1896 N". 32. Zaterdag 14 Maart. 83s"' jaargang. DE OVERGANGSEXAMENS De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavoud, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent. Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adverfcentiën voor dit blad aangenomen bjj de beeren Nijgh Vak Ditmar te Rotterdam oa verder bp alle Boekverkoopors en Brievengaar der». w®m «dvertentlên vó«* 8 ia?©» op «R©n a«r nttvAve» De prjjs der gewone advortentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ctf Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj8 slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljjks- ©n doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 et Aanvragen oa> en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. der leerlingen v^n de BURGER-AVONDSCHOOL zullen in liet openbaar gehouden worden in het schoolgebouw, op Don derdag 26 Maait e k, des avonds van G—9 uren, volgen» onderstaand programma Eerste klasse. 67 uur. Geschiedenis en Aardrjjksk. Tweede klasse. 78 uur. Nederlandsch. 8 9 Wiskunde. De ouders en betrekkingen d3r leerlingen en voort» alle belaugitellenden woiden tot bywoning van deze eximens uit- genoodigd. Goes, den 13 Maart 1S96. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G. d. W. HAMER. De Secretaris, VAN REIGERSBERG VERSLUIJS. In bewaring is genomen een opgevangen HE03NTH), zijnde een kleine huishond bruinharig van het vrouwelijk ge slacht, welke niet in de gemeente te huis behoort. De rechthebbeude kan dezea tea bureele van politie terug bekomen tegen betaling der kosten van voeding. Indien dit niet voor Maandagavond a b is geschied, zal de hond, ingevolge art 7 der betrokken verordening worden afgemaakt Goes, den 13 Maart 1896. Burgemeester en Wethouders van Goe% J. G d W. HAMER. De Secretaris, VAN REIGERSBERG VERSLUIJS Vrijhandelen nog wat. De liberale kiesvereeniging ^Eendracht maakt macht" te Middelburg hield dezer dagen eene ver gadering ter bespreking van bet voorloopig pro gramma der Liberale Unie. Blijkers het zeer uit voerig verslag, dat de Midd. Ct. van deze vergade ring beeft gegev m, vroeg een der leden o. a. of bet vraagstuk van vrijhandel of prot?ctie wel van poli tiek belang is en of het inderdaad wel geschikt is om voor te komen op bet programma eener poli tieke vooruitstrevende party Mr. E Fokker, lid van het bestuur der Liberale Unie, antwoordde daarop, dat de bedoeling van de desbetreffende paragraaf van het ontwerp-program was een duidelijk bewijs te geven dat een partij, die zich beweegt in de maatschappij en op een ge geven oogenblik vraagt wat wenschelijk is, in zijn daden veelal bepaald wordt door de houding zjjner tegenpartij. Door d: aan ons tegenoverliggende partij wordt steeds met volharding aangedrongen op bescher ming (wjj cursiveeren R. G. C.) en nu meende men onoprecht te zjjn, indien men geen rekenschap gaf on in dezen geen kleur bekende. Mr. Fokker deed derhalve duidelijk uitkomen, dat, waar onze tegenpartij bescherming in haar pro gram schreef en daarmede maakte tot eene qaaestie van politiek belang, onzerzijds niet wel anders kan gedaan worden dan ruiterlijk uit het liberaal pro gram doen blijk»», dat bescherming" bij ons geen bescherming vindt. Niet wij dus maken de qaaestie tot eene zaak van politiek, maar onze tegenstanders. En hoe stelt nu de Zeeuw de zaak aan hare lezers voor? Zonder verder van eene vergadering of een verslag te gewagenschrijft ze eenvoudig: Heeft de quaestie vrijhandel of protectie ook te maken met liberale of antirevolutionaire politiek De heer mr. E. Fokker zegtja. Wjj zullen dit onthouden, al keuren wij het af dat men van dit volksbelang eene politieke quaestie maakt." Wie nu de >men" is, die »van dit volksbelang eene politieke quaestie maakt", zegt de Zeeuw niet, maar niemand zal uit hare redeneeriog iets anders kunnen lezeD, dan dat ze er mr. Fokker en de Liberale Unie mede bedoelt. De toeleg om baren lezers weder eene verkeerde opvatting van da zaak te geven is, dunkt ons, on miskenbaar. Geen wonder, dat dr. Kuyper jl. Dinsdag in de Kamer klaagde, dat de leugen in ons land nog zulk eene macht behoudt. Met zulke partijgenooten kan hij het 't be6t weten. GOES, 18 Maart 1896. Woensdagavond trad in de kerk der Ned. Herv. gemeente alhier voor een zeer talrjjk publiek op de oud-Hoogleeraar dr. J. J. P. Valeton, een vurig strjjder tegen de drinkgewoonten onzes tjjds, om te spreken over de geheel-onthou ding van bedwelmende dranken. Met overtuiging, met jeugdig vuur en met een kracht, die zgn hoogen leeft jjd beschaamde, behandelde de 81jarige dit onderwerp in een improvisatie, waar voor hg tot tekst bad gekozen Rom. 122 en daarvan alleen deze woorden En wordt dezer wereld niet gelijkvormig, maar woidt veranderd door de ver nieuwing uws gemoeds. Na d^zen tekst in godsdienstigen zin te hebber» verklaard sloeg hg het oog op weraldsche gewoonten en rangschikte daaronder ook het gebruik van alterlei bedwelmende dranken tot lessching van den dorst, tot verfrisscbing, tot opwekking en tot genot, en gaf als zijne overtuiging te kennen, dat zij in geen enkel geval noodig of zelfs doelmatig zijn en drong er daaiom ten sterkste op aan, dat gebruikers ervan zich zouden hervormen. Wel mocht het vreemd schijnen, merkte spreker op, dat dit «nderwerp werd behandeld in eene openbare godsdienstoefening, doch in werkelijkheid was het dit niet, want bestrijding van drankgebruik behoort tot de predikatie van hot Evangelie. Die hervorming noemde bij le een werk van plichtmatig eigenbelang, 2e van liefde tot den naaste en 3e tot eöre Gods en beschouwde d9 drink gewoonte met hare gevolgen uit dit drieledig oogpunt. Zij schaadt aan de welvaart voor het huisgezin, van de maatschappij, ja van gebesle volken. Met cijfers duidde spreker aan, welke sommen besteed worden aan het gebruik van bedwelmende dranken bij verschillende gelegenheden in het dagelijksch la ven en bracht onder het oog hoeveel nuttiger dat geld kon worden besteed aan andere zaken. Vervol gens besprak hij de kwade gevolgen van de drank- gewoonte voor het lichaam. Al meent men dit een geringe hoeveelheid daaraan geeu nadeel zal toe brengen, toch is dit wel het geval, en ofschoon men de gevolgea niet altijd direct merkt, werkt de sterke drank als een langzaam vergif en doet op den duur de gezondheid lijdengelijk een kleine hoeveelheid arsenicum geen kwaad zal doen, doch diezelfde hoe veelheid, aanhoudend gebruikt, den dood zal ver oorzaken. Uit sterfteljjsten bleek ten duidelijkste, zeide spreker, dat hot gebruik van bedwelmende dranken (om nog niet eens te spreken van hi t mis bruik, daar hij onderstelde dat onder zijn hoorders zich geen misbruikers of dronkaards bevonden) den levensduur verkorten, terwjjl men in vroegereu tijd het tegendeel voor waarheid hield. Zoo werd een vjjftig jaar geleden iemand in Engeland geweigerd opgenomen te worden in eene levens-verzekeringe maatschappij, omdat hg geheel onthouder was, wat hem aanleiding gaf zelf een dergelijke maatschappij op te richten, waarin ook zjj, die geen bedwelmende drank gebruikten, werden toegelaten. Nadat deze maatschappij eenigen tijd had gewerkt bleek, dat onder da gebruikers 97 pet. en onder de onthou ders slechts 57 pet. sterfgevallen voorkwamen, waar uit men ziet, dat drankgebruik het leven wel dege lijk verkort. Deze waarheid is ook op andere wjjze meermalen bevestigd. Vervolgens ging spreker na, hoe de drinkgewoonte verderfelijk werkt op de functiën van het mensche- lijk lichaam en wol in de eerste plaats op de nor male werking der hersenen. In gezelligen kring, waar drank gebruikt wordt, bemerkt men aan vankelijk een zekere opgewektheid en dit is reeds het b3gin der vergiftiging; men zegt dan iels, dat men beter zweeg, en doet wat beter gelaten was. Bljjft het geb uik aanhouden, dan worden de harts tochten geprikkeld, er ontstaat verschil van meening, men words boos, twist en tweedracht volgen daar uit; mh daden, zelfs doodslag, worden gepleegd en dat alles als gevolg der drinkgewoonteKrank zinnigengestichten, inrichtingen voor zenuwlijders en gevangenissen worden gevuld met slachtoffers van den drank 1 Deze beschouwing gaf aanleiding tot een krachtige opwekking de drinkgewoonte na te laten, die onder alle standen der maatschappij heerscht. (Tijdens den raiddenzang werd een collecte gehou den ten bate van kerk en armen. Spreker voegde daaraan geen opwekkend woord toe, want zeide hij, is het hart niet tot geven geneigd, dan zullen mijn woorden geen invloed hebben). Zija rede vervolgende, meende dr. V. genoeg ge zegd te hebben om zgn hoorders te overtuigen, dat de drinkgewoonte nadeel toebrengt aan lichaam en geest en verderfelijk werkt voor bet toekomende leven, en mocht men al meeDen, dat het gebruik bij enkele gelegenheden nog geen gewoonte is, ook die enkele malen moet men vermijden, juist om de gewoonte te voorkomen. Men meent wel dat men bet drinken kan nalaten als men wil, doch men be driegt zich 7.00 lichtmen is in dat opzicht gelijk aan een slot, dat door een valsohen sleutel is ver draaid en waarop d9 ware sleutel niet meer past. Met nadruk spoorde spreker zgn hoorders aan kinderen geen sterkedrank te laten gebruiken, wat meermalen in de huishouding en vooral op werk plaatsen geschiedt. De zucht naar bedwelming is eene overerfelijke kwaal, die niet gemakkelijk is te genezen en die zich met de jaren meer en meer ontwikkelt. Vraagt men zichzelven afKan ik alleen met goed gevolg de drinkgewoonte bestrijden dan moet vol gens dr. V. bet antwoord zijn ja. Heeft iemand den moed die gewoonte standvastig na te laten en anderen daartoe eveneens op te wekken, dan geeft hij daardoor een goed voorbeeld, en een daad van moed gaat nooit geheel verloren één krachtig woord vermag soms veel. Da Engelccho admiraal Nelson sprak, vóór den s1ag bij Kaap Trafalgar, zijn man schappen toe alleen m-t de woorden: ieder doe zgn plicht. Zendelingen in Oost en West, hebben door woord en voorbeeld meermalen bet verderfelijk ge bruik van vuurwater" bestreden en uitgeroeid. Zoodra echter meerderen zich ter bereiking van het- zelfde doel vereenigen is de uitslag des te zekerder, waarom spreker zijn hoorders nogmaals tot krachtige samenwerking aanspoorde. Nog vond dr. V. aanleiding te wjjzen op de be- teekenia van dezen dag, nl. van den biddag voor den oogst". Men kan wel zaaien, poten, planten, maar God moet den wasdom geven en spreker be treurde het, dat uit dit afgebeden graan de ver derfelijke bedwelmende drauk zal worden gestookt. Ten slotte gaf hij de aanwezigen ia overweging de gespaarde gelden door afschaffing der drankge- woonten te bestelen aan de bevordering der Zending, aan de verkondiging van het Evangelie en aan de uitbreiding van het koninkrijk Gods, en verzocht, bij het veriaten der kerk, een gave te schenken, die gebruikt zal worden tot het versprei den vaa geschriften, waarin de drinkgewoonte van onzen tijd zoo krachtig mogelijk wordt bestreden en de geheel onthouding van bedwelmende dranken ten sterkste wordt aangeprezen. Op het jl. Woensdagavond gegevon concert van de zangvereeriging, afd-?e)iag Toonkunst, alhier werden den directeur C. O. Lies na de uitvoering van een door hem gecomponeerd Requiem (Missa brevis pro de functie J, namens de leden der zangver- eeniging en de leerlingen der zangschool eene fraaie lauwerkrans en een ivoren dirigeerstok aangeboden. Wegens vertrok is de keer A. Legerstee eervol ontslagen als leeraar in het bouwkundig en werktuigkundig ouderwijs aan do Burger-Avond school te Soerabaja. Men meldt ons uit Ifoedekcnakerke i Het bericht in de Tel. dat alhier eene defiaitieve benoeming van een gemeente-ontvan ger heeft plaats gehad, is zeer voorbarig en kan beslist worden tegengesproken. Ia de Woensdag gehouden openbare vergade ring van den Raad van State, afdeeling voor de ge schillen van beriuur, werd rapport uitgebracht door staatsraad mr. Hnbrecht ia zake het beroep van J. G. Moojen, te Kloetinge, loteling van de lich ting der militie voor 1896, tegen de uitspraak van Ged. Staten van Zeeland tot handhaving vaa zijn aanwijzing tot den dienst. Deze loteling maakte aan spraak op vrijstelling wegens zijn vrijwillige ver bintenis voor zes jaren bij het reservekader, maar bij werd toch aangewezen omdat, hoewel hij zich op 31 Dec. 1894 tot den dienst bij het reservekader had verbonden, hij eerst op 13 Febr. 1895 in werke- ljjken dienst zou zijn getredeD, terwijl de lotefcng, die om de bierbedoelde reden vrijstelling wil ver krijgen, vóór 1 Januari van het jaar zijner inschrij ving voor de militie bjj het reservekader in dienst moet troden. Intusschen is door den minister van oorlog omtrent deze zoak medegedeeld dat de datum van het in dienst treden vau dezen appellant foutief als op 13 Febr. 1895 is vermeld en moet geacht worden te zgn 31 Dec. 1894. De Koninklijke be slissing volgt later. Tot technisch opziener bij de visscbergen op de Schelde en Zeeuwsche etroomen is benoemd dhr. I. M. Bottemanne te Bsrgen-op-Zoom. De ziekte van den beer Fransen van de Putte heeft een gnnstige wending genomen. Zoo lang de toestand bevredigend blijft, zullen er geen berichten meer gegeven worden. Bjj Kon. besluit is op pensioen gesteld de kapitein W. F. L. Roskes en dat pensioen be paald op f1371 'sjaars. De opbrengst der Rijksmiddelen (hoofd som en opcenten) over de maand Februari 1896, bedraagt f 8.386.810.15 tegen f 7.500.515.54 over dezelfde maand 1895. Dinsdag zija weer een kleine honderd wag gons vee naar België en Frankrjjk uitge voerd, ter waarde van ruim f 1,500,000. Maar uit Stevensweert wordt gemeld, dat in eonige naburige Belgische grensdorpen onder het vee het mond- on klauwzeer is uitgebroken. Natuurljjk wijten ru de Belgische veehouders dat euvel aan bet ingevoerde Holhndsche vee, zoo dat h®t best mogeljjk is, dat we weer voor eene sluiting der grenzen staan. »Wjj zijn geen geestverwant van den heer Staalman, zegt de Baniermaar in hem herkent men als spreker een waar leerling en geestverwant van de Standaard. »Ook de Christelijke democraten er kennen hem als zoodanigwjj bedoelen het volk, dat ééns geestes is met de Standaardzooals duidelgk blijkt uit het laten optreden door ben van dezen volksman, dien ze begrijpen en met blijken van sympathie en instemming aanbooren. x>Maar een leider, die »de zweep" er wel eens over legt, ondervindt vaak, dat er eindelijk zoo ge draafd wordt, dat er geen houden meer aan is en de leider eenvoudig meegesleept wordt tegen wil en dank. »Din do strengen doorsnijden om een enkel wild" paard te laten voorthollen, baat niet, waar het gansche gespan reeds in een wilden draf is »Voora( de democraten hebben neiging tot bollen de revolutie-geschiedenis is hier duidelgk genoeg en leerzaam ook voor een leider, die meestal eerder dan hij vermoedt zich de leidsels voelt ontrukken om de lijdelijke rol van een, dia meegesleept wordt ook tegen wil en dank, zich te zien opgelegd." De Tweede Kamer is gisteren, na enkele formeele werkzaamheden, tot nadere bijeenroeping gescheiden. Zij komt denkeljjk 5 Mei weder samen. Ingekomen zijn ontwerpen tot wijziging der pro- vinciale-wet en der gemeentewet. De afdeelingen van de Tweede Kamer hebben tot rapporteurs gekozen over het wetsontwerp, houdende bepalingen omtrent den accijns op de suiker, de heoren Rink, Pijnacker Hordijk, De Boer, Tydeman en Zijp. Namens H. M. de Koningin-Regentes is aan de familie van wijlen generaal P. G. J. van der Schrieck een brief van rouwbeklag gericht, waarin betuigd wordt, dat door H. M. »met leed wezen de kennisgeving van het overljjden van dezen verdienstelijken opperofficier werd ontvangen." Tot lid van het hoofdbestuur der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen zgn gekozen de heeren mr. E. Star Busmann te Amsterdam met 308 en H. J. Steghers J.Hzo. te Groningen met 312 stemmen. Bjj Kon. besluit is de kapitein der artillerie H. S e r e tthans op non-activiteit als lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, op zijne aan vrage, op pensioen gesteld, en het bedrag van het pensioen bepaald op f 1560 's jaarsen hem, ge rekend van den dag waarop zijn pensioen ingaat, de rang verleend van majoor. Naar het Dagbl. verneemt, zal een staatscom missie worden benoemd tot onderzoek van den toestand van den waterweg van Dord recht naar Brouwershaven, waaromtrent bij de staatsbegrooting voor dit jaar klachten werden geuit. Men verzekert, dat, in die commissie o. a. zitting zullen hebben de led9n der Tweede Kamer Conrad en Van Gijn. Bij Kon. bpsluit is de aanstelling van r |j k 8- klerken uitgebreid tot de ontvangkantoren der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen der zes hoogste klassen en bij kantoren der 7e of 8e klasse, waar de werkzaamheden, betreffende den in-, uit- of doorvoer van goederen, bijzonder belangrgk zijn. Nog; een adres over de nuikcrwet. Thans vinden we ook vermeld het adres door het bestuur van bet Ned. Landbouwcomité aan de Tweede Kamer gericht, betreffende bet ingediende wetsontwerp tot nadere regeling van den suiker- accjjns. Iu dit adres, waarop reeds wordt gedoeld in het adres van de vereeniging van landbouwers, dis sui kerbieten verbouwen (dat wij in ons vorig nommer in zijn geheel opnamen) komt natuurlijk veel voor, dat ook in laatstgenoemd adres onder de aandacht der 2e Kamer wordt gebracht. Wjj nemen daarom uit bet scbrjjven van het Landbouwcomité alleen bet volgende over: »In dit ontwerp is gebroken met het verleden, daar tbams niet is aangenomen een minimum van opbrengst van den accjjns, zooals de vorige wets bepalingen inhielden. Verder is de minister in art. 67 vaa bet ontwerp van bet beginsel uitgegaan, dat slechts 66 millioan K.G. suiker zou geproduceerd word°n, terwgl in het laatstvorloopen jaar de pro*»

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1896 | | pagina 1