zoldiging van ten minste f 800 'sjaars, als klerk
werkzaam zjjn geweest bjj liet dienstvak, waarby zg
aangesteld zullen worden.
De belooning der Rjjksklerken wordt tot een maxi
mum van f 1200 'sjaars bepaald door den Minister
van Financiën.
Hier is dus alleen sprake van klerken in 't alge
meen en niet enkel van beëedigde klerken, zooals de
vorige berichten luidden.
Uit Ampenan werd den 20en Maart aan het
Bat. Nbl. geschreven
Toen ongeveer een jaar geleden de resident van
Bali en Lombok in een toespraak tot degenen, die
hem geluk wenschten met den Nederlandscben Leauw,
zeide, dat het eiland Lombok spoedig een
schoone steen zou worden in de kroon van onze
koningin, beweerde hij niet te veellangzamerhand
blgkt het, dat dit eiland de daaraan bestede uitgaven
met woeker zal betalen. Thans wordt b. v. rjjst
nog ingevoerd, maar weldra zal dit veranderen.
De verwoeste streek toch, bekend onder den naam
van negeri tengahwier bewoners verspreid werden,
wordt gedeeltelijk reeds gecultiveerd. Om die streek
onvruchtbaar te maken, hadden de Baliërs de water-
keeringen weggenomen ea de besproeiing der sawahs
onmogelijk gemaakt, en zoo vaak als ik die dorre
streek aanschouw, eens zoo vruchtbaar, dacht ik, of
dezelfde verwoesfcingsmethode niet op Atjeh toegepast
zou kunnen worden.
De waterleidingen zijn nu weer hersteld en vol-
geloopen en het zal niet lang meer duren, dat de
padivelden een overvloedigen oogst zullen opleveren.
Ook tabak, kapas en copra zullen voorname arti
kelen van uitvoer worden.
Uit Atjeh.
Zaterdagmorgen ontving de Tel. het volgende
telegram uit Indië
»Totkoe Oemar is gevlucht naar Oalah Ayer."
Des middags ontving hetzelfde blad onderstaand
telegram uit Nederlandsch-Indië
»Heden trokken drie bataillons uit onder Van
Heutsz om Lamsoet en Senelop te tuchtigen."
De Tel. herinnert eraan, dat den 19en April twee
koloHneB, onder de luit.-kolonels Bendion en Van
Heutsz, uitrukten om de po3ten Anakgaloeng, Lam-
barih, Senelop en Lamsoet te ontzetten en te slechten.
De eerste kolonne volbracht haar taak zonder groote
vei liezen te lijden Lambarih en Anakgaloeng werden
door haar in brand gestoken.
De tweede kolonne stuitte op veel ernstiger verzet
en ontmoette bij Senelop verwoeden tegenstand. Twee
officieren der onzen en 66 minderen werden gekwetst,
terwyl 13 minderen sneuvelden.
Vermoedelijk is bij die gelegenheid het tuchti-
gingswerk nog niet geheel volbracht en moet met
name Lamsoet nog geslecht.
Dat de Atjehers zich daar nog hebben durven
staande houden bewijst wel, dat de moed er bij hen
niet uit is en zg niet doen als Toekoe Oemar, die
het in Lampisang blijkbaar te benauwd heeft gekregen.
latusschen ontving het N. v. d. D gisteren reeds
het volgende telegram uit Batavia
Lamsoet verbrand en Senelop geslecht. Twee
minderen sneuvelden, twaalf werden gewond."
De tuchtiging van beide genoemde sterkten aan
den rechteroever van de Atjeh-rivier is dus zonder
groote verliezen voor ons afgeloopen.
De Times bevat het volgende telegram dd. 28
April van een correspondent te Singapore
»De bijzonderheden van het ontzetten en het ver
laten der Hollandsche buitenposten in het Noorden
van Sumatra doen zien dat er ernstig gevochten is.
De Atjehneezen legden een wanhopigen moed aan
den dag, man tegen man vechtende. De colonne van
Van Heutsz, die tot ontzet was gekomen, werd
ingesloten. De Atjehneezen braken door de colonne
beta ea namen een kanon. De Hollanders heroverden
het kanon door een flinke obarge met de bajonet.
De marechaussee hield zich kranig, met het zwaard
in de hand chargeerende, en ten slotte stelde de
aankomst van versterkingen de colonne in Btaat met
het stuk terug te trokken. Een andere colonne liet
echter een kanon acnter.
Toekoe Oemar blijft te huis en ofschoon zijn
volgelingen tegen de Hollanders vechten, gelooft
men dat hg weder vriendschappelijke betrekkingen
verlangt aan te knoopen. De troepen zijn zeer ver
moeid en het hospitaal is vol. Men gelooft hier, dat
de Hollanders Atjeh niet kunnen onderwerpen zonder
groote versterkingen uit Holland."
De Deli Ct. van 4 April meldt
»Ieniand, die even voor het verraad van Toekoe
Oemar van Atjeh vertrok, deelde ons mede, dat deze
by alle besprekingen voor den tocht tot het bestraffen
van Lamkrak tegenwoordig geweest is en dat het
plan voor den veldtocht door generaal Deykerhoff
met T. Oemar is opgemaakt.
De noodige fondsen en geweren met munitie (men
zegt 15.000 dollar en 800 achterlaadgeweren)
waren hem den dag te voren (28 Maart) verstrekt,
terwyl de troepen den volgenden dag (29 Maart)
zouden volgen om hem te steunen.
Vermoedelijk heeft onze vriend Oemar den vijand
niet uit kunnen koopen, zooals hij de gewoonte had
om te doen, en zal vrees voor het bekennen zijner
onmacht hem genoopt hebben om zijn huig te ver
hangen.
Do verdedigers van Lamkrak en de overige in
de XXII Moekims gelegen vijandelijke versterkingen
zullen niet zoo gemakkelijk op zgne voorsteilen in
gegaan zyn de affaire was door Oemar aangenomen
a raison van de noodige dollars en geweron, en nu
had hg te kiezen tnsschen ongenade bij de compagnie
en ongenade bij zgn eigen landslui, óf een groot
aanvoerder te worden bij den vjjand zyner landslni,
en alles er op te wagen om de bevrijder van Atjeh
te worden. Het is echter natuurlijk maar eene gis
sing van ons, die nog bevestiging vereischt.
Den 3en zgn reeds twee compagnieën van het
17e bataljon van Padang te Kota-Radja aangekomen.
Het bericht dat T. Tjoet Lamtengah bij Lambari
gesneuveld was, blgkt jammer genoeg voorbarig ge
weest te zgn, want hg leeft nog.
Ook gisteren was het op Atjeh rustig; er viel
niets bijzonders voor.
Uit Penang werd ons geseind, dat het voorwend
sel dat T. Oemar voor zgn verraad heeft is, dat hij
grieven tegen de civiele ambtenaven had.
Naar wij uit vertrouwbare bron vernemen wilde
T. Nja Mohamad van de IX Moekims geen deel
nemen aan het verraad, en werd hij daarop met
zijn vrouw door Oemar opgelicht en naar de IV
Moekims overgebracht.
Den middag vóór het uitrukken liep te ICota-
Radja reeds het gerucht dat Oemar naar den vijand
zou overloopen, na&r aanleiding van het overvallen
van eene patronille Daar Tjot Goé, bij welke ge
legenheid de luit. Zijdveld en eenige minderen wer
den gewond.
Onnaar had gevraagd by zijne colonne een officier
van de artillerie mot 6 stukken geschut te voegen,
natuurlgk met het doel de bediening af te maken
en de kanonnen te rampassen.
Hij had slechts eene schijnbeweging tegen Lam
krak in het zin, maar wanneer onze troepen ook
waren uitgerukt, had T. Oesin Longbatta, zgn onder
bevelhebber, in last zich meester te maken van Oleh-
Leh en de Kraton. Dit plan mislukte, omdat het
uitgelekt was. Daarop werden hem inlichtingen ge
vraagd, waarop hij antwoordde dat hij vele klachten
had. Zgn huis te Pakan Badak heeft hij geheel ont
ruimd hot is nu bezet door tal van gewapenden."
De heer D(een) schryft uit Penang van 2 April
aan hetzelfde blad ov9r gissingen beti' ffimde plan
nen, die Toekoe Djohan zou hebban gehad om OlehUh
en Kota-Radja te overrompelen en een coup de
main tegen de Kraton te wagen. »Met het oog op
de voorgenonea operaties in de buurt van Lamkrak
zoo schrijft D. waaraf.a zgn legioen zoude
deelnemen, waren hem Zaterdag 11. nog 400 trorap-
laders uit Penang geworden, terwijl hem dienzelfclen
dag ook 20,000 Carolus dollars waren uitbetaald.
Toen hij de wapens en 't gild in zijn bezit had,
moet hg dus zijn plan hebben opgemaakt, om onze
zjjde te verlaten.
»Of dit verlaten echter rreds definitief bjj hem
vaststaat, is volgens sommigen nog nie; zeker. Maan
dag conlereerde hij met een it.landsche missie, door
den generaal naar hem toegez inden. Het resultaat,
wil men weten, moet ons evenwel niet gunstig zijn
geweest.
»Een troepenversterking van Java en Padang
met plm. 1600 man on 400 kettir gjongons kwam
intusschen reeds met de Japara am. Met het 9a
bataljon kwam overste Beadien terug, dio Atjeh
juist ongeveer drie maanden geleden verliet.
»Het sneuvelen van luiten int Vujjk der maré
chaussees was het gevolg van zgn goed vertrouwen
in esn ham tegemoet komend viertal als soldaten
verkleede Atjehers. D© maréchaussees, die bij hem
waren, waarschuwden hem te^jen de li*t, maar bij
wild» niet naar hen luisteren, dreigde zelfs met
straffen als zg achterbleven en alleen liep hij den
vgand tegemoet. Het is een magere troost dat zgn
aanvallers allen werden neergelegd. Vuijk was een
flink en kranig officiereen v»n de jonsrerëli, waar
iets in zat en algemeen bemind. R. I. P.
T. Neq is momenteel niet op Atjah maar ver
toeft hier. Toeval of berekening
Kerknieuws.
Voor de vervolgde en b^roofd^ ChiLf«nen in
Armenië werd de vorige week Zond ig na i floop der
godsdienstoefeningen bij de Ned. Htrv. gemewte
alhier eene inzameling gehouden, die ongeveer i 62
heeft opgebracht.
De kerkeraad houdt zich beleefd aanbevolen voor
nagiften.
Zondagnamiddag den 7en Juni a. s. hoopt ds.
J. J. Koopmans te Naaldwijk bij de Ger-formeerde
Gemeente te Heinkenszand zijn intrede te doen.
Beroepen bij de Ned. Herv. Gom. te Aalten
d?. W. C. Mense te Westkapelle c. a.
Het aantal vrouwelijke predikanten neemt, in
de Vereenigde Staten van N.-Amerika met elk jaar
toe. Aan sommige universiteiten hebban dientenge
volge de mannelijke theologanten reeds anti-vrou-
wenbewegings-vereenigingen opgericht.
Bijzonder geliefd weg«ns do wijze, waarop zij haar
ambt opvat, is miss Mary Billings, die kapelaan is
by de Universalistenkerk van Texas. Als kansel
redenare onderscheidt zich boven allen miss F.o-
rence Hallock te Boston, wier groot organ iseerend
talent aan de kerkelijke vereenigingen ten goede komt.
Miss Palmer, die tot hiertoe zendelinge in Afrika
was, is thans in Minnesota als predikant aangesteld.
Zij moet eene zeer indrukwekkende schoonheid zyu
en zich onderscheiden door eene vurig© welspre
kendheid.
Vooral om den ernst, waarmede zij haren pasto
ralen arbeid opvatten, worden de Amerikaansche
vrouwelijke predikanten hoogelijk geprezen.
fHuisvrouw
Onderwijs
Voor de betrekking van onderwijzeres, met
bevoegdheid voor Duitsch, aan de openbare lagere
school E alhier, hebben zich 9 sollicitanten aan-
Rechtszaken.
De Hooge Raad heeft verworpen het beroep
van den rijksarchivaris van Limburg togen den bur
gemeester van Roermond betreffmde de bewaring
der archieven, zoodat de rijksarchivaris in het on
gelijk gesteld bljjft.
Gemengde Berichten.
Behandelde telegrammen en telefoonberichten
over April 1896.
Het rijkstelegraaf kantoor te Goes verzond gedu
rende de maahd April 687 telegrammen, ontving et
729, overgenomen eu verder geseind werden 404,
totaal behandeld 1820.
Te Hansweerd werden verzonden 414, ontvangen
188, opgenomen en verder geseind 78, totaal 680
telegrammen.
Ver- Ont-
Kantoren.
zonden. vangen.
Totaal
8
8
16
25
19
44
14
9
23
Ellewoudsdijk
's-Gravenpolder
24
18
42
34
35
69
's-Heer Arendskerke
40
41
81
's-Heerenhoek
35
19
54
Heinkenszand
21
25
46
Hoedekenskerke
26
38
64
123
917
1040
30
62
12
12
24
71
63
134
Krabbendijke
34
73
107
39
45
84
16
12
28
15
25
Ovezand
14
14
28
22
27
49
35
30
65
Als eene bijzonderheid toonde
ons
de heer
Bookelaar alhier heden
een m&ndji
9 westlandsche
muisjes van den kouden grond. Gewoonlijk wordt
deze aardappelsoort niet voor Pinksteren gerooid.
Hansweerd. Vrijdagnamiddag ba"' de vrouw
van een schipper het ongeluk met het been in aan
raking te komen met een touw, dat weg slingerde
en juist om haar been sloeg, dat daardoor erg ge
kneusd werd, zoodat onmiddellijk geneeskut dige
hulp moest worden ingeroepen, die verleend werd
door dhr. Kolff van Oosterwijk van Kruiningen.
Hansweerd. Verleden Vrijdagmiddag voer een
Groninger tjalkschip, genaamd Jantiena, geladen met
maïs, komend© van Antwerpen, bij het binnenkomen
in de buitenhaven alhier, tegen de glooiingberm
omhoog, waardoor het een groot lek bekwam. Spoedig
gelukte het de sleepboot Hansweerd I het vaartuig
van den berm te trekker, en verder in de haven
op de slikken omhoog te sieepen. Onmiddelljjk werd
een vijf tal pompen gesteld, terwijl de boot voort
durend hulp verleende, opdat het schip niet van de
slikken zou afschuiven. Een ledig tjalkscbip werd
spoedig bijgehaald, waarna men ging overlossen.
Na eenige uren slaagde men er in het lekke vaar
tuig in een poldertje nevens de haven te sleepen
aldaar zal men het overlossen voorzetten. Schip en
lading zi]n verzekerd.
De schade zal echter niet onbelangrijk zgn.
Volgens een telegram uit Sheerness is Vrijdag
aan boord van de mailboot Prins Hendrik van de
Maatscbappg Zeeland de stoomleibuis gebarsten, waar
door drie stokers g dood werden en één zware brand
wonden bekwam.
De mailboot Prins Hendrik bracht Zaterdag de
lijken aan van de stokers, zijnde J. A. de Bakker,
27 jaar ongehuwd, A. Bliek, 37 jaar, en K. Keiler,
49 jaar, de beide laa-sten gohuwd.
De andere stoker, die brandwonden aan hoofd eu
handen bekwam, is desavonds met de dagboot te
Viissingen aangekomen.
In de gemeente Oud-Vosmeer woont een meisje,
dat op het laatst van April den leeftijd van elf jaar
heeft bereikt en met recht een reuzin mag genoemd
worden. Hare lengte is ongeveer 1780 ra M en alle
lich iamsdeelen zijn daaraan geëvenredigd, zoodat zij
eeu verbazend gedicht moet bereiken. Het meisje
b zoekt de o 1. school en is, wat verstandelijke
ontwikkeling aangaat, gelijk met kinderen van haren
leeftijd.
Uit Amsterdam meldt men aan d© N. R. Ct.
Op uitnoodiging van vier scholieren der H. B S.
met 3-jarigen cursus in de Maroixstraat kwamen
Vrijdagmiddag io het gebouw »Ne<Haad's Werk
man" ongeveer 200 hoogere-burgerscholieren samen
met het doel eene Oranjj-vpre> niging te stichten
onder den naam sKoningin-Wilbelmina". Er werd
veel gezongen, gejuicht en geapplaudiseerd, en de
stichting liep een oogenblik gevaar doordien er tus-
schen jongens der scholen met 5-jarigen en met
3-jarigen cursus zekere animositeit ontstond, hetgeen
tengevolge had, dat de woordvoerders der beide
partgen elkander met »jongeheer" gingen toespreken,
wat van weerszijden nog al hoog werd opgenomen.
De voorzitter van den Centralen Bond van Oranje-
Verenigingen bracht echter de zaak in het reine,
zond it ten slotte velen der aanwezige knapen door
middel hunner handteekening verklaarden leden te
willen worden dezer nieuwe vereeniging, die in de
eerste plaats verbroedering der scholieren en in de
tweede plaats ovatiëa aan d* Koniogiu ten doel heeft.
Vrijdagochtend kwamen een schipper en diens
vrouw, bg hunne aankomst te Leeuwarden, tot de
treurige ontdekking dat hun zevenjarig zoontje, dat
in het vooronder te slapen was gelegd, dood was.
Blijkbaar was door de slingeiing van het vaartuig
een der hoofdkussens op het aangezicht van het
knaapje gevallen of geschoven, en is het daardoor
gesti' t.
De groote pakhuizen en loodsen van de firma's
M. Brujjne Zn. (sloep- en giekmakers) en Gebr.
Gompertz Bzn. (grossiers in vodden), Kadjjk te Am
sterdam, zgn Donderdagavond grootendeels verbrand,
ondanks de krachtige pogingen der brandweer.
In de sloepenmakerij bevonden zich onder meer
twee reddingbooten, waarvan een heden moest worden
afgeleverd naar Vlieland, vijf sciffs, drie kano's, twee
werry's, een statiesloep van dea heer Jacob Anker
smit, een werry van den heer H van Rensen. Voorts
was daarin een massa touw, tuigage van een jacht,
dekkleeden enz.ook alle mallen (modellen) zgn
verbrand, zoodat de heer Bruijne, ondanks de ver
zekering (bij De Jong) vpel schade lijdt.
Onder de gemeente Hulst is geduelleerd door
twee Belgische heeren, waarvan één gewond werd.
De marechaussees, die hiermede in kennis waren
gesteld, hebben het duel niet kunnen verhinderen.
Naar men aan de Arnh. Ct. mededeelt, is A.
van Emmenes, die eenige maanden in het buiten
land vertoefde, te Arnhem teruggekeerd en zou hij
zich bij den officier van justitie aanmelden om zyne
gevangenisstraf te ondergaan.
Een ernstig ongeluk heeft, naar het U. D.
meldt, in het stedelijk ziekenhuis te Utrecht, plaats
gehad en een jong meisje tot het slachtoffer van
haar edsl beroep als pleegzuster gemaakt. Mejuf
frouw Schotman, uit Zwolle, was in de diphtherie-
barak bezig een inhalatie-toestel in orde te maken,
toen plotseling door nog onverklaarde oorzaak hare
kleoderen vlam vatten.
De arme pleegzuster stond in een oogenblik in
lichtelaaie. Op haar hulpgeroep snelde men toe, en
vond haar in den meest beklagenswaardigen toestand.
Men bluscble de vlammen, en nu bleek het, dat
het ongelukkige meisje vreeselgk6 brandwonden had
aan armen en beenen. Natuurlijk werd aanstonds
bet noodige gedaan om hare pijnen te verzachten
en haar in het leven te behoudes. Deze pogingen
mochten echter niet baten. Des middags te half drie
overleed mejuffrouw Schotman.
Een werkman in den Bosch, die op eene
vliering een karrewei verrichtte, vond daar een
onder puin verborgen kistje, waarin f200 aan bank
papier was geborgen. Hij bracht zjjne vondst naar
het politiebureau. Kort daarna meldde zich de be
woner van het huis aaD, waar de schat was gevon
den, en deelde mede, dat hij zijn geld en sieraden
op de vliering borg, omdat, voegde bg er bg, hij
zyne vrouw niet vertrouwde.
Op eene hoeve der Maatscbappg van Welda
digheid te Frederiksoord geraakten twee beervarkens,
die anders zeer vredig met elkaar leefden, aan bet
vechten. De stalknecht Th. Rikken, die wilde trach
ten de vechtende dieien te scheiden, werd dooreen
zoo in het been gebeten, dat eene gevaarlijke wond
ontstond en hij genoodzaakt was de vlucht te nemen.
Toen de dieren zich hadden moe gevochten en
elkaar flink hadden te pakken gehad, scheen hunne
woede wat te bedaren, en konden zij worden op
gesloten.
Vrijdagochtend kon men aan een der straten
aan de Prinsengracht een geduchten volksoploop
zien, meerendeels bestaande uit meisjes en vrouwen.
Reden daarvan was het volgende Een der aardige
tnllemutsjes in de straat had zeer »onaardig" een
andere gedienstige beticht van iets, dat heel niet
bestond, en reeds lang was door de rij van dienst
jufferen in die straat besloten Dientje" eens ter
verantwoording te roepen.
Gisterenmorgen werd er bij Dientje gebeld en
klonk het heel onschuldig »of Dipntje even mocht
helpen kleedjeskloppen." Deze liefdedienst wordt
onder buren of collega's, naar men weet, zelden
geweigerd en dus toog ook Dientje met. de vraag
ster naar den hoek omontvangen te worden
door 6en waar schrikbewind van allerlei bejaarde
en jongere buurdames.
Het was een gekakel eerst en later een geduw
en gekrab, dat Dientje al heel erg in het nauw
bracht, ja zelfs haar kleeding moest het ontgelden.
Gelukkig beëindigde een stevige slachtersgezel
de zaak door zich zeer ten pleiziere van de om
standers tusschen de kjjvende dames te begeven,
Dientje op zgn schouder te nemen en haar naar
haar dienst te dragen. Of ze schuld had of niet,
verklaarde hg, ging hem niet aan, maar alle hens
tegen Dientje, dat kon hij niet velen.
Een bloedende wonde in het gelaat, werd bg
Dientje boven verbonden. (Echo.)
Men zal zich herinneren, dat na de vreeselijke
uitbarsting van Krakatau in straat Sunda (in 1883)
maanden achtereen de hemel bij zonsondergang prach
tig gekleurd was. Men meende dat te moeten toe
schrijven aan stofdeeltjes, die door de uitbarsting
zeer hoog in de dampkringslucht waren geworpen
en daar bleven zweven. Een belangrijke bedenking
tegen deze verklaring werd echter geopperd. De
verschijnselen werden over een zeer groot gedeelte
der aarde waargenomen. Stelt men nu dat zelfs een
massa van 20 kubieke kilometer tot fijn stof werd
vergruisd en otnhcog geworpeD, dan zou die over
de geheele aarde verdeeld slechts een laagje van
V25 millimeter dikte uitmaken. Is het denkbaar dat
een zoo dunne stoflaag op de doorschijnendheid der
lucht zulk een sterken invloed heeft gehad
Een bevestigend antwoord op deze vraag heeft
thans prof. Dufour te Morges (aan het meer van
Geneve) gegeven. Hij heeft daartoe de dikte nage
gaan van de roetlaag op een glaasje, als dat waar
mee men vaak naar zonsverduisteringen kijkt. Door
het glaasje te wegen met en zonder die laag, en
dan ook de zwaarte van een hoeveelheid roet afzon
derlijk kwam hij tot de slotsom dat een laag van
V.o, millimeter dikte voldoende is om de zonnestralen
geheel af te sluiten. Aldus zou eon kolenprisma van
nog geen s/4 kubieken kilometer, in rook veranderd
en gelykmatig om de aarde verdeeld, voldoende zgn
om diepe duisternis teweeg te brengen. Wil men
door zulk een glaasje voorwerpen op aarde niet
onderscheiden, maar wel nog de zon waarnemen, dan
is een roetlaag van l/ao*o millimeter voldoende!
Deze merkwaardige cijfers bevestigen dus het ver
moeden, dat de uitbarsting van Krakatau inderdaad
de oorzaak is geweest van de luchtverschijnselen, die
12 jaren geleden zoo algemeen de aandacht hebben
getrokken.
Er is Vrijdag een moordaanslag gepleegd op
den Shah van Perzië. Met een vuurwapen werd
hem een wonde toegebracht, waaraan hij binnen
korten tijd bezweek.
De geneesheer van het Duitsche gezantschap,
wiens hulp werd ingeroepen kon slechts den dood
constateeren. De moordenaar heet Reza.
De moordaanslag werd te 2 uur gephegd; te 4