1896 N". 64.
Diasdag 2 Juni.
83sle jaargang.
GASMOTOH.
Drinkwater.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. ^rm
Afeonderlpke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijoh Van Ditmaii te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaar der*.
luendlnc van advertentiön vier 8 uren op den d*s
COURANT.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwoljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 e
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
der uitgave.
Bij Koninklijk besluit ran 11 Mei 1896 no. 17 i> ver
gunning gegevan tot liet plaaUen ran een
OAMltlOTOB
in het Rijkslandbouwproefitation, percaal s»-ctie D no. 2159,
itaanile aan de Lanrana l'ieter \un der Spiegelstraat wijk A
no. 135/ te tioea.
Goes, SO Mei 1896
Burgertea^ter en Wethouders ran Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
Be Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
HET KOHIER
van den Hoofdelijken Omslag
voor bet jsar 1896 is alphabetisch en klassikaal gedrukt ea
ter Secretarie ran da gsmeeate tegen betaling ran rijf- en-
dertig cents verkrijgbaar gesteld
Goes, den 1 Juni 1896.
Burgemeester en Wethouders ran Goes,
J G. d. W. HAMER.
De Secretaris.
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran GOES
brengen ter kennis dat. blijkens door de openbare gezond
heidscommissie gedaan onderzoeken daarmede in verband
ran haar out vingen mededeeiing, het water, geschept uit de
Veat bij de Ambachtsschool en geklaard met eeue oplossing ran
lJzercbioride, veilig kan worden gebruikt als drinkwater.
Genoemde oplossing wordt rooronrermogandea gratis rer-
krijgbaar gesteld in de Spijskokerij, eiken werkdag morgens
ran 912 uren.
Goes, 1 Juni 1896
Burgemeester en Wethouders vin Goes,
J. G d. W. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Algemeen Overzicht.
Al staat ook de wereldgeschiedenis in die dagen
niet stil, tooh is er omtrent de Pinksterweek nooit
veel belangrijk nieuws te vermelden, en zoo heeft
ook de week, die achter om ligt, weinig feiten op
geleverd, die de moeite waard zjjn eenigszins bree
der te worden behandeld.
Het mee6t belangrijke ie wellicht de akte van
beschuldiging, die opgemaakt is tegen den Iteeli-
aanachen generaal Baratieri. Zij bevat de vol
gende vragen
lo. Heeft de beklaagde op onverk aarbare gron
den tot een aanval bei-loten, die onder de bestaande
omstandigheden zeker tot een nederlaag moe&t leiden
2o. Heeft bjj het opperbevel van 1 Maart half
ésn uur tot 3 Maart 9 uur, geheel uit handen
gegeven
3o. Heeft hg tot groot nadeel van het leger
geenerlei bevel gegeven of maatregel genomen om
de gevolgen van de nederlaag te verzwakken
Donderdag kwam het rapport, waarin verlof wordt
gevraagd, eene vervolging in te stellen tegen generaal
Baratieri, bjj de ltaliaansche Kamer in. Dat rapport
bevat in vele opzichten voor den generaal waardee-
rende woorden. Het herinnert aan hetgeen aan den
veldtocht voorafging, prjjsfc de wjjsheid en het beleid
van den generaal, die zich niet liet verleiden om
met eene onvoldoende troepenmacht eene ondoor
dachte operatie tegen negns Menelik uit te voeren,
toen deze Makalle belegerde.
Onbegrjjpeljjk is het daarom, zegt het rapport,
hoe generaal Baratieri, die tot nog toe zulk een
groote, bijna overdreven voorzichtigheid aan den
dag legde, zóó plotseling besloot, den vjjand aan te
vallen, die zesmaal sterker was dan hg en een
terrein bezet hield, dat den Italianen onbekend waB.
En even onbegrijpelijk is het, waarom de generaal
zjjn plan verborgen hield voor de regeering. De ver
onderstelling ligt daarom voor de hand dat hg ver
moedde,- het vertrouwen der regeering te hebben
verloren en gehoord had van zijn vervanging door
generaal Baldissera.
Gedurende den slag zelf, heet het verder, toonde
de generaal wil en energie. Hg gaf voortdurend de
bevelen, welke hg het doelmatigst achtte. Hg was
steeds daar te vinden, waar het het heetst toeging
en zette volgens ooggetuigen zjjn leven moedig op
het spel. Het is echter zeker, dat de gevolgen der
nederlaag minder zwaar zouden zgn geweest, wan
neer Baratieri later niet zgn plicht en verantwoorde
lijkheid had vergeten en zich, alleen met den chef
van den generalen staf, teruggetrokken had in de
richting van Adicaje, zonder vooraf eenig bevel te
geven of eonigen maatregel te nemen, zoodat er van
den eersten Maart, om half één, tot aan den morgen
van den derden Maart geen commando was en abso
luut niet functioneerde.
Zóó liet generaal Baratieri na, eenige instructie
te geven omtrent den terugtocht, zoodat ieder afzon
derlijk, ook de officieren van den generalen staf, die
riebtiüg insloeg, welke hem volgens zgn eigen doe
ning het verst van den vgand verwgderde. Verder
viel het Baratieri niet in den uitBlag te melden naar
Massowah, zoodat de overheid voorloopig geheel
onbekend met het gebeurde zoude zgn gebleven,
wanneer niet eenige officieren des middags, 1 Maart,
uit eigen initiatief naar Asmare en Massowah hadden
geseind.
Inmiddels komt nit Afrika bericht, dat de toe
stand der ItaliaaDScbe troepen aldaar allertreurigst
is, zoowel uit een militair als uit een gezondheids
oogpunt. Het bljjkt tocb, dat de hoofdaanleiding tot
de spoedige ontruiming van het fort Adrigat bestond
in de onnoemelijke moeieljjkheden, waarmede gene
raal Baldissera te kampen heeft. Het kleine leger
wordt vreeseljjk geteisterd door typhus en andere
besmettelijke ziekten, zoodat sommige eompagniün
tot de halve sterkte zijn geslonken. Ook de verple
ging en de voeding schgnen alles te wenschen over
te laten. Men beschouwt dan ook in Italië den veld
tocht tegen de Abessyniërs feiteljjk als geëindigd en
het beet, dat de troepen zoo spoedig mogeljjk naar
hun vaderland zullen terugkeeren. Algemeen wordt
deze maatregel zeer toegejuicht, en het zgn alleen
de bladen der partij van den heer Crispi, die luide
hunne ontevredenheid te kennen geven en spreken
van eene beleediging der Ita'iaansche wapenen.
Graaf Badeni is wel gelukkig met zijne kieswet.
Het Oostenrijksche Heerenhuis heeft zgn ont
werp met algemeens stemmen aangenomen. Maar
evenals hier te lande, in trouwens bjjna overal el-
den, bljjft ook na kiearechtuitbreiding in Oostonrjjk
de ontevredenheid bestaan, omdat er altjjd nog tal
van personen overblgven, die meenen eveneens in
de termen te valleu om tot de stembus te worden
toegelaten, doch er thans nog van verstoken blijven.
De agitatie blijft derhalve bestaan en elke uitbrei
ding is slechts te beschouwen als een overgangs
maatregel tot eene nieuwe.
Het eiland Kreta doet wed^r van zich spreken
door een opstand onder de bevolking. Het Turksche
garnizoen van Varnos is door 2000 opstandelingen
ingesloten, en toen er andere troepen tot ontzet
kwamen opdagen, werden deze op de vlucht geslagen.
Natuurljjk slaan nu elders op het eiland de Turk
sche soldaten eveneens tot uitspattingen over, en
zoo wordt bericht, dat te Canea volslagen anar
chie heerscht. De soldaten trekken door de stad,
moordende en plunderende, zoodat de Christen
bevolking het hard te verantwoorden heeft. Uit
andere plaatsen komen al even ongunstige berichten
en de consuls der vreemde mogendheden hebben
oorlogsschepen aangevraagd. De Britsche vloot is
reeds van Malta vertrokken; evonzoo de Grieksche.
Ook de ltaliaansche en Fransche regeeringen hebbea
besloten met den meesten spoed eenige schepen naar
Candia te zenden, ter bescherming hunner onder
danen. In andere plaatsen van Kreta schijnt de
toestand al even ernstig te zijn als te Canea.
De grieven, welke de Kretensers hebben, schgnen
van zeer ouden datum te zgn, hoofdzakelijk een
gevolg van het onthouden van privileges.
Gedurende de laatste achttien maanden is de toe
stand op het eiland steeds achteruitgegaan. De
justitie was niet rechtvaardig, veiligheid bestond
bjjna niet, berhaaldeljjk werden Christenen vermoord
door Mohamedanen en Mohamedanen door Christe
nen, de overheid beging allerlei buitensporigheden
en de salarissen der ambtenaren, zelfs die der politie,
werden niet uitbetaald.
GOES, 1 Juni 1896.
Wjj vestigen in het bijzonder de aandacht op
bovenstaande publicatie van het gemeentebestuur,
waaruit blgkt, dat vau Dinsdag 2 Juni af voor on-
vermogenden in het gebouw der soepkokerij gratis
verkrijgbaar wordt gesteld een middel (oplossing van
jjzerchloride) om het water uit de vest, ter hoogte
van de Ambachtsschool geschept, geschikt te maken
voor drinkwater. Belanghebbenden moeten een
kopje of flescbje medebrengen om het gzerchloride
in de soepkokerjj in ontvangst te nemen. Bjj eiken
emmer vestwater moet een kopje van bedoelde
vloeistof worden gevoegd, waarna het geheel goed
geroerd moet worden en dan 24 uur blgven staan.
Er heeft zich dan een bezinksel gevormd, waarin
alle in het water aanwezige organische stoffen zgn
opgenomen en waarvan het nu zuivere water moet
worden afgeschonken. Dit water kan alsdan als
drinkwater worden gebruikt, maar wil men volko
men zuiver, kristalhelder water, dan koke men het
gezuiverde water nog vooraf, en filtreere het door
zuiver zaud.
Begrijpelijkerwijze ontvangt men niet het water
ia de soepkokerg, maar uitsluitend het zuiverings
middel dat men thuis in het water doet.
De firma Van Gend Loos is door aan
koop eigenares geworden van bet huis aan den hoek
'Vj Korte Kerkstraat alhier, thans bewoond door dhr.
Harmsen. Het kantoor zal met Augustus of September
daarheen verplaatst worden.
In de vergadering van ingelanden van den
Wilhelminapolder, gehouden den 27 Mei jl. is be
noemd tot afgevaardigde van genoemden polder in
den djjkraad van den calamitousen polder Oost-
Beveland, de heer J. Oele Hz., in plaats van den
heer J. A. Bevier de Fouw, die, wegens verandering
van woonplaats, als zoodanig ontslag heeft genomen.
Baarland. In de algemeene vergadering van
ingelanden van het Waterichap Baarland
c. a. op 29 Mei jl. is besloten tot conversie der nog
loopende schuld, groot i 68000 tegen eene rente van
hoogstens 3 s/4 pet. De rente bedraagt thans grooten-
deels 5 pet., voor een kleiner gedeelte 4*/», 4 i/j en
4 pet.
Nog werd besloten, behoudens goedkeuring van
Ged. Staten, dat men, om stemgerechtigd ingeland
van het waterschap te zgn, moet bezitten minstens
8 H.A. schotbare gronden in genoemden polder;
thans bedraagt dit 11.7720 H.A. of 30 Blooische
gemeten. Twee voorstellen om stemrecht uit te
oefenen naar den maatstaf van het grondbezit wer
den verworpen.
De opgemaakte voordracht van drie personen voor
gezworen, tengevolge der periodieke aftreding van
den heer C. Meeuwse, bestaat uit de heeren C.
Meeuwse, P. Mol Jz. en A. Rjjk.
Bjj kon. besluit is toestemming vetleend aan
L. Schouten, ontv. der gem. Hoedekenskerke,
om te 's-Gravenpolder te blgven wonen.
Prov. blad no. 49 bevat een circulaire van den
commissaris der Koningin in Zeeland betreffende
opneming der boeken en kas van ge
meente-ontvangers enz. waarbij, vermits
die opname niet overal naar behooren plaats beeft,
nadere voorschriften te dezen opzichte worden ge
geven.
Omtrent den stand van het ooft in
Zuid-Beveland schrijft men aan de Tel.
De steenvrachten hebben uitstekend gebloeid, maar
tjjdens den bloei te veel van de nachtvorsten gele
den, zoodat de aanslag voor kersen beneden het mid
delmatige is gebleven, behalve die der zoogenaamde
Meikersen, welke goed genoemd kan worden. De
pruimeboomen beloven eene vrjj goede opbrengst.
Wat overigers hier van steenvruchten gevonden
wordt, is meer een enkele perzik of abrikoos, die
hier of daar in een tuintje of tegen eene schutting
verdwaald is geraakt.
De peren, een enkele soort uitgezonderd, die wat
meer belooft, zullen geen rjjke vrucht afwerpen, doch
de appelboomen staan volop in bloei en het weder
is voor goeden aanslag niet ongunstig. De aal- en
kruisbessen zgn als alle jaren met vrucht beladen
tot brekens toe. Deze echt vaderlandsche Btruiken
Bchijnen naar weer noch wind te vragen. Zjj bloeien
en geven vruchten jaar op jaar; ieder kweekt ze,
en kan ze daar volop genieten.
Bjj kon. besluit is met ingang van 1 Juni
benoemd tot havenmeester van de visschershaven
te IJmuiden, L. Taat, thans opziener le kl. der
vi3Soherijen op de Schelde en Zeeuwsche stroom en
Bjj besluit van den Minister van financiën is
tot collecteur der Staatsloterij te Middelburg be
noemd de heer J. Appel aldaar.
Bij K. B. zgn benoemd tot lid van het bestuur
vau het waterschap voor het beheer en ouderhoud
van de Nol, tusschen den ICoude- en den Lovenpol-
der, J. d e K r a k e r J z.tot gezworen van den
polder Ooster- en Sir-Jansland, S. de Rijke; tot
gezworen voor het waterschap de Watering Cadzand,
D. A. R i s s e e u wtot gezworen voor den polder
Willem Noord-Baveland, M. Noordhoek.
Naar de Arnh. Ct. verneemt heeft de com
missie van enquête, benoemd om een onderzoek in
te stellen naar het oaderwjjs aan de Vrjj» Univer
siteit te Amsterdam van prof. jhr. mr. A. F. d e
Savornin Lobman, lid dar Tweede Kamer,
haar arbeid volbracht. De commissie concludeert, dat
het onderwjjs van genoeialen hooglearaar niet is
in overeenstemming met art. 2 der statnten der
Vereeoiging van hooger onderwjjs op geref. grond
slag in Nederland, eene vereeniging waarvan de
Vrjje Universiteit te Amsterdam uitgaat.
Tegen het thans aangenomen artikel
1 der kieswet stemden jl. Vrijdag in de Tweede
Kamer da heerenVan Karnebeek, Heemskerk,
Lieftinck, Said nrs, Smeenge, E. Sinidt, Seret, Da
Kanter, Tydens, Schaafsma, Bool, Veegens, Hartog'n,
Van Alphen, Heldt, Cremer, Bastert, Lely, Borgesius,
Rink, Pjjnaeker Hordjjk, Kerdjjk, A. Smit, d'Ansem-
bourg, Van Deinse, De Boer, Knjjff, Pjjnajrpel,
Kuyper, Lucasse, Gerritsen, Drncker, Thooft, Don-
ner, Schimmelpenninck en Staalman.
Afwezig waren de heeren Bahltnann en Tak van
Poortvliet.
Er heersebt weder nieuwe ontevredenheid onder
de bootwerkers te Rotterdam, maar voor
loopig bepaalt ze zich hoofdzakelijk tot de erts
werkers, die met een staking dreigen daar door de
firma W. H. Mtiller Co. werklieden uit Utrecht
zgn in dienst genomen, terwjjl nog meerderen zullen
volgen.
Verder had de firma Muller een pas binnenge
komen stoomboot laten liggen totdat een ploeg werk
volk, die in een andere boot werkzaam was, gereed
zon zgn. Andere bootwerkers, die nog zonder werk
waren, werden daardoor uitgesloten.
Ook tegen een anderen chef heerscht groote erger
nis, die eveneens een binnengekomen boot liet liggen
totdat een zijner andere booten gelost was.
Het bestuur der N. N. B. B. is alweer als be
middelaar opgetreden tusschen firma's en bootwerkers.
Gisteren hielden &en 200tal bootwerkers eeno
vergadering. Omtrent het daarin verhandelde wordt
echter een diep stilzwijgen bewaard. Alleen is be
kend geworden, dat besloten is heden niet tot sta
king over te gaan, niettegenstaande te Rotterdam
loopende geruchten eene staking deden vreezen.
In verband met den moord op den jongen
Hoogsteden zegt de N. R. Ct.
>Met geruchten omtrent deze zaak zal men wel
doen voorzichtig te zgn."
Hiervan zegt de Vaderlander
Uitnemend is deze aansporing tot voor
zichtigheid. Maar wjj zouden willen vragen,
ot de groote bladen niet wijs zonden doen na eens
heelemaal over de werkzaamheden der justitie in
zake zulke misdaden te zwijgen. Het is waar, hier
prikkelt de geest van concurrentie. Maar indien men
samen overeenkwam leed ieder even weinig schade.
Ten eerste toch wordt het publiek door die her
baalde nieuwtjes geprikkeld, en, loopt dan alles op
mislukking uit, dan is de teleurstelling te grooter
en de eerbied voor de justitie wordt er niet door
vermeerderd.
En ten andere gelooven wij dat de ontdekking
der misdadigers door de nieuwtjes-jager# belemmerd
wordt. Als de werkzaamheden der politie en justitie
zoo uitvoerig worden bekend gemaakt, waarheen zij
hare treden richt, op welke (dwaal)sporen zjj is,
dan weten de schuldigen te beter waar zjj zich
schuil te houden hebben.
Publiciteit moet ook haar grenzen kennen.
Naar het sportblad de Athleet verneemt, heeft
Jaap Eden gisteren Jacquelin verslagen op de
baan van 2000 M.
IJ it A tj eb.
De correspondent der NR. Ct. te Batavia seint
aan dat blad onder dagteekening van 28 dezer
»Vier bataljons vallen Lam Tehen aan,"
en onder dagteekening van 30 dezer
>Onze troepen zgn teruggekeerd. Vier minderen
werden gewond, twaalf vjjanden werden krijgsge
vangen gemaakt."
Bjj het departement van koloniëa is het volgende
telegram vaa den gouverneur-generaal van Ned.-
Indië, dato 30 dezer, ontvangen
Gisteren machtsvertoon in III Moekims Daroe
en IX Moekims. Bentings waren onbezet en vgand
vuurde weinig.
Drie mindere militairen gewond. Eenige bentings
opgeruimd.
Volgens geruchten zgn 270 gesneuveld en 130
zwaar gewond alleen bjj Toekoe Oemar's eigen volk."
Kerknieuws.
De in de Herv. kerk alhier gehouden Pinkster
collecte voor de zending heeft f33 opgebracht.
Biezelftiige. In de namiddag-godsdienstoefening
der N. H. G. alhier hield ds. J. W. Droit, beroepen
predikant bjj de N. H. G. te Wemsldinge, eene af
scheidsrede naar aanleiding van Mattheu* 17 vs. 8.
Aan het einde der godsdienstoefening, die zeer talrjjk
was bezocht, werd door de gemeente deu scheiden
den leeraar de zegenbede Ps. 134 va. 3 toegezongen.
Beroepen bjj de Ned. Herv. Gem. te Eohteld
ds. A. van Selins te Kralingen; te Nieuw-jrkerk
(Zeel.) de heer P. van de Linde, cani. te Utrecht.
Bedankt voor het beroep bjj ds Nel. Herv.
Gam. te Schore en Vlak# door d«a heer J. L. VVjj-
teldjjk, oind. te Utrecht.