1896 N°. 40.
Donderdag 2 April.
83ste jaargang.
Gemeenteraad van Goes.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afeonderljjke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bp de heeren Nijgh Va.n Ditma-R te Rotterdam en verder
bp alle Boekverkoopen en Brievengaarders.
De prjjs der gewone advert6ntiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
■lechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjke- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regel6 beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen out en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Insendlng van ndvertentlën voor 9 eren op den das der uitgave.
GOES, 1 April 1896.
Bij beschikking van den Minister van Binnenl.
Zaken is benoemd, voor het tijdvak van 30 Miart
tot 30 September 1896, tot assistent aan het Rijks-
landbouwproefstation te Goes H. E. Th. Van
Sillevoldt te Leiden.
De algemeen© vergadering van de afdee-
ling Heinkenszand der Maatschappij tot be
vordering van landbouw en veeteelt in
Zeeland, gisteren in »de Prins van Oranje" alhier
gehouden, werd bijgewoond door alle bestuurs- en
35 gewone leden. Na opening der vergadering door
den voorzitter, dhr. E. van den Bosch, werden de
notulen der vorige vergadering gelezen en goed
gekeurd vervolgens werd da rekening gedaan over
het jaar 1895 en, nadat de bescheiden waren na
gezien door de heeren H. A. Hanken en W. Kake-
beeke, goedgekeurd in ontvang op f 517.88, in uit
gaaf op f 408.321/2 en dus sluitende met een batig
saldo van f 163.55 i/g.
Omtrent de stierenkeuringen werd medegedeeld,
dat deze in dit jaar zullen gehouden worden te Goea
op Dinsdag 14, te Krniningen op Woensdag 15 en
te 's-Heerenboek op Woensdag 22 April.
Daarna werden ter tafel gebracht (zeker wel het
hoofdpunt van de agenda dezer vergadering) voor
stellen omtrent een paardenmarkt. De voorzitter, dit
onderwerp inleidende, herinnerde er aan, dat van
1874 tot 1879 paardenmarkten te Goes zjjn gshoa-
den, die gesubsidieerd werden door de gemeente Goes
en door de afdeelingen Heinkenszand en Krniningen.
Nadat deze markten gedurende een vijf- A zestal
jaren een kwijnend leven hadden geleid, werden z(j
opgeheven wegens gebrek aan belangstelling bp koo-
pers en verkoopera.
Nu echter sedert dien tijd de paardenfokkerjj
heel wat is toegenomen en de tijden in dat opzicht
zijn veranderd en verbeterd, is bij vele belangheb
benden opnieuw de gedachte opgekomen te trachten
in Goes wader een paarden- en veulenmarkt in het
leven te roepen. Met het doel over die zaak van
gedachten te wisselen kwamen den 18 Maart jl. een
zestal personen op het »Slot Ostende" alhier bijeen
Een uitvloeisel van die samenkomst was, dat den
24 Maart een twintigtal personen een nadere bij
eenkomst hielden, die alg hun gevoelen te kernen
gaven, dat door do uitbreiding der paardenfokkerg
in da laatste 20 jaar een paardenmarkt tegenwoordig
m9er kans van slagen heeft dan vroeger, terwijl het
houden van een verloting van paarden en andere
artikelen, daaraan verbonden, de inzending nog zal
aanmoedigen. Als de meest geschikte dag, waarop
die markt te Goes zou worden gehouden, werd ge
noemd de le Dinsdag in Juni, en wel met het oog
op de paardenmarkt, die don daarop volgenden dag
te Zierik8ee wordt gehouden en die reeds verscheidene
jaren bestaat, steeds vele koopers uit het buitenland
trekt en aan dezen groote gemakken aanbiedt in
de verzending hunner paarden. Van de vele ver
voermiddelen, die in alle richtingen bij gelegenheid
der Zierikaeesche markt worden aangeboden, zou
Goes kunnen profiteeren, en wordt dan nog in wjjden
kring bekend gemaakt, dat de Goesche onmiddellijk
aansluit aan de Zierikseesche, dan mag op goeden
grond verwacht worden, dat oen paardenmarkt te
Goes in dezen tijd levensvatbaarheid bezit. Nog
achtte men het doeltreffend rechtstreeksche mede-
deeling te doen aau de voornaamste paardenhandelaal s
Ten einde zoo spoedig mogeljjk gereed te zijn,
werden in bovengenoemde vergadering reeds alle
stappen gedaan, die noodig geacht werden om nog
dit jaar alhier een paarden- en veulenmarkt te kun
nen houden0. a. werd een regelings-commissïe
benoemd bestaande uit 5 leden, nl dhr. E. v. d.
Bosch, voorz., W. Kakebeeke, secr.-penningm A. J.
Hendriks© te Goes, J. de Geus te Biezelinge en E.
van Hootegem te Kruiuingen. Aan deze commissie
zullen uit elke afdeeling nog twee leden worden
toegevoegd, zoodat zg in het geheel 9 leden zal
tellen. Een afzonderlijke verlotings-commissie zou
bestaan uit dhr. Z. D. v. d. Bilt ia Motthe en C.
J. Labrjjn, benevens uit een lid en een plaatsver
vangend lid uit elke der beide afdeelingen, nader
te benoemen. Nog zal aan deze commissie worden
toegevoegd een lid, door het comité van belang
hebbenden aan te wjjzen. Nadat nog eenige voor
bereidende maatregelen waren genomen, had men
dus gedaan, wat gedaan kou worden, om den wei
nigen beschikbaren tjjd vóór 2 Juni ten beste aan
te wenden. Toen men echter zoo ver met de zaak
gereed was, werd van bevoegde zjjde in overweging
gegeven de uitvoering der plannen nog één jaar nit
te stellen, daar de tgd te kort was, om op den
voorgestelden datum geheel gereed te zjjn.
De commissie meende dezen raad niet te mogen
ia den wind slaan, maar gevoelde tevens, dat hare
taak niet was geëindigd; zij zette haar met ijver
voort en hoopt door samenwerking met de leden der
afdeelingen het voorgestelde doel te zullen bereiken.
Na deze inleiding had eenige discussie plaats,
0. a. over de vraag of de dag, waarop de markt
zou plaats hebben, wel geschikt is met het oog op
den leeftjjd der veulens. De meeste veulens toch
worden geboren in April, zoodat ze in Juni nog te
jong zouden zgn om ze te verkoopen. Dit bezwaar
werd echter niet overwegend genoeg geacht, daar
bjj verkoop tevens de voorwaarde kan worden ge
maakt, dat ze later zullen worden geleverd, indien
dit wenschelijk bljjkt.
Nog werd de meening geuit, dat reeds dit jaar
de paardenmarkt zou kunnen worden gehouden, al
was het dan zonder daaraan een verloting te ver
binden. Men was echter huiverig een eerste markt
te willen bouden, die niet alle zekerheid tot slagen
had, waardoor licht alle volgende tevens geheel of
gedeeltelgk konden mislukken.
Het resultaat der gehouden besprekingen was,
dat zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen
een voorstel van den voorzitteiluidendeIn be
ginsel wordt besloten dat den len Dinsdag in Juni
1897 te Goes een paarden- en veulenmarkt zal worden
gehouden.
Aisnu werden benoemd tot leden uit deze af
deeling, die aan de commissie voor de paardenmarkt
zullen worden toegevoegd dhrn. H. A. Hanken met
25 en H. van Iwaarden met 22 van de 40 gel
dige stemmen. Tot lid in de verlotings-commissie
werd met 28 stemmen benoemd dhr. A. Njjssen en
met 17 stemmen tot zijn plaatsvervanger dhr. S.
Noteboom.
Alvorens over te gaan tot het laatste punt dar
agenda, verloting van voorwerpen, geschikt voor het
landbouwbedrgf, deelde de voorzitter mede, dat nog
4 lessen moeten worden gegeven in het hoefbeslag,
doch dat het aantal daarvoor beschikbare paarden
niet groot meer is, zoodat hg den aanwezigen ver
zocht, nog eenige paarden te willen beschikbaar
stellen, aan welk verzoek bereidwillig werd voldaan.
Borsele. Bij besluit van den heer Commissaris
der Koningin dd. 27 Maart 11. is met ingang van
1 April tot gemeente-veldwachter alhier benoemd
G. G. Andries8en, agent van politie ts Ter-
Neuzen, en aldaar geboren in 1866.
De Minister van Justitie heeft benoemd tot
brigade-kommandant der rijks veld wacht te Zaamslag,
met ingmg van 1 April, H. P. Hendriks, thans
brig.-tit. te Rilland.
Aan de gemeenschappelijke eigenaren van de
onverdeelde schorren en slikken, ge
legen in de provincie Zeeland onder de ge
meente Rilland-Bath, vóór den Dames-,
den Van dor Dujjns- en den Nieuw Hinkelenoord-
polder, is wederom concessie verleend voor de in
dijking van ruim 200 hectaren schorren en slikken.
(N. R. Ct.)
Het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot herziening der per
soneel© belasting is verschenen. Daaruit
blgkt, dat de meerderheid zich met het voorstel zou
vereenigen. Vrjj algemeen achtte men het ontwerp
uit een oogpunt van wetgevende techniek goed in
eengezet en duidelijk.
Uit de residentie wordt aan de Prov. Dr. en
Ass. Crt. omtrent de reisplannen voor de
Koninginnen het volgende gemeld>Zooveel
weet men reeds, dat de afwezigheid van de Vorsfin-
nen van korten duur zal zgn. Reeds half Mei zouden
zg in het land terugkveren en dan het lustslot
Soestdijk gaan betrekken. En daar Hare Majesteiten
nog in het laatst van April de stad Amsterdam
hopen te bezoeken, zou het buitenlandsch verbljjf
zich tot hoogstens drie weken beperken.
Is dit alles juist, dan zou 't toevallig precies zoo
uitgerekend zgn, dat de Regentes zich weder te
midden van hare onderdanen bevindt in een tgd,
dat de volksvertegenwoordiging bezig zal zgn zich
aan een der gewichtigste belangen, geljjk hot kies
recht zeker i«, te wjjden.
Bg de minste eventualiteit of crisis, welke zich
bjj zulk eeu zaak allicht kunnen voordoen, ware
alsdan een onmiddellijk overleg tusschen kroon en
regeering gewaarborgd.
In den ouderdom van 80 jaar is te 's-Graven-
hage overleden de gep. luit.-generaal W e i t z e 1
oud-Minister van Oorlog, ridder der Militaire Wil
lemsorde enz.
Generaal Weitzel is bg den troop van den laagsten
rang tot den hoogsten opgeklommen. Hg was twee
maal Minister van Oorlog, van 1873 tot 1875 in
de Ministeries*Geertsema en Heemskerk en van 1883
tot 1888 in het derde Ministerie-Heemskerk. Hij
was zonder twjjfsl een bekwaam Minister, maar de
tijd, waarin hij optrad, was voor hervormingen niet
gunstig. Aan de vestingwet heeft hg zgn naam
verbonden, doch veel roem kon die hem niet be
zorgen. Ook als militair schrijver heeft de heer
Weitzel zich onderscheiden.
De Minister van Marine brengt ter kennis van
belanghebbenden dat in dit jaar bjj de opleiding van
leerlingen-machinist te Hellevoetsluis, na vergeljjkend
examen, achttien jongelingen kunnen worden
geplaatst als leerling-machinist.
In verband met bet bepaalde bij koninklijk besluit
van 24 Januari 1896 no 8 kunnen dit jaar aan
het examen deelnemen jongelingen, die geboren zgn
tnsschen 1 Januari 1879 en 1 Juli 1882.
Het examen, dat te 's-Gravenhage wordt gebonden,
wordt gesplitst in eon ichriftelgk en oen mondeling
gedeelte. Het wordt telkens door groepen van tien
adspiranten in twee achtereenvolgende dagen afge
legd en vangt aan 17 Juni a. s. Voor verdere bij
zonderheden zie men de St-Ct.
»Een toeval" speelde de Residentiebode een
batoog in het maandschrift School en Studie in han
den, over Tollens en zgn Wien Neerlandsch
Bloed, waaruit het blad de volgende vermake
lijke passages overneemt.
Over het eerste couplet zegt de Schr. in School
en Studie het navolgende
»Ligt het aan ons volk, of is het de schuld van
't vers, dat men allerwegen op oorverscheurende
wijze hoort aanheffen, zelfs door lieden, die 't beter
konden weten Wiens Neerlandsch bloed De stijl
van het volksgezang moet eenvoudig en helder zjjn.
Vondel begreep dat en de dichter van 'f Vlaggelied
evenzeer, alle Volksliederendie ooit levensvatbaar
heid toonden, als't Wilhelmusliedde Marseillaise
die Wacht am Rhein enz. paren soberheid ea streng
heid van taalvormen aan verhevenheid van gedachte,
aan bezieling.
Dan zingt de menigte verder
Van vreemde smetten vrij.
Bloed met smetten Bloed vrij van smetten
Ea dat bloed, hoe bloederigbesmet of smet
teloos, vloeit door de aderen Maar, wie stelt zich
daarbij iets voor Wie denkt bg het zingen en
een volkslied is er toch om gezongen te worden
bg het zingen van dezen aanhef:
Wien Neerlandsch bloed in de adors vloeit,
Van vreemde smetteu vrij
aan iets ter wereld 't Zijn louter klanken, woor
den, t-rmen Is er smetteloos bloed Is er smetvrij
bloed 't Klinkt zoo vreemd."
Vervolgens geducht onder handen nemend de uit
drukkingen »8pant, hooger snaren" en hoogterhoor-
den kreet" zegt hij nog dit omtrent het pyramidale
V couplet
Bescherm, 0 God 1 bewaak den grond,
Waarop onze adem gaat;
De plek, waar onze wieg op stond,
Waar eens ons graf op staat.
»De adem gaat op den vadorlandschen grond",
dit klinkt wel wat vreemd, maar de laatste vers
regel is ongetwijfeld fout. Staat het graf op eene
plek
De Residentiebode zonde deze grepen met DOg
enkele kunnen vermeerderen, maar acht ze volkomen
afdoende zonder eenig commentaar harerzijds.
Het Venl. Weekbl. behandelt de k i 10 m e t e r-
boekjes, welker invoering het blad toejuicht als
een middel om het reisen goedkoop te maken. Het
blad heeft echter bezwaar tegen eenige bepalingen,
vooreerst die, dat zoo de geheele reii minder dan
6 kilometers bedraagt, daarvoor toch 6 kilometers
in rekening worden gebracht. Dit is hoogst onbil-
Ijjk. Te meer omdat daardoor vooral de kleine man
wordt getroffen. Beneden 9 cents kan deze geen
gebruik van de boekjes maken, als hg zich slechts
2 kilometers wil verplaatsen.
Een tweede gebrek der kilometerboekjes is de
waarborgsom van f5, welke voor alle klassen de
zelfde is. Voor de eerste klasse boteekenen die f 5
nietB, voor de tweade weinig, maar voor de derde
klasse zgn zg zeer bezwarend. De waarborgsom is
voor velen een hinderpaal om zich een kilometer
boekje derde klasse aan te schaffen. Maar oneindig
grooter is bet getal dergenen, die geen kilometer-
boekjeB derde klasse kunnen nemen, omdat zij geen
f 15 beschikbaar hebben. Voor deze bestaan er geen
kilometerboekjes en dus ook geen prijsverlaging.
Het blad wjjst op de hardheid, die er in gelegen ia,
dat juist de minvermogenden geen voordeel hebben
van de prijsverlaging en vraagt of men voor de
derde klasse geen kilometerboekjes zou kunnen maken
van 100 in plaats van 1000 kilometers tegen f 1,50
en met evenredige verlaging dor waarborgsom
In de zitting van den raad der gemeente Goes
op Dinsdag 31 Maart 1896, die gepresideerd werd
door den burgemeester en waarin de hh. M. de Jonge
Jz. en Vsn der Pejjl met kennisgeving afwezig waren,
werd, na resumtie der notulen, 0. a. medegedeeld
dat de heer G. Ch. C. Bethe heeft verklaard zjjne
benoeming tot leeraar aan de Hooger e Burgerschool
alhier aan te nemen
dat de kweekeling A. Koolman op school B met
1 April a. s. ontslag heeft gevraagd en in zjjne
plaats is benoemd W. O. Windhorst, terwjjl als
tweede kweekeling aan die school ia benoemd mej,
M. A. Dagevos.
Ingekomen waren
Missive van heeren Ged. Staten houdende mede-
deeliog van het Koninkljjk besluit dd. 26 Februari
1896 no. 27 tot verlenging der concessie voor Sas-
en Havengelden.
Missive van heeren Ged. Staten houdende goed
keuring van het eupplet. kohier vau schoolgeld op
school E.
De rekening over 1895 van de vereeniging van
werklieden te Goes, welke door B. en W. is goed
gekeurd met een goed «lot van f 249,40.
Het verslag over 1895 van de commissie van toe
zicht op het L. O., dat bjj het verslag der gemeente
zal worden gevoegd.
Statistiek der spaar- en leenbanken in Nederland
over 1893, dat in de bibliotheek zal worden geplaatst.
Proces-verbaal van kasopneming bjj den gemeente
ontvanger, waaruit blgkt dat in kas was zooals het
behoorde de som van f 7648,911/#, waarvan heeren
Ged. Staten mededoeling ig gedaan, terwjjl voorts
het gemeenteverslag over 1895 word aangeboden.
Nog was ingekomen de rekening van de dd.
schutterij, echter te laat om daarop vóór deze zitting
het advies d*r fioan. commissie in te winnen.
In behandeling kwam nu een voorstel van B. en W.
om bljjkens de opgaven door de besturen der instel
lingen van weldadigheid, ingevolge art. lOóis der
gewijzigde kieswet gedaan, 26 personen, die ia het
burgerlijk jaar aan de vaststelling der kiezers-
1 jj 8 t e n voorafgaande onderstand hebben genoten,
van die 1 jjsten te schrappen.
De heer Van der Leeuw vraagt of die personen
ook geschrapt zgn van het kohier van den H. O.
Zg, die bedesld zgn, bshoorea toch ook niet ia den
H. O. te worden aangeslagen.
De Voorzitter merkt op, dat het kohier van den
H. O. geen verband heeft met de kiezerslijstendat
deze schrapping e8n gevolg is van de kieswet, waarin
bepaald is, dat geen kiezer mogen zgn, zij die ia
het voorafgaande jaar van eenige instelling van wel
dadigheid onderstand hebben genoten en zeker zal
het wel bij uitzondering zgn, dat eea bedeelde in
den H. O. aangeslagen kan worden.
Da heer Ramondt gelooft niet, dat op het kohier
bedeelden voorkomen, niet uit principe, maar om
dat zij, die bedeeld worden, niet het inkomen
hebben om aangeslagen te kunnen worden. Is het
bg de opmaking van het kohier bekend dat iemand
onderstand heeft genoten, dan wordt hg geacht niet
op het kohier te kunnen gebracht worden.
De heer Van der Leeuw bedankt voor de ver
strekte inlichtingen.
Hot voorstel wordt goedgekeurd.
Het kohier van den H. O. voor 1896 werd
vastgesteld op een bedrag van f26001,19, meteen
getal van 994 con tribua bel on en de factor bepaald
op f 1,01374.
Aan de orde was nu een voorstel van de gas-
commissie om den p r jjs van het gas te ver
lagen van 8 op 7 cents per M5.
Tot toelichting van dit voorstel wjjst de com
missie er op, dat de begrooting der gasfabriek moet
worden ingediend en vastgesteld voor nog de uit
komsten van het loopende dienstjaar, evenmin all
de fcofenprgs en die voor den verkoop der teer voor
het in te treden jaar met volkomen juistheid be
kend zijn. Dit is oorzaak, dat vaak reeds spoedig
in het nieuwe dienstjaar blgkt, dat de ramingen
op de vastgestelde begrooting eenigszias anders kun
nen zgn dan aanvankelijk godacht werd of voor
zichtigheidshalve genomen zgn.
Dit is, zoo schrjjft de g «commissie, in meer dan
gewone mate met de bogrooting voor 1896 het
geval, die grootendeels op de leest van die voor
1895 geschoeid was.
Sinds hare indiening is gebleken, dat de dienst
van 1895 eene zuivere winst van ruim f 2500 heeft
opgeleverd. Naar de uitkomst van 1895 berekend,
is de raming van 12000 H.L. Steenkolen te hoog.
Nog geen 11000 H.L. bleken het vorig jaar noodig,
zoodat een hoeveelheid van 11500 H.L. voldoende
ruim geraamd mag geacht worden. De opbrengst
der Cokes voor 1896 blgkt f 740 lager uitgetrokken
dan zjj in 1895 gebleken is geweest te zjjn. Bovendien
