1896 N°. 94
Dinsdag 11 Augustus.
83sle jaargang.
De uit gave deaer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nomuiers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bp de hoeren Nijgh Va.n Ditmar te Rotterdam es verder
bjj alle Boekvorkoopert en Brievengaardere
De prjjs der gewone ad verten tiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend*
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 c
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Inaendlns van advertentiSn vi»f 8 «ren op den dan «*er utt*ave.
mum.
Bij K. B. vin 13 April jl. no 40 is bepaald dat o. a. zal
worden opgeroepen, om van 17 August»» tot en met 28 Augus
tus a. a in den wapenhandel te worden geoefend
W1LIJ4U LIPLIJAT,
milicien-verlofganger der lichting 1892 uit de gemeente Nieae
•n behoorende tot het 8u Regiment In'anterie to Bergen-op-
Zoom.
Hij wordt opeeroeoen om des namiddag» voor 4 urou tcgeu-
woordig te zij» bij zijn korps werwaa.-ts hij zich rechtstreeks
moet begeren Hij, dia niet op den be»temdeu tijd onder de
wapenen komt of niet voortduren 1 aan de oefeuing deelneemt,
of wel achterlijk blijft in het aanleeren van den wapenhandel,
wordt zooveel langer onder de wipenen g-.houden als de com
mandant noodig acht.
Goes, 6 Augustus 1896.
De Burgemeester van Goes,
J. G. d. W. HAMER
Algemeen Overzicht.
Onlangs moet prins Bismarck lachende hebben
gezegd, dat hg wel eens zou willen weten hoeveel
menschcn in Duitscbland (hg bad wel mogen zeggen
in geheel Europa) belang stellen in de lange artike-
ieo, die de bladen bevatten over Creto. Misschien
is dat aantal wsrkeljjk niet groot, maar niemand
van hon, die zich min of meer op de hoogte honden
van de politiek, zal onkundig zijn van de voort
durend hachelijke positie, waarin de bewonerB van
dat eiland verkeeren. De crisis heeft haar toppunt
nog niet bereikt, maar schjjnt het in de laatste
dagen toch te naderen. De termijn, die aan de Porte
door den Landdag was gesteld om te beslissen om
trent de door de Christen-afgevaardigden gestelde
eischoü, is voorbjj en volgons een bericht uit Athene
heeft Turkije alle eischen der Cretensers verworpen.
De afgevaardigden verlaten daarom Kanea en bet
hervormings comité zal in een proclamatie de ver-
eeniging van Creti met Griekenland afkondigen in
naam van het Helleensche volk. Aan de consuls
zal het comité verklaren, dat de Cretensers den
mogendheden zullen verzoeken, zich niet verder met
bun strijd tegen de Turken te bemoeien.
Terwjjl dus opnieuw bet bloedvergieten «en aan
vang beeft genomen, zijn de mogendheden aan bet
beraadslagen op welke wjjze zjj thans zullen optreden.
Er is sprake van een blokkade der kuBten van Creta,
teneinde te beletten dat van buiten af versterking
naar bet eiland wordt gezonden en tegelijk de op
standelingen te doen weten, dat zij van de Turken
geen steun meer te wachten hebben. Dit plan, uit
gegaan van Rusland en gesteund door Oostenrijk en
Duitschland, kan echter de goedkeuring van Enge
land niet wegdrageü, omdat daardoor tevens de toe
voer van wapens en amunitio aan de Cretensers
eveneens wordt afgesloten. Ook is bet niet onmoga-
]jjk, dat Engeland zich onttrekt om later gelegenheid
te hebben nog van deze quaestie te profiteeren. De
eenstemmigheid onder de groote mogendheden is nu
verbroken, terwgl samenwerking zoo boog noodig
iswant de politieke aangelegenheden in geheel bet
Oosten laten nog veel te wenschen over. Nog nooit
sedert 1876 is de horizont daar zoo donker geweest
als tegenwoordig.
Bij zijn aankomst te Heraclion heeft de nieuwe
gouverneur, Hassan Pacha, bsvolen dat alle poorten
der stad zouden worden gesloten, ten einde bet bin
nenkomen der Muzelinansöhe vluchtelingen te be
letten. Duizenden Muzelmannen kwamen in de stad
bjjeen, eiscbten binnengelaten te worden en dreig
den dat zjj de poorten met geweld zouden openen.
De gouverneur begaf zich naar de plaats, waar
de ontevredenen bjjeen waren gekomen. Hij werd
beleedigd en geslagen en was genoodzaakt de wjjk
te flemen in een winkel. De menigte overmeesterde
daarna de poorten en gaf aan ieder verlof om in de
stad te komen. De vluchtelingen drongen de wonin
gen biansn en bleven deze bezet houden.
In Macedonië neemt de opstand eveneens ia
omvang toe. Jl. Dinsdag versloegen 200 opstande
lingen 800 Turkscho soldaten, die trachtten te be
letten dat zjj naar bet binnenland van Macedonië
oprukten. Een andere bende sloeg zich door 1200
Turken heen, nadat zjj twee dagen lang belegerd
was. Griekenland is zich bet groote gevaar bewust,
waaraan het is blootgesteld, en doet pogingen om
ook d«»ze beweging tegen te gaan, waarom het met
alle macht de grenzen versterkt.
De gruwelen van den oorlog en het lijden aan
besmettelijke ziekten, die in Armenië heerscheD,
worden zooveel mogelyk verzacht door de mensch-
lievende hulp der vertegenwoordigers van het »Ame-
rikaansche Roode Kruis". Iu de eerste plaats was
gmeeskundige bjjstand noodig, want onder de 10.000
vluchtelingen heerschten typhus; dysenterie en pok
ken. De half verhongerde menscben moesten, voordat
men bun medicijnen kon ingeven, eerst weer aan het
eten gewend worden. Door de maatregelen aan te
wenden, die de wetenschap voorschrjjft, kon de epide
mie in twee maanden volkomen beteugeld worden.
Verder heeft men in honderden dorpen de bewoners
voorzien van zaaikoren, landbouwgereedschappen en
vee, dat van de roofzuchtige stammen moest worden
teruggekocht. De vrouwen en meisjes, wier mannen
en aanverwanten werden gedood, voorzag men van
kleediDg9toffen en weefstoelen.
In Spanje wil de ïegeering, bjjna de eenige in
Europa, die niet op reces is, de loopeude zaken nog
in deze zitting afhandelen, vóór zij uitten gaat.
Daartoe behooren finaneiösle en economische wets
ontwerpen en wel in de eerste plaats een, dat in
houdt den oorlog op Cuba het volgende voorjaar
tot een eind te brengen, omdat de regeering beducht
is, dat, wanneer die strijd nog later voortduurt,
Cleveland als president der Vereenigde Staten zal
vervangen zjjn en daardoor met die Staten moei
lijkheden zouden kunnen ontstaan. Zjj heeft dan
ook generaal Weyler dringende instructiëa gegeven
en besloten nieuwe hulpmiddelen te zijner beschik
king te stellen, o. a. het aankoopen van pantser-
schepen, torpedo's, kanonnen en geweren. Om aan
al die uitgaven het hoofd te kunnen bieden heeft
de regoering geld noodig en daarom zjjn bij de
Cortes onderscheidene wetsontwerpen ingediend, die
bjj aanneming aan de regeering terstond de ver-
eischte bronnen zouden openen.
Daar het dempen van den opstand eene nationale
zaak is, zou men meenen, dat de Kamer nagenoeg
eenstemmig die gelden zal toestaan, doch niet
tegenstaande Sagasta, de leider der liberale party,
zjjn vrienden aanbeval, zich met den minister-pre
sident Canovas te verstaan, zijn deze tegen zjjn
gezag opgestaan en hebben, zonder zich aan den
raad van hun leider te storen, het voornemen ken
baar gemaakt om zich te verzetten tegen de finac-
ciöele voorstellen der regeeriDg. Zoowel deze als
generaal Weyler zullen daardoor in hun plannen
worden gedwarsboomd en minister Canovas heeft
reeds zijn voornemen te kennen gegeven het bewind
neder te leggen, wanneer hem niet de middelen
worden verschaft, die hjj tot demping van den op
stand meezit noodig te hebben.
In den laatsten tjjd zjjn de kansen voor Spanje
op Cuba iets beter geworden. Bjj de reeks hunner
overwinningen kan een nieuwe worden gevoegd, die
generaal Linares heeft bevochten. Uit eene opgave
van Spaansche zijde blijkt, dat de opstandelingen
daarbij 29 dooden en tal van gewonden, en de Span
jaarden 9 dooden, doch eveneens vele gewonden tel
den. Bij den uitgebreiden omvang, dien de opstand
heeft verkregen, zjjn dergelijke schermutselingen een
noodelooze verkwisting van menschenlevens wanneer
het den Spanjaarden niet gelukt de opstandelingen
tot een grooten veldslag te dwingen, kan de oorlog
nog jaren lang duren op de wgze als tot dusver.
De opstand is zelfs overgeslagen naar het eiland
Pinos, ongeveer 14 uur ten zuiden van Cuba ge
legen en bewoond door 2000 meestal van smokkel
handel levende bewoners. Het diende tot hiertoe als
verblijfplaats van verdachten, die ia de hoofdplaats
Nueva Gezona in hechtenis werden gehouden. Onder
deze gevangenen nu is een opstand uitgebroken,
waarbij zich 300 bewoners van het eiland hebben
aangesloten, die een aanval op de hoofdstad hadden
voorbereid. De opstand schjjnt echter reeds te zjjn
onderdrukt. De samenzweerders waren er in geslaagd
zich moester te maken van den militairen komman-
dant, doch hg werd door do politie ontzet. Ware
die opstand met succes bekroond, dan zouden de
opstandelingen een belangrijk steunpunt verkregen
hebben voor hunn« ondernemingen ter zee.
Uit Key-West wordt aan de Herald geseind, dat
generaal Weyler een overeenkomst heeft getroffen
met de Cubaansche opstandelingen, om een einde te
maken aan de vgandeijjkheden.
Ook den Engelscben in Matabelen-land begint
het iets meer voor den wind te gaan. Zjj hebben
een niet onbelangrijke overwinning behaald tassehen
Gwelo en Fort-Victoria. De opstandelingen werden
uit elkaar gedreven en het district werd schoon
geveegd. De Matabelen verloren daarbjj 200 man;
200 kraals werden verbrand en veel graan werd
buit gemaakt. Het verlies der Engelschen was be
trekkelijk gering. Nog heeft de colonn8 van kolonel
Plumer eenige dagen geleden een vier honderd Ma
tabelen uit hunne stelling in de Matoppo-heuvels
verdreven, waarbjj zjj SO man verloren. Men wenscht
echter hunne verdrjjving uit de heuvelachtige streken
niet voort te zetten, daar dit alleen zou kunnen
geschieden ten koste van zware verliezen. Er is
nu besloten het Matoppo-gebergte te beschouwen
als een oproerig district en forten daaromheen te
bouwen. Ook hoopt men do opstandelingen tot
onderwerping te kunnen brengen door hun te be
letten hun koren te zaaien en hun vee te weiden.
Van eenige krjjgsge vangenen werd vernomen, dat
de rebellen geneigd zjjn zich te onderwerpen, maar
daaarin verhinderd worden door hunne hoofden.
De buitengewone gezant van den keizer van China,
Li-Hung-Clhaiig, bevindt zich tegenwoordig in
Engeland. Hjj is daar evenzeer het voorwerp der
pnbliek^ nieuwsgierigheid als in andere landen van
Europa. Groepen personen belegeren de uitgangen
van het hotel, waarin hij m^t zjjn gevolg logeert
en van welks balcon de Chineesche vlag wappert.
Woensdag bezocht hg de Koningin te Osborn. Hare
Majesteit heette den gazant welkom en beantwoordde
de vriendschapsbetuigingen van den Keizer van China.
Aan het einde van dit onderhond, dat een uur duurde,
verleende de Koningin aan Li-Hung-Chang het groot
kruis der Royal Victorian orde en Li-Chang-Tong
benoemde zij tol Commandeur van dezelfde orde.
Men heeft getracht hem een denkbeeld te geven
van Engelands macht door hem 25 groote oorlog
schepen met 20 torpedo-jagers en ander drjjvetd
matei-bi*! te laten zien. Hij begaf zich vervolgens
naar Portsmouth terug om de inspectie bjj te wonen
van een vloot van 67 oorlogschepen, dio op de reede
van Spithead verzameld waren.
Hg woonde Vrjjdagavond een frestmaaltgd bij,
welke hem was aangeboden door de handelslieden,
die betrokken zjjn bjj den handel op China.
In antwoord op een toast, welke op zijn gezond
heid werd uitgebracht, zei Li-Hung-Chang ernstig
te hopen, dat zijn bezoek zou bjjdragen tot het uit
den weg ruimen der hinderpalen, welke nog tus-
schea China en Engeland bestaan.
China wenscht den vrede, maar als zjjn onaf
hankelijkheid werd bedreigd, zou het toch gaarne
rekenen op den steun der handeldrjjvende mogend
heden.
Overal wordt hg met waardigheid ontvangen en
met geschenken overladen. Hg zal dus niet met le
dige handen in bet Hemelsche Rjjk terugkeeron.
GOES, 10 Augustus 1896.
De heer J. Booeten, opzichter van Weg
en Wörken bij de Staats-spoorwegen alhier, is in
die hoedanigheid naar Vierlingsbeek verplaatst.
{De Z.)
IBorsele. Blijkens de ter inzage liggende reke
ning van het calamiteuse Waterschap
Ellewoudsdjjk Borstle over 1895/96 be
dragen da ontvangsten f 62101,41 V* ©a de uitgaven
f 72395,51 i/s» zoodat meer is uitgegeven dan ont
vangen f 10294,10, in welk tekort is voorzien door
subsidiën van het Rijk en de Provincie. De ont
vangsten bestaan uitgoed slot van het vorige
dienstjaar f 1289,141/3; djjkgescbot f 52211,10;
bgdragen f 6157,61 en verschillende inkomsten
f 2443,56 De uitgaveD uit: kosten van beheer
f 6058,81 ï/j kosten der zeewering en oeververdedi
ging f61211,40; renten, lasten enz. f4375,50 en
onvoorziene uitgaven f 749,80.
Aan J. B. Rottier, brief- en telegrambe
steller te Hansweerd, is op zjjn verzoek, met ingaüg
van 1 September a. s. als zoodanig eervol ont
slag verleend.
In d« jongste algemeene vergadering van de
Maatschappjj tot Nut van 't Algemeen" werd be
sloten, dat wederom in den a. s. winter door spre
kers, uit te noodigen door het hoofdbestuur, voor
drachten zullen gehouden worden over onder-
Werpen, welke in verband staan met het streven
der Maatschappij.
Io verband daarmee heeft thans het hoofdbestuur
aan de departementen een lijst van sprekers gezon
den, die zich bereid verklaard hebben in bet seizoen
1896 in departementen, die zulks verlangen, op te
treden. Onder deze behooren ook de heeren P. Huet
alhier en D. Stigter te Amsterdam.
De onderwerpen, welke de sprekers den departe
menten ter keuze aanbieden zjjn door het hoofdbe
stuur goedgekeurd. De heer Huet wil spreken over
De Zoeloes en hun landDe ruïuen van Mashona-
landDe goudvelden van Zuid-AfrikaDe Trans
vaal en de toekomst voor Nederlanders; Anderhalf
jaar in de binnenlanden; Fin de siècle; en de heer
Stigter overThorbecke en zjjn arbeidover de
muntquaestieonze grondwet (populaire behande
ling) landbouwkrediet-vereenigiogende nieuwe
kieswet; Neerland's vrjjheid en de NederlandBche
vrjjheidadministratieve controleCobden's strijd
en overwinning.
De raad der gemeente Ovezand verleende
Vrjjdag eervol ontslag als veearts aan den heer L.
Boogaert aldaar, wegens diens benoeming tot
provinciaal veearts, en benoemde in zjjn plaats den
heer A. Marcus, thans rijksveearts te Zelhem.
In de Vrjjdag gehouden raadsvergade
ring der gemeente Hoedekenskerke werd
de gemeente-rekening over 1895 vastgesteld als volgt
ontvangsten f 22.819,07 i/i> uitgaven f 21.406,29,
batig saldo f 1412,78 i/j. Op de voordracht van zet
ters werden geplaatst de heeren: M. I. Bakker, M. G.
Verbeek, C. Boonman en J. van der Linde.
Den heer G. J. C. Noothoven van Goor, in de
vergadering van den 15 Juli tot SFcretaris benoemd,
werden na zjjne beëediging door den waarnemenden
burgemeester L. van Doeselaar eenige hartoljjke
woorden toegesproken. {M. Ct.)
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia
seinde onder dagteekening van Zaterdag
Hedenavond gaan troepen van ons over Kroeng
Raba naar Lepong.
Door Gedep. Staten van Zeeland is bepaald
dat de jacht op fazanten zal worden geo
pend op Donderdag 1 October 1896. De korte
jacht zal geooiloofd zjjn dagoljjks en de lange jacht
op Maandag, Woensdag en Zaterdag van iedere
week alsmede,, op de vier dagen, voorafgaande aan
de sluiting der jacht, alles met uitzondering van
de Zondagen.
De St.-Ct. bwat het Kon. besl. van 31 Juli,
houdende bepaling, dat de wet van 7 Juli 1896,
tot wgziging van het Wetb. van Burg.
Rechtsvord., den ln Januari 1897 inwerking
treedt.
Door den heer Bahlmann is bjj de Tweede
Kamer een voorstel ingediend om de onkosten
der schutterjj, die door de gemeenten gedra
gen worden, te brengen op den Staat. De
kosten bedragen over het geheele land f 223,370.
Tevens wenscht hg dat een groote bron van onte
vredenheid zal worden weggenomen door schadeloos
stelling te verleenen voor het verplicht bjj wonen
van de schutterjjoefeningen. De gemeenten zijn daar
toe niet bjj maehte, daarom wil hjj dat 's Rjjks kas
die zal betalen.
Naar aanleiding van dit voorstel schrjjft de N. R. Ct..-
»Een zonderlingen inval heeft de heer Bahlmann
gehad. Nu, geljjk men weet, binnen korten tjjd een
wetsontwerp van de regeering te verwachten is tot
regeling der gemeenteljjke financiën, waarbjj natuur
lijk de verhouding tusschen rjjks- en gemeentsfiaan-
ciën ter sprake komt, acht de heer Bahlmann het
tgdstip gunstig, om voor te stellen de kosten voor
de dienstdoende schutterijen van de gemeenten op
het rijk over te brengen
Te vergeefs zoekt men in de Memorie van Toe
lichting eene verklaring van de indiening van dit
voorstel op dit oogenblik. Dat er sedert jaren reik
halzend wordt uitgezien naar een verbetering van
den fiaancieelen toestand der gemeenten de reden,
die de voorsteller aangeeft, had wellicht voor
hem een aanleiding kunnen zijn om sedert jiren het
thans ingediende voorstel te doen, maar zeker niet
om thans daarmede aan te komen, nu de quaestie
der gemeentelgke financiën in haren geheelen om
vang binnenkort staat behandeld te worden.
Daar het voorstel dus als een doodgeboren vrucht
kan beschouwd worden, komt het ons overbodig
voor, er verder op in te gaan. Anders zou er o. a.
op gewezen kunnen worden, dat door eenvoudig
geljjk de heer Bahlmann voorstelt in de schutterjj-
wet te bepalen, dat de kosten van de dienstdoende
schutterijen in het vervolg zullen gevonden worden
uit eene toelage uit 's rjjks kas in plaats van, geljjk
thans, uit een toelage uit de gemeentekas, wel een
beginsel uitgesproken wordt, maar de zaak daarmede
niet in haar geheel geregeld is. En eveneens zou
men kunnen opmerken, dat, waar de voorsteller de
wetswijziging ook voorstelt om daardoor te kunnen
komen tot het verleenen van een schadeloostelling
aan hen, die door het verplichte bjj wonen der schut-
terjj-oefeningen schade lijden in hunne beurs, dit
door zjjn voorstel niet bereikt wordt."
Naar de Indépendance meldt is er thans over
eenstemming verkregen tusschen de directie der
Luik—Limburgsche lijn, de Maatschappjj tot Ex
ploitatie tot Staatsspoorwegen en de Belgische re-
geering in zake de overname van dan Grand
Central Beige door den Staat. De Bel
gische regeering heeft nog slechts de gesloten con
venties te onderwerpen aan de goedkeuring der
Kamers.
Volgens de Nieuwe Koerier zou ook de Luik
Limburgsche lijn door den Belgischen Staat weldra
worden overgenomen.
Bg kon. besl. is aan W. V e r w e y A z., op
zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als hoofdinge
nieur van den Rijkswaterstaat 2t kl., en is, met
ingang van dien datum bevorderd tot ingenieur van
den Rijkswaterstaat 2e kl. A. B. M a r i n k e 11 e
thans ingenieur 3e kl.
Door eene commissie uit het Nedorlandsch
Landbouweomité te 's-Gravenhage, wordt tene
enquête ingesteld naar den toestand van het
