1896 N". 46.
Zaterdag 18 April. 83s"' jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Hoofdelijken
Omslag
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bijblad 10 cont.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en AdvertentiOn voor dit blad
i'tngeüora^Ji bp de bö&ren Nijqh Vjoh Ditmar te Botterdam sa vorder
bg alle Boekverkoopera en Brieven gaai der#.
COURANT.
De prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ctf
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, buwelpkf- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 rogels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 cf.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Incendlng van adveirtentfen vier 9 «ren op den d*x der «ityave.
lltt voijiws kohier van den
voor 1896, door den gemeenteraad in zijne vergadering van 31
Ni aart jl. vastgesteld, is door Gedeputeerde Staten van Zeeland,
bij hu» besluit van 1] dezer no 30, goedgeke rd en op heden
aan deu Ontvanger ter invordering uitgereikt.
Gemeld kohier zal gedurende vijf maanden ter secretarie
voor een ieder ter inzage liegen, terwijl binnen 3 maanden na
de uitreiking der aanslagbiljetten bezwaren tegen den aanslag,
op ongezegeld papier, bij den gemeenteraad kunnen worden
ingediend.
Goes, den 17 April 1896
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. d. W. HAMER
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 17 April 1896.
Na gehouden Gind-ex&men aan de R jj k s -
Landbou wwinterschool alhier werd gis
teren het diploma uitgereikt aan J. G. Riseeeuw
te Goes en E. J. Wellemau te Krabbendijke met
zeer goeden on aan J. van Omveren te Kortten e,
M. J. W. Boogerd te Doivendijke en H. C. du Cloux
te Amsterdam met goeden uitslag.
De uitreiking der diploma's geschiedde, onder een
gepaste toespraak, door dhr. F. B. Löhnis, inspecteur
van het landbouwonderwijs. Hjj zeide dat het hem
een aangename taak was te verklaren, dat de leer
lingen hun tijd nutt'g hebben besteed, bljjkens het
afgelegd examen, dat op hem een goeden indruk
heeft gemaakt. Aan alle candidaten kon dan ook
het diploma worden verleend. Tevens moest spreker
zijn spjjt betuigen, dat hun aantal niet grooter was,
en dat er niet meer leerlingen zijn, die profiteeren
van het onderwjjs, dat aan deze inrichting wordt
gegeven. Toch zijn er zoovelen, die op deze school
konden en moesten plaats nemen. Het onderwijs toch
Omvat zaken, die niet alleen dienen tot algemeene
ontwikkeling, maar die in direct verband staan tot
het landbouwbedrijf en daardoor in niet geringe
mate het voordeel van dea landbouwer beoogen.
Spreker drukt*» met vertrouwen de meeniag uit,
dat van deze school meer gebruik zal worden ge
maakt, zoodra haar nut algemeen bekend en erkend
wordt. Een getuigenis van een der gewezen leer
lingen versterkte hem in dat vertrouwen. Deze deelde
hem onlangs mede, dat door hem het geleerde reeds
met vrucht in het bedrjjf was toegepast. Zoodra dus
de resultaten van het onderwijs blijken en meer
bekend worden, mag met grond worden verwacht
dat het aaütal leerlingen ook zal toenemen. De onder
vinding moet ook hier leeren en door het zien van
de vruchten van het landbouwonderwijs zal de be
langstelling ongetwijfeld vermeerderen. Spreker hoopte
en verwachtte dat de thans geslaagden het geleerde
zullen aanwenden, tot hun eig^n belang en tot be
vordering van den landbouw en dat zjj met dank
baarheid hun verblijf aan deze school zullen herdenken.
Ten slotte dankte hij den directeur en de leeraren
▼oor de goede zorgen, aan het onderwijs besteed,
wenschte hun geluk met den goeden uitslag van
het gehouden pxamen en uitte met vertrouwen de
hoop, dat zij op den ingeslagen weg zullen voort
gaan te werken in het. belang van deze inrichting.
De geslaagde J. G Risseeuw dankte, ook uit naam
der andere geslaagden, den inspecteur voor de goede
wenschen, tot hen gericht, en de leeraren voor het
ontvangen onderwijs en hij hoopte eveneens, dat deze
landbonweursus in bloei moge toenemen door spoedige
en sterke toename van het aantal leerlingen.
Behalve leden van de commissie van toezicht en de
leeraren waren enkele belangstellenden tegenwoordig.
Te Groningen is tot arts bevorderd de heer
H. G. J. v a u den Bosch, docts., geb. te Goes.
liloetinse. Eindelijk is in de zaak van den
adspirant-vaandrig J. G. Moojen de beslissing
gevallen. Overeenkomstig de bestaande bepaling is
hij, als zich in het jaar vóór de loting voor zes
jaren bij het reserve-kader verbonden hebbende,
door H. M. de Koningin-regentes vrij verklaard van
den dienst bij de nationale militie, in strijd met
het besluit van den militieraad en dat van Gede
puteerde Staten van Zeeland, die hem bjj de mi
litie hadden ingeljjfd.
Hoedebemkerke. In deze gemeente circuleert
een request aan H. M. de Koningin-Regentes ten
einde H. M. in overweging te geven, geene dis
pensatie te verleenen aan den op jl. Maandag
door den gemeenteraad benoemden gemeente-ont
vanger om te 's-Gravf npolder te big ven wonen,
waardoor de gelden door de belastingbetalende burgers
opgebracht, buiten de gemeente gaan. Het request
is door vele burgers onderteekecd.
In de Woensdag gehouden vergadering van
het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen zjjn
tot leden gekozen
I. Te Middelburg: dr. A. D. van d°r Harnt, H.
de Leeuw, dr. H. J. van de Stadt en W. M'ddol-
ve'd Viers' n, te Middelburg.
II. lu Zeeland (buiten Middelburg): G. F. W,
Geill, te KrabbendjjfeeL. J. M. van Waesbergbe
Janasens, te Hulst, en W. F. J. Wagtho, te Ko-
lijnsplaat.
III. In Nederland (buiten Zeeland)J. van Lok
horst en C. H. Peters, beiden te VGravenhage
jbr. B W. F. van Riemsdgk en Joh. W. Stephanik,
beiden te Amsterdam.
IV. Buiten Nederland: Vicomfce B. de Jongho en
Alphonse de Witte, beiden te Brussel.
Van het 3e reg. infanterie komt o a. in aan
merking, om bij geschiktheid voor 2 jaar naar Indië
te worden gedetacheerd de le luit. G. P. Jansen.
De telefoonquaesfcie te Amster
dam heeft een onverwacht verloop genomen. Met
19 tegen 16 stemmen heeft de gemeenteraad het
voorstel van Burger», en Weth. verworpen om voor
de gemeeBte ©en rjjksconCGSsie te aanvaarden onder
zekere voorwaarden. Men meende o.a. dat men g^en
vergunning van de regeering behoefde om het com-
muna e net aan te leggen en te exploiteeren, omdat
men voor dit net de telegraafwet van 1852 niet
erkent.
In de gisteren gehouden zitting van den Raad
hebben de vier wethouders een verklaring afgelegd,
waarin zjj mededeelen, dat het besluit en de wijze
waarop het is genomen, saamwerking met den Raad
onmogelijk maakt. Een definitieve beslissing zullen de
wethouders nemen na terugkomst van den burge
meester. Alzoo staat men in Amsterdam waarscbjjn-
lgk voor de aftreding van alle vier de wethouders
tegelijk.
Naar men nu meldt, is niet door baron Van
Lijnden van Sandenburg, maar door R. baron Van
Lijnden van Beetsterzwaag de erfstelling
van een half millioen aan de weesinrichting Neer
bosch" vermaakt.
De overbdr-ne moet zijn geheel© vermogen, circa
6 millioen, onder vruchtgebruik, gelegateerd hebben
aan liefdadige instellingen.
Thans is het bekend waarheen de heer en
mevrouw Oliphant-Schoch, leider van het
Leger des Heils in Nederland, door generaal Booth
zijn verplaatst. Blijkens het jongst verschenen nummer
van de Oorlogskreet zyn zy aangesteld voor Zweden.
Van welingelichte zijde verneemt het Rott. N.,
dat de aanwijzingen, welke de instructie in de zaak-
Van Berkel tot heden heeft opgeleverd, van
dien aard zijn, dat althans Van Berkei's verwijzing
naar de openbare terechtzitting kan worden verwacht.
Tevergeefs heeft Van Berkel getracht, ten aanzien
van Zaterdagavond 18 November, toen het lijkje
van den vermoorden scholier naar het terrein aan
den Schoon en berger weg moet zijn overgebracht, een
alibi te bewijzen. Van Berkel beweert, dat hij, na
in den bewusten avond omstreeks half tien, het café
van Renken aan de Scboatensfraat 149 te hebben
verlaten, met een zijner kennissen, een sigarenmaker,
een eindje rondgeloopen heeft en daarna alleen naar
huis teruggekeerd is. Hoe het zij, het doen en laten
van den verdachte op den avond van den 18den
November is nog steeds een omsluierd geheim. Hier
en daar echter breken ©enige lichtpunten door, die
de periodieke verlenging der preventieve hechtenis
voldoende motiveoren. Zoo is o. a. voor den rechter
commissaris door een juffrouw, wonende aan den
Verlengden Binnenweg, nabij het terrein, waar het
lijkje gevonden werd, verklaard, dat zij in den nacht
van Zaterdag 18 November omstreeks half eeD, ter
wijl zij haar hond uitliet, op den Verlengden Bin
nenweg een man heeft ontmoet, die in gestalte ge
heel overeenkomt met den haar vertoonden verdachte.
Pertinent durlt zij echter niet verklaren, dat het
Van Berkel geweest is, omdat z|j den man niet
nauwkeurig genoeg heeft opgenomen. Dat Van Berkel
een zeer levendige herinnering heeft behouden V3n
alles wat op den bewusten avond gebeurd moet
zjjn, blijkt hieruit, dat bij wist te vertellen, dat het
in den avond van den 18en November een weinig
vroor, waarom hjj bjj bet naar huis gaan zijn kraag
had opgezet. Of deze nog onbestemde, halve aan-
wjjzingen voor het bewysmateriëel in deze zaak van
eenig belang zijn, zal de tijd moeten leeren.
Aangaande het verbruik van in Neder
land veraccijnsd binnen- en buiten-
landsch gedistilleerd valt op te merken,
dat in 1895 een hoeveelheid van 416,391 HL. ad
50 pet. is veraccijnd.
In Schiedam werden gefabriceerd in dat jaar
432,071 HL eu uitgevoerd 46,864 HL.
Het detachement van de koloniale re
serve, dat 25 April uit Ngmegen via Rotterdam
per stoomschip Gedé naar O38t-Indië zal vertrekken,
is deficit!*f sainengeBtrid uit 4 officieren, 5 ondar-
officieien, 10 korporaals, 2 tamboers en 188 sol
daten.
Voor artsen, die den leeftijd van 30 jaren
niet hebben overschreden, bestaat d« gelegenheid
om als officier van gezondheid 2de
klasse bij de zeemacht te worden aangenomen,
onder verplichting het Rijk minstens gedurende 8
achtereenvolgende jaren t© dienen en onder genot
eener premie van f5600, uit te betalen bjj de in
diensttreding. (Zie verder de Staatscourant no. 89.)
De correspondent der N. R. Ct. te Batavia
seinde onder dngteefeening van gisteren
»Onze post Tjot Rang is door onze troepen ontzet.
De post Lamgoet werd verbrand.
De le luitenant H. L. Maarschalk werd gedood.
Twintig minderen werden gewond."
Het N. v. d D. ontving het volgend telegram
»Tjot Rang oostzijde ontzet na hovigen tegen
stand. Gedood de le luitenant H. L. Maarschalk en
3 soldaten. Gewond 42."
Tjot Rang is een der tijdelijke posten ten oosten
der geconcentreerde linie, en een paar jaar geleden,
met behulp van Toekoe Oemar (Djohan) voor ons
veroverd. Het was bezet door een detachement van
een der veldbataljons en werd waarsehijnljjk (lezer
dagen, terstond Da het verraad van Toekoe Djohan,
door den vijand omsingeld.
Het Nieuws van den Dag teekent bij het boven
staand telegram het volgende aan
»Het big kt nu dat men bjj het ontzetten der
Oostelijke buitor.linie van het Noorden is begonnen,
aangenomen dat de gemeenschap met Toengkoep
nog altijd b' stond.
Lam Goet is een kleinere versterking dan Tjot
Rang, Kroeng Gloempang, S?nelop en Aeak Galoeng,
en voorloopig volgt uit het raseeren van deze ben-
ting nog niet, dat men ook aan den Oostkant de
versterkingen gaat opruimen zooals aan den Zuid
kant geschiedde met Lam Koenjit en Biloel."
Het Handelsblad en de N. R. Ct. ontvingen ge
lijkluidende telegrammen, waarbij tevens wordt ge
seind dat de post Lam Goet (Noordolijk van Tjot
Rang aan den rjjweg) verbrand werd.
Het aantal gewonden wordt door Hbl. en N. R. Ct.
op 20, do-»r het N. v. d. D. op 42 gesteld.
Misschien", voegt het N. v. d. D. er bij, om
dat daarbjj alleen de Europeanen werden geteld."
Het N. v d. D„ meldende dat de overste
Van Heutsz naar Afj°h is gezonden, deelt om
trent hem het volgende mede
De lnit.-kolonel J. B. van Heutsz is een welbe
kende figuur, die ook onder de Atjehers een repu
tatie heeft verworven van beleid en kennis. In de
Atjeh-politiek beeft zijn naam een bepaalde beteeke-
nis, vooral sedert de verschijning van een uitvoerige
studie in het Indisch Militair Tijdschrift over de
politieke grscbiedenis van Atjeb, waarin door een
vergelijking van de verschillende stelsels wordt aan
getoond hoe verderfelijk juist die voortdurende ver
andering is geweest. Zjjn eigen systeem, samenhan
gende met dat der scheepvaartregeling (Schever),
wordt populair omschreven door: zitten op de geld
kist door met een gestrenge blokkade aan de kust
inkomende rechten te heffen.
Van Heutsz was langen tjjd, als kapitein, chef
van den staf te Atjeb, onder generaal Van Teyn.
Bij de verkenning van Kota Toewankoe in 1890
werd hij zwaar gewond en toen voor zijn kranig
gedrag begiftigd met de eeresabel. Daarbij is bjj
ridder van de Militaire Willemsorde. Hij is uit de
1 school van generaal Van Teyn en houdt van krach-
tige maatregelen.
Velen hebben in overste Van Heutsz altijd een
toekomstig Gouverneur van Atjeh gezien.
Of deze hoofdofficier thans met een bepaalde op-
dracht naar Atjeh gaat, bljjkt uit ons telegram
»og niet. Wellicht gaat hij als kommandant van een
der nieuwe bataljons.
Luit.-kol. Van Heutsz is thans 45 jaar. Hjj werd
2e luitenant 13 Aug. '72; lsfce luit. 8 Febr. '73;
kapitein 10 Jan. 1886, majoor 7 Oct. '91 en werd
bevorderd tot zjjR tegenwoordigen rang op 20 Juli
1894. Nadat hij eenigen tijd militair kommandant
was geweest van Sumatra's Oostkust, ging hg met
verlof en ib nog niet lang in Indië.
Aan de Telegraaf wordt uit Parijs gemeld
De Parijsche gemeenteraad heeft bekrachtigd het
kontrakfc met den heer Tindal voor het zuiveren
en steriliseeren van drinkwater voor
de stad Parjjs. De uitslag werd met eenige spanning
verwacht, daar de stad Parjjs een prijsvraag had
uitgeschreven voor de zuivering van drinkwater in
bet groot. Aan deze prijsvraag werd door 140 mede
dingers deelgenomen. Daar vanwege het Instituut
Pasteur, de ingenieurs der waterleidingen van de
stad Parijs en een commissie van onderzoek met
alg meene stemmen het systeem van den heer Tindal
word aanbevolen, was deze overwinning van uwen
landgenoot te voorzien.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Ds. R. J. v. d. Veen te Bols ward A, beroepen
bjj de Ger. gem. te Goes, nam Zondagavond af
scheid van de gemeente aldaar met eene predicatie
naar aanleiding van 1 Cor. 16 23. (De Z.)
Aangenomen het beroep naar de Ger. gem. te
Bols ward A (vacature ds. R. J. v. d. Veen) door
ds. J. op 't Holt t© Beetgum.
Beroepen bjj de Ned. Herv. gem. te St. Anna-
land ds. J. D. J. Idenburg, pred. te Ter Aa.
Akte-examens in Zeeland.
16 April. Geëxamineerd 6 mannelijke candidaten,
die allen slaagden, nl.C. Hollestelle en A. Kooiman,
beiden van de R. N. L. te GoesJ. G. Janssen te
HontenisseW. J. de Koe van de R. K. S. te Mid
delburg A. de Kraker van de R. N. L. te Aksel
en J. A. de Lobel van de R. N. L. te Oostburg.
Aanteekening vrije en orde-oefeningen.
16 April. Geëxamineerd 5 manneljjke candidaten,
geslaagd 2, nl.B. H. BJommers van de R. K. S.
te Middelburg en J. J. van Els&cker van de R. N. L.
te Tolen.
Aan een der openbare lagere scholen te Am
sterdam is benoemd tot onderwijzeres mej. W. A.
Bolland te Koog a/d. Zaan.
De jaarlijkeche algemeene vergadering van
teekenonderwgzers in Nederland zal gehouden worden
te Wageningen, op 20 Juli aanstaande.
Rechtszaken.
Arrcmdissements-Rechtbank te Middelburg.
Zitting 17 April 1896.
Heden werden veroordeeld: F. B., 18 j., te Hoe-
dekenskerke (Kwadendamme), wegens diefstal tot
eene gev.straf van 6 m.B. de B., 58 j., te
Goes, wegens bedelarij tot 3 maal 12 d. h.C.
v. W., 23 j., te Bor8©Ie, wegens overtreding der
drankwet en beleediging door feitelijkheden aan een
ambtenaar in functie tot f 3 of S d. en 7 d. gev.
straf; J. T., 18 jte 's-Heer Arendskerke, we
gens mishandeling tot f 8 of 8 d.
Vrijgesproken weiden B. M., 13 j., te 's-Heer
Arendskerke, beklaagd van diefstalJ. R., 16 j.,
te Kruiningen, beklaagd van oplichting.
Gemengde Berichten.
Door de Kon. Handboogsociëteit >Jacoba van
Begeren" alhier ia besloten dit jaar een concours
Daar den Doelen te geven, waarbjj enkel de zuster
verenigingen in Zeelaüd zullen worden nitgenoodigd.
Kloetinge. Eergisteren zijn albier de zwaluwen
aangekomen, en reeds heden ziet men er enkele
druk. in de weer om het onde nest uit te halen en
op te knappen. De Lente is das aangebroken. Aan
het weer der laatste dagen, met hun storm, regen
en hagej, zon men het evenwel niet zeggen. En
terwijl wjj ons nog bg de warme kachel koesteren,
krijgen we haast medelgden met de lieve, vlugge
reizigers, die zoo even zijn aangekomen uit het
»Land, wo die Citronon blühn."
Buiten ziet het er anders niet kwaad uit: heggen
en heesters vertoonen hun jong, prachtig groen
de meeste weiden staan vol frisch lekker gras, waar
aan het rundvee zich al te goed doet. De winter
granen staan goed, het koolzaad gaat aan 't bloeien,
reeds begint e n geel waas zich over 't zaadveld te
vertoonen. Boonen en erwten zijn reeds goed voor
den dag, en in enkele hoven komen ook de eerste
aardappelbiaadjes al vriendelyk en veel belovend uit
den grond kjjkon. De kerRen en andere vruchtboomen
maken zich gereed tot bloeien en beloven ook. De
groei der keukon groenten is alleen op enkele be
schutte en door de zuiderzon beschenen plekjes van
eenige beteekeniB, op andere bedden is 't nog weinig
of niets. Dit zijn we trouwens op onz-n zwaren
kleigrond in 't voorjaar wel gewoon.
Te Heinltenszand zal men de volgende
week gelegenheid hebben een tweetal vlijtige, doch
niet met aardsche goederen gezegende arbeiders-
echtpaartjes, die alsdan hunne 50jarige echtvereeni-
ging vieren, een genoegelyken dag te bezorgen. Het
zijn op 20 April L. Kloosterman en Selia Sink©,
op 24 April Johs. Driedgk en Maria Vermeulen.
Men hoopt, dat de burgerg dien dag voor de oudjes
riet onopgemerkt zal doen vooibjjgnan.
