van het kantoor, waar
de eerste stempeling heeft plaats gevonden, voor Middelburg,
waaronder de gemeeute Goes ressorteert, bepaald blijft op het
cijfer 13.
Gois, den 31 November 1896.
Burgemeester en Wethoudsrs van Goes,
J. G d VV. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Zij, die genegen zijn om als
voor deze geineeuts op te treden, kunnen zich daartoe voor
10 December 1896 op eiken werkdag tusschen des voormiddags
9 en de» uamiodaKs 2 uren ter gemeente secretarie aangeven,
wordende door het gemeentebestuur f 25 als premie voor ieder
mau uitgeloofd, welke premie dadelijk, na goedkeuring door
den militieraad, kan worden ontvangen.
Zij, die zi^h als vrijwilligers aanmelden, behoorea te zijn
ongrhuwd oi' weduwnaar z>nder kinderen, ingezetene, lichamelijk
voor den dienst geschikt, teu minste 1.56 Mfttjr lang, tusicheu
16 en 35 jaren oud, terwijl alleenlijk vroeger gediend hebbenden
tot het volbrengen van hun 40ste jaar kunnen worden toege
laten. Zij moeten roorts tot op het tijdstip der optreding aan
de militie voldaan hebben en een goed zedelijk gedrag hebben
geleld, terwijl de ingeschrevenen voor de militie alleen worden
tiegslaten voor die gemeente, in we ke zij ingeschreven zyn,
ten ware zij grene verplichtingen ten aanzien der militie meer
te vervullen hebben.
De door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn
lo. een getuigschrift van den burgemeester dor woonplaats,
tot afgifte waarvan ter secretarie alhier zal worden ge
vaceerd op Vrijdag 4 December, 'snamiddags te éen unr;
So. het bewijs van aan ds verplichtingen ten aanzien der
militie voldaan te hebbenen bovaadiea
3o. voor gediend hebbende personenhet bewijs van ontslag
en het getuigschrift r«n goed gedrag, afgegeven door den
bevelhebber van het korps, bij 't welk zij laatst gediend
hebben, en
4o. voor mindeij&rigen een bewijs van toestemming van hnn
vader of voogd.
Gon, den 21 November 1896.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS;
Wekelijksch algemeen overzicht.
Ia den Dultaaben Rijksdag heeft de inter
pellatie plaats gehad over de onthullingen" van
de Hamb. Nachr. De zaal was dicht bez^t en onder
de afgevaardigden bevond zich ook graaf Herbert
von Bismarck. Namens het centrum leidde graaf
Hompesch de interpellatie over het geheime Duitsch-
Russiach verdrag in. Ala ant woo. d aan dezen afge
vaardigde zei de rijkskanselier, vorst Hohenlohe, dat
over de onderhandelingen van 1887 tot 1890, tus-
schen Rusland en Daitschland gevoerd, indertjjd
strikte geheimhouding was beloofd. Het tjjdstip,
waarop deze verplichting ophield, kon dan ook niet
door Daitschland alleen worden tnpaald en het was
daarom den rijkskanselier nu onmogelijk officiëele
medadeelingen te doen over het resultaat der onder
handelingen Ook over de Btaat,kunde van Duitsch-
iand tegenover Rusland in 1890 kon hg geen inlich
tingen geven, zoolang de verplichte geheimhouding
bleet bestaan. Hjj verklaarde echter een zorgvuldige
studie gemaakt te hebben van de stukken en kon
daarom de gronden, waarop toen de Duitsche staat
kunde berustte, als voldoende erkennen en verzekerde
dat ge&n ongunstige veranderingen in de betrekking
van Duitschland tot Rusland zijn bespeurd en dat
geen invloeden van Engeland of andere mogendheden
hebben gewerkt. E/onmin hadden de onthullingen
voor DuitBchland, als lid van het Drievoudig Ver-
boud, nadeelige gevolgen en het wantrouwen, dat
.•.anvankeljjk in enkele kringen der bevolking merk
baar was, is geheel verdwenen.
Ten slotte verzekerde de rijkskanselier, dat alle
overeenkomsten slechts dienden tot behoud van den
vrede Zjjn redevoering werd algemeen met teekenon
van bjjval begroet, doch er bljjkt uit dat niet veel
nieuws kon worden geoponbaard, daar het bier een
staatsgeheim gold.
Zoo is dan de interpellatie achter den rug en
mag de politieke atmosfeer in Duitschland weer als
gezuiverd bwchouwd worden.
Geheel in strjjd met de vroeger opgedane ervarin
gen blijkt het minitterie-Mólioe in Frankrijk
thans onkwetsbaar te zjjn tegenover de vele inter
pellaties, waardoor zjjn tegenstanders het trachten
ij treffen. De positie van Mé line is juist in de
1 iat8te zittingen sterker geworden door eene inter
pellatie van den socialistischen afgevaardigde van
lineims, Mirman. Het onderwerp daarvan was de
verantwoording der regeering, waarom zjj aan do
leeraren der gymnasia verboden had, tot waarborg
banner belangeD. pene vereeniging te vormen, ter-
wjjl |zjj aan de in Aug. jl. te Rbeims tot een con
gres vergaderde bisschoppen en prelaten niet alleen
volledige vrijheid van spreken gegund bad, maar
ook hunne vgandige aanvallen op de republikeinscbe
staatsinstellingen h3d geduld. De verwachting was
algemeeD, dat deze interpellatie het ministerie ten
val zou brengen, maar tot algameene verrassing ge
beurde niet wat men bad vermoed het einde van
den strjjd was de aanneming van een motie ven
vertrouwen in het Kabinet met een meerderheid
van 92 stemmen. Dit succes is van te meer betee-
keuis, omdat het de overtuiging uitdrukt, dat de
afgevaardigden het ministerie-Méline wenscben te be-
boudpn en lmt staatsbestuur niet willen geven in
handen van socialisten en radicalen.
Nog is door de Kamer aangenomen een voorstel
om de leden van den Senaat direct door het volk
te doen kiezen en niet moer door tusscbenkomst
der gemeenteraden, zooals tot hiertoe geschiedde.
De heer Castelain interpelleerde de regeering over
de verschillende incidenten bftreffende de zaak-Drey-
fus. Hij stelde eene motie voor, waarin de regeering
verzocht werd een nauwkeurig onderzoek in te stel
len naar de bijzonderheden der veroordeeling en
verlangde, dat maatregelen zouden worden gen omen
tegen lieden, die werkzaam zjjn ten gunste van een
persoon als Dreyfus, die op goede gronden tot ver
banning verwezen is wegpns hoogverraad. Hij zag
den uitslag van het onderzoek met vertrouwen te
gemoet, want, naar zjjne meening kan deze schuldige
niet onschuldig gemaakt worden. Da Minister van
Oorlog verklaarde zich tegen deze motie, daar zijn
ministerie zjjn plicht had gedaan. Zjj werd dan ook
verworpen en een andere werd aangenomen, waarbij
het aan de regeering is overgelaten het onderzoek
al of niet te doen, naarmate daarvoor redenen zul
len blijken te bestaan.
Voor Spanje komt eenig licht in de duisternis,
die reeds zoo langen tjjd dit land omhult. Om den
ontredderden financië^len toestand te verbeteren is
het gelukt een ieening te kunnen sluiten van 400
millioen peseta's. Te Madrid en in de provinsiöo
is ingeschreven voor 325 millioen. Zelfs de kapita
listen op het vjjandige eiland Cuba hebben 5 mil
lioen aangeboden. De nieuwe Ieening geeft aanlei
ding tot een zeldzaam schouwspelal de banken
in het land, zelfs de Franscbe, verleenen kosteloos
hunne dienstendo dagbladen advertearen gratis,
kerkelijke overheden stellen de kostbaarheden der
kerken beschikbaar, indien de nood des lands bet
eischt.
De enorme sommen, die Spanje zich heeft moeten
getroosten voor het onderdrukken der opstandelin
gen in de koloniën, schijnen eindelijk eenige vruch
ten te zullen afwerpen. Volgens eene verklaring
van minister Canovas zjjn de verliezen, die de
Spaansche troepen op Cuba en de Philippijuen
in den laatsten tjjd hebban geleden wel belang
rijk, maar zjj worden toch nog overtroffen door
die der opstandelingen. De regeering acht het ech
ter noodig om nogmaals versterkingstroepen daar
heen te zendendeze maand nog 20,000 man naar
Cuba en 6000 man naar de Philippijnen. De toe
stand is, altjjd naar het oordeel van deu minister,
nog zoo ongunstig niet. Uit de laatste berichten
blijkt, dat de Spaansche troepen, na een hardnekkigen
strjjd, de sterke posities van Rubi in de provincie
Pmar del Rio hebben genomen. Maceo trok zich
met de zjjnen naar het Zuiden terug, waar generaal
Weijler hem vervolgde. Ook door de marine-soldaten
is een aanval der rebellen met groot verlies voor
dezen terug geslagen. De ongunstige wending, die
de strjjd voor de opstandelingen genomon heeft,
zou hen, volgens een bericht uit Havanna er toe
gedreven hebben zich bjj de militaire autoriteiten
te hebben aangemeld om zich te onderwerpen.
De CubaanBche hoofden Carrillo, Miguel Gomez
en Sérafia Sanchez zjja verslagen bjj Caney, Man-
guitas, Sagua San José, Ramos en Rosario. Zjj heb
ben groote verliezen geleden.
Generaal Weyler is er in geslaagd de gemeenschap
tusschan het Oosten van het eiland en Havanna te
herstellen.
Mochten deze berichten waarheid bevatten dan is
de kans groot, dat vóór den door de Spaansche
regeering vastgestelden tjjd de Cubanen onderworpen
zjjn en dus generaal Wejjler niet zal moeten ver
vangen worden door een ander bevelhebber. Als hjj
binnen twee weken geen groot succeB behaald had,
sou bjj vermoedelijk worden terug goroepen. Men
is nameljjk zeer beducht voor een tusschenkomst
van Noord-Amerika, daar in het begin van December
het Congres zjjn zittingen te Washington hervat.
Een telegram uit New-York deelt mede, dat pre
sident Cleveland misschien aan Spanje en Caba zjjn
bemiddeling zal aanbieden om een wapenstilstand
of een modus vivendi" gedurende eenige maanden
tot stand te breDgen.
Eenige weken geleden heeft tusschen den Paus
en koning Mc.nolik een briefwissling plaats gehad,
waardoor de vrede tusschen Italië en Abenainfë
is tot stand gekomen. Men kan in Italië tevreden
zijn over het verkregen resultaatin de vredesvoor
waarden is o. a. bepaald, dat tusschen de beide
rjjken eeuwige vrede en vriendschap zal bestaan
dat Etbyopië volkomen onafhankeljjk is verklaard
en dat alle gevangenen in vrjjheid worden gesteld.
Hunu9 uitlevering geschiedt zonder dat eeBig los
geld is bepaaldMenelik laat het aan de Italianen
over, hem een beboorljjk bedrag uit te keeren ter
vergoeding der kosten van hun onderhoud.
Over de grer sregeling konden de wed nrzjjdsche
partgen het niet eens wordeü, maar er is overeen
gekomen, dat zjj biünen een jaar op vriendschapp-
lijko wjjze door afzonderlgk daarvoor gedelegeerden
zal worden vastgesteld. Over het geheel genomen
bepaalt bet verdrag het herstel van den toestand,
zooals die was vóór het begin van den oorlog en
het maakt d-m indruk, dat Italië zooveel heeft ver
kregen als het na eön oagelukkigen veldtocht slechts
wecscben ka*?.
De officiëele tekst van het Britsch-Amerikaansch
verdrag over het Venezuela» iieche nrensver-
jüchil, waarover reeds vroeger eerige niet-f fficiëale
berichten zijn verschenen, is thans bekend gemaakt.
Er bljjkt uit, dat het scheidsgerecht zal bestaan uit
vjjf leden, waarvan door beide partgen er twee zul
len gekozen worden, terwjjl het vijfde lid een rechts
geleerde moet zjjn en gekozen zal worden door de
andere vier of, wanneer de stemmen staken, door
den Koning van Zweden. De scheidsrechters zullen
zich bjj hunno overwegingen laten leiden door enkele
bepalingen, waarvan do voornaamste is, dat een
bezetting gedurende een tjjdvak van vjjftien jaar een
onbetwistbaar reebt van eigendom geeft. Door dit
verdrag zal het giensgeschil tusschen de Vereenigde
Staten en Engeland worden opgelost.
GOES, 23 November 1896.
In het jongst verschenen no. van De Gemeente
stem staat de volgende vraag
»Geacbte Redactie!
Ia eene gemeente werd tot zetter benoemd een
notaris-klerk, die tevens ontvanger eener naburige
gemeente is.
In verband met art. 5 al. 2 der wet op de col
leges van zetters meent da Inspecteur der belastingen
dat deze benoeming ongeldig is en verzoekt hjj den
burgemeester deze ongedaan te maken. (In bedoeld
artikel staat dat gemeente-ambtenaren geen zetters
mogen zjjD).
Laatstgenoemde is van oordesl dat de woorden
saoibtenaren bij gemeentebesturen" alleen betrek
king hebben op hen, die eene betrekking in de ge
meente zelve vervullen en weigert aan het verzoek
te voldoen.
Gaarne vernam ik van U wie gelijk heeft.
Uw abonné."
De redactie der Gemeente-Stem antwoordt
»Naar ons voorkomt, de Inspecteur. Had de wet
alleen de ambtenaren van de betrokken gemeente
willen uitsluiten, zoo zou zij gesproken hebben van
ambtenaren bij »het gemeentebestuur". Met het oog
op de bepaling n van art. 2 laatste lid en art. 5
al. 3, kan do in de wet gebezigde meervoudsvorm
niet anders worden opgevat dau dat ook ambtenaren
bjj andere gemeentebesturen zjjn uitgesloten."
Dit geval slaat bljjkbaar op 's-Gravenpolder. De
heer L. Schouten aldaar, ontvanger van Hoedekens-
kerke, is in September tot zetter benoemd in zjjne
woonplaats. De Inspecteur kan zich daarmede niet
vereenigen en de burgemees'er meent, dat het nooit
de bedoeling van den wetgever geweest is personen,
die in eene gemeente wonen en in eene andere eene
gemeentebetrekkiDg bekleeden, vac het zetteischap
uit te sluiten.
In ieder geval, de Commissaris der Koningin heeft
den zetter benoemdtot ZEd. zal de Inspecteur
zich moeten wonden. Eene ministeriële resolutie
ware in deze geweDscht, daar de quaestie van enkel
voud en meervoud wel een beetje gezocht i6. Men
tel de uitkomst niet, doch lette op hot doel alleen 1
Benoemd tot len opzichter aan de gemeente-
gasfabriek van's-Gravenhagede heer E. do Koning
alhier.
De sluiting der jacht op patrijzen
in deze Provincie is bepaald op Dinsdag 1 December
1896, met zons-onderganghet tijdstip van de slui
ting der jacht op het overige klein wild zal nader
worden vastgesteld.
Bjj den gemeentelijken gezondheidsdienst te
Amsterdam is benoemd tot bacteriologisch g-uers-
heer dr. J. W. Jenny Weyermante 's-Heer
Arendskerke.
In het Rott. Nblad IoeBt men
>Het kanaal van Zuid-Beveland, de
belangrjjke waterweg tusschen ons land en België,
raakte Dinsdagavond 10 November versperd door
het zinken der stoomboot ühlan tengevolge eener
aanvaring bjj de spoorbrug te Vlake. Eerst Vrij
dagnamiddag tengevolge van nalatigheid van amb
tenaren enz. werd van Waterstaatswege machtiging
verleend tot lichting van de Uhlan en Dinsdagavond
d. a. v. was de lichting geschied.
Gedurende die dagen moesten de booten der ree
der jj H. Braakman Co. te Rotterdam 19 reizen
door het kanaal van Walcheren maken en had die
firma, ongerekend de uitgaven, door vertraagde
aankomst het kanaal van Walcheren veroorzaakt
gemiddeld 7 uren langer reis een meerdere uit
gaaf van circa 600 mud kolenDe Uhlan is in 2
dagen gelicht, dus Donderdagavond had het kanaal
vrjj kannen zjjn en waar het een verkeersweg geldt,
zoo veelvuldig in gebruik en zoo goed als onmis
baar geworden, ook moeten zijd, terwgl bovendien
voor het Rijk, of wien het zal blijken aan te gaan,
door gebruikmaking van de diensten des aannemers
Tak uit Wemeldinge, f2000 zonden zjjn gespaard."
De N. Rott. Ct. bevestigt het door ons aan
de Ze. Nbode ontleende bericht dat spoedig de in
diening van een wetsontwerp is te verwachten tot
subsidieering van rjjkswege van een stoomtram
weg van Brouwershaven over Zieriksee
naar Zypa en verder door den Anna-Jacobapolder
naar Steenbergen, in verbinding met den bestaanden
stoomtramvfeg van daar naar Rozsndaal. Het blad
voegt er bjjdat in verband daarmede te Zjjpe, aan
den Anna-Jacobapolder, en te Numansdorp rjjks-
havoDS zullen worden aangelegd en een stoomboot
veerdienst tusschen Zjjpe en Anna-Jacobapolder en
tusschen Zjjpe en Numansdorp zal worden ingesteld/
Ta Ter-Neuzen is in den ouderdom van 82
jaren overleden de heer C. van der Swan, rid
der van het Metalen Kruis, deurwaarder bjj de
arrondissement8-rechtbank te Middelburg en bjj het
kantongerecht te Ter-Neuzen en vroeger werkzaam
op het parket van den Officier van justitie bjj de
arrondissements-rechtbank te Goes. Zeker zullen
sommige ingezetenen alhier zich hom nog wel her
inneren,
Donderdagavond trad te Middelburg op de heer
T. Tal, opper-Rabbjjn te 'e-Gravenhage, ter bespre
king van het onderwerpVerzorging van min
vermogende Israëlitische weezen in
het Centraal Israëlitisch Wees- en Doorgangshuis te
Leiden. De fiaanciëela toestand dezer nuttige instel
ling, deelde de spreker mede, is niet rooskleurig.
Regelmatig heeft men jaarlyks te kampen met een
tekort van f 4000.
Nadat de heer Tal in breede en sprekende trekken
de ellende der nog onverzorgde weezen had geschetst
in verband met den fiuanciërien achteruitgang van
het bedoeld weeshuis, eindigde hg zjjne door eene
aandachtige schare gevolgde rede met de opwekking
tot het 6tichten eener afdeeling Zeeland der Ge-
stichts-vereeniging.
Ten slotte slaagde men ten deele er in zulk eene
afdeeling (de eerste in ons land) te vormen, tot welke
terstond een 40-tal leden en contribuanten toetraden.
In het voorloopig bestuur heeft o. a. zitting de
heer A. Neter te Goes.
De handel in mossels w^s o. a. te
Bruinisse in de vorige week zeer slap door
weinig vraag voor het buitenland. De reden daarvan
is, dat de mossels van de Zuiderzee-banken zooveel
goedkooper via Harlingen door de visschers kunnen
worden geleverd, omdat de visschers aan de Zuider
zee geen pacht- en consentgeld betalen, zooals de
Z^euwsche visschers moeten doen. Dit is dus eene
zware concurrentie voor laatstgenoemden.
Vrjjdagavond zjjn onze Koninginnen te
Milaan aangekomen.
Alvorens Frankrjjk te verlaten, zond de Regentes
een telegram aan den heer Faure, om hem te zeggen,
welken goeden indruk de Koningin en zij van haar
verblijf op Franschen bodem b3hielden. Faure ant
woordde met een betuiging van de ingenomenheid,
die deze gevoelens der Vorstinnen hem bereidden.
In haar antwoord op het verslag der Tweede
Kamer over Hoofdstuk I der Staatsbegrooting zegt
de Regeering dat de vraag often behoeve van H. M.
de Koningin eonigo afwjjking van het al
gemeen geldend privaatrecht, bepaaldelijk van het
huwelijksrecht, behoort te worden vastge
steld door de Regeer ing is overwogen en ontkennend
beantwoord.
