I,
1896 N°. 81.
Zaterdag 11 Juli.
83sle jaargang.
I
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bg de heeren Nijgh Van Ditmak te Rotterdam en verder
bjj alle Boekverkoopen en Brievengaarders.
COURANT.
De prgs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cl
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Incendlnf van advertentiön vóór aren 09 den dag der uitgave.
H
I
Aanspraakgeschiktheid of protectie.
Naar aanleiding ran eene bmoeming voor eene
betrekking in onze naaste omgeving is door twee
daarin belangstellende heeren een korte pennestrgd
gevoerd overrechtmatige aanspraakgeschiktheid of
protectie bij dergelijke benoemingen. Wij onthouden
ons natuurlijk van een oordeel over de meerdere of
mindere geschiktheid der 3 candidaten, omdat wij
niet tot oordeelen geroepen zijn, de candidaten niet
allen van nabij kennen en het ons niet om personen
te doen is.
Wat rechtmatige aanspraak betreft komt het ons
echter voor, dat, bij gelijke geschiktheidno. 1 van
de voordracht, in verband met zijne tgdelyke aan
vaarding der betrekking op een eeüigszins critiek
oogenblik en met het oog op bekomende omstandig
heden, als gevolg van den dood vaa den vroegeren
titularis, op de betrekking wel eenige aanspraak
bezat, wanneer deze althans in aanmerking mag en
kan genomen worden.
Blgkbaar heeft het polderbestuur dit ook zoo be
grepen en hem daarom no. 1 op de voordracht ge
plaatst.
En eigenaardig komt nu in dezen uit, hoe bij der
gelijke benoemingen voornamelijk de protectie aan
het woord iswaut no. 1 verwierf slechts éen stem
en hg had dus niet eens al de stemmen van het
betrokken bestuur of althans van de meerderheid
daarvan, die hem ter benoeming had voorgedragen.
Een of meer leden van het bestuur moeten dus
niet op hun eigen eersten candidaat gestemd hebben
Is het gewaagd te onderstellen, dat invloeden ten
▼oordeele van den benoemde, ain wiens geschikt
heid wjj overigens geene redenen hebben te twjj-
felen, hier in bet spel zgn geweest
Maar kan dit nu alleen van deze benoeming
gezegd worden Of is het niet veeleer een algemeen
en overal in ons land voorkomend verschgnsel bg
benoemingen voor officiëele betrekkingen, zelfs bg
die, waartoe een afgelegd examen recht geeft
Wie wel eens tot het medewerken aan benoemin
gen ia geroepen geworden, weet hoe vaak voor
dezen of genen der candidaten een >goed woordje"
wordt gedaan. Niet gaarne zouden wg beweren,
dat daaraan het oor wordt geleendmaar wanneer
men omtrent de candidaten geen bepaalde voorkeur
op grond hunner voortreff4ykheid heeft, kan dat
«goede woordje" voor den candidaat wel eens de
kruiwagen" zgn, waarmee hg tot de betrekking
gevoerd wordt. In zulk een geval is de kruiwagen"
nog niet eens zoo heel erg. Hg kan zelfs dienst
hebben gedaan, om eene opinie te vestigen. Maar
niet altgd wordt in de eerste plaats naar de be
kwaamheid gevraagd en menigeen wordt tengevolge
van protectie in een ambt geplaatst, tot de behoor-
lgke uitoefening waarvan het verstand nog komen
moet. Dit is inzonderheid het geval met officiëele
betrekkingen, waarvoor men zonder afgelegd examen
benoembaar isvoor eere-ambten enz. Daarvoor
vooral is de protectie de machtige factor en boe
kleiner de kring te, waarin zg werken moet, hoe
grooter hare krachtZoo menigeen heeft er belang
bg, dezen of genen invloedrijken persoon een dienst
te bewyzen en het gemakkelgke middel daartoe is
dikwgls het uitbrengen der stem op eenigen protégé.
Viert protectie echter haren triomf bg gelyke
geschiktheid der candidaten, dan moge dit voor velen
eene teleurstelling baren, voor anderen, die evenzeer
de betrekking wenschen, is het weder een voordeel.
Zoolang dan ook het benoemen tot deze posten op
de tegenwoordige wjjze geschiedt, zal protectie daarbg
een groote rol spelen. Het is en kan eenvoudig niet
anders en wanneer de benoemde slechts de noodige
bekwaamheid bezit, zal protectie in den regel wei
nig schaden aan het lichaam, waarvoor de benoe-
ming geschiedt.
Sterk af te keuren echter is de protectie, wanneer
zg toegepast wordt, tegen eigen overtuiging in, een
voudig om óf een vriendje te helpen óf om anderen
een genoegen te doen. Dezulken doen afstand van
hunne zelfstandigheid en van het gevoel van eigen
waarde. Zg begaan een onrecht jegens zich zeiven
en jegens dengenen, wien zg in hun hart meer ge
schiktheid en bekwaamheid toekennen dan hem, op
wien zij nochtans hunne stem uitbrengen. Zg be-
nadeelen bovendien de instelling, waarvoor de be
noeming geschiedt.
Doch dit is eene zaak des gewetens en die ieder
voor zich zelf verantwoorde. Wjj kunnen slechts
hopen, dat het aantal steeds toename van hen, die
bg benoemingen door een betamelyk gevoel van zelf
standigheid worden geleid en hunne stem uitbrengen
zonder aanzien des persoons.
En laten zg, die voor betrekkingen, als hier be
doeld, in aanmerking wenschen te komen, het be
denken, dat kennis en bekwaamheid daarvoor de
voornaamste vereischten blijven, al is hun de «krui
wagen" dikvrgls te machtig.
GOES, 10 Juli 1896.
Onder begunstiging van het schoonste, zelfs
wat al te warme zomer wede" maakten de kinde
ren der openbare scholen alhier gisteren
hun jaarlgksch uitstapje naar Vlissingens strand.
Het aantal, dat wegens weinig of in 't geheel geen
schoolverzuim aan dit steeds gewaardeerde feest
mocht deelnemen, bedroeg ongeveer 550. Vooraf
gegaan door de harmonie »Euphonia" en begeleid
door de leden van het Comité tot wering van school
verzuim en de meeste onderwgzeressen en onder-
wgzers der kinderen, begaf de stoet zich te ruim
1 uur van af de Groote Markt naar den trein, die
de feestvierenden naar Vlissingen b acht. De lange
en vermoeiende tocht van het bavenstation naar het
badhuis werd ditmaal aanmerkelyk verkort door per
tram van de keersluis af daarheen te ryden. Door
niet onmiddellgke aansluiting moest aan de keersluis
een goed kwartier worden gewacht, doch daarvoor
werden de kinderen schadeloos gesteld, daar weldra
bleek, dat een ritje per tram volkomen in hun smaak
viel, ja geprefereerd werd boven een per 6poor.
Als altijd werden de kinderen aan bet badhuis
meermalen onthaald op ververschingen en vermaakten
zg zich uitstekend aan het strand of op het terrein
van het gemeente-badhuis, waar tevens door onze
harmonie een concert werd gegeven, dat ook vele
belanghebbenden uit de omgeviüg daarheen had
gelokt. Te spoedig bleken de uren, door de kleine
feestgangers daar doorgebracht, vervlogen, toen te
ongeveer half 7 het sein tot den terugtocht werd
gegeven, die door een gedeelte van Vlissingen te
voet werd afgelegd, naar den trein, die den stoet
te 8 uur weer op de plaats van zjjne bestemming
bracht.
Op de groote Markt aangekomen sprak de voor
zitter van het C)mitétot wering van schoolverzuim,
dhr. Z. D. van der Bilt La Motthe, een afscheids
woord tot de kinderen hg hoopte dat ook dit feest
weder bevorderlgk zal zgn aan het getrouw bozoeken
der school en dankte allen, die er bg behulpzaam
zgn geweest. Een woord van dank mag zeker ook
niet onthouden worden aan dhr. Boogaart, restaura
teur in het gemeente-badhuis, voor de uitstekende
wgze, waarop hij zorg draagt voor de goede ontvaügst
en bediening van zulk een groot gezelschap.
Zoowel bg vertrek als bg aankomst was een
groote massa belangstellenden getuige van de vreugde,
die den kinderen weder door dit feest is verschaft.
Mejuffrouw Marie van Dishoeck is te
Maastricht geslaagd voor het examen van apothekers
bediende.
Te Amsterdam is benoemd tot leeraar in de
staathuishoudkunde enz. aan een der openbare scholen
voor middelbaar onderwys de heer D. Stigter,
tydelgk leeraar aldaar.
Bg kon. besluit zgn benoemd in het bestuur
vau het waterschap Groede en Baanst, tot dykgraaf
A. de R 0 0 P z., en tot gezworen J. A. R i 1 -
eeeuw; tot gezworen voor den polder Stads, M.
Noordhoek; tot gezworen voor het waterschap
de Vereenigde polders van Oasenisse, J. de Wael;
tot gezworen voor den Pieissenspolder, A. S c h e e 1 e.
De rapporteurs van de Eerste Kamer
over de Kieswet zgn de heeren Melvill van
Lgnden, Fokker, Pgnacker Hordgk, Schimmelpen-
ninck van der Oye en Rahusen.
De oud-minister Tak van Poortvliet
is hier te lande teruggekeerd en na een kort ver
blijf te 's-Gravenhage, Woensdag naar zgn buiten
goed bg Middelburg vertrokken.
Omtrent de jongste scheuring in de gauche
der liberale party wordt aau de Zwolsche Ct. het
volgende medegedeeld
In de bekende vergadering, waarin de splitsing
«en voldongen feit werd, is, gelgk bekend is, met
17 tegen 13 stemmen besloten de club te ontbindeD,
met het bekende gevolg. Toen nu eenige dagen later
de plattelandsclub byeen kwam in een vergade
ring, geleid door den heer Lieftinck, werd door den
heer Schepel, buiten de agenda om, een voorstel in
gediend tot ontbinding der clnb.
De heer Lieftinck deed den voorsteller opmerken,
dat zulk een voorstel niet aan de orde was, doch
de heer Schepel, gesteund door zgn medestanders,
slaagde er in een stemming nit te lokken, waarbg
besloten werd de plattelandsclub te ontbinden, een
soort wraak van de Pyttersenianen, die, na eerst
«uitgeatooten" te zgn geweest, thans de «uitatooters"
werden.
Als dat bericht waar is komt de loop dezer zaak
ons beneden hare waardigheid voor.
Woensdag was het een jaar geleden, dat de
nieuwe «Prins Hendrik-stichting" te
Egmond aan Zee feestelgk werd geopend. Op dien
zelfden datum, nog een jaar vioeger, werd door
een weldadig landgenoot een bedrag van f70,000
voor den bouw geschonken. Bovendien werd Woens
dag de 100e cmdidaat in de stichting opgenomen.
Ter e -re van dit drietal gedenkwaardige feiten
wapperde de driekleur van het gebouw.
Op het fraaie landgoed «Voordaan," onder
Maartensdyk, daartoe welwillend beschikbaar gesteld
door den heer Grothe, te Utrecht, had Woensdag
de groote Velddag van het Leger des
H i 1 s plaats.
De generaal kwam op het bepaalde uur aan en
werd met groote geestdrift begroet.
Tal van treinen en extra-treinen voerden hon
derden bezoekers aan.
Uit Slikkerveer werd Woensdag aan de N.
R. Ct. gemeld
Onder begunstiging van prachtig weer is heden
op het landgoed Den Donck het zuiderzending s-
feest, gevierd. Reeds vroeg in den morgen kwamen
van alle zgden en met alle mogelgke middelen van
vervoer een aantal personen hier aan, wat hier eene
ongewone levendigheid veroorzaakte.
Het aantal bezoekers kan op 9 a 10,000 worden
Voor het toölatiugs-examen bg de
Kon. Militaire Academie hebben zich 57
adspiranten aangemeld, waarvan 5 reeds in werke-
lgken dienst zgn. In Ned.-Indiö hebben zich dit
jaar voor dit examen geen adspiranten aangemeld.
Aan de Tweede Kamer is opnieuw ingediend
het door de Kamer-ontbinding van 1894 vervallen
voorstel tot wgziging en aanvulling
der pensioenwet voor burgerlijke ambtenaren.
Ook dit ontwerp strekt tot wegneming van onbillyk-
heden, leemten en kleine gebreken, zoodat de be
ginselen der pensioenwet intact blyven. Voor ingrij
pende wyzigingen acht de minister van financiën
het oogenblik eerst gekomen, wanneer over eenigen
tgd de resultaten der geheele regeling van ambte-
naarsbgdragen te beoordeelen is.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft met
18 stemmen bonoeind tot rector aan het gymnasium
den heer dr. H. P. Meger, conrector aldaar, die
niet op de voordracht stond. Deze bestond uit de
hh. dr. J. H Gunning Wzo., rector te Zwolle, en
dr. C. J. Vinkestegn, id. te Schiedam. Dezen ver
kregen respectievelyk 10 en 1 stemmen.
Over de ontvangstopSoestdykdoor
Hare Majesteiten de Koninginnen wasLi-Hoeng-
Chang buitengewoon voldaanmen verwacht dan
ook uit een politiek oogpunt veel goeds van zgn
bezoek, maar of 't voor onzen handel rgke vruchten
zal afwerpeü, daar vreest men voor.
Li-Hoeng-Cbang is Woensdagechtend uit 's Hage
vertrokken om, na een kort bezoek aan Rotterdam,
bet Belgische hof te bezooken. Aan het Hollandsche
Spoorstation bad een hartelijk afscheid plaats tusschen
den Chineeschen ambassadeur en dei Minister van
Buitenlandscbe Zaken jhr. Roëll, die met zgn ambt
genoot van Koloniön en enkele autoriteiten den gast
uitgeleide deed.
De heer Wirtz, directeur van het Hötel des Indes,
is namens den keizer van China door Li benoemd
tot ridder in de 3e klasse, 3e graad der orde van
den Dubbelen Draakbenevens zgn portret met
opdracht.
Te Rotterdam is de Onderkoning geheel volgens
programma ontvangen en vertrokken zonder eenige
storing in het plan.
Rotterdam maakte als stad een zeer gunstigen
indruk op hom, evenals ook de ontvangst zgn tevre
denheid beeft weggedragen.
In de Diergaarde vermaakte hg zich laDg met de
leeuwen en tggera en gaf den wensch te kennen
twee papegaaien te koopen.
Het bestuur schonk hem twee prachtige exemplaren.
De twee Chineescbe bedienden, die Zaterdag bg
het station in Den Haag, ten aanschouwe van het
publiek, met elkaar vochten, zgn deswege gestraft
met kamer-arrest gedurende hun oponthoud in Den
Haag. Daar zg logeerden op de eerste verdieping
van het achtergebouw, was er van opsluiting in een
kelder, zooals het gerucht onder het publiek ging,
geen sprake. Beiden waren Woensdag wederom voor
hnn dagelgkschen dienst aangewezen en bevonden
zich ook te Rotterdam, de één met een pleister op
het gelaat.
"Naar men verzekert is Li-Hoeng-Caang ten zeerste
ontstemd geweest over de handtestelgkheden der
oppassers.
Z.Exc. heeft last gegeven beide oppassers streng
na te gaan gedurende zgne buitenlandscbe reis. We
gens schennis der gastvrgbeid zal aan beiden bg hun
terugkeer in bet Hemelsche Ryk het doodvonnis
voltrokken worden.
Men schrgft aan de Telegraaf
De Belgische veehandelaars zgn hoogst
misnoegd over de wgze, waarop men met hun vee
bij de inspuiting met tuberculine aan het grensstation
Esschen (België) te werk gaat.
Volgens hen zpn de kostbare quarantainestallen
aldaar zeer ondoelmatig ingerichthet vee wordt
bij de minste verscbgoselen van ziekte niet toege
laten en met een groot brandmerk op kosten der
eigenaars naar Nederland teruggezonden.
Te Rozendaal mag het verdachte vee niet uit den
wagen, alvorens door den district-veeaits te zgn
gekeurd. Oprnerkelyk mag het nu wel heetoD, dat
haast al het voor België geweigerde vee hier zoo
gezond wordt verklaard als een visch, hetgeen de
ontevredenheid van de betrokken kooplieden tegen
de Belgische beambten nog meer opwekt.
Met vaak nog bloedende brandmerken (leest «wou
den") krygt men zgn duur betaald vee terug.
Het aantal teruggezonden stuks vee bedroeg van
3 tot 27 Juni te zamen 23 stuks.
Een te 's-Gravenhags ontvangen telegram
luidde
Blijkens een van den gouvernmr-generaal van
Ned.-Indië van heden (Woensdag) gedagteekend tele
gram is de onlangs opgetreden gouverneur van A'jeh
en onderhoorigheden, de generaal-mojoor J. J. K.
de Moulin, door een zonnesteek getroffen en is
zgn toestand bedenkelgk.
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia seinde
nader
Generaal De Moulin is overleden.
«Er rust teekent dat blad bierbg aan weinig
zegen op onze gouverneurs van Atjeh. Kohier sneu
velde, Pel overleed te midden zyner zegenrgke tochten,
Demmeoi stierf aan berri-berri, Van Teyn onder-
mgnde er zgn buitengewoon krachtig gestel voor
goed en werd in het vaderland begraven, waar hg
genezing kwam zoeken en nu is het generaal De
Moulin, die viel als offer van de van hem gevergde
inspanning, enkele dagen nadat hg als gouverneur
was opg streden.
Wy betreuren zgn sterven voor Nederland zoowel
als voor de koloniën. Van een man zoo bezadigd eu
ontwikkeld als bg, was er veel voor Atjeh te ver
wachten, vooral als daar het vroeger gevolgde stelsel
van afwachten en blgven binnen onze linie zou
worden voortgezet. Hg Btond buiten de Aljeh-partgen
en kon zonder bezwaar een trouw uitvoerder zgn
der bedoelingen van het opperbestuur en langzamer
hand een gewaardeerd raadgever worden in de ver
warde toestanden op Noord-Sumatra. Hg stierf vóór
hg als zoodanig zgn r&putatie had gemaakt, tgdens
den eersten tocht, dien hg er aanvoerde.
Alweder een goed opperofficier in het Indische
leger minder, alweder eene bedroefde weduwe meer."
Het treurig bericht is gisteren officiëel bevestigd.
Naar aanleiding van dit sterfgeval schrgft de oud-
kolonel Willemstgn in de Arnh. Ct. het volgende,
waarvan het slot volkomen onze meening wedergeeft:
«Een der vorige legerbevelhebbers vertelde mg
eenige jaren geleden dat hg als Chef van den Gene-
ralen staf in het archief had aangetroffen een vloek
zang, welke tusschen de le en 2e Atjehsche expeditie
door een der geestelyke hoofden was vervaardigd en
waarin den Nederlanders zooveel ongelukken werden
toegewenscht dat men schouderophalend moest den
ken, hoe zou het mogelyk zgn dat al die rampen
één Staat zouden kunnen treffen, maar dat het niette
min een feit was dat deze gedurende de reeks van
jaren, welke de oorlog toen reeds duurde, Neder-
landsch-Ind letterlijk allen in werkelykheid getroffen
hadden.
Natuurlgk moet dit aan een toevalligen samen
loop van noodlottige omstandigheden worden toe
geschreven, maar dit neemt niet weg, dat de Atje her
door die verschillende slagen, welke ons treffen, ten
zeerste in zgn verzet wordt gestgfd.
Om niet te spreken van de tallooze officieren en
minderen, welke daar hun leven of hunne gezond
heid lieten, heeft men slechts te letten op het lot
hetwelk, bgna zonder uitzondering, hen trof, die
daar gedurende korteren of langeren tgd het opper
bevel voerden. Hoevelen hunner lieten daar hun
leven of hun reputatie, hoe onnoembaar vje 1 leed
is anderen tengevolge van' miskenning als anderszins
ten deel gevallen
Nu kort geladen nog brak generaal Vetter bg
j de eerste actie de bsste zgn sleutelbeen, thans werd
generaal De Mouliu bg zgn eerste oprukken tegen
Kroeng Raba door een zonnesteok doodelyk getroffen.
Zou men nu werkelijk niet gaan denken aan een
Atj°h-fatum, doch hoe dit zg, een feit is het, dat
de fanatieke Atjesche geestelgkheid daarin, uit den
aard der zaak, aanleiding vindt, er op te wgzen
hoe Toean Allah de Kafirs voortdurend straft en
•r een krachtig argament uit put tot opwekking
