Advertentien
Dinsdag 17 November 1896,
openbaar verkoopen
52 zware
'O LMEBOOMEN,
61 zware
Olmeboome-
en Hkeboomen,
Openbare verkooping
verkoopen:
Planken, Latten en Kibben,
stammen van kerseboomen,
27 Canadaboomen,
Dat schitterend geboaw zal voltooid zjjn, als de
vargunningswet afgeschaft is.
Hoe is veler geweten toch verward, om in dit
verband van een Btrjjd voor waarheid en recht"
te durven gewagen
Vergadering van de Liberale Unie
op Jl. Zaterdag.
Zjj werd gehouden onder voorzitterschap van prof.
G. A. van Hamei. Tot bestuurslid werd gekozen
mr. H. J. Smidt.
De behandeling van het bekende hervormings
program werd voorafgegaan door eene redevoe
ring van den voorzitter, waaruit o. a. bljjkt, dat
bjj het bedoelde program aan bepaalde wetten of
wetsvoorstellen niet is gedachthet betreft slechts
beginselen.
Verschil van meening zal bestaan, zeide de voor
zitter, doch wjj zullen elkaar verstaan. Wjj zoeken
eenheid van allen, die principieel ééa zgn. Spr. moet
waarschuwen tegen een misverstand.
Niet enkel vraagstukken zgn genoemd, doch ook
byzondere hervormingen zgn nauwkeurig aange
geven. Dit prjjst spr. Immers men hebba genoeg
van nietszeggende frases, waaruit zooveel misve -
stand voortkomt. Er moet waarheid zgn in de poli
tiek, zuiverheid in de staatkundige verhoudingen.
De geestverwanten moeten duidelyk tegenover elkaar
en tegenover de kiezers zgn.
Is de candidaat dan aan de letters gebonden
Geenszins Wjj schreven, dat, met het oog op de al-
gemeene verkiezingen, de urgentie van eenige pun
ten door de candidaten moet erkend worden.
Het is een subtiele vraag, maar zy moest aange
roerd worden. Men moet genoeg bebben van alge
meens frases. Toch wordt geen letterlijke band aange
legd; een loyale praktijk geeft uitlegging.
Spr. wil een voorbeeld geven. »Hoe denkt gjj
b.v. over verplichte verzekering van den arbeider
tegen ongelukken en (gedeeltelijk op kosten van den
Staat) tegen ouderdom en invaliditeit" zal men den
candidaat vragen.
Dan zullen er zjjn principiëfie voor- en tegen
standers. Doch er zal wellicht ook een candidaat
zijn, die niet weet of hij vóór staatshulp is; hij zal
er misschien vóór zgn als hjj het noodig acht. Wel
nu zulk een candidaat is geen pzincipiëele tegen
stander.
Er moet zgn een loyale latitude. Mits de candi
daat zich maar uitspreke of hg de richting, die is
aangegeven, voorstaat. Aan de praktijk moet over
gelaten worden hoe de verhouding tusschen de can
didaten en de kiezers zal zgn.
Zdo alleen zal een innige band tusschen kiezers
en gekozenen komen.
Wjj moeten in welwillendheid ons overleg plegen
om in eensgezindheid een groot werk in het belang
van bet volk te doen.
't Is mogeljjk, dat de vergadering het program
van urgentie wil aanvullenover de grenzen valt
te twisten.
Gevraagd is bjjv. waarom 6 over landbouw,
veeteelt, handel en njj verheid, enz. niet is opge
nomen in het urgentie-program. Het bestuur erkent,
dat het daarbjj behoort en het neemt 6 bjj het
urgentie-program."
De rede werd herhaaldeljjk toegejuicht en gaf den
heer De Kinter aanleiding tot een voorstel, dat met
instemming begroet werd, om het bestuur uit te
noodigeu, deze rede geheel onder het oog te bren
gen van hat Ned volk, opdat alle twijfel over de
strekking van het programma worde opgeheven.
Die rede moet een bevredigenden indruk gemaakt
bebben.
De beer Oppenheim althans meende, dat als de
rede des voorzitters den leden der Unie vooraf be
kend was geweest, de Leidacha motie niet zou ge
komen zjjn. Toch werd de motie gehandhaafd, om
dat er nog eenig verschil in den lande kan bestaan
over de bedoeling dar Unie.
Blykbaar echter onder den indruk van 's voor
zitters rede onderging de motie-Leiden nu een ander
lot dau haar anders waarschijnlijk zou beschoren
zgn geweest en werd zjj verworpen met 46 tegen
25 stemmen.
Voor: Delft, Dordrecht, Leiden, Loosduinen, Goes,
Leeuwarden, Anlten, Neede, Winterswijk, Zutphen
(l voor en 1 tegen).
Tegen: Aalsmeer, Alkmaar, Haarlem, Hilversum,
Sohagen, Weesp, Alblasserdam, Gouda,'s-Gravenhage,
Krimpen aan de Lek, Rotterdam, Utrecht, Brou
wershaven, Middelburg, Zierikzee, Groningen, Drach
ten, Harlingen, Oenkerk, Kampen, Arnhem, Doetin>
cbem, Lochem, Renkum, Tiel.
(Door verscheidene districten wordt meer dan één
item uitgebracht.)
Het hervormingsprogram zelf werd daarna met
geringe wgziging aangenomen met 60 tegen 2 st.
en 8 blanco's. Op voorstel van mr. De Kanter werd
aan 4 toegevoegdbstere regaling der onder-
wjj zers trak temen ten
In het verder gedeelte der vergadering werd lang'
durig beraadslaagd over bet urgentie-pro-
gram, meer bepa ildeljjk over de overwegingen,
watrii lo. van de oandidaten instemming wordt ge
vraagd met de bepalingen van het hervormings
program, 2o. het kiesrechtvraagstuk niet urgent
wordt verklaard.
Eso amendement van prof. Oppenheim om den
band in de le considerans voor de candidaten ge
legen op te heffen, werd namens het hoofd-
beituur bestreden door mr. Goeman Borgesius, die
uiteenzette, dut van de candidaten bepaaldelijk moest
worden gevraagd, dat zjj waren vóór bet losmaken
van kiesrecht van de belastingen.
Door den afgevaardigde uit Goes, den heer I. D.
Fransen van de Putte, werd het denkbeeld—Oppen
heim ondersteund, maar hg wenschte niet weglating
van eenige erkenning van het juist vastgestelde
hervormingsprogramma, omdat dan eigenlgk noode-
looze arbeid zou zgn verricht. Daarom stelde hij
voor de instemming te beperken tot eene in hoojd-
zaakj zulks om duidelijk aan te toonen, dat niet
eene letterlijke onderschrijving van de lange
ljjst van punten wordt verlangd.
Ook dit voorstel werd door het bestuur bestreden
en even als alle verdere amendementen verworpen.
Het amendement-Oppenheim werd verworpen met
36 tegen 26 stemmen en het geheele urgentie-pro
gram met de considerantia aangenomen met 42 tegen
12 stemmen.
Het urgentie-program, dat in 1897 alsDU tot leid
draad bij de verkiezingen zal strekken, luidt thans
als volgt
lo. invoering van een stelsel van verplichte ver
zekering tegen de nadoelen, waaraan de arbeid bloot
staat, tengevolge van ongevallenziekteinvaliditeit en
ouderdomen zulks, althans voor invaliditeit en ouder
dom, ten deele op kosten van den Staat;
2o. regeling van het arbeidscontracttot betere
verzekering van de woderzijdscbe rechten en verplich
tingen, beperking van overmatigen arbeidsduurook
voor volwassen manueljjke arbeiders, en verzekering
van een wekelijksehen rustdagzooveel mogelijk den
Zondag
So. vaststelling van bepalingen tot ingrjjpende
verbetering van woningstoestanden;
4o. herziening der armenwet, tot verzekering der
samenwerking van alle armbesturen en tot erkenning
van den plicht der overheid, zoowel om nood te
lenigen als om voortwoekering van het pauperisme
te keeren;
5o. invoering van leerplicht, ook voor voortgezet
of voor herhalingsonderwys
6o. regeling der levende strjjdkr achten, met in
voering van het stelsel der persoonlijke vewulling
van den dienstplicht en met opheffing van de schutterijen
(in den tegenwoordigen vorm)
7o. verbetering van den reebtstoetand der vrouw
zoo wat haar persoon als wat haar vermogen betreft,
en in 't bijzonder tot waaïborging van het recht
der gehuwde vrouw op de opbrengst van haar
arbeidbehartiging van het lot van verwaarloosde
kinderen, waar noodig onder opheffing of beperking
van de ouderljjke macht.
8o. Behartiging van de ontwikkeling van land
bouw, veeteelt handel en ng verheid, niet door be
schermende rechten, maar door andere maatregelen,
o. a. door verbetr.ring ven verkeers- en gemeenschaps
middelen, ook tusschen afgelegen stroken en de
centra van bevolking; en wat den landbouw aangaat,
o. a. door verbreiding van landbouwonderwijs, door
samentrekking van de bestuurstaak ten aanzien der
landbouwbelangen bjj één der departementen van
algemeen bestuur, door herziening van de bepalingen
op het stuk van de jacht.
Wg onthouden ons voorloopig van een oordeel
over het verkregen resultaat. Het is ons niet recht
duideljjk, wat het beteekent de verklaring van in
stemming met het hervormings-programma te hand
haven, waarop tegen het einde der vergadering van
de zijde des bestuurs, vooral ten opzichte der kies
recht-paragraaf, weder zeer de nadruk werd gelegd,
als dat programma geen band aanlegt of wanneer
men er niet aan gehouden is, zooals ©enigszins uit
de openingsrede van den voorzitter valt af te leiden.
Wellicht g^eft de gedrukte rede hieromtrent beter
lient dan de verslagen in de groofce bladen afwerpen,
Zooira die rede in druk verschenen is, hopen wg
er op terug te komen.
Kerknieuws.
Ned. Hervormde kerk.
Bij de Ned. Herv. gemeente alhier zija de
volgende titularissen, met 1 Januari periodiek moe
tende aftreden, opnieuw gekozen, nl. tot kerkvoogd
de heer W. Cense, en in de commissie van toezicht
op het beheer der kerkeljjke goederen de beeren O.
Marinisse, J. A. Steketee en Joh. van Asperen Ver-
venne, die allen hunne benoeming hebben aange
nomen.
Borsele. De nieuwe stemming voor eeu notabel
alhier op 14 dezer heeft tot resultaat dat herstem
ming moet plaats hebben tusschen de heeren G. van
de Velde en G. Mol Az.
Wem el dia se# Bg herstemming werd Vrijdag
avond tot lid van het kiescollege gekozen de heer
W. Dekker Pz.
Gereformeerde kerken.
Bedankt voor het beroep naar Veere door de.
W. Bosch te Vrghoeve-Capelle.
Onderwijs.
Kolija«pIaat. Voor de vacature van onder
wijzer aan de openbare lagere school alhier op eene
jaarwedde van f550 heeft zich geen enkele solli
citant aangemeld.
Tot onderwijzeres aan school D te Vlissingen
is benoemd mej. J. J. Andriessen te Ierseke.
Mejuffrouw L. M. Wage, onderwijzeres aaD
de O. L. school te Korfcgene, is als zoodanig be
noemd te Bunnik bg Utrecnt. (Af. Ct
In de plaats van den heer W. Hovy, die als
zoodanig bedankte, is tot directeur der vrije uni
versiteit te Amsterdam benoemd do heer Van Alphen
lid der Tweede Kamer.
Gemengde Berichten.
lerseke. Vrgdagavond gaf de gymnastiek-ver
eeniging Vooruitgang zijjons streven", onder leiding
van haar directeur den heer Bartelse van Wemel
dtnge, een openbars uitvoering, bestaande uit vrjje
en ordeoefaningen, oefeningen aan de brug en spring
oefeningen am 't vaste rek. Verder werden ten
beste gegeven e«n blijspel, eene voordracht eu eeu
tableau- vivant Sneeuw wit} V'. Alles was met zorg
ingestudeerd en voorbsreid, en in 't bgzonder komt
den heer Bartelse een woord van lof toe, die de
vereeniging voor ontbinding heeft bewaard en haar
nieuw leven heeft ingestort. Een vioolkwartet voor
zag in de behoefte aan muziek.
Het geheel vormde een hoogst aangenamen avond.
Wolfertsdijk. Een landbouwersknecht, L. G.,
had Zaterdag jl. het ongeluk met een snij molen een
stuk van een duim te snijden. Slechts een stukje
van den nagel schoot over.
Naar aanleiding van het dezer dagen aan een
hoofdofficier van de Nederlandsohe schutterg verleend
ontslag, met toekenning van het recht om de uni
form en de onderscheidingsteekonen aan zijn rang
verbonden, te bljjven dragen, schrjjft de Parjjsche
correspondent der N. R. Ct.
Zou het niet zaak zijn voor de regeering om, wan
neer zij aan oud-officieren van een meer dau ver
ouderde legerreserve de vergunning wil blijven ver
kenen om bij sommige gelegenheden te »geuren",
althans te beperken tot het binnenland Ik
vraag dit naar aanltiding van het gebeurde bij het
bezoek van Tsaar en Tsaritsa te Parijs, toen een
oud-majoor der Nederlandsche schutterg zich hier
heeft laten geldeü, ten minste laten doorgaan voor
een vertegenwoordiger van onze militaire macht.
»Een abonté" (van de N. R. Ct.) heeft dezen bier
te Parijs wonenden ex-commandant van een stede
lijke schutterg bij die feesten op het Goncordeplein
opgemerkt. Ik heb, wat erger is, dien majoor in den
avond van 9 October te Bony gezien, komende van
de wapenschouwing in het kamp van Cb&lons en
gezeten met een Franschen luitenant en een hem
toegevoegden adjudant? in den extra-trein, welke
gereserveerd was voor de militaire attachés, de Rus
sische officieren enz., die de revue hadden bgge-
woond. Onze schutterij-commandant heeft hier dus
geprofiteerd van het prestige, dat zijn hoofdofficiers
uniform hem schonk:, maar ten nadeele van or-s
land, waarvan hij zoo, gewild of niet, de officieele
vertegenwoordiger werd en dat in een uniform welke
in een uitdragerswinkel thuis hoorde
Ik heb dien majoor natuurlijk dadelijk aangespro
ken met de vraag men kan niet wetenwij maken
zoo dikwjjls een treurig figuur in het buitenland
of hij de vertegenwoordiger was onzer regeering.
Neen, dat was hij niet. Hij was eenvoudig ex-officier
van een soort legerreserve en heette Ja, of ik
er maar geen melding van wilde maken en nog
minder zgn naam noemen. De man schaamde zich
waarschjjnlgk toea hg zich ontdekt zag en ik heb
mij geërgerd.
Te Baarn heeifc iemand aangifte gedaan van
de geboorte van zgn 25ste kind 1
De heer F. van Bijlandt te 's-Gravenhage,
heeft voor de arme christenen in Armenië' ongeveer
f 10,000 ontvangen.
Het aantal glasblazers te Maastricht, die naar
Argentinië zgn vertrokken of nog vertrekken, is tot
16 geklommen. Deze zijn geëngageerd door den heer
Leon Reyolleau y Sobrino te Buenos-Ayres, tegen
een loon van fr. 825 per maand voor meesters. Het
engagement ia aangegaan voor den tijd van twee
jaren met bevoegdheid aan den arbdder om het na
zes maanden te doen eindigen.
Te Beesd is het driejarig meisje van den spoor
wegwachter D., terwijl de moeder dienst deed, in
brand geraakt en na een hevig lijden bezweken.
Daar de scheepvaart door het katmat van Zuid-
Beveland, tengevolge van het zinken der sleepboot
Uhlan nabjj de spoorbrug te Vlake, gestremd is,
heerscht er thans te Veere een ongekende drukte.
De scheepvaart van Rotterdam naar Antwerpen ge
schiedt nu door het kanaal van Walcheren. Wat
sedert jaren aldaar niet meer was voorgekomen, ge
schiedde Donderdageen zeeBchip schutte door de
sluis. (M. Ct.)
Door een apotheker te VliBsingen zal eene
filiaal zijner apotheek op den Badhuisweg opgericht
worden, waardoor in eene lang bestaande behoefte
zal worden voorzien.
In de Lepelstraat (N.-B.) zijn Donderdag een
hofstede en een huis aan de overzijde van den weg
geheel ia asch gelegdvan de inboedels is weinig
gered. 7 koeien, die niet verzekerd wa»en, ver
brandden mede.
Het tekort in de Amsterdamsche stadsbank
van leening tengevolge van handelingen van een on
trouw beambte (thans overleden) bedraagt f 98,750.
Om dieren, die elkander vreemd zgn, aan
elkander te wennen, wascht rnea ze aau kop en
hals, met brandewijn. Da dieren belekken elkander
dan eu zijn dadelijk goede vrienden.
In den ouderdom van 73 jaar is te Amsterdam
overleden de heer J. W. Peels, oud-valkeni -r van
wijlen Z. M. Koning Willem III,
Met Peels is de laatste valkenier in ons land ver
dwenen op het oogenblik is er in heel Europa
nog slechts één, nl. de heer P. Molle, die eveneens
te Valkenburg geboren, thans in Engeland zjjn functie
uitoefent.
Zaterdagmorgen ontsnapte een klassiaan van
het Alg. Dep. v. DiBc. te VlisBingen uit de kazerne
over de heining aan de zijde van de WeBtstraat.
Gelukkig werd dit onmiddellgk bemerkt, zoodat
onder toeloop van tal van mensehen, een wedloop
begon tusschen den vluchteling en zijn achtervol
gers, vier in getal. Na eenige straten doorgerend
te zjjn, waarbij bjj ondertusschen zich van enkele
kleedingstukken ontdeed, werd hjj gevat en naar de
kazerne gebracht. (VI. Ct.)
Burgerlijke Stand van Goes
van 14-56 Nov. 1896.
Geboren 15, Leonardus, z. v. Andreas Fraukin
eu Johanna van Hese; 16, Cornells Pieter, z. v.
Pieter Geluk en Adriana Westdorp.
Liefdadigheid.
Diakenen der Ned. Herv. gemeente alhier, het
voornemen hebbende om op Donderdag den 19en
dezer hunne gewone ttrfeinaandelijksche col
lecte aan de huizen der ingezetenen te houden,
bevelen die collecte in de bekende liefdadigheid
hunner stadgenooten aan.
Goes, den 16 November 1896.
Diakenen voornoemd,
F. J. BOONE, Voorzitter.
I. WESSEL, Secretaris.
Posterijen.
Lijst van brieven, verzonden door het postkantoor
Goes, waarvan de geadresseerden op de plaats van
bestemming onbekend zijn, gedurende de 2e helit
der maand October 1896.
Marx en Co., Almelo; Frank, Bergen-op-Zoom
Kruus, Wolfertsdijk.
Van Kolijnspl8at: N. Bonten, Dordrecht.
VanW ollertsdijk: L. Golberding, Amsterdam.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Bg d« Zaterdag ten behoeve van de instelling
voor de (Eaonom. Spjjsuitdeeling alhier gehouden
aanbesteding is gegund de leverantie van gort aan
de firma G. van der Hoek voor f 9,99, rjjst aan
dhr. Ph. Wessels voor f 12, Arnerik. spek aan dhr.
B. Jan80 voor f30,40, alles per 100 kilo, en versche
selder jj aan dhr. Jan de Jonge voor 8 cent por kilo.
Heden overleed in den ouderdom
van 77 jaren
CORNELIS DIJL.
Zijne kinderen,
CHR. DIJL.
A. DIJL.
Waarde, 13 November 1896.
De heer en mevrouw VAN DER
WART betuigen hun hartelgken dank
voor de blijken van belangstelling, onder
vonden bg de geboorte hunner dochter.
Kraamvisites worden bij voorkeur afge
wacht a. 8. Donderdag 19 November.
Voor de vele bewijzen van deel
neming, ondervonden bjj het overljjden
van mijn geliefden echtgenoot PIETER
T AVENIER, betuig ik mjjn hartelgken
dank.
Wed. P. TA VENIER—
Noordhoek
en familie.
Vlissingen, 14 November 1896.
De Notaris J. VAN DER KLOE8 zal
namiddags 1 uur, te Goes, in Hotel
Zoutkeet," in het
lste p a r t ij
omtrek 1.50 a 2 40 M., op do hofstede
bewoond door Jacob Steketee te
Driewegendie aanwijzing zal Jopd.
Te veilen in 2 perceelen, 16 1ste keur
en 16 overige.
2de a r tij
omtrek 1.30 a 2 M., in eene weide nabij
het dorp Oudelande in Molenaarsboek,
tusschen den grindweg en den Vjjfzoodgk
in pacht bjj Mara, van Wlngen te
Oudelandedie aanwjjzing zal doen.
Te veilen in 2 perceelen, 30 1ste keur
en 31 overige.
Inlichtingen te bekomen bij den heer
J. OELE Hz. te Goes en bij voornoemden
Notaris.
De deurwaarder HOLLMANN aal op
Donderdag 26 November
1896,
des voormiddags om 101/, uur, aan de
herberg van P. A. Veuvaet te Biezelinge
nieuwe
18 gerooide
geschikt voor werkhont;
eene Melkgeit;
benevens:
staande bg het station iu den boomgaard
van Vervaet.
