1896 N°. 103.
Dinsdag I September.
83sl,s jaargang.
ol Augustus,
FEUILLETON.
Luitenant Von Scliollermark.
Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75,
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen eu Advertentiön voor dit blad
aangenomen bg de koeren Nijgk Van Drank te Rotterdam o» verder
bp alle Boekverkoopers exi Brievengaar dera.
Esi*©M&£ja$' vaa v««*v 3 wea ojp dem Aeir wittfawfö.
Da prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cfct.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-» üuweljjks- en doodberichten en de daarop batrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen^ niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ci.
Aanvragca car. en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Deze datum is bestemd om, naar wij hopen ge
durende eene lange reeks van jar er, de nationale
feestdag bij uitnemendheid te worden, omdat hij de
geboortedag is vau do laatste telg uit ons Vorsten
huis, van onze Koningin Wilhelmina.
't Is of do omstandigheid, dat die laatste telg eene
vrouw is Haar nog moer geliefd en bemind maakt
bg het Nederlandsche volkalsof men nog meer
waakt tegen alles wat Haar zou kunnen schaden of
in den weg zou kunnen komen om Haar den troon
Harer vaderen te zian bestijgen. Er is iets aandoen
lijks in da innige liefde, waarmede onze Koningin
vereerd wordtiets ridderljjks in de zorg om voor
Hare rechten te strijden en daarom ook is de liefde
van ons volk in zoo ruime ra3te gewonnen door
Hare koninklijke moeder, de Regentes, die zoo voor
beeldeloos voor Hare opvoeding zorgt en Haar voor
bereidt voor de gewichtige taak, die Hare dochter
wacht.
Met ieder jiar groeit met de Oranjetelg de ge
hechtheid van ons volk aan Hair en Hare moeder;
met ieder jaar wordt het vreugdebetoon grooter als
de geboortedag weer daar is.
Ook in Goes is men met dankbaarheid en bigde
hoop vervuld en wordt de wecsch geuit, dat het
leven onzer jeugdige Koningin gespaard worde, dat
Zij na korte jaren moge optreden als de draagster
der kroon, de handhaafster der gerechtigheid en dat
Zij moge worden de beschermster van een volk, dat
Haar lief hoeft. Moge het Haar gegeven zijn daarbjj
nog langen tijd de voorlichting te genictan van de
vrouw, die zich getoond heeft te zjjn eene edele
vorstin en eene in alle opzichtea koninklijke moeder
Het uitwendig vreugdebetoon bestond hier heden
in het wapperen der driekleur van toren, gebouwen
en woningen, het luiden d*r klokken en het para
deeren der dl. schutterjj. Te één ure maakte het
muziekgezelschap »Hoeannah" eene muzikale prome
nade door de gemeente, terwjjl van half drie tot
half vjjf »Euphonia" een concert gaf op e?n schip
in de kade. Eene groote menigte toonde hare bigde
instemming met het feest.
Algemeen Overzicht.
We meldden de vorige week dat Bronsavt, minis-
tier van oorlog in ttuitschlaud, was afgetreden,
omdat hg meende, dat de ministeriele arbeid hem
door andoren uit de banden werd genomen. Hij had
toezegging gedaan een nieuwe wet op de militaire
rechtspleging in te dienen en de rijkskanselier had
beloofd het ontwerp daarvoor in de aanstaande herfst-
zitting van den Rijksdag te brengen. Dit ontwerp
kon echter geen genade vinden bjj het militair Ka
binet des Keizers, vooral om de diarin opgenomen
bepaling, dat d9 zittingen van den krijgsraad open
baar zouden zjjn. Het gevolg daarvan was, dat de
minister meende te moeten aftreden, liever dart zijn
ontwerp verminkt te zien aangenomen. Over dit
aftreden ging in de Duitsche pers een Btoim van
■verontwaardiging op en om dipn te bedaren ver
scheen in de lieichsanzeiger de positieve mededeeling,
dat de minister alleen om gezondheidsredenen zjjn
ontslag had aangevraagd. Dit bericht had echter
tengevolge, dat de storm nog heviger opstak, waarna
9)
Naar het Daitsch van E. Berger.
Gedurende den korten tjjd, dien Wolf nog in zijn
garnizoen doorbracht schreef hij zelden. Veertien
dagen na zijn aankomst in de residentie, ontving de
weduwe oen pakket. Toen zij het opende, kwamen
er verscheilene dicht beschreven blaadjes papier uit;
zjj las met gloeiende wangen en een kloppend hart
de uitvoerige berichteu.
»Lieve, goede mam*! Vergeef mij dit ik u niet
onmiddellijk na mijn aankomst in Berlijn geschreven
heb. Ik wilde eerst veel ondervinden om u veel te
kunnen melden; mijn brief zal ook een lang epistel
word en.
In mjjn garnizoen had ik tot den Iaatsten dag druk
ken dienst bjj de batüerjjen. Daarna maakte ik af-
Bcbeidsvisites bij miji-s regementficameraden en ging
*6 avonds in het casino naar een souper, dat mg tot
afscheid werd gegeven en waar de wijn bij stroomen
vloeide. Er heerschte een frissche, militaire geest
onder onsde muziek-kapel apeeldo. Men schonk mjj
een kostbaar album, met de portretten der officieren
van het regament tot aandenken. Ik begon van ont
roering haast te schreien. Mij oor Bli .taer hield een
door tusscbenkomst van den Keizer iu hetzelfde blad
werd bekend gemaakt, dat nog in den volgenden
herfst een wetsontwerp zal worden ingediend tot
hervorming van het militair Strafwetboek, in over
eenstemming met de verklaring, indertijd door den
rijkskanselier gedaan, waardoor ook deze is bevredigd.
Spuitje heelt voortdurend de handen vol aan de
beteugeling van den opstand op Cuba. Groote plan
nen ziju gevormd, waarvan echter de uitvoering
enorme sommen zal eiseben en om die te verkrijgen
moet een leening van 500 millioen peseta's worden
gesloten. Bovendien bepaalt de opstand zich niet
enkel tot Cuba, want ook op de Filipijnsche eilan
den is koitgeleden een samenzwering ontdekt. Dit
bericht heeft te Madrid groote ontsteltenis teweeg
gebracht. De ontevredenheid op dez9 eilanden dag-
teekent echter niet uit den Iaatsten tijd, maar thans
keerseht onder de half-bloed samenzweerders groote
bedrijvigheid. De regeering overweegt versterking
der garnizoenen in den geheelen archipel en heeft
den gouverneur telegrafisch bevolen met de meeste
gestrengheid op te treden.
Bij dit alles komt nog dat bet ministerie Canovas
in Spanje zelf met buitengewone moeiljjkheden te
kampen heeft. De ontevredenheid onder de Spaansche
bevolking neemt toeverscheidene hooggeplaatste
personen, verdacht van politieke misdaden, worden
gearresteerd het zenden van meerdere troepen naar
de opgestane kolonisten en het verschaften van de
benoodigde fiuanciöele geldmiddelen wordt in de
Cortes tegengewerkt; ernstige geschillen met de
Vereenigdo Staten hebben plaats gehad en ïnBn
wacht er in de toekomst nog meer. Hot schijnt
dat een geheimzinnige partij zich voorstelt te be
werken dat aile koloniöa, die Spanje in het verre
Westen nog bezit, zullen trachten zich af te scheiden
van het moederland. En daarvoor schjjnt voldoende
reden te zijn, want van allo koloniale mogendheden
is Spanje de eeuige, die weinig of niets doet om
de inlandsche bevolking aan zich te verbinden. Het
heeft zjjn stelsel van bestuur over de buitenlandsche
bezittingen sinds twee eeuwen nagenoeg onveranderd
gelatendaardoor wordt de vijandschap tnsschen
de inboorlingen en hunne blanke overheerschers zoo
groot, dat do eersten gaarne het oor leenen aan
alleD, die hen van de verdrukking willen helpen
bevrijden.
Eindelijk begint er eenig licht te komen in de
duisternis op het eiland Creta en zonder bijko
mende conflicten kan het einde van den opstand
geacht wordei te naderen. Do mogendheden zijn het
eens geworden over den aard der tegemoet komiDgan,
die moeten beschouwd worden als de uiterste grens
dor concessies, die Turkije aan de Oret«nzers wil
toestaan. Een nota daarvan is aan den Sultan ge
zonden, bevattende de volgende voorstellenle Hot
benoemen van een Christen-gouverneur voor don tjjd
van vjjf jaar, onder waarborg der mogendheden
2e de oecoDomische onafhankelijkheid vau het eiland,
doch betaVug van een jaarlijksehe schatting van
10000 Turksche ponden aan den Sultan; 3e reor
ganisatie der gendarmerie door Europeesche officieren
ca 4e gerechteljjke onafhankelijkheid van het eiland
door het vormen van een hof van cassatie. Reeds
zijn deze besluiten ter kennis gebracht van de con
suls met bevel al hun invloed aan te wenden om
de oproerige bewegingen te staken. Mochten de Ore-
tenzers de voorwaarden, die de mogendheden, ook
Engeland, voor hen verkregen, niet aannemen, dan
kernachtige toespraak, waarin hg een vernietigende
kritiek leverde over genialiteit zonder de praktische
grondslagennauwgezetheid en plichtsbetrachting.
Hij voerde nog aan, dat een officier lust en liefde
tot den soldatenstand mo-t hebben en bij alle ge
strengheid in den dienst nooit buiten die vormen
mag gaan, die den netten man kenmerken. Nog
sprak hjj veel over studie en ontwikkeling en
wenschte mij geluk als toekomstig staf-offici9r.
Of ik dit doel wel ooit bereiken zal In elk geval
wil ik mijn lichamelijke en geestelijke krachten in
spannen om op dien rang aanspraak te kunnen makon.
Des middernacht?, toen ik vertrekken moest, brach
ten al mijn kameraden mjj naar het station eu gaven
mg tot aandenken cognac en verschillende kleinig
heden. Majoor Büfctner stak heimelijk een kistje
sigaren in mijn manteljas. Ten laatste kwam ook
nog mjjne kostvrouw aangeloopen en vereerde mg
met een reusachtige leverworst. »Voor het eerste
avondeten," zeide zjj, >ais mijnheer de luitenant
nog niets in huis heeft."
Ik dankte hen en verheugde mg zeerik lachte
en schreide tegelijk.
Gedurende den nachtelijken tocht naar Berljjn bleef
ik wakker, daar ik te opgewekt was om te kunnen
slapen. Des morgens kwam mijn trein precies op
tijd aan het station in de Friedrichsstras3e aan. Üie
groote vreemde stad herinnerde mij weinig aan mijn
vroegere woonplaats en met levendige belangstelling
zouden zij de sympathie van Europa verliezen en
zou den Sultan vrijheid van handelen ton bunnen
opzichte worden gegeven. Men vermoedt dat de
Cretenzers de door de mogendheden verkregen voor
waarden zullen aannemen. De Sultan heeft ze bereids
goedgekeurd.
Het was trouwens ook voor de Porte geraden den
strjjd te beëindigen, want Creta staat versterking
te wachten. Zoo verscheen dezer dagen de tjjding,
dat uit verscheidene deelon van Zuid-Italiö vrijwil
ligers daarheen zijn vertrokken om de bewoners te
steunen in hun strijd tegen de Turken.
Het aantal caudidaten, dat ernstig in aanmerking
komt voor president der Veremigde Staten
van BT. Amerika, waarvoor de keuze in Novem
ber a. a. zal plaats hebben, is weer met é3n ver
meerderd. Officiëel bestaan er thans eigenlijk slechts
twee nl. Mc. Kinley voor de republikeinen en Biyan
voor een deel der democraten. Bryan is een voor
stander van de vrjje aanmunting van zilver, doch
dit beginsel vindt heftige bestrijding bg een deel
der democraten, zoodat dezen hebben uitgezien naar
een nieuwen candidaat en dien hebben gevonden
in Watterson, die de candidaat zal zijn der Natio
nale democratiscoe partij en reeds verzekerd is van
den steun van den tegenwoordigen president Cle
veland. Daardoor wordt de nederlaag van Bryan,
die toch al met zijn vele redevoeringen in bjjna
geheel Amerika niet gelukkig geweest is, waar
schijnlijker dan ooit, want hg zal nu nog de stem
men van drie staten missen.
Wattei6on wordt genoemd de vaandeldrager, die
het getjj van populisme en zilverisme zal doen koe
ren," waardoor het land mat ondergang werd be
dreigd. Sommige bladen trekken niet zoo zeer partij
vóór Watterson als wel tegen Bryan, die de »arbei-
dende klasse" tot zjjn belangen trachtte over te
halen. Feiteljjk hebben we hier geen arbeidende
klasse, zegt de Times. Wjj behooren alien daartoe en
waarom een geest van wangunst te scheppen, waar
er geen bestaat Ieder werkt in de Vereenigdo
Staten.
Echt Amerikaansch
GOES, 31 Augustus 1896.
Bij Kon. besluit zjjn benoemdtot ridder in
de orde van Oranje-Nassau de officier van admini
stratie der 1ste klasse D. G. Krol van der
Hoek; D. A. D r o n k e r s, voorzitter van het be
stuur van het waterschap Walcheren, te Middelburg
en J. S t e k e t e e, vice-consul der Nederlanden te
Grand-Rapids; en is de eere-medaille der orde
van Oranje-Nassau verleend aan den militairen op
zichter der 1ste klasse der genie van het leger in
Nederlandseh-Indië G. F e h r.
Men schrjjtt onsGedeputeerde Staten van
Zeeland hebben bij circulaire van 15 Augustus aan
de besturen der waterkeeringen van de calamiteuze-
polders of waterschappen en de besturen van polders
of waterschappen, belast met het beheer over water-
keerecde werken, verzocht bij den dgkraad of de
vergadering van ingelanden opnieuw iu herinnering
te brengen eene aanschrijving van den toenmaligeu
Minister van Binnenlandsche Zaken dd. 27 Juli 1850,
waarbij de uituoodiging werd gedaan geen per
sonen boven de 70 jaren voor te dragen
voor de benoeming in de dijk- en polderbesturen,
tenzjj aan het Gouvernement de overtuiging wordt
keek en luisterde ik naar dat ongewone draven,
haasten en geroep van die heen en weer loopende
menschenmassa.
Iu de wachtkamer werd ik door mijn besten aca
demie-vriend, Lotbar van Emmerstein, tweede luite
nant bg het 2e regement te voet, opgewacht. De
vreugde elkaar weer te zien was natuurlijk groot.
De goede jongen had te gelijk mijn oppasser mee
gebracht, die mjjn bagage in ontvangst nam. We
reden in een droschke naar Lothar's woning, waar
wij ontbeten en ik mij van de lange reis wat
restaureerde. Lothars kwartier zag er elegant uit.
Drie kamers op de tweede verdieping van een groot
huis, met een prachtig uitzicht op den dierentuin.
Hij was natuurlijk overgelukkig in Berlijn als garde
officier in garnizoen te liggen. Het uaiform kleedt
de beeldschoone mannen krjjgshattig. Alles was bij
hem patent, deftig, piekfjjn tot zelfs de punten van
zjjn schoenen. Nu, hij had er ook het noodige voor
zjjn vader bezat drie kasteelen en leefde als een vorst.
Nadat ik een weinig tollet gemaakt had, gingen
wjj voor mjj kamers zoeken, wat nog al vermoeiend
was en lang duurde, want wjj reden in een droschke,
le klasse, vele straten der stad door. Lothar betaalde
het rijtuig op voorwaarde dat ik in de eerste
dagen zijn gast zou zijn. Eindeljjk hadden wij een
geschikt kwartier gevonden iu de Schumannstrasse,
drie trappen hoog, bg een weduwe vau gevorderden
leef tjjd, zonder doehfcor. Em kamer met kabinet en
gegeven dat de betrokken personen tot het btkleeden
der betrekking nog zeer geschikt zijü.
De herinnering vindt haar grond in de omstan
digheid dat in den Iaatsten tjjd herhaaldelijk voor
drachten of aanbevelingen van personen boven de
70 jaren oud werden gedaan, waaruit volgens onder
zoek bleek dat sommigen niet meer geschikt waren
zonder dat de noodzakelijkheid voor benoeming was
aangetoond.
By opvolging van het voorschrift wordt terug
zending van voordracht oi aanbeveling voorkomen.
Met 1 September is bjj de Staatsspoor verplaatst
de opzichter A. Haanschoten van Leiden naar
Goes.
Bij Kon. besluit is tot burgemeester der ge
meente Oud-Vosmeer benoemd G. J. de Graaff,
secretaris dier gemeente.
Bevorderd tot commies der posterijen le kl. de
commies 2e klasse J. F. floiel te Amsterdam.
Naar wjj vernemen is aan den heer Th. Lange,
geneesheer te Renesse, door Gedep. Staten geen
vergunning verleend om de benoeming tot
lid van den gemeenteraad aan te nemen, daar bjj
voor de verrichting van de doodschouwing door de
gemeente wordt betaald.
Als men nagaat, dat in het naburige Haamstede
de geneesheer-doodsehouwer lid van den raad is, dan
zal men begrjjpen dat deze weigering bevreemding
wekt. Door den raad is dan ook besloten zich tót
de Hooge Regeering te wenden. ZNb.)
Met nog vjjf andere behoort O v e r b 1 a g tot
die gemeenten des Rjjks, waar geen inrichtingen
bestaan, waarin krachtens vergunning sterke
drank in het klein wordt verkocht.
Ter beschikking van den Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch-Indië kunnen worden gesteld om
te worden benoemd tot opzichter der 3de
klasse bij den waterstaat en's lands burger-
ijjke openbare werken in Nederlandseh-Indië drie
personen die met voldoenden uitslag hebben afgelegd
het examen voor opzichter bg den Rjjkswaterstaat
in Nederland.
(Voor nadere inlichtingen zie de Stct.)
Door het bestuur der Vereeniging voor Suri
name is een adres gericht aan den minister van
koloniën, waarin het denkbeeld in de aandacht van
den minister wordt aanbevolen om geheele Javaan-
s c h e huisgezinnen er toe te bewegen naar
Suriname te verhuizen, die daar kampongs zou
den kunnen vormen, waar de Javaansche zeden en
levenswjjze werden overgeplant, waardoor van zelf
de koelies na verloop van hun contraettijd zich in
deze desa's zouden vestigen, waar ook huisvrouwen
voor hen zouden te vinden zijn. Op deze wjjze zou,
naar de meening van adressanten, beter, spoediger
en met mindere onkosten dan door de immigratie
alleen van werkkrachten, de vestiging in Suriname
van eene werkzame bevolking kunnen worden ver
kregen.
Men seint aan de Telegraaf:
In het kiesdistrict Winschoten circuleert een adres
aan den heer Tjjdens, lid der Tweede Kamer, inhou
dende het verzoek, zjjn mandaat als Kamerlid ncêr
te leggen, »daar hjj niet meerdezelfie is van 1891".
een kamerlje voor mjjn oppasser. De prjjs is matig
en niet boven mjjn fiaanciëele krachten. Daar ik
onmiddelljjk mijn goed wilde ontpakken en opbergen,
sprak ik met Lothar af, dat hjj mg tusschen 12 en
1 uur zou komen halen, om tot aan het middagmaal
wat >Uuter den Linden" te wandelen. Na tafel gingen
we naar den dierentuin, den schouwburg, en het
circus om te soupeeren in het Hotel Rome." Ik
heb mij daar overal uitstekend geamuseerd.
Mijn oppasser is een eerljjke, geschikte kerel en
weet zich beleefd voor te doen. Ik hield al dadeljjk
tot hem een redevoering over den dienst, dien hjj by
mij te verrichten had en beduidde hem, dat ik kort
van Btof ben, en dat er wol eens een himmelmilli-
onendonnerwetter" vallen kon.
Hjj trok een leeljjk gezicht.
Mijnheer de luitenant", hernam de dappere, >ik
ben een Pruisisch soldaat, die zelfs den duivel niet
vreest."
Dat belooft wat, niet waar, mama? Doch luister
verder.
Mijn goede Lothar kwam juist op den bepaalden
tjjd bg mij aan. Ik had mg netjes aangekleed en
ik zag er bjjna zoo chique uit als hjj zelf. Hjj wil
in deze heerljjke stad mgn leider, mijn mentor zjjn
en daarin wil ik mjj gaarne schikken. Eerst wandel
den wij, zooals wjj afgesproken waren, eenigen tjji
»Unter den Linden". Ik verbaaide mjj over die men-
schonuiassa, dit gewoel, dat rjjlen en rossen heen
