1896 N°. 100.
Dinsdag 25 Augustus.
83sle jaargang.
VLASMARKT
Stoepen of opene plaatsen
DE BEGROOTING
REKENING
6) FEUILLETON.
Luitenant Von Schollermark.
GOESU
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Aizonderljjke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditiur te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarder».
InienAiQc van
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cti.
B|j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
ilechts tweemaal berekend.
GeboortG-, kuweljjkl- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dank betuigir gen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, met meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 o
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
adverteutfên vó*»v 2 aren oj* den dag der ttltgave.
COURANT.
Gedurende de kermis zal de passage met rij- ea roertuigea
door HET lilJFELAARSSTRAATJE en DE STALSTRAAT
alamede over de
jjaatremd zijn, met dien verstauie, nat de VLASMARKT
betreft, dat deze alleen atag bereden worde» ran uit het
Wateritraatje naar de Wijngaardstraat, in rechte richting, langs
de woniigen der heeren F. J. Boone en A. Van Schelven.
Vooita i* het draven op de markten en in de belendende
■traten verboden
Goes, den 22 Angustua 1896.
Burgemeester eu Wethouders ran Goes,
J G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Den belanghebbenden wordt herinnerd dat, zonder vergunning
van Burgemeester en Wethouders, op verbeurte eener boete
van ten hoogste vijftien golden, de
voor de panden in deze gemeente niet voor het geven van
vertooningen of het doen van uitstallingen afgestaan of voor dat
doel ingenomen mogen norden.
De aanvrage om vergunning moet geschieden bij den markt
meester.
Goes, den 22 Augustus 1896.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
der plaatselijke inkomsten en uitgavan van de gemeente voor
het jaar 1897 is aan den gemeenteraad, in zijne openbare ver
gadering van heden, aangeboden en op de secretarie neergelegd,
alwaar zij tot en met den 5 September eerstkomende vooreen
ieder ter lezing zal voorhanden zijn, terwijl afschriften tegen
betaling der kosten verkrijgbaar gesteld worden.
Goes, den 22 Augustus 1896.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G d W. HAMER.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
De door den gemeente-ontvanger aangeboden
der ontvangsten en uitgaven van ie gemeente over 1895
is ia de vergadering vsn heden aan den Raad overgelegd»
en zal voor belangstellenden ter visie liggen ter Secretarie van
heden tot en mot den 5 September a. i., ep eiken werkdag
van das voormiddags 9 tot des namiddags 2 uran.
Goes, dan 22 Augustas 1896.
Bargameaittr en Wethouders ven Goes,
J. G. d. W. HAMER
De Secretarie.
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS
Algemeen Overzicht.
Beads sedert eenigen tjjd liepen er geruchten, dat
•en crisis op handen was in het Duitaohe mi
nisterie. De rijkskanselier en de minister van oor
log, zeide m-rn, waren voornemens af to treden en
d« laatste heeft aan dat voornemen gevolg gegeven.
Het geschil moet wel eensdeels geloopen hebben
over een wijziging in het militaire strafwetboek,
doch da ware oorzaak schuilt in de verhouding van
d«o minister tot het militaire kabinet, vooral tot
den tegenwoordigen chef daarvan, generaal Von
Hahnke. Dit kabinet behoorde, voor zoo verre de
behandeling van alle personalia bij het leger er aan
is opgedragen, oen af deeling van het departement
Naar het Duitsch van E. Berger.
Wolf voelde het hart in de keel kloppen bjj de
door juffrouw Jacoba eenvoudige en argeloos gedane
vraag, of hjj Hilda's cavalier wilde zijn. Hij werd
beurtelings rood en bleek. Dat bad hij niet kunnen
denken op zulk een wjjze met Hilda samen te komen,
nadat h|j haar tot hiertoe zoo goed ontweken was.
Nu bleef hem niets over dan zich in zjjn lot te
schikken; er was geen enkele uitweg te vinden, en
toen hjj die dwaze, sentimenteele zwakheid, die hem
bevangen had, was meester geworden, nam hjj
Jacoba bjj de hand en zeide: Uw medeljjdend hart
wil mg behulpzaam zijn, maar ik ben bang, dat
Hilda een ridderdienst van mg zal weigeren.
>0, hemel, ze zal bepaald heel big zjjnze mag
u graag lgden en dus zal ze zich wel onder uwe
bescherming willen stellen."
>Dan verheug ik mg, dat mijn wensch met den
uwi overeenstemt. Ik zal het dadeljjk aan Hilda
vragen."
Met de heiligste overtuiging had Jacoba dat van
Hilda gezegd, daar ze natuurljjk geen flauw ver
van oorlog te zija en das den minister tot chef te
hebben, doch in den loop der tijden beeft het zich
weten los te maken en zich ontwikkeld tot een
macht in het legerbestuur, die feitelgk onafhankelijk j
is van het departement en in quaestiën van benoe
ming, bevordering, overplaatsing en ontslag, over
het hoofd van den minister heen, en soms tegen
dieDB wil, maar met toestemming van den Keizer,
gewichtige beslissingen nam.
Er wordt beweerd, dat zelfs de rijkskanselier,
prins Hohenlohe, niet den minsten invloed heeft
gehad op de benoeming van een nieuwen minister.
De Keizer moet dezen, benevens een aantal andere
hooge militairen, naar WilhelmshÖhe hebben ont
boden 6d zich met hen hebben onderbonden, waarna
hij geheel zelfstandig een keuze heeft gedaan. Die
wanverhouding gerft natuurlijk op den duur aan
leiding tot geschillen, die alleen uit den weg te
ruimen zijn door het aftreden van een der partgen
en daar de minister van oorlog, Bronsart von Schel-
lendorf, zich in den laatsten tijd herhaaldelijk be-
sluiton heeft moeten laten welgevallen, achtte bij
zich gedrongen hosn te gaan. Welke reden hij daar
voor ook moge gehad hebben, hjj heeft voet bij
Stuk gehouden en de Keizer heeft zich in de nood-
zakeljjkheid bevonden het gevraagde ontslag te ver-
leenen.
Volgens de Reichsanzeiger is de slechte gezondheid
van den minister het eenige motief voor zijn heen
gaan geweest, doch andere bladen houden vol, dat
bovengenoemde redenen het zwaarst® gewicht in de
schaal hebben gelegd.
Tot zjjn opvolger is benoemd de luitenant-gene
raal Gossler. Het blok, waarover minister Bronsart
struikelde, is door deze benoeming niet weggenomen,
want de rang van luitenant-generaal is lager dan
die van den chef van het Kabinet. De verhouding
van den minister tot dien chef is er dus niet gun
stiger op g%worden om een conflict tusschen beiden
te voorkomen, tenzjj de mindere zich weet te
schikken.
Omtrent de reis van het Kusaisehe Keizer
paar begint men langzamerhand iets meer te ver
nemen. De verschillende datums van vertrek van
de eene en van aankomst op de ander® plaats zjjn
reeds official bepaald. Den 25 dezer vertrekken de
Czaar en de Czarin van Petershof naar Weenen,
waar zjj den 27 aankomen den 6 ©n 7 September
zullen zg Silezië bezoeken en den 8 October te
Parjjs aankomen. De familie-bezoeken te Darmstadt,
Balmoral en Kopenhagen vallen op tjjden tusschen
deze datums in. Het verblijf in Silezië zal zich niet
enkel bepalen tot Breslau, maar de Czaar zal den
Duitschen Keizer ook vergezellen naar een wapenschou
wing te Görlitz. Door de keuze van Silezië voor de ont
moeting der beide Keizerparen zjjn opeens een aantal
bezwaren van politieken aard uit den weg geruimd,
want al mag men aannemen, dat Keizer Wilhelm
de hooge gasten gaarne in zjjn hoofdstad zou hebben
ontvangen, aan den anderen kant staat het ook
vast, dat bet hem genoegen zal doen den Czaar bjj
zijn eerste bezoek een uitgelezen deel van het Duit-
sche leger op den historischen bodem van Silezië
te kunnen presenteeren.
Ook in Frankrijk zal een luisterrjjke wapenschou
wing worden gehouden. De politiek® beteekenis, die
daaraan reeds gehecht is, wordt voor een groot ge
deelte weggenomen, daar Nicolaas niet enkel in
Frankrjjk manoeuvres zal bjj wonen. Te Parjjs zal
hg zjjn intrek nemen in de Russische ambassad® en
moeden bad, van hetgeen tusschen haar en Wolf
was voorgevallen. Evenmin kon ze gissen, dat hij
zich aan een leugen had schuldig gemaakt, want
op zjjn gelaat had ze niets kunnen lezenhjj was
uiterljjk kalm en bedaard. Ook trad hjj met het
onverschilligste gezicht op Hilda toe en vroeg haar
beleefdJuffrouw Hilda, mag ik de eer hebben
u mjjn geleide aan te bieden
Hjj sprak die woorden op een toon en in een
vorm, die ten doel had haar te doen begrjjpen, dat
hg het verleden wilde vergeten, doch heimeljjk was
zjjn bedoeling zijn gevoelens lucht te geven en haar
vergiffenis t« vragen.
Met een Behuwen, zjjdelingschen blik hief zg het
hoofd tot hem op cn knikte zacht en treurig. Zg
zag er bleek uit en een rimpel vertoonde zich op
haar anders zoo effsn kinderlgk gelaat.
Toen Wolf haar zjju arm aanbood kleurde zjj tot
over de ooren en verborg angstig hare kleine tanden
io de plooien harer lippen.
>Och wat doet u", riep hjj pjjnlijk, laten we toch
arm in arm wandelen, zooals de anderen, het zal
anders zoo in het oog loopen."
En vlug vatte hjj haar rechterhand, maar zjj trok
die terug.
»U wilt dus niet? Als u liever van mijn geleide
verschoond wenscht te big ven, juffrouw Hilda, zeg
het dan maar gerust, daa trak ik me terstond torug.
or 8 dagen verbljjven. Het programma der feeste
lijkheden is nog niet vastgesteld. President Faure
zal het keizerlijk paar gaan begroeten bjj de aan-
j komst in de Fransche wateren en het Franscke en
Russische eskader te Cherbourg inspectoeren.
Het is niet alleen over de gebeurtenissen, maar
ook over de hoofdpersonen, die daarmede in betrek
king staan, dat vaak het oordeel verschillend is,
naarmate het al of niet van bevriende zijde wordt
uitgesproken. Zoo werd onlangs in de New-York
Herald door een diplomaat beweerd dat de Sultan
van Turkjje de schuld draagt van alle ongeregeld
heden, die in zjjn gebied voorvallenbjj matigt zich
zeiven de autoriteit aan van de verheven Porteaan
de goede diensten van zijn ministers en zjjn hooge
ambtenaren ontneemt hjj alle beteekenis en alle
waarde door gehuurde dwarskjjkers naast hen te
benoemen hg is het, die in den oorlog met Rus
land zijn generaals de nederlaag heeft bezorgdhij
handelt als tyranniek despoot en niot als een vader
lijk vorst.
Tegen deze beschuldiging komt een correspondent
te Konstantinopel krachtig op en zegthet is niet
waar, dat de sultan in zijn handen het bestuur over
alle groote en kleine aangelegenheden concentreert;
zijn functies zjjn door godsdienstige en wetteljjke
voorschriften nauwkeurig afgebakend en hjj regeert
getrouw met medewerking van den Raad van State
en den ministerraad. Het is onjuist hem een despoot
te noemen en gemakkelijk te bewjjzen, dat nooit
hervormingen op zoo vreedzame wijze zijn ingevoerd,
als onder de regeering van den tegenwoordigen sul
tan. Het leger, dat na den oorlog met Rusland
geheel gedemoraliseerd was, is langzamerhand her
vormd, zoodat alle critici het eens zijn over de ver
beteringen, die in den dienst zjjn aangebracht en,
ofschoon geld voor alles noodig is, zijn deze leger-
hervormingen tot stand gekomen, niettegenstaande
Turkjje in financiëele moeilgkhoden verkeerde.
Als den sultan iets zou kunnen worden ten lasto
gelegd dan zou het zjjn zjjn reusachtige vrees voor
strenge maatregelen. Persoonlijk is hjj een vriende-
ljjk en rechtvaardig man, die geprezen wordt door
allen, die hem als meDSch hebben leeren kennen.
Deze beide beoordeelingen loopen nog al uiteen,
maar welke ook de ware zij, het is toch zeker, dat
rust en welvaart niet te vinden zjjn in Turkjje,
noch in de vele gewesten, die van de Porte afhan
kelijk zijn, en dat de sultan wel eens genoemd wordt
>de zieke man" is toch ook niet het gevolg van
ovtrmaat van gezondheid, noch van hem, noch van
wat in betrekking staat tot zjjn staatsinstellingen.
Ware de toestand gezonder dan voorzeker zouden de
christen ver volgingan op Creta, die met alle daar
uit voortvloeiende gruwelen nog tot op den dag
van heden voortduren, reeds lang tot de geschie
denis behooren, of misschien wel nooit hebben plaats
gehad. In Armenië schgnteenig licht in de duis
ternis te komen. Zelfs moet de Sultan mgr. Bar-
tholomeas ea eenige andere aanzienlijke Armeniërs
gedecoreerd hebben. Bijna te veel om te gelooven 1
Konden we in den laatsten tijd uit Italië slechts
berichten mededeelen aangaande ministeriële cri
sissen en nederlagen, thans bereikte on6 een meer
vredelievende tijding, nl. de verloving van den
kroonprins met de 28-jarige dochter van den vorst
van Montenegro.
»U moet gaan trouwen" moet Keizer Nicolaas
van Rusland tjjdens de kroningsfeesten eens lachende
tot hem gezegd hebben. »U moet gaan trouwen,
Zeg het maar."
Maar Hilda zeide niets; ze schudde slechts even
het hoofd, dat ze van hem afgewend hield. Ernstig
en gedrukt sloten beiden zich nu bij den stoet aan,
en liepen te midden van don vrooljjken tioep, zwij
gend voort. Dat voortdurend stilzwjjgen drukte Wolf.
Hg bukte, plukte een paar anemonen, die aan den
weg stonden, en reikte ze haar over.
Zjj zag hem verwonderd aan, doch de smeekbede,
die uit zijn oogen Bprak, deed haar besluiten ze aan
te nemen. Weer gingen ze een poos zwjjgend naast
elkander, terwjjl Hilda de bloemen één voor één uit
hare hand liet glijden.
Hjj werd koud en warm tegelijk en geraakte in
zichtbare verwarring.
Dacht ze dat ze zich dit alles tegenover hem
mocht veroorloven, omdat hg een vergrgp tegen
de zeden had gedaan door haar te kussen, zonder
haar zjjn liefde te verklaren, óf zonder aanzoek te
doen Thans had het verdriet do overhand boven
elk ander;gevoel eu hg vond zich als het ware
gedwongen te zeggen wat hem op het hart lag
en zei»Jaffrouw Hilda, u haat me, niet waar
U is boos op me."
Hjj sprak deze woorden op een bewogen toon,
die Hilda uit haar gepoins deed opschrikken.
»Of ik boos ben of niet zal u vrg wel onver
schillig zjja" antwoordde ze koel.
mon prince Ook zjjn vader, Koning Humbert, en
minister Crispi hebben hem meermalen tot een hu-
weljjk aangespoord.
De prins scheen echtor zeer moeiljjk en misschien
beperkt, in zijn keuze te zg*D, want hjj wenscht,
in tegenstelling met zooveel andere vorstelijke per
sonen, een huweljjk te sluiten uit liefde en dus
alleen zjjn hart te laten spreken. En dat hart heeft
gesproken de schoone Helena van Montenegro is
zijn uitverkorene. Met grooten lof wordt over deze
jeugdige prinses gesproken en haar schoonheid moet
overweldigend zjjn eene erfenis van hare moeder.
De eenige hinderpaal, die een huweljjk van den
jongen Victor Emanuül met prinses Helena in den
weg stond, was de godsdienst, want de vorsteljjke
familie van Montenegro behoort tot de Grieksche
kerk, dcch de metropoliet van Celtinje, de hoogste
kerkelijke autoriteit der Montenegrijnen, benevens
haar vader en de czaar van Rusland hebben reeds
hunne toestemming gegeven aan prinses Helena om
tot den Katholieken godsdienst over te gaan.
Zoowel in Italië als in Montenegro is het bericht
der verloving met groote vreugde ontvangen.
Na de laatste nederlaag, die de Ilatabelen
tegenover de Engelschen hebben geleden, achtten
dezen de gelegenheid gunstig een wapenstilstand aan
te bieden en een voorstel te doen tot onderwerping,
waarbjj aan de opstandelingen amnestie zou worden
verleend. In de daarvoor uitgevaardigde proclamatie
waren echter de namen genoemd van eenige hoofden,
die op geen pardon hadden te rekenen en het is
begrijpeljjk dat dezen hun best deden om den op
stand te rekken, zoodai nog steeds gevechten worden
geleverd en de Engelschen voortgaan met het bou
wen van sterkten rondom de Matoppo-heuvels. Ko
lonel Rohdes heeft zich dus vergist, toen hg de
orakel-taal sprak, dat een opstand der Matabelen
niet meer te n eezen was, omdat er geen Matabelen
meer waren, daar ze in den strgd tegen de Engel
schen allen waren omgekomen. De opstandelingen
stellen geen vertrouwen in het woord der Engel
schen. Zg kunnen niet gelooven, dat de blanken
anders zouden handelen dan zjj zelf, indien de posi
tie omgekeerd was. Tcch bljjven de Engelschen
voortgaan te beproeven hun tegenstanders te over
tuigen van hnn goede bedoelingen en hebben daarom
den tjjd, gedurende welke amnestie zal gegeven wor
den, met een maand verlengd, doch zjj honden zich
in tusschen slagvaardig.
Volgens een laatste bericht hebben RohdeB en
Colenbrander een onderhond gehad met eenige in-
duno's (hoofden) in de zuid-oosteljjke Matoppo's,
die zich hebben bereid verklaard zich te onderwer
pen. De induno's der zuidelgke Matoppo's moeten
hebben geantwoord Gisteren hebben wjj een schik
king aangeboden, maar gisteren is niet vandaag.
De lanken mogen het vechten moe zjjn, wij niet.
GOES, 24 Augustus 1896.
Sedert eenige dagen trekt, op verschillende
tijdstippen van den dag, een groepje manneljjke en
vrouwelijke heilsoldaten, eene soort geesteljjke
liederen zingende, door de straten onzer goede stad,
meestal begeleid door de straatjeugd, die zich in
het medezingen zg het niet van dezelfde woor
den natuurlgk niet onbetuigd laat.
Deze vertooning had ook gisteren tjjdens de gods
dienstoefeningen der verschillende kerkgenootschap
pen plaats, tot ergernis van velen, die dergeljjke
»Onveischillig, neen, en dat meent u zelf ook niet.
Het eeDige wat ik ter verontschuldiging kan aan
voeren is helaas, dat ik op het bewuste oogenblik mijn
zelf beheerBching verloren had en over mjjn gevoelens
in het onzekere verkeerde. En nu zal ik niet eerder
meer vrooljjk worden, dan nadat u mij mjjn onbe
schaamdheid vergeven hebt."
»Is u daar dan zooveel aan gelegen
»Ja, juffrouw Hilda", zeide hij trouwhartig, ter
wgl hg haar met zjjn mooie bruine oogen smeekend
aanzag.
>Nu, laat dan alles vergeten zjjn", antwoordde
zg zacht.
»Dank, duizendmaal dank." Hjj greep hare hand
en kuste die.
Innerljjk jubelend, dat verdere verklaringen om
trent dat ongelukkige onderwerp overbodig waren,
stapte hg in eene overmoedig vrooljjke stemming
aan hare zjjde verder.
Mynheer Strube zal er wel alles behalve over
gesticht zjjn, dat hg er vandaag van moet afzien
u zjjn ridderdiensten aan te bieden", zeide hjj plot
seling.
Hilda haalde de schouders op.
>Hjj schjjnt zeer veel van u te houden. Zelfs een
vreemdeling moet het opvallen."
Hierop antwoordde zg niets, maar plukte met
neergeslagen oogen aan de franje vau haar dosk.