1896 N°. 136.
Dinsdag 17 November.
83ste jaargang.
Bij (lit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pr{js per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adverteatiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Va.n Ditma» te Botterdam sa vorder
bg alle Boekverkoopers e» Brievangaaidors.
De prgs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
llechts t w e e m a a 1 berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regelB beslaande en contant betaald 20 Ci
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inaendfnt van advertenirtë» vè«ï 9 naren op den dsv der
]J(j het gemeentebestuur is door JOHANNA BAKKER
ingediend een verzoek tot het inrichten van eene
B A K k K B IJ
ia het perceel wijk A no. 91/92 gvlegen ia het Maahnisstraalj»-
Verzoek en teekening liggeu tsr visie op de Secretarie,
gedurende eiken werkdag van des voormiddag» 9 tot des na
middags 2 uren, terwijl Zaterdag 28 November des namiddags
te een uur ten liaadhuize gelegenheid zal worden gegeven tot
liet indienen en bespreken van bezwaren.
Goes, den 14 November 1896
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d IV'. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Algemeen Overzicht.
De onthullingen van de Hamb. Nachr. over het,
Russisch-Xtuftsel» verbond bebooi'en nog geens
zins tot de geschiedenis. Om daarop het volle licht
te doen schgnen heeft de Keizer van Rusland bevel
gegeven, dat alle hem nog onbekende stukkeD, welke
betrekking hebben op dat geheim verdrag en die öf
in het Russische Staals-archief óf in het bezit der
familie Schuwaloff zich bevinden, bijeengezocht en
aan hem overgelegd moeten worden. Schuwaloff was
in 1890, toen het verdrag eindigde, gezant te Berlijn.
De Keizer van DuDschland en graaf Herbert Von
Bismarck zjju mede zeer verstoord over de onthul
lingen, waaraan de laatste ten onrechte van mede
plichtigheid wordt beschuldigd. Da Hamb. Nachr.
komt zelf nog eens terug op de onthullingen in een
uitvoerig artikel, waarin het blad betoogt, dat de
overeenkomst tus?chen Duit6cb]and en Rusland niet
gericht w^s tegen Oostenrjjk, maar tegen Frankrjjk
en Engeland en dat Duitschland bij een aanval van
Frankrijk niets zou hebben te vreezen van Rusland.
Het gewicht der onthullingen betreft ook niet het
al of niet bestaan der overeenkomst voor 1890, maar
de quaestie, dat die niet is vernieuwd en daarover
verwacht men in de pers en ook in den Rijksdag
bepaald ophelderingen van de regeering.
In den Franschcii ministerraad is weder ter
sprake gekomen de zaak van den vroeger on vind
baren" Arton. De jury te Versailles heeft hem
schuldig verklaard aan verduistering ten nadeele der
dynimiet-maatschappij en veroordeelde hem tot acht
jaar gevangenisstraf. Staande het proces verklaarde
hg zich boreid om ook wegens de hem indertjjd ten
laste gelegde omkooping van openbare ambtenaren
voor de Panama-maatschappij alsnog terecht te staan.
De procureur verklaarde dat hg zich volstrekt niet
bekommerde om de onthullingen, die uit dit proces
konden voortvloeien, en om de meening te ontgaan
alsof men daarvoor vreesde, is door den ministerraad
besloten dat Arton voor het Hof van Assisen der
Seine alsnog zal terechtstaan. Het zal misschien
verwondering baren dafc Arton ze.f verzocht nogmaals
vervolgd te wordoc, doch dit is te verklaren, want
hij kan daarbij winnen, dat zjju onschuld wordt be
wezen en daarentegen er niets bij verliezen, want
in Frankrijk worden de straffen niet bg elkaar
gevoegdde zwaarste straf neemt de vorige weg
en daar het maximum van straf op de laatstbedoelde
misdaad vjjf jaar is, zou een nieuwe veroordeoling
zjjn verblijf in de gevangenis niet verlengen.
Nog is aan de leden van het Fransche parlement
een geschrift rondgezonden, getiteld: »Een gerech
telijke dwaling," waarin do schrjjver, oen Pargsch
journalist, het bewijs tracht te leveren, dat de ge
wezen kapitein Dreyfus onschuldig is veroordeeld
wegens landverraad tot verbanning naar een ver
afgelegen eiland, waar hjj zich thans bevindt.
Lord Salisbury heeft aan het feestmaal, dat tel -
kenjare ter gelegenheid van den Lord-Major-Day te
lioiideii gehouden wordt, eon redevoering uitge
sproken over de politioke verhouding van Engeland
in zake de Turkeche quaestie, die de Engelsche
premier bslangrgk genoeg vindt om er breedvoerig
bg stil te staan. Zgn rede kwam in hoofdzaak op
het volgende neer. Langen tijd heeft Engeland in
zgn isolement zijn kracht gezocht, maar thans is
de Britsche natie eenparig gekant tegen een afzon
derlek optreden. Als men het lot der Armeniërs
en van de andere nationaliteiten onder dejTurksche
heerschappij wil verbeteren, moet Engeland zoo veel
andere natiën als maar mogeljjk is aan zijn zjjde
hebben.
Niettegenstaande Jobn Morley en Courtnpy ge
wezen hebben op de noodzakelijkheid, dat, wil men
met andere mogendheden op goeden voet verkeeren,
Cyprus en Egypte door Engeland moeten ontruimd
worden, zag Salisbury in den tegenwoordigen toe
stand van het Oostersche vraagstuk geen enkele
reden om ook maar éón acre te ontruimen van het
grondgebied, dat Engeland thans bezit. Hij wees
voorts op de goede verstandhouding, die er tusschen
de mogendheden bestaat en zeide het gevoelen te
deeleu van den Franschen minister Hanotaux. En
geland is altijd in overeenstemming geweest met
het Drievoudig verbond en spreker hoopte dat die
zal bljjven voortduren. Omtrent Rusland meende
hij het denkbseld van Bismarck, als zou er een
blijvende ongenegenheid bestaan tusschen dit land
en Engeland, te kunnen beschouwen als een ver
ouderd bijgeloof. Aangaande de verschrikkelijke ge
beurtenissen in het Oostön hield hjj zich overtuigd,
dat men alleen aan de Christenen en Muzelmannen
in Turkije de weldaden van pen goed bestuur in
Westersehen geest kon verschaffen.
In Spanje maken de Carlisten gebruik van de
gelegenheid om in troebel water te visscben. Door
het houden van rede> omringen trachten zg steeds
meer terrein te winner, doch intusschen zitten ook
de republikeinen niet stil. Te Madrid is een druk
bezochte vergadering gehouden van vertegenwoor
digers van alle republikeinsehe groepen. Zg werd
gepresideerd door den heer Azcarate. Met grooto
geestdrift werd het denkbeeld ontvangen tot vor
ming van een »Casino" al* vereenigingspunt van
alle democratische elementen, de vertegenwoordigers
der werklieden en der socialisten ni^t uitgesloten.
Ook in de provinciëa wordt sedert eenigen tjjd een
sterke beweging opgemerkt tot het concentreeren
en organiseeren van alle republikeinsehe krachten
en dat alles hoofdzakelijk ten gevolge van het rout-
inoedig optreden der Carlisten.
Heeft de Spaaasche regeering al haar aandacht
noodig voor hetgeen in het moederland voorvalt,
niet minder zorg baren baar de koloniëa. De op
standelingen op Cuba en de Pbflfppijnen doen
zich voortdurend kennen als een macht, die niet
gemakkeljjk is te weerstaan en nog minder te on
derdrukken. Met het oog op den nieuwen president
der Vereenigde Staten, wilde men in het aanstaande
voorjaar den strijd op Cub* geëindigd zien en daarom
heeft generaal W<yler nu reeds een definitieven
veldtocht aangevangen. Met het geheele hoofdkwar
tier en een sterk escorte cavalerie is hij tegen Maceo
ia de provincie Pinar del Rio opgetrokken. De re
geering moet nogmaals bij den generaal aangedron
gen hebben op het ondernemen van een beslissenten
veldtocht en heeft nu reeds besloten hem door een
ander te vervangen, indien hij dezen winter niet
slaagt in het onderwerpen der Cubanen.
In België heeft de minister van oorlog, Brassine,
zgn ontslag genomen. Eon zestal weken geleden is
door hem een wetsontwerp ingediend tot invoering
van den persoonlijken dienstplicht en tot verhooging
van het contingent. Door den ministerraad werd dit
toen aangenomen en de ontwerper gemachtigd om
het bg do Kamer in te dienen, zoodra de zitting
was geopend, doch door de toongevende leden der
rechterzijde werd, bg mon-de van Woeste, die optrad
uit naam van den >Bond van katholieke vereeni-
gingen", de positie van den minister gewijzigd,
ürassiue deed alle moeite om zgn ambtgeaooten te
o/ertuigeu van de noodzakelijkheid dör hervormingen
en verzekerde, dat het ontwerp door 42 afgevaar
digden der rechterzijde, versterkt met de linkerzijde,
kon worden aangenomen. Verscheidene ministers
verklaarden, dat zij er niet in konden treden een
wetsontwerp aangenomen te zien door de hulp der
radicalen en socialisten. Generaal Brassine hield
echter voet bg stuk en oischte, dat het ontwerp
onmiddellgk in behandeling zou worden gebracht,
doch de ministerraad weigerde hem daartoe te mach
tigen. Toen nam hij zijn ontslag, niettegenstaande
zijn ambtgenooten hem wilden bewegen aan te blij
ven. Koning Leopold zag zich dus genoodzaakt den
eenigen minister, die z|jn woord was getrouw ge
bleven, te ontslaan. De minister van spoorwegen zal,
ad interimde functie van minister van oorlog waar
nemen.
GOES, 16 November 1896.
In verscheidene Hollandsche bladen als Vader
land, Telegraaf en andere lezen wg
>De Goesche Grt. deelt mede, dat de aanleg van
de stoomtram Brouwershaven—Zieriksee Zijpe thans
verzekerd is. Reeds 2 jaar geleden hebben de Prov.
Staten de noodige gelden hiervoor toegestaan."
Wg moeten het vaderschap van dit onjuiste
bericht beslist afwjjzen. Er heeft geen woord van in
ons blad gestaan.
Wèl heeft De Zeeuw wellicht op het gezag
van het Rott. Nbladwaarin ook wg dat bericht de
vorige week aantroffen dit gemeld, doch het ook
reeds wed^r ingetrokker. Teiecht merkte de Zz. Nbode
dan ook op, dat van verzekering van bedoelden aanleg
moeilijk sprake kan zgn, daar de behandeling van
deze zaak door de Tweede Kamer nog niet eens is
geschied.
En als om de verwarring nog grooter te maken
meldt het Rott. Nbl. in zgn nummer van heden
blijkbaar vergeten dat het daarvan reeds eenige
dagen geleden melding maakte nog eens weer
dat dö aanleg van die stoomtram verzekerd schijnt
te zijn (thans minder positief dus).
Het wil ons zoo toeschgnen dat de aanleg van
deze tram, ondanks de berichten over bare ver
zekerdheid," vooreerst nog niet zoo erg verzekerd is.
Wij vestigen de aandacht op het con cert
dat Dinsdagavond in »de Prins van Oranje" alhier
zal gegeven worden door het zaDg- en muziekgezel
schap van Neerbosch. Wg kennon de krachten
van dit gezelschap niet, doch hoorden er dikwijls
goeds van. De liederen zgn, blgkens het programma,
van wat men noemt stichtelgken aard, hetgeen
trouwens met bet oog op de weesinrichting zelf wel
niet anders te verwachten is. Om het pigenaardige
dezer uitvoering zullen zeker yelen zich genoopt
achten haar te gaan bgwo^en, waartoe wg belang
stellenden gaarne opwekken.
De heer Jac. van 't Lindenhout zal eenige mede-
deelingen doen van den arbeid der weezm.
Het bestuur van de afdeeling Goes van den
Christelgken Nationalen Werkmans
bond bestaat uit de heeren J. Plazier, voorzitter,
L. D. van Melle, secretaris, I. Wessel Jr., penning
meester, J. Do°s en M. Hillebrandterwijl in de
commissie van toezicht zitting hebben de heeren
I. Wessel Sr., L. de Beste, J. de Krujjter, A. D. F.
van der Wart, C. E. van Koetsveld en L. van
Bruggen.
Bg kon. besluit is benoemd tot raad voor het
waterschap Walcheren A. de Nood Jan.
Dergksmiddelen brachten in de afpel oo-
pen maand op f 13.767.869,22 i/s tegen f 15.089.074,32
in October 1895.
De opbrengst over de eerste tien maanden van
1896 bedroeg f 101.330.401,73 tegen f 98.627.801,33
over de eerste tien maanden van 1895.
De verklaring van bet zonderlinge feit, dat er
na den dood van koning Willem III nog voort
durend nieuwe muntbiljetten van f 50 met
zgn portret worden uitgegeven, is dezedat de
teekeniDg van de muntbiljetten, vastgesteld bg kon.
besluit, in het Staatsblad moet worden opgenomen
en men 't tot dusver niet noodig achtte, do moeite
en kosten te maken van eene nieuwe gravure.
RN.)
Een kenschetsend geval van preventieve
hechtenis heeft zich volgens de Arnh. Ct.
te Rotterdam voorgedaan. In de vorige maand viel
een man van de trap en bekwam een schedelbreuk
en verder inwendig letsel, zoodat bij in het zieken
huis moest worden opgenomen. Onder verdenking,
den man van de trap geworpen te hebbeD, werd
daarop gearresteerd C. P. Punt. Men voerde hem
geboeid naar de cellulaire gevangenis, ofschoon de
mishandelde zelf nog geen betrouwbare verklaring
had afgelegd.
Van 25 October tot 7 November bleef Punt in
voorarrest, en in dien tgd werd bij geen enkele maal
in verhoor genomen. Inmiddels is de mishandelde
hersteld, of althans zgn leven buiten gevaar.
Op den 7den November werd Punt aangezegd,
dat hg kon vertrekken en bij kreeg, als verdiend
in die 12 dagen, uitbetaald 38 centen. Zijn eerste
gang was naar den kruidenier, waar hij sedert jaren
als winkelbediende in betrekking is, maar zgn patroon
had leeds een ander in zgn plaats genomen en kon
dien nu niet weer ontslaan. De man is dus reeds
als een misdadiger behandeld, in het openbaar ver
nederd en bovendien broodeloos gemaakt.
In de Memorie van Antwoord van den Mi
nister van Financiën op net verslag van de Tweede
Kamer over de nadere bepalingen omtrent den
accjjns op de suiker, wordt medegedeeld, dat
de premie voor de beetworteleuikerfabrikanten uit
de overpouden te trekken, thans op 4 millioen gulden
kan geraamd worden. De Minister acht het noodig,
hierin eene beperking te brengen, hetgeen kan ge
schieden zonder dat inbreuk wordt gemaakt op ver
kregen rechteü. Wanneer geen maatregelen worden
genomen als de nu voorgestelde, zal de schatkist
groote schade Igden. Nadat de inbond van bet wets
ontwerp bekend was, is nog een niet onbelangrijk
getal contracten tot levering van consnmtie-suiker
der campagne 1896/97 afgesloten om hoogo premiën
te behalen. De Minister dringt aan op spoedige af
doening van het wetsontwerp, dat niemand bindt.
De Residentiebode is gemachtigd te verklaren,
dat het bericht van de a.-r. Nederlander over de
oneenigheid der Neder 1. bisschoppen
in zake het Katholiek pto^ram ts eenenmale onjuist is.
Het Centrum bevat een door den aartsbisschop
te Utrecht en de bisschoppen te Haarlem, Breda,
Roermond en 's-Hertogenbosch onderteekend schrijven
aan do redactiën der roomsche dag- en
weekbladen in Nederland, waarin zg worden
geprezen om bun Ijver voor de verdediging der Kerk
eu waarin zij worden vermaand over andere punten
onderling niet te twisten, zoodat de onderlinge liefde
en waardeering er schade onder ljjden, een en vel,
door den Paus zelfg opgemerkt. De bi6Echoppen
geven daarom aan de redactiën eenige voorschriften
en vermaningen ter opvolging.
In 6 maaudeo tgda is f 9000 besteed aan ver
nieuwingen van den provincialen steiger
te S t a r n i 8 s c, noodig geworden door de ver
woestingen, die de paalworm had aangericht. Bg de
herstellingen heeft men thans >groenhart" gebezigd,
een houtsoort uit Suriname afkomstig, en die nog
niet door den paalworm werd aangetast.
Voor Nederlandsche veefokkers en veehande
laars zgn de woorden, Vrijdag door den Minister
vau Buitenlandsche zaken bg bet debat over èe over
eenkomst met België betrekkelijk het kanaal Ter-
Neuzen—Gent gesproken, van groot gewicht. Zjj
luiden aldus
>Ik geef ten slotte als mgu vaste overtuiging te
keuuen, eu zoo spreekt men niet zonder grond van
deze plaats, dal tot de sluiting van de Bel
gische grenzen voor ons vee noch nu, noch
in de toekomst, die verder gaat dan da naastbjj-
liggende, zal worden overgegaan, tenzij zeer ernstige
overwegingen van sanitairen aard onder onzen vee
stapel daartoe mochten nopen."
Men meldt uit Bombay dd. 14 November2
De vooruitzichten van het landbouw
b e d r |j f van geheel Britsch-Indië itjn aller
bedroevendst. De graanprijzen stijgen. Er wordt te
Bombay en te Madras een syndicaat gevormd om
goedkoop graan te verschaffen.
Zevenhonderd officieren van de 6chutterf in
België hebben het ordeteeken voor burger-
ljjke verdiensten gekregen. Ia België schjjnt
men het een verdienste te vinden dat iemand echut-
terjj-officier wil wezen hier worden de meesten het
om geen gewoon Bchutter te hoeven zgn. Maar als
militairen worden de schutters in België bljjkbaar
evenmin beschouwd als hier, want ze krijgen een
burgerlgke" orde. (N. R. Ct.)
Van zgn Indischen correspondent ontving het
Hbl. onder dagteekening van Zaterdag het volgende
telegraphische bericht
»0p een excursie naar Lepong van het twaalfde
bataljon zgn de le luitenant O. W. G o b i u s en
twee minderen gesneuveld. Gewond werden twee
minderen."
Voor Waarheid en Recht
Waarheid en Recht zoo schrjjft De Vaderlander
is de titel van een nieuw blad van de Ver-
eeniging tot behartiging der belangen van caféhou
ders zonder vergunning.
Het is de tegenstander van Vergunningsrecht, het
blad der vergunning-houders, dat den nieuwen hoofd
commissaris van politie te Amsterdam, den heer
Francken, prgst, omdat deze zoo gestreng optreedt
tegen dea chndestienen verkoop van sterken drank.
Deze heer moet reeds 1210 processen-verbaal uit
die oorzaak hebben opgemaakt. Wel een bewge,
dat op dit gebied nog al wat te doen valt.
Waarheid en Recht wordt geredigterd door den
heer L. N. Duyn, cand. procureur. Het wil strij
den voo: waarheid, recht en vrjjheid."
Die waarheid" is, dat de vergunningswefc scha
delijk werkt, het (gekrenkte) »recht" is dat om je
never te verkoopan, de (aan banden gelegde) >vrg-
heid" die om te drinken, wat men wil.
Zelfs de dichtkunst wordt tot bezieling voor zoo
edele taak te hulp geroepen.
Ziehier de aanvang van Hulde aan de vereeni-
ging tot behartiging der belangen van caféhouders
zonder vergunning"
Fier treedt gjj op, geachte burgers
Het moorden is uw doelwit niet!
Gij zingt, te midden van veel onrecht,
Het zachte, zoete vredeliod.
(We hooren, zoo merkt iemand op, de heeren kas
teleins zonder vergunning het zachte, zoete vrede-
lied zingen!)
Een der strophen vau een lied Waarheid eu
Recht" luidt aldus
Tóch zal de waarheid zegevieren l
Tóch breekt een periode aan,
Waarin het »recht," ten troon verheven,
Ben volkeu juichend voor zal gaan.
Dan dondert langs de hemeltinnen
Het eeuwig lied van waarheid, recht,
En is de hoeksteen, die nooit wankelt,
Van 't Bchitterend gebouw gelegd.
