1896 N°. 129. Zaterdag 31 October.
83sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
(iOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op teestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en AdvertentiBn voor dit blad
aangenomen bjj de heoren Nijgh Van Dithau te Botterdam e* verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaar dost
(mending van adrertentl5n v.i«*
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgk«J en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niefcmeer dan 4 regels beslaande en contant betaald e
Aanvragen ooi et vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
3 wren op den d*( der nltgave.
Men schrijft ors:
IJdelheid der ijdelheden, alles is ijdeVieid
Dm 23sten Maart van dit jaar verscheen in de
Gemeente-Stem een lang een te lang artikel van
een gemeente-secretaris getiteld: Een billijke wensch.
Schrgver van dat opstel had het orgaan van den
Nederlandschen Politiebond gelezen en was door een
artikel in dat blad in vervoering geraakt en wel
over de weinige erkenning en waardeering, die den
burgerleken ambtenaar bg uitnemende vervul
ling van zijn plicht over het algemeen van Regee-
ringswege ten deel valt. Deze verzuchting werd ge
slaakt naar aanleiding van een geval met een veld
wachter, die, een strooper vervolgende, door dezen
gewond wordt en hem toch arresteert. Als een
militair, zegt de verzuchting, zoo iets gedaan had,
zou hij een eeremetaal gekregen hebben, nu een
burgerlijk ambtenaar den onverschrokken© speelt,
wordt er geene notitie vau genomen.
Ea thans, naar aanleiding van dit geval, waar
van wjj de groote beteekenis niet kannen inzien,
borduurt de secretaris in De Gemeente-Stem er lustig
op los in bjjna drie zware kolommen en vraagt de
medewerking van alle Nederlandscbe gemeenteamb
tenaren om de Regeering te verzoeken een eereteeken
in te stellen voor langdurige en getrouwe ambts
vervulling voor dezen tak van ambtenaren. Schrjj-
ver wilde de Vereeniging voor Gemeentebelangen
er voor spannen, opdat deze een adres tot de Re
geering zou richten te dier zake. Ea ambtenaren,
die iets gevoelden voor zjjn denkbeeld of een beter
wisten, werd verzocht hun bericht of naamkaartje
in te zenden aan het bureau van De Gemeente-Stem.
De redactie van bedoeld orgaan heeft zich door
den secretaris laten vinden en heeft niet alleen hare
kolommen voor het stuk opengesteld, maar ook hare
instemming met het boven ontwikkeld denkbeeld
betuigd.
In April en Mei werd over dezen Billijken
wenschgezwegen, doch nauw was Juni in het
land, of de schrgver daarvan maakt zich bekend cn
deelde in het nummar van den eersten dier maand
mede, dat het aantal kaartjes door burgemeesters,
secretarissen, ontvangers, ambtenaren ter secretarie
en anderen aan hem gezonden als bljjk van instem
ming vrij belangrijk was toegenomen.
Dat de redactie der Qemeente-Stem met zulk eene
ijdelheids-demonstratie zich inlaat is vreemd, doch
dat tal van ambtenaren kaartjes zenden als bljjk
van instemming geeft zeer veel te denken 1
In de laatste vergadering van de vereeniging voor
gemeente-belangen te Middelburg gehouden, was een
adresplan ontwikkeld (zoo luidt het verslag) tot bet
instellen van een eereteeken voor langdurige diensten
van gemeente-ambtenaren, doch de vergadering be
sloot tot Ons overgroot genoegen er niet op in te
gaan en zoo hopen wjj van harte, dat er nooit meer
over eene dergeljjke Spielerei zal geschreven of
gesproken worden.
Dat eene veld wachtersvereeniging er eene onschul
dige liefhebberij op nahoudt en medailles uitreikt
aan hen, die 10 jaren en langer dienstbaar zjjn bjj
het politiewezen, dit kan er doordoch dat gemeente
ambtenaren op zulk een onderscheiding tuk zouden
zjjn, wezenlijk ons dunkt, dat zjj daarvoor te hoog
moesten staan.
Het vak is er te goed voor 1 Trouwens, waarom
zouden gemeente-ambtenaren niet tevreden zijn met
•en karig loon want zjj bekleeden allen zonder
onderscheid eerepostea en eer is een onbetaalbaar
goedwaarom zouden zjj niet gelukkig zjjn als de
Rageering hun jaarljjks «ene lieve bazmiing werk
opdraagt en toevertrouwtwaarom zouden zij zich
niet in den bootsten hemel gevoelen als eens in de
zooveel jaren een hunner wegens veertig- of vijftig
jarige ambtsvervulling een lintje bekomt; en waarom
zouden zjj niet overtevreden zjjn met de holde van
hunne medeburgers, (zeggen wjj gemeentenaren) die
bjj feestelgke gelegenheden met den traditioneelen
inktkoker of den niet minder gebruikeljjken stoel
hun dank komen betuigen voor de belanglooze
diensten in 25 of meer jaren bewezen.
Tegenwoordig hebben we reeds koperen feesten,
das we gaan vooruit in erkenning. Waarom bg dit
alles nog een lintje Wil men daarbjj van regee-
ringswege gdeltuitig in hooge mate nog eene
decoratie dan vergt men te veel en dit is hebzuchtig.
Trouwens de erkenning van bewezen diensten moet
uitgaan van hen, die de ambtenaren beoordeelen
kannen en die hen kennen in hun werk en in hun
leven. De ambtenaren der provinciale griffie ter
eenre de wethouders, leden van den raad en al
de gemeentenaren ter andere zjjde; vervolgens de
offioieren van justitie, de miiftie-commissarisseu, de
inspecteurs van belasting, de ontvangers der regi
stratie, de schoolopzieners en alle autoriteiten, die
veel met de ambtenaren te maken hebben. Zi]
allen zouden gehoord moeten worden bjj toekenning
van een openlijk blijk van waardeering en het is
toch niet te vergeD, dat men zooveel moeite doet
voor hen, die alleen voor de eer en het genoegen
arbeiden. Het denkbeeld is kinderljjk.
Neen, eerst moet de Regeering met hare commis
sarissen en andere hoogmogenden inzien, dat de ge
meente-administratie een vak isvervolgenB moet
zjj zorgen voor een bekwaam stel ambtenaren, ea
dezen een goed salaris verzekeren en eindeljjk moet
zjj uit haar brein da gedachte aan het woord eere-
post banneD, dau pas komt veel later maar zeker
het eereblijk, het zoo geweDschte lintje of de medaille,
waarnaar nu reeds zoo vele ambtenaren verlangend
uitzier, doch dat nooit gegeven kan en zal worden
en geen recht van bestaan heeft zoolang men niet
overtuigd is van de hooge waarde, van de weten
schappelijke waarde, van het vakdat wij bedoelen
wordt er nog steeds toegepastmet het ambt komt
de wjjsheid", worden nog altjjd maar door onbe
voegden met postjes begunstigd, zoolang moeten er
geene aanspraken op eereblijken gemaakt worden,
hoe kwistig en raadselvol soms geBtrooid!
En tot slot Btelt jaren later de Rageering
eene ordre de mérite in voor de ambtenaren, laten
wjj dan in allen ernst hopen, dat deze niet gegeven
zal worden voor langdurige maar wel voor uitnemende
diensten. Alleen in dit geval kunnen wjj ons ver
eenigen met het zooals nu de zaken staan, onge
rijmd verlangen naar een eereteeken!
GOES, 30 October 1896.
Aanstaanden Maandagavond wordt in *de Prins
van Oranje" de vergadering gehouden van de L i -
berale kiesvereeniging »Goes" ter be
spreking van het bekende programma van de Libe
rale Unie".
Met het oog op den veranderden politieken toe
stand, dien wij tegemoet gaan, is bet van groot
gewicht, dat al de leden der vereeniging, die niet
door dringende omstandigheden verhinderd zjjn,
de vergadering bjjwonen.
Eensdeels zal dit voor het bestuur der vereeni
ging het voorzeker gewensehte bewjjs zijn, dat de
leden den komenden strijd wenschen aanvaard te
zien, anderdeels dat in de vraagstukken, die op bet
programma der Unie voorkomen, ook door de libe
ralen te Goes de verdiende belangstelling wordt
betoond.
Wat de naaste toekomst ten opzichte van ons
land en volk baren zal ligt natnurlgk nog in bet
duiBter. Maar ieder, die daarin belangstelt; die in
't leven wenecht geroepen te zien wat hem w 1
en gekeerd wat hem niet in bet belaag van allen
voorkomt, bg is niet verantwoord, wanneer hg niet
het zjjne doet om dat doel te helpen bereiken.
Moge a. s. Maandagavond door eene groote op
komst der l=den het bewjjs worden geleverd, dat de
oude goede geest niet is ingesluimerd, maar dat ook
de Goesche liberalen bereid zjjn in de aanstaande
politieke periode met wakkeren zin op post te bljjven,
Bjj Kon. besluit is goedgekeurd dat A. Brug-
g e m a n burgemeester van de gemeente Baarland,
is benoemd tot secretaris dier gemeente.
Holij nap laat. In de gemeenteraadszit
ting van Woensdag 11. werd aan den heer J. Ver
hulst, sedert 1 Mei 1888 onderwjjzer alhier, op diens
verzoek, wegens ziekelijkheid, eervol ontslag verleend
tegen 1 November a. s. en beBloten dadeljjk sollici
tanten, tegen eene jaarwedde van f 550, op te roepen.
Verder werd nog de subsidie aan het Burgerljjk
Armbestuur op f 275 vastgesteld, tegen f 800 het
vorige jaar en evenzoo de gemeentebegrooting op
f 13781,39, met een post van onvoorziene uitgaven
van f 254,57.
De prjjs van het gas is te Zieriksee met in
gang van 1 Jan. bepaald op 6 ets. per Ms.
Ia de Dinsdagavond te Middelburg ge-
honden vergadering der liberale kiesver
eeniging Eendracht maakt Macht" werd goed
gevonden zonder stemming de afgevaardigden uit te
noodigen met de concept programma's der Liberale
Unie" instemming te betuigen.
Naar de Midd. Ct. uit vertrouwbare bron
verneemt is aan den directeur der registratie en
domeinen te Middelburg coccessie verleend ter b e-
d jj k i n g van ongeveer 580 hectaren buitengron
den in het Verdronken land van Saef-
t i n g e n.
Dit hoogst belangrjjke werk zal reeds 5 December
a. s. worden aanbesteed.
Behalve de groote landaanwinning, zal de voor
genomen bedgking in het volgend jaar aan eenige
honderden handen werk verschaffen.
Te Ztirich ip, zooals Woensdag onder «Laatste
berichten" in ons blad gemeld werd, overleden de
Minister vag staat mr. E. J. J. B. Cremei'8, lid
vau de Eerste Kamer, een staatsman, die grooton-
deels in* de Tvreedo Kamer zijne krachten aan de
en de aangehoudene zelf moet dit billjjken en lelfs
verlangen. -J»
De rechter die aanhoudt zegt niet, dat de aan*
behartiging van 's laiïds belangen heeft gewjjd. Itr*fc- gehoudens een feit bedreven of waarschgnlijk'W
1864 maakte hjj als minister van buitenlandsche
zaken deel uit van het tweede ministerie-Thorbecke
ter vervanging van jhr. Van der Maessen de Sombreff,
vervolgens was hg van 1866 af lid van het ministerie
Geertsema-Van de Putte, waarna hij van 1869 tot
1891 onafgebroken het GroniDgsche district Zuidhorn
in de Tweede Kamer vertegenwoordigde. Zijn staat
kundig en parlementair leven kenmerkte zich vooral
door zjjne adviezen bg de begrootingen voor buiten-
landsche zakenvrucht van zjjne studiën en kennis
van het volkenrecht, dat hjj, ook als warm voor
stander der toepassing van de internationale arbitrage,
jjverig beoefende.
De heer Cremers werd door het vertrouwen der
Tweede Kamer eenige jaren achtereen belast met het
voorzitterschap harer vergaderingen en het laatste
jaar van zjjn presidium herinnert aan de talentvolle
en tactvolle wjjze, waarop hjj de beraadslaging over
de grondwetsherziening van 1887 leidde.
Kort na zjjn vrjjwillig aftreden als lid van de
Tweede Kamer werd hjj door de Staten van Zuid-
Holland gekozen tot lid van de Eerste Kamer, aan
wier werkzaamheden hjj, door zijne ziekte verhinderd,
in den laaf sten tijd niet meer kon deelnemen.
Aan dr. C. Hofstede de Groot is door H. M.
de Koningin-Regentes opdracht gedaan, in den loop
van dezen winter ®en cursus te geven in de
kunstgeschiedenis aan H. M. de Koningin.
De kantonrechter te Haarlem heeft v r jj -
gesproken den eigenaar van e«n dames-confectie
magazijn aldaar, tegen wien, zooals wjj in een vorig
nommer melddeD, door een adjunct-inspecteur van
den arbeid proces-verbaal was opgemaakt wegens
het doen verrichten van arbeid (het aanzetten van
een knoop door een inwonende manteljuffrouw) in
den winkel, zonder dat daar een arbeidskaart aan
wezig was.
Het Venl. Weekbl. beweert dat de drank
wet mislukt is. Alleen uit een fiaanc^öel oog
punt beschouwd, acht het blad het resultaat niet
zoo ongunstig. De jaarlijksche opbrengst van het
vergunningsrecht bedraagt bgna één millioen.
Maar dat is dan ook het eenige voordeel, dat onze
drankwet oplevert.
Een matig vergunningsrecht op alle drankhuizen
of café's, zou wellicht nog een tweede millioen in
de kassen der gemeente doen vloeien, en daarmede
zouden bedoelde Ministers z. i. tevens een dienst
bewjjzen aan hun collega van Justitie, die nog steeds
met de buiten krediet geraakte drankwet zit opge
scheept.
Sinds de afschaffing van bet patentrecht zijn de
drankhuizen in bedenkelijke mate toegenomenen
de clandestiene verkoop breidt zich uit zeer ten
nadeele van hen, die vergunningsrecht betalen. Dit
ware te verhelpen, door het bedoelde heffingsreebt
aan de gemeenten te verleenendau zou naast het
financiëelj ook bet moreel voordeel van dezes maat
regel niet uitbljjven beperking van den clandestie-
nen verkoop en van de aanleiding tot dronkenschap,
met baar heilloozen nasleep.
Naar de N. K. verneemt, zal de h-jer Jan
T r a ij e n wjjlen mr. Leopold Half mans bg het
Vevl. Wbl. vervangen.
Volgens, De a. r. Nederlander verzetten de
practische bezwaren zich tegen den vaak geuiten
wenscb, dat schadevergoeding worde uit
gekeerd aan voorloopig in hechtenis
gehouden personen, van wier schuld niets
gebleken is
Menig losgelatene zou d^n rechter in zjja vuistje
uitlachen, als deze hem zjjn «verontschuldiging"
kwam aanbieden, en, zoo hjj naar zijn hart sprak,
antwoorden niet noodig, Edelachtbare ik ben al heel
big dat ik er ditmaal heelhuids afkwam, 'c scheelde
maar weinigNog bedenkeljjker zou het worden,
als aan het voor-arrest schadevergoeding werd ver
bonden. Eu hoe dau te handelea met hen, die op
vrjje voeten gesteld zjjn, en later toch schuldig
bljjken Zullen zjj de reeds lang verteerde schade
loosstelling moeten teruggeven V Ook boude men in
het oog, dat bg voorloopigs hechtenis, evenmin als
bg vrgspraak, onderscheid kan gemaakt worden tus-
schen hen wier onschuld gebleken en hen wier on
schuld niet gebleken iswant dan zou, zoodra het
eerste niet gezegd kon worden, de verdachte steeds
big ven onder een zware blaam.
Het blad ontkent verdei dat voorloopig in hech
tenis houden van hen, wier schuld niet bewezen
wordt, een onrechtmatige daad zou zjjn.
De rechter, mits hg zorgvuldig en voorzichtig
handelde, doet zijn plicht, en vergist zich niet wan
neet hjj een, die den *chgn tegen zich heeft, aan hou it,
dreven heeft, maar dat er vermoedens zgD. En
hierin vergist bg zich in den regel niet. Dat aan
houding voor wien dit treft hoogst pjjnlgk en on
aangenaam is, spreekt van zelf. Evenzeer als eene
openbare terechtstelling, ook al ging er geene voor-
loopige aanhouding aan vooraf. Maar ter wille van
eigen rechts veiligheid zjjn wjj allen bereid deze ge
varen van terechtstelling of aanhouding te loopen.
Uit een oogpunt van recht en billijkheid kan dan
ook op niet meer dan dit eene worden aangedron
gen dat de bepalingen streng worden nageleefd,
die ten doel hebben den diensttgd van het tjjdelgk
slachtoffer van den voorloopige-zittingsplicht" zoo
veel mogelijk te bekortenmen gunne hem zoo
spoedig mogelgk een verdediger; men voere ook
in ons land, voor sommige misdrgven, het stelsel
der voorloopiga cautie in, en men behandele den
aangehoudene zoo weicig mogelgk als veroordeelde.
Mr. N. G. Pier son, oud-minister van fiaanciën,
hield deze week een redevoering te Dordrecht over
graanrechten.
Na een historische inleiding kwam spreker in het
tweede gedeelte zjjner rede tot hetgeen ons land zelf
betreft. De gewijzigde meeningen van velen in zake
graanrechten dateeren van de laatste 10 K 12 jaar.
En waardoor is dat veroorzaakt 'l Door de geheele
transformatie vau de graanproductie.
Door de groote uitbreiding van het spoorwegnet
in 't algemeen en door de lage zeevrachten is de
cultuur enorm uitgebreid.
Moeten wij Duitsehland en Frankrjjk navolgei
Spreker meent van neen.
Graanrechten zullen de bezwaren voor de veeteelt
eer vermeerderen dan verminderen, daar deze nu
nog van de lage prjjzen profiteeren.
Wij mogen niet vergeten, dat wjj nog meer aan
veeteelt dan aan landbouw doen. Uit de statistiek
bljjfet, dat aan tarwe en rogge 2.44 H.L. per hoofd
per jaar verbruikt wordt, terwjjl er in 't geheel
l3Vz millioen H.L. noodig is. Van die 131/3 millioen
wordt slechts 5 i/g hier geproduceerd, terwjjl 8 mil
lioen wordt ingevoerd.
Om de 5 i/s millioen duur te maken, moeten we
de heelo 13millioen duur maken, wat wel het
omslachtigste en duurBte procédé is, dat men zich
denken kan. Het verbruik van tarwebrood is in de
laatste 40 jaar toegenomen in verhouding van 13,
zoodat iedereen kan berekenen dat zelfs matige
rechten op de beurs van den werkman zwaar zullen
drukken.
Dan meent spreker, dat voor een land met een
invoer van 8 millioen de bezwaren slechts tijdelijk
kunnen zjjn.
Wel moeten we de belangen van den landbouw
bevorderen, maar we mogen dat niet doen door
tegeljjk andere belangen te schaden. Graanprijzen
zullen het normaal worden van de pachten tegen
houden en zjjn die eenmaal weer normaal, dan zal
het bedrjjf wel weer meer loonend worden.
Is eenmaal deze moeieljjke periode doorworsteld
en ze zal wel doorworsteld worden dan zullen
we sterker uit den Btrjjd te voorschjjn komen.
De heer Pierson verklaarde, dat men zonder den
landbouw aan zjjn lot over te laten, moest band
haven het tegenwoordige systeem van vrjjheid, als
zgnde hierdoor het best de algemeene welvaart der
natie verzekerd.
De Buisvrouw schrjjffc
Aan een Comité dat zich te Amsterdam had ge
vormd om aan H. M. de Koningin bjj hare in
huldiging een nationaal geschenk aan te
bidden, is vanwege H. M. de Koningin-Regentes te
kennen gegeven, dat de Koningin, ofschoon erken
telijk voor de bedoeling, geen geschenk wenscht te
aanvaarden.
Moet daarom van het denkbeeld om aan H. M.
bjj die gelegenheid een huldebljjk van de Nederland
sche vrouwen aan te bieden, worden afgezien
Wjj meenen van niet. Een huldebljjk is iets anders
dan een geschenkhet kan den vorm aannemen van
een geschenk, maar het kan ook in iets anders bestaan.
Daarom zonden wjj in overweging willen geven
het denkbeeld niet los te laten, maar eene commis
sie van vrouwen te vormen, ten einde te onderzoeken
in hoeverre het te verwezenlijken is.
Men zou bijvoorbeeld aan eene of andere stichting
in het belang der vrouw het aanzjjn kunnen geven,
om daaraan den naam van H. M. en de herinnering
aan hare troonsbestijging te verbinden.
Men zou ook, ter plaatsing in het rgksmuseum,
een portret van H. M. kunnen laten schilderen, d-*
jeugdige Koningin weergevende op het oogenblik
harer inhuldiging in de Nieuwe kerk te Amsterdam.
Tegen een huldebljjk in zulk een vorm kan door
de Koninginnen geen bezwaar wordea gemaakt»