1896 N°. 48.
Donderdag 23 April.
83slc jaargang.
Bedrijfs- en andere Inkomsten
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de hoeren Nijgu Van Ditillk te Botterdam en verder
bjj alle Boekverkoopar* en Brievengaarders.
InsiendSnA vao
De prijs der gewone adyerteutiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.'
Bjj directe opgaaf va» driemaal plaatsing derzelf'de advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 of.
Aanvragen on. en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
vs»ow 8 «ren ©er den der vaStg-cw®»
De aanvang van het beachrijviagswerk voor de belasting op
voor het dienstjaar 1896'97 is door den Commissaris der
Koningin bepaald op VRIJDAG DEN 8 MEI 1896, ttrwijl
hat werk der commission van aanAag behoort te zija afgcloopen
op 1 OCTOBER daaraanvolgend*.
De bp inrder of b-heerend vennoot van eene hier te lande
gevestigde veunoot-chap, oaderliuge verz-keringtuaatachappij.
coöperatieve vcreeuiging of van eene \ereenigiug of sticlitiag
die een bedrijf of een beroep uitoefent, of de boekhoader eener
hier te lande gevestigde reederij. is gehouden van zijn optreden
keunis te geven aan het bestuur der gemeente, waar hij woont.
Bovenvermelde personen mogen niet tot het doen van uit-
deeliugeu of uitkeeriugon, waarvoor belasting verschuldigd is,
overgaau, alvorens daarvan aangifte gedian ou de over vroegere
uitdeelingen of nitkesriugen verschuldigde belasting betaald te
hebben. De bedoelde uitdeelingen of uitkeeriugen mogen bij
liquidatie niet geschieden, alvorens de daal voor verschuldigde
belasting is voldaan.
Zjj zijn gehouden binnen veertien dagen na ds vaststelling
van balans of rekening een zoodanig uittreksel als uoodig is
tot toelichting der winst, uitkeeringau of uitdeeling te doen
toekomen aan den voorzitter der commissie, die den aanslag
moet regelen.
De overtreding dezer bepalingen wordt gestraft met geld
boeten van teu hoogste 25 en 400
Handelsreizigers, kramers en alle verdere personen, die hun
bedrijf of beroep rondtrekkende uitoefenen, zijn verplicht zich
tor plaatse binnen het ryk. waar zij zich na het begin vau
het belsstiugjaar h#t eerst bevinden bij het gemeentebestuur
schriftelijk aan te melden, waarvan zij eeu bewijs ontvangen,
dat zij op eene ge dboete van hoogstens ƒ25 moetin vertoonen
aan de bevoegde ambtenaren.
Nog worden de ingezetenen van het rijk herinuerd aan de
bevoegdheid om zich bij da aanstaande beschrijving de uit
reiking van eea beschrijvingsbiljet B te verzekeren door tóor
of op 15 Mei a s het verzoek daartoe te richten tot den
ont anger der directe belastingen over hunne woonplaats.
Goes, den 22 April 1896
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERS LU IJS
GOES, 22 April 1896.
De kiezerslijsten voor deze gemeente
zijn definitie! vastgesteld met 715 kiezers voor den
gemeenteraad en 716 voor de Tweede Kamer en
de Provinciale Staten.
Bjj ministeriele beschikking is benoemd tot
onbezoldigd rijksveldwachter J. J. J o h a, inspecteur
volontair van politie te Goes.
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia
seint onder dagteekening van gisteren
Toengkoep, Tjot Rang en Kloeug Glosmpang zgn
door ons geabandonneerd.
Yier minderen gedood. Officier Van Braak en 43
minderen gewond. Vele zieken.
Het blad teekent hierbij aan
(In de >naam- en rangljjst der officieren van het
koninkljjke leger der Nederlanden en van de Neder»
landsch-Indiën" voor 1895 komt geen officier van
den naam Van Braak voor.
De laatste twee woorden van het in het Engelsch
gestelde telegram luidenmay sickness. Wij ver
onderstellen, dat bedoeld ismuch sickness en ver
taalden de woorden daarom doorvele zieken.)
Vervolgens schrijft de N. li. Ct. nog
»Wy spraken reeds vroeger onze vrees uit, dat
bet terugtrekken uit Tjot Rang, Kroeng Gloempang
en Toengkoep met groote bezwaren zou gepaard
gaan, nadat Senelop geslecht was. De verliezen zija
dan ook ernstig. Zjj werden wellicht gedeeltelik
veroorzaakt dooi de bezwaren en het oponthoud,
ondervonden bjj het terugvoeren van het 12 c.M.
achterlaadgeschut, waarmede Kroeng Gloempang be
wapend was. Te Senelop waren 7 c.M. stukken
opgesteld.
Dat eerst Tjot Rang ontzet werd, daarna Senelop
•n Anagaloeng geslecht, en het tusschengelegen
Kroeng Gloempang voorioopig zonder hulp bleef en
eerst nu ontruimd werd, zal wellicht zijn reden vin
den in een meer of minder gevaarlijken toestand,
waarin die verschillende punten verkeerden, zoodat
bet noodzakelijk was eerst dien post te ontzetten,
die het meest weid bedreigd. Dat de troepeD, die
zoo aanhoudend in het vuur werden gebracht en
zulke ernstige gevechten te leveren hadden, nu uit
geput raken, ligt voor de hand.
Mocht het noodig wezen tegen Toekoe Oemar in
Lampisang op te trekken, dan zullen de gelederen
op Atjeh voorat dienen te worden aangevuld. Mocht
die tocht niet plaats vinden, dan gaan onze man
schappen een rustiger tjjd te gemoet, nu alle buiten
posten zjjn opgeheven met uitzondering van Tjot
Goeë. De transporten naar dit punt zullen echter
mog dikwjjls last hebben van den vgand, want het
terrein tusschen de hoogte, waarop Tjot Goeë ligt,
en de geconcentreerde linie eigent zich bijzonder voor
vijandeljjke actie."
Bij kon. beBluit is met ingang van 16 Mei a. s.
herbenoemd tot schoolopziener in het arrondisse
ment Zieriksee G. Kok, te Zieriksee.
Men schrjjft uit Zieriksee aan de N. li. Ct.
De schoolkinder voeding werkte in het
afgeloopen seizoen hier weder mat veel succes. Da
zaak werd voor hst eerst in eigen beheer genomen,
waardoor de portie van 22 op ongeveer 11 cent
daalde. Er werd gedurende 11 weken aan 56 kinderen
driemaal 's weeks warm voedsel verstrekt. In het
geheel werden 1904 portiën uitgereikt. Er werd
ontvaugen f 350 aan contributiën cn giften, terwijl
de uitgaven beiroegen f 332. Bij het saldo f 18 komt
nog het saldo van het vorige jaar ad f 207, makende
te samen een goed slot van f 225.
De proef om de zaak in eigen beheer tc nemen
is uitmuntend geslaagd, voor een groot deel te
danken aan de yverigo en welwillende medewerking
van het dames comité, dat voor geene bezwaren is
teruggedeinsd om tot een goed resultaat te komen.
In verband met de uitgestelde invoering van
de wet op de person eele belasting wordt door de
regeering eene wijziging van het kies
recht-ontwerp voorgesteld, aldus luidende
a. tot en met het jaar van invoering van de nieuwe
personeele belasting den aanslag in het oude perso
neels te begrijpen onder de belastingen, bedoeld in
art. la van bet ontwerp
b. degenen, die deze belasting niet hebben betaald,
wanneer de kiezerslgst wordt opgemaakt, Diettemin
bevoegd te verklaren krachtens art. 15, lo., het
kiesrecht aan te vragen.
Aangaande de komst van een D u i 18 c h
eskader hier te lande wordt nader gemeld, dat
het zal bestaan uit zes groote pantserschepen en uit
twee aviso's (kleine, snelvarende schepen). Een vice-
admiraal zal het commando voeren en oen schout
bij-nacht zal als onder-commandant dienst doen.
Het eskader zal Vlissingen aandoen.
Op 29 April komen van het Duitsche eskader te
Vlissingen aan de Kurfilrst Friedrich Wilhelm, de
Brandenburg en de Weissenburgbenevens de aviso's
Jagd en Wacht. De eerstgenoemde bodems blijven
daar tot 3 Mei, de aviso's gaan naar Ter-Neuzen.
Al deze schepen staan onder bevel van den vice-
admiraal Koster. Het vertrek naar Wilhelmsbafen
is op 4 of 5 Mei bepaald.
De verminderde uitvoer van vee
naar België doet zich in de provincie Zeeland
goed gevoelen. Waren een paar weken geleden overal
opkoopers aan het werk, thans is bijna geen vraag
meer naar rundvee, waardoor vanzelf de prijzen ook
verminderen. (Tel.)
Omtrent het brood, dat rechtstreeks
uit graan wordt gebakken, deelt dr. L. M. in
de Nijverheid nader het volgende mede
De Duitsch-Russische koopman F. J. Gelinck te
Rig* heeft een iu alle Ryken geoctroieerde methode
gevonden, waardoor al de huidige gebreken in de
gebruikelijke broodbereiding op eenvoudige wjjze
worden voorkomen. Door deze methode wordt het
biood rechtstreeks uit hot graan gemaakt zonder
het graan door malen vooraf fijn te maken en daarna
te builen de rogge, de tarwe wordt niet in meel
veranderd, maar rechtstreeks in deeg omgezet en
dan gebakken.
Het bereiden van brood op deze manier is zóó
eeavoudig, dat het te verwonderen is, waarom
niemand vroeger op dat denkbeeld is g komen.
Nadat bet graan bevryd is van onkruidzaden,
zand en steentjes, 6tof enz. (droge zuivering) wordt
het in een kuip met aan- en wegvloeiend water zóó
lang gewassche», totdat het water helder afloopt.
Door dit wasschen wordt alle onzuiverheid van
katten, muizen en vogels, brandsporen en moeder-
koorn verwjjderd, welk een en ander tot heden een
voudig mede werd gemalen. Vervolgens wordt het
gewasschen graan met heet water gebroeid, tot het
met gemak tusschen de vingers tot brij fijn te
wrijven is. Het gezonde graan zakt bij het broeien
spoedig ten bodem, terwijl aan de oppervlakte van
het warme water een stinkende laag dryft, die af
geschept wordt. Na deze beide voorbereidingen komt
het aldus behandelde graan in een deegmolen, waarin
het, zonder weder met menschenhanden in aanraking
te komen, in deeg veranderd wordt en met zuur
deeg en zout wordt vermengd.
Het brood wordt op de gewone wijze gebakken.
Bjj de opening der Maandag te Amsterdam
gehouden raadszitting logde de burgemeester (nog
niet geheel hersteld uit Wiesbaden teruggekeerd)
do verklaring af, dat bjj den raad misverstand moet
ontstaan zgn, alsof de vaststelling van het tarief
invloed heeft uitgeoefend op de door de regeering
bg Koninklgk besluit gegeven vergunning voor een
gemeenteljjk telefoonnet.
Hg stelde voor op het besluit der openbare raads
zitting, waarbij vergunning geweigerd werd, terug
te komon tm de door de Regeering bij Kotioklyk
besluit gegeven vergunning alsnog te aanvaarden.
Na lang debat is dit voorstel aangenomen met 20
tegen 15 stommen.
In de Libre Parole wijdt Jules Delahaye een
groot artikel aan den >volgenden oorlo g."
Deze zal volgens hem binnen twee jaar uitbreken,
als de jonge Koningin van Nederland den huwbaren
leeftgd heeft bereikt. Protestant zjjnde, kan Zij
alleen huwen met een Engelschman of met een
Duitscher.
Sedert lang aast Duitschlaad er op Nederland in
den Duitschsn Bond te driugen en zal 't er op aan
leggen, dat de jeugdige Koningin een Duitscher
huwt, wat de zaak veel eenvoudiger zou maken.
Anderzyds zal Engeland nooit dulden, dat de Duit-
schers, oin welke reden dan ook, zich te Vlissingen
of in Helder nestelen. Van daar de aanstaande bot
sing
Door het hoofdcomifé van het Nederlandsche
Roode Kruis is f4000 ter beschikking gesteld,
ten behoeve van de zieke en gewonde krijgslieden
van het Indische leger, en zulks naar aanleiding
van de «rustige krijgsgebeurtenissen op Atjeh.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep bg de Ned. Herv.
gemeente te Ovezand en Driewegen door ds. B. ten
Cate Bz. te Lopikerknpel.
llansweerd. Verleden Zondag hield dhr. Joh. C.
Bekking zgn iutree-rede bg de Vrjje Ger. gemeente
alhier, naar aanleiding van Pe. 118: 22 en 23. Een
talrjjke schare was in het kerkgebouw aanwezig.
Aan het slot der prediking zong de gemeente hem
toe Ps. 72: 11.
Jüllewoudëdijk. Door den ambachtsheer, den
heer J. C. van Hattum van Eliewoudsdjjk, is aan
de kerk afgestaan het vrije gebruik van een heeren-
huis met tuin om te dienen als pastorie.
Kerkvoogden en Notabelen hebben in hunne Maan
dagavond jl. gehouden vergadering besloten dit aan
bod dankbaar te aanvaarden.
Men schrijft ons uit $chore
Onder algemoene blfjken van belangstelling her
dacht de heer P. Janse, hoofd der school, alhier
Maandag jl. den dag, waarop hij voor 35 jaren tot
hoofd d6r school in deze gemeente benoemd werd.
Reeds in den vroegen morgen zag men uit eenigo
woningen de driekleur wapperen. Bij zijn binuen-
treden in de school, die voor deze gelegenheid netjes
versierd was, werd den jubilaris een toepasselijk
lied toegezongen. Hierop hield de onderwijzer P.
Molboak tot hem eene toespraak, waarin hjj in her
innering bracht wat de heer Janse gedurende dat
tjidsverloop steeds voor de gemeente was geweest.
Hg wees er op, hoe de beer Janse ook onder de
rampen, die hem troffen, steeds het hoofd omhoog
hield en met lust en ijver voortging met den arbeid,
die hem lief was. Met den wensch, dat de jubi
laris nog vele jaren voor de gemeente mocht ge
spaard blijven, bood hij hem namens de leerlingen
eenige keurige geschrnken aan, waartoe door hen
allen was bijgedragen.
Blijkbaar diep geroerd, dankte de heer Janse voor
de eer, hem bewezen, onder de verzekering, dat bg
zou trachten voort te gaan, op den weg, door hem
steeds ingeslagen. Inmiddels had de jubilaris ook
van zjjne oud-leerlingen menig blyk van belang
stelling ontvangen en werd hem door eene commis
sie uit d® ingezetenen een zestal fraaie Weenerstoelen
met een daarbij behoorenden leuningstoel aangeboden.
De leerlingen werden daarop door hem ruimschoots
onthaald. In den loop van den dag kwamen nog
velen den jubilaris met dezen dag geluk wenschen
en hoorde men vele woorden, die getuigden hoe
men zijn werk in deze gemeente op prijs stelt, boe
hg d® algemeene achting heeft verworven. Onder
de meeste gezelligheid bracht men verder den dag
en den avond door.
Dat de heer Janse nog lang in deze gemeente
werkzaam moge big ven 1
Door eene vriendelgke hand wordt ons naar aan
leiding van bovengenoemd jubilé de volgende lijst
van schoolonderwijz irs te Schore c. a. toegezonden
Samuel de la Val van pl. m. 1625 1631
Jan Anthonisseo1631—1677
Gerard Antkonissen Decker 1678—1680
Marinus Dominicus d'Oraengie1680 1684
Nicolaas Cornelissen Sijncke. 16841712
Gideon Slabber1712-1768
Cornells Westveer17681793
Cornelia Vleugel1793 1843
Marinus vau Zoom1843 —1851
Corn. Broerse. 18511861
P. Jatis>1861.
Akte-examens l. o. in Zeeland.
Gisteren werden geëxamineerd 6 manneljjke can
didates. Geslaagd dhr. D. Croin van de R. N. L.
te Tolen.
Voor aanteekening voor vrije en orde-oefeningen der
gymnastiek werden geëxamineerd 4 manneljjke can
didate^ die allan slaagden, nl. de heerenA. J.
Romeijn, K. Schouten en W. J. Swart van de
R. K. S. te Middelburg en de heer H. P. Vos van
de R. N. L. te Oostburg.
De examens zgn afgeloopon.
Rechtszaken.
Tegen een onderwijzer te Amersfoort, die in
De Ned. het onjuiste bericht had doen plaatsen, dat
er f 30,000 zoek was uit de kas van het onder
steuningsfonds van de Centr. Spoorwegmaatschappij,
en met een voorletter aangaf den naam van den
beheerder, tegen wien een aanklacht zou zijn inge
diend, is f 50 subs. 20 dagen gevangenisstraf ge-
eischt.
UIT DE OUDE DOOS.
In hoofdzaak over een uithoek.
Menigeen vraagt zich misschien af, hoe de straat,
die langs de Katholieke k9rk te Goes loopt, aun
den naam van Singelstraat komt, daar toch de stads
singels ver genoeg daar vandaan zgn. Het komt
mij voor, dat deze naam daarom aan deze Btraat
gegeven is, dewyl ze, althans voor de helft, als een
singel het terrein der groote Magdalenakerk insluit.
De Langevorststraat schijnt baar naam te hebben
gekregen naar een huis, genaamd de Vorst"; waar
om dit zoo heette, is onbekend.
Ik kan, geloof ik, gevoegelijk de namen der nog
niet besproken straten onzer stad laten rusten, omdat
de boteekenis ervan duidelijk genoeg is. Voor één
moet ik echter een uitzondering maken. Het be
deelde straatje is betrekkelijk klein en onaanzienlijk,
maar daarom is zgn naam nog niet duideljjk. De
geschiedschrgver van Goes verklaart teümiriste, dat
bjj met het Schotje van Armoe geen raad weet. En
vraagt men mij, wat ik van dien naam denk, dan
mo9t ik even eerlijk bekennenik weet het niet.
Maar wat men niet weet, kan men misschien
leeren. Bedoelde geschiedschrijver zal ook wel naar
een verklaring van dien naam gezccht en er over
nagedacht hebben, wat ik ook deed. Bg hem blijkt
daarvan echter niets, wat wel eenigszins wonderlijk
is, omdat er toch een en ander bestaat, dat hem
bij het zoeken misschien van dienst had kunnen zjjn.
Van dit >een en ander" heb ik tenminste bij de
overwegingen, die ik ga aanbieden, gebruik gemaakt."
Het eerste gedeelte van het straatje, te rekenen
van de Gauzepoortstraat af on uitloopande op wat
men in de wandeling het Groene weidje nosmt, is
van jongen datum. Het Schotje begint pas daar,
waar men linksom slaat, loopt dan met nog een
paar ellebogen verder en eindigt, zooals men weet,
bij deri breoden trap, waarlangs men den voormaligen
wal beklimt. Wie dus in vroeger jaren de stad door
de Ganzepooit in- of uitging 9n vandaar uit den
blik sloeg op bet Groene weidje, zou, als hg niet
beter wist, vermoed hebben, dat het straatje daar
doodliep, omdat er door de rechte bocht ter linker
zijde van het Schotje niets te zien was. Het Schotje
kon dus een vreemde niet uitlokken langs daar zgn
weg te nemen.
Maar ook voor den poorter der stad was het geen
p'atgetredsn baan", geen weg, waarlangs hij om
zoo te zeggen dagelijks ging. In den tijd, toen de
wal nog wal was, d. w. z. nog niet tot fraaien
wandelweg diende en nog niet bebouwd was zooals
nu, wie kwam toen in of door het Scholje, andera
dan zij, die er woonden of die bij de bewoners moes
ten wezen? Weinigen toch gingen voor hun plezier
een kalen, onherbergzamen wal bewandelen. Het
Schotje was dus een uithoek, waar niemand kwam,
die er niet bepaald zaken bad. In zulk een eenza
men hoek was het zeker voor een »wereldsch mensch"
niet precies prettig om er te wonen. Voor iemand,
die van het dagelykscke geroezemoes niet weten
wilde, die rust en stilte beminde, voor een kluize
naar, een heremiet (de lezer gelieve op dit woord te
letten!) of voor hem, die om welke reden dan
ook een heremietsleven moest leiden, ja, voor
zulk een was het Schotje een uitgelezen plekje.
Het behoefde nog juist geen arme te wezen, die
op de manier vau een heremiet hier zgn dagen kwam
doorbrengen. Immers, Johannes de Dooper ging zelfs
wel vrgwiilig als heremiet in do woestijn leven
vandaar, dat men hem vaak nosmdj; Sint Jan in
eremo. Een bewoner van het Schofjo kon zich dan
ook, hetzy in ernst, hetzij in scherts, mot Sint Jan
in eremo vergelijken. En dat hij dit werkeliik dood,
schijnt m'j buiten twijfel. Zi*hiev, wmron. Vela
