18, 1 N#. 20.
Zaterdag 15 Februari.
83sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiön voor dit blad
aangenomen bij de heeren Nijgh Va.n Ditma.ii te Botterdam ea verder
bjj alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
COURANT.
De prgs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk*- en doodberichten en de daarop betrekking hebbeudo
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen oso en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
InnenAtng; van »dvertentl?« voor 8 «ren op den «Sas; der ®lt|r»ve.
Ma U.1WW MM.
Van heden (Zaterdag) af is het. bureau
van ons blad weder gevestigd Turf kade
D 23.
])e Uitgevers.
GOES, 14 Februari 1896.
Di» hoer Staalman heeft in de laatste
d3g»n in het Noorden populaire voordrachten ge
houden, die ook de Standaard niet bjjster in den
smtak vielen. Zjj zou ercchter van gezwegen hebban,
indien niet een antirevolutionair blad, de Volkscou
rant van Appingedam, een verslag op een wjjze had
opgenomen, die eenigermate den indruk kan gevan,
als juichte m*n van antirov. zqde elk soort van
optraden toe. Genoemde courant ii ge«n particulier
blad meer, inaa- het orgaan «ener ant.ir. persver-
eeriri^g- Daarom acht de Standaard hst goed om
duidelijk uit te spreken dat do antirev. p*rtij aan
zulke voordrachten dusver gehoel vreemd was en
hoopt te big ven. Tegen zulke voordrachten verzet
zich en het autirev. beginsel èa de ernst, waar
mede de Landzaak door dez^ party wordt opgevat.
Ten slotte zegt d® Standaard dat hiermede geen
inbreuk wordt gemaakt op de vrijheid van spreken.
Staalman sloot zich niet bjj de antirev. panij aan,
en vaart dus op eigen risico, maar waar het den
Echjjn verkreeg al» had hij antirevolutionair ga-
sproken, wenscht het blad toch op een wijze, die
geen twijfel overlaat, uit te sprekeD, dat alzoo onze
manieren niet zijn.
Bet blad De Hollander dient van zijn kant den
heer Staalman ook een lesje toe. Zuiver democraat
als deze zich noemt, trad hg in de Kamer als con
servatief op, toen hij tegenover de heeren Heems
kerk, Hêldt en Gerritsen bjj de behandeling van
het personeel het voor den grondslag ♦haard
steden" opnam; on daarna weder positie nam tegen
over de heeren Heldt en Gerritsen, toen dezen de
grens van belastbaarheid naar de huurwaarde in het
belang van den werkman poogden te verleggen.
Ook een paar staaltjes van de wjjze, waarop de
heer Staalman zijne hoorders inlicht, worden door
De Hollander medegedeeld. O. a. zeide hij in de
qnaestie-Seret, dat er een Ethnographisch museum
voor 2 millioen wordt gebouwd, terwijl toch iedereen
kan weten dat de Kamer de aanvraag verwierp
even onwaar was zjjn zeggen dat de Indische offi
cieren geen premie meer willen betalen voor hun
pensioenfonds en dat de Staat het daarom maar doet.
Nu moge de heer Staalman door zulke voorstollin
gen op zgn publiek indruk maken, maar het blad
meent dat men een redenaar, die zich op Gods woord
beroept, ook andere eischen stellen kanbjj dient
waar en juist in zijn beschouwingen te wezen.
Ten slotte spreekt het blad er zgn diepe smart
over uit, dat in htt zoo zwaar bezochte Friesland
de Patrimonium-mannen" zoo worden voorgelicht"
en komt het tot deze conclusiedie democratie (van
Staalman) it in strjjd met de onze en ♦Patrimo
niums"
De heer J. Z w a m a vroeger politie-ageut
te Goes, en thans hoofd-agent van politie te Dordrecht,
is benoemd tot gemeentebode aldaar, op eene jaar
wedde van f 700. Er hadden zich voor deze betrek
king ruim 150 sollicitanten aangemeld.
Bg kon. besluit is herbenoemd tot burgemeester
van Ouwerkerk dhr. B. G. van der Have.
De toestand van den heer I. D. Fransen
van de Putte was gisteren bevredigend.
Aan het departement van waterstaat heeft
Woensdag eene conferentie plaats gehad van het
hoofd van dat departement met de commissarissen
der Koningin in de provinciën Friesland en Groningen
en commissiën uit de Gedeputeerde Staten dier pro-
vinciöa over het aanhangige plan van eene afslui
ting der Lauwerzee.
De opbrengst der Rijksmiddelen (hoofd
som en opcenten) over de maand Jan. 1896, bedraagt
f 8,672,801,821/2 tegen f7,814,250,60 in dezelfde
maand van 1895.
V» der raming bedraagt f 9,980,156,18.
De minister van waterstaatmaakt bekend,
dat in don loop van dit jaar kunnen worden benoemd
zes adjunct-inspecteurs van don arbeid,
aas welke betrekking eene jaarwedde van f 1500
is verbonden, welke bg gebleken geschiktheid kan
opklimmen tot f 2500.
Voor hen, die voor de genoemde betrekking in
aanmerking wensch^n te komen, zal in de maand
Juli gelegenheid worden gegeven om ten overstaan
van eene commissie bewijzen te geven van geschikt
heid en van bekwaamheid.
&e~ke!ijka Zakan en Onderwijs.
Bedankt voor hot beroep bg de Ned. Herv.
gem. te Kats door ds. D. J. van Brumaiou te
Hask9rhorjK.
Naar de Telegraaf verneemt, bestond de infor
maliteit, bij het beroepen van ds. P. Bokma, predi
kant bij do Ned. Herv. gein. te Bruiriisse, als zoo
danig te Gorincaom, in het ni«t aanvullen van het
drietal, zoodat feitelijk een beroep is uitgebracht
uit oen tweetal, wat verboden is. Mocht het classicaal
bestuur t.e Dordrecht de beroeping evenwel deswege j
vernietigen, dan zou dit slechts een vertraging van
enkele weken ten gevolge hebben, aangezien de
kerkeraad de fout dadelijk horstellen en een nieuw
beroep op ds. Bokma uitbrengen zou.
'«-Gravenpolder. Op de lijst der met-school
gaande kinderen in deze gemeente komen er negen
voor, allon van ouders, die tot do kerk van wijlen
ds. Bakker b«hooron en dia sterk gekant big ven
tegen de vaccine.
Dit getal was vroeger veel groot er en sommige
jaren trof men 20 of meer kinderen op de lijst aan,
di«3 de school niet bezochtenzij kregen destijds
huisonderwijs van een rondwandelend onderwijzer,
die van hnis tot huis de wetenschap verkondigde.
Na den dood van ds. Bakker is er veel veranderd
en werd de trekkende learaar eervol ontslagen, bij
gebrek aan de noodige fondsen. Vele kinderen van
bedoelde kerk bezoeken thans de openbare school.
Het getal kinderen in de gemeente aanwezig
altijd van 6 tot 12 jaren bedraagt 116, zoodat
er 7s/4 percent de school niet bezoekt.
Dit percentage geeft reden tot voldoening.
Rechtszaken.
Arrondissement*-Rechtbank te Middelburg.
Zitting 14 Februari 1896.
Heden zgn veroordeeld B. L., 22 j. te Kruinin-
gen, wegens het doen van een valsche klacht, tot
14 d. gevangenisstraf; L. F., 23 j. te Heinkens-
zand, wegens beleediging ambtenaren, wederspannig-
heid en mishandeling ambtenaren, tot 3 maanden
gevangenisstraf; H. V., 21 j. te Heinkenszand,
wegens mishandeling, tot 2 maanden gev.straf
J. P., 20 j. te Kortgene, wegens overtreding der
drankwat en waderspannigheid, tot 14 dagen ge
vangenisstraf en f 3 of 3 dagenJ. S., 23 j te
Wemoldinge, wegens mishandeling tot 2 maanden
gevangenisstraf; M. S, 31 j. te Kruiningen,
wegens beleediging van ambtenaren tot f 5 of 5
dagenF. H., 19 j. t9 Kruiningen, wegens mis
handeling, tot f 10 of 10 dagen.
Door het gerechtshof te 's-Gravenhage word
gisteren vrgg-^proken de te Toulen geboren en in
België herhaaldelijk veroordeelde, K. V., appellant
van een vonnis der Middelburgsche rechtbank, waarbij
hij werd veroordeeld tot 18 maanden gevangenis
straf wegens weerspannigheid tegen de politie te
Kapelle. Hg werd, zoo3ls indertijd werd g-uneld,
aanvankelijk ook nog vervolgd wegens poging tot
doodslag en huisvredebreuk, maar hiervan vrijge
sproken, in welke vrijspraak door het openb. min.
der rechtbank te Middelburg was berust.
Gemengde Berichten.
'a-Gravenpolder. De loods voor de vereeni-
ging de Kolenmjjn, waarover in een onzer vorige
nummers sprake was, wordt gebouwd van de batige
sloten der beide laatste jaren, zoodat er geene leening
behoeft gesloten of de leden op bijzondere onkosten
gejaagd te worden. De vereeniging, opgericht in
1879, neemt steeds in bloei toe en wordt uitstekend
beheerd, zoodat ongeveer ieder huisgezin lid isin
1895 werden er 2419 H.L. kolen aangevoerd, die
afgeleverd werden voor 60 centen per H.L. Er zjjn
thans ongeveer 90 leden verleden jaar is een nieuw
reglement tot stand gekomen en het oude bestuur
met acclamatie herkozen. Z«er eigenaardig is het
zeker, dat van het begin af, dus nu 16 jaren achter
een, de kolen door denzelfden leverancier, den heer
Ochtman te Goes, geleverd zgn.
Kruiningen. Ons fanfaren-gezelschap zal Vrjj-
dag 21 Februari zgn laatste winter-concert geven,
behalve een zestal nieuwe muzieknummers zal de
rederijkersrereeniging voor de noodige afwisseling
zorgen, ook het bljjspel ♦Janus Tulp" van Justus
van Maurik komt op het pvogramma.
Er is heel wat afwisseling, en het concert een
druk bmoek overwaard.
Riolijnspüant. Toen Woensdagmiddag een der
wieken van den korenmolen bij de Valle er was
afgestormd en daardoor de andere er uitviel en een
eind in den grond terecht kwam, trof den timmer
mansbaas C. IC. alhier het ongeluk door de laatste
wiek, die overkwam, zjjn been te breken.
Middellmt.'.&. Hedennacht ten 1 ure is door
een onbekende oorzaak brand ontstaan in het loge-
ment »De Koophandel", op de Groote Markt, be
woond door den heir Gabriëke.
De vlammen grepen zoo snel om zich heen dat
d9 vrouw des huizes ♦en néglicé" de Markt moost
opvluchten, terwijl de dienstbode nogal vrij ernvtige
brandwonden bokwam, zoo zelfs dat ha e opname
in het gasthuis noodzakelijk was. Het perceel is
geheel uitgebrand.
Omtrent de aanleiding tot de in ons vorig
nouimer vermelde onderscheiding, te beurt gevallen
aan J. J. van Hoepon, tijdelgk matroos, en C. P.
van Gelder, hulp-binnenloods, beiden bij het loods
wezen te Vlisaingen, schrijft men aan de M. Ct.
van daar het volgende:
Daar men niet verlangde dat ruchtbaarheid ge
geven zou worden aan het ongeval «n de daad, die
tot deze beloooing aanleiding gegeven hebbon, is
indartjjd, voor zoover rog bekend, daarvan geen
melding gemaakt in de dagbladen. Een enkel woord
omtrent het, voorgevallene komt wellicht thans niet
ten onpas.
Het betonuingsvaartuig van hot loodswezen te
Vlissingen was in de maand December van het
vorige jaar met stormweder en hoogen vloed in
het Sloe bij den Zuid-Kraaiert hoog op en tegen
den djjk geslagen, en kon eerst geruimen tijd later
met, veel moeite en krachtsinspanning in vlot water
binnen gebracht worden.
Bp de daartoe aangewende pogingen raakte een
daarbij gebezigde sloep vol wateren een zich
daarin bevindende matroos, De Smit genaamd, die
niet zwemmen kon, liep groot gevaar te verdrinken.
De tjjdelijke matroos J. J. van Hoepen, een van
de te Vlissingen bekende mansehenreddersfamilie,
het gevaar ziende, waarin de man verkeerde, sprong
onmiddelljjk gekleed te water en had het geluk hem
te grjjpen en vast te houden, doch daar hg zwaar
gekleed was, viel hem dit moeilijk. Hg riep dit den
anderen daar aanwezigen personen toe, waarop ook
de hulpbinnenloods C. P. van Gelder gekleed hein
na sprong. Genoemde persoon werd daarop met
veel moeite en werkelijk niet zonder levensgevaar,
ook voor de redders, behouden op het droge go-
bracht. De koninklijke erkenning van deze moedige
daad is dus wel verdiend.
Voor het Hoog Militair Gerechtshof is in
hooger beroep behandeld de zaak van den korporaal
van het 3e reg. inf., die door den krijgsraad te
's-Hertogenboscli wegens mishandeling is veroordeeld
tot vijf maanden gevangenisstraf en degradatie.
Deze zoon van Mars heelt in den namiddag van
15 December j.l. te Bergen-op-Zoom de weduwe
Withagen uit haar woning doen komen en haar ge
dwongen, onder het opsteken der twee voorste vin
gors der rechterhand, driemaal achtereen te zeggen
Vrouw Noordhuizen ik zegen u."
Daarna heeft hij die vrouw met zgn sabel op
haar linkerarm geslagen, waarvan bloedende ver
wonding en zwelling van dat lichaamsdeel de ge
volgen zjjn geweest. Hg had zich namelijk opge
worpen als verdediger van een vrouw, die door zgn
slachtoffer heette betooverd te zijn.
Het Hof overwoog, dat de mishandeling van een
69-jarige vrouw met een sabel w-d een zwiardere
bestraffing zou vereischen, maar dat eenigszins tot
verschooning van het feit kan dienen het betreurens
waardig bijgeloof, waardoor hij tot die handeling
zegt bewogen te zjjn. (Tel)
Zondagavond werden te Bergen-op-Zoom twee
soldaten der infanterie in een koffiehuis aldaar on
verwacht door eenige v.lda tilleristen aangegrepen,
op don grond geworpen en door trappen met de
sporen aan hoofl en handen schandelijk toegetakeld.
Beiden werden denzelfden avond in het garniz>ens-
hospitaal verbonden, terwijl den volgenden morgen
één er van ter verpleging aldaar werd opgenomen.
De aanval geschiedde zoo onverwachts, dat de sol
daten geon der aanvallers hebben herkend.
Ia een zeeboezem bg Vado hield zich sedert
eenigen tijd een groote haai op. Naar dezen zee-
j boezem was een torpedo-boot gezonden om het wrak
van een vergaan stoomschip, dat der scheepvaart
hinderlijk was, geheel te vernielen. De kapitein der
torpedo-boot zag den haai en verwondde het dier
met een geweerschot. Hierop bood een matroos zich
aan om den haai te dooden. Hij sprong, met een
dolk gewapend, in zee en zwom naar don haai toe.
Tusschen den matroos en den haai ontstond na een
verschrikkelijk girecht, «en kwartier dourile en
met den dood van den haai eindigde. De matroos
had het ondier 14 dolksteken toegebracht, zonder
zelf de geringste verwonding te hebben bekomen.
De maansteen, die boven de hoofdstad van
Spanje is uiteengespat en onder de bewoners zulk
een hevige paniek teweegbracht, werd ook door de
bewoners van verscheidene andere steden waargeno
men. Het aantal der gewonden gedurende de alge
meen© verwarring is grooter dan aanvankelijk werd
meegedeeld. Ook te Valencia heeft men den meteoor
steen een boog aan den hemel zien beschrijven, in
de richting vaa Madrid. Te Carolina in de provincie
Jaen werd hij eveneens gezien, als een vuurbol, die
de ruimte doorkliefde en een roode lichtstreep achter
liet. Ia de omstreken van Burgos, de hoofdstad der
Spaansche provincie van dien naam, ontplofte gister
morgen een tweede aëroliet, hetgeen een geweldigen
knal veroorzaakte. Een derde maansteen barstte daar
's morgens om 9 uur uiteen. De bggeloovige be
volking verkeert in een toestand van hopelooze ver
slagenheid. Te Logrono, in de provincie van dien
naam, ontploften gisteren drie meteoorsteener, waar
door in de stad tweemaal brand werd veroorzaakt.
Volgens de officiëele medadeeling van het obser
vatorium te Madrid, is de eerst waargenomen vuur
bol op grooten afstand van de aarde ontploft, in
aanmerking namende dien tijd, die verliep tusschen
het zien der uitbarsting en het hooren van den knal.
Het was precies 9.25 uur 's morgeDS, toen men een
schitterend licht ontwaarde, dat scheen te komen
uit een kleia wit wolkje, dat van het Zuidwesten
naar het Noordoosten dreef. Anderhalve minuut
later volgde een geweldige detonatie, gevolgd door
eenige minder zware ontploffingen. De grond trilde
en de gebouwen wankelden op hun fundeeringen.
Een purperkleurige wolk bleef langen tijd na de
ontploffing aan den oostelijken hemel zichtbaar. Tal-
rjjke fragmenten van het vaste gedeelte van den
aëroliet zjjn op verschillende plaatsen te Madrid en
in de omstreken gevonden.
Weer een nieuw leervak. Onder de leervakken
aan de polytechnische school te Parjjs is het wiel-
rjjden opgenomen. Circa 200 leerlingen nemen aan
de oefeningen deel.
Volgens een particulier telegram, door de
Frankfurter Ztg. uit Belgrado ontvangen, hadden
or hartverscheurende tooneelen plaats bij het vertrek
van vorstin Maria Louise uit Sofia. De vorstin kon
niet scheiden van haar zoon Boris en moet getracht
hebben, hem mode te nemen, zoodat geweld gebruikt
moest worden om het kind van haar weg te nemen.
Toen viel de prinses in onmacht, en zoo bleef zjj
twee uren liggen. Er zou geen sprake van zjjn dat
de prinses ooit te Sofia terugkeert, wat Ferdinand
ook moge beweren.
In België heeft men een bende gevangen ge
nomen, die den omtrek van de stad Tiriomont en
deze plaats zelf sedert eenigen tjjd zeer onveilig
maakte. Hun diefstallen, groote en kleine, waren
talloos. Kasteelen, hoerenhuizen, boerenhoeven, pasto
rieën alles plunderden zg, waar zij maar de kans
zagen. Nafcuurljjk heerschte er in deu geheelen omtrek
zorg en vrees voor deze bandieten.
Eenige leden der bende werden betrapt door een
kommandant der gendarmerie en een zijner man
schappen, terwjjl zij uit de pastorie kwame» aan
het dorpje Borst, waar zjj don kelder vaa den
geesteljjke hadden geplunderd. Toen zg de politie
gewaar werden, wierpen zij de zakken en manden
weg, waarbjj verscheiden flesschen braken, en ont
snapten zij.
Het gelakte den oommandant evenwel om een
pot te pakken te krijg9n van een der dieven en deze
pet gaf een aanwijzing en leidde allengs tot de
gevangenneming van langzamerhand al de leden dar
bende.
Op den 28ston Januari heeft er een wedren
van kameelen plaats gehad tusschen Toegoert en
Biskara in Midden-Afrika. De afstand is 220 kilo
meter, waarvan ongeveer 150 kilometer door de
Argentijnsche Sahara voeven. Er startten 17 kauaee-
len, waarvan er twee, bijna te gelijk, het eerst aan
kwamen, en wel in 12 uur 47 minuten. Dit is een
verbazende snelheid, wanneer men nagaat dat de
beste Oostenrijksche ruiter in October 1892 in een
afstaudsrace, in 7H/3 uur van Berliju naar Weenen,
dat is 570 kilometer, reed. Maar bg den wielrijder
vergeleken is ook dit nog e«n slakkengang. Michaël
reed in Buffalo iu 5 uur 202.845 K.M., en Huret
reed in Bordeaux in 6 uur 242.200 K.M.
Hoe men wijn »oudmaakt. In Amerika, en
later in Duitschland, Italië en Frankryk is een nieuwe
industrie ontstaan, namelijk het kwaeken van spin
nen voor wjjnfabrikanten of kooplieden, die ze ia
hunne kelders plaatsen, zoodat een geheele voorraad
in eenige weken tijd onder een dikke laag van spin-
nenwebbsn begraven ligt.
