BIJVOEGSEL GOESCHE COULANT. ZATERDAG 17 OCTOBER 1896. No. 125. UIT DE OUDE DOOS. De Passer. Zooals bekend is, hadden de menschen er vroeger wonder veel plezier in om hun huis van een uit- haDgteeken te voorzien, waarbij ze dan soms nog een onderschrift voegden. Tegenwoordig, nu er veel minder aardigheid in de wereld is, doet men het prozaïscher met een doodgewoon uithangbord, waarop in duideljjk© bewoordingen te lezen staat, wat daar binnen te doen is. Bedoelde uithangteekens waren niet zelden van dien aard, dat men er toch nog «lecht het bedrgf van den eigenaar uit kon afleiden. Ze gaven dus ruimte aan de scherpzinnigheid en de verbeeldingskracht. Het bleek ook in deze opstellea reeds, dat ze dikwjjls door hun onzekerheid tot raden uitlokten. Stonden er onderschriften bij, dan kon men daaruit vaak nog niet veel bijzonders opmaken, waarvan ons ook al voorbeelden onder de oogen kwamen. Indien dus geen geschriften bewaard bleven, waarin men iets omtrent die uithangteekens had opgeschreven, dan ging het soms uiterst moeiljjk, de ware beteekenis ervan te doorgronden. Zoo is het dan nu ook met den Passer. Waar- schjjnljjk weten vele Goesenaars niet eens, in welk huil dit instrument eenmaal voorkwam. Voor dezen diene de mededeeling, dat het is te vinden in de Lange Kerkstraat, en wel het tweede huis van de Wittepaardenstraat naar de zijde der Klokstraat. Bjj het kiezen van een uithangteeken volgde men gewoonljjk den regel, om iets te nemen, dat het be6t bjj den bewoner of zijn bedrgf paste. Wel werd hiervan door grappenmakers soms afgeweken; maar een passer heeft naar mijn bescheiden meening weinig humoristisch aan of in zich, zoodat we, geloof ik, veilig kunnen aannemen, dat hjj moest dienen om büii^heid ot beroep van den heer des huizes aan te duiden. Daar mg nu omtrent den Goeschen Passer geen enkele schriftelijke inlichting uit vroegere dagen onder de oogen is gekomen, moest ik wel onder zoeken, ot dit werktuig ook elders als uithangteeken werd gebruikt en, zoo mogeljjk, bij welke menschen. Men heeft geen diep inzicht noodig om te begrijpen, dat timmerlieden en metselaars er gaarne iu hun govel gebruik van maakten. Dezen tooh hebben een passer dikwjjls genoeg bij hun bezigheden noodig. Gaat men nu vragen, waarom een timmerman geen hamer en een metselaar geen troffel koos voor het zelfde doel, waardoor beider bedrgf zeker vrij wat duidelijker zou zijn aangewezen, dan antwoord ik dat hing geheel af van den aard en het karakter der personen, die over h?t uithangteeken te beschik ken hadden. 't Is waar, een hamer wordt door een timmerman en een troffel door een metselaar meer gebiuikt dan een passer; en bovendien zjjn er weinig andere be- drjjven, waarin de eerstgenoemde gereedschappen ook gebezigd worden, zoodat deze stellig duidelijker waren geweest. Maar een passer wordt gebruikt voor nauwkeuriger, fijner, laat mij mogen zeggen edeler werkingen. Wie dus met zjjn beroep hoogelijk vras ingenomen en niet. al te grof van natuur, plaatste in zjjn gevel bet beste, het hoogste, hei; edelste werktuig, in oris geval eeD passer VVie minder dich terlijk van gemoed nou, kuiuarm, die nam dan een ham°r ot een troff <1. Toen ik een poos gelecLn over hut buis »de drie Papag*aien" sprak, d«Md ik med", dat dit een herberg was geweest, wi-r waard den genoemden naam aan zijn etablissement had ygiwu om de papegaaiscbutters dor stad, zijn bome klanten, te believen. Dat was en is een algemeen vooi komende eigenaardigheid van herbergierswie het meest bij hen eea pint komt legger, dien trachtm zfj het ook 't meest naar den zin te maken. Nu was het in vroegeren tjjd de gewoonte, dat lieden van eenzelfde beroep of leden van eenzelfde vereeniging een vaste herberg hadden, waar zjj van de vermoeienissen des levens kwamen uitblazen, gelijk >de drie Pape gaaien", de schuttersherberg, kou bewijzen. Het is voor niemand een geheim, dat ook am bachtslieden wel eens »een graantje pikken"; en omdat dit ook vroeger zoo geweest is, bestonden er dan ook herbergen, die timmerlieden en metselaars tot hun stamgasten rekenden. Was het dan wonder, dat de waard aldaar een uithangteeken koos, waar van hg wist, dat het zijn trouwe bezoekers aange naam zon zijn Was het wonder, dat er ook her bergiers waren, die speculeerden op de goede gezind heid van de straksbedoelde dichterlgke naturen onder de ambachtslui en daarom »den passer" uithingen? Er was er ergens een, die op zijn bord een passer, een bijl, een zaag, een boor, een schaaf en een bier kan had staan en daaronder het veelzeggende ge dicht De Passer is een Graaf, De Bijl is een slaaf, De Zaag heeft een zin, Het Boren heeft veel moeite in, De Schaaf maakt ruig tot glad, En het Bier maakt droge kelea nat. Van alle gereedschappen werd de Passer dus het hoogst gewaardeerd. Dit fijne, edele werktuig werd ook gebruikt door kaarttecken3ars en illustrators van boeken, reden, waarom dezen het ook menigmaal in hun huis als gevelsteen deden aanbrengen. Ooi echter te laten zien, dat hier niet het grove werk vau timmerlieden en met selaars werd verricht, lieten dize hoeren hun passer meestal vergulden of zij plaatsten er een kroon bo ven, en dan heette hun huis natuur!jjk »de Ver gulde Passer" of >de Gekroonde Passer." Van illustrators van boeken sloeg de gewoonte om een passer als uithangteeken te hebben over op boekverkoopers en boekdrukkers, menschen, die toch anders, voor zoover ik weet, weinig met zoo'n in strument hebben uit te staan. Nog vond ik vermeld, dat eenmaal een Gekroonde Passer uithing aan het huis van een matigheids genootschap te Amsterdam. Zooals men met een passer een bepaalde en niet te groote lengte uit meet, zoo strgdt zulk een genootschap voor een bepaald en matig gebruik van 's werelds goede gaven. Aan den goodgunstigen lezer worde nn overge laten te gaan peinzen over het vraagstuk, in welk der genoemde lijsten het huis in de Goesche Kerk straat het best kan hebben g. past Was het de woning van een timmerman of van een metselaar Was het een »heilig huisje"? Woonde er een teeke- naar Een boekverkooper Een boekdrukker Een matigheidsman Ik weet het niet. BAVO. Gemengde Berichten. Hedenmorgen had, bij het vertrek van don trein, die te 5.15 uit Vlissingen vertrekken zou, aldaar een déraillement van de locomotief plaats, waar door een vertraging van ongeveer anderhalf uur ontstond voor den volgenden personentrein. De reizigers voor Duitschland werden vervoerd met den treiD, die te 9.10 uit Vlissingen vertrekt. Naar wij vernemen hadden geen persoonlijke on gelukken plaats, doch werd alleen eenige materiëale schade aangericht. Een vreemde eend in de bijt. Een paar dagen geleden werden twee personen, die van Heinkenszand naar den Sloepolder gingen, anderhalf uur ver ge volgd door een zwart schaap, dat aan den weg liep, tot het, bij een kudde schapen gekomen, zich bij zijne witte sfcamgenooten voegde. Dezen schenen den zwarten makker echter niet te dulden althans er ontstond eene paniek en het zwarte schaap werd zoodanig in het nauw gebracht dat het slechts met moeite uit zjjn benarde positie verlost kon worden. De Amsierdamsche Echo schrijft Er is een plekje in de stad, waar eiken vooravond I zich jongens bevinden om ratten te vangen of te dooden. Het is namelijk aan den ingang van de kolk ouder den Dam, begin Rokin, ongeveer op de plaats waar eens een wakkere weesjongen een plan 1 verijdelde, om de Beurs door buskruit in de lucht j te doen vliegen. Daar voor die kolk ligt een reusachtige afsluit boom en nu komen he- le benden langstaarten uit hot riool op dien balk azen naar wat daar af en aandrijft. Ook Woensdagnacht gebeurde dit. Over de leuning gebogen, stonden eenige nacht vogels, bekende straatindividuen, te kijken naar twee of drie collega's, die van twee puinscnuiten steenen hadden gehaald en daarmede de waterratten be- stookten. Dit lokte, ondanks h9t late uur, veel bekijks. Older rlie kijkers bevonden zich ook eenige studenten en sportlui. Zij bewserden dat de rattenjagers niet veel zuiden vang«n. i>Wij vangon altijd wat", was het antwoord en dit bïeek waar te zijn ook. Toen d^ heeren kort daarna in »Polen" zaten, bemerkte een hunner, de heer v. d. H. uit Utrecht, dat door e-m van de jagers zijn gouden horloge met dito ketting was gevangen. De politie werd niet in het geval gemengd. De jagers hadden dus een goede jacht getiad. Dinsdag trouwde te Waalwjjk een weduwnaar met een weduwe, terwijl op denzelfden dag een zijner zoons met de dochter dier weduwe in het huwelijksbootje stapte. In de hoogere kringen te Petersburg wordt veel gesproken over het kostbare geschenk van den Keizer van Rusland aan den Fraasehea Minister Hanotauxzijn portret met een minzame opdracht. Zulk een geschenk beschouwt men ah de aller hoogste onderscheiding, die uiterst zeilen aan een Minister wordt toegekend. Oader de tegenwoordige Ministers en ambassadeurs bezit alhen graaf Delia- nof het portret vau Keizer Nikolaas met eigenhan dige opdracht, en dat. geschenk is hem eerst toe gezonden bjj gelegenheid van zijn vijftigjarig dienst- jubileum. De Russische regeering laat te Samara, aan den Wolga, een groote gevangenis bouwen, welke de verzamelplaats der bannelingen zal worden. Naar deze gevangenis zal dan tevens het centrale statis tisch bureau verplaatst worden, waarin bijzonder heden van eiken banneling worden opgenomen. De gevangenis wordt een groot gebouw van drie ver diepingen, terwijl er tevens een inrichting voor het leveren van eloctrisch licht aan verbonden wordt. De Standard verneemt, dat Khalifa den sul tans van Wadai, Baghirmis, Bornu, Sokata, Gando enz. verzocht hem te steunen in den oorlog tegen de Christenen, als zij daartoe niet in staat mochten zjjn, de troepen van Engeland en den Congostaat zooveel mogelg'k te keeren. Want, zegt de Khaiifa, na zijn nederlaag zouden de Christenen al de andere Mohammedaansche Staten in Afrika veroveren, zoo- als zij reeds Algiers, Tunis en Egypte hebben ver overd. Als de genoemde sultans hem niet kunnen helpen verzoekt hg hun, de plaatsen aan te vallen, waar de Europeanen zich hebben gevestigd aan de Niger en de Benué. Kapitein Lothaire zal, zooals in ons vorig no. met een enkel woord werd gemeld, weldra in een proces gewikkeld wordeu van een geheel ande- rpyi aard dan dat, hetwelk hem zooveel genegenheid in België deed verwerven. Ziehier eenige bijzondorhod^n over dit p.oees, door een Gentsch blad medegedeeld Men weet dat de kapitein op b«t punt stond, voor de hoogere rechtbank van den Co"go-Staat, te verschijnen, toen de tijding zijner verloving werd openbaar gemaakt. Men vond dit schoon van het meisjp, dat niet aarzelde, haar lot te verbinden aan een officier, die voor zijne rechters moest verschij nen. Van zijn kant scheen het een openbaar bewijs van zjjn vertrouwen in eene vrijspraak. Het schijnt, dat na de vrijspraak van kapitein Lothaire, deze zich gedurende een paar weken te Keyst bevond, met mevr. Van Flecke en zijue ver loofde, toen hij haar zekeren avond verliet om te Oostende een feest te gaan bijwonen, dat zijne vrienden hem aanboden. Hij moest des anderendaags naar Heyst terug- keeren, maar men zag hem niet meer. Mej. Van Hecke maakte hare moeder bekend met hare onge rustheid en deze telegrafeerde herhaaldelijk naar Oostende, doch er kwam geen antwoord. Eenige dagen later, op 20 Augustus, schreef ka pitein Lothaire aan mevr. Van Hecke, om haar te verzoeken het huweljjk, dat op 8 September be paald was, voor eenige maanden uit te stellen. Hij wendde voor, ongesteld te zijn, wees op den jeug digen leeftijd zijner verloofde enz. Intussehen had ruej. Van Hecke vernome?i, dat Lothaire te Oostende een vroolrjk leventje had geleid en er was daardoor eeno verkoeling tusschen het paar ontstaan. Den 25 Augustus vernam de familie Van Hecke de bepaalde breuk, wegens redenen, zooals de dag bladen zeiden, waarmoe het publiek niets te maken heeft. Mevrouw Van Hecke acht zich door do handeling van deu kapitein in haar eer geschaad en heeft thans Lothaire voor den rechter ter verantwoording geroepen. Een geval van doodslag, waarin een Duitsch officier de moordenaar is, wordt uit Karlsruhe ge meld. Een blad uit die streek geeft daarvan de vol gende lezing Zondagavond kwam de heer Siebmann met twee dames in 6en bierlokaal en stiet bij ongeluk tegen den stoel van luitenant von Brüsewitz, zonder zijn excuses te maken. De luitenant verlangde, dat Sieb mann hem excuus zou vragen, maar deze antwoord de »Laat mg met rust". In groote opgewondenheid vloog de officier op en ging met getrokken sabel op Siebmant: af, maar de kastelein en de kellner hielden hem t^gea. Da officier riep »Ik ben doodelgk ge kwetst in mijne eer en moet mij wreken, anders moet ik den dienst verlaten", en verliet het café door een achterdeur. Dadelijk daarop kwam hij van de voorzijde den tuin binnen, waar Siebmaua had plaats geaoinsn. Deze vluchtte, toen hij hem zag naderen, achter in den tuin, voortdurend roepende dit d^ luitenant hot hem toch niet kwalijk moest nemen, maar di officier stak hem, zonder een woord te zeggen, da sabel door het lijf'. Da ongelukkige werd in em kamer gebracht., waar hij spoedig den geest gaf. Dö officier is tot dusver nog niet gear resteerd. Jammer genoeg, zouden wij zeggen, tenzjj, wat wel het geval schijnt te zijn, de man krankzinnig is. Meer dan 200 leerlingen van het bisschoppelijk gymnasium te Straatsburg zijn op eens ziek gewor den. De verschijnselen zijn diavrhee en hoofdpjjn, maar geen brakende directie ontkent beslist dat het gevallen van cholera nostras zouden zijn. Het gymnasium is intussehen voor acht dagen gesloten. In het geheel moet dit jaar in de Vereenigde Staten 60.000.000 pond sterling aan rjjwielen be steed zjjn. In de kolenmijn van Rieu du Coeur in het dorp Maregnon (Henegouwen) is een groote werkstaking uitgebroken. Gisteren weigerden namelijk 1250 werk lui ia de mija af te dalen. Zij eischten 20 pereent opslag, op grond van de stijging van den kolenprijs. De pachters van de mjjn antwoordden dat zij al 10 percent opslag hebben gegeven, en dat zij niet meer kunnen toestaan, aangezien de gevolgen van den tijd van vreeselgke slapte, die pas achter dan rug is, voor de kolennijverheid verderfelijk zijn. Een Engelsch officier, de heer M. A. H. Hume, heeft in de Fortnight bj Review een artikel over Filips II geschreven, dat, den monarch op een voet stuk vanbeminnelijkheid plaatsende, vooral merkwaardig schjjnt ooi den hartstocht, waarmee dit niet gemakkelijk karweitje is verricht. Hoe treurig het thans met de Turksche finan ciën gesteld is, kan wel hieruit blijken, dat de Turksche gezanten te Londen, Parjjs eu Rome aan de Porte hebben doen weten, dat zij genoodzaakt zullen zijn hun post te verlaten, wanneer hun ach terstallige bezoldiging niet voldaan wordt. De agitatie, door het bezoek van don Czaar veroorzaakt, is ook een smidsknecht te Brussel in 't hoofd geslagen. Hij wandelde, uitgedost met een oude officiersjas en beremuts en een bezem, over den Leuvenschon straatweg, zich verbeeldende, dat hij de Ozaar was, wien een machtig leger volgde, om Brussel f,e veroveren en te plunderen. Hg begon al vast met de glazen stuk te slaan in een herberg. De politie nam den waanzinnige in bewaring. Te Liverpool zijn Zaferdagmidlag eenige per sonen onder vreemde verschijnselen door den bliksem getroffen. Een voetbal-team uit Prescott zou spelen tegen de Romilly Reserve in Newshampark. De Pres- cotters hadden zich in eene uitspanning in de buurt van het park verkleed en begaven zich nu op weg naar het terrein, toen zij vlak bij het parkhek door den bliksem getroffen werden. Vijf hunner werden tegen den grond geworpen. Een lag er dood met den hals doorgesneden als met een mes, bloed kwam ook uit mond, neus en ooren. Zijn kleeren waren vaneengereten. Later vond men zijn horloge ver smolten en het glas tot poeder vergruisd. Een tweede was bewusteloos, hij had eene snede over voorhoofd en neuseen derde klaagde over pjjn in armen en schoudersde twee anderen kwamen met den schrik vrij. Een paar jongens, die in de nabijheid wdren, werden ook gekwetst. Snoode ondankbaarheid. Een Fransche kellner, Alfred Bombart geheeten, en wonende in de rue d'Anderlecht te Brussel, ontmoette Woensdag jl. een landgenoot, zekeren Bouillot, die te Brussel was ge komen om werk te zoeken. Bouillot deed Bombart een verhaal van de treurige omstandigheden, waarin hij verkeerde en verklaarde, dat hg van honger zou omkomen, indien hij niet spoedig bezigheid vond. Bombart bood zjjn landgenoot edelmoedig een onderkomen in zijn woning aan, welk aanbod door Bouillot met blijdschap werd aangenomen. Vrijdag morgen verliet Bombart zijn woning om zich naar zjjn werk te begeven, nadat hjj Bouillot, die nog in bed lag, verzocht had den sleutel der kamer in den loop van den dag aan het café, waar hij werk zaam was, af te geven. Bombart wachtte tevergeefs om den sleutel en des avonds bij zijn thuiskomst begreep hij, waarom Bouillot niet gekomen was. De schurk had hem al zijn spaarduiten, een niet onbelangrijke som uitmakende, benevens drie aan- deelen der stad Brussel, ontstolen. Te Rijssel is bij de terugkomst van troepen, die aan de revue van Cbalons deelgenomen hadden, een groote betooging gehouden, vooral ook gericht tegen den socialistischen gemeenteraad, die den Ozaar op geenerlei wijze hulde had willen brengen. De bloemenkrans, dien de Czaar op het graf van Oarnot heeft neergelegd, had eigenlijk een gou den krans moeten zjjn, die besteld is, maar niet tjjdig genoeg gereed gekomen is. Deze krans zal nu 1 November, op den sterfdag van keizer Alexander III, in den grafkelder van het Pantheon neer ge legd worden. Burgerlijke Stand van Goes van 1416 Oct. 1896. Ondertrouwd 15, Pieter Willem den Herder, 26 j., jm. eu Maatje Maria Engelblik, 20 j., jd. Matthjjs van der Heijden, 21 j., jm. en Martina Willemina Janse van Noordwijk, 20 j., jd. Getrouwd 15, Franciseus Luyks, 30 j., wedr. van Johanna Huiberdina de Jong en Petronella El- I derhorst, 32 j., jd. te Goes, onlangs te Maastricht. Geboren 14, Pieternella Maria, d. v. Dirk van dö Vi8se en Anna Macielina de Kok; Cornelia Maria Jacoba, d. v. Maarten Kort en Katharina Helena van Riet15, Geertruida Maria Johanna, d. v. Adriaan Heijnsdijk en Johanna Versé Willemien, d. v. Willem Albert de Laat de Kanter en Francina Abellina Fransen van de Putte. Overleden 15, Dina, 14 jd. v. Willem de Kouter en van Pieternella van de Vreugde (overl.) Verknopingen en Verpachtingen. i Datum. 17 Oct., i 20 i 22 22 - 23 543 23 27 Plaats. Voorwerpen. Inform atiën.|] Kloetinge, meubilair en timmermans- en metselaarsgereedschap, Pilaar. Goes, huizen, Pilaar. Goes, woonhuis en erf, Noordijke. Ovezand, boomen, beestiaal en afbraak. Hollmann. Wemeldinge, beestiaal, Hollmann. Dordrecht, verhuring bouwhoeven, "Waller, 's Hage.l Van Es Vogel, Willemstad.y Driewegen, woonhuis en inboedel, De Ronde Bresser Driewegen, woonhuis, erf en tuin, De Ronde Bresser! en Mulock HouwerJ Goes, woonhuis en erf, 's Heer Arendsk., boomen, 's Heer Areudsk., boomen, Kruiningen, inboedel, Kapelle, wisschen, Goes, beestiaal en veevoeder, 's Heer Abtskerke, boomen, 's Gravenpolder, boomen, Goes, boomen, 's lieer Arendsk,, boomen, HeiQkenszand, Nisse, Krabbendijke, Kruiningen, Wolfertsdijk, 's Gravenpolder, boomen, boomen, boomen, boomen, boomen, boomen, Mulock Houwer! De Ronde Bresser Pilaar. Prins. L. E. A. Liebert! Mulock Houwer! Mulock Ilonwer! Pilaar. Mulock Houwer! P. Overman en 1 De Ronde Bresser! P. Overman eu T De Ronde Bressoif P. Overman. Prins. Prins. P. Overman. P. Overman. Watergetijen voor ierseke. DAGEN. HOOGWATER. LAAGWATEF Voorm. Nam. Voorm. Nam. 17 October 0.14 6.14 6.441 18 0.38 1.— 7.8 7.30 19 1.20 1.37 7.50 8.7 20 1.54 2.9 8.24 8.39 21 2.24 2.39 8.54 9.9 22 2.53 3.7 9.23 9.37^ 28 3.23 3.37 9.58 10.7 Druk F. Kleeuwens Zoon. Goes.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1896 | | pagina bijlage 1