1896 N°. 105.
Zaterdag 5 September.
83s'" jaargang.
id FEUILLETON."
Luitenant Von Schollermark.
l)e uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prga per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Burean worden Abonnementen en AdvertentiSn voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmak te Rotterdam ea verder
bjj alle Boekverkooperi en Brievengaarders.
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cte.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvrage» om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
InseiifMiiff van advertentl?n 8 srw» op den da« «ter nX*ff*v«.
G0ESCHE
COURANT.
GOES, 4 September 1896.
He.'b<Doemd als wethouders:
Waarde dhr. M. Geleedst
Rilland-Bath dhr. A. But.jjn.
Krabbendijke dhr. J. Sonke.
Baarland dhr. C. van Darame.
Wissekerke dhr. Adr. v. d. Maas Ez.
Kolijnsplaat dhr. K. Schippers.
Xats dhr. P. Verhulst.
Kapelle dhr. W. Siabbekoorn.
Hoedekenskerke. Benoemd tot wethouder
dhr. Jb. Thomson, in de plaats van dhr. L. van
Doeselaar, die aan de beurt van aftreden was.
Men schrjjft ons uit lloedekenakerke,
dd. heden:
Wie als vreemdeling gisteren onze gemeente be
zocht, moeBt het al spoedig in het oog vallen, dat
er iets bijzonders te doen was. Dien dag zou onze
nieuwe burgemeester, de heer S 1 e g t
na zijn ambtseed in handen van den Commissaris
der Koningin te Middelburg te hebben afgelegd, zjjn
intocht in de gemeente doen.
Reeds vroeg in den morgen wapperde van den
toren en van het gomeeatehuis, benevens van vele
woningen de vlag. Drie eorepoorten waren opgericht
en aan de woning van den secretaris, dhr. Noot
hoven van Goor, was eene nette versiering aange
bracht, die des avonds verlicht werd en een goed
eff-ct maakte. Des namiddags te half twee uren
vormde zich cp het dorpeplein een oerewacht van
72 ruiters, met de commissie, die het feest geregeld
had, aan het hoofd, om den burgemeester aan de
grens der gemeente af te halen. Om half 3 uren
aldaar aangekomen, werd de burgemeester door een
lid der commissie verwelkomd, welke toespraak door
den burgemeester werd beantwoord.
Vervolgens werd de tocht voortgezet naar Kwa-
dendamme, waar de burgerij zich eveneens bejjverd
had om door het plaatsen van drie eerepoorten de
gemeente een feestriyk aanzien te geven. Hier werden
door den burgemeester de kerk en de school bezocht,
terwjjl intusschen aan de eerewacht vanwege den
burgemeester eenige ververschingen werden aange
boden en vervolgens de rit naar Boedekenskerke
voortgezet, waar men te half vyf aankwam.
Nadat de burgemeester aan het gemeentehuis was
afgestapt, richtte de commandant der eerewacht een
hartelijk woord tot Z.E.A. wat door den burgemeester
werd beantwoord, waarna de stoet werd ontbonden
en ieder, die er deel van had uitgemaakt, door den
burgemeester op onbekrompen wijze werd onthaald.
Te vjjf uren was het gemeenteraadsvergadering,
waarop de burgemeester na afloop daarvan, audiëntie
verleende aan ieder, die hem persoonljjk wilde spreken.
Ook bier werden de kerk en de school door hem
in oogenechouw genomen.
Tot laat in den nacht heersebte er in de gemeente
een feesteljjke stemming.
Bjj kon. besluit is aan H. vaü Koeveringe,
op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als burge
meester van Sehore.
Op de tentoonstelling van zaai
granen, gisteren te Zieriksee gehouden, zjjn o. a.
bekroond
de Wilhebrinapolder voor Chidham-tarwe, en de
firma Labrijn «j* Pilaar te Goes voor rogge, beiden
met den eersten prjjs.
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben aan
de colleges van bargemeester en wethouders in die
provincie een schrjjven gericht, waarin bljjkt dat
Naar het Duitscb van E. Berger.
Was dat wel mogeljjk Haar zoon, haar eenige
bad schulden gemaaktEn nu verkeerde hjj in
nood, in nood vóór zich, in nood achter zich
dringenden, kwellenden nood, waarvoor hjj geen uit
weg wist. En hjj komt bedelen bjj haar, niettegen
staande hjj weet, dat zjj geen vermogen heeft en
van baar klein pensioen moet leven. Maar had hjj
geen geljjk aan haar, zjjn moeder, hulp te vragen
Ja, als zjj maar helpen kon, hoe gaarne zou zjj
een offer brengen; doch voor het oogenblik had zjj
slechts 10 mark in kas. Daarmede kon hjj niets
aanvangen. En geld leenen? Vanwien? Een oogen
blik dacht zjj aan Jacoba, die geld bespaard bad.
Maar neen, de wethouder zou het te weten komen
en Hilda en de geheele familie, want Jacoba zou
dat niet kunnen zwjjgen. Zjj verzon en peinsde,
streek zenuwachtig met de vingers over het voor-
het bij de behandeling der aanvragen om sub
sidie in de gewone kosten van bet lager
onderwjjs voor 1896, krachtens art.49 d«r wet,
het hunne aandacht heeft getrokken, dat in ver
scheidene gemeenten het bedrag van h'-fc schoolgeld,
dat in de laatste jaren ontvangen of dat in deloo-
p«nde begrootiDgen geraamd was, in verhouding tot
het getal schoolgaande kinderen zeer gering moest
genoemd worden.
»Uit de opgaven, ons tor voldoening aan Provin
ciaal blad no. 134 van 1895 toegezonden, is gebleken,
zeggen Gedeputeerde Staten, dat in onderscheidene
gemeenten voor slechts zeer weinig kinderen het
volle bp de verordening bepaalde bedrag aan school
geld werd betaald, dat ook het getal van hen, die
als minvermogenden verminderd schoolgeld betaal
den, gering was, maar dat de overgroote meerder
heid gerangschikt word in de categorie der onver-
mogenden.
De vraag ïb bij ons gerezen, of met het verleenen
der geheele of gedeeltelyke vrjjstelling van school
geld niet vrjjgeviger wordt gehandeld dan de finan-
ciëele toestand der gemeenten toelaat.
Wanneer eene gemeente zich genoodzaakt ziet de
bnlp van het Rjjk in te roepen tot bestrjjding der
kosten van haar lager onderwijs, mag verwacht wor
den, dat haar bestuur alle krachten zal inspannen
om die hnlp zoo gering mogeljjk te doen zjjn, en
dat het met name in de bedoelde kosten van de
ingezetenen zelf de bjjdragen zal eiscben, waarop
wet en verordening recht geven."
In verband daarmede verzoeken zjj de besturen
der gemeenten, die voor 1897 subsidie wenschen te
ontvangen, in te zenden een staat van de school
gaande kinderen, met opgaaf:
lo ol voor die kinderen vol, verminderd of geen
schoolgeld betaald wordt
2o. in welke klasse van den boofdelyken omslag
de ouders of verzorgers der kinderen, die voor het
betalen van schoolgeld aansprakeljjk 2jjn (of voor
onvermogenden aansprakeljjk zouden zjjn), zyn aan
geslagen.
Kolijnsplaat. In de raadszitting van
Dinsdag werd de gemeente-rekening over 1895
vastgesteld in ontvang op f 16124,47 en in uitgaaf
op f 15042,901/«» zoodat het batig saldo f 1081,56 i/g
bedraagt.
Daarna werd de begrooting voor 1897 aangeboden
in ontvang en uitgaat tot een bedrag van f 14069,131/2»
Ibissen kerke. In de jl. Dinsdag gehouden
vergadering van den gemeenteraad werd 0. a.
besloten tot het vermeerderen van het aantal straat-
lantaars aan den Veer weg te Kamperland met 2
en tot eene zoodanige verplaatsing der daarin dan
aanwezige lantaarns, dat die op gelyke afstanden
over dien weg worden verdeeld.
De gemeenteraad van Middelburg heeft met
groote meerderheid van stemmen het voorstel van
Ged. Staten betreffende de grensregeling tus-
schen de gemeenten Middelburg en Nieuw
en St. -Joosiand aangenomen.
Gisteren werd te Middelburg eene vergadering
gehouden tot het oprichten in Zeeland van eene
provinciale afdeeling van den Nederlaudschen
bond van gemeente-ambtenaren. Hit het
verslag van die vergadering ia de M'dd Ct. blijkt,
dat 24 hearen waren opgekomen. Zjj werd gepre
sideerd door den heer J. H. 8. de Hoogh, ambtenaar
ter gemeente-secretarie te Middelburg. Tot het vor
men eener afdeeling werd besloten en een bestuur
daarvoor benoemd, bestaande uit dhr. J. H. S. de
hoofd, maar niets wilde baar invallen. Plotseling
kwam haar een glimlach op bet gelaat. Zy vloog
naar haar schrijftafel, opende die en zocht met be
vende vingers in de ladeD. Eindelijk kwam er een
doosje met sieraden tó voorscbjjn broches en rin
gen van tamelyke waarde. Zjj had ze in langen tjjd
niet gedragen en was ze by na vergeten. Nu konden
die in geld worden omgezet. Veel geld zou er echter
niet van komen en Wolf bad een groote som noodig.
De tranen kwamen haar in de 0ogen en de angst
sloeg baar om het hart. Wanneer de schulden van
Wolf niet betaald werden zouden de schuldeiscbers
hem gerechtelijk tot betaling dwingen en dan was
alle hoop op bevordering en op een schitterende
carrière vervlogen.
Zg was ten einde raad. Haar weduwenpensioen
verviel wel den eersten der volgende maand, doch
daarmede moest zjj haar huishuur en de loopende
uitgaven bestryden, en wat zy met handenarbeid
had verdiend en opgespaard was al sedert lang door
Wolf verbruikt.
Plotseling ademde zjj vrjjer. Zjj bad nog een kast
met zilver, waaraan zjj op het oogenblik geen be
hoefte bad. Dat zilver kou zjj verpanden of ver-
Hoogh en G. ter Meulen, beiden te Middelburg,
J. H. Dommisse te Vlissingen, P. de Vey te Ierseke
en A. J. A. Doofjes te Arnemuiden.
Door den heer De Blinde werd het voorstel ge
daan eene commissie te benoemen, die zich wenden
zou tot den minister van binnenlandsche zaken met
het verzoek de burgemeesters, secretarissen en ont
vangers in het genot te stellen van rykspensioen.
De voorzitter wees er op dat dit. plan voorloopig
niet tot uitvoering zal kunnen komen vóór de rege
ling van de gemeentewet heeft plaats gehad. De
algemeens vergadering van den Bond heeft do zaak
reeds ter hand genomen en kan, waar het ledental
in den laatsten tijd, ook nu weder door de oprich
ting van de afdeeling Zeeland", zeer is toegenomen,
misschien binnen niet te lang tydsverloop dit groot
belang krachtiger bevorderen.
Van de bestuurstafel werd de toezegging gedaan
dat bet hoofdbestuur van den Bond zal worden ge
raadpleegd.
Naar het Vaderland verneemt, wordt nog deze
week het wetsontwerp tot regeling der gemeente-
financiën van den Raad van State terugver
wacht. Het bevat, zooals vroeger vermeld werd,
nieuwe bepalingen betreffende de Rykssubsidie en
een vernieuwing van het belastinggebied der ge
meenten. Hieraan kan worden toegevoegd dat het
gec-n ontlasting der gemeenten inhoudt van uitga
ven, haar in 't Ryksbelang opgelegd.
De heer Fransen van de Putto woonde
Woensdagavond voor het eerst weder de vergade
ring van de Eerste Kamer der Staten-Generaal bjj.
Woensdag hebben wy uit De Tel. overgenomen,
dat aan den heer T y d e n s verzocht zou worden
zjjn mandaat als Kamerlid neer te leggen. Thans
kan dat blad zjjn bericht beslist tegenspreken.
Dinsdag 1 September is de nieuwe wet
op het faillissement in werking getreden.
De voornaamste verbetering is zeker wel, dat het
faillissement beëindigd kan worden, zonder dat de
crediteuren hun rechten verliezen, zoodat het faillis
sement geen schild meer zal zijn voor een geweten
loos schuldsnaar.
Men weet, hoe het dikwijls ging. Kooplieden, die
aan hun verplichtingen niet meer konden voldoen,
lieten zich in staat van faillissement verklaren. Was
h t faillissement beëindigd, na verkooping van het
geen d9 boedel nog bevatte dan was de koopman
weer vry man, ea kon geen der vroegere crediteu
ren het hem meer lastig maken.
Dit nu zal bjj de nieuwe regeling ophouden.
De crediteuren zullen nu, wanneer zy door het
faillissement slechts een gedeelte van hun geld ver
kregen, volle aanspraak bljjven behouden op hetgeen
niet werd afbetaald.
Zoodra de schuldenaar in zjj a positie ietwat ver
betert, kan de crediteur onmiddellyk weer met zyn
vordering komen. (R, N.)
In nagenoeg alle gemeenteraden liep de Maan
dag gehouden wetbondersverkiezing op
een herbenoeming uit van den dienstdoenden func
tionaris.
In enkele gemeenten had een persoonsverwisseling
plaats, zonder dat daar eenige beteekenis aan toe
te kennen viel.
Ia sommige andere daarentegen ging het ietwat
anders toe. Zoo wordt uit Apeldoorn gemeld
Benoemd tot wethouder de heer J. van Delden,
in plaats van den heer baron Van Wynbergen.
Deze nam staande de zitting ontslag als raadslid.
Men schryft den uitslag der stemming toe aan
koop9n de prjjs, dien men daarvoor geven zou, kon
aan allen nood een einde maken. Ja, nu was er
voor Wolf gezorgd en zjj begreep niet hoe zjj daaraan
niet eerder had gedacht. Zg nam de kast en be
zichtigde den inhoud. Zjj bevatte dozijnen zware
zilveren eetlepels, theelepels, groentel>p9ls, messen
en vorkenverder nog verscheidene suikerschalen,
presenteer-trommeltjes en blaadjes en een aantal
kleinigheden. Zes groote zilveren kandelaars en een
tafelservies lagen, in fijn wit papier gepakt, onder
in. De weduwe nam ze stuk voor stuk er uit,
deed het papier er af en bezag met weemoed en
droefheid die schoone kostbare stukken. Het was
haar uitzet en het viel haar zoo zwaar die te ver
vreemden. Een oogenblik stond zij nog met zich
zelf in tweestrijd, waarna zg vast besloten, op dan
knop der tafelschel drukte. Annemie kwam aaoge-
loopen om de wenschen van mevrouw te vernemen.
»Ik heb zooveel zilver en ik gebruik het toch
niet", zeide zjj met bevende stem, >het ligt geheel
nutteloos in de kasten en kan maar gestolen wor
den. Het geld daarvoor is mij liever en als ik het
goed verkoopen kan, geef ik het met genoegen.
Had ik eene dochter dan zou ik het natuurljjk
de houding van baron Van WijnbergeD, die als
hoofd der Loener mark een proceR tegen de gemeente
voerde. Na stemming zeide deze volgens de
Apeldoorntche»Ik zal dan mijn plaats ruimen voor
den nieuw benoemde en wil teveDS mededeelen, dat
ik niet langer zitting kan hebben in een Raad, die
niet begrijpt dat ik, handelende in myn qnaliteit
ais Markrichter, niet in stryd heb gehandeld mot
de op mij rustende plichten als wethouder, omdat
deze stemming gehoel het gevolg is van het gevoerd
procesik wil alle mogelijke rechtskundigen uit
dagen aan te toonen, dat ik niet steeds getrouw ben
geweest aan mijn eed als wethouder en ii9t zal dus
niemand verwonderen, dat ik den voorzitter verzoek
de vergadering op staanden voet te mogen verlaten."
En uit Zaandam wordt gemeld
In de raadsvergadering was Maandag aan de orde
de benoeming van een wethouder, ter voorziening
in het periodiek aftreden van den heer Zwaarde
maker. Vóór de stemming nam de heer Zwaarde
maker het woord en zeide, dat de laatste dagen
hem war6n vergald door het uitstrooien van onwaar-
digen laster omtrent zjjn persoon. Vooral betreurde
by het, dat mannen, die hem van naby kenden, aan
dien laster geloof sloegen. In bet openbaar wenschle
hy te verklaren, dat hij de justitie had uitgenoo-
digd de zaak te onderzoeken, en dat hjj hier stond
alB man van eer en den wethouderszetel geen oneer
zou aandoen. De heer Zwaardemaker verwijderde
zich hierna en werd vervolgens met 12 van de 14
stemmen herkozen. In de vergadering teruggekomen,
gaf hjj te kennen, onder dankbetuiging voor het dooi
den raad opnieuw in hem gestelde vertrouwen, het
wethouderschap weder te aanvaarden.
De Huisvrouwweekblad voor dames, ontving
reeds van vele kanten betuigingen van in
genomenheid met het door dit blad geopperd
denkbeeld om aan Koningin Wilhelmina bij hare
inhuldiging een blijk van gehechtheid en trouw van
hare vrouwelyke onderdanen aan te bieden.
Het blad deelt tevens mede, dat 't niet in de be
doeling ligt zich met de uitvoering van het denk
beeld te belasten, maar stelt voor, te beginnen met
plaatselyke commissies samen te stellen en alvast te
gaan propageeren voor het denkbeeld in eigen kring.
Later kan dan een hoofdcommissie gevormd worden,
die de leiding in handen neemt.
Een werkman te Zevenwoude dacht er over
met zijn gezin naar Chili te verhuizen,
doch wen8chte eerst vertrouwbare mededeelingen te
ontvangen omtrent een en ander. Hjj wendde zich
daarom tot den minister van buitenlandsche zaken,
van wien hg het volgende schrjjven ontving
»De minister van buitenlandsche zaken brengt ter
uwer kennis, een en ander volgens inlichtingen door
den consul te Valparaiso langs particulieren weg
ingewonnen.
Over het algemeen hebben de naar Chili geëmi-
gr erde personen zich niet over hun lot te beklagen
gehad en het meerendeel van hen, die met voldoende
kennis van den landbouw daar heen zjjn getrokken,
is goed terecht gekomen. Ia de laatste jaren is in
het by zonder verbetering aangebracht in den dienst
der gendarmerie, ten gevolge waarvan de kolonisten
thans de noodige bescherming genieten, welke in den
aanvang te wenschen overliat. In de provincie Lan-
quitue wordt den kolonisten beter kans van slagen
geboden dan in de provincie Ohiloé, uit hoofde van
het zachte klimaat en de groote vruchtbaarheid. Voor
nadere bijzonderheden kan men zich wenden tot den
generaal-agent voor de emigratie te Parjje, den heer
Vega »Rue Argentueil".
houden, maar nu Gy moest u eens aankleeden
en met den eersten trein naar Maagdenburg gaan
en het daar aan een juwelier te koop aanbieden.
Goed oud zilver wordt om te smelten gatrne ge
kocht en ruim betaald. Ik zal u een schriftelijk
bewys meegeven, dat gy het voor iny verkoopt."
De oude meid stond sprakeloos. Dat schoone zil
ver zou verkocht worden, dat zy dikwyls zoo blank
gepoetst bad en dat baar trots wasMaar bad zjj
wel goed gehoord
•Genadige vrouw" stamelde zy, »genadigé vrouw,
u schertst toch
»Ik scherts niet. Gy raoat terstond gaan
Ik ik heb dat geld nood tg
Annemie verliet hoofdscbu Idend de kamer en stond
later in de keuken te schreien en te zuchten. Zij
was eigen geworden aan die messen, lepels en vorkm
en kon er moeieljjk vaa scheiden. Tom zy in den
trein de zware zilverkast op haar schoot hield, vielen
de tranen in groote droppeD er op.
De weduwe schreef intusschen aaa haar zoon. Zjj
maakte hem ge?n verwyten een wereld van
goedheid bezat deze vrouw. »Gy hadt u niet zoo
moeten verontrusten lieve Wolf," schreef zg, »ulg
